Skip to main content

Full text of "Early statutes of the College of St. John at Cambridge in the University of Cambridge"

See other formats 


'i»v^^^  ■•^- '  ''"'^^^^^         -^  ■ 


EX 

LIBRIS 

JAMES 

KELSEY 

McCONICA 

Il.o^^_.> 


UV 


VvO 


^C^ 


vS^'^ 


Z<q^" 


Digitized  by  the  Internet  Archive 

in  2011  with  funding  from 

University  of  Toronto 


http://www.archive.org/details/earlystatutesofcOOstjo 


EARLY  STATUTES 


OP 


^t.  3oW^   College,   Camftrtlrfle. 


Faciatn  vos  piscatores  homimim. — Bishop  Fisher's  Motto. 


^yilE  that  ordeyned  two  continuall  Reders  in  both  the  Unyversytyes 
^^-^  to  teche  the  holy  Dyvynyte  of  Jhesu;  she  that  ordeyned  Prechers 
perpetually  to  puhlysh  the  Doctrine  and  fay  the  of  Chryste  Jhesii;  she  that 
buylded  a  College  Royall  to  the  honour  of  the  name  of  Cryste  Jhesu, 
and  left  tyll  her  Executours  another  to  be  buylded,  to  mayntayn  his 
fayth  and  doctrine. 

Bishop    Fisher's    Mornynge  Remembraunce,   had    at    the 

MONETH  MiNDE  OF  THE  NoBLE  PUYNCES  MaRGARETE  CoUX- 

tesse  of  Rtchmonde  and  Darbye,  Moder  into  Kynge 
Henry  the  Seventh. 


EARLY    STATUTES 


OF     THE 


€olltQt  of  ^t.  Sotw  tbt  tUnQtlist 

IN   THE   UNIVERSITY   OF  CAMBRIDGE. 


NOW  FIRST  EDITED,  WITH  NOTES, 

By  J.   E.   B.   MAYOR,  M.A. 

FELLOW  OF  THE  COLLEGE, 


PRINTED  FOR  THE  EDITOR  AT  THE  UNIVERSITY  PRESS; 

AND   SOLD   BY   MACMILLAN   AND   CO. 

CAMBRIDGE;  AND  23,  HENRIETTA  STREET,  CO  VENT  GARDEN,  LONDON. 

1859. 


I/JT^IE  jetzt  auch,  so  una  unser  Landesfiirst,  unser  lieler  Herr  und 
Vater,  so  dahin  gefallen  ist,  unter  welches  Schutz  und  Schirm 
wir  bishcr  in  gutem  Frieden  gesessen,  und  aus  seinen  Hiinden  das  liebe 
Brot  gessen  haben,  und  nun  hinfort  ein  anderer  Regent  und  Regiment 
werden  wird,  und  niemand  weiss,  ivie  es  gerathen  soil;  Oott  weiss  es 
allein,  welcher  uns  unser  Ilaupt  jetzt  genommen,  und  datxeben  nicht  hat 
offeribaret,  was  er  weiter  mit  uns  machen  wolle.  Darum  mogen  wir  in 
diesem  Fall  wohl  erschrecken  und  uns  bekilmmern.  Wiewohl  mir  nicht 
zweifelt,  doss  man  ihrer  etliche  Jindet,  die  nicht  sonders  sich  darum  bekilm- 
mem,  und  meinen,  es  sei  Icicht  gethan,  doss  man  ein  Regiment  fosse. 
Aber  dndern,  und  bessern,  ist  zweierlei.  Regiment  ilndern  wollen  wir 
den  Leuten  lassen;  aber  das  bessern  stehet  allein  bei  Oott. 

Dr  Martin  Luthers  Predigt  gehaltex  zv  Wittenberg, 
Anivo  1532,  bei  CnuRFURST  JouANMs  zu  Sacusen  Leichen- 
bestattung.  (Sammtlichc  Worke,  Band  18,  S.  363.  Er- 
langen,  1828.) 


W^«  Of  W-cJ/4,ei.    -. 


I  :  "^!  r^  ^^  r: 
APR     6  1987 


r' —       nnVa^ 


mnibersttati 


MAGISTRORUM    ET    SCHOLARIUM 


Cattta6r(fltae 


STUDENTIUM 


D.  D.  D. 


EDITOR. 


"YN  cinem  Stiicke  sind  ivir  mit  mch  einverstanden  ; 

Dass  es  nicht  bleiben  soil  bei  dem  was  ist  vorhand&n. 
Zu  einem  Neuen  soils,  und  einem  Bessern  gehn, 
Oern  rennen  sehn  wir  euch,  und  bleiben  auch  nicht  stelin. 
Dock  was  den  Weg  betrifft,  sind  wir  nicht  curer  Meinung, 
Dass  durch  Zerstorung  er  nur  gehn  soil  und  Verneinung. 
Wir  lieben  nun  einmal  Erbauung  und  Bejahung, 
Und  halten  Gutes  werth,  das  Besserm  dient  zur  Nahrung. 

Fr.  Ruckert.  Die  Weisheit  des  Bbahmanen. 


fT  may  please  your  grace  to  be  advised  concerning  our  proceeding  in 
-*■  the  visitation  of  the  university  of  Cambridge,  specially  in  that  point 
of  our  instructions  pretending  to  the  uniting  of  Clare  Hall  to  Trinity 
Hall  for  the  study  of  the  law:  wherein  I  thought  it  my  bound  duty  to 
signify  unto  your  grace,  besides  our  common  letters,  also  with  these  my 
private  letters  the  privities  of  my  heart  and  conscience  in  that  matter, 
nothing  doubting  but,  as  I  shall  disclose  my  mind  unto  your  grace  with 
your  grace's  leave  frankly  and  plainly,  and  that  moved  upon  conscience 
and  for  fear  of  the  offence  of  God,  so  likewise  your  grace,  having  before 
your  grace's  eyes  the  fear  of  God,  will  take  in  good  worth  the  uttering  of 
the  same.  For,  as  I  do  knowledge  my  bound  duty  to  be  no  less  than  to  be 
ready  to  serve  the  king's  highness  and  your  grace  in  God  to  the  uttermost 
of  my  small  power,  wit,  or  learning,  so  I  am  assuredly  persuaded,  that  it 
[is]  neither  the  king's  majesty's  nor  your  grace's  pleasure  that  in  the  execu- 
tion of  any  such  service  I  should  do  anything  wherein  I  should  judge 
myself  to  offend  almighty  God,  or  not  to  have  in  the  doing  of  the  same  a 
clear  quiet  conscience. 

It  may  please  therefore  your  grace  to  wit  that,  when  I  consider  this 
kind  of  uniting  of  these  two  colleges  {the  matter  standing  as  by  our  common 
letters  is  signified  unto  your  grace),  I  cannot  but  think  it  to  be  a  very  sore 
thing,  a  great  slander  to  them  that  shall  presently  hear  of  the  matter,  and 
a  dangerous  example  to  the  world  to  come,  to  take  a  college  founded  for 
the  study  of  God's  word,  and  to  apply  it  to  the  use  of  students  in  man's 
laws — to  take  it,  I  mean,  without  the  consent  of  the  present  possessioners 
of  the  same.  For  the  history  of  Naboth's  vineyard,  taken  away  without 
the  possessioner's  good- will,  which  I  have  heard  at  divers  times  gravely 
preached  in  the  court,  doth  terribly  sound  in  mine  ears,  and  maketh  me 
to  tremble  when  I  hear  of  anything  sounding  to  the  like.  I  consider  also, 
and  it  like  your  grace,  that  the  fundatrix'  purpose  was  wondrous  godly, 
her  fact  luas  godly :  so  that  in  my  judgement  no  faxdt  can  be  found  either 
in  her  intent,  or  in  the  mean  ways  whereby  she  wrought  to  accomplish  the 
same,  ivhich  were  the  glory  of  God  and  the  setting  forth  of  His  word: 
and,  if  we  do  allow  thus  both  her  intent  and  the  circumstances  of  the  same, 
seeing  that  her  fact  is  ratified  by  her  death  and  thus  approved  of  the  living, 
methink  St  Paid's  words  doth  much  confirm  it  when  he  saith :  Homiiiis 
licet  tcstamcntuin,  tamcn  sit  comprobatuiri,  nemo  rcscindit,  aut  addit 
aliquid. 


/  consider  also,  not  only  what  learned  men  may  he  brought  up  there 
in  time  to  come,  hut  also  how  many  hath  been  already,  some  such  as  I 
think  it  is  hard  for  the  whole  university  to  match  them  with  the  like. 


Thus  I  am  moved  to  make  my  most  humble  petition  unto  your  grace, 
not  so  much  for  the  students  of  that  college  now  being — of  the  ivhich,  if  the 
report  ivhich  is  made  of  some  of  them  be  found  true,  I  think  no  less  but 
that  some  of  them  are  worthy  to  be  expulsed  both  thence  and  out  of  the 
university,  and  some  other  grievously  to  be  punished,  to  the  example  of 
others — as  for  the  study  of  God's  word,  that  it  may,  according  to  thegcdly 
will  of  the  fnndatrir,  continue  there. 

Finally,  if  it  shall  be  otherwise  seen  unto  your  grace's  wisdom,  then  I 
beseech  your  grace  to  give  me  leave  with  your  grace's  favour  so  to  order 
myself,  or  by  mine  absence  thence  for  the  time,  or  by  my  silence,  that  I  shall 
need  to  do  no  fact  therein  contrary  to  the  judgement  or  peace  of  my  con- 
science. 

These  things  thus  moved  I  have  also  the  more  boldly  written  unto  your 
grace,  because  your  grace,  as  methovght  most  godly  moved,  willed  and  com- 
manded once  me  in  your  grace's  gallery  at  London  so  to  do  by  my  private 
letters  whensoever  I  should  think  me  to  have  just  occasion.  Thus  I  wish 
most  entirely  your  grace  evermore  to  increase  in  all  godliness,  to  the  setting 
forth  of  Qod's  glory,  and  to  the  attaining  of  your  grace^s  own  endless 
huiiour  and  salvation. 


Your  grace's  humble  and  daily  orator  of  his  bound  duty, 

NICHOLAS  R OFFEMSIS. 

To  my  lord  protoctoi's 
grace  bo  this  tlc- 
livercd. 


(liisLop  Ridley's  lottcr  to  Protector  Somerset,  ihitcd  Cainbridgo,  May  18, 
^49,  j>rlntcd  in  the  I'jirker  Society's  edition  of  Hradlbrd's  Litters,  |>.  370.) 


pu^  ^I  sctre  cupis,  qumam  homines  sumus?  Eespondemiis,  iiniversiis  coetus 

^^ studentium  collegii  Divi  Joannis  Evangelistce  Cantabrigice.  Si  unde 
ortif  Ex  omnibus  Anglice  partibus  in  hoc  collegium  promiscue  conjlui- 
mus.  Quorsum?  Ut  studeamus.  In  quem  potissimum  Jinem?  Primum 
tU  Evangelium  Domini  populo  Dei  dispergamus.  Dein  ut  humanam 
doctrinam,  hoc  est,  papismum,  cum  omni  hypocrisi,  superstitione  et  ido- 
lolatria,  quantum  nos  possumus,  toUamus.  Quce  leges  continent  vos  ?  Ad 
labcrem  dijicillimce,  ad  fructum  studiorum,  valde  comparatce.  Quam 
operam  et  opem  reipublicce  confertis?  Primum  alimus  optima  ingenia 
optimis  disciplinis  et  moribus.  delude  ex  nostra  coetu  proficiscuntur,  qui 
reliquafere  singula  collegia  explent  et  ornant.  demum  in  vineam  Domini 
mittimus  pAurimos  operarios;  in  reliquam  rempublicam,  aptos  et  instruc- 
tos  viros.  Quem  numerum  sustinetis  f  In  hac  re  superamus  singula  in 
hoc  regno  collegia.  Quibus  prcediis  etfructibus  hoc  efficitis?  Et  hie  qui- 
dem  superamur  nos  a  singtdis  fere  collegiis-  Quce  certa  pecunia  vobis 
penditurf  Ad  victum  singulis  hebdomadis  hi  tres  denarios,  illi  septem, 
qui  maximum  capiunt,  duodecim;  ad  vestitum  discipuli  nihil,  socii 
marcam  unam;  ad  rcliquam  vitam  sustentandam,  ad  supellectilem  uni- 
versam,  ad  libros  emendos  alteram  marcam  accipiunt.  Sed  adiuvant 
boni  virif  Hi  vixerunt.  At  patres?  Nunc  dierum  non  possunt.  Quce 
reliqua  spes  vobis  est?  Ut  ad  te  veniamus  supplices,  nobilissime  dux. 
Quid  petiturif  Partim  ut  cequum  et  quod  nostrum  est  postulemiis; 
partim  ut  pietatem  tuam  excitemus.  Quod  cequum  et  vestrum  est  postu- 
lare  licet.  Nunc  sane  licet,  et  felicia  hcec  tempora,  in  quibus  licet;  et  te 
felicissimum,  per  quem  licet.  Fingant  adulatores  quicquid  velint,  felicis- 
sime  agitur  cum  republica,  cum  suum  cuique  postidare  libere  licet,  qua 
felicitate  ad  laudem  tuam  maxima,  ad  reipublicce  salutem  utilissima,  ut 
Anglia  diu  per  te  fruatur  commune  omnium  Anglorum  votum  est.  Sed 
quam  petitionem  instituitis?  Petimus  re  ipsa  iustum,  nobis  certe  utile,  sed 
reipublicce  utilissimum  et  nomini  tuo  valde  gloriosum.  Ausculta  bene- 
vole  quce  dicimus,  et  da  benigne  quce  petimus.  Diva  Margareta,  proavia 
Edvardi  regis  nostri,  hoc  collegium  fundavit:  optimis  legibus  ad  doc- 
trinam, commodissimis  prcediis  ad  usum  munivit.  Ex  eo  tempore  tria 
acerbissima  tempora  hoc  collegium  affiictarunt.  primum  certi  quidem 
homines  regii  ministri,  qui  divitias  regis  in  acervis  pecuniarum  ponunt, 
cum  benevolentia  populi,  salus  reipublicce,  vera  religio  et  optima  doctrina, 
optimi  regis  certissimce  divitice  cxistant;  hoc  benejicium  divce  Margaretce 


magnnm  partem  nobis  dbstulerunt :  quadringentcc  enim  mince  annucB  ex 
noslris  prcediolis  concisce  et  amputatce  sunt.  Multis  annis  post  Joannes 
Fischerus  Episcopus  Roffensis,  dum  falsam  doctrinam  nimis  pen'erse 
defendit,  optimas  litteras  in  hoc  collegia  sitis  ornamentis  et  suis  divitiis 
denudavit.  Ilic  vir  nutu  sua  rexit  hoe  collegium :  et  propterea  in  manu 
eius  posita  sunt  clarissima  omamenta,  quce  diva  Margareta  huic  collegia 
clargita  est.  Singula  recensere  nolumus,  universa  uno  verba  complexi 
sumus.  Libri  etiam  eius  universi  nostri  erant.  Cum  libros  eius  dicinms, 
magnum  thesaurum  dicimus.  Thesaurus  sane  ille  dignus  erat,  qui  inci- 
disset  in  hanos  et  peritos  homines.  Quid  midtis  ?  Eius  perversa  doctrina 
et  ilium  vita  et  nos  summis  divitiis  nostris  privavit.  His  duobus  modis 
in  magnam pemtriam  collegium  nostrum  redactum  excipit  tertia  calamitas, 
quce  diu  nos  pressit,  in  miram  angustiam  compegit,  et  in  extremam  con- 
dicionem  hoc  tempore  non  nos  solum,  sed  reliquos  omnes  studiosos  detnisit. 
Quce  ilia  est?  Durissima  caritas  omnium  rerum  vendibilium.  Augetur 
pretium  omnium,  pecunia  nostra  non  augetur.  Quamodo  olim  duodecim 
denariis,  nunc  non  licet  vivere  viginti.  Unde  hcec  miscria?  A  Deaf 
Verba  mellora.  Deiis  nunquam  magis  benedixit  terram.  A  singxdis 
homlnibusf  Facile  credimus:  quia  si7iguli  homines  singidariter  peccant. 
Ubi  culpa?  In  multis  magna,  in  certis  hominibus  maxima.  Et  quia 
hue  aratiane  nostra  devenimus,  et  tv.  is  es  a  Deo  coiistitutus,  qui  istis  rebus 
et  pates  et  debes  mederi:  aperte  maximam  rcipublicce  ruinam  ostendemus. 
Nidlus  est  tarn  imperitus  rerum  vestiarius,  lanius  vel  sutor,  qui  non 
didicit  expilare  publicam  ulilitatem.  In  singula  quaque  a7'te  peritissimi 
sunt  ad  augendum  commune  rerum  pretium,  hoc  est,  ad  tollendam  om- 
nem  humanam  societatem  et  ad  pcrmiscendam  summa  miseria  totam 
rempublicam.  Culpa  igitur  residet  omnis  in  his  quotidianis  artificibus? 
Aliqua  certe,  sed  ea  minima,  quia  non  tam  sua  voluntate  et  mala  animo 
commoti,  quam  extrema  necessitate  et  aliorum  scelere  coacti,  hoc  faciunt. 
Qui  auctores  sunt  iantce  miserice?  Dicemus,  et  Domino  monente  ac  de- 
monstrante  dicemus.  Sunt  illi  qui  domum  ad  domum  coniungunt,  qui 
rapinas  paupcrum  congenmty  qtiifmctiim  corum  7'a7'issime  comedunt. 


Master  and  Felloavs  of  St  JoII^"s  College  to  Somerset. 
[Nov.  21,  1547.     Aschami  Epist.  cil.  1703,  p.  202.] 


^iilurs  pist0rj|  0f  tl^t  Statute  \ 


THE  laws  of  every  society  are  so  essential  a  part  of  the  statutes  of 
body  tliat  tliey  cannot  be  passed  over;  and  at  this  time^ 
statutes  having  been  given  to  this  society,  this  will  be  a 
proper  place  to  take  notice  of  them.  In  the  procuratorial 
5  letters  of  the  executors  to  the  bishop  of  Rochester  they  set 
forth,  that  they  had  caused  a  college  to  be  erected  and  en- 
dowed, but  since  it  were  better  that  colleges  should  never  be 
erected,  than  not  justly  and  wisely  governed,  therefore  they 
empower  him  to  give  statutes  for  the  government  thereof: 
lO  which  surely  implies,  that  statutes  were  yet  wanting. 

I  know  there  is  reference  made  to  statutes  in  the  charter 
of  the  foundation,  from  whence  an  argument  has  been  drawn 
for  a  body  of  statutes  more  ancient;  but  this  was  only  for 
form,  for  either  there  were  then  no  statutes,  or  if  there  were 
1 5  any,  they  must  have  been  given  to  the  walls,  or  to  Oliver  Scalis^ 
and  the  governors  of  the  works.  For  to  what  purpose  statutes  ? 
whilst  there  was  yet  no  college,  no  scholars  to  be  governed  by 

^  [From  his  MS.  history  of  the  college.] 

2  An,  15 16.  [In  his  preface  to  Fisher's  Funeral  Sermon  of  Margaret, 
Countess  of  Ricliniond,  &c.  p.  liv.  Baker  gives  a  further  account  of  the  MSS.  of 
bishop  Fisher's  three  codes  :  "I  should  now  proceed  to  the  Constitution  of  the 
House,  by  giving  an  Account  of  the  Statutes  and  Ordinances,  at  this  time 
given  by  Bishop  Fisher,  for  the  government  thereof,  afterwards  enlarg'd  propor- 
tionably  to  the  growth  of  the  Foundation  in  two  other  Bodies  of  Statutes,  all 
of  them  yet  preserv'd,  in  so  many  different  Volumes ;  which  tho'  now  antiquated, 
yet  bating  the  Popery,  were  very  wisely  drawn,  and  are  yet  of  great  use,  in 
conveying  down  to  us  the  Foundresse's  Intention,  and  in  explaining  the  present 
Constitution,  at  Christ's  College,  as  well  as  at  St.  John's :  But  having  open'd 
the  Foundation,  I  shall  reserve  the  Account  of  its  Growth  and  Progress  to  a 
larger  Design,  which  possibly  may  one  day  see  the  Light."  Baker  adds  in  a 
note:  "  The  first  of  these  Volumes  in  a  fair  and  antient  Character,  after  various 
turns  and  different  Owners,  is  now  in  my  Custody,  and  after  me,  shall  return  to 
its  proper  repository  in  the  College.  The  last  Volume  under  Seal,  doled  Jul.  ir, 
Ann.  1530.  is  in  very  worthy  Hands,  and  ivill  be  preserv'd  ivilh  equal  care.  The 
other  Volume  roughly  drawn,  is  yet  lod'j'd  in  the  CoUerje  Treasury."^ 

^  [A  notary  public,  employed  as  clerk  of  the  works  in  building  the  first 
court  of  St  John's  College.  Baker's  Preface  to  Fisher's  Funeral  Sermon  on  Lady 
Margaret,  pp.  xxviii.  xxxv.] 


xu 


i^afecr's  ?^tstor|)   of   tf)c   ^tntutcs. 


Manuscript 
in  Bakcr'3 
hands. 


Date  of  sta- 
tutes, how 
ascertained. 


Taken  from 
Clirist's  sta- 
tutes. 


Counties  of 
fellows  and 
scliulars. 


tliem,  and  only  four  or  five  fellows,  who,  lodging  abroad,  could 
not  fall  under  any  regular  discipline.  AMiencver  statutes  are 
given  (as  tlioy  were  here  given  pretty  often)  you  may  trace 
them  by  the  books.  I  find  no  mention  there  of  any,  till 
about  the  7th  of  Henry  YIII.^  when  135.  4(7.  is  paid  to  a  5 
scrivener  at  London  for  writing  the  statutes  in  vellum;  a  fair 
copy  wliereof,  almost  as  ancient  as  the  original,  after  various 
turns  and  many  different  owners,  is  now  in  my  custody,  and 
shall  after  me  return  to  the  college. 

These  were  the  statutes  that  were  now  given,  which  tlie  10 
master    and  fellows   were  sworn  to  observe,  wherein  Alan 
Percy  is  named  as  master  (the  occasion  perhaps  that  he  has 
been  thought  the  first),  Nicholas  West  is  named  as  bishop  of 
Ely,  which  he  was  not  till  October  7,  an.  1515,  and  Wolsey 
is  named  as  cardinal  and  chancellor  of  England,  wliich  latter  15 
dignity  he  did  not  attain  to,  till  towards  the  beginning  of 
the  year  1516.^     So  tliat  tho'  the  date  be  lost,  yet  it  may 
be  fixt  pretty  near  from  the  body  of  the  statutes,  and  pro- 
bably was  the  same  with  the  opening  of  the  college,  for  they 
could  be  of  no  use  sooner:    the  private  foundations  might  20 
be  added  afterwards,  both  in  the  body  and  at  the  end  of  the 
statutes. 

These  statutes  having  been  vacated  by  bishop  Fisher, 
I  sliall  say  the  less  of  them,  and  I  need  say  tlie  less,  be- 
cause they  arc  in  substance  tlic  same  with  those  at  Christ's,  25 
and  have  been  taken  from  thence,  as  will  appear  to  any  one 
that  shall  compare  them.  These  two  colleges  having  had 
tlie  same  common  foundress  and  common  law-giver  (bishop 
Fislier)  were  likewise  to  agree  in  their  rules  of  government, 
as  far  as  their  constitution  was  the  same.  30 

By  tliese  statutes  there  were  to  be  28  fellows  of  the  foun- 
dation (whereof  seven  seniors)  and  at  least  one^  moiety  of 
that  number  were  always  to  be  of  the  nine  nortliern  coun- 
ties, according  to  the  intention  and  direction  of  the  foundress. 


'  Comput.  vet.  an.  7  Hen.  VIII,  ["Item,  pakle  to  a  screvener  of  Fcucr- 
sham  for  tlio  wTitynge  of  the  Statutes  of  Seynt  Johns  Colege  at  two  tynies 
xjs.  viijf/."     Accounts  (8  Hen.  VIII.)  in  executors'  chest.'] 

^  See  Seldon  and  Spelman,  Catalogue  of  Chancellors.  [Dec.  12,  15 15. 
Hanly'.M  Catalof/ue  of  Lords  Chancellors,  p.  59.] 

*  Tit.  de  Sociorum  Qualitate. 


23nker'9   l^istorg   of   ti)e   Statutes.  xiii 

The  like  rules  were  to  be  observed,  as  to  the  distribution  of 
counties,  in  the  choice  of  scholars;  but  the  number  of  these 
is  not  determined,  which  was  to  be  enlarged  or  limited,  ac- 
cordina:  as  the  revenues  and  endowment  would  bear.  And 
5  as  none  were  named  at  the  great  call  or  election  of  fellows, 
so  the  first  two  years  very  few  appear  to  have  been  main- 
tained. 

It  will  no  doubt  be  thought   strange,    how  so  ffreat  a  Poverty  of 

Til  !•         •  thefounda- 

number  of  fellows  and  scholars  could  be  maintained  out  of  "«"• 
10  so  small  a  revenue:  only  12d.  per  week  was  alloAved  in  com- 
mons to  a  fellow,  and  7d.  to  a  scholar.  These  were  times 
when  £120.  was  sufficient  to  found  a  fellowship  (for  the 
private  foundations*  usually  run  thereabouts),  and  when  £6. 
per  annum  was  enough  to  maintain  a  fellow;  for  whoever 
1 5  offered  so  much  in  lands  towards  a  fellowship  (by  bishop 
Fisher's  second  statutes'^)  such  a  benefactor  could  not  be 
refused. 

The   customs,  institutions,  and  duties  of  the  old   house  customs  of 
were  to  be  kept  up  by  these  statutes,  as  far  as  they  were  taTto  bo're?"" 

•   IT  ,  ,  ,  .  tained. 

20  consistent  with  the  present  settlement;  the  two  chantries 
at  the  Round  Chm-ch  and  St  Botolph's  were  to  be  served  and 
discharged  by  two  of  the  fellows ;  the  benefactors  to  the  old 
house,  as  well  as  at  Ospring,  were  ordered  to  be  prayed  for; 
and  in  pursuance  of  an  ancient  custom  the  bell  was  to  be 

25  rung  at  four  in  the  morning,  to  awake  such  scholars  through 
the  university  as  were  willing  to  leave  their  beds  to  follow 
their  studies.  In  conclusion,  the  bishop  of  Ely,  as  agreed 
and  formerly  practised,  was  left  to  enjoy  his  power  as  Visitor ; 
but  he  seems  then  to  have  been  limited  as  far  as  possible,  for 

30  the  first  resolution  of  doubts  was  to  be  in  the  chancellor  or 
vice-chancellor  with  the  two  senior  doctors,  as  it  was  at 
Christ's'. 


Upon  the  accession  of  these  two  nunneries'*,  and  bishop  statutes  of 
Fisher's   ncAV  and  acccssional  foundations,  the  college  sta- 
35  tiites,  as  they  seem  to  have  been  altered  before  in  some  few 

^  Liter  Archiva.  ^  [c.  ■22,  p.  305,  1.  34  seq.] 

3  [Stal.  Chr.  c.  48.]  *  [Higham  amd  Bromehall.] 


XIV 


iiaker's   f^Jstorn   of   tfie   Statutes. 


Cliiingcs  in- 
trcxliiced 
from  the 
statutes  of 
Corp.  Clir. 
Oxford. 


IManuscript 
ill  treasury. 


Notes  and 
Corrections, 


Hisliop 
Fisliers  pri- 
vate statutes 
and  private 
cliapel. 


])articular.s,  so  tliey  received  now  a  considerable  cnlarg-emcnt ; 
and  as  the  former  statutes  were  taken  from  those  at  Christ's, 
so  these  enhirgements  seem  to  be  principally  borrowed  from 
Corpus  Christi  statutes  at  Oxford,  a  copy  whereof  interlined 
and  altered  (with  bishop  Fisher's  own  hand',  or  one  like  it  5 
when  he  grew  old,  for  his  first  draughts  are  very  fair)  is 
yet  lodged  amongst  our  archives,  and  may  be  of  some  use  in 
explaining  such  expressions  in  the  statutes  as  are  doubtful 
and  ob.scure. 

These  second  statutes  were  dated  July  24,  \iJ2i;  wherein  10 
provision  is  made  for  the  souls  of  the  benefactors  at  Brome 
Hall  and  lligham  :  a  copy  whereof  is  likewise  preserved  in 
the   college   treasury,   Avhicli  by  the   thread  yet  remaining 
should  seem  to  have  had  a  pendant  seal ;    for  that  statutes 
were  Avritten  and  sealed  this  year  or  the  last,  appears  from  15 
the  books'',  where  so  nmch  is  twice  placed  for  a  riband  for 
sealing  the  statutes  and  for  Avriting   the  statutes  twice  or 
thrice  over  in  different  hands.     But  these  statutes  are  inter- 
lined and  noted  in  the  margin  in  order  to  a  further  correction, 
which  having  happened  soon  after,  I  shall  reser^■e  the  further  20 
account  of  them  to  that  place:  only  observing  here,  that  by 
these  statutes  a  register^  being  required  to  be  kept  of  elections 
and  admissions,  there  is  a  register  (though  imperfect)  of  ad- 
missions of  fellows  from  the  year  1523,  brokenly  continued 
till  the  year  1545  when  Henry  Ylllth's  statutes  took  place,  25 
from  which  time  or  two  years  after,  an.  1547,  there  is  a  re- 
gister continued  of  admissions  both  of  fellows  and  scholars 
of  the  foundation. 

In  bishop  Fisher's  private  statutes*  given  at  the  same  time 
with  these  upon  his  additional  foundations  there  being  mention  30 
of  exequies  to  be  had  for  him,  and  of  his  monument  where 
his  body  was  to  lie,  I  suppose  it  was  about  this  time  that  his 
private  chapel  was  undertaken,  and  part  of  the  ])rofits  of  his 
estates  at  llolbechc,  Ridgwell,  Bamrick  and  Weston  were 
for  some  years  allotted  to  this  purpose.  This  was  situated  35 
on  the  north  side  of  the  college  chapel  near  the  altar,  where 


^  Q'laoro,  for  ho  wrote  a  fair  hand  to  the  hist.  -  Liber  TJirsaitrarti. 

3  J'it.  de  Custodia  [c.  7.  p.  275,  1.  ■J4.]  '  In  Apjuiid.  [y.  238  soq.] 


53nftcr's   J^istor})   of  tf)e   Statutes.  xv 

tlie  arms  of  the  see  of  Ixochester  are  yet  remaining  and  had 
been  quartered  with  the  paternal  arms  of  the  bishop's  family 
now  erased.  In  the  okl  book'  an.  32  Henry  YIII.  there  is  3d. 
pLaced  to  account  fo7-  taking  down  Dr  Fisher  s  arms;  whe- 
5  ther  it  was  for  erasing  these  arms,  or  taking  them  down  some- 
where else,  I  cannot  say,  but  it  was  an  expense  that  might 
well  have  been  spared ;  or  had  they  taken  down  his  arms, 
they  might  have  left  him  his  titles.  The  best  apology  that 
can  be  made  for  them  is  that  there  is  12c/.  on  account  the 

I O  same  year  for  entertaining  the  king's  servant,  so  we  will 
suppose  it  to  have  been  done  by  intimation  from  court,  and 
to  help  to  mend  the  servant's  entertainment.  His  deserved 
monument  was  likewise  removed,  some  venerable  fragments 
whereof  are  yet  lodged   near  his  chapel  and  preserve   his 

1 5  memory  in  their  ruins. 

The  good  bishop  had  been  many  years  reviewing,  alter-  fJoJ"'®^"^ 
ing  and  enlarging  his  statutes,  being  now  (as  we  may  imagine) 
pretty  perfect,  and  he  now  absolute  in  power,  most  or  all  the 
executors  being  dead,  at  least  those  that  interposed  in  the 

20  college  business.  He  this  year^  gave  a  complete  body  of 
statutes,  which  being  under  seal  and  undoubtedly  authen- 
tic, I  shall  give  some  short  account  of  them,  and  that  princi- 
pally historical,  for  the  rest  referring  to  the  original  volume, 
now  in  very  worthy  hands. 

25        As  the  former  statutes  were  partly  borrowed  from  Christ's  ^om'the'^ 
college   and   Corpus  Christi  college  statutes   at  Oxford,   so  CMdiuluoi- 
from  intimations  upon  the  books  the  cardinal's  statutes  were    '^^^' 
made  use  of  in  this  new  digest;   not  having  met  with  them 
(unless  Eton  college  statutes  were  the  cardinal's,  an  ancient 

30  copy  whereof  interlined  and  altered  is  yet  lodged  in  the  trea- 
sury) I  can  say  nothing  to  explain  their  use;  it  is  certain  the 
cardinal's  foundation  was  in  nature  and  kind  very  different 
from  this'. 

By  these  statutes  there  was   to  be  a  master  and  seven 

^   Liher  Thesaur.  ^  An.  1530. 

^  [The  statutes  of  Cardinal  college  are  almost  identical  witli  those  of  Corp. 
Chr.  Oxf.  Bishop  Fisher's  code  of  1530  is  in  the  main  a  revised  edition  of 
those  before  given  by  his  friends  Fox  and  Wolsey.] 


XVI 


iJakr's   li^istoijj   of   tftc   Statutes. 


Nine  iiorth- 
erii  counties 
preferred. 


Original 
number  of 
fellows  28 ; 
of  scholars. 


Retrench- 
ments (p.  257, 
1.  8  Bcq.j. 


seniors',  the  major  part  wliereof  was  to  be  of  the  nine  northern 
counties  f.ivoiired  bj  tlie  foundress  ;  the  wliole  number  of  fel- 
lows of  the  foundation  was  to  be  28,  and  at  least  one  half  of 
these  was  always  to  be  of  the  nine  northern  counties,  according 
to  the  foundress'  intention:  which,  that  it  may  be  better  5 
known,  or  being  a  thing  of  old  date,  that  it  may  not  be  forgot,  I 
will  put  down  the  words'^  of  the  statute:  Nam  oh  inopiam,.... 
fundatrix  quosdam  liuivs  regni  comitatus  duxit  proiferendos, 
nempe  Dunelmice,  NorthunibricB,  Westmerice,  Comhrke,  Ehoraci, 
JRichmondicB,  Lancastrice,  Derhice,  Nothynghamice,  e  qiiibiis  ad  10 
minimum  medietatem  sociorum  semjjer  assumendam  I'ussit,  tarn 
in  collegia  isto,  quam  in  collegio  Christi^  per  earn  ante  fandato  : 
cuius  ordinationem  nos  nequaquam  decet  infringere.  Here 
then  is  a  plain  direction  at  Christ's  college,  where  the  foun- 
dress' old  statutes  drawn  up  by  bishop  Fisher  are  yet  in  15 
force ;  and  it  is  a  direction  at  St  John's,  as  far  as  her  inten- 
tion is  consistent  Avith  the  present  statutes;  so  far  her  intention 
or  ordinance  is  yet  religiously  to  be  observed,  and  I  pretend 
not  to  carry  it  any  further. 

The  same  rule  and  the  like  division  was  to  be  observed  in  20 
the  choice  of  scholars,  whose  number  was  to  be  22,  if  it  could 
conveniently  be  had;  so  that  with  28  fellows,  here  was  the  full 
number  of  50  fellows  and  scholars  originally  intended.    Pri- 
vate foundations  did  not  come  into  the  account,  nor  were  they 
to  fill  any  county,  which  was  to  be  still  open  for  the  founda-  25 
tion,  as  if  there  had  been  no  private  founder  for  that  county : 
and  such  regard  was  had  to  private  foundations,  that  if  by 
any  calamity  the  college  revenues  should  be  so  far  reduced  as 
not  to  be  sufficient  to  maintain  the  establishment  in  its  full 
complement,  after  all  other  retrenchments  made  and  jewels  30 
and  other  ornaments  sold,  the  scholars  first  and  afterwards  the 
fellowships  of  the  foundation  wore   to  be  sunk  before  they 
broke  in  upon  private  foimders,  and  this  for  very  good  reasons 
there  mentioned :  tho'  had  there  been  none,  the  bishop  had 
an   equitable   ground  and  right  to  dispose  in   this  manner,  35 
so  great  a  part  of  the  foundation  having  been  of  his  own  pro- 

^  Stat.  Jo.  Roffens.  Epi.  An.  1530.    [See  on  these  statutes  Lewis'  Life  of 
Fhhcv,  II.  46  seq.,  2S7  scq.] 

2  Tit.  <k  Soc.  Qu(i!it(illhu.f.  [c.  10.  p.  48.  1.  18.] 
:*  [Stat.  Chr.  c.  26.] 


I 


a3a!i£t's   Ibltstorg   of   tfte   ^tatuUg^  xvii 

curcmcnt,   and  the  foundress'  power  being  lodged  solely  in 
Ills  liands. 

The  fellows  at  their  admission  were  to  take  a  strict  oath  l^^^Zn^^^' 
for  the  observance  of  the  statutes,  and  withal  to  give  a  bond  j^p.^lfseVi' 
5  of  £100  not  to  obtain  or  cause  to  be  obtained,  directly  or 
indirectly,  from  the  pope,  the  court  of  Rome,  or  any  other 
place,  any  licence  or  dispensation  contrary  to  their  oatli,  or  to 
accept  or  use  it  so  obtained;  many  of  which  bonds^  are  yet 
extant,  only  the  pope  was  soon  altered  for  tlie  king,  or  else 

10  the  bonds  run  in  general  expressions,  and  were  a  proper  and 
reasonable  security  and  such  as  it  were  to  be  wished  had 
been  continued:  no  such  security  was  needful  from  the  scho- 
lars, yet  under  awe  and  discipline,  but  it  was  part  of  the 
oath  both  of  fellows  and  scholars,  not  to  provoke  or  sow 

1 5  divisions  in  the  college,  by  comparing  birth  with  birth, 
county  with  county,  or  north  with  south:  then  likewise  a 
due  caution,  when  divisions  run  too  high  upon  that  account, 
both  in  the  college  and  university. 

The  allowance  for  commons  was  the  same  as  formerly, 

20  and  £6  per  annum  was  yet  enough  to  found  a  fellowship, 
and  £3  per  annum  was  enough  to  found  a  scholar:  whence  it 
may  be  observed  that  the  college  profited  more  by  those 
that  gave  scholarships,  than  it  did  by  those  that  founded 
fellows. 

25  A  limited  power  was  left  to  the  bishop  of  Ely  of  visiting 
the  society,  and  because  those  bishops  might  think  their 
power  too  much  confined  and  might  be  unwilling  to  submit 
to  such  limitations,  it  was  added  that  these  statutes  were 
given    by   authority   from   the   apostolic  see,   wliercby  was 

30  meant  the  bull  of  Julius  II.  for  dissolving  the  old  house  and 
erecting  a  college^  and  empowering  the  executors  to  ordain 
statutes  for  their  new  foundation. 

The  bishop's  private  statutes  and  private  foundations  are  Bishop 
added  at  the  close  of  this  volume,  an  account  whereof  I  have  vate  statutes 

35  reserved  to  this  place.  He  first  gave  £500.  wherewith  were 
purchased  lands  to  the  yearly  value  of  £25  f  afterwards  he 
gave  lands,  with  the  others  lying  in  Holbeche,  Ramrick, 
Ridgwell,  Weston,  &c.  to  the  value  of  £60.  per  annum  :  in  all 

^  Inkr  Archiva.  ^  Ex  Bulla  Julii  II.  ^  Statut.  Vet.  Archiv.  Coll. 

c 


xviii  i3afeer's   fi^istorn    of   tf)E   ^tntuus. 

£85  per  annum,  eqnal  to  or  exceeding  tlic  revenues  of  tlie  old 
liouse ;  lesides  his  jewels  and  all  his  other  furniture,  whereof 
he  made  a  deed  of  gift,  which  Avith  a  large  inventory  is  yet 
lodged  in  the  treasury,  though  the  things  themselves  never 
came  there,  for  reasons  too  Avell  known  to  need  to  be  related;  5 
l)ut  we  lost  a  great  treasure,  by  the  loss  of  his  books'. 

^  See  the  extract  from  Ascham  given  above  (p.  x).  Tliis  letter  was  written 
by  Ascham  in  the  name  of  the  college  to  the  duke  of  Somerset.  The  sub- 
scription and  date  are  supplied  by  Baker  in  the  margin  of  a  coi)y  of  Ascham 's 
letters  in  St  John's  Library.  "  Sublimitatis  tute  deditissimi  Gul.  Byllus  ma- 
gister  et  omnis  ccetus  sociorum  ac  scholarium  coUegii  D.  Joan.  Evang.  Nov.  2 1, 
1547."  Compare  hew'is'  Life  0/  Fisher,  11.  2^0).  Erasmus  ( 0/>e?"rt,  Vol.  in.  col. 
8r4  E.  ed.  Cler.  Epist.  698,  Sept.  24,  1524)  writes  to  Fisher:  "Nihil  indulges 
isti  corpusculo.  Suapicor  magnam  tu£e  valetudlnis  partem  nasci  ex  loco.  Nunc 
enim  medicura  agam,  si  patens.  Mare  vicinum  et  lutum  subinde  maris  decessu 
nudatum  coelum  exasperat.  Et  habes  bibliothecam  undique  parietibus  vitreis, 
qui  per  rimas  transmittunt  auram  subtilem  et,  ut  medici  loquuntur,  colatam, 
pestilentera  raris  et  imbecillis  corpusculis.  Nee  me  fugit  quam  assiduus  sis 
in  bibliotheca,  qu£e  tibi  paradisi  loco  est :  ego  si  in  tali  loco  commorarer  tres 
horas,  a>grotarcm."  In  Dr  Thoa.  Baily's  Life  and  Death  of  that  renowned  John 
Fitiher  Bishop  of  Rochester  (Lond.  1655),  P-  i^S»  '^"^  read:  "In  the  mean  time, 
lest  any  conveyance  might  be  made  of  his  goods  remaining  at  Kochester  or 
elsewhere  in  Kent,  the  king  sent  one  Sir  Eichard  Morison  of  his  privy  chamber 
and  one  Gostwick  together  with  divers  other  commissioners  down  into  that 
country,  to  make  seisure  of  all  his  moveable  goods  that  they  could  find  there ; 
who  being  come  unto  Rochester,  according  to  their  commission  entred  his 
house,  and  the  first  thing  which  they  did,  they  turned  out  all  his  servants, 
then  they  fell  to  rifling  his  goods,  whereof  the  chief  part  of  them  were  taken 
for  the  king's  use,  the  rest  they  took  for  themselves  ;  then  they  came  into  his 
library,  which  they  found  so  replenished  and  with  such  kind  of  books,  as  it 
was  thought  the  like  was  not  to  be  found  again  in  the  possession  of  any  one 
private  man  in  Christendom;  with  which  they  trussed  up  and  filled  32  great 
fats  or  pipes,  besides  tliose  that  were  embezzled  away,  spoiled  and  scattered; 
and  whereas  many  years  before  he  had  made  a  deed  of  gift  of  all  these  books 
and  other  his  household  stuff  to  the  college  of  St  John's  in  Cambridge  (as  in 
the  beginning  of  this  history  [p.  30]  it  was  mentioned)  two  frauds  were  com- 
mitted in  this  trespass ;  the  college  were  bereaved  of  their  gift,  and  the  bishop 
of  his  purpose."  From  Baker  (Harl.  MS.  7047,  p.  17,  quoted  by  Mr  Bruce  in 
the  Archccolof/ia,  xxv.  62)  wc  learn  that  the  same  love  of  method  and  order 
which  apjtears  in  the  statutes  reigned  in  their  author's  home :  "Heh.adthe 
notablest  librarj'  of  books  in  all  England,  two  long  galleries  full.  Tlie  books 
were  sorted  in  stalls,  and  a  register  of  the  names  of  every  book  at  the  end  of 
every  stall."  Among  these  well-stored  shelves  the  commissioners  made  such 
havoc,  that  we  find  the  owner  driven  to  beg  the  loan  of  a  prayer-book.  In 
hi.H  well-known  letter  to  Cromwell  from  the  Tower  (Dec.  22,  1534,  in  Bruce, 
p.  94),  after  entreating  for  "sherte  and  shete  to  keep  his  body  wann,"  and 
for  some  "mcatts"  more  generous  than  that  "sclendar  dyet"  which  made  him 


i3al{£i's  ^istox)}   of   tf)e   Statutes.  xix 

Out  of  these  estates  he  founded  four  fellowships,  and 
two  scholarships ;  three  of  his  fellows  and  two  scholars 
were  to  be  chosen  out  of  the  county  of  York,  the  other  fellow 
out  of  the  diocese  of  Eochcster;  all  his  fellows,  if  priests,  to 
5  receive  a  mark  per  quarter^  beyond  the  usual  stipend.  He 
founded  besides  four  examinators,  with  two  lecturers  for  the 
Greek  and  Hebrew  tongue;  his  examinators  to  receive  40s., 
the  Greek  lecturer  £3.  and  the  Hebrew  reader  £5.  per  annum, 
with  £12.  per  annum  for  trentals,  usually  enjoyed  by  six  of 

10  the  fellows,  to  each  one  40s.,  and  moneys  to  be  distributed 
at  his  exequies  to  the  master,  fellows  and  scholars  upon  the 
day  of  his  death,  varying  in  the  sum  according  to  the  number 
then  present.  How  these  were  disposed  of  Avill  afterwards 
appear. 

1 5  These  are  the  last  statutes  of  bishop  Fisher  that  I  have 
met  with,  and  being  yet  under  seal  were  possibly  the  last 
that  he  gave,  for  his  troubles  were  now  coming  very  thick 
upon  him.  There  is*^  a  letter  from  the  college  to  Cromwell 
or  some  other  great  man  at  court  not  named,  signifying  that 

20  when  the  archbishop  of  Canterbury  took  an  account  of  the 
state  of  the  house,  he  found  several  things  in  the  statutes, 
either  obscure,  defective  or  redundant,  which  bishop  Fisher 
at  the  instance  of  the  society  did  not  refuse  to  review  and  Are\isert 

•^  code  of  st!i- 

amend ;  that  the  statutes  with  these  amendments  were  very  ^"i^ed'to 
2  5  entire  and  perfect,  and  beg  leave,  that  they  might  have  access  whciTi^tfir 
to  him  in  the  Tower,  that  he  might  ratify  and  confirm  them 
thus  amended  by  setting  to  his  hand,  being  the  only  exe- 
cutor then  surviving. 

That  the  master  and  afterwards  three  of  the  most   con- 

30  siderable  fellows,  Brandiske,  Seton  and  Redmain,  attended 

him  from  the   society  and   that  statutes   were  written   and 

"decaye  and  fall  into  coafcs  and  disseasis  of  his  bodye,"  Fisher  concludes  thus: 
"Other  twayne  thyngs  I  must  all  so  desyre  iippon  vow;  thattoon  is  that  it 
may  pleas  yow  that  I  may  take  sum  preest  with  in  the  Tower  by  the  assygment 
of  Mr  Levetenant,  to  hear  my  confession  againste  this  hooly  tyme  ;  that  other 
is  that  I  may  borow  sum  books  to  styr  my  devotion  mor  effectually  thes  hooly 
dayes  for  the  comforth  of  my  sowl.  This  I  beseche  yow  to  grant  me  of  yo'" 
charitie,  and  thus  o'  Lord  send  you  a  mery  Chrystenmass  and  a  comforthable 
to  yo''  harts  dcsyer."  A  list  of  some  books  given  by  the  bishop  to  the  college 
is  printed  by  Dr  Hymers  (Fisher's  Funeral  Serni.  &c.  pp.  207,  208).] 

1  HUUut.  Veter.  Arch.  Cull.  '  Ex  Rerj.  Coll.  Lib.  Rub. 


Tower. 


XX  23a!{ev's   fl^istorn   of  tj^e   Statutes. 

copied  fair  over  this  year,  is  very  certain;  but  that  they  were 
sealed,  docs  not  appear  from  the  books,  as  it  does  veiy  phiinly 
upon  the  two  List  occasions.  The  truth  of  it  is,  tho'  these 
amendments,  as  coming  from  the  archbishop,  were  undoubt- 
edly good,  yet  they  were  probably  such  as  tho'  the  bishop  5 
did  not  (and  perhaps  could  not  safely)  refuse,  yet  such  as 
upon  his  principles  he  could  not  heartily  comply  with  and  to 
which  he  might  think  fit  to  suspend  his  consent. 

If  any  thing  were  altered,  the  first  thing  that  was  to  be 
amended  was  the  fellows'  bond  not  to  accept  licence  or  10 
dispensation  to  their  oath  or  statutes,  which  implying  in  it 
the  pope's  su})remacy,  could  not  safely  stand  any  longer,  or 
not  without  oftence,  when  the  supremacy  Avas  disowned.  But 
this,  I  believe,  was  not  done,  for  had  it  been  altered  by 
statute,  there  had  been  one  unifonii  rule  for  the  fellows  to  ^5 
go  by  in  giving  their  bonds,  whereas  the  following^  bonds 
vary  in  form;  first  the  pope  is  left  out,  then  both  pope 
and  com't  of  Home,  afterwards  the  king  is  substituted 
instead  of  the  pope,  then  the  king  is  left  out,  and  the 
bonds  run  only  in  general  terms,  from  any  ])lace  or  per-  20 
son.  There  is  this  further  to  be  said,  that  in  queen  Mary's 
reign,  when  the  same  statutes  were  then  revived  that  were 
left  in  force  by  bishop  Fisher,  the  bonds  then  run  in  one 
uniform  manner  and  in  the  same  form  that  was  required  by 
the  statutes  wc  are  now  speaking  of.  The  best  way  of  2  5 
judging  of  these  statutes  is  by  comparing  them  with  the 
books  and  other  instruments  in  this  reign,  whercAvith  they 
agree :  whereas  in  Henry  Vlllth's  reign,  from  the  bishop's 
fall  till  the  king  himself  gave  statutes,  as  there  was  confu- 
sion in  the  college,  so  it  appears  upon  the  books  ;  and  in-  30 
deed  i)art  of  the  bishop's  revenues  (hoAvevcr  otherwise  settled) 
having  for  some  time  been  paid  in  to  the  king,  there  must 
needs  have  been  a  dependance  in  stipends,  &c.  upon  his 
majesty's  bounty,     "^riiesc,  as  the  bishop  says,  were  his  last 

Avill,  and  as  such  I  shall  leave  them.  35 

*  *  •Jt  -v  *  -x-  •»  * 

In  this  letter  to  the  bishop  of  Ely "  there  is  mention  of 

^  Inler  Arch  ha. 

"  [A  letter  from  the  college  thanking  tlio  bishop  for  his  endeavours  to  esta- 
blish peace  between  contending  parties.] 


33nl{er's  fi^istoui   of  iftc   Statutes.  xxi 

some  obscure  and  intricate  passages  in  their  statutes,  which 
they  desire  him  to  explain  as  visitor.  These  obscurities 
or  ambiguities  gave  the  first  rise  or  pretence  to  the  alteration 
of  tlicse  statutes,  which  was  undertaken  soon  after  by  appli- 
5  cation  to  the  king;  who  was  at  the  bottom  of  this  design,  will 
be  easily  imagined.     The  kino-'s  statutes  were  ffiven  in  1545  :  statutes  of 

•'  *-'  °  <^  1545  procured 

Dr  Day  Avas  then  bishop  of  Chichester  and  in  favour  at  court,   l7rs hit™rest 
Mr  Cheke  was  sent  to  court,  July  10,  1544,  to  be  preceptor  to 
the  prince,  and  Dr  Tayler  had  interest  there ;  his  fellows  had 

I O  been  uneasy  to  him  under  the  original  constitution,  and  were 
to  be  curbed  with  new  laws. 

They  were  probably  penned  or  revised  by  Mr  Cheke,  than  Penned  by 
whom  no  man  could  have  done  them  better,  though  they  are 
in  a  great  measure  borrowed  from  bishop  Fisher's  statutes  in 

15  such  particulars,  where  they  are  not  intended  to  contradict 
them.  They  are  ushered  in  with  a  preface,  shewing  the 
reasons  for  altering  these  statutes^,  that  they  were  found 
obscure  and  ambiguous  in  several  particulars,  which  had  given 
occasion  to  discord  and  disturbances  in  the  college,  and  that 

20  there  were  some  things  in  them  iniquiora  et  quce  de  iusta  p.  3, 1. 17. 
rerum  descriptione  patdulum  defexerant,  and  these  things  were 
to  be  reduced  to  a  more  moderate  form;  what  these  obscurities 
or  ambiguities  were,  is  hard  to  say,  for  all  men  do  not  see 
alike,  and  therefore  I  shall  endeavour  to  trace  out  these  par- 

25  ticulars  that  were  thought  to  be  unjust  or  unequal,  by  point- 
ing out  some  of  the  most  material  corrections,  and  leave  the 
judgement  of  them  to  be  made  by  others. 

By  these  statutes^  there  was  to  be  a  master  and  twelve  se-  chan-esin- 

•^  troQuced : 

niors  (the  master's  stipend  was  almost  doubled  with  some  new  increase  in 

T  %-iT  ,  I,   ,  .  -1  master's  sti- 

30  advanta<2;es) ,  andonly  one  moiety  01  the  seniors  and  no  more  were  pond  and  in 

o      '  '  ^  -J  •/_  _     _       number  of 

to  be  of  the  nine  northern  counties.    And  whereas  by  the  origi-  seniors. 
nal  establishment  these  nine  counties  were  to  have  at  least  one 
half  of  all  the  fellows  and  scholars  of  the  foundation,  accord- 
ing to  the  foundress'  intention,  by  these  statutes  they  could  Pri\iicgesof 

•!  1      p         1  nortliern 

35  only  have  so  many  at  most  and  it  was  scarce  possible  tor  them  counties  cur- 
to  have  so  many;  for  whereas  before  private  foundations  were 
no  bar  to  any  county,  it  was  now  otherwise,  these  private 

^  Statiita  Hen.  VIII.  in  pnefat, 
2  Statuta  Hen.  VIII.  an.  1545. 


XXll 


23afect's  fi^istovn   of  tf)e   Statutes. 


Bisliop 
Fisher's  fel- 
lowsliips  and 
scholarships 
iiierKed  in 
lady  Marga- 
ret's founda- 
tion. 


Stipends  of 
the  bp's  fel- 
lows and  al- 
lowances for 
his  trcntals 
diverted  to 
other  uses. 
(P.  242,  I.  35 
SCO.,  and  p. 
254,  1.  S  scq 
cl.  p.  109,  1.  21 
seq.) 

Examiners 
and  Greek 
and  Hebrew 
readers  re- 
tained, liut 
salaries  of 
readers 
clianircd,  (P. 
250, 1.  13  and 
1  22,  cl.  p. 
171, 1. 29). 

Distribution 
at  the  bps 
exequies 
tratislerred 
to  anniver- 
sary of  foun- 
divss 


foundations  were  to  come  into  account,  so  that  where  there 
were  two  fellows  or  scholars  in  for  private  founders  in  any 
county,  that  county  was  full  and  could  have  no  advantage 
from  the  foundation.  And  whereas  by  the  original  establish- 
ment^ there  were  to  be  28  fellows  and  22  scholars  for  the  5 
foundress,  and  4  fellows  and  2  scholars  for  bishop  Fisher, 
being  of  his  own  private  foundation;  by  this  new  establish- 
ment there  were  to  be  32  fellows  and  24  scholars  (besides 
three  for  other  uses)  for  the  foundress,  and  none  for  bishop 
Fisher.  The  mark  per  quarter  formerly  allowed  to  his  fom-  lo 
fellows  was  now  placed  to  account  to  the  four  seniors  of  the 
foundation,  and  the  £12  per  annum  usually  allowed  to  six  of 
the  fellows  (40.9.  each)  for  his  trentals,  was  now  to  be  divided 
amongst  six  or  more  of  the  fellows,  who  were  to  pray  for  the 
foundress,  without  any  mention  of  bishop  Fisher.  r  5 

And  whereas  he  had  founded  four  examinators  and  two 
readers  of  the  Greek  and  Hebrew  tongue,  all  these  were 
retained  upon  the  ncAV  establishment,  and  40s.  allowed  to 
each  examinator,  and  £4.  per  annum  to  each  reader,  with  a 
profound  silence  of  the  bishop.  In  the  last  place,  whereas  by  20 
his  private  statutes  so  much  money  was  to  be  distributed 
amongst  the  master,  fellows  and  scholars  at  his  dirge  or 
exequies,  the  like  distribution  was  to  be  made  and  the  same 
proportion  to  be  observed,  the  bishop  being  left  out,  and  this 
placed  to  the  account  of  the  foundress ".  25 

Thus  these  statutes  ordain ;  how  they  were  executed  will 
appear  from  the  books,  where  the  same  year  these  statutes 
were  given,  the  same  foiu*  fellows  that  were  capellani  for 
bishop  Fisher,  viz.  Dr  Seton  the  noted  logician,  Mr  Horn 
afterwards  bishop  of  Winchester,  Mr  Fawden  and  Mr  Thomp-  30 
son,  receive  stipend  the  first  quarter  ^>ro  episcojw  Bofensi,  and 
the  three  following  quarters  receiAC  the  like  stipend  of  a  mark 
2)ro  fundatrtce.    And  so  of  the  rest  of  the  dirge,  lectures,  &c. 

This  indeed  was  doing  right  to  the  foundress  in  an  abun- 
dant manner,  which,  since  it  was  done  by  the  king,  I  will  not  35 
question.     lie  might  possibly  look  upon  all  bisliop  Fisher's 

*  Til.  de  Soclorum  et  Disclp.  QuaJitat.  [c.  9,  p.  48,  and  c.  14,  \\  66,  with  the 
corresponding  statutes  of  1545.] 

2  Til.  lie  Cullu  Dei.  [c.  17,  p.  95,  1.  11  sc<i.  cl.  Stat.  1530,  c.  57,  p.  256, 
1.  19804.] 


23a!{Er's   |L^istorp   of  tj^e   ^tntutes.  xxiii 

good  estates  settled  upon  the  college  as  escheated  or  con- 
fiscated to  the  crown,  and  being  so  his  own,  might  be  willing 
in  this  easy  way  to  make  a  further  compensation  to  the  col- 
lege for  their  losses  sustained  from  that  quarter.  Whatever 
5  other  reason  he  had,  I  j)retend  not  to  know  them  (for  if  the 
bishop  died  possessed  of  any  of  the  foundress'  estate,  viz. 
plate  or  jewels,  they  came  to  the  king).  But  princes  have 
often  secret  reasons  that  are  not  to  be  penetrated  by  other 
men,  and  these  being  too  deep  for  me,  I  shall  leave  them  to 

10  God  Almighty. 

This  I  may  say,  that  the  king's  statutes  and  the  bishop's 
are  flatly  contrary  in  these  particulars,  so  there  must  be  hard- 
ship on  the  one  hand  or  the  other:  and  if  it  lies  on  the  bishop's 
side,    the  king  surely  has  not  said  enough,    for    then  the 

1 5  bishop's  statutes  did  not  only — de  iusta  rerum  descr{]_>t{one 
paululum  dejiectere. 

One  thing  was  omitted  in   these  statutes  mentioned  in  reiiowsbonci 
the  former;  the  bond  was  left  out,  given  by  the  fellows  at 
their  admission,  not  to  accept  dispensation  with  their  oath 

20  or  statutes,  which  might  usefully  have  been  retained,  might 
it  not  have  been  thought  a  limiting  the  king's  supremacy, 
though  it  was  no  more  than  what  had  been  formerly  done 
for  the  pope's.  And  one  other  thing  is  added  that  might 
have  been  omitted ^  for  it  comes  in  very  oddly;  there  was  to  Appointment 

2  5  be  every  year  a  lord  at  Christmas,  whose  duty  is  there  pre-  Christmas.  ^ 
scribed  at  large :   which  gave  occasion  to  such  an  abuse  as 
could  never  be  regulated,  till  it  was  at  last  wholly  laid  aside. 
The  bishop  of  Ely  was  continued  visitor,  under  such  limita- 

^-  .  .  Visitor's 

tions  as  the  king  by  his  supreme  power  could  more  unques-  po^^'erumit- 

30  tionably  and  more  eflfectually  put  upon  him. 

But  I  have  enlarged  too  much  upon  these  statutes,  which 
are  now  of  no  force,  and  indeed  of  no  use  in  discovering  the 
foundress'  intention,  which  may  be  had  better  from  the  old 
statutes.     At  the  close  of  these  statutes  is  added  the  name 

35  of  P.  or  W.  Lylly,  which  has  given  occasion  to  a  certain 
person^  to  suppose  them  to  have  been  penned  by  W.  Lilley 
the  famous  grammarian,  who  had  been  dead  20  years  before, 

^  Tit.  de  Lud.  Venat.  et  Aucup.  [c.  26,  p.  139,  1.  2  seq.] 

^  3ISS.  D.  M.  [Dr  M.  sometime  bursar  of  St  John's  (Baker,  p.  172).] 


XXIV 


t3flfeer's  f^istorg  of  \\)t  Statutes. 


and  this  W.  Lylly  whoever  he  was  had  probahly  no  otlier 
hand  in  them  than  as  a  scribe  in  copying  them  over. 

******* 

MarRinai  ad-  Thc  visitation  was  held  in  every  particuhir  colleore,  bcjxln- 

i^nVhe  sta-^      ning  with  St  John's,  whereof  tlie  vice-chancellor  was  master ; 
in^e"" wng  wlicrc   the  visitors   having   been  entertained   at   the   public  5 
comnils-^       charge,  the  next  day,  Mrv  7th,  they  visited  the  house,  and 

sioners  in  ,  I'li-i-  in  •    -i  i 

154».  went  through  with  their  business   beiore  night;    whence  it 

should  seem  they  met  with  no  great  disorders  therein.  Nor 
does  it  appear  ^  they  did  much  there,  besides  placing  several 
fellows  and  scholars,  and  besides  giving  new  statutes,  or  rather  10 
by  adding  regulations  and  corrections  to  those  of  Hen.  VIII. 
Tho'  the  additions  were  not  many,  the  rasures*^  were  more, 
and  those  chiefly  by  taking  out  the  venom  of  popery  and 
superstition. 


Bishop 
FisluT's  sta- 
tutes revived 
(under  Tlio- 
mas  Watson, 
waster  1553— 
4). 


Three  fellows 
on  thc  bi- 
shop's foun- 
dation. 


Where  he  [Thomas  Watson,  eighth  master  of  St  John's,  1 5 
admitted  Sept.  28,  1553]  lived  or  how  in  king  Edward's 
time,  is  not  so  very  certain.  He  left  his  fellowship  about  the 
second  year  of  that  reign,  and  tho'  he  is  said  to  have  sub- 
scribed, yet  he  always  kept  up  an  interest  with  bishop  Gar- 
diner, that  afterwards  turned  to  good  account.  It  is  plain  20 
from  another  instance  that  he  was  much  in  the  confidence  of 
that  party,  which  was  likewise  of  some  use  to  him.  For  an 
original  of  bishop  Fisher's  statutes  being  left  with  him  in 
trust,  as  he  brought  them  along  with  him,  so  it  is  probable 
they  helped  to  bring  him  to  the  college.  25 

Under  him  these  statutes  revived^,  fellows  were  chosen 
and  bonds'*  were  given  in  the  usual  manner  to  him  as  master, 
in  pursuance  of  these  statutes.  There  were  likewise  fel- 
lows for  bishop  Fisher,  tho'  it  must  be  confessed  they  were 
never ^  more  than  three  in  this  reign,  probably  because  the  oq 

'  MS.  Coll.  Corp.  Clir.  [Dr  Lamb's  Donimcnt»,  &c.  p.  no.] 

*  These  rasures  and  alterations,  liaving  subjected  tbc  statutes  to  great  un- 
certainties, gave  occa.sion  to  new  statutes  under  queen  Elizabeth. 

•'  [See  queen  Mary's  letter  of  Aug.  ^o,  1553,  for  restoring  the  ancient  sta- 
tutes of  the  university  and  colleges,  and  revoking  all  injunctions  and  ordinances 
made  since  the  death  of  ITen.  VIII.,  in  Cooper's  Annuls,  II.  79,  80.] 

■'  Inter  Arrh'ira.  '  lirgr.  Coll.  Lihcr  Tlicsdnr. 


33n!iEr's  fBistorn   of   tf)c  Statutes.  xxv 

college  had  received  no  compensation  for  the  loss  of  his  furni- 
ture, seized  by  the  crown  and  never  made  good  by  the  queen, 
tho'  she  had  been  applied  to  and  addressed  to  that  purpose; 
wherein  she  was  wanting  to  tlie  memory  of  a  faithful  serv- 
5  ant,  who  in  some  sense  died  her  martyr. 

His  lectures,  &c.  were  likewise  placed  to  his  account,  and  J;.^,^,\"'f  ^"'^ 
three  fellows  the  first  years  were  allowed  for  trentals,  tho' 
after  the  cardinal's^  visitation  they  were  advanced  to  four^; 
and  probably  his  fellowships  would  have  been  completed,  had 
I  o  things  continued  longer  in  that  state,  which  for  greater  reasons 
we  cannot  wisli. 


tioii  of  tlio 
college  in  the 


As  this  visitation  [of  155^]  was  held  by  the  pope's  or  IJ'^.'.'J'Pj^'I^ 

cardinal's  authority,  so  there  was  another  visitation  by  that 

of  the  bishop  of  Ely;  which  tho'  it  happened  two  years  be-  Geoi°eBui- 

1 5  fore,  yet  I  mention  it  here,  as  having  been  of  a  more  pri-  maste"'"ad- 

11  IT  1  11  1  mittttflMay 

vate  nature  and  less  solemn,  and  seems  to  have  had  no  other  yi  issi) :  the 

last  visitation 

intention  than  to  assert  the  bishop's  authority  according  to  ^i^^orlgina" 
the  foundress'  statutes  and  the  original  institution ;  upon  which  '''^'"'e^- 
foot  tliis  visitation  was  held,  and  was  the  last  that  was  ever 
20  held  upon  this  foot. 

We  are  now  come  to  a  new  state  of  things,  and  a  period  Bisjiop 
very  different  from  the  last.     Upon  queen  Mary's  death  the  tutcs  repeai- 
old  frame  was  irrecoverably  overturned,  bishop  Fisher's  sta-  Euz^beth"'^ 
tutes  were  again  abrogated  and  the  king's  statutes  revived 
25  and  came  in  force.     Whilst  Dr  Bullock  held  his  post  in  col- 
lege in  tlie  new  reign,  things  were  in  some  confusion,  and 
there   seems   to   have   been   a   mixture  of  the  old  and  new 
constitution,  according  as  parties  or  interests  declined  or  pre- 
vailed:  after  the  visitation  came  on'',  all  matters  were  soon 

30  adjusted. 

*         %         it         *         *         *         * 

There  could  not  have  been  a  fitter  man  than  a  master  of  statutes  or 
^Magdalene''  for   the   designs  now  on    foot,    of    giving    new 

'  [Pole's  in  isSr-]  ^  Liber  Thesaur.  ^  [Jul.  7,  1559.] 

■•  [See  these  statutes  in  A2^pend.  B.  to  the  Fifth  Report  of  the  Select  Com- 
mittee on  Education,  18 18,  p.  404  seq.] 

*  [Richard  Hovvlaiul  was  transferred  from  the  mastership  of  Magdalene  to 

d 


xxvi  33nkr's   f^istory   of   tf)£   Statutes. 


Lord  Burgh- 
ley's  benefac- 
tion to  tlie 
scbolars. 


Cap.  29. 


Lady  Burgh- 
ley's,  dean 
Gooduiun's 
and  Sir  Am- 
brose Cave's 
benefaction. 


statutes  and  eularging  the  master's  power,  yet  too  mueh 
limited  to  keep  the  college  in  tolerable  order.  This  de.-^igii 
had  been  thought  of  in  Dr  Still's  time*,  but  was  now  under- 
taken in  earnest.  I  find  Dr  Ithell,  master  of  Jesus  and  the 
bishop  of  Ely's  ehancellor,  much  employed  in  tlie  design,  but  5 
he  dying 2  before  it  was  effected,  the  affair  on  tlie  college  part 
devolved  much  upon  the  present  master,  who  solicited  it  with 
much  zeal,  and  meeting  Avith  an  inclination  in  the  chancellor, 
the  lord  Burgliley,  if  there  were  any  difficulties,  they  were 
easily  overcome  by  so  powerful  an  assistance.  And  to  make  lO 
them  of  more  easy  digestion,  my  lord  Burgliley  gilded  the 
pill  by  enlarging  the  commons  of  the  scholars  of  the  founda- 
tion, as  yet  too  small  to  afford  a  tolerable  subsistence,  in  a 
manner  expressed  in  the  body  of  the  statutes,  and  towards 
this  use  gave  an  annual  rent  of  £30  payable  for  ever  out  of  1 5 
his  estates  in  Northampton  and  Hertfordshire^,  for  the  which 
he  was  to  be  paid  only  in  honours,  by  verses  from  the  scholars, 
and  sermons  from  the  fellows  at  Stamford  and  Chesthunt  or 
Theobald's,  since  altered  for  Uatfield  and  Quixwood,  and  these 
honours  to  be  perpetual  to  his  family,  as  his  benefaction  was  20 
to  be.  The  nomination  of  two  scholars  of  the  foundation  was 
likewise  left  to  him  and  his  family^. 

His  lady,  the  lady  Mildred,  was  also  a  benefactress ;  and 
about  this  time'  Dr  Goodman,  dean  of  Westminster,  who  had 
been  raised  by  this  lord,  founded  two  scholarships  in  the  25 
college,  and  afterwards  left  the  nomination  to  a  younger 
branch  of  this  family;  and  Sir  Ambrose  Cave's °  benefaction, 
no  less  considerable,  was  determined  to  the  college  by  the 
same  hand :  besides  many  other  favours  by  the  interest  of  this 
gTcat  lord,  both  to  the  body  in  common  and  to  particular  30 
members  of  the  college. 

St  John's,  where  he  was  admitted  15th  master  July  20,  1577.  Dr  Still  was 
14th  master.] 

'  Archiva  Coll.  Lib.  Thcsaur. 

^  [May  17,  1579.     Cooper's  Athcn.  Cant.  i.  407.] 

*  Settlement  an.  regn.  Eliz.  -23. 

■*  [Sec  an  abstract  of  the  indenture  between  lord  lUirghlcy  and  the  college 
in  Append.  B.  as  above,  p.  477 ;  cf.  pp.  490,  492.] 

^  An.  regn.  Eliz.  21,  Feb.  20.     [See  Append.  B.  (as  above),  p.  479.] 

"  [Append.  B.  (as  above),  p.  485  ;  Cooper's  Athen.  Cant.  I.  251,  555.] 


33akr'g   ll^tstori)   of   tl)c   Statutes.  xxvii 

In  this  disposition  and  under  these  oblift-ations,  nothing?  LordBurch- 

i^  o  '  o     i^.y  and  the 

was  to  Lc  refused  to  my  lord  Burglilcy  that  he  could  reason-  jj"^*^;!,!,^^" 
ably  desire ;  and  he  having  thought  it  for  the  interest  of  the  of'thj'sto-"'* 
society  to  have  new  statutes,  they  were  thankfully  to  be  rc- 
5  ceived  and  to  be  numbered  amongst  his  benefactIons\  They 
were  at  least  three  years  in  forming  and  preparing ;  the  mas- 
ter had  two  or  three  journeys  to  London  and  Berkshire  to 
attend  the  chancellor  about  them ;  after  they  were  completely 
formed  they  were  sent  down  to  the  college,  an.  1580,  by  the 

10  queen's  authority,  signed  by  her  commissioners^,  William 
Burghley  chancellor  of  the  university,  Kichard  Cox  bishop 
of  Ely,  Andrew  Perne  master  of  Peter  House,  Edward  Haw- 
ford  master  of  Christ's,  and  Henry  Hervey  master  of  Trinity 
Hall.     Some  little  alterations  were  afterwards  made,  but  they 

15  were  inconsiderable.     These  being  the  statutes  now^  in  force,  Master's 
are  in  every  one's  hands  and  so  well  known  as  not  to  need  to  enlarged. 

''  visitor  8 

be  explained.     Two  alterations  are  pretty  visible,  that  the  curtailed. 
masters'  power  is  much  enlarged,  and  that  of  the  visitors 
is   equally  limited :  there  might  be   somewhat  of  the  same 

20  reason  for  both,  for  as  the  masters  had  formerly  been  able 
to  do  little  without  having  recourse  to  visitations,  so  it 
might  reasonably  be  supposed  that  their  power  being  now 
enlarged,  the  government  of  the  college  would  be  more 
regular  and  uniform,  and  that  there  would  be  less  occasion 

25  for  a  visitor;  and  yet  it  seems  an  odd  part  in  the  bishop  of 
Ely  to  part  with  such  a  share  of  his  power,  to  which  he  was 
so  fully  and  variously  entituled,  and  which,  being  one  of  the 
queen's  commissioners,  could  hardly  be  taken  from  him  with- 
out his  consent. 

30  In  all  the  former  statutes  the  bishop  of  Ely's  power  had 
been  always  preserved  pretty  entire,  at  least  in  a  just  highth ; 
even  by  Henry  Vlllth's  statutes  he  had  not  only  power  of 
visiting  when  called  in,  but  once  every  three  years  without  a 
call.     Whereas  by  these  statutes  he  has  no  power  of  visiting 

35  till  called  in,  and  that  call  is  rendered  so  difficult  as  to  leave 
him  little  more  than  a  shadow  of  power.     Privileges  are  so 

'  Archiv.  Coll.  Liber  Thesaur. 

2  The  commission  ad  visitand.  coll.  Sti.  Jo.  Evang.  bears  date  Jul.    13,   an. 
r.  Eliz.  18,  1576.     Rymer,  an.  1576.  [Vol.  xv.  pp.  762,  763.] 
•*  [Superseded  by  a  revised  code  Apr.  28,  an.  12  Vict.] 


xxviii        13a!<cr's   f^istonj   of  tfte   Statutes. 


Only  one  visi- 
tation wi:li- 
in  a  century 
alter  the  im- 
position of 
those  stiv- 
lutes. 


desirable  tilings  that  they  do  not  use  to  l)c  parted  with  with- 
out a  reason;  I  can  sec  only  two  reasons  for  this,  ex2)ense  to 
the  college  and  trouble  to  the  bishop.  The  expenses  on  the 
college's  side  were  usually  high,  for  the  bishop  had  vastly  ex- 
ceeded his  appohitments ;  and  the  good  bishop  had  had  so  many  5 
uneasy  journeys  of  late  from  Ely  to  Cambridge,  that  he  had 
reason  to  \^asll  there  might  be  fewer  occasions  for  his  coming 
hither.  There  was  indeed  one  other  reason,  that  the  queen's 
power  of  visiting  was  then  so  constant  that  there  was  less  need 
of  a  bishop  of  Ely.  I O 

Without  this,  the  visitor's  power  (I  mean  his  poAver  of 
coming  in)  is  really  too  much  limited,  and  in  case  of  grievances 
there  is  scarce  any  possibility  left  of  redress ;  for  grievances 
(when  any  such  are)  will  usually  happen  from  the  governors 
of  the  society,  the  iriferior  members  being  subject  to  their  15 
government  and  punishable  for  any  such  irregularities  as 
they  shall  be  guilty  of;  but  if  the  power  of  calling  in  the 
visitor  be  lodged  in  the  same  hands,  they  will  hardly  call  in 
a  visitor  to  redress  such  grievances  as  have  been  occasioned 
by  themselves.  Accordingly,  though  it  be  now  above  a  hun-  20 
dred  years  since  these  statutes  were  given,  yet  I  know  only  of 
one  visitation  that  has  happened  Avithin  the  time,  and  that  in 
a  very  singular  instance  and  in  a  manner  forced,  Avherc  the 
master  and  seniors  being  complained  of  at  court,  they  Averc 
forced  by  a  desperate  remedy  to  take  shelter  under  their  25 
visitor,  to  protect  themselves  from  the  complaints  of  the 
juniors. 


Bi^ftop  jris!f)n*d  statutes!,    (1530) 


statutes;  of  ^tm'\y  ^Mh    (1545) 


Sislj0p  J[isljers  ^tatates.    (1530) 


STATUTA  PRO  COLLEGIO  DIYI  JOHAXNIS  EVAX- 
GELIST^  INFRA  GYMNASn":\I  CAXTABRIGI- 
EXSE  SITO. 


Procura- 
toiial  letter 
from  Lady 
Margaret's 
executors, 
empowering 
bp.  Fisher  to 
framestatutes 
for  the  col- 
lege. Mar.  20. 
1516. 


UT  CONSTET  universis  qui  statuta  praesentia  lecturi  sunt, 
C[uanam  auctoritate  sancita  fueriiit,  hoc  frontispicio  locanduni 
censuinius  iii-strumentum  quoddam  sigilli.s  et  subscriptiordbus  om- 
nium executorum  prsestantissimse  viragiuis  dominre  Margaretae 
Richinondia?,  fundatricis  collegii  Divi  Johannis  Evangelistas  iii  5 
Cantabrigia.  Quo  instruiuento  per  eosdem  exccutores  confecto 
plane  constat,  plenariam  auctoi'itatem  inihi  Johanni  episcopo 
RofFensi  traditam  pro  coudendis  legibus  et  statutis,  quibus  tarn 
magister,  quam  socii,  ac  scholares  pariter  et  discipuli,  teneantur 
obedire.     Cuius  quidem  instrumenti  tenor  is  est  qui  sequitiu*.  lO 

UNIVEESIS  CHRISTI  FIDELIBUS  pr^sentes  litteras  in- 
specturis  Ricavdus  Wintonieiisis  episcopus,  Carolus  Somersett 
comes  Wigornife,  Thomas  Lovel  miles,  Henricus  Merney  miles, 
Johannes  Seynt  John  miles,  Henricus  Horneby  et  Hugo  Asshton 
clerici,  executores  testamenti  ac  lUtimsB  voluntatis  nuper  excellen-  I  5 
tissimae  principissae  Margaretae,  comitissae  RichmondiiB  et  Derbiae, 
matrisque  et  aviae  duorum  regum,  niinirum  Henrici  septimi  et 
octavi,  salutem  in  Domino  et  fidem  indubiam  praesentibus  ad- 
hibere.  Quum  sit  optandum  potiu.'f  ut  non  erigerentur  collegia, 
quam  ut  erecta  male  gubernarentuv,  iios  executore.-*  antedicti,  qui  20 
sumptibus  et  iinpensis  pi-aefatae  principissae  collegium  Sancti  Jo- 
hannis in  Cantabrigia  exstnii  cm-avimus  simul  et  dotari,  magno 
affectu  cupimus  id  ipsum  iustis  legibus  sanctisque  administrari 
sanctionibus.  Verum  quoniam  omnes  nos  una  adesse  commode 
non  possumiis,  ut  vel  novam  electionem  sociorum  in  coUegio  25 
pra>dicto  faciamus,  vel  sociis  ita  electis  leges  et  sanctiones  iustas 
ac  sanctas  exhibeamus,  denique  iuramentum  ab  eisdem  exigamus 
pro  legibus  huiusmodi  inviolabiliter  observandis;    idcirco  nostras 


Stiitiites  of  Ijcnrg  l)|||.    (1545) 


H 


ENRICXJS  octaviis  Dei  gratia  Anglise,  Francise  et  Hibernise    Hen.  viii. 

.  I      .  .  TT-  •  to  the  master, 

rex,  fitlei  defensor,  ac  in  terra  ecclesi?e  Ansrlicanee  et  Hibernicte    fellows,  and 

^      _  scholars  of 

supremum    caput,     dilectis   nobis  magistro,   sociis    et   scliolaribus    stJohn's 
collegii  Sancti  Johannis  Evangelistae  in  universitate  Cantabrigise. 

5  /^TJUM  NOBILISSIMA   et  clarissima  femina  domina  Marga- 
v^  reta  comitissa  Ricliemondise  et  Dei'biaj,  avia    nostra,    colle- 
gium hoc  Divi  Joannis  Evangelistse  quod  inchoai'at,  ruorte  prseventa 
bonis  legibus  et  statutis  fundare  et  absolvere  non  potuit,  et  quae 
statxita  postea  sancita  sunt,   ea  cursu  temporis  imperfecta  atque 
1 0  ambiguitatis  controversiarumque  plenissima  esse  deprehendebantur.    The  ambigui- 

_  ticsandinjus- 

propter  quorum  imperfectionem  et  perplexa  atque  obscura  in  illis   ticeofthefor- 
loca  frequentes  discordias  ac   dissensiones  ortas  esse  in  hoc  ipso   ^l!'^^^^' 
collegio    accepimus,   unde  magna  impedimenta    et  graves  pertur-   "ecessary. 
bationes  studiis  allatae  sunt, — Visum  est  nobis  ut  meliores  scien- 

I  5  tiarum  ct  linguanim  progressiones  fierent,  et  sedatis  dissensionibus 
Concordia  teneretur,  non  modo  qu?e  obscura  atque  ainbigua  fuerant, 
patefacere  et  explica/e,  sed  etiam  quae  iniquiora  fuerant  et  de  iusta 
renim  descriptione  pauhxlum  deflexerant,  ad  modei'atiorem  omnino 
formam  revocare.     Nihil  enim  homines  virtutis  ac  litterarum  stu- 

20  diosos  magis  decere  arbitramur,  quam  perpetuam  in  omni  vita  ac 
moribus,  turn  re  tum  verbo,  consensionem  et  factiosaium  turbarum 
ac  contentionum  constantem  depulsionem,  ut  et  ad  optimam  vitsB 
viam  ingrediendam,  et  ad  rectissimum  scientiarum  cursum  con- 
ficiendum,  linguarumque  trium  facultatem  comparandam,  et  quo- 

25  tidianis  A'itae  laboribus  et  assiduis  studiorum  occupationibus  iter 
ceteris  atqiie  aditus  patere  possit.  Itaque  multis  superioribxis 
statutis  abrogatis,  multis  mutatis,  haec  auctoritate  nostra  invio- 
labiliter  ab  omnibus  qui  in  hoc    collegio  commorantur,  custodiri 


53isf)op  Jpist)cr's  ^tntutes,     (1530) 

CAP.  t.       Ticea    comniittiiuus  leverendo  patri    Johaiiiii    Roffeiisi  episcopo, 


DE  QUALI- 
TATE  MA- 


ut  ille  tarn  nostra,  quam  sua  auctoritate  possit  numcrum  socionim 
GisTRi  ET  ibidem  augere,  magistroque  et  sociis  omnibus  statutii  salubria 
^^iQ^  nosti'o  nomine  exliibere,  atque  ab  eisdem  iuramenta  exigei'e  pro 

eorundem  inviolabili  observatione ;  rccusantes  A'ero,  si  qui  fuerint,  5 
amovere,  violantes  corrigere,  ac  cetera  omnia  et  singula  peragere, 
quse  pro  salubri  gubei'natione  eiusdem  collegii  sibi  opportuna  visa 
fuerint,  feque  ac  si  nos  illic  omnes  pariter  adessemus.  Qua»  omnia 
et  singula  universitati  vestrse  significamus  per  praesentes.  In  quo- 
rum omnium  et  singulorum  fidem  ac  testimonium  sigilla  nostra  10 
j)r?esentibus  ajjjjosuinuis. 

Datum  vigesimo  die  mensis  Mai-tii,  Anno  Domini  millesimo 
quingentesimo  quinto  decimo. 

AD   cultum   Optimi   Maximi  Dei,  ad  lionorem  Divi   Johannis 
Evangelistse,   ac  mox  ad  fidei   Cliristianse  incremeutum,  nos  1 5 
Johannes  Roffensis  episcopus,  unus  executorum  ultimse  voluntatis 
iiobilissimjB    viraginis  dominse    Margaretse,  Eicbmondife   Derbije- 
que  comitissa?,  genetricis  et  avia?  duonim  regum,  Henrici  septimi 
pariter  et  octavi,  nomine  et  auctoritate  ceteronim  coexecutorum 
eiusdem    comitissse,   nempe  Ricardi  Wintoniensis  episcopi,  Caroli  20 
Somersett  comitis   Wigoruine,    Thoinse    Lovel,    Henrici    Memey, 
Johannis  Seynt  John  equitum,  Henrici  Horneby,  Hugonis  Asshton 
clericorum,  leges  et  statuta  quae  sequuntur  edidimus,  magistroque 
et  sociis  ac   scholaribus  collegii  Divi  Johannis  Cantabrigire  tra- 
didimus,  qiiatenus  eisdem  omnino  se  conforment,  tam  hi  qui  iam  25 
sunt  magiyter,  soeii  et  scholares,  quam  eorum  successores  quotquot 
futuri  sint  in  perpetuuui. 

[CAP.  I.] 
De  Qualitate  Ma(jistri  et  eius  Officio. 

PlilNCIPIO  quum  ab  ipso  cai^ite  sit  exordiendum,  a  quo  3^ 
cetera  membra  dirigi  par  est,  magistro  (quem  ceu  caput  ceteris 
ijiiniificitions  omnibus  prseesse  volumus)  leges  istas  praescripsimus.  Primo  igitur 
statuimus,  ut  magister  sit  probis  moribus,  Integra  vita,  fama  in- 
violata,  in  ordine  sacerdotii  coustitutus,  in  sacra  theologia  doctus 
et  graduatus,  annos  natus  triginta,  cultui  Divino,  virtuti  et  sa-  35 
crarum  litterarum  studio  deditus,  in  re  fumiliari  proviilus,  in  his 
quie  ad  proventus,  reditus,  sediQcia,  locationes,  couductiones  et 
cetera  huiusmodi  pertinent   peritus  et  expertus,  ut  veluti  rector 


Statutes  of  ll^cnnj  FEH.     (1545)  » 

et  observari  volumus,   quemadmodum   uniuscuiusque   officium  in       cap.  i. 
statutis   sequentibus   descriptum    designatumqiie    est.      Reservat.    ^'^^^"^^^l' 
semper  nobis  et  successoribus  nostris  etc.  gistrt  et 

KlUS  OF- 
FICIO. 


CAP.  T. 
-  De  Qualitate  Magistri  et  eius  Officio. 

PRINCIPIO  QUUM  ab  ipso  capita  sit  exordiendum,  a  quo 
cetera  membra  dirigi  par  est,  magistro  (quern  ceu  caput  ceteris 
omnibus  prseesse  volumus)  leges  istas  prsescripsimus.  Primo  igitur 
statuimus,  ut  magister  sit  probis  moribus,  integi'a  "\ata,  fania  in-   Qcaiificatiuns 

'  S5  1  »  &  5  of  tlie  master. 

10  violata,  in  ordine  sacerdotii  constitutus,  in  sacra  theologia  doctus 
et  graduatus,  annos  natus  ad  minus  triglnta,  cultui  Divino,  virtuti 
ac  sacrarum  litterarum  studio  deditus,  in  re  familiari  providus,  ut 
veluti  rector  vigilans,  quid  bene,  quidve  male  actum  fuerit,  facile 
discernat'.     Huic  volumiis  omnes  et  singiilos,  socios  ac  scholares 

'  Decernat  MS. 


6  33is!)op  jptsfjcr's  Statutes.     (1530) 

CAP.  I,       viodlaiis,  quid  bene,  quidve  male  acttuii  fuerit,  facile  discernat. 
DEQUALI-  °.        '    -^  .     '  /  .  ,     ,  ,.     .      , 

TATE  MA-      xiuic  omnes  et  singulos,  socios  ac  scnolarcs  discipulosque,  et  ini- 

(sisTRi  KT     nisti'os  ac  famulos,  xinumquemque   suo   ordiue  subesse  volumus : 

EIUS  OFri-  ... 

CIO.  "t  cum  timcant  ut  pnncjpem,  colant  ut  patreui,  ei  in  licitis  sme 

His  rights        muimurc  parentos,  querelas,  accusationes,  discordias,  si  qu?e  fue-  K 

and  duties.  '■  '    ^  '   ^  . 

lint,    ad    cum  deferentes,   ut  discrete  audiat,   prudenter  iudicet, 
For  what  of     odlum  et  dissidium  tollat.     In  quo  officio  eum  perstare  volumus, 

fences  he  is 

tobedu-         quam  diu  se  morate  cerat  et  vivat  secundum  statutorum  ordinem, 

prived.  ^  .... 

in  nullumque  notabile  incidat  crimen,  qualia  sunt  usura,  simonia, 
voluntarium    homiciditim,    periurium    manifestum,    incontinentia  lO 
notoria,  dilaj^idatio  et  cetera  enormia.     In  qu£e  aut  eorum  aliquod 
si   incident,    statim   aut    saltern   infra   quindecim   dies    proximo 
sequentes  ad  eius  amotionem  procedatur,  et  eflfectualiter  ab  officio 
suo  iuxta  formam  infra  traditam  in  omne  fevum  amoveatur.     Sta- 
suitsaflTecting   tucntcs  prjetcrca  ut  omnia  placita  tam   realia,  quam  personalia,  1 5 
dictum  collegium  concernentia,  in  quibuscunque  curiis  moveantur, 
dictus  magister,  in  nomine  ipsius  magistri  ac  sociorum  et  scho- 
lariiim  collegii  Sancti  Johannis  Evangelistse   in  imiversitate  Can- 
tabrigire   in  comitatu  Cantabrigise,  prosequatur  et  defendat ;  hoc 
addito,  ut  causas  aut  lites  graves  aut  ardua  negotia,  in  quibus  20 
contingere  poterit  ipsius  collegii  grave  damnum,  exhereditatio,  aut 
grave  prajiudicium,  absque  maioris  partis   omnium  dicti  collegii, 
ubicunque  infra  regnum  Anglije  fuerint,  socionim  ac  scholarium 
(connumei'atis  etiam  in  hoc  casu  absentibus)  consilio  et  assensu, 
nisi  quatenus  infra  provisum  est,  incipere  vel  aggi-edi  non  prjesu-  2  5 
mat. 

[CAP.  II.] 
De  Electione  Magistri. 


E 


T  QUONIAM,  ut  indecorum  est,  ita  vehcmenter  et  incom- 
modabit  collegio,  si    diutius  ipsum  acephalum  fuerit,  hoc  est  30 
sine   cai)ite,   statuimus    igitur  et  volumus,  ut  quoties  hie  magis- 
Tiie president  tratus   vacavcrit,   tunc  proximo  die   postquam   ea  res  innotuerit, 

to  give  12  _  '■  '■  ^ 

bef(fre"tho^^  prtesidciis  sociis  omnibus,  qui  tum  domi  fuerint,  convocatis,  rem 
master"  "^"  fipeHat,  scd  et  schedula,  qute  diem  et  horam  electionis  novi  ma- 
gistri contineat,  publicitus  ostio  sacelli  magis  froquentato  per  o^ 
duodecim  dies  continues  sit  affixa.  Quo  dierura  numero  volumus 
expectari  ceterorum  sociorum  (si  qui  tunc  abfuerint)  accossum, 
neque  enim  aliter  eos  oportebit  admonei'i  sivc  de  vacatione,  sive 
de  novi  magistri  electione  futura.    Transacto  igitur  die  duodecimo, 


^tatutts  of  ^jnx^   FML     (1545)  7 

disci pulosque,  et  ministros  ac  faniulos,  iinumquemque  siio  orcline      ^''^'^-  ^^ 

,  ,  .  ,  r)E  QUALI- 

subesse;    volumus  ut   eum  revereantur  ut   magistrum,  colant  iit   tate  ma- 
patrem,  ei  in  licitis  et  houestis  sine  murmure  parentes,  querelas,    gistri  et 

,.  ,.  .  ^         •  1  1    /.  T         EIUSOFFI- 

accusationes,  discoi'dias,  si  quae  luennt,  ad  enm  deferentes,  \\t  dis-    cio. 
5  Crete  andiat,  jinidenter  iudicet,  odium  dissidiumque  tollat.     In '  quo    Hisrights  and 
officio  eum  perstare  volumus,  quam  diu  se  bene  gerat  et  vivat  se-   For  what 

offGHCCS  h^ 

cundum  statutorum  ordineni,  in  nullumque  notabile  incidat  crimen,    is  to  be  de- 

.  .  .,..,.  .       .  prived. 

qualia  sunt  usura,   simonia,   voluntanum   homicidium,  penunum 
manifestum,   incontinentia  notoiia,  dilapidatio  et  cetera  enormia. 

10  In   qua;   aut  eorxim  aliquod  si  inciderit,  statim  aixt  saltem  infra 
quindenam  proxime  sequentem  ad  eius  amotioneni  procedatur,  et 
effectualiter  ab  officio  suo  iuxta  formam  infra  traditam  in  omne 
revuni  amoveatur.   Statuentes  prseterea  ut  omnia  placita  tam  realia   Suits  affoct- 
qxiam  personalia,  dictum  collegium  concernentia,  in  quibuscunque   lege. 

I  5  curiis  moveautur,  magister,  in  nomine  ipsius  magistri  ac  sociorum 
et  scholarium  collegii  Sancti  Johannis  Evangelistse  in  universitate 
Cantabrigise  in  comitatu  Cantabrigise,  prosequatiir  et  defendat; 
hoc  addito,  ut  causas  aut  lites  graves  aut  ardua  negotia,  in  quibus 
contingere  potuit  ipsius  collegii  grave  damnum,  exliereditatio,  aut 

20  grave  pr?eiudicium,  absque  maioris  pai-tis  omnium  dicti  collegii, 
ubicunque  infra  regnum  Anglise  fuerint,  sociorum  (connumeratis 
etiam  in  hoc  casu  et  absentibus)  consilio  et  assensu,  nisi  quatenus 
infra  provisum  est,  incipere  vel  aggredi  non  prpesumat. 


CAP.  II. 
De  Electione  Magistri. 

ET  QUONIAM,  ut  indecorum  est,  ita  vehementer  etiam  in- 
commodabit  collegio,  si  diutius  ipsum  a.Ke(^a\ov  fuerit,  sta- 
tuimus  igitur  et  volumus,  ut  quoties  hie  magistratus  vacaverit, 
tum  proximo  die  postquam  ea  res  innotuerit,  prseses  sociis  omnibus 

1  For  the  remainder  of  the  statute  the  following  is  substituted  in  the  mar- 
gin, and  also,  with  a  slight  change,  in  the  Elizabethan  Statutes,  "  officiariorum  et 
lectorum  in  primis  curam  habeat,  illos,  si  munere  suo  desint,  pro  arbltrio  suo 
puniat,  nisi  pcenae  expressa  aliqua  mentio  pro  ea  culpa  in  statutis  fiat.  Quo  in 
oflBcio  eum  manere  volumus,  quamdiu  alicuius  collegii  aut  domus  in  alterutra 
acadenaia  praefectus  non  fuerit,  et  bene  se  honesteque  alias  gesserit,  et  secundum 
statutorum  praecepta  vixerit." 


8  i3is!)op  Jptsf)er's   Statutes.     (1530) 

CAP.  II.  mane  circiter  lioiam  octavam  diei  electioiiis  SDcii  .siaiul  et  dis- 
TioNEMv-  cii)uli  cuncti  congregeutur  in  sacelliun,  illicque  ad  jn-sesidentis 
(iisTui.  mandatuin  missa  primum  de  Spiritu  Sancto  soUemniter  et  devote 

dcction'a'^  °^   celebretui'.     Qua  tinita,  et  ceteris  omnibus  pra^ter  i2)sos  socios  e.x- 
Hofy  Ghost      clusis,  prajsideiis  ipse  primum  insj^ectia  et  tactis  sacrosanctis  Dei  5 
edat'^SA.M.''     Evangeliis  iuramentum  his  verbis  couceptum  pr£estabit.     "Ego  N. 
Electors'         Deum  testor  et  hoec  sancta  Dei  Evaugelia,   me  in  electione  ma- 
gistri  iam  celebranda  tenorem  liuiu.s  statuti  nupcr  lecti  tideliter 
et  sincere  servatiirum,  ac  ilhim  pro  magistro  futuro  nominaturum, 
quern  hoc  statutum  significare  et  describere  mea  conscientia  iudi-  10 
cabit   exactius,    omni   illegitimo    affectu   tiraoreque    et   odio  post- 
positis."    Quod  iuramentum  et  ceteri  omnes  prsestabunt,  alter  post 
alterum,  ordine  quisque  sue,  et  eandem  iuiamenti  formam,  quoties 
electionem   i})sam  aggrediantur,    a   singulo   quoque  sociuruni  prae- 
stari  volumus.     Postquam  huiusm'odi  iuramentum  ab  unoquoque  15 
sociorum  pra'.stitum  fuerit,  volumus  et  st^ituimus  quod  ipse  pi-je- 
8cnitiny.         sidcus  cum  alio  socio  inaxinie  seniore  tuin  in  villa  praisenti  scru- 
tiuio  prsesint,  et  cetei'i  per  ordinem  singuli  socii  tarn  suum  quam 
eligendi   nomen    in    schedula  scribant,    scriptumque    duobus  illis 
tradant  sociis.     Quod  si  tunc  per  viam  Sjiiritus  Sancti  concordibus  20 
Ho  whom  .ill    animis   nemine  dissidente  in  quempiam  eiusmodi  virum  conseu- 
present,  or  a     serint,  qualis  in  statuto  ante  lecto  descriptus  est,   aut  si  maior 
port, tobc dc    pars    omnium    super    aliquo    eiusmodi    consenserit,    volumus   et 

tliired  master.     ^  _  ... 

statuimus  quod  is   absque   mora,   nidla   proi-sus  licentia   patroni, 
ordinarii,  visitatoris,  aut  alterius  cuiuscunque  iurisdictionem  ordi-  25 
nariam    prjetendentis,    nee   cessionis  aut   resignationis    huiusmodi 
eis,  vel   eonim  alicui,    exhibitifme,  aut  ab  eorum  aliquo  eiusdem 
approbatione  expectata  aut  rcqnisita,    per    prresidentem  magister 
oollegii  pronuntietur  his  verbis.      "  Ego  N.  N.  huius  coUcgii  pi-je- 
sidens,  unanimi   consensu    maioris   partis  onn\i\im  sociorum,  j)ro-  30 
nuntio  iam  electum  in  magistrum  hxiius  collegii  virum  egregium 
N.  N."    Qua  pronuntiatione  facta,  mox  illius  assensus,  sive  piwsens 
sive  absens  fuerit,  quam  primum  fieri  poterit  expectetur.     Qui  si 
protinus  accessor  it,  agantur  Deo  gratise  quod  tarn  feliciter  nego- 
tium  successerit;  sin  ipse  sic  electus  officium  recusaverit,  ad  alte-  35 
lius   electionem    omnes    iterato   convcniant,    servata    quoad    fieri 
potest  in  omnibus  forma   priori.     Quod  si    forte  nequcant    intra 
biduum  omnes,  aut  salten\  maior  ]iars,   concorditer  in  unum  ali- 
(juem  eligondum    convenire,    statuimus    quod    tum    per    maioiem 
partem  t(jtius   numeri   omnium  .sociorum  duo    ex    ii>sis  a.ssignen-  ^o 
tur,  alter  de  tribus  iuxt«  admissionem  suam  seni(iribus,  alter  de 


Statutes   of  l^cnrj}  Fffl.     (1545)  9 

qui  turn  domi  fuerint,  convocatis,  rem  aperiat ;  sed  et  schedulam,    cap.  ii.  de 
quaj  diem    et    horam   clcctioiiis   novi   macristri    contineat,   publi-    electione 

^  _  _  °  ...        MAGISTRI. 

citus   ostio   ecclesise   magis  fi-equentato   per  duodecim  dies  conti- 
nuos  affigi   ciiret.     Quo  dierum  numero  volunius  expectari  cete- 

5  rorum   sociorum   (si   qui  tunc   abfueriut)    accessum,   neq\te    eiiim  ThepresMent 

aliter  eos  oportebit  admoueri  sive  de    vacatione,  sive  de  novi  ma-  jjjliyorjuie^* 

gistri   electione    futura.      Transacto   die    igitur   duodecimo,  mane  ^ast'"""^'' 
circiter   horam    octavam    diei    electionis  socii    simul    ct    discipuli 

cuncti   congi-egentur  in   ecclesia,  illicque   ad  praisidis   mandatum  ofeilrtiof/a 

10  missa'  primum  de  Spiritu  Sancto  sollemniter  et  devote  celebrata,  Holy  Ghost 

statutum  '  de  qualitate  et  ofl&cio  magistri'  publice  legatur.     Deinde  brated  at 

....  ,  .  .  ,       .  .  .  8  A.M.,  and 

ceteris  omnibus  prseter  ipsos  socios  exclusis,  prjeses  ipse  primum   stat.  c.  i.  to 

TN    .    -n  , . .       .  ,  .       be  read. 

mspectis  et  tactis   sacrosanctis    Dei  liivangeliis   luramentum    his 
verbis  conceptum  j^rtestabit.    "  Ego  N.  N.  Deum  tester  et  hfec  sancta   Electors' 

1 5  Dei  Evangelia,  me  in  electione  magistri  iam  celebranda  tenorem 
huius  statuti  nuper  lecti  fideliter  et  sincere  servaturum,  ac  ilium 
pi'O  magistro  futuro  nominaturum,  quern  hoc  statutum  significare 
et  describere  mea  conscientia  iudicabit,  omni  illegitimo  affectu 
timoreque  et  odio  posthabitis."     Quod  iuramentum  et  ceteri  omnes 

20  prsestabunt,  alter  post  alterum,  ordine  quisque  suo,  et  eandem  iura- 
menti  formam,  quoties  electionem  ipsam  aggrediantur,  a  singulo 
quoque  sociorum  prsestari  volumus.  Postquam  huiusmodi  iura- 
mentum ab  unoquoque  sociorum  prsestitum  fuerit,  volumus  et  sta- 
tuimus  ut  ipse  praeses  et  socii  duo  maxime  seniores  tum  in  academia 

25  prsesentes  scrutinio  prsesint,  et  tam  suum  quam  eligendi  nomen   Scrutiny. 
ipsi  primum  in  singulis  schedulis  scribant,  quas  ceteris  videntibus 
sociis  seorsum  super  altare^  seponant;  deinde  ceteri  per  ordinem 
singuli  socii  suum  et  eligendi  nomen  similiter  in  schedulis  scribant, 
easque  tribus  ill  is  sociis  tradant.     Quod  si  tunc  per  viam  Spiritus 

30  Sancti  concordibus  animis  nemine  dissentiente  in  quempiam  huius- 
modi virum  consenserint,  qualis  in  statuto  ante  lecto  descriptus 
est,  aut  si  maior  pars  omnium  prsesentium  super  aliquo  huiusmodi 
consenserit,  volumus  et  statuimus  ut  absque  mora,  nulla  prorsus 
licentia  ordinarii  visitatoris,  aut  alterius  cuiuscunque  iurisdictio- 

35  T^&T^  ordinariam  praetendentis,  nee  cessionis  aut  resignationis  hu- 

iu.smodi  eis,   vel  eorum  alicui,    exhibitione,  aut  ab  eorum  aliquo   ne  whom  aii 
eiusdem  approbatione  expectata    aut  requi.sita,   primo   lectis    jier  present,  or 
iuniorem  in  scrutinio  publice  sufFragiis,  per  praesidem,  aut,  si  con-  them,  sup- 

.  1  ,.    .  .  .  .  .  port,  to  be 

tmgat  ipsum  prsesidem  eligi,  per  socium  maxime  seniorem,  magi.ster  deeinred 
40  collegii  pronuntietur  his  verbis.     "Ego  N.  N.  huius  collegii  N.  N. 
*  "Missa.... celebrata"  erased.  ^  "super  altare"  erased. 

C 


h) 


■13(s|^op   JFisf)cr's   Statutes.     (1530) 


CAP.  II.   DE 

ELECTroXE 
MAGISTUI. 

Incaseofdis- 
agi-eement, 
five  or  seven 
fellows  to  be 
elected,  who 
shall  nppoiiit 
the  master. 


The  ch.ancel- 
lor  or  vice- 
chancellor 
sliall  admit 
the  new  mas- 
ter, who  shall 
Kive  a  hond  to 
the  heads  of 
Kind's.  Cor- 
pus C'hristi, 
and  Clirist's 
coU'.^gcs. 


If  the  master 
is  rofdsod  ad- 
mission, he 
shall  take 
the  master's 
oath  (c.  3) 
before  the 
fellows. 


tribus  iunioribus,  qui  turn  sua,  turn  cetemrum  omnium  examina- 
Imnt  vota,  pro  nominantlis  (juiiique  aut  .septem  ex  toto  sociorura 
numero  magis  idoneis,  quibus  ceteri  sua  sufti-agia  pro  fiituro 
magistro  eligendo  conipromittaut ;  sic  quod  in  ilia  nominatione 
hi  qui  de  aliis  fueiint  comitiitibus,  quam  de  illis  iiovem  qui  trans  5 
Humbrise  Trentteque  flumina  sunt  iuferius  memorandi,  niedie- 
tatcm  non  excedant.  Haecque  fieri  oninino  volumus  intra  septem 
dies  a  primo  temptata  electione,  sub  poi'na  periurii  iis  qui  pertina- 
cius  obsistunt  iucurrenda,  simulque  et  eorum  suflfragia,  si  qui 
eiusmodi  fuerint,  ipso  facto  suspensa  sint.  Hi  vero  sic  nominati,  10 
iTiox  in  conspectu  omnium  tactis  sacrosanctis  Dei  Evangeliis,  iura- 
bunt  se  designaturos  magistrum  aliquem  suis  iudiciis  idoneum 
iuxta  statutum  pridem  lectum.  Quo  iuramento  pr?estito,  ille  in 
queni  niaior  pars  illorum  qviinque  aut  septem  consenserit,  pro 
magistro  coUegii  mox  habeatur,  et  per  seniorem  ex  ipsis  pro  vere  1 5 
electo  pronuntietur,  iuxta  modum  in  priori  statuto  descinptum. 
Elccto  igitur  pronuntiatoque  novo  magistro,  mox  litter»  suj^er  ea 
re  conficiantur  et  sigillo  ipsius  collegii  consignentur.  Quas  qui- 
dcm  litteras  siraul  et  electum  ilium  (quoad  primum  fieri  potest) 
proesidens  \iua  cum  altero  socio  maxime  seniore,  ceteris  etiam  20 
omnibus  per  eosdem  advocatis,  cancellario  universitatis,  seu  vices 
eius  gerenti,  prpesentent  confirmandum.  In  cuius  prsesentia  iui"a- 
mentum,  quod  inferius  describetur,  prtestabit,  atque  etiam  ternas 
alias  litteras,  quibus  obligabit  sese  iuxta  formam  itidem  inferius 
descriptam,  suo  sigillo  et  nominis  sui  subscriptione  i])so  eodem  25 
tempore  consignabit,  consignatasque  manu  sua  tradet  unas  prsepo- 
sito  seu  viceprfeposito  collegii  Eegii,  alteras  magistro  sive  prte- 
sidenti  collegii  Corporis  Christi,  tertias  magistro  collegii  Christi 
sive  prsesidenti  eiusdem.  Quod  si  cancellarius  neque  ipsius  vices 
gerens  hajc  in  sua  pra^sentia  fieri  dignabitur,  electus  ille  niliilo-  30 
minus  custodiara  et  in-ajfecturam  collegii  consequatur  absque  alia 
\illa  confirmatione,  dummodo  supradicta  coram  sociis  domi  perfe- 
cerit,  cancellario  ut  dictum  est  aut  vicecancellario  negotium  recu- 
sante.  Verumtamen  electum  ilium  de  bonis  collegii  nihil  pcnitus 
administrare  volumus,  aut  iure  aliquo  collegii  rebus  uti,  nisi  ante  35 
aut  cancellario  aut  eius  vices  gei-enti  pitesentatus  fuerit,  atque 
etiam  coram  ipso,  aut  domi  saltem  coram  sociis,  ipso  recusante, 
iuramentum  subsequens  pra^stiterit,  et  demum  litteras  illas  obligato- 
rias  consignaverit,  consignatasque  sua  manu  tribus  ante  nominatis 
tradiderit;  alioquin  elcctio  ipsius  facta  ipso  iure  nullius  roboris  aq 
esto,  sed  alius  quispiam  eligatur,  qui  prjedicta  omnia  sit  facturus. 


Statutes  of  l^mrg   FJH.    (1545)  H 

uiianimi  consensu  maioris  partis  onmium  socionim   prjesentiiim,    cap.  ii.  dk 

.       .  1       ,  •  •    ,  1       •  n        ••      •  •  KLECTIONE 

proiiuntio  lani  electum  m  magistniiu  nuius  coUcgii  vintm  egregmra  ji^^gigTRi. 
N.  N."  Qua  pronuutiatione  facta,  mox  illius  assensus,  sive  pi-aesens 
sive  absens  fuerit,  quam  primum  fieri  potent  expectetui'.  Qui  si 
5  protinus  accesserit,  agantur  Deo  gi-atire  quod  tam  feliciter  nego- 
tium  successerit ;  sin  ipse  officium  recusaverit  sic  electvis,  ad  alte- 
rius  electionem  omnes  iterato  conveniant,  servata  quoad  fieri 
potest  in  omnibus  forma  priori.     Quod  si  primo  scrutinio  electio   second  scru- 

^    .  .  .  , .         ,  tiny,  in  case 

magistri  pernci  non  potent,  turn  volumus  tit  eo  ipso  die  alteram   no  one  can- 

*  ^  ...  .  didate  has  a 

10  scrutinium  liabeatur,  in  quo  si  maior  pars  de  uno  aliquo  non  con-   majority, 
senserit,  volumus  ut  sequenti  die  ad  electionem  magistri  soli  duo- 
decim  seniores  conveniant,  et  is  electus  habeatur,  in  quern  septem   if  tiio  second 

scrutinv  fjvils 

ex  illis  consenserint.     Quod  si  maior  pars  illonxm  post  duo  scruti-   the  choice  to' 

rest  with  the 

nia  eo  ipso  die  finienda  de  uno  aliquo  non  consenserint,  tum  ad   12  seniors;  if 

^-  _  _        -^  they  cannot 

15  coUegii  visitatorem  veniatur,  et  ille  pro  magistro  liabeatur,  quem   agree,  with 
solus  visitator  duxerit  eligendum.     Electo  igitur  2:)ronuntiatoque 
novo  magistro,  mox  litterse  super  ea  re  conficiantur,  et  sigillo  ipsius 
collegii  consignentur.    Quas  quidem  litteras  simul  et  electum  ilium  The  chancoi- 
(quoad  primum  fieri  potest)  prseses  una  cum  altero  socio  maxime   cVmncei'im- 

, .  .1  T  1  , .  n      .       shall  admit 

20  seniore,  ceteris  etiam  omnibus  per  eosdem  advocatis,  cancellario   thenewmas- 

,      .  ,  ter ;  if  they 

universitatis,  seu  vices  ems  gerenti,  prsesentent  admittendum.     In   refuse,  he 

.      .  °  \  ,  .  shall  take  the 

cuius  prpesentia  luramentum,  quod  iuferius  describitur,  prasstabit.    nia.ster's  oath 
Quod  si  cancellarius  neque  ipsius  vices  gerens  hoc  in  sua  prresentia   t'l»^  fellows. 
fieri  dignabitur,  electus  ille  niliilominus  custodiam  et  pra?fecturam 

25  collegii  consequatur  absque  uUa  alia  admissione,  dummodo  se- 
quens  iuramentum  coram  sociis  domi  prsestiterit,  cancellario  ut 
dictum  est  aut  vicecancellario  negotium  recu.'-ante.  Venimtamen 
electum  ilium  de  bonis  collegii  nihil  penitus  administrare  volumus, 
aut  iure  aliquo  collegii  rebus  uti,  nisi  ante  aut  cancellario  aut  eius 

30  vices  gerenti  prsesentatus  fuerit,  atque  etiam  coram  ipso,  aut  doini 
saltern  coram  sociis,  ipso  recusaute,  iuramentum  subscquens  prJB- 
stiterit;  alioqui  electio  ipsius  facta  ipso  iure  nullius  roboris  esto, 
sed  alius  quispiam  cligatur,  qui  praadicta  omnia  sit  facturus. 


12  33isDop  jpisf)£r's  ^tntutts.     (1530) 

[CAP.  III.] 
De  luramento  Magistri. 


CAP.  III.  DE 
lURAMEN- 

TO  MAGIS- 


TAMETSI  vir  quisque  bonus  ad  subeundara  ciimm  fideliterque 
obeundum  officium  sua  sponte  esset  iBcitatus,  tamen  ut  magis 

TBI.  sit  susB  luemor  .saluti.s,  omnem  pellens  negligeutiam,  iguorantiam,  5 

ignaviam,  magi.stniin  liuius  collegii  arctiori  \-incido  astringeiiduiii 
censemus.  VohimiLS  itaque  ut  prsenominatus  magister  coram  do- 
mino cancellario  universitatis  aut  eius  vices  gerenti,  ut  prfefertur, 
statim  post  prjefectionem  et  confirmation  em  (si  huiusmodi  prae- 
fectio  et  confirmatio  tunc  fiat),  postea  quoque  quum  ad  collegium  10 
redierit,  sive  ab  eo  cui  prsesentatur  prrefectus  fuerit,  sive  non,  in 
prresentia  omnium  sociorum  dicti  collegii  tunc  in  imiversitate 
pi'sesentiiim,  antequam  quoquo  modo  administret,  tactis  et  in- 
spectis   per    cum    sacrosanctis    Evangeliis    subscriptum    persona- 

Thc  master's    liter  prsestct  iurameutum.     "  Ego  N.  in  niagistrum  collegii  Sancti  1 5 
Johannis    Evangelistae    in    universitate    Cantabrigite    nominatus, 
electus  et  pva? foetus,   iuro,   tactis  et  inspectis  per  me  his  sacro- 
sanctis Evangeliis,  dictum  collegium,  omnia  beneficia,  terras,  tene- 
menta,  possessiones,  reditus  spirituales  et  teraporales,  iui"a,  liber- 
tates,  privilegia  et  bona  qu?ecunque  eiusdem,  nee  non  omnes  et  20 
singulos  socios   ac    scholares   et   discipulos   ipsius   collegii,    iuxta 
statuta   et   ordinationes   dicti   reverendi   patris  domini  Johannis 
Fissher  Roficnsis  episcopi,  absque  personarum,  scientiaruni,  faciU- 
tatiun,  generis    et   patrife  acceptione    quacunque,    pro   mea  virili 
regam,  custodiam,  dirigam  et  gubernabo,  et  per  alios  regi,  custo-  25 
diri,  dirigi  et  gubernari  faciam.     Nee  ero  factiosus,  magis  favens 
uni  quam  alii   contra  iustitiam  et  fraternitatis  amorem,  nee  eo- 
rum  alicui  gi-avamina  vel  molcstias  iniuste  inferam.    Correctiones 
quoque,  punitiones  et  reformationes  debitixs,  iustas,  rationabiles, 
de  quibuscimque  delictis,   criminibus  et   excessibus   sociorum  ac  30 
scholarium  et  discipulorum  dicti  collegii,   quoties,  \ibi  et  quando 
opus  fuerit,  secundum  rei  qualitatem  et  quantitatem  omnemque 
vim,  formam  et  cffectum  ordinationum  et  statutonuu  per  dictum 
reverenduni  jiatrcm  editonim,   absque  favore  aut  odio,  afiectione 
consanguinitatis,  affinitatis  aut  alia  quacunque,  diligonter  et  in-  35 
difierenter  faciam  et  procurabo.      Et  si  huiusmodi   correctiones, 
punitiones  et  reformationes,  ut  i)ra)fertin',  debito  et  iuste  e.xequi 
non  potoro  propter  metum  et  potentiam  sen  midtitudinem  delin- 
queutium,  ipsorum  uomiua  et  cognomina,  cum  qualitate  et  quan- 


Statutes  of  ^twx})  Fffl.     (1545) 


13 


CAP.  III. 


"E 


luramentum  Mcujistri. 

GO  N.  N.  in '  magistnim  collegii  Sancti  Joliannis  Evangelistse 
in  universitate  Cantabrigire  nominatus,  electiis  et  prfefectus, 
5  iuro,  tactis  et  inspectis  j^er  nie  liis^  saci'osanctis  Evangeliis,  quod 
dictum  collegium,  omnia  beneficia,  terras,  tenementa,  possessiones, 
reditus  sj)irituales  et  temporales,  iura,  libei-tates,  privilegia  et  bona 
quaecunque  eiusdem,  nee  non  omnes  et  singu.los  socios  ac  scliolares 
et  discipulos  ipsius  collegii,   iuxta  statuta  et  ordinationes    regise 

10  maiestatis,  absque  personanim,  generis  aut  patriae  acceptione  qua- 
cunque,  pro  mea  virili  parte  regam,  custodiam,  defendam,  dirigam 
et  gubernabo,  et  per  alios  regi,  custodiri,  defendi,  dirigi  et  guber- 
nari  faciam,  omnemqvie  vim,  foi-mam  et  effectum  ordinationum  et 
statutoi'um  per  regiam  maiestatera  editorum,  absque  favore,   odio 

15  a\it  aliqxia  sinistra  affectione  diligenter  et  indifFerenter  faciam  et 
procurabo,  niliilque,  quod  in  damnum  dicti  collegii  cedat,  verbo  aut 
facto  scienter  agam  aut  committam.  Quod  si  huiusmodi  statuta 
debite  et  iuste  exequi  non  potero  propter  metum  et  potentiam  seu 
multitudinem  delinquentium,  ipsorum  nomina  et  cognomina,  cum 

20  qualitate  et  quantitate  delictorum  et  excessuum  huiusmodi,  quam 
cito  potero  intra  mensem  domino  episcopo  Eliensi,  qui  pro  tempore 
fuerit,  vel  ipso  absente  eius  vicario  generali,  revelabo  et  denuntiabo, 
et  per  eos  correctiones,  punitiones  et  reformationes,  iuxta  statuta  et 
ordinationes  collegii  in  omnibus  sollerter  et  celeriter  fiei'i  procurabo. 

2  c.  Item  quod  nee  in  meis  nee  in  alienis  negotiis  aut  obsequiis  ultra 
tres  menses  in  eodem  anno,  continuos  vel  discontinuos,  a  prsedicto 
collegio  prseterquam  in  negotiis  regiis  vel  regni  ultro  mihi  oblatis 
et  impositis,  a\it  in  dicti  collegii  negotiis  abero,  nisi  forsan  ex  in- 
firmitate  corporali,  violenta  detentions,  aut  alia  causa  rationabili 

OQ  et  urgente  per  collegii  seniores  tunc  in  universitate  prsesentes,  vel 
per  maiorem  partem  eorundem,  primitus  approbanda.  Item  si  ab 
officio  meo  amovear,  aut  si  sponte  cessero,  bona  collegii  per  me 
recepta^,  aut  apud  me  remanentia,  prsesidi  et  thesaurariis  collegii 
aut,  prfeside  absente,  socio  maxime  senior!  in  universitate  prsesenti 

05  et  dictis  tliesaurariis,  si  commode  potero,  continuo,  sin  minus, 
saltern  infra  qxiindecim  dies  extunc  proxime  sequentes,  sine  contra- 


CAP.  TII. 
lUK  AMEN- 
TUM MA- 
GISTBI. 

The  master's 
oath. 


Where  un- 
able myself 
to  enforce 
obedience,  I 
will  appeal  to 
the  bp.  of 
Ely. 


Will  reside 
nine  months 
in  the  year. 


On  quitting 
my  office,  will 
restore  the 
college  pro- 
perty unin- 
jured. 


1  "iu  "  2d  Laud. 


MS. 


=*  cepta,  MS. 


14 


t3isIjop   .-fPisDEr's  Statutes.     (1530) 


CAF.  III.  DK 
IIJRAMEN- 
TO  MAGI.S- 
TIU. 

Wlicrc  un- 
able myself 
to  eiifi)rcc 
obedience,  I 
will  appeal  to 
tlie  bp.  of 
Ely,  or  to  tlie 
clinnocUor  of 
tlic  univer- 
sity. 

1  will  faith- 
fully admin- 
ister the  col- 
lege estates. 


1  will  ninin- 
tain  the 

riRlits  (if  the 
college. 


I  will  not  he 
absent  from 
the  col  logo 
more  than 
28  days,  or  in 
case  of  neces- 
sity 2  months 
in  the  year. 


titate  delictoniiu  et  excessuum  huiusmodi,  quam  cito  i^otero 
intra  mensem  domino  epi.scopo  Eliensi,  qui  pro  tempore  fiierit, 
aut  domino  cancellario  universitatis  vel  eiiis  A-icem  gereuti,  de- 
nuntialjo  et  revelabo,  et  per  eos  huiusmodi  con'ectiones,  punitiones 
et  i-eformatione.s,  iiixta  statuta  et  ordinationes  collegii  in  omnibii.s  5 
solleii^er  et  celeriter  fiex'i  ])rocurabo.  Item  gubernatioui  et  regi- 
mini  omnium  terrarum,  possessionvim,  redituum  spiritualium  et 
temporalium,  nee  non  administrationi  bonorum  et  rerum  ad  ipsum 
collegium  qualitercunque  pertinentium,  cum  omni  diligentia  et 
providentia  fideliter  et  diligenter  intendam,  ac  alios  eiusdem  col-  10 
Icgii  oflBciarios  et  ministros  in  diversis  officiis  et  ministeriis  depii- 
tatos  et  deputandos  illis  intendere  faciam  iuxta  posse.  Item  omnia 
et  singula  bona  et  catalla  dicti  collegii  in  commodum  et  utilita- 
tem  eiusdem  socioriunque  et  discipulorum  prsedictorum,  prout 
nece.ssitas  evidens  exegerit,  et  statuta  et  ordinationes  pra^dicti  1 5 
reverend!  patris  in  hac  parte  plenius  dictaverint,  administi-abo 
procuraboque,  et  faciam  \itiliter  et  fideliter  dispensari  et  in  om- 
nibus administrari,  et  ea  quae  residua  fuerint  et  excreverint,  in 
quadam  cista  ad  hoc  ordinata  conservabo  et  faciam  ad  incrementum 
dicti  collegii  et  commodum  fideliter  conservari.  Item  quod  lites,  20 
placita  et  iiu-a  qurecunqxie  ipsius  collegii,  nee  non  omnia  et  singula 
negotia  ipsum  collegium  qualitercunque  concementia,  diligenter 
prosequar  et  pro  virili  defendam,  possessiones  quoque  ac  libcrtates, 
privilegia,  iura  qusecunque  ipsius  collegii  viriliter  sustentabo  et 
defendam,  et  faciam  ab  aliis  sustentari  et  defend! ;  hoc  tamen  pro-  25 
viso,  quod  causas,  placita,  lites  gi-aves,  in  quibus  verti  poterit 
ipsius  collegii  exhereditatio  vel  grave  prjeiudicium,  absque  ma- 
ioris  partis  omnium  dicti  collegii  ubicunquc  fuerint  sociorum, 
coniuimeratis  in  hoc  casu  etiam  absentibus,  maturo  et  deliberate 
consilio  et  assensu  (nisi  quatenus  infra  provisum  est)  non  iucipiam  30 
noc  movebo,  nee  inchoari  aut  moveri  faciam,  nee  incept;!  pi-osequar, 
qiiovis  modo.  Item  quod  nee  in  meis  nee  alienis  negotiis  aut  ob- 
scquiis  cuiuscunque  etiam  principis,  regis,  aut  episcopi  etiam  ordi- 
narii  cuiuscunque,  idtra  viginti  octo  dies  in  eodem  anno  continues 
aut  diversis  vicibus  discontinues  a  prredicto  collegio  i>ra3terquam  35 
in  negotiis  eiusdem  abero,  nisi  foi-san  ex  causa  rationabili  et 
lu-gentc  per  septem  collegii  scniores  tunc  in  universitate  praj- 
sentes,  vel  per  maiorem  i>artom  eorundem,  primitus,  sed  ad  uni- 
cum  dumtaxat  in  eodem  anno  mensem,  approbanda;  ita  quod 
nulla  rationo  ultra  duos  menses  continues  vol  discontinuos,  prse-  AO 
terquam  in  negotiis  collegii,  quomodolibet  ab  eodem  abere,  quan- 


Statutes  of  li^tnvp   VMh     (1545)  15 

dictioiie  seu  diminutione,  per  inventarium  inde  inter  me  et  illos,   cap.  hi. 
sub  testimonio  et  subscriptionc  eoruiidcm  et  mea,  restituam.     Item    ^^^^  ^  ^_ 
iuro  quod,  quantum  in  me  fuerit,  et  quatenus  meam  personam    gistri. 
concernat  aut  concernere  poterit,   me  laudatas  ac  probas   huius   ^hi'ioHoKcm-- 
5  collegii  consuctudines  observaturum,  una  cum  aliis  ordinationibus    to^nslouci"^ 
per  magistrum  et  socios  ac  scliolares  editis  })ro  sustentatione  quo-   forbentfac- 
rundam  sociorum  ac  discipulorum,  iuxta  tenorem  cuiusdam  iura- 
menti,  quo  magister  olim  et  socii  se  devinxerunt  oraturos  pro  liis 
qui  privatas  aliquas  aut  sociorum   aut  discipulorum  fundationes 

10  fecerint,  aut  in  posterum  facturi  sint;  simulque  et  curabo,  quan- 
tum in  me  fuerit,  a  ceteris  omnibus,  tarn  sociis  qviam  discipulis, 
idem  fieri ;  neque  extortas  eorundem  interpretationes  per  quem- 
cunque  factas  admittam,  aliter  quam  sensu.s  eorum  apertus  patitur, 
et  mea  conscientia  magis  conformem  iudicabit  animo  conditoris. 

1 5  Item  qiiod  non  impetrabo  dispensationem  aliquam  conti-a  ivu-amenta   Wiii  not  oiv 

.  ,,..,.  tain  a  dispen- 

mea  praedicta,  aut  contra  ordmationes  et  statuta  collegii,  vel  ipso-   sation. 
rum   aliquod,   nee  dispensationem  liuiusmodi  per  me,   alium  vel 
alios,  publice  vel  occulte,  impetrari  aut  fiei'i  procurabo,  directe  aut 
indirecte.     Et  si  contingat  me  postea  propter  mea  demerita,  vel   ^g^'jfj^'-jJ'^'Jo 

20  ob  improbos  mores,  seu  causas  in  praesentibus  ordinationibus  et   j  win'mUetiV 
statutis  contentas,   iuxta  formam   et  ordinationem  eorundem   ab   ^^^""^■ 
officio  nieo  expelli  vel  alias  amoveri,  ex  certa  mea  scientia  pure, 
sponte   et  absolute,   omni  actioni,  occasioni  expulsionis  seu  amo- 
tionis  liuiusmodi,  contra  ipsius  collegii  socios,  vel  socium  quem- 

25  cunque,  appellationique  et  quei'else  in  ea  paite  faciendis,  ac  qua- 
rumcunque  litterarum  impetrationi,  precibus  principum  et  prsela- 
toiiim,  procerum,  magnatum  et  aliorum  quorumcunque,  nee  non 
quibuscunque  iuris  ecclesiastici  vel  ssecularis,  ac  omnibus  aliis  re- 
mediis  iuris  et  facti,  per  quas  aut  qu?e  petere  possem  me  recon- 

30  ciliari,  vel  in  integrum  restitui  contra  prsemissa,  quantumcunque 
alias  mihi  probitatis  et  vitse  merita  sufiragentur,  in  vim  pacti 
renuntio.  Hsec  omnia  et  singula  observabo,  sicut  Deus  me  adiuvet 
et  lisec  Sancta  Dei  Evangelia."      Quod  si  quispiam  in  magistrum   ^/*!',®  "J'\''*f'' 

sniirii  not  iiiKC 

electus  prsedictum   iuramentum   in   forma  prsedicta   realiter  non   oatif'^("7thaii 
35  prsestiterit,    vel    a   quacunque    persona   spirituali    vel   temporali,    pensatfon '''^ 
aut  cuiuscunque  dignitatis  lion  ore  prsefulgeat,  aliquid  impetraverit  office  shaiT be 
quod  in  enervationem  prsedicti  iuramenti  quocunque  modo  cedere 
poterit,   eo    ipso    magistratum    suum  amittat,   et  extunc  officium 
magistri  in  collegio  vacare  decernimus,  ac  praesidem  et  socios  omnes 
40  ad   novi   magistri   electionem,   secundum  formam  supra  a  nobis 
traditam,  procedere  eamque  consummare  debere  sancimus,  et  ad 


16 


33is5op  Jpfslbtt's  Statutes.     (1530) 


CAP.  III.  DE 
lURAMEN- 
TO  MAGIS- 
TKI. 

I  will  elect 
the  fittest  can- 
didates to  va- 
cant fellow- 
ships, &c. 


I  will  surren- 
der the  col- 
lege property 
uninjured 
when  1  vacate 
niy  office. 


I  will  refer 
college  dis- 
putes to  the 
decision  of 
the  chancel- 
lor and  the 
heads  of 
Kin^-'s  and 
Christ's  col- 
leges. 


I  will  oliscrvo 
the  statutes. 


tiimciinque  consensus  socionim,  vel  ordinarii  anctoritas,  vel  inter- 
pretatio,  vel  nvaximi  pontificis  sedisvc  apostolicje  alteriusve  cuius- 
cunque  dispensatio  mihi  velit  suffragari.  Item  qxioties  electio  vel 
a.ssiim])tio  aliciiius  socii  ac  scholaris  vel  discipuli  in  collegium  pi-se- 
dictum  fuerit  facieuda,  inteudam  et  enitar  ut  solum  titles  eligantur  5 
et  assumantur,  quos  secundum  condiciones  et  qualitates  in  statutis 
dicti  collegii  exprcssas  liabiles  et  idoneos  reputaverim,  et  quos  in 
virtutibus  et  scientiis  ad  honorcm  et  utilitatem  collegii  i)r£edicti 
plus  posse  proficere  ac  profccturos  crediderim,  sine  personanim  vel 
patriae  acceptione,  amore,  favore,  odio,  in\'idia,  timore,  precc  et  10 
l)retio  postpositis  quibiiscunque.  Item  si  ab  officio  meo  amovear, 
a\it  si  sponte  cessero,  bona  collegii  per  me  recepta',  aut  apud  me 
remanentia,  pr?esidenti  et  tliesaurariis  collegii,  aut,  pr.Tsidente 
absente,  socio  maxime  seniori  in  imiversitate  pra?senti  et  dictis 
tliesaurariis,  si  commode  potero,  continue,  sin  minus,  saltern  15 
infra  quindecim  dies  extunc  proxime  sequentes,  sine  contradictione 
sen  dimiuutione,  ])er  inventarium  inde  inter  me  et  illos,  sub  testi- 
monio  et  subscriptione  eorundem  et  mea,  restituam.  Item  si  per 
me  seu  occasione  mea  aliqua  materia  dissensionis,  ii'se,  vel  dis- 
cordise  in  dicto  collegio  (quod  absit)  suscitata  fiievit,  et  per  prse-  20 
sidentem,  decanos,  vel  thesaurarios,  et  duos  alios  ex  septem 
collegii  senioiibus  finis  rationabilis  seii  placabilis  infra  quinqiie 
dies  factus  non  fuei'it,  tunc  cancellai-ii  univei-sitatis  Cantabri- 
giensis,  qui  pro  tempore  frierit,  prpejiositique  collegii  Regalis  ac 
magistri  collegii  Christi  in  eadem  universitate,  si  tunc  inft-a  25 
eandem  prsesentes  fuerint,  ac  dicto  cancellario,  prpeposito,  aut 
inagistro  extra  universitatem  agentibus,  absentis  aut  abseutium 
vices  in  universitate  gerentium,  una  cum  totidem  ex  pitenomi- 
natis  quot  in  universitate  prsesentes  frierint,  ordinationi,  arbitrio, 
decreto  et  auctoritati  personaliter  et  cifectualiter  me  submittam.  Et  30 
quicquid  duo  ex  illis  jiro  tempore,  secundum  formam  infra  liini- 
tatam  pro  tempore  consulti,  arbitrati  ftierint,  statuerint,  ordina- 
verint  vel  definierint  in  ea  parte,  id  omne  fidelitcr  ob.sorvabo,  et 
iisdem  cum  effectu  parebo  sine  contradictione  quacunque,  cess<in- 
tibiis  provocationibxis,  appellationibus,  querelis,  exceptionibus  et  35 
aliis  iuT'is  et  facti  remediis  quibu-'^cuncpie,  quibus  omnibus  et  sin- 
gulis in  vim  pacti  renuntio  in  his  sci-iptis.  Item  omnia  et  sin- 
gula statuta  et  oi'dinationes  dicti  collegii  per  dictum  reverendum 
jKitrem  domiiuuu  Joliannem  Roffensem  episcopum  exccutorem 
ultinu'e  vnhuitatis   domina^  Margaretfe  comitissre  Riclimondije  et  40 

1  cepta,  MS. 


Statutes  of  ^mu   FMH.    (1545) 


17 


id  iu  vii-tute  iiiramenti  hoc  nostro  })i'fiece})to  et  statute  eos  omnes 
astriugimus. 

[The  whole  of  the  text  is  erased  down  to  the  words  "seu  diminutione — res- 
titutam";  in  the  next  clause  the  words  "una  cum  aliis  ordinationibus — in  pos- 
terum  facturi  sunt,"  are  also  erased.  The  following  words  are  substituted  in  the 
margin:  "Ego  N.  N.  huic  collegio  Divi  Joannis  hoc  Sacramento  reeipsum 
astringo,  et  Deo  teste  promitto  ac  spondeo:  Primo  me  veram  Christi  religion  em 
omni  animo  complexurum,  Scripturse  auctoritatem  hominum  iudiciis  praeposi- 
turum,  regulam  vitae  et  summam  fidei  ex  verbo  Dei  petiturum,  cetera  quae  ex 
verbo  Dei  non  probantur,  pro  hunianis  et  non  necessariis  habiturum,  auctori- 
tatem regiam  in  hominibus  summam  et  exteraorum  episcoporum  iurisdictioni 
minirae  subiectam  ffistimaturum,  et  contrarias  verbo  Dei  opiniones  omni  volun- 
tate  ac  mente  refutaturum  :  Deinde  me  omnia  dicti  collegii  beneficia,  fundos, 
possessiones,  dominia,  proventus,  iura,  libertates,  prlvilegia,  omnia  denique  bona 
sine  imminutione  et  vastatione  administraturum,  omnes  et  singulos  socios  et  dis- 
cipulos  ex  statutis  his  et  praescriptionibus  regiae  maiestatis,  sine  uUius  generis 
aut  condicionis  aut  personarum  aut  gratia  aut  odio,  recturum  et  defensurum, 
atque  ut  2>raedicta  omnia  legitime  et  salutariter  ab  aliis  administrentur  et  defen- 
dantur  curaturum.  Tum  me  neque  in  nieis,  neque  in  alienis  negotiis  plus  tribus 
in  anno  mensibus  abfuturum,  nisi  vel  collegii,  vel  regni  negotia,  vel  regia  ne- 
cessitas  me  alio  avocaverit,  aut  vis,  morbus,  contagium,  aut  alia  quasvis  causa 
necessaria,  a  collegii  SS.'  ante  sedecim  dies  post  tres  menses  expletos  appro- 
banda,  impediverit.  Denique,  si  loco  motus  fuero,  aut  si  sponte  recessero,  me 
omnia  collegii  bona,  quae  in  mea  potestate  sunt  vel  esse  debent,  praesidi  et 
qufestoribus  collegii,  vel  statim,  si  id  commode  fieri  possit,  vel  infra  15  dies,  sins 
controversia  et  imminutione  redditurum." 

Tliis  oath,  with  slight  differences,  is  found  in  the  Elizabethan  Statutes 
(cap.  3)  and  iu  the  Statutes  of  Trinity  College  (cap.  2).] 


CAP.  III. 

IDRAMEN- 
TUM  MA- 
GISTRI. 

Revised  oath. 
I  will  seek 
the  rule  of  life 
and  sum  of 
faith  in  the 
word  of  God. 
I  acknow- 
ledge the 
king's  author- 
ity ;is  supreme 
on  earth ;  I 
will  preser\'e 
the  rights  and 
goods  of  the 
college,  and 
deliver  them 
uninjured 
to  my  succes- 
sor ;  I  will 
reside  nine 
months  in  the 
year. 


'   wenioribiis. 


18 


23is]^op  jpis^er's   Statutes.     (1530) 


CAP.  iir.  DE 
lUBAMEN- 
TO  MAGIS- 
TRI. 

I  will  not  di- 
vulge college 
secrets. 

I  wll  always, 
whatever  oJ- 
ticcs  I  may 
hold,  advance 
the  interests 
of  the  college. 


I  will  not  con- 
sent to  any 
change  in  the 
statutahlo 
number  of 
fellows  or 
scholars. 

I  will  not  re- 
ceive any  sta- 
tutes contrary 
to  the  pre- 
sent from  anj' 
other  than 
bp.  Fisher. 


I  will  not  set 
northerns 
against  south- 
cms,  nor 
(itluTwise 
breed  strife  in 
the  college. 


I  will  not  plot 
against  the 
college,  or 
any  lellow  of 
it. 


Derbiae  edita,  et  per  eum  dum  superstes  fuerit  edeuda,  quantum 
me  concernunt,  secundum  litteralem  et  grammaticalem  sensuni  et 
intellectum  inviolabiliter  tenebo,  exequar  et  observabo,  et  quan- 
tum iu  me  fuerit,  faciam  ab  aliis  observavi.  Item  secreta  dicti 
collegii,  quae  in  ipsius  damnum  aut  detrimentum  redundare  pos-  ^ 
sunt,  nulli  in  damnum  eiusdem  collegii  unqiiam  revelabo.  Item 
utilitatem,  augmentum  et  conscrvationem  bonorum  et  redituum, 
teirarum,  possessionum  et  iurium  dicti  collegii,  defensionemque  ac 
expeditionem  negotiorum  eiusdem  quorumcunque,  ad  quemcunque 
statum,  gradum,  dignitatem,  vel  ofiicium  posthac  devenero,  in  jq 
sanis  consiliis,  beneficiis,  favoribus  et  axixiliis,  quantimi  in  me 
fuerit,  diligenter  curabo  et  promovebo,  et  pro  eisdem  fideliter 
laborabo,  et  usque  ad  finalem  et  felicem  expeditionem  dictonim 
negotiorum  iuxta  posse  instabo,  quamdiu  \'ixero  in  hoc  mimdo. 
Item  non  procurabo  diminutionem,  mutationem,  aut  translationem  1 5 
alicuius  numeri  scliolarium,  sociorum,  aut  discipulorum  in  statutis 
et  ordinationibus  dicti  collegii  limitati,  conti-a  formam  statu- 
torimi  et  ordinationum  eiusdem  collegii,  vel  ea  fieri  permittam 
sen  tolerabo,  quantum  in  me  fuerit,  sen  eisdem  consentiam.  Item 
quod  nulla  statuta,  seu  ordinationes,  interpretationes,  mutationes,  20 
iniunctiones,  declarationes,  aut  expositiones,  vel  glossas  aliquas 
praesentibiis  ordinationibus  et  statutis,  vel  qualitercimque  vei'o 
sensui  et  intellectui  eorundem  repugnantes  vel  repugnantia,  dero- 
gantes  vel  derogantia,  contrarias  vel  conti'aria,  per  quemcunque 
seu  quoscunque  alium  vel  alios,  quam  per  reverendum  i)atrem  25 
dominum  Johannem  Roffensem  episcopum  prsedictimi  faciendas 
vel  facicnda,  quomodolibet  scienter  acceptabo,  vel  ad  ea  consen- 
tiam, aut  ipsa  aliqualitcr  admittam,  nee  eisdem  parebo  ullo  tem- 
pore vel  intendam,  nee  illLs  vel  illorum  aliquo  ullo  mode  utai*  in 
coUegio  prajdicto  vel  extra,  tiicite  vel  expresse,  sed  eis  et  eonim  oq 
cuilibet  contratlicam,  et  etiam  resistam  expresse,  ipsaque  fieri  viis 
et  modis  omnibus,  quibus  potero,  obstabo  et  impediam.  Item  quod 
non  ero  detractor,  susurro,  seu  faciens  obloquia,  aut  pi*ovocans 
invidiam,  odium,  iram,  discordias,  contumelias,  rixas,  iurgia,  speci- 
ales  vel  prjecellentes  pran-ogativjvs,  nee  inter  austral es  vel  boreales,  35 
vel  alios  cuiuscunque  regionis  fuerint,  comi)arationes  inide  oriatur 
discordia,  faciam.  Item  quod  nulla  conventicula,  conspirationes,  con- 
fcedorationes,  aut  pactiones  aliquas  ubicunque  infra  regnum  Anglise 
vel  extra,  contra  ordinationes  et  statuta,  vel  contra  ipsius  collegii 
statum  utilitatem  et  honorem,  aut  contra  aliquem  sociinn  dicti  col-  40 
legii  illicite  faciam,  nee  ips^i  fieri  [)iocurabo,  sou  pei'mittsim  ab  aliis 


Statutes  of  l^cnrj)   VML     (1545)  19 


CAP.  III. 
IDEAMEN- 
TUM  MA- 
GISTRT. 


20 


a3(s!)op  Jpisfja's   §btatut£S.     (1530) 


CAP.  III.  DE 
lURAMEN- 
TO  MAGIS- 
TRI. 

I  will  observe 
tlic  cu-stonis 
of  the  college, 
and  will  pray 
for  the  souls 
of  the  bye- 
founders. 


1  will  not  rc- 
coive  any  dis- 
pi'nsiition 
ironi  this 
oath,  or  from 
the  statutes. 


If  I  sli.all  be 
ri'inovoil  from 
my  oftico.  ac- 
eordinj;  to 
thescstatutes, 
I  will  quietly 
submit. 


fieri,  quantum  in  me  fucrit,  sou  facieutibus  ea,  vel  eoiomi  aliquod, 
dabo  consilium,  auxilium  vel  favorem,  aut  eisdem  scienter  inter- 
esse  prsesumam,  nee  asseutiam,  tacite  vel  expresse.  Item  iuro 
quod,  quantum  in  me  fuerit,  et  quatenus  meam  personam  con- 
cernat  aut  concernere  potei'it,  me  laudatas  ac  probas  huius  col-  5 
legii  consuetudines  observatunim,  una  cum  aliis  ordinationibus 
per  magistrum  et  socios  ac  scholares  editis  pro  sustcntatione 
•quovundam  sociorum  ac  disci  pulorum,  iuxta  tenorem  cuiusdam 
iuramenti,  quo  magister  olim  et  sucii  se  de\anxeruut  oraturos 
tam  pro  dicto  domino  Johanue  Roffensi  episcopo,  quam  Henrico  10 
Ediall  arcliidiacono  Roffensi,  Hugone  Asshton  arcliidiacono  Eboi-a- 
ceusi,  Joliannc  Ripplyngliam  in  sacra  tlieologia  doctore,  et 
Roberto  Dokket  in  eadem  baccalaiu-eo,  ac  ^Marmaduco  Constable 
equite  aurato,  et  Roberto  Symson  in  artibus  magistro,  ceterisque 
qui  privatas  aliquas  aut  sociorum  aut  discipulorum  fundationes  1 5 
fecerint,  aut  in  posterum  factuii  sint ;  siinulque  et  curabo,  quantum 
in  me  fuerit,  a  ceteris  omnibus,  tam  sociis  quam  discipulis,  idem 
fieri.  Neque  extortas  eorundem  iiiterpretationes  per  quemcunque 
factas  admittam,  aliter  quam  sensus  eoi-um  apertus  patitur,  et 
mea  conscientia  magis  conformem  iudicabit  aiiimo  conditoris.  20 
Item  quod  uon  impetrabo  dispensationem  aliquam  contra  iura- 
menta  mea  prjedicta,  aut  contra  ordinationes  et  statuta  coUegii, 
vel  ipsoruni  aliquod,  nee  dispensationem  huiusmodi  per  me,  alium 
vel  alios,  publico  vel  occulte,  impetrari  aut  fieri  procurabo,  dii-ecte 
vel  indirecte.  Et  si  forsan  milii  alicpiam  dispensationem  impetrari,  2  5 
vel  gi-atis  offerri,  aut  qualitercunque  concedi  contigerit,  cuius- 
cunquo  fuerit  auctoritatis,  sen  generalis  sen  specialis,  aut  alias  sub 
quacunque  forma  verborum  concessa,  ipsa  non  utar,  nee  eidem 
consentiam  qiiovis  modo,  sed  in  vim  pacti  eia  omnibus  et  singulis 
in  his  scriptis  renuntio.  Et  si  contingat  me  jiostea  propter  mea  30 
demerita,  vel  ob  improbos  mores,  sou  causas  in  prjesentibus 
ordinationibus  et  statutis  contentas,  iuxta  formam  et  ordinatio- 
ucm  eorundem,  ab  officio  meo  expelli  vel  alias  amoveri,  ex  certa 
mea  scientia  jiure,  sponte  et  absolute,  omiii  actioni,  occasioni,  ex- 
pulsiouis  seu  amotionis  huiusmodi,  contra  ipsius  collegii  socios,  vel  35 
socium  quemcunque,  appellationique  et  querela?  in  ca  parte  fa- 
ciendis,  ac  quarumcunque  litteiarum  impctrationi,  precibus  prin- 
cipum,  pra?latorum,  procerum,  magnatum  et  aliorum  quorumcun- 
(pio,  nee  non  quibuscunque  iuris  ecclesia«tici  vel  sa^cularis,  ac  om- 
nibus aliis  remediis  iuris  et  facti,  per  quas  aut  quse  petere  possem  40 
mo  reconciliari,    vel   in  intogi'uin  restitui  contra  pi;vniissa,   (piau- 


Statutes  of  l^cnrp   VMl.     (1545)  21 


CAP.  III. 
lURAMEN- 
TUM  MA- 
GI STRI. 


22 


9l3tsl)op  Jpisi)cr's  ^tatutts.     (1530) 


CAI*.  III.  DE 
lUKAMEX- 
TO  MAGIS- 
TKI. 

A  copy  of  this 
oath,  signed 
by  a  public 
notary,  to  be 
deposited  in 
the  college 
tower. 


The  «Ulster  to 
give  throe 
bonds  (c.  4) 
to  tlie  heads 
of  Kind's, Cor- 
pus Cliristi 
and  Christ's 
colleges  re- 
spectively. 


If  the  master 
neglect  to 
take  the  oath 
or  to  give  the 
bonds,  or  if 
he  obtain  a 
dispensation 
from  thcui,  he 
shall  lose  his 
office. 


Oflfence»  to 
which  no  ex- 
press penalty 
IS  attache<I  in 
the  ht  it\ite, 
shall  subject 
the  otl'eiiilor 
to  the  Kuilt  of 
perjury. 


tuniciinque  alias  mihi  probitatis  et  vitae  merita  suffragentiir,  in 
Aim  pacti  renuutio  in  his  scriptis.  Hxc  omnia  et  singula  obser- 
vabo,  sicut  Dens  me  adiiivet  et  hsec  sancta  Dei  Evangelia."  Pi-je- 
terea  adiciendum  censemus,  ut  de  iuramento  pijedicto  statim  fiat 
instrumentuin  publicum,  signo  et  subscriptione  alicuius  notarii  5 
publici  muJiitum,  istius  iuramenti  diem  et  formam,  et  nomen  et 
cognomen  magistri  prtedicti,  sic  iurantis,  ac  cuius  dicecesis  existat 
continens,  quod  in  superiori  turri  dicti  coUegii  nostri  perpetuo 
remaneat  sub  custodia  diligenti.  Volumus  quoque,  ut  unus  quis- 
que  in  magistrum  clectus,  infra  mensem  proximum  postquam  lO 
illius  officii  pacificam  possessionem  habuerit,  ti'es  obligationes  faciat, 
uuas  prteposito  et  sociis  collegii  RegalLs,  alteras  magisti'o  et 
sociis  collegii  Corporis  Cluisti  px*o  tempore  existeutibus,  tertiaa 
magistro  et  sociis  collegii  Cliristi,  cum  condicione  et  sub  forma 
sequenti,  mutatis  de  more  mutantlis,  et  abiectis  de  more  abici-  1 5 
endis,  nomine  suo  debite  confectas,  et  manu  sua  propria  sub- 
scriptas,  suo  quoque  sigillo  sigillatas,  in  pei-sona  sua  propria  et 
pro  facto  suo  ti-adat  cum  effectu.  Quod  si  quispiam  in  magistrum 
clectus  prsedictum  iuramentum  in  forma  prtedicta  realiter  non 
prajstiterit,  vel  prsedictas  obligationes,  cum  condicione,  modo  et  20 
forma  prfedictis  confectas,  prsefatis  collegioriim  pnefectis  atque 
sociis  eorundem  infra  tempus  proedictum  efiectualiter  non  tradi- 
derit,  vel  a  c][uacunque  persona  spirituali  vel  tempoi*ali,  sive 
summi  pontilicatus,  sive  regalis,  aut  cuiuscunque  alterius  dignitatis 
honore  prsefulgeat,  aliquid  impetraverit  quod  in  enervationem  25 
prsedicti  iuramenti  aut  obligationis,  eiiisve  condicionis,  aut  alicuius 
eorundem  parcellse,  quocunque  modo  cedere  poterit,  eo  ipso  magis- 
tratum  suum  amittat,  ct  extunc  officium  magistri  in  collegio 
vacare  decernimus,  ac  prsesidentem  et  socios  omnes  ad  novi  ma- 
gistri electionem,  secundum  formam  supra  a  nobis  tradittim,  pro-  oq 
ccdcre  camque  consummare  debcre  sancimus,  et  ad  id  in  virtute 
iuramenti  hoc  nostro  pnecepto  et  statuto  eos  omnes  astringimus. 
Ccterum  quoniam  in  plerisque  statutis  magistri  auctoritas,  con- 
silium, ojjera,  iudicium,  prsesentia  et  diligentia  plurimum  exigun- 
tur,  nulla  tamen  ei,  si  non  ipsa  pruestiterit,  certa  poena  per  nos  35 
adiocta  est,  idcirco,  ne  supinus  dormitet  aut  audacior  confiden- 
tioi(pio  contemnat,  licere  (^lictpiid  libeat  arbitratus,  meutem  nos- 
tram  ita  interpretamur,  ut  magistcr  huius  collegii,  quoties  gravi 
sua  culpa  contemptuve  pertinaci  aut  supiua  crassaquo  admodum 
ucgligcntia  quicquani  omiserit,  quod  faciendum  censuimus,  aut  ^.o 
feccrit,  quod  iu>  fiat  prohibuimus,  toties  pciiurii  paMiain  ip.so  facto 


Statutes  of  p^tnx]}  VIM.     (1545)  23 


CAP.  III. 
IDRAMEN- 
TUM  MA- 
GISTRI. 


24 


^tsfiop   jfpisDer's  ^tntutes.     (1530) 


CAP.  III.  DE  mcurrat. 

lURAMEN- 
TO  MAGIS- 
TKI. 


Quinetiam  socii,  scholares  ac  discipuli,  quodv4s  nostinim 
.statutum  (prfetcx*  ca  quae  ad  mores  attinent,  suumve  profectum 
aiit  excrcitixim  scholasticum)  violautes  siniilitor  pcriurium  incur- 
rant ;  in  his  autcm  nuuquain,  nisi  ubi  in  vim  iuiameuti  expresse 
astringitur,  vel  poena  periurii  expresse  infligitui",  vel  nisi  poenam  5 
aliam  legitime  inflictam  subire  contempserit ;  in  illis  vero  semper. 


The  m.nstcT 
sliall  bind 
liimsclf  to 
pay  £-M)  to 
the  priivost 
(if  King's 
coUeKe,  in 
case  he  sliall 
accept  a (Us- 
]iensati(>n 
Irom  his  oatli 
(ir  from  the 
statutes. 


[CAP.  IV.] 
Forma  et  Condicio  Ohligationis  Magistri. 

NOVERINT  nnivei-si  per  prajsentes  me  N.  N.,  magistnmi 
collegii  Sancti  Johaiinis  Evangelistse  in  xinivemtate  Canta-  10 
brigife  in  comitatii  CantabrigiiB,  teneri  et  finniter  obligari  N.  N. 
pra^posito  collegii  Regalis  Cantabingife,  sociis  eiusdem  in  ducentis 
libris  bonae  et  Icgalis  monetae  Angliae  solvendis  eisdem  R.  k.  N.  N. 
aut  sno  certo  vel  certis  attornatis,  sen  eorimi  successoribus  in 
festo  PiRcliae  proxime  futiix'o  post  datum  pi^sesentium.  Ad  quam  1 5 
quidem  solutionem  bene  et  fideliter  faciendam  obligo  me,  heredes 
et  executores  meos  per  praesentes  sigillo  meo  sigillatas  et  manu  mea 
scriptas.     Dat. 

The  condicion  of  this  obligacion  is  suche,  that  yf  the  aboue 
bounden  N.  in  his  owne  parsone,  or  by  any  other  parsone  pursew,  20 
obteyne,  or  impetrate,  or  caxise  to  be  pursewed,  obteyned,  or  im- 
petrate,  pryuely  or  opynly,  dyrectly  or  indyi-ectly,  from  the  pope', 
the  cowi-t  of  Rome,  or  from  any  other  parsone  or  place,  any  dis- 
pensacion,  interpretacion  or  lycence  contrary  to  the  othe  made  by 
the  said  N.  at  the  tyme  of  his  admyssion  and  entre  into  the  office  2  5 
of  the  maister  of  Seynt  Johns  college  in  the  vniuei-site  of  Cam- 
brige,  or  to  any  parte  of  the  same  othe,  or  contrary  to  the  Ordy- 
nances  or  Statutes  of  the  same  college  or  any  one  of  the  same.    Or 
yf  the  same  N.  accept  or  vse  any  suche  dispensacion,  intor})retacion 
or  licence  pursewed,  impetrate  or  obteyned  by  hymself,  or  by  any  30 
other  parsone  or  parsones,  of  whatsoeuer  authorite  they  be.     Or  yf 
he  prouoke  or  appeale  iudicially  or  extraiudicially  from  any  greff, 
iuggement,  arbitrement,  or  sentence,  interloquitory  or  diftyn)i;yue, 
processe  or  interpretacion,   made   or  giffen  aganst  hym  for  any 
thjnig  concernyng  his  said  othe  or  any  jiart  therof,  or  concernyng  35 
the  said  ordynances  or  statutes  or  any  of  them,  wherunto  by  the 
said  othe  or  any  part  therof,  or  elles  by  any  of  the  said  ordy- 
'   "  tlie  pope  "  erased. 


Statutes  of  ^tnx^  VIM.     (1545)  25 


CAP.  III. 
lURAMEN- 
TUM  MA- 
GISTKI. 


26 


23isi)op   Jisf)et's   Statutes.     (1530) 


CAP.  IV. 
FORMA  ET 
CONDICIO 
OBLIGATI- 
OMS  MA- 
GISTRI. 

Or  if  upon 
deprivation 
he  shall  vex 
the  membtrs 
of  the  col- 
lege, or  shall 
refuse  to  sur- 
render the 
college  pro- 
perty. 


The  like 
bond  to  be 
given  to  the 
iniusters  of 
C.  C.  and 
Christ's  col- 
leges. 


nances  and  .statutes,  he  is  boiinden  to  stond  and  obey.  Or  in  case  it 
fortune  the  .said  N.  to  be  depryued  of  the  said  office  of  the  maister- 
ship,  or  be  greuod  by  the  presydent  or  felowcs  of  tlie  said  college  for 
any  offense  or  act  pretended  to  be  doyne  by  hym  contrary  to  the 
said  othe  or  statute-s;  yf  he  than,  or  in  that  case,  or  therfore,  or  5 
by  any  occasion  therof,  pursew,  troble,  or  vex,  in  the  law  or  owte 
of  the  law,  by  the  way  of  fawtor  or  otherwise,  any  scoler  or  felow  of 
the  said  college,  or  pursew  to  any  estate  or  parsone  for  any  letters, 
wrytynges,  comaundnientes,  requestes  or  desyres,  by  wrytyng,  by 
message  or  by  worde  of  mowthe,  for  his  restitucion  to  the  same  lO 
office,  or  for  the  lettyng  of  the  said  depryuacion  or  thexecucion 
of  the  same,  or  any  suche  wrytynges  or  me.ssages  vse  or  accept; 
or  elles  yf  he  pursew  in  any  cowTt,  spirituall  or  temporall,  or  by 
the  way  of  fawtor,  or  any  maner  of  thyng  do  for  his  remedy  in  the 
premysses,  at  any  tyme  duryng  his  lyff:  or  yf  he  restore  not  the  15 
goodes  and  catalles  of  the  said  college  in  suche  cases,  snider  suche 
forme,  to  suche  parsones,  and  within  suche  tyme,  as  he  is  boundeu 
to  do  by  the  said  statutes :  Than  this  obligacion  shall  stond  in  his 
vigor,  strenght  and  hole  vertew,  and  elles  it  shall  stonde  voyde  and 
be  of  noon  effect.  20 

FIANT  similiter  et  alise  duse  obligationes,  in  quarum  altera 
dictus  magister  se  ipsum  obliget  magistro  collegii  Corporis 
Christi  Cantabrigiae  atque  sociis  et  scholaribus  eiusdem,  in  altera 
magistro  collegii  Christi  sociisque  et  scholaribus  eiusdem,  in  pari 
summa  ut  pra^dicitui",  iuxta  formam  pra^cedentis  obligationis  mu-  2  5 
tatis  de  more  mutandis,  adiectaque  condicione  prrescripta. 


Qualification 
of  the  presi- 
dent. 


11  is  office. 


[CAP.  v.] 

De  Prctsldentls  QualUate  et  eius  Officio. 

TTTlQUXJM  EST  ET  consentaneum,  ut  magister,  qiiamvis  opti- 
/  I  i  mus,  prudeutissimus,  vigilantissimus  fuerit,  sub  se  tamen  alios  oq 
habeat  duces  inferiores,  veluti  adiutores  et  consiliarios,  qui  par- 
ticipes  sint  eius  sollicitudinis  et  quotidianje  cui^.  Statuimus  igitur 
lit  in  eodera  collcgio  pitedicto  sub  dicto  magistro  sit  semper  vica- 
rius  unus  de  discretioribus  et  maturioribus  ex  maxime  senioribus 
dicti  collegii  sociis,  conversatione  et  bonis  approbatus  moribus,  qui  35 
jn-a^sidens  nuncupetur.  Cuius  officium  erit  diligenter  advertere  ad 
bonum  regimen  sociorum,  scholarium  et  discipulorum,  ac  minis- 
tronim    onniium    dicti    colh^ni,    ad    statutorum    et    ordinationum 


Statutes  of  l^enrg  VIM.     (1540)  '^7 


CAP.  IV. 
DE  PK.i;SI- 
DIS  QUALl- 
TATE  ET 
KIUS  OFFI- 
CIO. 


CAP.  IV. 

De  Frcesidis  Qualitate  et  eius  Officio. 

yi  j^QUUM  EST  ET  consentaneum,  ut  quamvis  magister  opti- 

/  I   i  miis,  prudentissimus,  vigilantissimus  fuerit,  sub  se  tamen  alios 

tr     habeat  duces  inferior es,  veluti  adiutores  et  consiliarios,   qui  par- 

ticipes  sint  eius  sollicitudinis  et  quotidianse  curse.     Statuimus  ut   Qualification 

n       .  ,       1 .  .  .  .         .  of  the  presi- 

in    eodem  collegio    sub  dicto   magistro   sit  semper  vicarius  unus   dent, 
de    discretioribus    et    maturioribus   ex    maxirae    senioribus   huius 
collegii  sociis,  et  unus   prseterea  e   duodecim  senioribus,   conver- 
10  satione    et   bonis    approbatus   moribus,    qui    praeses    nuncupetur. 

Cuius  officium  erit  diligenter  advertere  ad  bonum  regimen  socio-   His  office. 
rum,   scholarium  et   discipulorum,  ac  ministrorum  omnium  dicti 


28 


i3is!)op  j^isW^  Statutes.    (1530) 


CAP.  V. 
1)E  1'KjESI- 
DENTIS 
QUALITATE 
ET  EIU8 
OFFICIO. 


In  the  mas- 
ter's absence 
tlie  president 
shall  act  as 
master. 


President 
with  one 
dean  may 
punish 
lighter  of- 
fences. 


Tresident  to 
be  sworn. 


obsei'vationeni,  ad  Divinuni  cultum,  ad  studii  et  scientiariim  pro- 
fectum,  et  in  eodem  collegio  contiiiiie  residere,  nisi  forsan  ex 
magna  et  urgenti  causa  ad  dictse  domns  negotia  eum  emitti,  vel 
alias  ex  causa  rationabili  et  honesta  abesse  contingat ;  et  tunc  eius 
vices  in  licentiis  et  correctionibus  pro  delictis  le^'iol•ibus,  et  clavium  5 
custodiis,  et  causariun  et  ratiocinionim  approbationibus  et  impro- 
bationibus,  sujipleat  socius  maxime  senior  in  universitate  praesens, 
non  oflEiciarius  nee  alterius  officiarii  tunc  absentis  vicem  gerens, 
nisi  quum  aliter  expresse  in  eius  absentia  infra  provisum  fuerit. 
Ad  prsesidentis  etiam  officium  spectat  absentis  magistri  "vdcem  in  10 
omnibus  gerere  et  supplere,  nisi  in  his  quae  prsesentis  magistri 
specialiter  requirunt  assensum  aut  auctoritatem.  Magistro  quoque 
debet  prsesidens  in  consiliis  et  correctionibus  assistere,  negligentias, 
defectus,  nee  non  crimina,  excessus  et  delicta,  quae  a  dictis  sociis 
ac  scliolaribvis  et  discijjulis,  officiariis  aut  ministris,  noverit  esse  1 5 
commissa,  dicto  magistro,  si  prtesens  fuerit  et  res  ita  exigat,  cessan- 
tibus  omnibus  affectione  consanguinitatis  aut  aifinitatis,  invidia, 
amore,  odio  et  timore,  denuutiare,  ut'  per  ipsum  vel  alios  secun- 
dum ordinationes  et  statuta  nostra  puniantur.  Nee  prohibemus 
quin  dictus  prsesidens  possit  etiam  socios,  scholares,  discipulos,  mi-  20 
nistros,  ac  etiam  officiarios,  negligentes  aut  circa  stutlium  desides 
vel  alio  modo  errantes  circa  leviora,  arguere  et  increpare  et ',  si  opor- 
teat,  cum  consensu  unius  decani  aut,  decanis  absentibus,  unius 
eorum  dei)utati,  corrigere  et  punire  etiam  pr?esente  magistro.  Ad 
qu£e  omnia  et  singula,  quantum  ad  ipsum  pertinent,  bene  et  fide-  25 
liter  facienda  et  observanda  prsefatus  prsesidens  statim  post  ipsius 
admissioncm  ad  officium,  tactis  sacrosanctis  Evangeliis,  corporale 
j>r50stet  iuramentum  coram  magistro  in  prsesentia  omnium  socio- 
runi  dicti  collegii,  vel  maioris  partis  eorundem  tunc  in  collegio 
prsesentium.  30 


Electors 
except  the 
master  to 
be  sworn. 


[CAP.  VI.] 
De  Electione  Prcesidentis. 

UT  CAUTIOEES  SINT  eligentes  et  sure  magis  salutis  ac  com- 
modi  collegii  et  iuhabitantium  memores,  mandamus  ut  non  so- 
hnn  in  liac  electione  prsesidentis,  sed  etiam  reliquorum  officiariorxim  3  5 
quoruiucunque  clavigerorum,  electoi'cs  omues  pra^ter  magistnim, 
priusquam  incipiant  eligere,  coi-am  ipso  magistro  sacro  se  astrin- 
gant  iuramento,  quod  nullum  ad  aliquod  huiiusmodi  officium  nomi- 

1  ft  MS.  -  om.  MS. 


Statutes  of  f^enrg  FIH.     (1545)  29 

collegii,  axl  statutonim  et  ordiuationum  obsei'vationem,  ac  Divi-      ^^^-  ^^^ 

\  ,,....  »  .  ,  ,       DE  PRiESI- 

nuni  ciiltum,  ad  studii  et  scientiarum  profectum,  et  m  eodem  col-   Dig  quali- 
legio  continuo  residere,  nisi  forsan  ex    magna    et  ursrenti    causa   '^^'^'^  ^'^ 

f     ,.  ,  .  .      .  ,       f .  .  EIUS  OFPI- 

ad  dictae  domus  negotia  enm  emitti,  vel  alias  ex  causa  rationa-   cio. 

c  bill  et  honesta  abesse  contingat ;  et  tunc  eius  vices  in  licentiis 
et  con-ectionibus  pro  delictis  le^doribus,  et  clavium  custodiis, 
et  causarum  et  ratiociniorum  approbationibus  et  improbationibus, 
suppleat  socius  maxime  senior  in  universitate  prsesens,  non  offi- 
ciarius  nee  alterius  officiarii  tunc  absentis  vicem  gerens,  nisi  cum 

10  aliter  expresse  in  eius  absentia  infra  pro  visum  fuerit.    Ad  prsesidis   J"  thcmas- 

i  -i  -i  ter  s  absence 

etiam  ofEcium  spectat  absentis  magistri  vicem  in  electionibus  et  in   shairaotlw"' 
ceteris  omnibus  gerere  et  supplere,  nisi  si  quid  sit  quod  j^reesentis   ™^'^''- 
magistri  specialiter  requirit  assensum  et  auctoritatem.     Magistro 
quoque  debet  jirsBses  in  consiliis  et  correctionibus  assistere,  negli- 

1  c  gentias,  defectus,  necnon  crimina,  excessus  et  delicta,  quae  a  dictis 

sociis  et  scholaribus  et  discipulis,  officiaiiis  aut  ministris,  noverit 
esse  commissa,  dicto  magistro,  si  prsesens  fuerit  et  res  ita  exigat, 
cessante  omni  affectione  generum  et  patriae,  invidia,  amore,  odio 
et  timore,  denuntiare,  ut  per  ipsum  vel  alios  secundum  ordinationes 
20  6t  statuta  nostra  puniantur.  Ad  quae  omnia  et  singula,  quantum  ad  I'resicient  to 
ipsum  pertinent,  bene  et  fideliter  facienda  et  observauda  praefatus 
prseses  statim  post  eius  admissionem  in  officium,  tactis  sacrosanctis 
Evangeliis,  corporale  praestet  iiiramentum  coram  magistro  ac  in 
prsesentia  omnium  sociorum  dicti  collegii,  vel  maioris  partis  eorun- 

2  5  dem  tunc  in  collegio  prsesentium. 


sworn. 


I 


CAP.  V. 

JJe  .Electione  Prcasidis. 

UT  CAUTIORES  SINT  eligentes,  et  suae  magis  salutis  ac  com-  Electors  to  be 
modi  collegii  et  inhabitantium  memores,  man^mus  ut  non 
30  solum  in  liac  electione  praesidis,  sed  etiam  reliquonim  officiariorum 
quorumcunque  clavigerorum,  electores  omnes,  priusquam  incipiant 
eligere,  coram  ipso  magistro  sacro  se  astringant  iurameuto,  quod 
nullum  ad  aliquod  huiusmodi  officium  nominabunt,  nisi  quem  fir- 
miter  crediderint  pro  eo  officio  exercendo  in  dicto  collegio  iuxta 


30 


i3ts]bop  Jptsj^er's  Statutes.     (1530) 


CAP.  VI.  iiabunt,  nisi  quern  firniitox'  crediderint  pro  eo  officio  exercendo  in 
TioNEPR,E-  dicto  collegio  iuxta  qualitatcs  in  eius  officio  descriptas  aptiorem 
siDENTis.  niagisque  idoneum,  aflfectione  et  partialitate  cessautibiis  quibus- 
INIodus    autem    eligendi    })rsesidentem    ita    describitiir. 


Manner  of 
electing  pre- 
sident. 


ciinque. 

Prinio    convocentiir    j)er    niagistrum    in    sacelluin    linius    collegii  5 
septem  socii  seniores,  aiit  in  eoram  absentiis  substituti   time  in 
univei-sitate    prsesentes,   et  coram  eis   legatur   statutum    officium 
illud  concerneus.    Deinde  eoruin  imiisqiiisqne  prsescriptum  prsestet 
exigente  magistro  iuramentum.     Postea  inquirat  magister  palam 
et  publice  vota  singiiloruni  illonim  septem,  et  ille  pro  preesidente  10 
liabeatur,  quem  omnes  illi  septem  seniores,  ant  in  illorum  absentia 
eorum  substituti,  vel  maior  pars  eonindem  septem  una  cum  ma- 
gistro, in  prima  et  unica  ilia  inquisitione  et  nominatione  nomina- 
vei'int,  vel  etiam  ille,  in  quem  omnes  illi  septem  unanimiter  in 
ilia  prima  et  unica  nominatione  solo  magistro  dissentiente  consen-  1 5 
serint.     Et  si  ita  discordent  inter  se,  ut  duo  vel  tres  nominent 
uniuu,  et  alii  duo  vel  tres  nominent  alium,  nee  in  ilia  prima  et 
unica  nominatione  quatuor  ex  illis  senioribus  una  cum  magistro 
in  unum  consensei'int,  nee  omnes  iUi  septem  unanimiter  dissen- 
tiente magistro  in  unum  consenserint,  tunc  iterum  consimile  fiat  20 
scrutinium.     In  quo  si  adliuc  quatuor  ex  illis  senioribus  una  cum 
magistro  in   imum  nequaquam  consenserint,  tunc  eo  casu   (quia 
nolumus   istam    electionem    diutius   differri)   ille   pro   praesidente 
liabeatui",  quem  solus  magister  duxerit  eligendum. 


The  iniister 
and  7  seniors 
to  mnke  or- 
dinaiHca  for 
the  KovtTM- 
inent  of  the 
coIU'Ke.  sub- 
ject to  the 
provisions  of 
the  stututcs. 


[CAP.  VII.] 
De  Septem  Collegii  Senioribus  et  eorum  Auctoritate  et  Electione. 


-3 


POST  MAGISTRUM,  qui  capitis  in  hoc  nostro  cori)ore  vicem 
obtinet,  pectus  subicere  fuerit  non  intempestivuni.  Pectus 
vero  quum  in  se  cor  et  omue  gubernaudi  corporis  consiliuni  con- 
tineat,  id  septem  senioribus  duxiuuis  tribucndum.  Statuimus  oq 
igitur  et  ordinamus  ut  sej)tem  deputati  seniores  post  magistruni, 
et  in  eius  absentia  pva^sidentem,  maximam  et  amplissimam  in 
collegii  negotiis  liabcant  auctoritatem,  adeo  ut  quictjuid  magister 
et  maior  pars  onmium  collegii  sociorum,  vel  magister  et  maior 
pars  sejjteni  seniorum  cum  tribus  officiariis  clavigeris,  aliquid  ex-  o  c 
Cdgitavcriut  in  dicto  collegio  per  quoscunque  faciendum,  quod  in 
collegii  aut  inhabitantium  commodum,   utilitixtcm,  aut  jneliorem 


I 


^tatutES  of  l^ntrg  FML     (1545)  31 

qiialitates  in  eius  officio  descriptas  aptum  et  idoneum,  affectione  et      ^'^^-  ^^ 

*  .  ,  .      ^  ^  .  ,     DE  ELEC- 

partialitate   cessantibus   qiiibuscimque.       Modus    aiitem    eligendi   tionepkj!- 
prsesidem  ita  describitur.     Primo  convocentur  per  magistrum  in   sidis. 
ecclesiam  collegii  duodecim  conscripti  seniores,  aut  in  eorum  ab-   Manner  of 

°  1-7  electing  pro- 

5  sentiis  eorum  substituti  tunc  in  universitate  prsesentes,  et  coram   ^ident. 
eis  legatur  statutum  officium  illud  concernens.    Deiude  eorum  unus- 
quisque  prfescriptum  prsestet  exigents  magistro  iuramentum.    Pos- 
tea  inquiret  magister  palam  et  publice  vota  singulorum  illorum 
duodecim.     Et  ille  pro  prseside  habeatur,  quem  omnes  illi  duode- 

10  cim  seniores,  ant  in  illorum  absentia  eorum  substituti,  vel  septera 
ex  illis  prfedictis  senioribus,  aiit  eorum  substitutis,  quamvis  ma- 
gistro dissentiente,  prima  et  unica  ilia  inquisitione  et  nominatione 
nominaverint.  Quod  si  ita  discordant  inter  se,  ut  ad  minus  septem 
in  uniim  non  consenserint,  tunc  iterum  consimile  fiat  scnitinium. 

1 5  In  quo  si  adhuc  septem  ex  illis  senioribus  in  unum  nequaquam 
consenserint,  tunc  in  eo  casu  (qiiia  nolumus  istam  electionem  diutius 
differri)  ille  pro  prseside  habeatur,  quem  solus  magister  duxerit 
eligendum.  Quod  si  magistro  absente  contigerit  prsesidis  officium 
\illo  tempore  vacare,  volumus  ut  qui  socius  maxime  senior  secun- 

20  dum  admissionem  non  claviger  est,  is  usque  ad  magistri  reditum 
in  omnibus  prsesidis  officium  exequatiu*. 

[For  the  words  "quem  omnes  illi  duodecim  seniores,  aut  in  eorum  absentia 

nequaquam  consenserint"  the  margin  has,  "quem  magister  et  xii  seniores, 

vel  maior  pars  seniorum,  prima  ilia  electione  nominaverint.  Quod  si  ita  dis- 
cordes  fuerint,  ut  magister  et  septem  ex  illis  ad  minus  de  uno  non  consenserint, 
alteram  fiat  statitn  scrutinium ;  in  quo  si  adhuc  septem  ex  illis  cum  magistro 
non  consenserint,"] 

CAP.  VI. 

De  Duodecim  Gollegii  Senioribus  et  eorum  Auctoritate  et  Electione. 

POST  MAGISTRUM,  qui  capitis  in  hoc  nostro  corpore  vicem 
obtinet,  pectus  subicere  fuerit  non  intempesti\'nm.  Pectus 
vero  quum  in  se  cor  et  omne  gubernandi  corporis  consilium  con- 
tineat,  id  duodecim  senioribus  duximus  tribuendum.     Statuimus  Tiie  master 

and  12  se- 

igitur  et  ordinamus  ut  duodecim  deputati  seniores  post  magistrum,   "'^irs  to  make 

°  X  1  o  '     ordinances 

et  in  eius  absentia  prsesidem,  maximam  et  amplissimam  in  coUegii   ^ernnjent  of 
OQ  negotiis  habeant  auctoritatem,  adeo  ut  quicquid  magister  et  maior  suhjertto*^' 
pars  duodecim  seniorum  cum  tribus  officiariis  clavigeris  excogita-  of'ti^e'^sti'^'""' 
verint  in  dicto  collegio  per  quoscunque  faciundum,  quod  in  collegii  *"'*^^' 
aut  inhabitantium  commodum,  utilitatem,  aut  progressionem  vir- 
tutis  ac  littcrarum  ant  meliorem   gubernationem  suorum  ipsoi'um 


32 


i3ts|^op  JFis&tr's   Statutes»     (1530) 


CAP.  VII. 
DE   SKPTEM 
COLLEGII 
SKNIORI- 
BUS   ET  EO- 
KUM  AUC- 
TORITATE 
ET  ELEC- 
TIONE. 

But  not  to 
impose  any 
new  burden 
on  the  col- 
lege. 

The  seniors' 
assent  neces- 
sary in  any 
important 
clianges. 


Secrets  of  the 
college. 


Quality  of 
seniors.    Nei- 
ther all,  nor 
less  than 
half  the  num- 
ber, to  be  of 
flie  northern 
counties. 


Nomination 
of  seniors. 


Deputies  of 
absent  se- 
niors. 


Seniors  to 
brinj;  idle  or 
vicious  fel- 
lows or  stu- 
dents befoie 
the  master, 
that  they  may 
be  expelled. 


giibernatioiiem  suonim  ipsorum  iudicio  phirimiim  condiicere  ^•isllm 
fuerit,  iicc  alicui  statute  nostro  quomodolibet  advei-setur,  tunc 
eis  liceat  decei-nere,  statuere,  ac  ad  eius  observationem  ceteros 
quoscunque  sub  certi.s  rationabilibus  pcenis  astringere,  quousque 
i2)si  vel  eorum  in  eodein  collegio  succe.ssores  tequalibus  et  cousimi-  5 
libus  votis  id  duxerint  revocandum.  Nolumus  tameii  ut  huius  prae- 
textu  collegium  aliis  gi-avent  oneribus  quovis  pacto.  Nullum  prse- 
terea  negotium,  de  quo  non  sit  in  statutis  expressa  provisio,  simul 
et  quod  aliquanti  pendens  et  momenti  fuerit,  absque  septem  horum 
seiiioiuni,  aut  maioris  eorundem  pai-tis,  auctoritate  simul  et  assensu  I O 
ratum  esse  pei-mittimus.  Cum  liis  magistrum  quicquid  arduum  arca- 
numve  fuerit  ad  collegium  attinens  confeiTe  tractareque  volumus, 
priusquam  ceteris  publicetm*.  Ceterum  nihil  quod  inter  eos  tracta- 
tum  fuerit,  nisi  magister  id  fieri  concesserit,  quovis  modo  cuiquam 
sub  poena  periurii  ipso  facto  reveletur.  Porro  seniores  istos,  ut  par  1 5 
est,  ex  gi-avioribus,  prudentioribus,  doctioribus,  probatioribus  desig- 
nari  volumus,  verum  ita,  ut  neque  omnes,  neque  minor  eorum  pal's, 
ex  novem  illis  comitatibus  quos  nobilissima  vii-ago  collegii  huius 
fundatrix  })r?e  ceteris  duxit  prsefereudos,  ad  eam  auctoiit^xtem  as- 
suinantui'.  Quoties  autem  aliquis  huic  numero  subrogabitur,  ma-  20 
gister  sive  eius  locum  tenens,  cum  lis  qui  sui)ersunt  senioribus, 
prsestito  primitus  in  prsesentia  socionxm  iiu-amento  de  prceferendo 
quopiam  digno,  quendam  ex  sociis  magis  idoneum  pro  senioi'e 
nominabunt,  quem  in  suis  conscientiis  duxerint  aptiorem,  atque  id 
intra  mensem  post  quamlibet  senioi-is  vacationem  fieri  volumus.  25 
Quod  si  quispiam  eonun  ob  aliquod  forte  negotium  vehementer 
\irgens  et  ajji^robatum  a  collegio  abfuerit,  tum  volumus  et  ordina- 
mus  quod  pro  illo  tempore  substituat  vicarium  talem  qui  iudicio 
magistri,  aut  eo  absente  prsesidentis,  visus  sit  idoneus.  Quicquid 
autem  in  his  .'^tatutis  alicubi  de  senioribus  diximus,  id  i]isum  de  30 
substitutis  eorum,  dinn  abfuerint,  intelligi  volumus.  Honim 
vero  seniorum  unumquemque  per  Christi  crucem  obtestamur,  ut 
si  (juando  vidcrit  a\it  certo  intellexerit  aliquem  sociorum  aut  dis- 
cipulorum  otio  deditum  aut  luxui,  sen  uegligcntem  in  danda  bonis 
artibus  opera,  vel  Divinis  ofiiciis  hand  satis  attentum,  hunc  dul-  35 
ciV)us  primum  hortetur  verbis,  ut  emendet  seso  atque  ad  virtutis 
et  conquirendie  doctrinte  tramitem  revertatur.  Quod  si  bhmdam 
ille  socius  aut  discipulus  nolit  exhoi-tationem  admittere,  severius 
illuin  increpet  et  obiurgetur.  Sed  si  neque  sic  revocari  ad  emen- 
dam  potei'it,  magistro  rem  donuntiot,  ut  ita  per  cum  socius  ipse  aut  40 
discipulus  sic  admonitus  aut  ab  imjn'obitatc  sua   rcsipiscat,   aut 


I 


Statutes  of  l^nuy  Fffl*     (1545)  33 

iudicio  pluriiuum  conducere  visum  fuerit,  nee  aliciii  statute  nostro  cap.  vi.  dk 

quomodolibet  adversetur,  tune  eis  liceat  deeernere,  constituere,  ac  collegii 

ad  eius  observationem  ceteros  quoscunque  sub  certis  et  rationa-  sknioki- 

bilibiis  j)cenis  astringere,  quousque  ipsi '  vel  eoruiu  in  eodem  eol-  rum  adc- 

5  legio  successores  sequalibus  et  eousimilibus  votis  id  duxerint  re-  toritate 

ET  EI  FC- 

vocandum.     Nolumus  tamen  ut   huius  prsetextu   eollegium  aliis  -nojjE 

gi-avent  oneribus    quoquo    pacto.      Cum   iis  magistrum   quicquid  But  not  to 

arduum  arcanumve  fuerit  ad  collegium  attinens   conferre  tracta-  new  buiciou 

reque  volumus,  priusquam  ceteris  publicetur.     Ceterum  nihil  quod  itge. 

I O  inter  eos  tractatum  fuerit,  qviod  ad  bonum  regimen  collegii  perti-  the  college. 
nebit,  si  magister  id  fieri  vetuerit,  aut  si  inde  damnum  sit  oritu- 

rum,  quo  vis  modo  cuiquam  reveletur.     Porro  seniores  istos,  ut  Quality  of 

.  ,        .      .,  ,       .      .,  seniors.    Six 

par  est,  ex  gi-avioribus,  prudentioribus,  doctionbus,  probatioribus   and  no  more 
designari  volumus ;  ita  tamen  ut  semper  sex,  nee  unquam  plures   "o'thorn 
15  quam  sex  ex  novem  comitatibus  Transtrentanis,   qui  inferius   in 
statuto  "de  sociorum  qualitatibus"  nominabuntur,  ad  eam  auctorita- 
tem  assumantur.    Quoties  autem  aliquis  liuic  numero  subrogabitur, 
magister  sive  eius  locum  tenens,  cum  iis  qui  supersunt  senioribus,    Seniors  to  be 

nominated  bv 

prcestito  pnmitus  m  prsesentia  sociorum  luramento  de  prseferendo   the  master  or 

his  deputy, 

20  quopiam  digno  ex  sociis   magis    idoneo,  pro    seniore  nominabunt   and  elected 
quem  in  suis  conscientiis  duxerint  aptiorem.      Et  is  pro  seniore   J|]oJ.g'"''' ^^" 
electus  habeatur,  quem  magister  et  seniores  prsedicti,  aut  maior 
pars  eorum^,  elegerint.       Quod  si  primo  scrutinio  con  venire  non 
poterunt,   tunc    iterum    consimile   fiat  sci"utinium,  in  quo  si  nee 

25  adhuc  magister  et  maior  pars  prsedictorum  consenserint,  tum  ille 
electus  habeatur,  quem  solus  magister  seniorem  assignaverit. 
Atque  banc  senioris  electionem  intra  mensem  post  quamlibet 
senioris  vacationem  fieri  volumus.      Neminem  autem  in  duodecim   None  to  be 

...  .  ,,       .        elected  senior 

seniorum  numerum  cooptari  volumus  nisi  qui  tres  annos  m  collegio   ^^ho  has  not 

^  ^  _  "         been  in  resi- 

30  socius  vixerit,   statu toinimque   et  observationum  collegii  perquam   dence  at  least 
gnarus  et  peritus  extiterit.     Quod  si  quispiam  eorum  ob  aliquod   "sfeiiow. 
foi'te  negotium  vehementer  urgens  et  approbatum  a  collegio  abfuerit, 
tum  volumus  et  ordinamus,  ut  pro  illo  tempore  substituat  vica- 
rium  talem  qui  et  ipse  triennium  ad  minimum  socius  fuerit,  et  ex 

35  novem  comitatibus  oriundus,  si  ipse  ita  fuerit,  aut  ex  reliqua 
Anglia,  si  ibi  senior  qui  domo  abest  sit  natus,  et  qui  iudicio 
magistri,  et  eo  absente  prsesidis,  visus  sit  idoneus.  Quicquid  autem 
in  his  statutis  alicubi  de  senioribus  diximus,  id  ipsum  de  substi- 

^  ipse  MS. 

^  " quem  magister — eorum."     The  margin  reads  for  these  words,   "quem 
magister  et  seniores,  aut  magister  et  maior  pars  senioruin." 


34 


33isi)op  jpisjbcr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  vir      tandem  a  coUeglo  peuitus  iuxta  ordiiiationes   et   statuta  nostiu 
DE  8EPTEM   amovcatur.     Quam  rem  si  facere  ncglexerint,  illorum  in  Domino 

COLLEGII  .         .  . 

conscientias  oneramus.  Cetenim  si  propter  huiiismodi  commoni- 
tionem  quisquam  uUi  seuiorum  iudiguetur,  aut  euudem  obtrectet, 
aut  ullo  modo  convicietiu',  si  super  eo  convictus  fuerit,  moneatur  5 
ilico  per  magistrum  socius  ille  vel  discipulus,  quateniis  resipiscat; 
qui  si  tertio  admouitus  uon  emendaverit  sese,  a  collegio  eo  facto 
sit  exclusus. 


SENIORI- 
liUS    ET  EC 
RUM  AUC- 
TOIUTATE 
ET  ELEC- 
TIONE. 


[CAP.  VIIL] 


De  Decanorum  Qualitate  et  Officio. 


lO 


CETERUM  prfeter  dictos  septem  seniores  volumus  et  ordina- 
mus  ut  duo  sint  decani,  qui  magistro  velut  humeri  sen  brachia 
Qualification  totidem  suppetias  ferant,  ne  iiiiiiio  prematur  onere.  Et  lies  ex 
discretioribus  et  maturioribus  sociis  eligi  volumus  per  magistrum 
et  septem  senioi'es,  aut  in  eorum  absentiis  per  eorum  deputatos  15 
tunc  in  universitate  prcesentes,  secundum  formam  et  modum  de- 
scriptum  in  electione  pr«;sidentis.  Horum  autem  officium  erit 
.speculari  et  advertere,  ut  Divina  officia  docore  celebrentur :  in  qua 
re  facienda  nemo  sociorum  aut  discipulorum  rocusabit  quicquid 
decani  mandaverint  faciendum.     Hi  pneceutorem  et  rectores  chori  20 


of  the  two 
duiing. 


Tlioir  office. 


Statutes  of  ?^£nr|i  VIM,    {1545)  35 

tutis  eorum,  dum  abfuerint,  intelligi  volumus.     Senior  aclmissus  cap.  vi.  de 

,.,„.,  ,  ,  DUODECIM 

pnusquam  aliqxiod  siiftragiura   dare  posset,  nomen  suum  et  cog-  colleuii 

nomeu  in  registro  quodaui  ad  id  deputato  scribat,  quo  die,  mense  seniori- 

et  anno  ad  hoc  munus  admissiis  fuerit.     Prseses,  decani  omnesque  jj^y  ^u^,. 

5  oflSciarii,  lectores  etiam  cuiusque  generis,  admissi  socii  discipulique  torttate 

in  eodem  registro  faciant',  priusqxiam  vel  ullura  fructum  adniis-  tione 

sionis  i^ercipiant,  vel  aliquam  partem  sui  muneris  obire  possint.  Register  of 

Horum  vero  seniorxmi  umimqiieniqxie  per  Christum  obtestamur,  seniors  to 

ut  si  quando  viderit  aut  certo  intellexerit  aliquem  socionim  aut  vk-hms  feV' 

10  discipulorum  otio  deditum  aut  luxui,  seu  negligentem  in  danda  dents  before 

1        •  •^  1    -r^      •    •         iY'    ••      1         T  •  1  the  master, 

bonis  artibus  opera,  vel  Divinis  oinciis  hand  satis  attentum,  hunc  that  tiiey  may 

.be  expelled. 

dulcibu.s  priinum  inhortetur  verbis,  ut  emendet  sese  atque  ad  vir- 
tutis  et  conquirendse  doctrinae  tramitem  revertatur.  Quod  si 
blandam  ille  socius  aut  discipulus  nolit  exhortationem  admittore, 

15  severius  ilium  increjiet  et  obiurget.  Et  si  neque  sic^  revocari  ad 
emendationem  poterit,  magistro  rem  denuntiet,  ut  ita  per  eum 
socius  ille  aut  discipulus  sic  admonitus  aut  ab  imjDrobitate  sua 
resipiscat,  aut  tandem  a  collegio  penitus  iuxta  ordinationes  et 
statuta  nostra  amoveatur.     Quam  rem  si  facere  neglexerint,  illo- 

20  rum  in  Domino  conscientias  oneramus.  Ceterum  si  propter  huius- 
modi  commonitionem  quisquam  ulli  seniorum  indignetur,  aut 
eundem  obtrectet,  aut  ullo  modo  convicietur,  et  super  eo  convictus 
fuerit,  moneatur  ilico  per  magistrum  socius  ille  vel  discipulus,  ut 
resipiscat;  qui  si   tertio  admonitus  non  emendaverit  sese,  (modo 

2  5  maior  pai"s  seniorum  assenserit)  a  collegio  eo  facto  sit  expvilsus. 


CAP.  VII. 

De  Decanor%im  Qucditate  et  Officio. 

CETERUM  e  dictis  duodecim  senioribus  volumus  et  ordinamus 
ut  duo  sint  decani,  qui  magistro  velut  humeri  seu  brachia 
30  suppetias  ferant,  ne  nimio  prematur  onere.  Et  hos  ex  discretio-  [^"^^^'j^iq 
ribus  quoque  inter  eos  et  maturioribus  eligi  volumus  per  magis-  two  deans. 
trum  et  seniores,  aut  in  eorum  absentiis  per  eorum  deputatos  tunc 
in  universitate  prsesentes,  secundum  formam  et  modum  descrijjtum 
in  electione  prsesidis.     Hoi-um  autem  officium  erit  speculari  et  Tiair  office. 

1  Supply  "idem?" 
8  sic  neque  MS. 


3G  iSJis&op  Jptsf)cr's  Statute».     (1530) 

CAP.  viir.  et  executorem  queinqvie,  ac  ceteros  quosvis  qui  quicquid  in  choro 
NouuM  ^^"*  acturi,  designabiiiit.  Ad  hsec  decani  singiilos  ad  cantus  ex- 
QUALiTATE  ercitiuui  intra  chorum  compellant,  neque  sinant  queuquam  Divi- 

ET  OFFICIO.  „    .  ,  1-  •  i.  Tl  -1 

novum  OTTiciorum  tempore  ahum  inspectare  Jibruin,  ([uam  qui  ad 
'reccntor'''    ipsa  officia  pertiueat :  ut  si  qui  canendi  .sint  imperiti,  ij^so  usu  dis-  5 
pd  member"  ^^'^*  ^^  exei'citio.     Ad  luxic  sociorum  in  Divinis  officiis  celebi-andis 
to  in'acti'se'^n' <^ff*^"^'i'^)  aLscntias,  tai'ditatcs,  reccssus  et  negligentia.s  annotabunt, 
tiocioir.         ^^  annotari  facient ',  annotatasciue  magistro  prsesidcntive  referent. 

Tliey  shall  '  I  o  I 

report  to  the  Et  ne  fortc  metu  aut  favore  ducti  tales  ofiensas  decani  conniventer 

iiKister  or 

Fel^o.vswho''  pi'f"etereant,  magister  ipse,    aut  eo  absente  vices  eius  gerens,    aut  lO 

vme^cnkc  -l^^s  absentibus  sociu-s  inaxime  senior,  diligenter  Lntendat,  et  liorum 
alter  cxnn  alterius  decani  assistentia  nemiuem  in  cultu  Dei  delin- 
quentem  impunem  esse  patiatur,  nisi  causam  sute  ofFensfe  ratio- 
nabilem  eis  allegaveiit  eorum  iudicio  approbandam.  Verum  ut 
perspicacius  et  limpidius  speculentur  et  advertant  qu£edam  quae  1 5 

Dean  of  arts,  ad  corum  qualitates  et  officia  attinent,  ita  decernimus;  videlicet  ut 
eorum  alter  sit  artium  magister  de  doctioribus  et  magis  exercitatis 
in  ea  facultate,  atque  in  tlieologia  minime  gi-aduatus,  qui  disputa- 
tioues  sociorum  baccalaureorum  ac  magistrorum  artium,  quum  in 
iiniversitate  jji-a^sens  fuerit,  die  Mercurii  audiat  et  regat,  eosque  20 
qui  baccalaurei  sunt  ad  lecturas  tam  in  collegio  dicto,  quam  in 
scliolis  publicis  publice  legendas  mittat  et  ire  compellat ;  sophistas 
et  logicos  in  eorum  lectionibus  ct  disputationibus  crebro,  vel  saltern 
semel  in  hebdomada  visitet,  ut  eorum  profectus  intelligat  et  lecto- 

Deanoftheo-  I'um  eorum  negligentias,  si  opus  fuerit,  increpet.     Alter  vero  sit  de  25 
provcctioribus   in  tlieologia    doctor,   vel    bacealaiireus    saltern   vel 
scholaris,  qui  in  singulis  disputationibus  theologorum  in  ipso  col- 
legio, dum  ipso  in  universitatc  proesens  fuerit,  faciendis  a  princijuo 

Feii(n\san(i    usquc  ad  finciu  exi)ectare  dcbeat.     Ceteros  vero  omnes  socios,  sclio- 

scIk  liars  to 

attoiid  cui      lares,  magistros  artixmi  ac  etiam  theologos  non  doctores,  quibuscum  QO 

lege  and  mil-  '  o  o  '  i  o^ 

turos"^  '^*^  alias  non  di.spensatum  fuerit,  ut  lecturas  publicas  in  collegio  no.stro 
et  in  scliola  tlieologica  diligenter  et  continue  audiiuit,  per  eosdem 
curari  volumus.  Ex  eonun  itidem  arbitratu  modei*ationeque  limes 
inter  disputandum  unicuique  proescribetur,  tum  argumcntaudi,  tum 
recitandi,  tum  replicandi  brevius  aut  prolixius,  ut  eis  visum  fuerit,  35 
ita  lit  cuiusque  manipuli  nemo  non  aliquatenus  et  efficaciter  in 
iitraqne  disputanda  materia  cxerceatur.  Atque  id  inprimis  deca- 
nos  curare  volumus,  q\u)rum  prwceptis  in  hac  parte  singulos  })arere 

."^iv  inoiiitors  iubcmus,  etiam  si  iuniorem  prius  quam  seniorcm  iu.sserint*  replicare. 

ri'iini  union);     -kt        •,  •  .  .  i-iii  ^•  t-i 

the  stuUcnis;  JMonitorcs  itcui  scx  con.stituaut  Singulis  hebdomadis  ex  discipulo-  40 
^  faciant  MS.  =■  iu.sserit  MS. 


Statutes  of  IL^cnrB  Fffl.     (1545)  37 

advertere,  ut  Divina  officia  decore  celebrentur ' :  in  qua  re  facienda  ^^^-  ^"• 

,.       .        ,  ,  .  .  .  ,   \  .  ,  DE  DECA- 

nemo  sociorum  ant  discipuJornm  recnsabit  quicquid  decani  nianda-    norum 
verint  faciendnm.     Hi  prfecentorem   et  rectores  cliori   et  execu-   qualitate 

.  .  ...  ET  OFFICIO. 

torem  quemqne,   ac  ceteros  quosvis  qni   qnicqnid  m   clioro   sint  rj,,||,^.  g,j.^,j 

5  actiiri,  designabimt.     Ad  h?pc  decani  singnlos  ad  cant\is  exercitium  pr^.'^Jntor!'' 

intra    chornm    compellant,   neque    sinant    quemquain    Divinorurn  pJiin"nb""s 

officionim^  tempore  alium  inspectare  libruni,  qnam  qui   ad  ipsa  to  pi-actiso'^m 
officia  pei-tineat :  ut  si  qui  canendi  sint  imperiti,  ipso  usu  discant 

et    exercitio.      Ad   htec  sociorum   in    Divinis    officiis    celebrandis  They  siiaii  re- 

(luirc  tlie  fcl- 

10  offensas,  absentias,   tarditates,   recessus  et  negligentias  diligenter   luw?  to  attend 
et  vigilanter  observabunt.     Et  ne   forte  metu   aiit   favore   diicti  ^'"^*'- 
tales  off'ensa.s  decani   conniventer  prajtereant,  magister  ipse,  aut 
eo  absente  prseses,  aut  his  absentibus  sooius  maxime  senior,  dili- 
genter intendat,   et  liorum  alter  cum   alterius  decani  assistentia 

I  K  neminem  in  cultu  Dei  delinquentem  impunem  esse  patiatur,  nisi 
caiasam  suae  offensse  rationabilem  allegaverit  ipsorum  iudicio  ap- 
probandam.     Verum  ut  perspicaciiis  speculentur  et  advertant  quse-  Dean  of  art3. 
dam  qiue  ad  eorum  qualitates  et  officia  pei'tinent,  ita  decernimus; 
ut  decanorum  alter  sit  artiiim  magister  de  doctioribus  et  magis 

20  exercitatis  in  ea  facultate,  atque  in  tlieologia  minime  graduatus', 
qui  disputationes  sociorum  baccalaureorum  ac  magistrorum  ar- 
tium,  quum  in  universitate  prsesens  fuei'it,  die  Mercurii  audiat  et 
regat,  eosque  qui  baccalaurei  sunt  ad  lecturas  tam  in  dicto  collegio, 
quam  in  scholis  publicis  piiblice  legendas  mittat  et  ire  compellat; 

25  Hophistas  et  logicos  in  eoi-um  lectionibus  et  disputationibus  crebro, 
vel  saltem  semel  in   hebdomada  visitet,   et  eorum   profectus  in- 
telligat  et  lectorum   eorum  negligentias,  si  opus  fuerit,  increpet. 
Alter  vero  sit  de  provectioribus  in  theologia  doctor,  vel  baccalau-  Deanofthco- 
i-eus,  vel  saltem  scbolaris  in  eadem.     Qui  in  singulis  disputatio- 

30  nibus  theologonim  in  ipso  collegio,  quum  in  universitate  fuerint, 

faciendis  a  ])rincipio  usqiie  ad  finem  expectare  debcat.     Ceteros   Fellows  and 

^        .     ^  .  .  •  1       1  scliolars  to 

vero  omnes  socios,  scholares,  magistros  artium  et  etiam  tneologos  attend  college 

,  ,  and  univor- 

non  doctores,  qiiibiiscum  alias  non  fuerit  dispensatum,  ut  lecturas   sity  lectures. 
publicas  in  dicto  collegio  aiidiant,  per  eosdem  curari  volumus.     Et 

1  For  the  words  "Horum — celebrentur,"  the  following  are  substituted  in 
the  margin  :  "  Hoi-ura  munus  erit  diligenter  providere,  ut  preces  publicaj  pie 
et  decore  usurpentur."  So  in  the  Elizabethan  Statutes,  cap.  6.  The  sentence 
"Hi  praecentorem — designabunt"  is  erased. 

2  For  "Divinorurn  officiorum"  here,  and  for  "Divinis  officiis"  just  below, 
the  margin  and  the  Elizabethan  statutes  have  "prccum  publicarum,"  and 
"precibus  publicis." 

3  "atque — graduatus"  erased. 


38 


28isi)op  jpts|)Er's  Statutes.     (1530) 


CAP.  VIII. 
DE  DKt'A- 
NOHUM 
yiALITATE 
KT  OI'FICJO. 

two  of  wiunu 
iiliall  miirk 
those  who  lire 
absent  from 
the  chaiiel 
service  or  dis- 
putations ; 
the  other  four 
shall  report 
iinsbehaviour 
in  hall,  or  the 
use  of  any 
language  ex- 
cept Latin, 
Greek  or  lie- 
brew. 
Seven  stu- 
dents to  serve 
ius  waiters  n\ 
hall ;  and 
eighth  to 
read  the 
Bible  at  din- 
ner-lime. 


Discipline. 


I'uiiishnuiit 
of  negligent 
deans. 


Fines  to  be 
inliieted  by 
deans. 


rum  numcro.  Quorum  duo  ceterorum  omnium  cliscipulorum  tai-- 
ditates,  abseutias  et  neglectus,  tam  iu  Diviuin  officiis,  quam  in 
scholasticis  exercitamentis  forinsecis  et  lectionibus  ordinariis  anno- 
tabunt  scliedulis  quibusdam.  Ceteri  vero  quatuor  annotabunt,  si 
quisquam  e  condiscipulis  vernacido  sermone  utatur,  aut  indecore  5 
se  gerat  in  mensa,  aut  recesserit  antequam  gi-atise  dictae  fuerint, 
aut  interim  sedens  non  exercitetur  vel  sermone  Latino,  Graico  vel 
Hebraico  disserens  ipse,  vel  audiens  alios  qui  disserunt,  prajterquam 
in  tempoiibus  concessis  et  permissis.  lidem  decani  prjeterea  con- 
stituant  septem  ex  discipulorum  nuinero  pro  inensis  tam  sociorum  lO 
quam  discipulorum  ob  eas  res  (^use  ad  mensam  pertinent  introfe- 
rendas  et  efferendas  cum  omni  diligentia;  octa\nim  subinde  pro 
legendis  Bibliis  praiuliorum  tempore.  Ceterum  decanos  ipsos  tam 
in  op2)oneudo,  quam  in  respimdendo,  similiter  et  Divina  celebrando, 
sues  etiam  ordines  observare  volumus.  Quoties  autem  decanorimi  1 5 
alter  vel  oppositurus  fuerit,  vel  responsurus,  tunc  eius  loco  pneesse 
volumus  ilium  qui  senior  fuerit  ipsius  manipuli.  Horum  pi-ajterea 
officium  erit  speculai-i  et  advertere  ad  sociorum  ac  scbolarium  et 
discipulorum  conversationem  et  regimen,  quonam  pacto  in  morum 
honestatc,  disputationibus,  lectionibus  et  studio  scliohistico  indies  20 
proficiant,  et  eos  delinquentes  corripere  et  increpare,  ipsorum  trans- 
gressiones,  excessus  et  delicta  magistro  vel  prjesidenti  denuntiare, 
et  ut  ipsa  iuxta  ordinationes  et  statuta  nosti-a  corrigantur  et  iiuni- 
antur  diligenter  instare,  magistro  presidentive  in  consiliis  et  puni- 
tionibus  assisterc.  In  quibus  omnibus  et  singulis  si  negligentes  et  25 
culpabiles  ipsi  decani,  aut  eorum  aliquis  vel  etiam  quivis  alicuius 
eorum  deputatus,  reperiantur,  nee  per  magistrum  aut  prsesidentem 
moniti  sc  emendaverint,  tunc  auctoritate  magistri,  assistente  sibi 
prsesidcnte  cum  altero  thesaurariorum,  careat  sic  dclinquens  con- 
victu  quotidiano  quousque  efFectualiter  se  correxerit  et  in  prre-  30 
missis  se  emendaverit.  Et  ultcrius  si  ter  in  piwmissis  aliquis 
decanorum  culpabilis  inveniatur,  salario  pi'o  eius  officio  per  nos 
assignato  auctoritate  dicti  magistri,  ut  pra'fertur,  vel  in  eius  absen- 
tia prresidentis,  pro  illo  anno  privetur.  Et  ne  forte  decani  severius 
quenquam  tractcnt,  eosdem  hoc  moderamine  volumus  et  decerni-  35 
mus  usiiros,  uti  i)rimum  quoad  Divina  officia  socium  quemque  pro 
unacjuaque  tarditate  mulctabunt  obolo ;  pro  quovis  exitu  cum  mora 
iudicio  magistri,  aut  eo  absento  prassidentis,  et  unius  decani  non 
approbanda,  duobus  obolis;  pro  iinaquaque  absentia,  tribus  obolis; 
pro  ncglccto  cursu  et  ordinc,  denariis  quatuor;  nemiuem  autem  4^ 
nisi  eius  causam  magister,  aut  eo  abscnte  pra^sidens,  a])probaverit, 


Statutes  of  l^cnrB  FIH.     (1545)  39 

eonim  itidem  arbitratii  ac  moderatione  limes  inter  disputandiim   cap.  vii. 


DE  DECA- 
NOKUM 


uniciiique  pra^sciibetur,  turn  argvimentandi,  turn  recitandi  re})li- 
candique  brevius  aiit  prolixius,  ut  eis  visum  fuerit,  ita  ut  cuiusque  qualitate 
manipuli  nemo  non  aliquatenus  et  efficaciter  in  iitraque  disjmtanda  '^'^  officio. 
5  materia  pro  illoriun  arbitrio  exeiceatvir.  Atque  in  hac  jjarte  sin- 
gulos  decanorum  prseceptis  parere  iubemiis,  etiam  si  iuniorem 
prills  qxiam  seniorem  iiisserint  replicare.  Et  ad  extrcmum  i])si 
lX)st  finem  probleniatum  argiimenta  in  problemate  habita  sollem- 
niter  repetent,  bene  soluta  a  resjiondente  laudabunt,  non  bene 
I O  soluta  melius   ipsi  solvent,    et   qua^stiones,    quomodo    ipsis    vide- 

bitur,  determinabunt.  Monitores  item  sex  constituant  ex  dis-  six  monitors 
cipiiloiiim  numero  singiilis  liebdomadis.  Quorum  duo  ceterorum  the^tudentf; 
omnium   discipiilorum   tarditates,   absentias    et    neglectiis    in   Di-   siiaii  mark 

.     .  /v    ■  •  1      1    T  •  1  /-i  •  tliose  who  are 

vinis   oinciis    scliedulis    vere    conscnbant.      Ceteri    vero    quatuor   absent  from 

the  cliapel- 

15  adnotabunt,  si  quisquam  e  condiscipulis  vernaculo  sermone  utatur,   senice;  the 
aut  indecore  se  gerat  in  mensa,  aut  recesserit  antequam    gratise  ^Tsbe^faviour 
dict£e    fuerint,   aut  interim  sedens  non   exercitetur  vel    sermone   use'ofany"'^ 
Latino,  Grseco  vel  Hebraico  disserens  ipse,  vel  audiens  alios  qui   Lat1irGre''ek' 
disserunt,  prajterquam  in  temporibus  concessis  et  permissis.     Pro   ^^     ^  "^^^^' 

20  scholasticis  aut  exercitamentis  externis,  et  lectionibus  ordinariis 
ac  regiis,  et  reliquis  rebus  quae  in  scliolis  geruntur,  decani  suo 
arbitratu  plures  aut  pauciores  monitores  assignabunt,  diligenter 
observantes  ut  tarn  domi  quam  foris  diligenter  officium  suum 
faciant.     lidem  decani  prjeterea  constituant  quot  illis  commodum   students  to 

scrvG  sls  wnit" 

2  5  videbitur  ex  discipulorum   pensionariorum  et  sisatorum  numero   ers  in  iiaii ; 

.  one  to  read 

pro  mensis  tarn  sociorum  quam  disciiiulorum  ob  eas  res  quse  ad   the  Bible  at 

,  -^  dinner-time. 

mensam  pertinent  introferendas  et  effereudas  cum  omni  diligentia; 
alium  subinde  pro  legendis  Bibliis  prandiorum  tempore.  Ceterum 
decanos  ipsos  tarn  in  opponendo,  quam  in  respondendo,  similiter  et 

30  Divina  celebrando,  suos  etiam  ordines  observare  volumus.    Quoties 
autem  decanorum  alter  vel  oppositux'us  fuerit,  vel  respousurus, 
tunc  eius  loco  prseesse  volumus  ilium  qui  senior  fuerit  illius  ma- 
nipuli.    Horum  praeterea  officium  erit  speculari  et  advertere  ad   Discipline. 
sociorum  ac  scholarium  et  discipulorum  conversationem  et  regimen, 

35  quonam  pacto  in  morum  bonestate,  disputationibus,  lectionibus  et 

.  studio  ecclesiastico  indies  proficiant,  et  eos  delinquentes  corripere 

et  increpai-e,  ipsorum  transgressiones,  excessus  et  delicta  magistro 

vel  praesidi  denuntiare,  et  ut  ipsa  iuxta  ordinationes  et  statuta 

nostra  corrigantur  diligenter  instare,  magisti'O  prsesidive  in  con- 

40  siliis  et  punitionibus  assistere.     In  quibus  omnibus  et  singulis  si   Punishment 

,.  ,,.,..,.  of  negligent 

negligentes  et  culpabiles  ipsi  decani,  aut  eorum  aliquis  vel  etiam   deans. 


40 


aaisljop  jipisljer's  Statutes.     (1530) 


CAP.  VIII. 
DE  DECA- 
NOUUM 
QUALITATE 
ET  OFFICIO. 


Whipping. 

At  what  point 
attendants  on 
exercises  and 
services  shall 
be  marked  as 
'•  late." 


Fellows  not 
pcrformiiii; 
thoirt'xerdses 
in  due  course 
to  be  lined. 


Fines  inflict- 
ed by  deans 
to  go  to  the 
deans ;  others 
(except  such 
as  arc  inflict- 
ed by  lec- 
turers) to  go 
towards  buy- 
ing college 
utensils. 


Deans  to  be 
sworn. 


abesse  volumus  ah  iilla  parte  processionis,  sub  poena  communis 
victus  per  diem  unum  per  magistnim  aut  vices  eius  gei-entem 
subtrahendi.  Quantum  ad  domesticas  disputationes  attinet,  socii 
cuiusque  tarditas  denario  midctabitiir,  quivi.s  egres.su.s  iudicio  prse- 
dictoruin  non  a])prol)audu.s  duobus  denarii.s  inulctabitur,  absentia  5 
qusevis  denariis  quatuor,  neglectus  ordo  solidis  duobus.  Discipulus 
qiiisque  pro  sua  tarditate  sive  in  Divinis  officiis  sive  in  scholasticis 
exercitamentis  forinsecis,  utpote  lectionibus  ordinariis,  sophisma- 
tibus  postmeridianis  problematibusque  in  scbolis  publicis,  sive  ante 
meridiem  in  eisdem  aut  sermonibus  ad  clerum,  quadrants;  pro  lo 
quovis  recessu  non  approbato,  similiter  quadi'ante;  pro  qiia^ds  ab- 
sentia, obolo;  pro  neglecto  cursu,  denaiiis  quatuor;  si  tamen  adul- 
tus  fuerit;  alioqui  virga  corrigatur.  Tarditatem  autem  intelligi 
volumus  in  disputationibus  post  respondentis  sententiani  exjiosi- 
tam;  in  Divinis  officiis  ad  matutinas,  post  pi-imi  Psalmi  initium;  ad  I  5 
aspersionem  aquse  benedictae,  si  non  intersit ;  ad  processionem,  post 
egressum  cliori :  ad  missam,  tarn  in  festis  quam  in  profestis,  post 
initium  Kyrie  eleison;  ad  vesperas  quoque,  post  initium  secundi 
Psalmi ;  et  demum  ad  completorium  in  Quadragesima,  post  finitam 
collationem.  Adicimus  itidem  quod  si  quis  sociorum  ordiuis  sui  20 
cursum  sponte  non  servaverit,  tum  qui  proximus  cidem  in  ordine 
fuent  eius  suppleat  negligentiam,  et  dcliuqucns  niliilominus  pu- 
nietur.  Neque  tamen  volumus  ut  per  eam  poenam  efifugiat  dispu- 
tationis  exercitium  etiam  in  persona  sua,  sed  hebdomada  })roxima, 
si  nullum  fuerit  iustum  impedimentum,  omissam  disputationem  25 
ipse  resarciet  in  persona  sua :  quod  nisi  fecerit,  mulcta  quoque 
crescat  in  dui)lum.  Si  quLs  vero  non  servati  cur.'^us  habuerit  im- 
pedimentum, totidem  ipse  disputationes,  quum  liber  fuerit,  obser- 
vabit  in  sua  ipsius  persona,  quot  observasset,  si  mansisset  domi : 
nisi  hoc  aut  gravi  ajgrot^itione  aut  iucarceratione  coutingat.  Quod  30 
nisi  fecerit,  toties  et  ipse  duobus  solidis  inulctetur'.  JNIulctarum 
demum  illarum  expressarum  emolumenta  quae  per  decanos  ipso  nia- 
gistro  aut  eius  vices  gerente  approbante  iuflicta  sunt,  decanos  ipsos 
percipere  volumus  in  suos  usus.  Emolumenta  vero  cetera  mulcta- 
rum  quarumcunque  quae  per  magistrum,  aut  vices  eius  gerentem,  35 
aut  (picmpiam  alium,  sen  alios  (jjrreter  ea  qua^  2)or  lectores  ma- 
gistro  a\it  eius  vices  gerente  appi'obaute  iiilligimtur)  ad  utensilia 
domus  emenda  convei-tantur.  Ad  quaj  omnia  et  singula  bene  et 
fideliter  observanda  pranlioti  decani  statim  post  ipsorum  admissio- 
nem  ad  suum  officiuni,  tactis  per  eos  sacrosi\nctis  Evaugeliis,  prae-  40 
'   "  inulctetur"  oni.  MS. 


Statutes   of  l^enrp   FeX.     (1545)  41 

quivis  alicuius  eoruin  deputatus,  reiieriantur,  nee  ])er  maoistriim     ^-^^-  ^^i- 

.  I  .j_.  ,  .  .  .         .       DE    DECA- 

aiit  prfesiuem  moniti  se  emendaveiint,  tunc  aiictoritate  magistri,  norum 
assistente  sibi  pi-aeside  cum  altero  thesaiu-arionim,  careant  sic  Qualitate 
delinquentes  con\-ictu  quotidiano,  quousque  effectualiter  se  correx- 
5  erint  et  in  prsemissis  se  emendaverint,  Et  ulterius  si  ter  in  pr£e- 
missis  aliquis  decanorum  culpabilis  inveniatur,  salario  pro  eius 
officio  per  nos  assignato  auctoritate  dicti  magistri,  ut  pr?efertur, 
vel  in  eius  absentia  prresidis,  et  unius  tbesaurarii,  pro  illo  anno 
privetur.     Et  ne  forte  decani  severius  quemquam  tractent,  eosdem   ^'/^f^J'!  j*/ 

10  hoc  moderamine  volumus  et  decernimus  usuros,  uti  primum  quoad   '^®='"^- 
Divina  officia  socium  quemque  pro  unaquaque  tarditate  mulctent 
obolo;    pro  unaquaque  absentia,  tribus  obolis;    pro  quoxds  exitu 
cum  mora  iudicio  magistri,  aut  eo  absente  prsesidis,  et  unius  decani 
non  approbanda,   duobus   obolis;    pro    neglecto   ciirsu    et   ordine, 

1 5  denariis  quatuor ;  neminem  autem  nisi  eius  caxisam  magister,  aut 
eo  absente  prseses,  aut  unus  decanorum  approbaverit,  abesse 
volumxis  ab  ulla  parte  processionis',  sub  poena  communis  victus 
per  diem  unum  per  magistrum  aut  vices  eius  gerentem  aut  alte- 
rum   decanorum  subtrabendi.     Qiiantum  ad  domesticas  disputa- 

20  tiones  attinet,  socii  cuiusqvie  tarditas  denario  mulctabitur;  quivis 
egi'essus  iudicio  prtedictoi'um  non  approbandus  duobus  denariis 
mulctabitur;  absentia  qxisevis,  denariis  quatuor;  neglectus  ordo, 
solidis  duobus.  Discipulus  qiusque  pro  sua  tarditate  sive  in 
Divinis  officiis,  sive  in  scliolasticis  exercitamentis  forinsecis,  utpote 

25  lectionibus  ordinariis,  sopbismatibus  pomeridianis  problematibus- 
que  in  scholis  publicis,  sive  ante  meridiem  in  eisdem  aut  ser- 
monibus  ad  clerum,  quadi'ante;  pro  qua  vis  absentia,  obolo;  pro 
quovis  recessu  non  approbato,  similiter  quadrante;  j>ro  neglecto 
cursu,   denariis  quatuor;   si  tamen   adiiltus  fuerit;   alioqui   virga  Whipping. 

30  castigetur.     Tarditatem  autem  intelligi  volumus  in  disputatiouibus   At  what  point 

.  .  .  .        -r^.     .     .  ^y,    ..    „  attendants  oil 

post  respondentis   sententiam  expositam;    in  Divinis  omens     ad   exercises  and 

services  shall 

matiitinas,  post  primi  Psalmi  initium ;  ad  processionem,  post  egres-   be  marked  as 
sum  chori :  ad  missam,  tam  in  festis  quam  in  profestis,  post  ini- 
tium Kyrie  eleeson;  ad  vespertinas^  quoque,  post  initium  secundi 
3  5  Psalmi ;  et  demum  ad  completorium  in  Quadragesima,  post  finitam 

^  For  "  processionia"  the  margin  has  "UtaniEe."     So  too  Stat.  Eliz.  c.  6. 

^  For  "  Div.  off."  the  margin  and  Stat.  Eliz.  6  have  "communibus  preci- 
bus;"  for  "ad  processionem,"  &c.  "in  litaniis,  post  Memineris  [Ne  memineris 
Stat.  Eliz.],  Domine;"  for  "ad  raissam —eleeson"  "in  communione,  post  dictum 
primum  niandatum  ;"  while  they  altogether  omit  the  words  "et  demum — colla- 
tionem." 

^  vespertina  MS. 

G 


42  aats&op   Jpisbfr's   Statutes.     {1530) 

CAP.  viir.     stent  iiu'amentum  coram  magistro  in  prjesentia  omninni  sociorum 
NORi'M  ^^^^  niaioris  partis   eorundem.      Porro  correctiones  illas  omnes  et 

QUALiTATE    singulas  dictas  ab  ipsis  decanis  fieri  volumus,  nisi  magister,  aut  eo 
absente  prajsidens,  maiori  poena  censeat  pnniendum  enm  qui  deli- 
Deans'  niace     querit.     Et  quoniam  iutei-dum  iiniim  ex  liis  decanis  ab  universitate  5 

how  to  be  ,,.,..        ,  .  , 

supplied  abesse  licebit,  (ambos  autem  simul,  praeterquam  ex  causa  urgente 

in  their  ab-  .  .  .      . 

eence  per  magistrum  et  maiorem  partem  septem  seniorum  pnmitus  ap- 

probanda,  nequaqiiam)  idcirco  statuimns  ut  quoties  aliqnem  ex  eis 
proficisci  contigerit,  nee  sjierat  se  eodem  die  revei"surum,  quod  tunc 
claves  officii  sui  cum  consilio  et  assensu  magistri,  aut  in  eius  ab-  lo 
sentia  prsesidentis,  alicui  socio  magistro  non  officiario  clavigero,  si 
talis  tunc  in  universitate  fuerit,  sin  minus,  uni  maturo  et  discreto 
baccalaureo,  qui  eas  usque  ad  eius  reditum  custodire  voluerit,  et 
pro  quo  suo  periculo  velit  resi)ondere,  committat  et  tradat,  qui  eius 
vices  in  custodiis,  licentiis,  deputationibus  ac  causarum  et  ratioci-  1 5 
niorum  approbatiouibus  et  improbatiouibus  ac  eorum  cuiusvis  ap- 
pendicibus  quibuscunque  in  virtute  iuramenti,  postquam  id  muneris 
susceperit,  diligenter  et  iideliter  supplere  teneatur.  In  disputa- 
tionibus  auteni  et  ceteris  qua?  ad  mores  et  litteras  attinent,  ac 
etiam  correctionibus  pro  levioribus  delictis,  decani  theologise  ab-  20 
sentis  vices  suppleat  socius  supremi  mauipuli  maxime  senior  tunc 
in  universitate  prsesens  non  officiarius;  decani  vero  artium  ab- 
sentis  iunior  in  artibus  magister  in  univemtate  praesens  non  offici- 
arius. In  maioribus  autcm  criminibus  decanos,  vel  saltem  eonim 
alterum,  expectari  volumus.  25 


^tatutts   of  |^enr|)    FMI.     (1545)  43 

collationem.     Aclicimus  itidem  quod  si  quis  sociorum  ordinis  sui     cap.  vir. 
cui-sum  sponte  nou  sei'vaverit,  tunc  qui  proximus  eidem  iu  ordine   xokum 
fuerit  eius   supplcat  negligentiam,  et  delinquens  nihilominus  pu-   Qualitate 
nietur.     Neque  tamen  volumus  ut  per  earn  poenam  eflfugiat  dispu-  j.g„g„.g  ^^^^ 
5  tationis  exercitium  etiam  in  pei-sona  sua;  sed  hebdomada  proxima,    ti^^'rexcrasus 
si  nullum  fuerit  iustum  iinpedimentum  iudicio  magistri,  aut  in  eius   "^  be'ftnea.'^'"' 
absentia  prsesidis,  et  unius  decani  approbandum  omissam  disputa- 
tionem    ipse   resarciet  in  persona  sua;    quod  nisi  fecerit,  mulcta 
crescat  in  duphun.    Si  quis  vero  non  sei"vati  cursus  habuerit  impe. 

]  O  dimentum,  totidem  ipse  disputationes  quum  liber  fuerit  observabit 
in  sua  ipsius  persona,  quot  observasset,  si  mansisset  domi :  nisi  hoc 
aut  gravi  segrotatione  aut  incarceratione  contingat;  quod  nisi 
fecerit,  toties  et  ipse  duobus  solidis  mulctabitur.  Quod  si  propter 
diutumitatem    absentise    aut    tegritudinis    aut    alterius    cuiusque 

15  causfe   contigerit  ilium  in  alio  manipulo  collocari,  turn  ubi  collo- 

catus   fuerit  ad  minorem  ordinis  perturbationem  reliquos  debitos 

cursiis  conservet.     Mulctamim  demum  illarum  expressai'um  quse    Half  tiie  pro- 
ceeds of  lilies 
ipso  ma^istro  aut  eius  vices  gerente  non  improbante  iiifiictje  sunt,    ij'Hicted  by 

r  o  or  '     deans  to  go  to 

dimidiam  partem  in  ipsorum  decanoriim  usus,  alteram  autem  dimi-  |i'.\'if''to".'.ir(ig 

20  diam  partem  ad  commeatus  sociorum  emolumentum  cedere  volumus.  i'o"vs''"lom- 

Emolumenta  vero  cetera  mulctarum  quarumcunque  quae  Y>Qr  magis-  fil°o"''('except 

trum,   aut  \'ices  eius  gerentem,  aiit  quempiam  alium   seu  alios,  by"^ecturers) 

(prfeter  ea  quae  per  decanos  aut  lectores  magistro  aut  eius  vices  buying  coi- 

Icifc  utensils. 

gerente  non  improbante  infliguntur)    ad  utensilia  domus  emenda 
25  convertantur.     Ad  qutie  omnia  et  singula  bene  et  fideliter  obser- 

vanda  pvfedicti  decani  statim  post  ipsorum  admissionem  ad  suum   Deans  to  be 

sworn. 

officium,  tactis  per  eos  saci'osanctis  Evangeliis,  praestent  iuramentum 
coram  magistro  in  prsesentia  omnium  sociorum  aut  maioris  partis 
eoi-undem.    Porro  correctiones  omnes  illas  et  singula»  quae  ab  ipsis 

30  decanis  fiunt  ad  huius  statuti   formara   infligi  volumus,  nisi  ma- 
gister,   aut   eo  absente  prseses,   maiori  poena   censeat  puniendum 
eum  qui  deliquerit.      Et  quoniam  interdum  unum  ex  ipsis  decanis    Deans'  place 
ab  viniversitate  abesse  licebit,  (ambos  autem  simul  abesse,  prreter-   supplied  in 
quam  ex  causa  urgente  per  magistrum  et  maiorem  partem  senio- 

35  rum  primitus  approbanda,  nequaquam  permittimus)  idcirco  sta- 
tuimus  ut  quoties  aliquem  ex  eis  proficisci  contigerit,  nee  sperat 
se  eodem  die  reversurum,  quod  tunc  claves  oflficii  sui  cum  con- 
siliis  et  assensu  magistri,  aut  in  eius  absentia  prsesidis,  alicui 
socio  magistro  non  officiario  cla\'igero  (si  talis  tunc  in  universitate 

40  fuerit),  sin  minus,  uni  maturo  et  discrete  baccalaureo,  qui  eas 
usque  ad  eius  reditum  custodire  voluerit,  et  pro  quo  suo  periculo 


their  absence. 


44 


33is!)0i)   .fistcr's   ^tntuus.     (1530) 


CAP.  IX. 
])E  QUALI- 
TATE  THE- 
SAURAUI- 
ORUM  ET 
OFFICIO. 


Qualifica- 
tion of  tlic 
two  bui-surs. 


Their  ofticc. 


Indentvircs 
of  accounts. 


[CAP.  IX.J 
De  Qualitate  Thesaurariwum  et  Officio. 

PROVENTUS  ET  REDITUS  etsi  grandes,  nisi  fideHter  reci- 
piantiu",  caute  consei'ventur,  pnidenter  expendautur,  vix  suffi- 
cient paucitati,  qiianto  minus  multitudini.      Quocirca  statuimus  et  5 
decernimus,  ut  de  sociis  dicti  coUegii  per  magistiiim  et  septem  se- 
nioves  tunc  in  universitate  pr?esentes,  aut  in  eorum  absentia  eorum 
deputatos,  eligantur  et  assumantiu-  secundum  modum  et  formam  in 
electionibus  prjesidentis  descriptam  duo  socii  aj^tiores,  fideliores  et 
magis  circumspecti,  qui  thesaurarii  vocentur.     Horum  erit  officium  10 
reditus  et  proventus  tirmarum,  manerionim,  beneficiorum,  terra- 
rum,  possessionum,  per  visum  et  cum  testimonio  magistri  A"el  prse- 
sidentis,   aut  ipsis  extra  universitatem  ageutibus  alicuius  eorum 
deputati,  de  ballivis,  receptoribus,  procuratoribus,  tirmariis,  prse- 
positis  ipsius  collegii,  aut  de  aliis  quibiiscunque  debitoribus  et  da-  1 5 
toribus  recipere  per  indenturas  conJicicndas  inter  dictos  thesaiu-a- 
rios  et  huiusmodi  summarum  solutores.    Sint  prseterea  d\x£e  maguse 
indenturte  in  membranis,  quarum  alteram  babeat  magister,  et  in 
eius  absentia  pra\sidens,  alteram  vcro  thesaurarii  ipsi;  in  quibus 
in  pisesentia  magistri,  aut  eo  absente  pitesidentis,  et  unius  decani,  20 
vel  magistro,   pra^sidente  aut   decanis  ab  universitate   absentibus 
eorum  deputatorum,  sciibantur  sumniaj  omnium  solutionum  recep- 
tarum  de  prsedictis  per  prsedictos  thesaui-arios ;  ita  tamen,  ut  in 
ilia  ind(>utura,  qute  mancro  debet  ai)ud  magi.struni  vel  i)ra'siden- 
tcm,  nemo  quicquam  scribat  prteter  tliesaurarios,  aut  alicuius  eor-  25 
iiudem  (ipsis  ab  universitate  abseutibus)  pro  tempore  deputatum : 


Statutes   of  IBcnrj)   VIM.     (1545)  45 

velit  respondere,  committat  et  tradat,  qui  eiiis  vices  in  custodiis,  cap.  vii. 

liceiitiis,  deputationibus,  coriectiombus  ac  causarum  et  ratiocinio-  jjor^ji 

rum  approbationibus  et  improbatiouibus,  ac  eorum  cuiusvis  appen-  qualitate 


dicibus  quibuscunque  ac  ceteris  qure  ad  mores  spectant  in  virtute 
5  iuramenti,  postquam  id  niiineris  susceperit,  diligenter  et  fideliter 
supplere  teneatur.  In  disputationibus  et  ceteris  correctionibus 
qnse  ad  disputationes  et  litteras  attinent,  decani  tlieologi^e  absentis 
vices  suppleat  socius  snpremi  nianipiili  maxime  senior  tunc  in 
universitate  praesens  non  officiarius;  decani  vero  artium  absentis 
10  iunior  in  artibus  magister  in  universitate  j)r3esens  non  officiarius. 
In  maioribus  autem  criminibus  decanos,  vol  saltern  eorum  alterum, 
expectari  volumus. 

CAP.  VIII. 

Be  Qualitate  Thesaurariorum  et  Officio. 


ET  OFFJCIO. 


isp 


ROYENTUS  ET  REDITUS  tametsi  grandes,  nisi  fideliter  re- 
cipiantur,  caute  conserventur,  prudenter  expendantur,  vix  suf- 


ficiunt  paucitati,  nedtim  multitudini.     Quocirca  statuimus  et  decer-   Qualification 
nimus,  ut  de  sociis  dicti  collegii  per  magistrum  et  duodecim  seniores   bursars. 
tunc  in  universitate  prsesentes,  aut  in  eorum  absentia  eorum  depu- 

20  tatos,   eligantur  et  assiiniantur,   secundum  modum  et  formam  in 
electione  prsesitlis  descriptam,  duo  socii  aptiores,  fideliores  et  magis 
circumspecti,  qui  thesaurarii  vocentur.  Horiun  erit  ofiicium  reditus   Tiicir  office. 
et  proventus  tirmarum,  maneriorum,  beneficiorum,  terrarum,  pos- 
sessiouum,  per  visum  ct  cum  testimonio  magistri  vel  prsesidis,  aut 

25  ipsis  extra  universitatem  agentibus  alicuius  eorum  deputati,  de 
ballivis,  receptoribus,  procuratoribus,  firmariis,  prgepositis  ipsius 
collegii,  aut  de  aliis  quibuscunque  debitoribus  et  datoribus  recipere 
per  indenturas  conficiendas  inter  dictos  tbesaurarios  et  liiiiusmodi 
summarum    solutores.     Sint  praeterea  dii^e  magnse   indenturse   in   indentures  of 

.  .  1  ■•       accounts. 

30  membranis,  quarum  alteram  habeat  magister,  aut  m  eius  absentia 
prases,  alteram  vero  thesaiu-arii  ipsi;  in  quibus  in  praesentia 
magistri,  aut  eo  absente  prsesidis  et  unius  decani,  vel  magistro 
preside  aut  decanis  ab  universitate  absentibus  eorum  deputa- 
torum,    scribantur   summaj    omnium    solutionum    receptarum    de 

35  prsedictis  per  prajdictos  thesaurarios;  ita  tanien,  ut  in  ilia  inden- 
tura,  quae  manere  debet  apud  magistrum  vel  prajsidem,  nemo 
quicquam  scribat  praeter  tliesaux-arios,  aut  alicuius  eorundem  (ipsis 
ab  universitate   absentibus)   pro   tempore   deputatum :    in  altera 


46 


a3isl)op  Jpisijev's   Statutes.     (1530) 


CAP.    IX. 

in:  yi'ALi- 

TATE  THE- 
8AURARI- 
OUUM  ET 
OFFICIO. 

Money  clicst 
in  the  trea- 
sury. 


Expenses  to 
be  entered 
within  a 
week. 


Commons. 


Absence  of 
eitlier  bur- 
sar 


Itiirsnrs  to  l>e 
sworn. 


in  altera  vero  s(j1us  inagister,  prasitlens,  decanus,  vel  alicuius  isto- 
ruui  (ip.sis  ab  iiniversitate  degeiitibu.s)  deputatiis.      Quas  etiain  re- 
ceptiones  pecuniarum  et  sohitiones  volumus  fieri  semper  in  thesau- 
raria  et  non  alibi.     In  qua  sit  una  cista  in  qua  rejionantur  omnia 
recei)ta,  et  hoc  per  visvim  magistri  sen  })ra^sidentis  et  unius  decani,  5 
ant,  nt  prsefertur,  in  eonim  absentia  jier  visnni  depntatorum  ab 
eisdem.      De  qua  cLsta  poterunt  thesaurarii  certas  et  rationabiles 
summas  ad  convictum  sociorum  et  aliorum  dicti  collegii  et  alias 
quotidianas  expensas  ad  utUitatem  collegii  aut  necessitatem,  et  non 
ad  alio.s  usus,  et  hoc  iuxta  discretionem,  consilium  et  assensum  lo 
magistri  et  unius  decani,  vel  magistro  absente  prjesidentis  et  unius 
decani,  aut,  ut  prsefertur,  istis  vel  eorum  aliquo  ab  universitate 
absentibus,   eorum    deputatorum,   extrahere    et   exponere.     Cuius 
quidem  cista?,  ne  suspicio  frautlis  iucurrat,  thesaurarii  ipsi  duas 
habeant  claves,  et  duos  libellos  vel  codicillos  indentatos  inter  se  in  1 5 
eadem  cista  conservandos  de  omnibus  et  singulis  per  eos  solutis  et 
expensis.     In  quibus  libcllis,  ne  inter  se  couiputando  discordent, 
singula}  expensre,  etsi  minimpe  fuerint,  per  eos  expositse,  in  eadem 
qua  exponuntiir  septimana  scribantur  propter  oblivionem  sub  poena 
amissionis  earundem  .summarum  in  fine  illius  se])timanfe  non  scrip-  20 
tarum.     Quos  etiam  thesaurarios  de  bonis  et  salubribus,  quantum 
possint,  providcre  vohimiis  Aictualibus  ad  honorem  et  utilitatem 
collegii   et  sanitatem    inhabitantium.     Prsetei-ea  quoties    aliquem 
thesaurariorum  extra  uni'i^ersitatem  abesse  contigerit,  (ambos  autem 
nulla  ex  caiisa,  nisi  perurgente  et  ea  rarissima  per  magistrum  et  05 
maiorem  partem  scniorum  primitus  ajiprobanda,  simul  abesse  volu- 
mus) tunc  claves  ad  suum  officium  pertinentes  propter  causas  neces- 
sarias,  qure  verisimiliter  accidere  possunt,  cum  consilio  et  assensu 
magistri,  vel    eo  absente  prnesidentis,   vel    utroque   absente   socii 
maxime  senioris  tunc  in  universitate  pr?e.sentis,  dimittat  in  custodia  30 
alicuius  discreti  socii  non  officiarii  clavigeri,  qui  eius  vices  ab.sentis 
supplere  voluerit,  et  pro  qiio  ipse  voluerit  suo  periculo  responderc. 
Proviso  quod  nullus  inius  simul  habcat  custodiam  clavium  duonim 
ofiiciariorum,  nee  etiam  officiarius  quispiani  sui  collogpe  claves  gerat 
aut  custodiat.     Ad  qufe  omnia  et  singula  bene  et  fideliter  et  dili-  35 
genter  obscrvanda  dicti  thesaurarii  statim  post  ipsorum  admissio- 
nem  ad  officium,  tactis  per  eos  et  eorum  utrumque  sacrosanctis  Dei 
Evangeliis,  prasstent  corporalitor  iuramentum  coram  magistro  vel 
l»ra'sid(Mito,  in  pra^sentia  onmium  sociorum  dicti  collegii  vel  maioris 
partis  eorundem  tunc  in  universitate  prwsentium.  4^ 


Statutes   of  l^cnrjj   FBI.     (1545)  47 

vero  solus  magister,  pripses,  rlecaiuis,  aut   alicuius  istorum  (ipsis  ^^^-  '^"^■ 

ab   universitate  degentibus)   deputatiis.     Quas   etiam    receptiones  tate  the- 

pecuniarum  et  solutiones  volumus  fieri  semper  in  thesauraria  et  saurari- 

non  alibi,  nisi  iirgente  causa  id  ipsum  postulante.     In  qua  quidem  officio. 

5  thesauraria  sit  una  cista  in  qua  reponantur  omnia  recepta,  et  hoc  Money  chest 

...  ...  .  ,  .  „  .in  the  trea- 

per  Visum  magistri  sen  prsesidis  et  unms  decani,  ut  prgefertur;  in   sury 
eorum  absentia  per  visum  deputatorum  ab  eisdem.     De  qua  cista 
poterunt  thesaurarii   extrahere  et   exponere  cei-tas  et  rationabiles 
summas  ad  convictum  sociorum  et  aliorum  dicti  collegii  et  alias 

I O  quotidianas  expensas  ad  utilitatem  collegii  aut  necessitatem,  et  non 
ad  alios  usus,  et  hoc  iuxta  discretionem,  consilium  et  assensum 
magistri  et  unius  decani,  vel  magistro  absente  praesidis  et  unius 
decani,  aut,  ut  prtefertur,  istis  vel  eorum  aliquo  ab  universitate 
absentibus,    eoi'um    deputatorum.     Cuius    quidem    cistse    (ne    qua 

1 5  suspicio  fi-audis  oriatur)  thesaurarii  ipsi  duas  habeant  claves,  et 
duos  libellos  vel  codicillos  indentatos  inter  se  in  eadem  cista  con- 
servandos  de  omnibus  et  singulis  per  eos  solutis  et  expensis.     In    Expenses  to 

_  ^  be  entered 

quibus  libellis,  ne  inter  se  computando  discordent,  singulse  ex-  witiiina 
pensse,  etsi  minimre  fuerint,  per  eos  expositoe,  in  eadem  qua  ex- 
20  ponuntur  septimana  scribantur  propter  oblivionem,  sub  poena 
amissionis  earundem  summarum  in  fine  illius  septimanse  non  scrip- 
tarum.  Quos  etiam  thesaurarios  pro  bonis  et  salubribus,  quantum  commons, 
possint,  providere  volumus  victualibus  ad  honorem  et  utilitatem 
collegii    et   sanitatem    inhabitantium.     Prseterea  quoties  aliquem   Absence  of 

.  .  ,  .         .       /        ,  either  bur- 

2  5  thesaurariorum  extra  universitatem  abesse  contigerit,  (ambos  autem   sar. 

nulla  ex  causa,  nisi  perurgenti  et  ea  rarissima  per  magistrum  et 
maiorem  partem  seniorum  primitus  approbanda,  simul  abesse  vo- 
lumus) tunc  claves  ad  suum  officium  pertinentes  propter  causas 
necessarias,  quae  verisimiliter  accidere  possunt,  cum  consilio  et 
OQ  assensu  magistri,  vel  eo  absente  prsesidis,  vel  utroque  absente  socii 
maxime  senioris  tunc  in  universitate  prsesentis,  dimittat  in  custodia 
alicuius  discreti  socii  non  officiarii  clavigeri,  qui  eius  vices  absentis 
supplere  voluorit,  et  pro  quo  ipse  voluerit  suo  periculo  respondere. 
Proviso  quod  nullus  unus  simul  habeat  custodiam  clavium  duorum 

3  5  officiariorum,  nee  etiam  ofiiciarius  quispiam  sui  collegse  claves  gerat 

aut  custodiat.  Ad  quse  omnia  et  singula  bene  et  tideliter  ac  dili-  Bursars  to  be 
genter  observanda  dicti  thesaurarii  statim  post  ipsorum  admissio- 
nem  ad  officium,  tactis  per  eos  et  eorum  utrumque  sacrosanctis 
Dei  Evangeliis,  prsestent  corporale  iuramentum  coram  magistro 
AO  vel  prseside,  in  prsesentia  omnium  sociorum  vel  maioris  partis 
eorundem  tunc  in  universitate  praesentium. 


sworn. 


48 


33is|bop   jpis|)cr's   Statutes.     (1530) 


CAP.   X. 

DE  SOCIO- 
KUM  QUA- 
LITATIBUS. 


The  loss  of 
reviiuies  to 
tlic  niniual 
value  of 
£im  leaves 
a  uiainteii- 
ancc  for  only 
28  of  the  50 
fellows  named 
in  the  char- 
ter. 


Qualification 
of  fellows; 
ceti-ris  pari- 
bus the  poor- 
est to  be 
preferred. 


Counties  of 
fellows. 


[CAP.  X.] 
De  Socioi'um  Qualitatihus. 

NUNC  ITIDEM  et  leges  dabimiis  residuo  corpori,  quod  iiimi- 
rum  ex  sociis,  quociiiifnie  uumero  eos  fore  contigerit,  tan- 
quani  ex  potioribus  et  solidiuiibus  luembris  vohimus  integrari.  Pro  5 
fundatrice  vero,  tametsi  rex  illustrissimus  in  charta  licentise  suae 
quam  HYisa  suaj  dominae  fundatrici  concessit,  mentionem  fecerit  de 
quinquaginta  sociis  ac  scholaribus,  nos  tamen,  quum  ob  subtrac- 
tionem  redituum  annuorum  ad  valorem  quadringentai-um  librarum 
ipsum  numeriun  implere  non  possumus,  quantum  ad  praesentem  lO 
ordiuatioiiem  spectat  (si  fieri  potest)  octo  su])er  inginti  deputari 
volumus  et  ordinamus.  Quod  si  quis  alius  i)ropriis  sumptibus 
j)lures  adicere  volet,  cuicpio  licebit,  prout  couvenire  cum  magistro 
2>ossit  ac  sociis.  Eligautur  in  socios  ii*  semper  de  quovis  comitatu, 
qui  moribus  et  eruditione  fuerint  insigniores,  quosque  tum  magis-  1 5 
ter  tum  socii  speraverint  firmiterque  crediderint  in  eodem  collegio 
ad  Dei  honorem  et  profectuni  studii  scholastici  cum  effcctu  veUe  et 
posse  proficere,  et  inter  hos,  illos  qiii  magis  eguerint.  Nam  ob 
inopiam  optima  simul  et  pientissima  %drago  coUegii  huius  fundatrix 
quosdam  liuius  regui  comitatus  duxit  prajferendos,  nempe  Dunel-  20 
mife,  Northumbrije,  Westmeriee,  Combriae,  Eboraci,  Riclimondise, 
Lancastrise,  Derbije,  Nothyngamiae ;  e  quibus  ad  minimum  medie- 
tatem  sociorum  semper  assumendam  iussit,  tam  in  collegio  isto, 
quam  in  collegio  Christi  per  eam  ante  fundato  :  cuius  ordinatiouem 
nos  nequaquam  decet  infringere.  Ceterum  e  reliquis  comitatibus  25 
prseferri  censemus  Lincoluiam,  Norfolcliiam,  Estsexiam,  Middel- 
sexiam,  Kanciam,  Cantabrigiam,  ceterosque  in  quibus  collegium 
praedia  sen  fundos  habiturum  sit.  Neque  tamen  permittimus,  ut 
vel  de  liis^,  vel  de  illis  comitatibus,  aut  alio  quovis  huius  regui  comi- 
tatu,  sociorum  numerus  ex  iis  qui  pro  fundatrice  doi)\itautur  ex-  30 
cedat  binai'ium,  nisi  forsan  sociorum  numems  pro  fundatrice  in- 
stitutus  augeatur  ex  coUegii  proventibus,  aut  foi'san  ex  ante  dictis 
novem  comitatibus  idonei  dcfuerint  ad  numcri  destinati  comple- 
mentum :  nam  jiientissimam  illam  i)rincipem  fraudari  nolumus 
instituto  suo.  Quamobrem  et  in  utroque  casu,  hoc  est  sive  nu-  35 
merus  sociorum  excosserit  viginti  octo,  sive  non  satis  idonei  reperti 
ftierint  in  singulis  dictorum  novem  comitatuiun  qui  jiro  tempore 
deputentur,  licere  volumus  ut  plures  duobus  ex  quolibet  illorum 


hii  MS. 


=>  iis  MS. 


Statutes  of  l^cnnj  Fffi.     (1545) 


49 


CAP.  IX. 
De  Sociorum  Qualitatibus. 

NUNC  ITIDEM  et  leges  dabimxis  residue  corj)ori,  quod  nimi- 
runi  ex  sociis,  tanquani  ex  potioribus  et  solidioribus  membris 
5  quocunque  nvimero  eos  fore  contigerit,  volumus  integrari.  Praeter 
peculiares  fundationes  aliorum  quae  in  coUegio  sunt  benefactorum, 
quanquam  uos  in  cliarta  liceutise  nostra?,  quam  dominse  Margaretaj 
aviae  nostrae  concessimus,  nientionem  de  quinquaginta  sociis  et 
scliolaribus  pro  ea  feciruus,  quoniam  hie  numerus  e  bonis  ipsius 

10  expleri  non  potest  ob  subtractionem  annuorum  redituum  ad  va- 
lorem quadringentarum  librarum,  quantum  ad  praeseutem  ordina- 
tionem  spectat,  non  pauciores  quam  duo  supra  triginta  deputax'i 
volumus  et  ordinamus.  Nisi  (id  quod  Deus  avertat)  contigerit  ea 
collegium  inopia  premi  ex  subtractioue  redituum  aut  aliquo  alio 

I  5  magno  infortunio,  ut  hie  triginta  duo  sociorum  numerus  ex  iudicio 
et  senteutia  magistri,  praesidis,  duodecim  seniorum,  thesaurariorum, 
aut  maioris  istorum  pai-tis  necessario  secundum  ipsorum  conscien- 
tias  diminuendus  esse  videatur.  Secundum  enim  decrementum 
aut  incrementum  bouorum  collegii  sociorum  aut  discipvilorum  nu- 

20  merum  etiam  decrescere  aut  augeri  aequum  est.  Eligantur  in 
socios  hi  semper  de  quovis  comitatu,  qui  moribus  et  eruditione 
fuerint  insigniores,  quosque  tum  magister,  tum  socii  speraverint 
firmiterque  credideriut  in  eodein  collegio  ad  Dei  honorem  et  pro- 
fectum  studii  scholastici  cum  effectu  velle  et  posse  proficere,  et 

25  inter  hos,  illos  qui  indigentiores  fuerint.  Statuimus  autem  et 
ordinamus  ut,  universo  sociorum  numero  in  duas  aequales  partes 
diviso,  tantum  media  pars  et  non  plures  e  novem  trans  Trentam 
comitatibus,  videlicet,  Dunelmiae,  Northumbi'iae,  Westmeriae,  Com- 
briae,    Eboraci,    Richmondiae,    Lancastriae,     Derbiae,    Notingamiae 

30  assumantur,  ceteri  socii  e  reliqua  Anglia  eligantur.  Plures  autem 
quam  duo  e  nullo  comitatu  accipiantur,  nisi  ubi  subfundatores 
ultra  binarium  numerum  ex  ullo  privatim  comitatu  societates 
fundavere.  Tum  autem  tot  accipiantur,  quot  illi  suis  fundatoribus 
decreverunt,  et  pro  domina  fundatrice  nullus  inde  socius  assuniatur. 

35  Alias  nequaquam  hie  binarius  numerus,  sive  socii  fundatricis,  sive 
aliorum  fuerint,  ulla  ratione  transeatur,  sive  hi  comitatus  citra 
Trentam,  sive  ultra  Trentam  fuerint,  neque  universi  hi  novem 
comitatus  ultra  medietatem  totius  numeri  sociorum  habeant.  Pro- 
viso semper  ut  illi  comitatus  per  totam  Angliam  ceteris  praeferantur. 


CAP.  IX. 
DE  SOCIO- 
RUSI  QUA- 
LITATIBUS. 


The  loss  of 
revenues  to 
the  annual 
value  of  £400 
Icavesamain- 
tenance  for 
only  32  foun- 
dation fel- 
lows. 


If  the  college 
shall  be  im- 
poverished, 
the  number 
of  fellows 
may  be  re- 
duced. 


Qualification 
of  fellows ; 
ceteris  pa- 
ribus the 
poorest  to  be 
preferred. 


60 


23igi)op  Jptsj^cr's   Statutes.     (1530) 


CAP.  X. 
DE  SOCIO- 
KOM  QUA- 
LITATIBCS. 

In  ca«c  of 

npcissity  fel- 
lowships to 
be  held  by 
graduates  of 
Oxford  or 
any  other 
University. 


Bye  founda- 
tions to  be 
accepted, 
where  lands 
are  given  to 
the  annual 
value  of  £)) 
for  a  fellow, 
or  £'i  for  a 
scholar. 


Kichmond. 


Kent. 

No  one  under 
the  degree  of 
B  A.  eligible. 
Preference 
of  inenibcrs 
of  Christ's 
College,  and 
of  priests. 


None  to  be 
elected  who 
do  not  pur- 
pose to  study 
theology. 


novem  comitatuum  eligantur,  et  idoneorum  inopia  ex  reliquis  illis 
comitatibus  suppleatur.  Sed  et  ne  quavis  arte  frustretur  pium 
fundatricis  institiitum,  semj)er  ex  singulis  novem  illorum  comita- 
tuum sit  ad  minimum  unus  qui  fuerit  idoneus,  sive  Cantabrigiae, 
sive  Oxoniis,  seu  quavis  alia  fuerit  educatus  universitate,  in  ipso  5 
collegio  socius.  Per  hoc  tameu  piis  aliorum  votis  viam  prsecludi 
nolumus,  quo  minus  ipsi  possent  praedia  conferre  ad  quemcunque 
socionim  sustentandorum  maluerint  numerum,  et  de  quocunque 
comitatu.  Sed  et  magistro  sociisque  mandamus,  ut  neminem  re- 
spuaut,  qui  fundos  et  praidia  donare  voluei'it  ad  verum  valorem  lo 
annuum  sex  librarum  pro  socio  stabiliendo,  aut  verum  valorem 
annuum  trium  librarum  pro  discipulo;  atque  id  sub  poena  periurii 
eo  facto,  quoadusque  concessioni  regise  de  terris  ponendis  in  ma- 
num  mortuam  plene  satisfactum  fuerit.  Porro  civitates  et  oppida, 
quibuscunque  privilegiis  exempta  fuerint,  ad  ilium  tamen  pertinere  1 5 
comitatum  intelligimus,  intra  cuius  fines  situantur;  Richmondiam 
vero  cum  suis  adiacentiis,  cuius  et  pientissima  fundatrix  nuncu- 
pationem  gessit,  quoniam  ipsa,  dum  superstes  fuit,  tanquam  px-iva- 
tum  comitatum  ab  Eboracensi  voluit  accipi,  parem  ex  ipsa  sociorum 
numerum  eligendum  decemimus  atque  ex  alio  quolibet  prsedicto-  20 
rum.  Ex  Kancia  etiam  si  qui  fuerint  idouei  reperti,  ceteris  pi"8e- 
ferri  volumus,  modo  numerum  antedictum  non  excesseriut.  Cete- 
nun  qui  eligendi  sunt,  prfeter  eruditionem  ac  bonos  mores,  sint 
etiam  in  artibus  ad  minimum  baccalaurei.  Prfefereutur  etiam  in 
hac  electione  post  alumnos  proprios  ii  qui  fuerint  in  collegio  Christi,  2  5 
si  magis  idonei  visi  fuerint.  Sed  et  sacerdotes  quoque  ceteris,  qui 
sacerdotes  non  fuerint,  praeponantur.  Ceterum  neminem  in  socium 
unquam  admitti  volumus,  qui  non  ex  instituto  secum  decreverit, 
quam  primum  in  aliis  litteris  ad  theologiam  necessariis  eiiiditus 
fuerit,  eadeiu  ut  initietur",  oninino  daturum  operam.  3^ 


A  list  of  tit 
randidatcs 
for  felUiw- 
shi|>8  to  be 
furnixhcd  bv 


[CAP.  XI.] 
De  Sociorum  Electione  ac  ipsius  Circunistantiis. 

ET  QUO  posset  exactior  fieri  sociorum  delectus,  convocari  volu- 
mus et  statuimus  per  magistmm,  vel  ipso  absente  pitesidentem, 
cunctos  socios  in  univei-sitate  prfesentes  primo  die  Liinae  cuiu.'^que  35 
Quadragesimse,  simul  et  commonefieri,    quatenus   quisque   solittun 
inquisitionem  faciat  do  iuvenibus  quibusdam  tam  moribus  quam 

'  inijciatur,  MS. 


Sbtatutes  of  f^mrg  Fffl.     (1545) 


51 


in  quibus  collegium  fundos  et  possessiones  habet'.  Hoc  statiitum 
non  modo  in  sociis,  verum  etiam  in  discipulis  eligendis  ad  liunc 
modum  perpetuo  observetur,  et  nequaqnam  a  i)roesciii)ta  fox'ma 
electores  ulla  de  cansa  decedant.  Porro  civitates  et  oppida,  qui- 
5  buscunque  privilegiis  exempta  fiierint,  ad  ilium  tamen  pertinere 
comitatum  intelligimus,  intra  cuius  fines  situantiir;  Richmondiam 
vero  cum  suis  adiacentiis,  cuius  et  pientissima  fondatrix  nuncu- 
pationem  gessit,  quoniam  ipsa,  dum  superstes  fuit,  tanquam  pi-iva- 
tum  comitatum  ab  Eboracensi  voluit  accipi,  parem  ex  ipso  sociorum 

10  numerum  eligeudum  deceruimus  atque  ex  alio  quolibet  prsedicto- 
rum,  ex  Cantia  etiam  si  qui  fuerint  idonei  reperti,  ceteris  prsE- 
ferri  volumus,  modo  numerum  antedictum  non  excesserint.  Cete- 
rum  qui  eligendi  sunt,  prjeter  eruditionem  ac  bonos  mores,  sint 
etiam  in  artibus  ad  minimum  baccalaurei.     Pi'seferentur  etiam  in 

1 5  hac  electione  post  alumnos  proprios  hi  qui  fuerint  in  collegio  Christi, 
si  magis  idonei  visi  fuerint.  Sed  et  sacerdotes  quoquc  ceteris,  qui 
sacerdotes  non  fuerint,  praeponantur.  Ceterum  neminem  in  socium 
unquam  admitti  volumus,  qui  ex  instituto  secum  iam  antea  decre- 
verit  aliam  quam  theologiae  facultatem  finaliter  profiteri. 


CAP.   IX. 

DE  SOCIO- 
RUM QUA- 
LITATIBUS. 


Richmond. 


Kent. 

No  one  under 
tlie  degree  of 
B.A.  eligible. 

Preference  of 
members 
of  Christ's 
college ; 
and  of 
priests. 

None  to  be 
elected  who 
do  not  pur- 
pose to  study 
theology. 


20 


CAP.  X. 


De  Sociorum  Electione  et  ipsius  Circumstcmtiis. 

ET  QUO  possit  exactior  fieri  sociorum  delectus,  convocari  volu- 
mus et  statuimus  per  magistrum,  vel  ipso  absente  prsesidem, 
cunctos  socios  in  universitate  prsesentes  primo  die  Lunse  cuiusque 

1  The  margin  (with  which  Stat.  Eliz.  1 2  agrees  in  substance)  here  adds  ; 
"  E  Wallis  si  qui  eligantur,  non  plures  quam  ex  singulis  dicecesibus  unus  in    Wales. 
sociorum  numerum  cooptetur." 


52 


33is|^op  j^i%W^   Statutes*     (1530) 


CAP.  XI. 
DE  SOCIO- 
RUM  ELEC- 
TIONE  AC 

IP3IU8  cm- 

CUMSTAN- 
TIIS. 

each  follow 
on  tlie  lirst 
Monday  in 
Lent. 

Election  of 
fellows  on 
the  Hfth 
Monday  in 
Lent  by  the 
master  and 
all  the  fellows 
in  residence. 


Electors' 
oatb. 


Scrutiny. 


Unless  the 
master  and 
half  of  the 
fellows  ajrree 
in  the  choice 
of  candidates, 
the  election 
shiill  rest 
with  the 
master  and 
seniors. 


Second  scru- 
tiny. 


emditione  magis  idoneis,  qui  in  socionim  niimerum  cooptentur;  et 
ut  repertonim  nomina,  siirrnl  cum  nomine  comitatiis  quo  quisque 
fuit  oriundus,  in  schedula  conscribantur',  una  cum  aliis  dotibus 
quibus  ipse  iuvenis  fuerit  praeditas.  Ad  quam  inqiiisitionera  tenere 
siugulos  volumus  in  vim  iuramenti  sui.  Cuius  autem  nomencla-  5 
tura  non  ante  septem  dies  electionis  futurse  tradita  magistro  fuerit, 
aut  eius  vices  gei-enti  quando  magister  aberit,  hunc  pro  ea  \nce 
ineligibilem  pronuntiamus.  Porro  delectum  hunc,  quoties  eveniet, 
celebi'ai-i  volumus  et  oi"dinamus  quaque  die  Lunas  quse  proxime 
sequitur  Dominicam  Passionis.  Quo  die  magister  et  socii  cuncti  lO 
prsesentes  conveniant  in  sacellum,  quum  horologium  insonuerit 
octavam;  et  illic  primum  lecto  statuto  de  cooptandorum  qualita- 
tibus,  magister  primum,  deinde  reliqui  per  ordinem  socii,  iusiuran- 
dum  quod  sequitur,  tactis  sacris  Evangeliis,  prsestabiant.  "  Ego  N. 
N.  Deum  testor  et  luec  sancta  ipsius  Evangelia,  me  neminem  in  1 5 
sociixm  liuius  collegii  electurum,  nisi  quern  iuxta  statutum  ante 
lectum  mea  conscientia  magis  idoneum  iudicabit;  neque  istud 
faciam  pretio  vel  mercede  quavis  a  quopiam  aut  data  aut  ex- 
pectata."  luratis  itaque  singulis,  fiat  e  vestigio  scrutinium  per 
magi.strum,  et  duos  e  sociis  maxime  seuioribus,  sic  tamen  ut  hi  20 
non  fuerint  de  nmnero  septem  seniorum  conscriptonmi ;  qui  prius 
etiam  tactis  Sanctis  Dei  Evangeliis,  promittent  se  veraciter  et 
absque  dolo  scrutinium  ipsum  pro  futura  sociorum  electione  trac- 
taturos,  et  secretum  penitus  habituros,  neque  signo,  aut  nutu,  aut 
alio  quovis  pacto  rem  indicaturos.  Auditis  ergo  singulorum  votis  25 
et  sufFragiis,  ilium  vel  illos  in  socium  vel  socios  dicti  collegii 
magister  pronuntiabit,  in  quern  vel  in  quos  ipse  magister  cum 
maiori  aut  a^quali  i)arte  sociorum  consensorit.  Quod  si  magister 
cum  maiori  aut  sequali  parte  sociorum  in  aliqueiu  aut  aliquos 
eligendum  vel  eligendos  haudquaquam  convcnorint,  sed  in  ea  30 
dissensioue  triduum  ab  incoi>to  dolectu  perseveraverint,  turn  volu- 
mus ut  liuius  negotii  detinitio  pro  hac  vice  ad  septem  conscriptos 
seniores  referatur;  ita  quod  pro  his,  de  quibus  non  est  consensus 
factus,  electio  septem  illis  seuioribus  deferenda  yit  ad  hunc  modum 
qui  sequitur.  Quarto  igitur  die  post  inchoatam  electionem  con-  35 
veuiant  iterum  omnes  in  sacelluiu,  et  j>rimitus  per  sei>tem  ipsos 
seuiores  iurameuto  prsestito  quod  ilium  aoI  illos,  ile  quibus  fit  dis- 
sidium,  in  socium  vel  socios  cooptabunt,  qui  suis  conscientiis  magis 
videbitur  aut  videbuntur  idonei.     Pra^stito  igitur  hoc  iuramento, 


'  conscribatur  MS. 


Statutes  of  l^cnrg  VML     (1545) 


53 


Quadragesimte,  simul  et  commonefieri,  qiiatenus  quisque  solitam 
iiiquisitionem  faciat  de  ixivenibus  quibusdam  tarn  moribiis  quam 
eruditione  magis  idoneis,  qui  in  sociorum  numerum  cooptentur. 
Tres  autem  diversos  dies  inter  initium  Quadragesimae  et  electionis 
5  diem  magister  et  socii  omnes  eos  qui  pro  sodalitio  stare  voluerint 
in  lingnarum  et  scientianim  cognitione  examinabunt,  ut  illorum 
doctriua  et  ingenium  melins  et  certius,  qixalia  tandem  sint,  ab 
omnibus  electoribus  cognoscantur,  et  ut  repertorum  nomina,  simvil 
cum  nomine  comitatus  quo  quisque  fuerit  oriundus,  in  schedula  con- 

10  scribantiu' ',  una  cum  aliis  dotibus  quibus  ipse  iuvenis  fuerit  prge- 
ditus.  Cuius  autem  nomenclatiira  non  ante  septem  dies  electionis 
futurse  tradita  magistro  fuerit,  aut  eius  vices  gerenti  quando  ma- 
gister aberit,  hunc  pro  ea  vice  ineligibilem  pronuntiamus.  Porro 
delectum  liunc,   quoties  eveniet,  celebrari  vohxmus  et  ordinamus 

15  quaque  die  Lunpe  quje  proxime  sequitur  Dominican!  Passionis^ 
Quo  die  magister  et  socii  cuncti  prsesentes  conveniant  in  sacellum, 
quiTm  horologium  insonuerit  octavam ;  et  illic  primum  lecto  statuto 
de  cooptandorum  qualitatibus,  magister  primum,  deinde  reliqui 
per  ordinem  socii,  iusiurandum  quod  sequitur,  tactis  sacris  Evan- 

20  geliis,  prsestabunt.  "Ego  N.  N.  Deum  testor  et  bsec  sancta  ipsius 
Evangelia,  me  neminem  in  socium  huius  collegii  electurum,  nisi 
quem  iuxta  statutum  ante  lectum  mea  conscientia  magis  idoneum 
iudicabit;  neque  ilhid  faciam  pretio  vel  mercede  quavis  a  quopiam 
aut  data  avit  expectata,  neque  ulla  alia  sinistra  aiit  prava  affectione.'' 

25  luratis  singulis,  fiat  statim  publicum  scrutinium,  in  quo  duo 
maxime  secundum  admissionem  seniox'cs,  qui  illud  officium  subire 
voluerint,  cum  magistro,  avit  eo  absente  cum  prfeside  aut  prtesidis 
deputato,  simul  stent  et  singulorum  suffragia  fideliter  ac  vere 
notent  et  diligenter  observent.     Socii  vero,  ut  simulatio  promit- 

30  tendi  et  spes  decipiendi  e  medio  tollatur,  iuxta  senioritatis  or- 
dinem piiblice,  ut  ceteri  exaudire  possint,  suffragia  conferant,  et 
de  quo^  maior  suffragiorum  pars  domi  prsesentium  consenserint, 
is  socius  habeatur.     Magistro*  autem  nequaquam  vocem  negativam 

^  conscribatur  MS. 

^  For  "Dominicam  Passionis  "  the  margin  and  Stat.  Eliz.  13  have  "Do- 
minicam  quintam  Quach-agesimse." 

^  The  margin  adds  here  "magister  et." 

*  For  the  words  "Magistro — pro  electo"  the  margin  substitutes:  "Quod  si 
post  alterum  aut  tertium  scrutinium  de  uno  non  consenserint,  turn  ad  magis- 
trum  et  duodecim  seniores  eius  electio  transeat,  isque  electus  habeatur,  in  quem 
magister  et  maior  pars  seniorum  consenserint.  Quod  si  nee  isto  modo,  post 
alterum  scrutinium  aut  tertium,  non  consenserint,  tum  is  electus,"  &c. 


CAP.  X. 
DE  SOCIO- 
RUM ELEC- 
TIONE  ET 
IPSIUS  CIR- 
CUMSTAN- 
TIIS. 

Examination 
of  candidates 
for  fcllow- 
sliips. 


Election  of 
fellows  on  tlie 
fifth  Monday 
in  Lent  by 
the  ui:isto"r 
and  all  the 
fellows  in 
residence. 


Electors' 
oath. 


Scrutiny. 


54 


33is]bop  j^i%W^  Statutes.     (1530) 


CAP.  xr. 

I)E  80CI0- 
KUM  ELEC- 
TIONE  AC 
IPSIUS  CIR- 
CUMSTAN- 
TIIS. 

In  the  last 
resort,  the 
election  to 
rest  with  tlic 
master. 

Electors 
abusing  their 
trust  to  be 
deprived  of 
their  fellow- 
ships. 


fiat  altenim  iterato  scrutiniura,  in  quo  magister  et  duo  prsedicti 
scinitatores  sufFragia  soptem  illorum  seiiionim  scrutabuntur,  et  is 
vel  ii,  in  quern  vel  quos  maior  septem  seuiorum  pars  consenserit, 
pro  electo  vel  electis  habeantur,  atque  ita  a  ceteris  acceptentur. 
Quod  si  forte  conscientiis  coram  septem  seniorum  non  videatur  5 
inter  eligendos  aliqua  disparitas,  aut  forsitan  inter  se  maior  eorum 
pars  haudquaquam  consenserit,  turn  volumus  ut  is  vel  ii,  qui  a 
magistro  prius  nomiuatus  aut  nominati  fuerant,  pro  socio  vel  sociis 
protinus  declarabitur  aut  declarabuntur.  Proviso  ut  neque  in  hac 
electione,  neque  alia  quacunque  cuiuscunque  persona;  infra  die-  lO 
turn  collegium  facienda,  suani  vocem  aut  suffragium  alterius  per- 
sonae  cuiuscunque  arbitrio  et  dispositioni  quovis  modo  committat, 
aut  incertam  personam,  aut  pro  incerto  comitatu  vel  dioecesi,  sub 
disiunctione  vel  condicione  quovis  modo  nominet,  aut  eligat :  contra 
faciens  et  suffragium  deinde  suum,  et  etiam  dicti  collegii  socie-  1 5 
tatem  ipso  facto  extunc  in  perpetuum  amittat.  Nee  liceat  sub 
poena  periurii  cuiquam  ex  illis  scrutatoribus  uomina  aliorum  eli- 
gentium  alii  cuipiam  quovis  modo  per  se  vel  per  interpositam  per- 
sonam nutu,  verbo,  signo  vel  scripto  ante  completam  et  publicatam 
socii  electionem  ostendere.  20 


[CAP.  XII.] 
Iiisiurandjim  electi   Socii  ac  Scholaris. 


tXTvor"'    /^ETERUM  PRIUSQUAM  adraittatur,   duo  modis  omnibus 
rbond^urihc  eurauda  sunt  ut  fiant,  alterum  quod  electus  quisque  iuramen- 

mastor  or 
president. 


turn  in  pnesentia  magistri,  aut  eo  absentc  prsesidentis,  et  maioris  25 


Statutes  of  fk^tiuB  FIM.     (1545) 


55 


concedimus,  sed,  ut  plus  tamen  valeat  quam  quivis  e  multis,  modo 
ea  sufiVagia  non  di\'i.sim  in  plures,  sed  simul  iii  xiimiii  confei'at, 
tria  suffragia  singulis  scrutiuiis  damus.  Et  si  sequales  partes  suf- 
fragiorum  fuerint,  earn  partem  cui  magister  adliferet  prsevalere 
5  volumus.  Quod  si  in  primo  illo  scrutinio  de  uno  aliquo  neutro 
dictorum  modomm  convenerint,  turn  ad  magistnim  et  duodecim 
seniores  eius  electio  transeat,  ita  ut  is  electus  habeatur  in  quern 
vel  magister  cum  quinque  senioribus,  tribus  magistri  vocibus  com- 
putatis,  consenserit,  vel  quern  octo  seniores  licet  magistro  repug- 

10  nante  duxeriut  eligendum.  Quod  si  nee  ista  electionis  forma 
magister  et  seniores  unico  illo  scrutinio  de  aliquo  consenserint, 
turn  is  pro  electo  habeatur,  quern  solus  magister  duxerit  eligendum. 
Proviso  semper  ut  neque  magister  scrutinium  inceptum,  nisi  ur- 
gentissima  de  causa  et  septem  e  senioribus  prseter  magistrum  ap- 

15  probanda,  interrumpat;  et  si  plures  eligendi  sunt,  ilia  electio,  quse 
semel  incepta  est,  omnino  finiatur,  priusquam  ad  aliam  sive  novam 
electionem  procedatur.  Quum  autem  plura  loca  in  eodem  anno 
vacaverint,  eodem  modo  et  forma  procedatur,  quoad  omnia  et 
singula  suppleantur  loca.     Nam   unius  tantum   uno   tempore   et 

20  scrutinio  electionem  tractari  volumus:  pronuntiari  autem  omnes 
simul  post  omnia  scrutinia  decernimus,  eo  quo  electi  fuerunt  or- 
dine  sei-vato.  Postremo  banc  sociorum  electionem  eodem  quo  in- 
cepta est  die  finiri  semper  et  absolvi  volumus  et  prjecipimus,  nisi 
urgentissima    et    rarissima  de   causa  per  magistrum   et  maiorem 

2  5  partem  seniorum  approbanda :  qiiod  si  incidat,  proximo  tamen  die 
sine  ulla  cuiuscunque  causfe  dilatione  finiatur.  Proviso  ut  neque 
in  hac  electione  vel  electionibus,  neque  in  alia  quacunque  cuius- 
cunque personje  infra  dictum  collegium  facienda,  quisquam  suam 
vocem  et  sufii-agium  alterius  personte  cuiuscunque  arbitrio  et  dis- 

00  positioni  quo  vis  modo  committat,  aut  incertam  personam,  aut  pro 
incerto  comitatu  vel  dioecesi,  sub  disiunctione  vel  condicione  quo- 
vis  modo  nominet  aut  eligat :  contra  faciens  et  suffragium  deinde 
suum,  et  dicti  collegii  societatem  ipso  facto  extunc  in  perpetuum 
amittat. 


CAP.  X. 

DE  SOCIO- 
RUM ELEC- 
TIONE ET 
IPSIUS  OIR- 
CUMSTAN- 
TIIS. 

The  master 
to  have  three 
votes. 

In  case  of 
equality,  that 
candidate  to 
be  elected 
who  is  sup- 
ported by  the 
master. 

In  case  of 
disagree- 
ment, the 
election  to 
rest  with  the 
12  seniors. 

In  the  last 
resort,  the 
election  to 
rest  with  the 
master. 


Electors 
abusing  their 
trust  to  be 
deprived  of 
their  fellow- 
ships. 


35 


CAP.  XI. 

lusiurandum  electi  Socii  ac  Scholaris. 


CETERUM  PRIUSQUAM  electus  admittatur,  hoc  imprimis  cu- 
rari  volumus,  ut  im-amentum  subsequens  in  praesentia  magistri, 
aut  eo  absente  pr»sidis,  et  maioris  partis  sociorum  in  universitate 


b6 


33is5op   Jpfsl^er's   Statutes.     (1530) 


CAP.  xir. 

lUSIURAX- 
DUM  ELEC- 
TI  SOCII  AC 
SCH0LAR18. 


Fellows' oath. 
I  will  ob- 
serve the  sta- 
tutes. 


I  will  not  di- 
\'ulge  college 
secrets. 

I  will  be  loyal 
to  the  college 
aiid  obedient 
to  uiy  supe- 
riors. 


partis  sociorum  in  iiniversitate  prsesentium,  pi-jestet;  altenim  quod 
litteras  obligatorias  coii.signefc  et  conscribat,  conscriptasque  ma- 
gistro,  aut  eo  absente  piwsidenti  ^  in  manu.s  tradat.  Nihil  enim 
potest  firmari  validius  apud  bonos  et  probo.s  quam  iureiuraudo. 
Quamobrem  volumus  et  statuimiis,  ut  scholarLs  quisque,  mox  lit  5 
in  socium  electus  fuerit,  priu.squam  admittatiu',  hoc  quod  sequitur 
iuramentum,  tacti.s  sacrosanctis  Evangeliis,  leget  et  prsestabit, 
prsesentibus  magistro,  aut  eo  absente  prsesidente,  et  maiori  parte 
sociorum  in  iiniversitate  prjesentium.  "  Ego  N.  N.  Deum  testor  et 
hsec  sancta  ipsius  Evangelia,  atque  in  vim  pacti  promitto,  me  fide-  lo 
liter  observaturum  ordinationes  et  statuta  omnia  et  singula  in  eis 
contenta  qure  per  rcA-erendum  in  Christo  patrem  Johannem  Rof- 
fensem  episcoi)um,  executorem  ultimje  voluntatis  egregife  feminae 
dominse  fundatricis  huius  collegii  condita  sunt  aut  erunt  in  poste- 
laim  condenda,  quatenus  meam  personam  concernunt  vel  con-  1 5 
cernere  poterunt,  eademque  iuxta  planum  et  litteralem  et  gram- 
maticalem  sensum  ac  eiusdem  reverend!  patris  mentem  in  omni- 
bus, quantum  in  me  fuerit,  semj^er  observari  et  declarari  procui-abo  : 
alioqui  poenas  in  dictis  statutis  inflictas,  aut  quaj  secundum  for- 
niam  eonindem  infligentur,  sine  conti-adictione  quacunque  siibibo,  20 
meque  humiliter  subiturum  promitto,  secundum  omnem  vim,  for- 
mam  et  effectum  statutorum  eonindem ;  quodque  nulla  statuta, 
ordinationes,  interpretationes,  iniunctiones,  commutationes,  aut 
expositiones  vel  glossas  alias  praadictis  ordiuationibus  et  statutis, 
vel  qualitercunque  vero  sensui  et  intellectui  eonindem  repug-  25 
nantia,  derogantia,  vel  contraria,  per  quemcunque  vel  quoscunque 
alium  vel  alios  rpiain  per  reA^erendum  in  Christo  patrem  Johan- 
nem Roffensem  ei)iscopum  edita  et  edenda,  quoquo  modo  scienter 
acceptabo,  vel  eisdem  consentiam,  aut  ipsa  aliquo  modo  admittam, 
vel  eisdem  parebo  ullo  tempore;  nee  illis  vel  eoruni"  aliquo  modo  30 
utar  in  collegio  prsedicto  vel  extra,  sed  eis  et  eorum  cuilibet  con- 
tradicam  et  resistam,  ipsaque  fieri  \-iis  et  modis  omnibus  quibus 
potero  impediam.  Item  si  contingat  me  scire  aliqua  secreta  huius 
collegii,  ipsa  in  damnum  et  prteiudicium  eiusdem  non  revelabo  ullo 
pacto.  Item  huic  collegio  fidelis  ero,  damna,  scandala,  praeiudi-  35 
ciiim  ei  non  faciani,  nee  ab  aliis  patiar  fieri ;  sed  per  me  et  alios 
omnibus  modis  quibus  potero  ne  fiant  imptHliam :  et  si  ipsa  im- 
pedii-e  non  i)otero,  magistro  ve\  pra?sidenti,  decanis,  vel  alicui  ex 
septem  senioribus  apcrtissime  revelabo;    magistro  insuper,  prjesi- 


'  prjesidcnte  MS. 


-  Supply  "quolibet?" 


Statutes  of  l^tnrj)  VMh     (i545) 


57 


pitesentium,  prsestet.  "Ego  N.  N.  Deum  testoi-  et  lia^c  sancta  Evan- 
gelia,  atque  in  vim  j^acti  promitto,  me  fideliter  observatui'um  oi'cli- 
nationes  et  statxita  omuia  et  singula  in  eis  contenta,  qiise  per 
regiam  maiestatem  n\inc  condita  sunt  atque  per  eundem  decreta, 
5  quatenus  meam  personam  concernunt  vel  concemere  poterunt, 
eademque'  iuxta  planum  et  litteralem  et  grammaticalem  sensum 
ac  eiusdem  regiae  maiestatis  mentem  in  omnibus  quantum  in  me 
fiierit  semper  oV)servari  procurabo :  alioqui  poenas  in  dictis  statutis 
inflictas,   aut  quae  secundum   formam  eorundem  infligentur,   sine 

10  contradictione  quacunque  subibo  meque  humiliter  subiturum  pro- 
mitto, secundum  omnem  vim,  formam  et  effectum  statutorum  eo- 
rundem. Item  li\iic  collegio  fidelis  ero,  damna,  scandala,  prwiudi- 
cium  ei  non  faciam  nee  ab  aliis  patiar  fieri,  sed  per  me  et  alios 
omnibus  modis  quibus  potero  ne  fiant  impediam :  et  si  ipse  im- 

I^pedire^  non  jiotero,  magistro  vel  prwsidi,  decanis,  vel  alicui  e 
duodecim  senioribus  revelabo.  Magistro  insuper,  prsesidi,  de- 
canis et  aliis  meis  superioi'ibus  in  dicto  collegio  in  Ileitis  et 
honestis,  et  maxima  in  eorum  convocationibxis  et  in  negotiis  col- 
legii,  quatenus  statuta  eiusdem  iubent  et  requirunt,  obcdiam,  as- 

20  sistam  et  revereutiam  debitam  reverenter  impendani.  Monitio- 
nibus  vero,  iniunctionibus,  decretis,  correctionibus  quibuscunque 
magistri,  prsesidis  et  ceterorum,  secundum  formam  statutorum 
huius  collegii  faciendis,  quantum  in  me  fuerit  et  ad  me  pertinuerit, 
cum  effectu  parebo.     Contrarium  vero  vel  repugnans  prremissis,  in 

25  iudicio  vel  extra,  tacite  vel  expresse,  non  faciam  seu  fieri  procu- 
rabo aut  quantum  in  me  fuerit  permittam,  nee  eisdem  consentiam 
quovis  modo.  Item  quod  nulla  conventicula,  conspirationes,  con- 
foederationes  seu  pactiones  aliquas  contra  magistrum,  praesidem, 
vel  alios  eiusdem  collegii   illicite  faciam  vel  ipsa  fieri  procurabo 

30  seu  permittam  ab  aliis  fieri,  quantum  in  me  fuerit,  nee  focientibus 
ipsa  dabo  consilium,  auxilium  vel  favorem.  Item  quod  fidelis  ero 
ac  diligens  in  quocunque  officio  mihi  deputato,  illudque  cum  depu- 
tatus  fuero  admittam  et  quantum  potero  fideliter  adim])lebo.  Item 
quod  non  impetrabo  dispensationem  aliquam  contra  iuramenta  mea 

35  vel  statuta  prsedicta,  vel  contra  aliquam  particulam  in  eis  conten- 
tam,  nee  disj^ensationem  buiusmodi  per  alium  vel  alios,  publice  vel 
occulte,  impetrari  vel  obtineri  procurabo,  directe  vel  indirecte. 
Item  iuro  quod  non  resignabo  societatem  meam  mercede  aut  pretio 
dato,  soluto,  promisso  aut  expectato  adductus,  aut  sub  pacto  aliquo 

40  qualicunque;  sed  si  relinquam,  sponte  decedam,  liber  et  absolute 
1  eandemque  MS.  ^  impediri  MS. 

I 


CAP.  XI. 

lUSIURAN- 
DUM  ELEC- 
TI  SOCII  AC 
SCHOLAIUS. 
Fellows' oath. 

I  will  observe 
the  statutes. 


I  will  be  loyal 
to  the  college, 
and  obedient 
to  my  supe- 
riors. 


I  will  not  i)lot 
against  the 
college  or 
any  member 
of  it. 


I  will  faithful- 
ly dischargj 
any  office  to 
which  I  may 
be  appointed. 

I  will  not  re- 
ceive any 
dispensation 
from  this  oath 
or  from  the 
statutes. 


I  will  not 
rcsij^n  my 
fellowship  for 
any  consider- 
ation of  gain 
or  reward. 


58  23ist)op  Jpisj^cr's  Statutes.     (1530) 

CAP.  XII.      deiiti,  decanis  et  aliis  meis  superioribiis  in  dicto  coUegio  in  licitis 


^"  w"iVVl      et  liouestis,  et  maxime  in  eoruni  convocationibus  et  in  uegotii.s 

DUM  ELEC-  '  ... 

Ti  socii  AC  collegii,  qiiatenus  statuta  eiusdem  iubent  aut  requirunt,  obediam, 
scHOLAKis.   j^j;,^jg^3^m  g^  revcreutiam  debitam  reverenter  impendam.     Monitio- 

nibus  vero,  iniunctiouibus,  decretis,  correctionibus  quibuscunqiie  5 
magistri,  praesidentis  et  ceteronim  secundum  foi-mam  statutorum 
huius  collegii  faciendis,  quantum  in  me  fuerit  et  ad  me  pei-tinuerit, 
cum  efFectu  i)arebo.  Contrarium  vero  vel  repugnans  pra-missis,  in 
iudicio  vel  extra,  tacite  vel  expresse,  non  faciam  se\x  fieri  procu- 
rabo  aut  quantum  in  me  fuerit  permittam,  nee  eisdem  consentiam  10 
I  will  always,  quovis  modo.  Item  quod  ad  augmentationem  bonorum,  ten-arum, 
tite"  i  may      redituum,  possession  um  et  iurium  dicti  collegii,   conservationem- 

huld,  advance  .       i    /•        •  .•  .  t.-  .• 

the  interests  of  que  ct  dciensionem,  promotionem  et  expeditionem  negotiorum 
eiusdem  quorumcunque,  ad  quemcunque  statum,  gi'adum,  dignita- 
tem, honorem  vel  officium  posthac  me  devenire  contigerit,  in  sanis  1 5 
consiliis,  favoribus  et  auxiliis,  quantum  in  me  fuerit  ac  quantum 
ad  me  pertinuerit,  diligenter  intendam  et  iuvabo  et  pro  eisdem 
fideliter  laborabo  et  usque  ad  finaleia  et  felicem  expeditionem 
negotiorum  liuiusmodi  instabo,   quamdiu   vixero   in   hoc   mundo. 

iwilinotcon    Item  quod  non  procurabo  diniinutionem,  translationem,  mutatio-  20 

sent  to  any  in-  •  i     m  -i      •  t       •  •    • 

tiiangc  in  tiic   ncm,  adnuluxtionem  sive  acuiiliilationem  alicums  numeri  111  sta- 

nuniliers  a-s- 

signed  in  the  tutis  liuivis  coUegii  assigiiati,  nee  ea  q\iantum  in  me  fiierit  per- 
I  will  not  set  mittam  aut  cis  consentiam  quoqiio  modo.  Item  quod  non  ero 
gainst  south-  detractor,  susurro,  seu  faciens  obloquia,  aut  provocans  invidiam, 

em,  faculty  .  .  t  t  i-  •• 

against  facui-  odium,  iram,  nxas,  discordias,  contumelias,  aut  lurgia  causa  com-  2^ 

ty,  class  ,.         . 

against  class,   moveiidi  aiximos  sociorum  huius  collegii  vel  aliquorum  scliolastico- 

nor  otherwise  "  * 

breed  strife  in   yxim  in  uiiiversitate  Cantabriaia?,  et  pra5sei*tim  inter  scholares  ibi 

the  college.  or  i 

studentes,  veluti  australes,  boi-cales,  vel  alios  cuiuscimque  regionis, 
nee  scientiaiaim  ad  scientias,  facultatxun  ad  facilitates,  ])atri{e  ad 
j>atriam,  generis  ad  genus,  nobilitatis  ad  nobilitatem  vel  ignobili-  oq 
tatem,  seu  alias  qualescunque  comparationes  quse  odiosae  sunt, 
verbo  vel  facto  faciam  causa  commovendi  malitiose  socios  scholares 
seu  facidtates  universitatis  j)ra;dicta^,  tacite  vel  ex})resse,  publicc 
I  will  not  plot  vel  occulte.     Item  quod  nulla  conventicula,  conspirationes,  con- 

ngainst  the         ^i-  •  ^•  ./.  k        ^•  t 

(oiiceeorany   locderationes  seu  pactiones  aliquas,  infra  regnum  Anglise  vel  exti-a,  35 
contra  statuta  huiiis  collegii  vel  contra  ipsius  statum,  commodum 
A'el  honorem,  aut  contra  magistrum,  priesidentem,  vel  alios  eiusdem 
collegii  illicite  faciam  vel   ipsa  fieri  procurabo  seu  permittam  ab 
aliis  fieri   quantum  in  me  fuerit,  nee  facientibus  ipsa  dabo  con- 

iwiiifaithfui    siUuiu,  auxjlium  vol  favorem.     Item  quod  tidelis  ero  ac  diligens  40 

Iv  (liscliarue       .  /v»    •  -i  •  •  o  -r 

any  office  to     in  (|uocun(|uc  oflficio  milii  dcputato,  illudquc  cum  deputatus  fuero 

wluih  I  may  ^  x  /  i  i 

he  appointed. 


Statutes  of  i^tiuy  Fffl.     (1545)  »9 

integer,  ah  omni  muneris  aut  niercedis  solutione,  datione,  pollici-     ^^^'  ^^^ 

.  .  T^        .  .  lUSIDRAX- 

tatione  iiicorruptiis.     Et  si  coatiugat  me  postnac  propter  contemp-  ^um  elec- 
t\im,  rebellionem,  inobedientiam,  malos  moi*es  vel  alia  mei'ita,  vel  '^^  ^^*^"  ^^ 

SCHOLAKIS. 

propter  caiisas  m  j^rjiesentibus  statutis  contentas,  per  magistnim   ^^^^  ^..^.^j 
5  aut  alios  in  huiusinodi  liabentes  interesse  corrigi  et  puniri,  aut  a  fj^^  statu ws°  i 
dicti  collegii  sustentatione  et  societate  secundum  formam  statuto-   "ubmit!'^"^ 
rum  eici  et  expeUi,  excludi,  privari  vel  amoveri,  ijisum  magistrum 
vel  alias  personas,  seu  eorum  aliquam,  occasioue  expulsionis  vel 
amotionis  buiusmodi  nunquam  pei-sequar,   molestabo  seu  inquie- 

10  tabo,  per  me,  alium  vel  alios,  seu  ab  aliis  vexari,  molestari  seu 
inquietari  procurabo,  vel  quantum  in  me  fuerit  eadem  de  causa 
molestari  seu  inquietari  permittam,  in  foro  ecclesiastico  se\x  ssecu- 
lari  seu  alio  modo  quocunque;  sed  ex  certa  mea  scientia  pure, 
sponte,  simpliciter  et  absolute,  omni  actione,  occasione  correctionis, 

1 5  punitionis,  privationis,  exclusionis,  eiectionis,  expulsionis  seu  amo- 
tionis huiusmodi,  contra  magistrum  aut  alios  dicti  collegii  socios  et 
scholares,  quomodolibet  coniunctim  vel  divisim,  appellation!  quo- 
que  et  querelse  in  ea  parte  faciendis,  ac  quanimcunque  litterarum 
impetrationi,  precibus  principum,  prselatorum,  procerum,  magna- 

20  tuni  et  aliorum  quorumcunque,  etiam  quanturacunque  alias  mihi 

probitatis  et  vitse  merita  suffragentur,  in  vim  pacti  renuntio.    Item    Ji,e  cus°tomr° 
iuro  quod  quantum  in  me  fuerit  et  quatenus  meam  personam  con-    and  wi*!!  pray 
cernit  aut  coiicernere  poterit  me  laiidatas  ac  probas  liuius  collegii    oaheVy" 
consuetudincs    observaturum,   una    cum    aliis    ordinationibus    per 

25  magistrum  et  socios  editis  pro  sustentatione  quoruudam  sociorum 
ac  discipulorum,  iuxta  tenorem  cuiusdam  iuiamenti  quo  magister 
olim  et  socii  se  devinxerunt  oraturos  pro  his  qui  privatas  aliquas 
aut  sociorum  aut  discipulorum  fundationes  feceiimt  aut  in  poste- 
i-um  facturi  sunt;  simul  et  curabo,  quantum  in  me  fuerit,  a  ceteris 

30  omnibus  meis  consociis  idem  fieri.  Neque  extortas  eorundem  in- 
terpretationes  per  quemcunque  factas  admittam,  aliter  qiiam  sensus 
eorum  apertus  patitur  et  mea  conscientia  magis  confoi-mem  iudi- 
cabit  animo  conditoris.  Hsec  omnia  et  singula  observabo  sicut  me 
Deixs  adiuvet  et  hsec  sancta  Dei  Evangelia."     Hoc  prsestito  iura-   Admission  of 

.  ,     , .         .  ,  .    ,  ,  ,  ,        fellows  ac- 

35  men  to   statim  m  verum   socium   per  magistiiim,  aut  eo  al)sente   cording  to 
prjesidem,  admittatiu-,  si  tunc  in  universitate  prsesens  fuerit,  aut 
statim  quam  primum  in  universitate  prsesens  fuerit.     Proviso  ut 
cum  plures  codem  anno  ita  in  perpetuos  socios  fuerint  admittendi, 
ille  ante  alios  admittatur  in   socium   qui   prius  fucrat  actualiter 

40  graduatus  in  xiniversitate,  si  is  tunc  in  academia  prsesens  fuerit;  sin 
vero  ti;m  ab.sens  fuerit,  alii  tamen  quanquam  iimiores  prsesentes 


st.anding. 


60  a3isf)op  §isW%  Statutes.     (1530) 

CAP.  XII.     adiiiittam    et  quantum    potero   fideliter   adimplebo.      Item    quod 

DUM  ELEc-    ''^'^  impetrabo  di.speusatioueui  aliquam  coutra  iurameuta  mea  vel 

Ti  socii  AC  statuta  prajdicta,  vel  contra  aliquam  particulam  in  eis  contentam, 

nee  dispensationem  huiusmodi  per  aliuni  vel  alios,    pubUce   vel 

eel»-"  luiy  du-  occulte,  iuipotrari  vel  obtineri  procurabo,  directe  vel  iudirecte:  et  5 

Inlmth'is'oath  si  forsan  aliquam  dispensationem  huiusmodi  impetrari  aut  gratis 

statutes.  concedi  vel  adquiri  contingat,  cuiuscunque  fuerit  auctoritatis,  seu 

geueraliter  seu  specialiter,  aut  aliiis  sub  quacunque  forma  verbo- 

rum  concessa,  ea  non  utar  nee  eisdem  consentiam  quovis  modo. 

I  will  not  re-   Item  iuro  quod  non  resi^jnabo  societatem  meam  mercede  aut  pretio  10 

sign    my    fel-  ^  .  °  \. 

lowsiiip  for       dato,  soluto,  promisso  aut  expectato  adductus,  aut  sub  pacto  aiiquo 

any  consider-  '  '  j.  x  /  x  j. 

tioii  of  gain  or  qualicunque;  sed  si  relinquam,  sponte  decedam,  liber  et  absolute 

integer,  et  ab  omni  muneris  aut  mercedis  solutione,  datione,  polU- 

if deprived  ac-   citatione  seu  expectutione  incorruptus.     Et  si  contingat  me  post- 
cording  to  the  1     11-  •       1      T         • 

Statutes,  1  Will   liac  propter  contemptum,  rebellionem,  mobedientiam,  malos  mores  1 5 
mit.  ■  vel  alia  mea  demerita,  seu  propter  causas  in  prjesentibus  statutis 

contentas,  per  magistrum  aut  alios  in  huiusmodi  habentes  interesse 
corrigi  et  puniri,  aut  a  dicti  collegii  sustentatione  et  societate 
secundum  formam  statutorum  eici  et  expelli,  excludi,  privari  vel 
amoveri,  ipsum  magistrum  vel  alias  pei-sonas,  seu  eoinim  aUquam,  20 
occasione  expulsionis  vel  amotionis  huiusmodi  nunquam  persequar, 
molestabo  seu  inquietabo,  per  me,  alium  vel  alios,  seu  ab  aliis 
vexari,  molestari  seu  inquietari  quomodolibet  procurabo,  vel  quan  • 
tum  in  me  fuerit  ea  de  causa  molestari  seu  inquietari  permittain, 
in  foro  ecclesiastico  seu  sajculari,  seu  alio  modo  quocunque,  sed  ex  25 
certa  mea  scientia  pure,  s])onte,  simpliciter  et  absolute,  omni 
actione,  occasione  correctionis,  punitionis,  privationis,  exclusionis, 
eiectionis,  expulsionis  seu  amotionis  huiusmodi,  contra  magistrum 
aut  alios  dicti  collegii  socios  ac  scholares,  quomodolibet  coniunc- 
tim  vel  divisim,  ap2)ellati()iu  quoque  et  (pierelje  in  ea  parte  faci-  30 
cndis,  ac  (piarumcunque  littei-arum  inq)etrationi,  precibus  prin- 
cipum,  prselatoruin,  procerum,  magnatum  et  aliorum  quonimcun- 
(pie,  etiam  qiiautunicunquc  alias  mihi  probitatis  et  vitse  merita 
I  will  not  suffragentur,  in  vim  pacti  renuntio  in  his  scri^jtis.  Insuper  si 
iowsliipin'^any   post  hoc  meuiu   iurameutum   et   lueam  in   verum   socium    huius'^'i 

college  at  ...     .  .  ^^ 

either  univer-    collcgii  admissioncm  ad  aliud  collegium  in  universitate  Cantabrimpe 

Bity,e.\cej)tuig  _  ~ 

™j,v»'i^i"K»   vel   Oxftnise  nominatus  aut  electus   fuero,  pneterquain    ad    aula* 

hridgc.  Kegi<ie  in  Cantabrigia  sodalitium,  Iniiusmodi  nominationi  aut  elec- 

tioui  nullo  pacto  consentiam,  nee  aliquod  corum  collegiorum  tan- 

quam  cius  .socius  ingrediar;   sod  onnii  iuri  et  titulo  virtute  illius  40 

noniiiiatioiiis    vol    oloctionis    qualitercuiupie    facionda\   aut   aliter 


Statutes  of  l^eurg  17ffi.     (1545) 


Gl 


statiiu  admittantui".  Quod  si  prwdictum  iuramentuin  prajstare,  uti 
jjiwfertiu',  recusavei'it,  eo  ipso  oinne  ius  et  titiiluiu  quod  in  dicto 
coUegio  habuit  amittat  nee  postea  in  socium  scholarem  ipsius  col- 
legii  admittatur  aut  unquam  assumatui'. 

[The  entire  oath  has  been  erased,  and  the  following  supplied  in  the 
margin:  "Ego  N.  N.  Deo  teste  huic  coUegio  Divi  Joannis  hoc  sacramento  me 
ipsum  astringo,  et  Deo  promitto  ac  spondeo :  Primo  me  veram  Christi  religi- 
ouem  omni  animo  complexurum,  Scripturse  auctoritatem  hominum  iudiciis 
praepositurum,  regulam  vitae  et  summam  fidei  ex  verbo  Dei  petiturum,  cetera 
quae  ex  verbo  Dei  non  probantur,  pro  humanis  et  non  necessariis  habiturum, 
auctoritam  regiam  in  hominibus  summam  et  externorum  episcoporum  iuris- 
dictioni  minime  subiectam  aestimaturum,  et  contrarias  verbo  Dei  opiniones 
omni  animo  ac  voluntate  refutaturum.  Deiude  me  omnia  huius  collegii  sta- 
tuta,  praescriptiones,  ritus,  consuetudines  laudabiles  servaturum.  Praeterea 
me  huic  collegio  fidelem  futurum,  nullum  ei  damnum  aut  scandalum^  allaturum, 
aliorum  consilia,  coitiones,  coniurationes,  facta  aut  acta,  quae  detrimentum  aut 
infamiam  collegio  inferant,  repulsurum,  et  magistratui  ei  qui  de  eo  cognoscere 
debet  renuntiaturum.  Tum  magistro  et  prsesidi  reliquisque  magistratibus  in 
omnibus  legitimis  honestisque  morem  gesturum,  et  dignam  debitamque  reve- 
rentiam  legibus  et  statutis  omnibus  exhibiturura.  Denique  omnia  mihi  impo- 
sita  a  magistro  et  senioribus  munera  suscepturum,  eaque  summa  cum  fide  et 
dUigentia  administratumm.  Haec  omnia  in  me  recipio,  Deoque  teste  me  sedulo 
facturum  promitto  ac  spondeo."  This  oath  is  incorporated,  together  with  a 
large  portion  of  that  given  in  the  text,  in  Stat.  Eliz.  c.  14.  It  agrees  almost 
verbally  with  that  in  the  Elizabethan  Statutes  of  Trinity  College,  c.  12.] 


CAP.  XI. 

lUSIURAN- 
DUM  ELEC- 
TI  soon  AC 
SCH0LARI8. 


Revised  oatli. 
I  will  seek  the 
rule  of  life 
and  sum  of 
faith  in  the 
word  of  God. 
I  acknow- 
ledge the 
king's  autho- 
rity as  su- 
preme on 
earth.     I  will 
observe  the 
statutes  and 
customs  of  the 
college,  and 
will  truly 
serve  it ;  "I  will 
obey  my  su- 
periors, and 
faithfully  dis- 
cliargo  any 
office  to  which 
I  may  be 
appointed. 


"incommodum,"  afterwanls  substituted  for  "scandalum." 


62 


33is|)op  JpisfiEr's  Statute».     (1530) 


CAP.  XII. 

lUSIURAN- 
UUM  ELEC- 
TI  SOCII  AC 
SCHOLARIS. 

I  will  observe 
the  customs  of 
the  coUe;,'!'. 
anil  will  pray 
for  the  souls 
of  tlie  by- 
founders. 


No  fellow 
shall  by  my 
consent  aban- 
don the 
faculty  of  phi- 
losophy and 
theology. 

Fellows  to 
sign  a  bond 
(c.  13)  to  be 
deposited  in 
the  treasury. 


mihi  quomodolibet  competituife,  in  vim  pacti  reimntio  iu  Lis 
scriptis.  Item  iurn  cjiiocl  (piantiim  iu  me  fuerit  et  quatenus  meam 
personam  concernit  ant  concernere  i)<)terit  me  lauclatas  ac  probas 
hnins  collegii  consuetudines  observatnrnm,  nua  cum  aliis  orJina- 
tionibns  per  magistrnm  et  socio.s  editis  pro  .sustentatioue  quonin-  5 
dam  sociorum  ac  discipulornm,  iuxta  tenorem  ciiiusdam  iuraraenti 
quo  magister  olim  et  socii  se  deviuxeiiint  oraturos  tarn  pro  dicto 
domino  Johanue  Roffensi  ej^iscopo,  quam  Henrico  Edyall  arclii- 
diacono  Roffensi,  Hugone  Asshton  archidiacono  Eboracensi,  Jo- 
hanna Ri])pljugliam  in  sacra  theologia  doctore,  et  Roberto  Dokket  lO 
in  eadem  baccalaureo,  ac  Marmaduco  Constable  eqiiite  aurato,  et 
Roberto  Symson  artium  magistro,  ceterisque  qui  privatas  aliquas 
aut  sociorum  aut  discipulorum  fimdationes  feceiiint  aut  in  poste- 
rum  factuii  sunt;  simulque  et  curabo  quantum  in  me  fuerit  a 
ceteris  meis  consociis  omnibus  idem  fieri,  neque  extortas  eorundem  1 5 
interpretation es  per  quemcunque  factas  admittam,  aliter  quam 
sensus  eorum  apertus  patiti;i-  et  mea  conscientia  magis  couformem 
iudicabit  animo  conditoris.  Item  nemini  socioinim  consentiam  ut 
ad  aliam  fiicultatem  se  divertat  pro  gradu  in  ea  suscii)iendo,  prse- 
terqnam  ad  pliilosopliia)  et  theologia?  duntaxat.  Haec  omnia  et  20 
singula  observabo  sicut  me  Deus  adivivet  et  hfec  sancta  Dei  Evan- 
gelia."  Quo  iuramento  prxestito  libroque  deosculato,  volumus  ut 
magistro,  vel  eo  absente  praesidenti,  statim  et  absque  mora  obliga- 
tionem  unam  cum  condicione  sub  forma  sequenti,  mutatis  de  more 
mutandis  et  abiectis  de  more  abiciendis,  debite  secundum  regni  25 
iui'a  confectam  et  manu  sua  propria  subscriptam,  suo  quoque 
sigillo  sigillatam,  iu  persona  sua  propria  et  pro  facto  suo  tradat 
ciun  effectu,  in  superiori  turri  tuto  semper  dum  vixcrit  conservan- 
dam.  Quod  si  forte  per  inscitiam,  aut  negligcntiam,  aut  aliquam 
auimi  mobilitatem  non  satis  ante  perpensam  quisquam  sociorum  30 
adversus  hoc  iuranientum  quicqiiam  admiserit,  nolumus  quod  eo 
facto  periurium  incuirat,  nisi  forte  (quod  aveiiat  Deus)  id  animo 
deliberato  fecerit,  aut  poenas  se  datunim  recusaverit  qua:»  in  statutis 
exiguntur.  Ad  quern  modum  et  iuranientum  quod  inferius  pi-o 
discipulis  dcscribitur  intelligi  volumus.  35 


Statutes  of  l^envy  FML     (1540)  63 


CAP.  XI. 

lUSIUEAN- 
DUM  ELEC- 
TI  eOCII  AC 
SCHOLARIS. 


RIBUS  UNA 
CUM  CONDI- 
CIONE  H^C 


64  33isl)op  jpislber's  Statutes.     (1530) 

CAP.  XIII.  [CAP.  XIII.] 

KOKMA  AU- 

GATI0NI8        Forma  autem  Ohligationis  ino  Sociis  ac  ScJiolaribtis  una  cum 
PRO  SOCIIS  Condicione  ha;c  est. 

AC  SCHOLA- 

NOVEKINT  UNIVERSI  per  pr^sentes  me  N.  N.  de  Canta- 
brigia  in  comitatu    Cantabrigije    teneri  et   firmiter   obligari     5 
^^^-  N.    magi.stro    ac    sociis    et    scbolaribiis    collegii    Sancti    Jobannis 

The  follow  .  ..  r\  ^     •    • 

shall  bind        Jlivangelistse    in    universitate    Lantabrigiaj    et    in     eodem    comi- 

hiiiiselftopay  ,  ,.,.,.  , 

£100  to  the      tatu  in  centum  bbns  sterbngorum  solvendis  eisdem  magistro  ac 

niastcr,  fcl-  .        '        . 

lows  and         sociis  ct  scbolaribus  einsdem  collegii  vel  eorum  successoribus  aut 

scholars  of  the  ° 

caw  fic  shall  6orum   ccrto   attornato   in   festo    N.   proximo   fiitnro   post  datum  10 

pensation''"  prsescntium.     Ad  qnam  qiiidem  solutionem  bene  et  fideliter  fa- 

I^fromMle"'  cicndam    obligo    me,    beredes  et  executores  meos  per  prsesentes 

shaa'apVeai  sigUlo  meo  sigillat.     Dat.  <tc. 

scntcnr'  THE  CONDICION  of  tins  obligacion  is  sucbe  that  yi  the 

hira  accord-  aboue  bounden  N.  N.  in  his  o\vne  parsone  or  by  any  other  par-  l  c: 

ingtotho  ,  .  '  ,  "^  ■,         , 

statutes.  sone  pni'sew,  obteync  or  impetrate,  or  cause  to  be  pursued,  ob- 

teyned  or  impetrated,  piyuely  or  opynly,  dyrectly  or  indyi'ectly, 
from  the  pope',  the  cowi-t  of  Rome,  or  from  any  other  place  or 
])arsone,  any  dispensacion,  interpretacion  or  lycence  contrary  to 
the  othe  made  by  the  seid  N.  N.  at  the  tyme  of  his  admission  to  20 
be  felow  and  scoler  of  seynt  Johns  college  in  the  vniuei-site  of 
Cambrige,  or  to  any  part  of  the  same  othe,   or  contrary  to  the 
ordynances  or  statutes  of  the  same  college  or  any  one  of  them, 
or  yf  the  same  N.  accept  or  vse  any  suche  dispensacion,  interpre- 
tacion or  lycence  pursued,  impetrated  or  obteyned,  by  hym  self  or  25 
by  any  other  parsone  or  pai-sones,  of  what  so  euer  authorite  they 
be.    or   yf  he   prouoke    or    apeale,    iudicially    or   cxtraiudicially, 
from  any  greff,  iuggement,  ai-bitrement  or  sentence,  interloquytory 
or  difiynytyue,  processe  or  interpretacion,  against  hym  for  any 
thyng  concernyng  the  seid  othe  or  any  parte  therof,  or  the  said  30 
ordynances  and  statutes  or  any  of  them,  wlierunto  by  the  said 
othe  or  any  parte  therof,  orelles  by  any  of  the  seid  ordynances  and 
statutes  or  any  of  them,  he  is  bounden  to  stonde  and  obey,  or  in 
ca.se  itt  fortune  the  said  N.  to  be  deprjiuHl  of  the  said  felowship, 
or  to  be  greued  by  the  maister,  the  presydent  or  felowes  of  the  35 
said  college  for  any  offense  or  act  pretendyd  to  be  doyne  by  hym 
contrary  to  the  othe  afforsaid  or  statute;   yf  lie  tlian,  or  in  that 
ca.'^e,  or  therforc,  or  by  any  occasion  therof,  pursew,  troble  or  vex, 
in  the  law  or  owte  of  the  law,  by  the  way  of  fact  or  other^^^se, 
'  "pope,"  erased. 


Statutes  of  ^tnx^  tTMl.     (1545)  65 


CAP.  XI. 
lUSIUKAN- 
DUM  ELEC- 
TI SOCH  AC 
SCHOLAUIS. 


66 


i3is|)op  jpislber's   ^tntutts.     (1530) 


CAP.   XIII. 

FORMA  AU- 
TEM  OBLI- 
GATIONIS 
PKO  80CIIS 
AC  SCHOLA- 
RIBUS  UNA 
CUM  CONDI- 
CIONE  HiEC 
EST. 


Admission  of 
fellows  ac- 
cording to 
standing. 


A  copy  of  the 
fellows  «a til 
and  bond 
signed  by  a 
public  no- 
tary, to  be  de- 
posited in  the 
college  tower. 


the  said  maister,  president,  any  scoler  or  felow  of  the  said  college, 
or  pur.-iew  to  any  estate  or  pai-sone  for  any  lettres  or  vnfytyngs, 
commaundments,  requestes  or  desyres,  by  wi7tyng,  by  message, 
or  by  worde  of  mowtlie,  for  his  restitucion  to  the  same  felowsliip, 
or  for  lettyng  of  the  said  depryuacion,  or  the  execucion  of  the  5 
same,  or  any  siiche  wrytynges  or  messages  vse  or  accept ;  orelles  yf 
he  pursew  in  any  cowi-t,  spirituall  or  temporall,  or  by  the  way  of 
fact  any  thjTig  do  for  his  remedy  in  the  premysses  at  any  tyme 
duryng  his  lyfF,  then  this  obligacion  shall  stonde  in  his  full 
strenght  and  vertew,  orelles  &c.  10 

OMNIBUS  HIS  FACTIS  statim  in  verum  socium  per  ma- 
gistrum,  aut  eo  absente  prfesidentem,  admittatiir.  Proviso  iit 
quum  plures  eodem  anno  ita  in  perpetuos  socios  fiierint  admit- 
tendi,  ille  ante  alios  admittatiir  in  socium  qui  prius  fuerat  actua- 
liter  graduatus  in  universitate.  Moxque  de  iuramento  prredicto  1 5 
et  obligationis  traditione  fiat  instrumentum  publicum,  signo  et 
subscriptione  alicuius  notarii  publici  munitum,  tenorem  et  formani, 
diem,  nomen  et  cognomen  cuiusque,  et  cuius  comitatus  et  dicecesis 
existat,  quemque  comitatum  aut  dicecesim  in  collegio  supplet  et 
occupat  continens,  quod  in  registro  dicti  coUegii  inscriptum  per-  20 
petuo  observetur.  Quodsi  proedictum  iuramentum  prsestare  aut 
obligationem,  uti  prfefertiir,  couficere  et  tradere  recusaverit,  eo 
ipso  omne  ius  et  titulum  quod  in  dicto  collegio  habuit  amittat, 
nee  postea  in  socium  scholarem  ipsius  collegii  admittatur  aut 
unquam  assumatur.  25 


w 


[CAP.  XIV.] 

De  Discipulorum  Qualitate  et  Electione. 

'E  SIT  ERGO  SEMINARIUM  ineptum  et  inobediens,  hoc 
est  quod  moUiter  et  generose  tractai'i  nequeat,  statuimus  et 
(juaiityofthc  oi'dinamus  quod  sint  in  dicto  collegio  viginti  duo  discipuli,  si  id  3^ 
.-scioars.  commode  fieri  poterit,  turn  ob  alia,  turn  ut  sociis  ac  scholaribus 
decedentibus  in  eorum  loca  succedant,  extraneisque  in  electionibus, 
ut  praemittitur,  praiferantur,  si  merita  et  ceterge  circumstantiae  re- 
spondeant,  quique  qualitatibus  subsequentibus  sint  ornati,  vide- 
licet quod  sint  ex  legitimo  toro  nati,  bonis  moribus  et  honestis  et  o  r 
bona  indole  perornati,  corpore  nuUis  contagiosis  aut  iucurabilibus 
morbis  vitioso  aliasve  deformi  axxt  mutilo,  nee  baccalam-ei  in 
ai-tibus  ncc  in  sacris  ordinibus  constituti,   et  qui  in  grammaticji 


^tatutis  of  IL^aui?  FMJ.     (1545)  67 


CAP.  XI. 
lUSIURAN- 
DUM  ELEC- 
TI  80CII  AC 
SCHOLAHIS. 


CAP.  XII. 

I)e  Discipulorum  Qualitate  et  Electione. 

NE  SIT  ERGO  SEMINARIUM  ineptum  et  inobediens,  hoc 
est  quod  inolliter  et  generose  tractari  nequeat,  statuimus  et 
5  oi'dinamiis  qviod  sint  in  dicto  collegio  praetex*  reliquas  beiiefactorum 
fundationes  pro  fundati'ice  viarinti  quatuoi"  discipuli,  nisi  (id  quod   Quality  of  the 

T.  T  •,  \  ••!?••  1      -1  •  •  24  scholars. 

JJeus  pronibeat)  coutigent  collegium  m  tantani  decidere  ino})iam, 
ut  hie  numei'us  ex  iudicio  magistri,  jjrsesidis,  duodecim  seniorum 
et  thesaurariorum,  aut  maioris  eorum  partis,  secundum  ipsorum 
10  conscientias  diminuendus  esse  videatur,  tum  ob  alia,  turn  ut  sociis 
ac  scholaribus  decedentibus  in  eorum  loca  succedant,  extraneisque 
in  electionibus,  ut  praemittitur,  praeferantur,  si  merita  et  ceterae 
circumstantiac    respondeant,    quique    qualitatibus    subsequentibus 


68 


i3isf)op  jFisftet's   ^tntutfs.     (1530) 


CAP.  XIV. 
DE  DISCI- 
PULOKUM 
QUALITATE 
ET  ELEC- 
TIONE. 

Ceteris  pari- 
bus the  poor- 
est to  be  pre- 
ferred. 

Counties  of 
scholars. 


By-founda- 
tions to  be 
accepted. 


Latina  bene  et  sufficienter  iiidicio  magistri,  aut  eo  abseute  prse- 
sidentis,   et  maioris  partis  septem   senioniin   iastnicti,  idoneiqiie 
sint  lit  dialectices  rudimentis  imbuantur.      Provi.so  semper   quod 
doctiores  indoctioribus  ceteris  paribus  praeferantur,  inter  quos  et 
inoi)es  prajponi   volumus,  modo  fucrint   in   ceteris  condicionibus  5 
pares.     Nam  et  ob  inopia?  respectum  optima  simul  et  pieutissima 
fundatrix   prteponi   voluit   illos   qui    de  comitatibus  istis  inferius 
nominatis  fiierint  oriundi,  de  comitatibus  (inquam)  Northumbrite, 
Dunelmiaj,   Westmerise,    Cumbrise,    Eboraci,    Lancastrise,  Derbiae, 
Notynghamise,  Richmondise,  atque  de  illis  novem  comitatibus  dis-  J  O 
cipulorum    ad    minimum   medietatem   fore    semper   assumendam. 
Quamobrem  et  nos  (uti  merito  tenemur)  eius  voluntatem  implere 
cupientes,  statuimus  ut  de  dictis  novem  comitatibus  tot  discipuli 
pro   fundatrice    deputeutur,   cuius  ordinationem   nos  nequaquam 
decet  iufiiiigere.   Ceterum  e  reliqiiis  comitatibus  praeferri  censemus  i  ^ 
Lincolniam,  Northfolchiam,   Estsexiam,  Middlesexiam,  Kanciam, 
Cantabrigiam,  ceterosqiie  in  quibus  collegium  prajdia  sen  fiindos 
habiturum  sit.     Neqiie  tainen  permittimus  ut  vel  de  bis'  vel  illis 
comitatibus   aut   alio  qiiovis  hiiius  regni   comitatu   discipulorum 
numerus  ex  iis  qui  pro  fundatrice  deputentur  excedat  binarium,  20 
nisi  forsaii  ex  antedictis  novem  comitatibus  idonei  defuerint  ad 
numeri  destinati  complementum ;  quam  sane  rem  ita  iudicio  eli- 
gentium    committimus,   ut   in   conscientiis   siiis   ipsi   coram    Deo 
responderint.     Nam  hoc  solo  casu  et  non  alio  supplere  volumus 
et  statuimus  inopiam  ipsam  ex  illis  novem  comitatibus.     Venim  25 
ita  partiri  numerum  integrum  volumus,  ut  de  nullo  prfedictonim 
comitatuum  discipulorum  assumptoiiim  numerus  binarium  excedat, 
nisi  quiim  posthac  per  minores  expensas  et  per  ampliores  collegii 
proventus  licebit  augeri  discipulorum  numerum  su})ra  viginti  et 
duos,   vel  quiun   e  singulis  novem   illorum    comitatuum  reperiri  30 
nequeant  idonei  qui  deputentur,  quemadmodum   in  statuto   "de 
sociorum  electione"  diximus.     Nam  piam  fundatricis  mentem  in 
hoc  negotio  penitus  observari  volumus,  et  illos  novem  comitatus 
tam  in  sociorum,  quam  in  discipulorum  electionibus  prjoferri  iube- 
mus.     Verumtamen   si  foi'te  repcrti    fueriiit  alioqui   qui   pra^ter  35 
fundatricis  bona  fundos  aut  prsedia  sufficientia  pro  discipulis  aliis 
sustentandis  collcgio  coutulerint,  illis  non  ])ra^cludinius,  quo  minus 
possent  quotquot  volueriiit  discipulos  adicere,   ot   de    quocunque 
nialuerint  comitatu.     Neque  tamen  istos  intra  prsedictum  nume- 
rum   intelligimus    comprehendi,    sic    ut    propter    istos   minuatur  40 

>  iis  M.S. 


Statutes  of  l^enrp   FMK.     (1545) 


69 


sint  omati,  videlicet  quod  siut  boms  moribus  et  honestis  et  bona 
indole  perornati,  corpore  nullis  contagiosis  aut  incurabilibiis  morbis 
vitioso  aliasve  insigiiiter  defornii  aut  mutilo,  nee  baccalaurei  in  arti- 
bus  nee  in  sacris  ordinibus  oonstituti,  et  qui  in  grammaticis  bene 
5  et  sufficienter  iudicio  magistri,  aut  eo  absente  prtesidis,  et'  maioris 
partis  duodecim  seniorum  instructi,  idoneique  sint  \\t  dialectices 
rudimentis  imbuantur.  Proviso  semper  ut  doctiores  indoctioribus 
ceteris  paribus  praefei-antur,  inter  quos  et  inopes  prjeponi  volumus, 
modo  fuerint   in  ceteris  condicionibus  pares,   et  ut  in  discipulis 

10  eligendis  eadem  comitatuum  ratio  diligenter  servetur,  quam  ante 
in  statutis  '  de  sociorum  qiialitatibus'  descripsimus.  Horum  autem 
discipulorum  nominationem  et  electionem  volumus  in  sacello  dicti 
collegii  fieri  proximo  die  Lunae  post  festum  Omnium  Sanctorum 
per  magistrum,  prfesidem  et  duodecim  seniores  prsescriptos  et  duos 

1 5  decanos,  duos  thesaurarios  et  principalem  lectorera,  vel  saltern  per 
totidem  ex  eis  quot  electionis  tempore  in  universitate  prassentes 
fuerint,  sic  ut  triduo  prius  per  magistrum,  vel  eo  absente  per  prse- 
sidem,  omnibus  coelectoi'ibus  prsedictis  tunc  in  viniversitate  pr?esen- 
tibus  electio  futura  una  cum  loci  vel  locorum  illorum  vacatione 

20  significetur  et  intimetur  bora  octava  aut  nona  ante  meridem  cele- 
branda,  et  eodem  die  quo  incepta  est  eandem  terminari  volumus  et 
consummari.  Proviso  semper  quod  discipuli  illi  duo  qui  sunt  ex 
fundatione  doctoris  Pipplingham  intra  mensem  a  vacatione  unius 
aut  amborum  eligantur.     Discipulorum  quoque  D.  Dolmanni,  qui 

25  novem  sunt  et  sisatores  vocantur,  electionem  statam^  aut  sollemnem 
esse  nolumus;  sed  magistro  et  octo  e  duodecim  senioribus,  quorum 
quatuor  e  novem  comitatibus  ultra  Trentam  sint,  quatuor  alii  e 
reliqua  Anglia,  qui  diutissime  \itrinque  seniores  fuerant,  concedi- 
m\;s   potestatem  ut  singuli  quando  locus  aliquis   vacaverit  unum 

OQ  sibi  quem  velint  eligant^,  liac  tamen  cautione  habita,  ut  hi,  quos 
illi  discipulos  eligunt,  tantam  in  litteris  factam  progressionem 
habeant,  quantam  statuta  a  pensionariis  requiiiint.  Tres  vero  alios, 
])rEeter  dictos  viginti  quatuor*  D.  fundatricis  discipulos,  quoi'um 
unus  vestiario,  aliusque'^  pidsationi  campan*,  et  tertius  liorologio 

1  et  om.  MS.  ^  gtatim  MS. 

^  The  marginal  note  (cf.  Stat.  Eliz.  c.  15)  here  adds  :  "eundemque  quamdiu 
velint  retiueant,  discedentoque  seniore  locum  sisatoris  iterum  vacuum  putent," 
(MS.  i)utet). 

*  "quatuor."  The  text  had  duos;  which  was  erased,  and  the  marginal 
note  "22  pro  24"  added.     See  above,  p.  67,  1.  6. 

fl  qui  MS. 


CAP.  XII. 
DE  DISCI- 
PULORUM 
QUALITATE 
ET  ELEC- 
TIONE. 


Ceteris  pari- 
bus the  poor- 
est to  bo  pre- 
ferred. 


Scholars' 
election  on 
the  Monday 
next  after 
All  Saints' 
day. 


Dr  Rippling- 
liam's  two 
scholarships 
to  be  tilled  up 
wthin  a 
month  after 
a  vacancy. 

Dr  Dolman's 
9  proper  si- 
zars to  be 
named  by  the 
master  and  8 
of  the  1'2  se- 
niors, as  va- 
cancies shall 


The  chapel 
clerk's,  clock- 
keeper's  and 
bell-ringer's 
scholarships 
to  be  tilled  up 
within  4  days 
after  a  va- 
cancy. 


70 


33is6op   Jfis|)cr's   ^tntutes.     (1530) 


CAP.   XIV, 
DE  DISCI- 
PULORUM 
QrALITATE 
ET  ELEC- 
TIONE. 
Richmond. 

Scholars' 
election  on 
the  Monday 
next  after 
All  Saints' 
dav. 


Dr  Ri|)iiling- 
liam's  two 
scholarships 
to  be  filled  up 
within  a 
month  after  a 
vacancy ;  the 
chapel- 
clcrK's,  clock- 
keeper's  and 
bell-ringer's, 
within  4 days. 

Form  of  elec- 
tion. 


Examination. 


In  case  of  dis- 
agreement 
candidates 
supported  by 
the  master  to 
he  elected. 


Purity  of 
election. 


nnmerus  ex  dictis  comitatibus  eligendorum.     Sed  et  Richmondire 
comitatiii  libertatem  liic  eaudem  tribui  iiiljemus,  quam  iu  statute 
"de  sociornim  qiialitatilnis"  ante  declaiavimiis.  Horuinautem  disci- 
pulonim   nominationem    et    electionem  volumiis  iu   sacello  dicti 
collegii  fieri  proximo  die  Lunje  post  festiiin  Omnium  Sanctonmi  5 
pel'   magistnim,    jua^sidenteni   et  septem    seniores  pra?scri}jtos  et 
duos  decauos,  duos  thesaui^aiios  et  principalem  lectorem,  vel  saltern 
per  totidem  ex  eis  quot  tempore  electionis  in  universitate  px'se- 
sentes  fuerint,  sic  ut  triduo  prius  per  magistrum,  vel  eo  absente 
per  praisidentem,  omnibus  coelectoribus  i)r£edictis  tunc  in  univer-  lO 
sitate  i)r?esentibus  electio  futura  una  cum  loci  vel  locorum  illorum 
vacatione  significetur  et   intimetur  certa  hoi"^   debere  celebrari; 
et  eodem  die  (pxo  incepta  est  eandem  terminari  volumus  et  con- 
summari.     Proviso  semper  quod   discipuli  illi    duo  qui  sunt  ex 
fundatione  doctoris  Ripplyngliam  intra  mensem  a  vacatione  unius  T  5 
aut  amborum  eligautur;   tres  vero  alios,  quorum  unus  vestiario, 
aliusque  pulsationi  campanse,  et  tertius  horologio  depiitentur,  intra 
quatuor  dies  a  vacatione  alicuius  eorundem  eligi  volumus  (si  id 
commode  fieri  poterit).     Forma  autein  electionis  ha?c  est.     Con- 
veniant  die,  ut  i)rajfertur,  per  triduum  prius  eis  pra?finitum  in  20 
sacellum  nostri  collegii  magister,  praesidens,  septem  seniores,  duo 
decani,  duo  thesaurarii  et  2:)rincipalis   lectoi",  vel    saltern   totidem 
ex  eis  quot  in  universitate  pnesentes  fuerint,  absentes  autem  suf- 
fragiis  suis  pro  ilia  vice  careaut;    et  coram  eis  tunc  et  ibidem 
omnes  scholastici  qui  tunc  in  discipulos  nostri  collegii  nominari,  25 
eligi  et  admitti  cupiunt  et  petunt,  i)er  ununi  ex  septem  senioribus 
examinentur  in  cantu  et  litteris,  et  ille  pro  electo  habeatur  quem 
maior  pars  dictoruin  eligcntium  prpesentium  eligendum  duxerit  et 
prpefercndum.     Et  in  casu  quo  electores  pra^dicti  ita  inter  se  de 
alicuius  discipuli  aut  discipulorum  electione  dissentiaut,  ut  ante  30 
occasum  solis  illius  diei  maior  pars  eoriuu  in  cum  vel  in  cos  non 
consontiant,  tunc  volumus  ut  ille  pro  electo  vel  electis  habeatur 
quem  magister  aut  eo  absente  prsesidens  duxerit  eligendum.     Ad- 
icientes    prajterea     ut    in    virtute    iuramenti    nidlus    eligentium 
mercede,  pretio  vel   dono  dato,   soluto,   promisso  vol  pi'obabiliter  35 
expectato   adductus,    aut   quovis   ex  pacto,   quibuscunque  verbis 
concepto,  aliquem  noniinet  a\it  aliquid  pro  nominatione  huiusmodi 
ullo  imquam  tempore,  etiam  si  gratis  t)fteratur,  accii)iat.      De  quo 
si  iuxta  formam  in  capite  "de  punitione  in  maioribus  criminibus" 
traditam  convictus  fuerit,  tanquam  ])eriurus  puniatur  et  liabeatur  40 
et  pra^tei'ca  reddat  collegio  duj^lum  accept!. 


Statutes  of  l^nug  FHL     (1545) 


71 


dei)Vitetur,  intra  qiiatuor  dies  a  vacatione  eonindem  eligi  volumus, 
si  id  commode  fieri  poterit.  Forma  autem  electionis  haec  est. 
Conveniant  die,  ut  praefertur,  et  hoia  prius  assignata  in  sacel- 
lum  dicti  collegii  magister,  ])r8eses,  duodecim  seiiiores,  duo  decani, 
5  duo  thesaurarii  et  principalis  lector,  vel  saltern  totidem  ex  eis 
quot  in  univemtate  prsesentes  fuerint,  absentes  autem  suffragiis 
suis  pro  ilia  vice  careant;  et  coram  eis  tunc  ibidem  omnes  sclio- 
lastici,  qui  tunc  in  discipulos  liiiius  collegii  uominari,  eligi  et 
admitti  cupiunt  et  petunt,  per  unum  ex  electoribus  examinentur 

10  in  cantu  et  litteris,  et  ille  pro  electo  habeatur,  quem'  maior  pars 
dictorum  cligentium  i:ti-0esentium  eligendum  duxerint  et  prseferen- 
dum.  Magistro^  autem  in  liac  discipulorum  electione  (quam  ne- 
quaquam  volumus  occulto  aliquo  scrutinio,  sed  aperte  fieri  ac 
transigi)  duas  voces  concedimus.      Et  si  numerxis  sociorum,  qui  in 

I  5  b'lc  electione  suffragia  laturi  sunt,  una  cum  magistro  (duabus  suis 
vocibus  computatis)  in  duas  pequales  partes  divisus  fuerit,  turn 
illam  partem  prsevalere  volumus  in  qua  magister  fuerit.  Quod  si 
electores  praedicti  ita  inter  se  de  alicuius  discipuli  aut  discipvilorum 
electione  dissentiant,  ut^  ante  horam  quintam  post  meridiem  maior 

20  vel  sequalis  pai-s  eorum*  in  eum.  vel  in  eos  non  consentiant,  tunc 
volumus  ut  ille  vel  illi  pro  electo  vel  electis  babeantur  quem 
magister,  aut  eo  absente  prseses,  duxerit  eligendum.  Adicientes 
prieterea  ut  in  virtute  ivu-amenti  nullus  eligentium  mercede,  pretio 
vel  dono  dato,  soluto  vel  promisso  aut  probabiliter  expectato  adduc- 

25  tus,  aut  quovis  ex  pacto,  qiiibuscunque  verbis  concejjto,  aliqiiem 
nominet  aut  aliquid  pro  nominatione  buiusmodi  ullo  unquam 
tempore,  etiam  si  offeratur,  accipiat.  De  quo  si  iuxta  formam  in 
capite,  '  de  punitione  in  maioribus  criminibus,'  ti-aditam  convictus 
fuerit,  eandem  quse  illic  praescribitur  pcenam  subeat. 


CAP.  xir. 

DE  DISCl- 
PDLORUM 
QUALITATE 
ET  ELEC- 
TIONE. 

Form  of  elec- 
tion. 


Examina- 
tion. 


Master  to 
have  2  votes ; 
where  the 
votes  are 
equally  di- 
vided, candi- 
dates whom 
he  supports 
to  be  elected ; 
so  too  in  case 
of  disagree- 
ment among 
the  electors. 


Purity  of  elec- 
tion. 


^    ' '  magister  et "  in  small  letters  in  outer  marg. 

2  These  two  clauses  ("magistro— magister  fuerit")  are  erased. 

3  et  MS. 

*  For  "maior  vel  tequalis  pars  eorum"  tlie  margin  has  "magister  et  maior 
eorum  pars." 


72 


sl3is]&op  Jpisf)er's  Statutes.     (1530) 


CAT.  XV. 
DK  DISCI- 
PULOUUM 
lUUAMEN- 
TO. 


Scholars  not 
to  be  sworn 
undtr  14 
years  of  age. 


Scholai's' 
oatli. 

I  believe  that 
I  ani  free  from 
any  canonical 
impediment 
to  |)riests' 
orders  except 
tliat  of  age. 


I  have  not  a 
certain  an- 
nual income 
of  more  than 
5  marks. 
I  will  not  di- 
vulge college 
secrets. 

I  will  always, 
whatever 
office  I  may 
hold. advance 
the  interests 
of  the  college. 


I  will  not  con- 
sent to  any 
diminution  of 
the  statut- 
able number 
of  scholars. 

1  will  observe 
the  statutes. 


[CAP.  XV.] 
De  D'lscipvlorum  luramento. 

QUUM  NEMO  SIT  mentis  compos  ?etateque  et  iudicio  pro- 
A'ectior,   qui  noii  aliqua  leligione  Deique  reverentia  iiatiira 
constringatur  conimoveaturque,  et  idcirco   ca  iuviolatiiis  et  inte-  5 
grius  sataget   servare,   quse  sanctissimo  iiueiuraiulo  se   inconcusse 
facturum    confirmat;    statiiimus    itaque    lit    luuisquisqiie     sclio- 
lasticus  ill  discipulum  dicti  collegii  electiis,  infra  trcs  menses  post- 
quaiii    electus  fuerit,    ad  discipulorum  emolumenta  eiiisdem  per 
magistrum    ant    prajsidontem    admittatur.      Quern    si    ante    eius  iq 
admissionem   quartum   decimum    sn£e  fetatis  annum    compleverit, 
tunc  priusquam  in  nostnim  collegium  ita  admittatur,  ut   aliquid 
emolumenti  ex  eodem  percipiat,  coram  magistro  vel  pi'sesidente  et 
duobus  aut  tribus  sociis,   tactis  sacrosanctis  Dei  Evangeliis  sub- 
scriptum   volumiis  piiblice  et  pei"sonaliter  prsestare  iuramentum.  i  s 
Qui  autem  in  suo  ingi'essu  vel  admissione  iunior  quam  prjedietum 
est  fuerit  setate,  (qiium  ilia  setas  pondus  iuramenti  nee  testimare 
potest  nee  ferre)  eum  tantisper  iuramento  arctari  nolumus.     Ve- 
rumtamen    infra   mensem  postquam   ad  prredictam    setatem    per- 
venerit,  id  coram  eisdem  similiter  prjestare  iiu'amentum  teneatur.  20 
"  Ego  N.   N.  in  collegium  Sancti  Johannis   Evangelistse  in  imi- 
versitate   Cantabrigine  in  discipulum  electus,   iuro  quod  firmiter 
credo  me  fetatis  esse  N.   circiter  diem  N.  et  in  comitatu  N.  ex 
legitime  toro  natum,  nullumque  quod  sciam  aut  credam  impedi- 
mentuni  canonicum  ad  ordinem  sacerdotii  prjeter  defectum  aetatis  2  1^ 
patientem.     Item  iuro  quod  iion  habeo  aliquid  cei-tum,  unde  pos- 
sum expendere  annuatim  ultra  quinque  marcas  sterlingorum.  Item 
si  contingat  me  scire  aliqua  secreta  buius  collegii,  ipsa  in  damnum 
sive  prpeiudicium  ipsius  niiUi  revelabo.    Item  quod  ad  dicti  collegii 
augmentationem,  bonorum,  possessionum,  redituum  et  iurium  eius-  oq 
dem  conservatioiiem,  defensioneni,  in-omotionem  ac  expeditionem 
ncgotiorum  quorumcunque,  ad  qucmcunque  statum  posthac  deve- 
nero,  in  sanis  consiliis,  beneficiis,  favoribus,  auxiliis,  quantum  in  me 
fuerit  et  ad  me  peitinucrit,  diligonter  iuvabo,  et  pro  oisdom  labo- 
rabo,  quamdiu  vixoro  in  hoc  mundo.     Item  non  procurabo  diminu-  oc 
tionem  seu  adnuUationem  alicuius  numeri  discipulorum  in  prai- 
sentibus  statutis  a.ssignati,  vel  etiam  fieri  quoad  potero  i)ermittani, 
noc  eisdem  consentiam  quo  vis  modo.     Item   quod  omnia  stjituta 
dictum  collegium  concementia  per  revereudum  in  Christo  patrem 


Statutes  of  l^cnii)   Fffl.     (1545)  73 

CAP.  XIII.  CAP.  xiir. 

DE  DISCI- 

De  Discipulorurti  luramento.  pulouum 

^  lURxVMEN- 

QTO. 
UUM  NEMO  sit  mentis  compos  jetateqiie  et  iudicio  pro- 
vectior,  qui  noii  aliqua  religione  Deique  reverentia  natura 
5  constringatur  moveaturque,  ct  idcirco  eix  invdolatius  ct  integi-ius 
sataget  servare  quai  sauctis.siiuo  iureiurando  se  inconcussc  fac- 
tiirum  confirmat;  statuimus  itaqiie  iit  unusquisque  soholaaticus 
in  cliscipuhim  clicti  coUegii  electus  infra  tres  dies  (si  prsesens 
fuerit  in  acadcmia)  ])ostquam  electus  fuerit,  ad  discipiilorum  emo- 

I O  lumenta  eiusdem  per  magistrum  aut  prsesidem  admittatur.    Quern   scholars  not 
si  ante  eius  admissionem  sextum  decimum  sufe  setatis  annum  com-   under le"^" 
plevei-it,   tunc   jniusquam   in   istud  collegium  ita  admittatur,   ut   ^'^**"^"  "*'''^- 
aliqiiod   emolumentum   ex   eodem  pei-ci[)iat,   coram    magistro   vel 
prajsidente   et   duobus  aut    tribus   .sociis,   tactis    sacrosanctis    Dei 

1 5  Evangeliis  subscriptum  volumus  publics  et  personaliter  prsestare 
iiiramentum.  Qui  autem  in  suo  ingressu  vel  admissione  iunior 
quam  prsedictum  est  fuerit  ajtatc,  (quum  setas  ilia  pondus  iui-a- 
raenti  nee  existimare  potest  aut  ferre)  eum  tantisper  iuramento 
arctari  nohimus.     Verumtamen  infra  mensem  postquam  ad  prsedic- 

20  tam  jetatem  pervenerit,  id  coram  eisdem  similiter  prsestare  iuramen- 

tum  teneatur.  "  Ego  N.  N.  in  collegium  Sancti  Johannis  Evangelists   scholars' 

in  univei'sitate  Cantabrigise  electus  in  discipulum  iuro  quod  in  comi- 

tatu  N.  me  natum  esse  credo,  quodque  non  liabeo  aliquid  certum,    i  have  not  a 

certain  ali- 
unde possum  expendei'e  annuatim  ultra  quinque  marcas  sterlingo-   ""ai  income 

^  ^  .  ^  ^  *=         of  more  than 

2  5  i*um.     Item  quod  omnia  statiita  dictum  collegium  concernentia  per  5  marks, 
regiam  maiestatem  edita  et  decreta,  secundum  planum  litteralem  J  win  observe 

°  _  'J-  the  statutes. 

et  grammaticalem  sensum  et  intellectum  ipsorum  quantum  ad  me 
pertinet  inviolabiliter  observabo,  ac  quantum  in  me  fuerit  faciam 
ab  aliis  observari.     Item  quod  nulla  conventicula,  conspirationes,   i  win  not  plot 

30  confcederationes  seu  pactiones  aliquas,  contra  magistrum,  prsesidem,   allege or'any 
socium,  sclielarem  vel  discipulum  liuius  collegii  illicite  faciam,  nee 
ipse  fieri  procurabo,  seu  permittam  ab  aliis  fieri,  quantum  in  me 
fuerit,  seu  facientibus  ipsa  vel  eorundem  aliquod  dabo  consilium, 
auxilium  vel  favorem,  aut  eisdem  scienter  interesse  praisumam,  nee 

35  ipsis  consentiam,  tacite  vel  expresse;  sed  tranquillitatem,  paccm, 
commodum  et  lionorem  huius  collegii,  et  sociorum  et  scholarium 
ac  discipulorum  unitatem,  qiiantum  in  me  fuerit  et  ad  me  perti- 
nuerit,  viis   et  modis  quibus  potero  conservabo  et  ab  aliis   con-   iwiubeobe- 
servari  procurabo.     Item  quod  magistro,  praesidi,  decanis,  lectori  supcrio"»"'^ 

L 


74 


33isf)op   jpisber's   ^tntims.     (1530) 


CAP.  XV. 

i)E  Discr- 

PULOKUM 
IDRAMEN- 
TO. 

I  will  not  re- 
ceive any 
statutes  con- 
trary to  the 
present  from 
any  other 
than  hp. 
Fisher. 


1  will  not  sit 
northern   a- 
gainst  south- 
ern, faculty 
against  fa- 
culty, cla.ss 
against  class, 
nor  otherwise 
breed  strife  in 
the  college. 


I  will  not  plot 
against  the 
college  or  any 
iucnil>er  of  it. 


If  expelled 
from  the  col- 
lege accord- 
ing to  these 
statutes,  I 
will  i|uietly 
Buhmit. 


domiiiiuii  Joliaiiuem  Roffensem  episcoimni  edita  et  edcnda,  et  iiou 
alia,  seciuKhim  planum  litteralem  et  giiimiuaticalem  sensum  et 
intellectum  ipsorum  quantum  ad  me  jjertinet  inviolabiliter  obser- 
vabo,  ac  quantum  in  me  fuerit  faciam  ab  aliis  observari.  Item 
quod  nulla  statuta  sen  ordinationes,  interpretationes,  iniunctiones,  5 
immutationes,  declarationes  aut  expositiones  alia.s  pra^sentibus  sta- 
tiitis,  vel  qualitercunque  vero  iutellectui  eorundem  repugnantia, 
derogantia  vel  contraria,  per  quemcunque  aut  quoscunque  alium 
vel  alios,  quam  per  reverendum  in  Cliristo  patrem  dominum  Jo- 
liannem  Roffensem  episcopum  facienda  scienter  quomodolibet  ac-  lO 
ceptabo,  vel  eis  consentiam,  aut  ea  aliqualiter  admittam,  nee  eis 
parebo  \dlo  tem2)ore  vel  intendam,  nee  illis  vel  illorum  aliquo  ullo 
niodo  utar,  in  collegio  vel  extra,  tacite  vel  expresse.  Item  quod 
non  cro  deti'actor,  susurro,  faciens  obloquia,  aut  provocans  iram, 
odium,  di.scordias,  invidiam,  contumelias,  rixas  vel  iurgia,  aut  1 5 
sjjeciales  aut  piwcellentcs  ])ra?rogativas  nobilitatis,  generis,  scien- 
tiarum,  lacultatum  aut  divitiarum  allegans,  nee  inter  socios  ac 
scliolares  aut  discipulos  aut  alios  in  \inivei-sitate,  australes  seu 
borealcs,  sou  patri.e  ad  ])atriam,  generis  ad  genus,  nobilitatis  ad 
nobilitatcm  vel  ignobilitatem,  seu  alias  qualescunque  compara-  20 
tiones  qua^  odiosa^  sunt,  in  verbo  vel  facto,  malitiose  aut  causa 
comniovendi  socios  scliolares  aut  discipidos,  faciam  cpiovis  mode, 
tacite  vel  expresse.  Item  quod  nulla  conventicula,  cons])irationes, 
confa'deratioues  seu  i)actiones  aliquas,  infra  regnum  Anglise  vel 
extra,  contra  statuta  dictum  collegium  concernentia,  vel  contra  25 
ipsius  ct)llegii  statum,  commodinn  a- el  honorem,  aut  contra  magis- 
trum,  ])riesidentem,  socium  scliolarem  vel  disciimlum  liuius  collegii 
illicite  faciam,  nee  ipsa  iieri  procurabo,  seu  ])ermittam  ab  aliis 
fieri,  quantum  in  me  fuerit,  seu  facientibus  ipsa  vel  eorundem 
alitpiod  dabo  consilium,  auxilium  vel  favorem,  aut  eisdem  scienter  30 
interesse  pra^sumam,  nee  ipsis  consentiam,  tacite  vel  expresse.  Et 
si  aliquem  vel  aliquos  scivero  taliter  conspirantes  ant  confcede- 
rationes  procurantes,  ea  magistro  vel  pnesidenti  aut  alicui  ex 
septem  senioiibus  dicti  collegii  quam  primum  commode  potero 
verbis  aut  scrijjtis  expresse  denimtiabo.  Quodque  tranquillitatem,  35 
pacem,  commodum  et  honorem  huius  collegii,  et  sociorura  ac 
scholarium  et  discipulorum  unitatem,  quantum  in  me  fuerit  et 
ad  me  pertinuerit,  viis  et  modis  quibus  potero,  conservabo  et  ab 
aliis  conservari  procurabo.  Item  si  contingat  me  (quod  absit) 
I)ropter  mea  demerita  secundum  exigentiam  pnesentium  statuto-  aq 
nun  ab  hoc  collegio  expelli  seu  amoveri.  nuiiquam  ipsum  collegium, 


Statutes  of  |^cnr|)    Fffl.     (1545) 


75 


et  aliis  meis  superioribus  in  dicto  collegio  in  Ileitis  ct  honestis, 
jjn^seiiiim  qiiatemis  statiita  eiusdem  iiibent  aiit  requirimt,  obediam 
et  reverential!)  debitam  impendam.  Quod  si  contingat  me  (quod 
absit)  propter  mea  demerita  secundum  exigentiam  prsesentium 
K  statutorum  ab  hoc  collegio  expelli  seu  amoveri,  nunquam  ipsum 
collegium,  magistrum,  pra;sidem  seu  aliquem  alium  eiusdem  col- 
Icgii  occasione  expulsionis  seu  amotiouis  liuiusmodi  persequar, 
molestabo,  inquietabo  per  me,  alium  vel  alios,  seu  ab  aliis 
vexari   molestari   seu  inquietari  faciam.'      Item  quod    omnia    et 

10  singula  statiita  dicti  collegii,  quant\im  ipsa  me  concernunt,  fideliter 
observabo,  alioqui  poenas,  iniunctiones,  monitiones,  correctiones  in 
eis,  vel  secundum  formam  et  exigentiam  eorundem  inflictas  sine 
contradictione  quacunque  subibo,  et  me  liumiliter  subiturum  pro- 
mitto."    Item  quod  non  impetrabo  dispensationem  aliquam  contra 

1 5  iuramenta  mea  praedicta  vel  contra  statuta  vel  ipsorum  aliquam 
particulam."  Si  vero  sua  culpa  pr?edictiim  iuramentum  non  prse- 
stiterit,  eo  ipso  totum  ins  quod  ratione  suse  electionis  in  collegio 
nactus  erat  amittat,  et  alius  in  locum  ilium  pro  eo  tempoi^e  elec- 
tionis proximpe  post  lapsum  illius  temporis  iuxta  formam  prius 

20  descriptam*  eligatur.  Neminem  autem  inti-a  collegium  pro  disci- 
pulo  diutius  haberi  volumus,  quam  in  artibus  magisterii  gradum 
vel  assumpserit,  vel  pro  iudicio  magistri  maiorisque  partis  seniorum 
debuerit  assumpsisse. 

[This  oath  is  struck  out  in  the  MS.,  but  is  repeated,  with  scarcely  a  single 
alteration,  in  Stat.  Eliz.  c.  i6.] 


CAP.  XIII. 
DE  DI sci- 
re LORUM 
lORAMEN- 
TO. 

If  expelled 
from  the  col- 
lege accord- 
ing to  these 
statutes,  I 
will  quietly 
Bubrait. 


I  will  submit 
to  any  penal- 
ties imjiosed 
according  to 
the  statutes. 


I  will  not 
obtain  a  dis- 
pensation 
from  this 
oath  or  from 
the  statutes. 

Scholars  elect 
neglecting  to 
take  the  oath 
shall  forfeit 
their  scholar- 
ships. 

Scholarship 
not  to  bo  re- 
tained after 
the  holder  has 
taken,  or 
ought  to  have 
taken,  his 
M.A.  degree. 


^  "molestari— faciam"  cm.  MS. 


^  dcscriptum  MS. 


76 


33is|)op  j^is^er's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XV. 
DE    DIRCI- 
PULORUM 
lURAMEN- 
TO. 


I  will  submit 
to  any  penal- 
ties imposed 
according  to 
the  statutes. 


I  will  not  re- 
ceive a  dis- 
pensation 
from  this 
oath  or  from 
the  statutes. 


Hcluilars  elect 
neglecting  to 
take  the 
oaths  .shall 
forfeit  tlu'ir 
scholar.shii>s. 


Scholarship 
not  to  be  re- 
tjiined  after 
the  holder 
has  taken,  or 
ought  to  have 
taken,  his 
M.A.  degree. 


magistruin,  pr?esideutem  seu  aliquoin  alium  eiusdem  collcgii  occa- 
sione   expulsiouis  sen  ainotiouis  Imiusmodi  perscquar,  molestabo 
sen  inquietabo  per  me,  alium,  alios,  sen  ab  aliis  vexari  molestari 
sc\i  inqiiietari  faciam,  aut  quantum  in  me  fucrit  j')ermittam  quo- 
modolibet,  in  foro  ecclcsiastico  sen  sfeculari,  sed  omni  action!  sajcu-  5 
lari,  canonical  vel  civili,  appellationique  et  querelse  ac  quammlibet 
litterarum  impctrationi,  precibus  principum,  piwlatorum,  procerum, 
magnatiim  aut  aliovum  quorumcunque,  et  quibuscunque  iui'is  et 
facti  remediis,  per  qnse  me  petere  possem  in  integrum  restitui,  vel 
quantum  ad  ius  et  titulum  sen  possessionem  in  ipso  collegio  \nndi-  lO 
candum  roconciliari,  in  vim  pacti  renuntio  in  prsesenti,  et  rennn- 
tiabo  in  scriptis,  si  id  abs  me  exactum  fiierit  in  mea  exjjulsione. 
Item  quod  omnia  et  singula  statuta  dicti  collegii,  quantum  ij)sa 
me  concernunt,  fideliter  observabo,  alioqui  poenas  in  eis  vel  secun- 
dum formam  et  exigentiam  eorundem  infl  iotas  sine  contradictione  1 5 
qxiacunque  subibo,  et  me  humiliter  subiturum  promitto.     Item 
quod    non    impetrabo    dispensationem  aliquam  contra   iunimenta 
mea  pra?dicta  vel  contra  statuta  aut  ipsorum  aliquam  particulani, 
nee  dispensatione'  huiiismodi  per  me,  alium  vel  alios,  publico  vel 
occulte,  impetrata,    etiaiu    si   gratis   ofFerri    concedive   contigerit,  20 
cuiuscunque  fuerit  auctoritatis,  seu  generaliter  seu  specialiter  sub 
quacunque  forma  verborum  concessa,  utar  nee  ei  consentiam  quo- 
vis  modo,  sicut  me  Deus  adiuvet  et  lisec  sancta  Dei  Evaugelia." 
De  quo  iuramento  per  quemvis  eorum   prsestito   et  facto,    loco- 
que,   die,   mense   et  anno  pr?Pstationis  eiusdem  iiiramenti,   intra  25 
triduum  postquam  pnx^stitum  fuerit,  si  id  magistro  et  septem  seni- 
oribus  iitile  fore  videatur,  fiat  protocollum  vel  instrumeutum  pub- 
licum jier  notarium,  locum,  diem,  mensem  et  annum  quo  a  singiilis 
hoc  prajstitum  fuerit  iuramentum,  «tatem   pi-jeterea,  comitatum 
et  dia?cesim  imiuscuiusqiie  per  euui  in  suo  iuramento  asserta,  ac  30 
etiam  pro  quo  comitatu  vel  dioecesi  electus  fuerit  continens,  una 
cum  nominibus  et  cognominibus  tum  iurantium,  turn  eorum  qui 
huic    iuramento    iuterfuerint.       Quod    quidem    insti'umentum    in 
registro  perscriptum  perpetuo  remaneat.     Si  vero  sua  culpa  piw- 
dictum  iuramentum  non  prsestiterit,  eo  ipso  totiim  ius  quod  ratione  3  5 
s\iiT?  electionis  ad  collegium  nactus  erat,  amittat,  ct  alius  in  locum 
ilium  pro  eo  tempore  electionis  pi'oximo  post  lajjsum  illius  tem- 
l^oris  iuxta  formam  prius  descriptam  eligatur.     Neminem  autem 
intra  collegium   ])ro   discipulo   diutius   liabcri    volumus    quam    in 
artibus  magisterii  gradum  vel  assumjiserit,  vel  i>ro  iudicio  magistri  40 
maiorisq\ie  partis  seniorum  debuerit  assumpsisse. 
'  (lis])ons;itioni...impctrate  MS. 


Statutes  of  l^entp  Fffl.     (1545)  77 


CAP.  XII. 
DE  DISCI- 
PULORUM 
lUKAMEN- 
TO. 


78 


9i3isfjop  jfisljei's  ^tatutfs.     (1530) 


CAP.  XVI. 
DE  NUME- 
UO  ET  OF- 
FICIO MI- 
NISTRORUM 
HACELLI. 


Office  of  sa- 
crist ;  to  pre- 
serve the 
books,  vessels 
and  other 
furniture  of 
the  chapel,  to 
supply  the 
sacramental 
wine,  &c.  and 
to  administer 
the  s;icra- 
nients. 


Subsacrist  or 
chapcl-clerk ; 
to  assist  the 
sacrist  at 
moniing  mass 
and  in  other 
parts  of  the 
services,  and 
to  rinj;  the 
little  bull  at 
stated  hours. 
Clock-keeper. 

Bell  rinper; 
to  rins  the 
great  hell  (as 
was  done 
before  the 
collcKC  was 
founded)  at 
4  a.  m. ;  also 
before  the 
gates  are 
locked  at 
night. 

The  3  scho- 
lars who  hold 
tliogc  ofticts 
to  be  free 
from  any 
other  duties 
in  hall  except 
that  of  read- 
ing the  Itiblo 
in  time  of 
plague. 


[CAP.  XVI.] 
De  Nuniero  et  Officio  Ministrorum  Sacelli 

UT  DIVINA  OFFICIA  diebus  festis  decentius  et  houovilicen- 
tins  peragaiitur  ac  res  sacrae  conserventiir  ritiisque  et  cjere- 
nioniiB    diligenter     observentur,    statuimiis    ea   definire   qii?e    ad  5 
ministrorum    in    sacris    et    Divinis   oflBciuni   attinebunt.      Ei-unt 
igitur  ministri  numero  qnatnor.     Quorum    uniis   erit   sacrista  et 
socius  dicti  collegii,  cuius  oflicium  erit  libros,  calices,  vasa,  iocalia 
(ita  ap])ellant),  et  cetera  sacelli  ornamenta  omnia  et  singula  dili- 
genter et  accurate   conservare,  et  ut   sacellum  et  altaria  omnia  10 
singulis  festis  et  liebdomadis  convenienter  ut  festa  aut  tempoi-a 
requirunt  ornentur  diligenter  curare,  et  de  his  rationem  reddere, 
uti  inferius  exprimitur.     Ostia,  cistas  aut  claudat  aut  claudenda 
curet,  ceram,  vinum  et  cetera  liuiu.smodi  collegii  impeusis  in  sacello 
consumenda  prosinciat  ad  Dei  cultum,  honorem  et  collegii  utilita-  1 5 
tem,   sacramenta  et  sacramentalia  omnia,  cum  opus  fuerit,  inha- 
bitantibus  collegio  ])er  so  aut  per  deputatum  ministret.      Si  vero 
petita  licentia  a  magistro,  aut  eo  absente  prfesidente,  extra  op})idum 
ad   tempus  licet  breve   discedat   et  agat,    socium  deputatum  pro 
subeundis  et  conservandis  omnibus  et  singulis  prjedictis,  ex  con-  20 
sensu  cius  a  quo  petit  licentiam  et  pro  quo  ipse  respondere  volu- 
erit,  substituat.     Reliqiii  autem  tres  sacelli  ministri  sint  eiusdem 
collegii  discipuli.     Quonun  uinis  erit  subsacrista  sive  sedituus,  qui 
sacristam  in  his  qu?e  attinebimt  ad  sacellum  et  ad  ministerium 
Dei,  adiuvet,  ad  Divina  officia  campanam  sive  campanulam  jnilset  2  5 
horis  dcbitis,  ac  sacerdoti  mis.'^ani  matutinalem  celebranti  diligenter 
inserviat.     Alius  horologiiun  custodiat.     Tertius  magnam  collegii 
cam})anam  singulis  diebus  pulset,  prjetei'quara  in  Parascevc  et  in 
Aigilia  Paschte,  sumino  mane,  q\iemadmodum  antiipiitu.s  fieri  con- 
suevit   jniusquani    hoc  collegium   fuerat    institutum.      Jlora  vero  30 
quarta  pulsetiir,   nimirum   ut  ita  per   totam   academiam    hi   qui 
cupiunt   ca  hora   surgorc    studiisquc    suis    incumbcre,    camj)anaj 
.sonitu  facilius  cxcitentur.     Pulsctur  et  eadem  ceteris  temi)oribu.s, 
]irsecipue  singulis  noctibus  per  (piartam  honx?  partem  ante  poi-tarum 
rescrationem,  quo  po.ssint  hi  si  qui  tunc  foris  sint  de  reditu  com-  35 
monefieri.      Hi  vero  discii)idi  quibus  negotia   istii   iniunguntur,  a 
ceteris  omnino  eximantur  in  aula  miiiisteriis  pra^tei'cpiam  a  lec- 
tione  Bibliiw  tempore  pestis.     Sint  et  siib  sacrista  sing\dis  liebdo- 
madis discii)uli  a  decanis  pro  sacelli  ministcriis  dcputati.     Ceterum 


Statutes   of  l^envi)  FMI.     (1545)  79 


U 


CAP.  XIY.  CAP.  XIV. 

DE    NUME- 
RO    ET   OF- 
FICIO   MI- 
NISTRORUM 

T   DIVINA   OFFICIA  diebus  festis  decentius  et  honorifi-   s-^^-elli. 


De  Nuinero  et  Officio  Mlnistrorum  SacellL 


centius   peragantur   ac  res   sacrse   conserventiir   ritusque   et 
5  cajromonipe  diligenter  observentur,   statuimus  ea  definiri  quae  ad 
ministroiiim    in   sacris    et    Divinis   officium    attiuebunt.       Eruut   office  of  s.a- 
igitur  ministri  numero    quatuor.    Quonim   unus  erit   sacrista   et   sei^ve  tile'"^'^ 

I'oolvS  vcssgIs 

socius  dicti  collegli,  cuius  officium  erit  libros,  calices,  vasa,  iocalia   and  other 

/•  n         \  IT  •  •  1        furniture  of 

(ita  ut  appellant),  et  cetera  sacelli  ornamenta  omnia  et  singula   thcch-ipei, 

.  .  °  to  supply  the 

10  diligenter  et  accurate  conservare,  et  ut  sacellum  et  altaria'  omnia   sacramental 

°  wine,  &c.,  to 

singulis  festis  et  hebdoniadis  convenienter  ut  festa  aut  tempora   -«iniin'stcr 

o  1  the  sacra- 

requirunt  ornentur  diligenter  curare,  et  de  lis  rationem  reddere,    pleach  at"^'" 
uti  inferius  exprimitur.      Ostia  et  cistas  aut  claudat  aut  claudenda   quarter.'^'^  ^ 
curet,   cerani",   vinum   et   cetera    huiusmodi    collegii    expensis   in 

I  5  sacello  consumenda  prospiciat  ad  Dei  cultum  et  honorem  et  col- 
legii utilitatem,  sacranienta  et  sacramentalia  omnia,  quum  opus 
fuerit,  inhabitantibus  collegium  per  se  aut  per  deputatum  minis- 
tret,  et  conciones  quasdain  adliortatorias,  aut  unain  saltem,  sin- 
gulis anni  quartis   in    sacello    sine   ulla   campanse    pulsatione,    si 

20  hoc  illi  magis  placebit,  habeat\  Si  vero  petita  licentia  a  magis- 
tro,  aut  eo  absente  prseside,  extra  oppidum  ad  tempus  licet 
breve  discedat  et  agat,  socium  de})utatum  jn-o  sublevandis  et 
conservandis  omnibus  et  singulis  prajdictis  ex  consensu  eius  a 
quo  petit   licentiam    et    pro    quo   ipse    respondere  voluerit,    sub- 

25  stituat.  Porro  huius  officii  locum  nunquam  diutius  quam  ad  max- 
imum quatuor  dies  vacare  volumus.  Reliqui  autem  tres  sacelli 
ministri  siut  eiusdein  collegii  discipuli.     Quorum  unus  erit  subsa-   Subsacristor 

cIitipGl'Clcrlv ' 

crista  sive  sedituus,  qui  sacristam  in  his  quae  attinebunt  ad  sacel-   to  assist  the ' 

T-k    •         T  1     TA-    •  «.  sacrist  at 

lum   et^   ministerium  Dei,  amuvet,  ad    Divma  officia  campanam   mornins 

^  mass  and  m 

30  sive  campanulam  pulset  lioris  debitis,  ac  sacerdoti  missam  matuti-  other  parts  of 
nalem  celebranti  diligenter  inserviat.  Alius  horologium  custodiat.  the*^  iHt[o"bcii 
Tertius  magnam  collegii  campanam  singulis  diebus  pulset,  prseter-   hours^*^ 

Clock-keeper. 

^   "  et  altaria"  underlined  in  MS. 

2  jNIarked  with  a   +   in  MS. 

'  "Quod  si  non  fecerit,  pro  singularum  concionum  prsetermissione  mulcta 
decern  solidorum  collegio  esto."     Marg.  Cf.  Stat.  Eliz.  c.  i8. 

■*  For  "et  ministerium — inserviat"  the  margin  has  "iuvabit;  ad  publicas 
precationes  campanam  sive  campanulam  horis  debitis  et  temporibus  per  magis- 
trum  et  officiarios  constltutis  pulKahit."     Similarly  Stat.  Eliz.  c.  i8. 


80 


I3ist)0p   Jpisf)er's   ^tatutts.     (1530) 


CAP.  XVI. 
DE  NUME- 
UO  ET  OF- 
FICIO MI- 
NISTRORUM 
SACELLI. 

Scliolars  ap- 
pointed wcek- 
Iv  by  tlio 
(leans  to  servo 
in  eliai)el. 

Sacrist  and 
subsacrist  to 
be  sworn, 
and  tlie  oath 
subscribed  by 
tlieni  to  be 
preserved   by 
theni  in  a 
register. 


sacristam  et  subsacristam  in  suo  j)rimo  iiigi-e.ssu  coram  niagistro, 
vel  eo  absente  praesidente,  et  iiuo  tliesaurario,  ad  liaec  omnia  et 
cetera  in  hi.s  statuti.s  cos  aut  eoruin  altennii  concernentia  bene  et 
fideliter  observanda  vinculo  inramenti  astringi  volumus,  ac  idem 
iuramentiim  in  registro  ad  hoc  assignato  manu  iurantis  con.scribi  5 
cum  nomine  ct  cognoniine,  die  et  anno  et  testibus  pra?dictis. 


.Manciple. 


[CAP.  XVII.] 

De  Famidis  Collcgii  et  quodam  .Ifcujistn  Famxdo. 

POSTREMO  quosdam  adhuc  intra  collegium  dictum  advertimus 
discipulis  ipsis  inferiores,  nempe  ministros,  famulos  et  mei*-  lo 
cenarios,  quos  universo  corpori  pedum  loco  iudicamiis  habendos ; 
quibus  etiam  aliquid  statuere  non  erit  supevvacaneum.  Principio 
mancipem  quendam  esse  volumus  et  statuimus,  qui  ex  iussu  the- 
saurariorum  singulis  diebus  et  horis  opportunis  omat  et  provideat 
nece.ssaria  ad  convictus,  et  in  aula,  panario  ac  potario  sit  obsc-  i  ^ 
quiosus,  ut  unicuicjne  dicti  collegii  iuste  et  a^que  inserviatur.  Idem 
claves  panarii  promi)tuariiquc  gestabit,  cum  pistoribus  et  pandoxa- 
toribus  ojipidanis,  si  quid  commercii  cum  illis  fucrit,  hebdomadatim 
in  pra^sentia  thesaurarionim  aut  alterius  eorundem  com))utabit, 
adcritque  sencscallo,  dum  is  non  solum  diebus  singulis  qu:e  sunt  20 


Statutes  of  l^enrg  VMl.     (1545)  81 

niiam'in  Parasceve  et  in  vimlia  PasclifP,  siimnio  mane,  nueraadmo-  cap.  xiv. 

,  .        .  ^       .  .  .  ,,        •  /.  °^  NUME- 

clum   antiqnitus   fieri    consuevit   pnusquam  hoc  collegnun  fuerat  ro  et  of- 

institutum.    Hora  vero  quarta  per  quax-tam  partem  horaj  inilsetur,  ^"'^'^^^  "^' 

,       ,  .     ,        ^  J         •  t,-  •  -4.  1  NISTKORUM 

nimirum  nt  et  per  totam  acaaemiam  ni  qui  cu})iunt  ea  liora  siir-  sacelli. 

5  2ere  stiidiisque  siiis  incumbere,  cami)an8e  sonitu  facilius  excitentur.  Beii -ringer; 

T^    1  1  ■  -1  •  -1  to  riiiK  the 

Piilsetur  et  eadem  ceteris  temporibiis,  praecipue  singulis  noctibus  great  bcii  (as 

was  done  be- 

per  quartam  horje  paiiem  priusquam  claudantur  portae,  quo  possint  fo'jc  t''e 

hi  si  qui  tunc  foris  sunt  de  reditu  commonefieri.    Hi  vero  discipuli  founded)  at 

1  1  4  u  m.  ;    also 

quibus  negotia  ista  iniiinguntur,  a  ceteris  omnino  eximantiu*  in  gatesarc'^ 

10  aula   ministeriis  prceterquam    a   lectione    Biblise    tempore    pestis.  li'jght!^  ^^ 

Sint*  et  subsacrista>  singulis  hebdomadis  discipuli  a  decanis  pro  The  3  scholars 

»  _  ^  ^  wliohold 

sacelli  ministeriis  deputati.     Ceterum  sacristam  et  subsacristam  in  these  offices 

i  to  be  free 

sue  primo  ingressu  coram  magistro,  vel  eo  absente  prseside,  et  uno  o™,"  Ernies 

thesaiirario,  ad  hsec  omnia  et  singula  in  his  statutis  eos  aut  eorum  "lulrof'^rcaS- 

1 5  alteram   concernentia  bene   et  fideliter  observanda  vinculo  iura-  i"^time  of''''' 

menti  astringi  volumus.     Hos  autem  quatuor  ministros  i)er  ma-  l^^^^'     , 

o  -11  Sacrist  and 

gistrum,  aut  eo  absente  prfesidem,   et  maiorem  partem  duodecim  ^."'^s^ojjf' " 
seniorum  eligi  volumus,  idque  infra  quatuor  dies  post  quamlibet 

eorum  vacationem.     Sacrista  vero  singulis  annis,  si  prfedictis  elec-  Election  of 

20  toribus  videbitur,  eligetur  secundum  modum  et  formam  in  elec-  sacristj  &c. 
tione  pra^sidis  descriptam,   die  etiam  electionis  cetei'orum  officia- 
riorum. 


CAP.    XV. 

Bfi  Fariiulis  Collegii  et  Magistri. 

25  TNSUPER  QUOSDAM  adhuc  intra  collegium  dictum  adver- 
X  timus  discipulis  ipsis  inferiores,  nempe  ministros,  famulos  et 
mercenaries,  quos  universe  corpori  pedum  loco  iudicamus  habendos ; 
quibus  etiam  aliquid  statuere  non  erit  supervacaneum.  Principio 
mancipem  quendam  esse  volumus  et  statuimus,  qui  ex  iussu  senes-   Manciple. 

30  calli  singulis  diebus  et  horis  opportunis  emat  et  provideat  iieces- 
saria  ad  convictus  et  in  aula,  panario  ac  potario  sit  obsequiosus,  ut 
uuicuique  dicti  collegii  iuste  et  seque  inserviatur.  Idem  claves 
panarii  potariique  gestabit,  cum  pistoribus  et  pandoxatoribus  oppi- 

'   "  praeterquam^-Paschre,"  erased. 
'^  "sint — deputati "  erased. 


82 


33is]^op  ;|pis]bEr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XV It. 

DE    FAMO- 
r,IS    COL- 
LEG  1 1   KT 
QUODAM 
MAGISTRI 
FAXIULO. 

Master  may 
appoint  a 
porter  to  lock 
the  gates. 


Two  cool;s. 


Darlicr. 


Laundress. 


Master's 
servant. 


Servants  to 
be  sworn. 


Ilegulations 
concerniiiK 
the  laun- 
dresses to 
avoid  scandal. 


einpta  scribit,  verimi  etiam  duni  iflein  in  liebdomadae  cuinsvis  exitu 
librum  conficiet  p;o  communis  victus  supputatione.  Claves  deni- 
que  singiilarum  poi-tanim  et  ostiorum  collegii,  eisdem  omnibus 
ad  hoi-am  noctis  prfpfixam  obseratis,  magistvo  deferet,  aiit  eo  absente 
pra'sidenti,  nisi  forsan  ob  rationabilem  aliquam  causam  id  obseran-  5 
darum  portarum  officiura  cuiquam  alteri  mandare  magister  utilins 
iudicaverit.  Ceterum  eidem  iubemns  ut  pistoribiis,  pandoxatoribiis 
et  carnificibus  plene  satisfaciat  et  ad  summum  in  fine  cuiuslibet 
fpiatuor  anni  terminoriim.  Poito  magister  aut  eins  vices  gerens 
singulis  dictis  terminis  pistores,  pandoxatores  et  carnifices  exami-  lO 
net,  si  mancipium  pro  cunctis  qna'  nomine  collegii  receperit  ab 
eis  plene  et  integre  satisfecerit.  Et  si  repertus  fuerit  non  satis- 
fecisse,  ilico  vel  satisfacere  compellatur,  vel  ab  officio  removeatur 
penitns.  Erunt  et  coci  duo  pro  parandis  eduliis  :  qiiorum  alter 
qui  et  primarius  dicetur  pra^ter  negotia  coquina»  mancipem  iuvabit  1 5 
in  esculentorum  emptione,  alter  vero  qui  secundarius  ei'it  illi 
subministrabit  et  vasa  coquinaria  purgabit.  Est  et  pernecessarius 
collegio  barbitonsor,  qui  magistro,  sociis  scholaribiis  et  discipulis, 
prout  cul(i\ie  fuerit  oj)us,  caput  et  barbam  hebdomadatim  radat  et 
tondeat.  Neque  minus  neccssarium  est  ut  vestes  omnes  lineae,  tarn  20 
ill;e  quibius  in  mcnsa,  quam  ilia*  quib\is  ad  carnem  utuntur,  hebdo- 
madatim abluantur.  Idcirco  volumus  ut  si  vir  quisjnam  ad  hoc 
officium  idoneus  haberi  non  possit,  femina  qu.Tpiam  in  lotricem 
assumatur  honesta  bona'quc  conversationis.  Ceterum  neminem 
supradictonun  conducticiorum  aut  conduci  aut  expelli  volumxis  per  25 
alium  qiuim  per  magistrum  et  thesaurarios.  Pra;ter  illos  denique 
ininistrum  queudam  magistro  permittimus  ob  sua  negotia  pecu- 
liarom.  Sint  etiam  hi  omnes  famuli  masculi  coram  magistro,  aut 
eo  absente  pra-sidente,  cum  duobus  sociis,  iiu'ati  ad  secreta  collegii 
si  qua?  audierint  non  revelanda,  (juodque  etiam  omnia  qua^  ad  3^ 
sua  attinent  officia,  bene  et  fideliter,  a^que  et  iuste  exequentur,  sine 
fraude,  deceptione  aut  colore  aliquo.  Et  quia  non  solent  in  uni- 
versitate  habere  masculos  lotores,  nee  unam  et  eandem  lotricem 
feminam  sed  varias,  eas  tamen  huiusmodi  pro  dicti  collegii  sociis 
scholaribxia  et  disi-ipidis  deputari  volumus,  ut  nulla  sinistra  in  eas  35 
verisimilis  cadere  possit  suspicio ;  ac  ut  ea  magis  cvitetur,  volumus, 
statuimus  et  ordinamus,  ut  nullus  collegii  deferat  vestimenta 
quiVjus  in  mensa,  aut  ista  quibua  ad  carnem  utuntur,  ad  lotricis 
domum,  aut  iiide  reportet,  sed  accedant  semper  lotrices  die  Lump 
vel  Martis  post  prandium  hora  tertia  ad  portam  collegii,  a\it  ad  4^ 
locum  aliquem  alium  per  magistrum  assignandum,  ubi  ea  recipiant, 
ac  die  Sabbati  hora  trrti;i  po.^t  meridiem  illuc  refernnt  iterato. 


Statutes   of   |^cuv|j  Vlll.     (1545) 


83 


dauis,  si  quid  coinmercii  cum  illis  fuerit,  liebdoiuadatiin  in  pra;- 
seiitia  thesaurariorum  aut  alterius  eorundem  computabit,  aderitque 
seiu^scallo,  duni  is  nou  solum  diebus  singulis  qu*  sunt  empta 
scribit,  verum  etiam  dum  idem  in  hebdomadae  cuiusvis  exitu  librum 
5  conficiet'  pro  communis  victus  supputatione.  Claves  donique  sin- 
gularum  portarum  et  ostiorum  collegii,  cisdem  omnibus  ad  lioram 
noctis  praefixani  obseratis,  magistro  deferet,  aut  eo  absents  praesidi, 
nisi  forsan  ob  rationabilem  aliquam  causam  id  obserandarum  et 
apcriendarum  portarum  officium  cuiquam  altei'i  mandare  magister 

10  utilius  iudicaverit.  Ceterum  eidem  iubemus  ut  j)istoribus,  pan- 
doxatoribus  et  carnificibus  plenc  satisfaciat  et  ad  summum  in  fine 
cuiuslibet  quatuor  anni  terminorum.  Porro  magister  aiit  eius 
vices  gerens  singulis  dictis  terminis  pistores,  pandoxatores  et  car- 
nifices  examinet,   si   manceps  pro    cunctis,   qua?    nomine   collegii 

I  5  receperit  ab  eis,  plene  et  integre  satisfecerit.  Et  si  i-epertus  fuerit 
non  satisfecisse,  ilico  vel  satisfacere  compellatui-,  vel  ab  officio 
amoveatur  penitus.  Erunt  et  coci  duo  pro  parandis  eduliis :  quo- 
rum alter  qui  et  primarius  dicetur  jjrjeter  negotia  coquime  man- 
cipem  iuvabit    in  esculentorum  emptione,  alter  vero    qui   secun- 

20  darius  erit  illi  subministrabit  et  vasa  coquinaria  purgabit.  Est 
et  ])ernecessarius  coUegio  barbitonsoi',  qui  magistro,  sociis  scliola- 
ribus  et  discipulis,  prout  cuique  fuerit  opus,  ca[)ut  et  barbam 
hebdomadatim  radat  et  tondeat.  Ncque  minus  necessarium  est 
ut  vestes  omnes  linea',  tarn  ilia?  quibus  in  mensa,  quam  ilhe  quibus 

25  utuutur  alias,  hebdomadatim  abluantur.  Idcirco  volumus  ut  si 
vir  quispiam  ad  hoc  officium  idoneus  haberi  non  possit,  femina 
qua^piam  in  loti-icem  assumatur  honesta  bonjeque  conversationis. 
Ceterum  neminem  supradictorum  conducticiorum  aut  condvici  aut 
expelli  volumus  per  alium  quam  per  magistrum  et  thesaurarios. 

OQ  Sed  nee  hoc  prretermitti  volumus,  quod  quicunque  in  mancipem 
collegii  assumetur,  ad  primum  illius  officii  ingressum  et  pro  dili- 
gentia  et  pro  fidelitate  erga  collegivim  iuramentum  prtestabit,  ac 
certos  fideiussores  \)V0  ipso  secundum  formam  iuris  i-egni  obligan- 
dos  adhibebit.     Preeter  illos  denique  ministros  duos  magistro  per- 

35  mittimus  ob  sua  negotia  peculiai'es.  8int  etiam  hi  omnes  inasculi 
famuli  coram  magistro,  aut  eo  absente  prseside,  cum  duobus  sociis 
iurati,  quod  omnia  quae  ad  sua  attinent  officia,  bene  et  fideliter, 
;eque  et  iuste  exequentur,  sine  fra\ide,  deceptione  aut  colore  aliquo. 
Et  quia  non  solent  in  universitate  habere  masculos  lotores,  nee 

40  imam  et  eandem  lotricem  feminam  sed  varias,  eas  tamen  huiusmodi 

1  "conficiet"  om.  MS. 


CAP.  XV. 
UE  FAMU- 
LIS  COL- 
LEGII ET 
MAGISTRI. 

Master  may 
appoint  a 
purtcr  to 
open  and 
lock  the 
gates. 


Two  cooks. 


liarber. 


LaundrcsiS. 


Master  and 
l)ur  ars  to 
engage  and 
discharge 
servants. 

Manciple  to 
1)0  sworn  and 
to  give 
sec.rity. 


Masters'  two 
servants. 

Servants  to  be 
sworn. 


Begulatioiis 
concerning 
the  laun- 
dresses to 
avoid  scan- 
dal. 


84 


23is|)op   ipisljcr's   Statutes.     (1530) 


CAr.  XV [I. 

DK  FAMU- 
LIS  COL- 
LEGII  ET 
QUO DAM 
MAGISTRI 
FAMUIiO. 


Quality  of 
pensioners. 


To  1)0  sworn. 

Noblomcn 
and  follow- 
cominonersto 
tliu  number 
of  eight. 


Fi'Uow  com- 
nionors  may 
KO  into  the 
town. 


Pliysicinns 
may  beallow- 
eil  to  reside. 


[CAP.  XVIII.] 

De  Pensionarm  intra  Collegium  adniittendis. 

CIRCUMSPICIENTES  adliuc  mide  possit  huic  corpori   per- 
nicies  aiit  malum  aliqiiocl  oriri,  nusquam  videmus  id  ex  ipsius 
membris  facile  fieri  posse,  quuin  tarn  exacta  cuiusque  membri  sit  5 
habenda  probatio  priusquam  intra  collegium  suscipiatur.     Maxi- 
mum itaque  quod  formidamus  ex  lis  provenire  malum  potest,  si 
quosdam  prpeter  hunc  numerum  convictores  et  peusionarios  intra 
collegium  admiserimus,  quorum  non  Integra   conversatio  ceteros 
inficiat,  atque  ita  sensim  reliquo  coi'pori  pernicies  inferatur.     Sta-  lo 
tuimus  igitur  quod  nemo  pensiouarius  admittatur  ad  convivendum 
et  conversandum  in  dicto  collegio,   nisi  qui  testimonio  niagistri 
maiorisque  partis  septem  seniorum  pi-obativ  vitie  fuerifc  ac  invio- 
latse  fama^,  quique  aut  scholaribus  sociis  aut  discipulis  in  moribus 
probis    excolendis,    actibus   scholasticis    exercitandis    et    Divinis  15 
officiis    celebrandis    se    conformaturum   promiserit,  atque  id  qui- 
dem   iuramento,  priusquam   intra  dictum   collegium    admittatui*. 
Permittimus  tamen  quod  filii  procerum  sive  nobilium  ac  opulen- 
tariim  personai-um,  dicti  coUegii  nostri  amicorum,  ustjue  ad  nume- 
rum octonarium  ad  pernoctandum  et  ad  convivendum  sine  damno  20 
vel  onere  coUegii  ad  expensas  proj^rias  vel  amicorum,  dummodo  sub 
tutela  et  regimine   extiteriut,   iuxta  discretioncm  magistri  rccipi 
possint  et  admitti.     Si  quis  tamen  intra  collegium  couvictor  fuerit 
et  neutiquam  ex  collegii   bonis  sxisteutatus,  ilium   non   arctamus 
quin  possit  solu.s  in  oiipidum  exii'e  ob  quodlibet  aut  .sui  ipsius  aut  25 
tutoris  sui  negotium  poragendum.     vSod  et  si  (juLspiam  artis  me- 
dical peritus,  (pii  vir  bonus  etiam  fuerit  et  honest»  conversationis, 
intra  collegium    residere  volucrit,   eundem    nolumus    illo  statute 
ligari.    Sed  neque  istis  quidem  aut  eorum  alicui  has  libertates  seu 
pennissiones    concedimus,  nisi    cas   vel   earum  ali(piain    approba-  30 
vorit  magistor,  aut  eo  abscnte  prsesidens  seu  eius  deputatus. 


i^tatutcs  of  l^eni-p  FH5.     (1545) 


85 


i)i"C)  chcti  coUeffii  sociis  scholaribus  et  discii)ulis  deputari  volumus,     <^ap.  xv. 

„         .     .  .         .  .....  ,  .  .    .  .  DE  FAMU- 

iit  nulla  sniLstra  in  eis  A-erismiilis  caclere  possit  snspicio  ;  ac  lit  ea  ^g  co^. 
niagi.s  evitetur,  volumus,  statuimus  et  ordinamus,  ut  nnllus  collegii  i-kgii  et 
(leferat  vestimenta  qviibus  in  mensa,  aut  ista  quibus  alias  utuntur, 
5  adlotricis  domum,  aut  inde  reportet,  sedaccedant  semper  lotrices  die 
Luna^  vel  Marti.s  post  prandium  hora  tertia  ad  portam  collegii,  vel 
ad  locum  aliquem  alium  per  magistrum  assignandum,  ubi  ea  re- 
cipiant,  ac  die  Sabbati  hora  tertia  post  meridiem  illuc  referant 
iterato. 


10 


CAP.  XVI. 


De  Fensionariis  intra  CoUegiuvi  cubnittendis. 

CIRCUMSPICIENTES  adhuc  unde  possit  liuic  corpori  per- 
nicies  aut  malum  aliquod  oriri,  nusquam  videmus  id  ex  ipsius 
membris  facile  fieri  posse,  cum  tarn   exacta  cuiusque  membri  ha- 

T  5  benda  sit  probatio  priusqiiam  inti'a  collegium  recipiatur.  Maximum 
itaque  quod  formidamus  ex  his  provenire  malum  potest,  si  quos- 
dam  prseter  liunc  numeriim  convictores  et  pensionarios  intra  colle- 
gium admiserimus,  quorum  non  integi'a  conversatio  ceteros  inficiat, 
atque  ita  sensim  reliquo  corpori  pernicies  inferatur.      Magnopere 

20  etiam  collegii  interest  ut  adolescentes,  priusquam  in  collegium 
admittuntur,  aliquam  progressionem  et  cursum  in  litteris  factum 
habeant.  Debet  cnim  nonnihil  inter  ludos  litterarios  et  acade- 
miam  interesse,  ut  nisi  fundamentis  bene  iactis  e  scholis  grarama- 
ticorum  ad  academiam  non  procedant.     Et  fere  cernitur  eos  postea 

25  maximum  fructum  studiorum  percipere,  qui  ante  in  Unguis  me- 
diocriter  profecerunt,  Itaque  niiUus  in  hoc  collegio  quemquam, 
ne  externum  quidem  ant  puerum,  grammaticam  in  cubiculo  suo 
aiit  intra  collegium  doceat,  tum  quia  magnum  studiis  suis  impedi- 
mentum  erit,  tnm  quia  maiora  docenda  in  collegiis  sunt,    gram- 

30  matica  in  ludis  litterariis  discenda  est.  Habeant  autem  qui  in 
collegium  admissi  sunt  aliquam  in  litteris  progressionem,  ut  post- 
quam  ad  dialecticam  se  contulerint,  maiorem  operam  et  diligentio- 
rem  cum  fructu  in  Aristotele  ponant.  Hoc  nisi  fiat,  permagnam 
in  logica  discenda  iacturam  facient,  et  eruditio  ca  quce  necessaria 

35  pi'opter  usum  est  insuavis  propter  illorum  in  discendo  tarditatem 
erit.  Formani  autem  admittendoinim  talem  esse  volumus.  Pri- 
mum  per  lectorem  publicum  et  decanos  examinentur,  num  tantum 
ei'uditionis  habeant,  quantum  ad  discenda  et  exercenda  ea  quse  in 
collegio  traduntur  sufficiat ;  et  si  his  tribus  officiariis  satis  instruct! 


None  to  lie 
admitted  into 
tliecollegu 
but  such  as 
arc  well 
gromidod  in 
grammar. 

Grammar  to 
1)0  tauglit  in 
schools,  not  in 
tlie  universi- 
ty. 


Form  of  ad- 
mission. 
Examination 
by  tlie  public 
lecturer  and 
2  deans. 


86  ai^isljop  JPisSer's  Statutes,     (1530) 


CAP.  XVIII. 

UE  PKNSIO- 

NAKIIS 

INTKA  COL- 

LKGIUM 

ADMITTEN- 

DIS. 


Statutes  of  'pmx^  FHJ.     (1545)  87 

videbuntiir,  turn  referent  hi  tres  ea  tie  re  ad  niagistruiii".   Magister  cap.  xvt. 

autem  ciirabit  ut  nemo  peusionarius  admittatur  ad  convivcndum  nakiis  in- 

et  convei'sandum   in   dicto  collegio,  nisi  qui  testimouio   magistri  tiia  col- 

T  FO lUM 

maiorisque  partis  sociopum  probatse  vitse  fuerit  ac  inviolatfe  famje,  admitten- 

quique  aut  scholaribus  sociis  aut  discipulis  in  moribiis  probis  ex-  dis- 

5  colendis,  actibiis  scliolasticis  exercitandis  ct  Divinis  officiis    cele-  ,?e!fsioners. 

brandis  se  conformaturuni  promiserit,  atque  id  quidem  iuramento,  to  bo  sworn, 
si  annum  sextiim  decimum  retatis  sufe  contigerint,  priusquam  inti'a 

dictum  collegium  admittatur.     JSTumerum"  autem  pensionai-iorum  no  feiiow  to 

.  .  ,  n  •  1 ,  have  more 

ita  determinatum  es.se  volumus,  ut  nullus  socioi'um  ultra  unum  than  one 

,  .  pensionei- 

10  ponsionarium  nabeat,  nee  magister  ultra  quatuor.    Permisso  tamen  as  pupii,  nm- 

'  '  ...  .        .  .  .  t'"^  mnster 

quod  ultra  hunc  numerum  pensionarii  artium  magistri,  et  huiusmodi  '""■•c  tiian 

etiam  pensionarii  in  collegium  admitti  possunt,  quorum  convictus  M.-istcrs  of 

et  prjesentia  insigiiem  queant  collegio,  iudicio  magistri,  prtesidis  et  others  whose 

.  .         .  .  presence  may 

seniorum  secundum   ipsorum  conscientias    adierre  utilitatem :    et  be  of  use  to 

11-  T  ••  •  •/•!  the  college 

I  5  quod  doctores  theologise,  aiit  abus  quivis  socius,  qui  faniulum  suo  may  reside, 

.sumptu  alei'c  possit  et  velit,  si  ita  magistro  et  maiori  parti  seuio-  (iivin?t'y  or 

■         T  .  -ii-j.  £'  1  •  n-  fellows,  \vith 

rum  et  reliquorum  sociorum  videbitur,  lamulum  m  collegio,  quam-  permission  of 

vis  illitteratus  fuerit,  habeat,  sic  tamen  ut  is  famulus  intra  colle-  seniors,  may 

l^GGD  el  S6r~ 

gium  iaceat,   et    cum    famulis   magistri   in  commeatu   sedeat,    et  vant. 
20  honeste   iuxta  statutorum   ordinem    sc    in    moribus   gerat,    alias '^ 
nequaquam  in  collegio  manei'e  permittatur.     Si  quis  autem  intra 

collegium  convictor  fuerit  et  neutiquam  ex  collegii  bonis  .susten-  Follow  com- 

.„  ..,..,.,  moners  may 

tatu.s,  ilium  non  arctamus  quin  possit  solus  in  o])pidum  exire  ad  go  into  the" 

...  .  .  town. 

quodlibet  aut  .sui  ipsius  aut  tutons  sui  negotium  peragendum  aut 
25  aliam  ob  causam   magistro,   prjesidi  eiusve  deputato  i)robabilem. 

AdmittendiLS  autem  quivis  pensionarius  decanis  ei^  lectori  publico  Admission  fee 

duodecim  denarios  in  ingressu,  singulis  quatuor  denarios,  sol  vat,  divided  be- 

.  .,  tweentho 

tum  quia  laborem  m  eo  examinando  ce])erunt,  tum  quia  liac  nota  public  lec- 

^  turer  and  the 

in  collegium  admissus  esse  censebitur,  antea  pro  liospite  et  externo  *"'"  ''^ans. 
30  habeatur.     Atque  hie  in  primis  decani  et  lector  publicus  diligenter 
circumspiciant,    ne    imperitiores  magistro   et   sociis   commendent, 

^  The  margin  (cf.  8tat.  Eliz.  c.  20)  here  adds  :  "si  idoneus  videbitur,  ul)i 
duodecim  denario.s  lectori  et  decani.s  persolverit,  et  iureiurando  [ad  statuta  ob- 
servanda  Stat.  Eliz.]  se  obligarit,  illudque  maiiu  sua  in  collegii  commentaries 
retulerit,  pro  admisso  habeatur." 

^  The  words  "  Numerum  autem — hunc  numerum"  are  underlined,  but  re- 
tained in  Stat.  Eliz.  c.  20,  together  with  the  words  here  added  in  the  margin. 
"Pupillus  neque  a  tutore  reiciatur,  nee  tutorem  suum  ubi  velit  mutet,  nisi  legi- 
tima  de  causa  et  magistro  et  senioribus  probanda ;  qui  [contra  Stat.  Eli.'..]  fece- 
rit,  collegio  excludatur." 

^   "  alias  nequaqu.am"  underlined. 


88  3Uisi)op   J^t'sljcv's   ^tntuics.     (1530) 


CAP.  XVIIl. 
DE  PENSIO- 
NARIIS  IN- 
TRA COL- 
LEGIUM AD- 
MITTENDIS. 

[CAP.  XIX.] 

De  Cultn  Dei. 

EXPLETO  I A  INI  numero  omnium  qui  intra  hoc  collegium  mo- 
labuntur,   clisi)Ositisque  singulis  suis   ordinibus  et  officiis  ac 
ministeriis,  duxinms  ])i'imum  exoi'diendum  ac  docendum  quonam  5 
TiiroLMimin      pacto  tiia'  qua?  pientissima  fundatrix  a  sociis  scliolaribus  et  disci- 
the  foundress,   pulis    pva'cipue    curanda    votis    omnibus    exoptavit,    nempe    Dei 
cultus,  morum  probitas,  et   Cbinstianjij   fidei  coi'roboratio.     Dens 
inj)iimis  colatur  oportet,  a  quo  non  solum  vit?e  puxitas,  verum 
etiam  eruditio  quseque  salutaris  est  speranda,  ut  iis  demum  habitis  10 
proximorum  intendatur  saluti.      Statuimus  igitur  et  ordinamus  ut 
magister  sociique  et  singuli  discipuli  singulo  quoque  die,  priusquam 
egressi  fuerint  cubiculum,   procumbentes   in   genua   dicant  banc 
p'rajxrtobe     oratiuuculam.    "DojriXE  Sancte,  Pater  Omnipotens,  ^^terne  Deus, 
\^i't' "' '"       ^l^i  ^^0^  ^^^  pi-iucipium  liuius  diei  pervenire  fecisti,  Tua  nos  bodie  1 5 
salva  virtute,  et  concede  ut  in  hac  die  ad  nullum  declinemus  pec- 
catum  nee    ullum   incurramus   periculum,   sod  semper  ad   Tuani 
iustitiam  faciendam  omnis  nosti'a  actio  Tuo  moderamine  dirigatur, 
per  Do." "  Sub  noctem  vero,  i>riusq\iam  lectum  ingrediantur,  flexis 
genubus   seipsos   cum    toto    collegio    devote    Deo    commendeut,  20 
Kvcnins:  diceutcs   banc  oratiunculam :    "  O   Rex  Gloriose,   qui  inter  sjinc- 

s'ai!i  in  "  '      tos  Tuos  Semper  cs  laudabilis  et  tameu   inefiabilis,  Tu  in  nobis 
es,  Domine,  et  Nomen  Sanctum  Tuum  invocatum  est  super  nos. 
Ne  derelinquas  nos,  Deus  noster,  ut  in  die  iudicii  nos  collocax'c 
digneris  inter  sanctos  et  electos  Tuos,  Rex  Benedicte."     Aut  aliis  25 
horis  diei  aut  noctis,  si  dictis  temjioribiis  ex  aliqua  urgenti  causa, 
oblivione  aut  negligentia  omi.serint,  easdem  orationes  devote  dicant. 
Services  on      Singulis  quoque   Dominicis  diebus  ceterisque  festivis  matutinas, 
fe'^sts'ncco'rd-   aspersionem  aqiue   benedictse,  processiones,  missas  et  vesperas  ac 
sanimusc.      completorium   })ie,  distincte  ac  devote  iuxta  morem   et  ordinem  oq 
antiquum  ccclesia>  Sarisburiensis  magister,  socii  scholares  et  disci- 

'  The  words  "  ilia  promoveaiitur"  (8tat.  Henry  VIII.  and  Eliz.)  or  words 
ecjuivalent  to  tliem  are  here  omitted  by  the  copyist. 
-  i.  o.  per  Doniinum  nostrum  Josum  Christum. 


Statutes  of  l^tnrj)  FHL     (1545) 


89 


quia  qui  gi'ammatica^  bene  et  lutelligenter  tenent,  eos  necesse  est  '^^^-  ^^i- 

1  n  •  ,  -1  1T/V.1  .  DE  PENSIO- 

nmltum  jironcere;  qui  noii  tenent,  eos  videmus  vel  dimcnltate  rei  nariis  in- 

vel  desperatione  sni  debilitates   a  discendo    abhorrere    et  vix  ad  '^^^  ^^l- 

,.  ..     ,  ,.  .  LEGIDM 

mediocritatem  ahqiiam  pervenire.  admitten- 

DIS. 

CAP.  XVII. 

De  Cultu  Dei. 


EXPLETO  lAM  NUMERO  omnium  qui  intra  hoc  collegiuna 
morabuntur,   dispositisque    singulis    suis   ordinibus  et  ofRciis 

ac  ministeriis,  duximus  primum  ordiendum  ac  docendum  quonam 
10  pacto   tria  ilia   promoveantur  quae  pientissima  fundatrix  a  sociis 

scholaribus  ac  discipulis  pr?ecipue  curanda  votis  omnibus  exoptavit, 

nempe  Dei  cultus,  morum  probitas,  et  Christianse  fidei  corroboratio. 

Deus  inprimis  colatur  oportet,  a  quo  non  solum  -vitse  puritas,  verum 

etiam  eruditio  qupeque  salutaris  est  speranda,  ut  iis  demum  habitis 
1 5  proximorum  intendatur  saluti.     Statuimus  igitur  et  ordinamus  ut 

magister  sociique  et  discipuli  singuli  singulo  quoque  die,  priusquani 

egressi  fiierint  cubicuUim,  procumbentes  in  genua  dicant  banc  ora- 

tiunculam. 

« DOMINE  SANCTE,  PATER  Oranipotens,  Sterne  Deus, 
20  qui  nos  ad  principium  liuius  diei  pervenire  fecisti,  Tua  nos  liodie 

salva  virtute,   et  concede  ut  hac  die  ad  nullum   declinemus  pec- 

catum  nee  ullum  incurramus  periculum,  sed  semper  ad  Tuam  ius- 

titiam  faciendam  omnis  nostra  actio  Tuo  moderamine  dirigatur, 

etc." 
25         SUB  NOCTEM  vero,  priusquam  lectum  ingrediantur,  flexis 

genibus  seipsos  cum  toto  collegio  devote  Deo  commendent,  dicentes 

hanc  oratiunculam. 

"  0  REX  GLORIOSE,  qui  inter  sanctos  Tuos  semper  es  landa- 

bilis   et  tamen    inefFabilis,    Tu   in   nobis   es,   Domine,   et   Nomen 
30  Sanctum   Tuum   invocatum  est  super  nos.     Ne  derelinquas  nos, 

Deus  noster,  ut  in  die  iiidicii  nos  collocare  digneris  inter  sanctos 

et  electos  Tuos,  Rex  Benedicte." 

Aut  aliis  horis  diei  aut  noctis,  si  dictis  temporibus  ex  aliqua 

urgenti  causa,  oblivione  aut  negligentia  omiserint,  easdem  orationes 
3  5  devote  dicant.     Singulis '  quoque  Dominicis  diebus  ceterisque  festis 

matutinas,  aspersionem  aquae   benedictae,  processiones,  missas   et 

vesperas  ac  completorium  pie,  distincte  ac  devote  iuxta  morem  et 


Three  main 
designs  of  tho 
foundress. 


Morning 
prayer  to  be 
said  in 
private. 


Evening 
prayer  to  be 
said  in  pri- 
vate. 


Services  on 
Sundays  and 
feasts  accord- 
ing to  the 
Sarum  use. 


^   "Singulis — Sarisbiiriensis"  erasfd. 


90 


33isf)op  Jpisf)cr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XIX. 
DK  CULTU 
UKI. 


Greater  and 
lesser  double 
feasts. 


Surplice  and 
hciod. 


Grey  ainisc 
of  master. 


Morning 
mass  to  l>e 
lelebrated 
daily  before 
(i  a.m. 


Every  priest 
to  celebrate 
mass  -t  times 
a  week ;  tine 
of  4</.  to  1)0  in- 
flicted on 
such  lus  do 
not  celebrate 
at  least  3 
times. 


Henefacfors 
to  be  remem- 
bered in 
|>rayers 

The  foundress 
and  her 
relatives. 


piili  decanteiit  intra  sacollum  horis  coiigniis  per  magistrum  sen 
eius  vices  gerenteni  assignaudis :  quibus  a  priucipio  usque  ad  fiuem 
socios  omnes  et  discipulos  adesse  volumus,  et  magistrum  item 
ipsum,  si  non  legitime  sit  impeditus.  Idemque,  aut  eo  absente 
pnrsidens,  singulis  festis  principalibus  executor  erit  officii :  festis  5 
vero  qua?  raaiora  duplicia  vocantur,  magister  ipse,  si  velit,  aut 
unus  quispiam  e  septem  senioribus  per  decauos  assignandus ;  mino- 
ribus  vero  duplicibus  exequatur  socius  aliquis  secundum  decanorum 
assignationem,  habito  respectu  ad  sollemnitatem  festi  et  diei.  In 
reliquis  vero  festis  quiscpie  sf)ciorum  (qui  sacerdos  fuerit)  cui'sum  10 
et  ordinein  servabit  suuni,  nciiioque  ex  sociis  Divinorum  officiorum 
tempore  clinrum  ingrediatur,  nisi  nuuido  superpelliceo  (quod  vo- 
cant)  indutus,  simul  et  capiitio  iuxta  gradum  eius  scholasticuui 
aut  pcllibus  aut  sericis  ornato.  Discipuli  quoque  pari  modo  super- 
pelliceis  induantur,  qiia?  quemque  tam  sociorum  quam  discipulo-  1 5 
rum  sibi  suis  sumptibus  providere  volumus  intra  mensem  ab  ad- 
missione  sua.  Magistro  niliilominus  jjri^ter  superpelliceum  graio 
(quod  vocant)  amisio  concedimus  ut  induatur,  sed  siio  suraptu. 
Singulis  autem  diebus  jirofestis,  his  exceptis  qui  soUemniter  cele- 
brantiir,  uiiam  de  die  mi.s.sam  per  quendam  sociorum  a  .senioribus  20 
incipieiido  celebrari  volumus,  et  eandem  ante  sextam  horam  de 
mane  fiiiiri,  cui  ceteros  omnes  qui  suceixlotes  non  fuerint  genubus 
procumbentes  ac  devote  precantes  per  ipsam  integi-am  missam 
adosse  iubemus.  Considerantes  etiam  quantus  fructus  et  ipsi  sa- 
crifico  paritor  et  toti  corjjori  Christi  mystico  proveniat  e  sacri-  25 
ficio  missa^  volum\is  ut  quisque  sacerdos  quater  ad  minus  singulis 
liebdomadis  ad  facienda  sacra  se  pra^paret  efficaciter.  Quod  si  quis 
non  tertio  faciat  sacra  singidis  liebdomadis,  nisi  per  infirmitatem 
corporalem  aut  alicuius  membri  ad  hoc  requisiti  mutilationcm  im- 
peditus, et  super  eodem  fuerit  convictus,  quatuor  denariis  quoties  30 
id  contigerit  a  magistro  seu  vices  eius  gerente  mulctabitur.  Pre- 
cum  vero  suarum  aliorumquo  bononun  opcrum  tam  vivos  qutvm 
vita  functos,  quorum  nomina  subsequuntur,  participes  efficere 
studeant:  et  ipsam  in  primis  dominam  Margaretam,  Richmondiie 
et  Derbi.e  quondam  comitissam,  cuius  instituto  collegium  i.stud  35 
erectum  dotatumque  fuit;  eiusdem  subinde  filium  Henricum  sep- 
timum,  regem  quondam  illustri.ssimnm,  reginam  Elizabet  eiusdem 
regis  coniugem  et  regis  potentissimi,  nimirum  Henrici  octavi, 
genetricem  ;  maritum  insupcr  dicta^  fundatricis,  Ednumduin 
llichmondiaj  comitem,  regis  Henrici  septimi  progenitorem ;  simul  4^ 
et    fundatricis    ipsius    parentes,    nempe    Johannem    Somersetha» 


^ 


tatutcs  of  f^enry  VMh     (i545)  ^1 


ordincm  ecclesise  Saiisburiensis  magister,  !:<ocii,  ac  discipuli  decan-    <^'^p-  xvii. 
tent  intra  sacelhim.  lions  congrius  per  magistriini  sen  eius  vices  p^j^ 
gerentem  assignandis :    cpiibus  a  ])rincipio  usqne  ad  fincin  socios 
omnes  et  discipulos  adesse  volumus,  et  magistrum  item  ipsum,  si 
5  lion  legitime  sit  impeditns.      Idemqne  singulis  festis  principaliori-   Greater  and 

.,..„.  lesser  double 

bus,  aiit  eo  absente  prseses,  executor  erit  officii :  festis  voro  quae   feasts. 
maiora  duplicia  vocantur,  magister  ipse,  si  velit,  aut  unus  quispiam 
e  senioribus  per  decanos  assignandus ;  minoribiis  vero  duplicibus 
exequatur  socius  aliquis  secundum  deca,norum  assignationem,  lia- 
I  o  bito  respectu  ad  sollemnitatem  festi  et  diei.  In  feriis  autem  soUem- 

nibus,  ut  die  Cinerum,  -vdgilia  Pasclise,  Pentecostes,  in  die  Parasceves,    Ash-Wcdnea- 

.  .   ,  day,  Easter 

etc.,  vel  exequatiu'  sacrista,  aut  aliquem  comparet  qui  hoc  muiius   Eve,  &e. 
pro  ipso  subeat.     In  reliquis  vero  festis  unusquisque  sacerdotum 
cursum  et  ordinem  servabit  suum.     Nemoque  ex  sociis  Divinorum 

1  K  officioiiim  temjiore  chorum  ingrediatur,  nisi  mundo  superpelliceo   surpUce  and 

(ut  vocant)  indutus,  simulque  caputio  iuxta  gradum  eius  scholas- 
ticum  aut  pellibus  aut  sericis  ornato.  Discipuli  quoque  pari  modo 
superpelliceis  induantur,  quae  quemque  tarn  seniorum  quam  disci- 
pulorum  sibi  suis  sumptibus  providere  volumus  intra  mensem  ab 
20  admissions  sua.      Magistro   insuper   prseter  superpelliceum  graio   Grey  amiso 

,  ,  ,  .    .  T  .      ,  of  master. 

(quod  vocant)  amisio  concedimus  ut  induatur,  sed  suo  sumptu. 
Singulis  autem  diebus  profestis,  iis  exceptis  qui  sollemniter  cele-   Homing 

.       .  mass  to  be 

brantur,  unam    de  die  missam  per  quendam  sociorum  a  senioribus   celebrated 

^-  '■  ^  _  daily  before 

incipiendo    aut   pensionarium    sacerdotem   in    coUegio   manentem   ea.m. 

2  5  celebrari  volumus,  et  eandem  ante  sextam  horam  mane  finiri ;  cui 

ceteros  omnes  qui  sacerdotes  non  fiierint  genibus  procumbentes  ac 
devote  precantes  per  ipsam  integram  missam  adesse  iubemus,  et 
mandamus  ut  socii  et  discipuli  et  pensionarii  eadem  subsellia  et   Follows  and 

^  ...  students  to 

easdem  sedes,  tum  festis  diebus,  turn  profestis,  in  missa  observent,   occupy  ai- 

'  '  J.  ^  J    ways  the 

OQ  quo  facilius  a  monitoribus   et    decanis   advertantur,    et    si    extra  same  seats, 
pi-opriam  sedem  fuerint,  puniantur  quasi  abfuissent,  et  ut  iuxta 
senioritatem  admissionis  et  dignitatem  gi-aduum  in  choro  sem])er 
sedeaut.     Considerantes'  etiam  quantus  fructus    et   ipsi   sacrifico   Every  priest 

^  ^  to  celebrate 

pariter   et   toti    corijori    Cliristi    inystico    proveniat    e"^    sacrificio   "\^jf^,^  '""'^^ 
25  missse,  volumus   et  liortamur  ut  quisqvie   sacerdos  ter  ad  minus 
singulis  liebdomadis  ad  facienda  sacra  se  i)r8ej)aret  efficaciter.     Pre- 
cum  vero  suarum  aliorumque  bonorum  operum  tam  vivos  quam   Benefactors 

.  ,  .    .  „.  to  be  remcm- 

vita  deiunctos,   quorum  nomina  subsequuntur,   participes  emcere   berodin 

prayers. 
'    "  unam — per"  underlined  and  erased. 

2  The  following  lines,  down  to  "subsequuntur,"  are  underlined  in  the  MS. 

3  et  MS. 


92 


3l3isf)op  Jpisf)er's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XIX. 
DE  CULTU 
DEI. 

James  Stan- 
ley bp  of  Ely, 
vl'u)  gave  the 
olfj  house  to 
the  college; 
also  his  pre- 
decessors and 
successors. 


Benefactors 
of  Ospringe, 
Ilighiiiii  and 
Bromhall. 


King  Henry, 
queen  Katha- 
rine, and  the 
princess 
Mary. 


Cardinal 
Wolsey  and 
bp.  West. 


Executors  of 
the  foun- 
dress. 

Every  fellow 
and  scholar 
daily  to  say 
the  psalm 
"  De  Profun- 
dis  "  with  the 
suffrages,  and 
to  pray  for 
the  soiils  of 
benefactors. 


Exequies  of 
the  foundress 
and  a  re- 
i|uiem  nia.ss 
to  be  celebra- 
ted quarterly. 


ducein  et  Margaretam  ipsius  coniugein;  Heiiiioum  quoque  sextum 
ac  Margaretam  ipsius  consoi-tem ;  Edwardum  quoque  filium  eorun- 
dem ;  reverendum  item  patrem  dominum  Jacobum  Stanley  quon- 
dam episcopum  Elieusem,  cuius  concessione  domus  vetus  et  attrita 
in  collegium,  quale  nunc  est,  eximium  sane,  commutata  fuit;  nee-  5 
non  et  praedecessores  illius  omnes  una  cum  successoribus,  post- 
quam  hinc  migravevint;  ceteros  insu])er  universes  pro  quibus  tam 
religiosi  fratres  antiquse  domus,  quam  etiam  magister  et  fratres 
liosjiitalis  de  Ospryng  ac  monachae  de  Higliam  in  Kancia  et  de 
Bromehall  in  Barkeshiria  orare  tenebautur.  Et  hactenus  de  his  10 
qui  sunt  hac  transitoria  vita  defuucti.  Ceterum  inter  superstites 
meminisse  volumus  eos  regis  inprimis  florentissimi,  quern  ante 
diximus,  Heurici  eius  uominis  octavi,  consortisque  ame.  reginfe 
Katerina?,  feminse  turn  prudentia  turn  omni  probitate  conspicufe ; 
siraul  et  eorum  sobolis  quam  pi-o  sua  dementia  Deus  Optimus  1 5 
Maximus  conservet  et  adaugeat.  His  adiungi  volumus  reveren- 
dissimum  item  in  Christo  patrem  et  domiuum,  dominum  Thomam 
"Wolsey,  archiepiscopum  Eboracensem,  cardinalem  et  legatum  de 
latere  magnumque  totius  Auglite  cancellarium ;  reverendum  item 
patrem  dominum  Nicholaum  West,  nunc  episcopum  Eliensem,  20 
atque  successores  ipsius  omnes,  quamdiu  vixerint ;  supra  nominatos 
itidem  omnes  ipsius  fiindatricis  execiitores,  tam  quoad  vixerint, 
quam  postquam  migraverint  ab  hac  luce.  Porro  diebus  singulis 
unusquisque  sociorum  aut  discipuloiiim  cuiusvis  fundationis  extiterit 
pro  defunctis  omnibus  prpedictis  devote  dicet  psalmum  De  Pro-  25 
fundis,  cum  suftVagiis  ab  ecclesia  coustitutis  et  cum  hac  qua?  sequi- 
tur  precatione.  "Absolve,  qusesumus,  Domine,  animam  femula; 
Tu;e  Margaret»?  fundatricis  nostiw,  una  cum  animabus  fundatorum 
aliorum  et  benefactoruin  defuuctorum  ab  omni  vinculo  delictorum, 
ut  in  resm-rectionis  gloria  inter  sanctos  et  electos  Tuos  resuscitati  !^0 
respirent.  per.'  "  Singulis  insuper  auni  quartis  alicuius  feri.ne  sextae 
tertia  post  meridiem  hora  omnes  in  choro  simul  conveniaut,  de- 
fuuctorum exequias  pro  fundatrice  sollemniter  celebraturi,  cum 
missa  de  requiem  in  cra.stino,  si  tamen  id  commode  fieri  potest ;  sin 
minus,  in  alia  feria  qua  possent  commodius  id  ipsum  foeere  non  35 
omittant.  Quibus  exequiis  pariter  et  missse  singulos  adesse  iube- 
mus  di.scipulos  sub  pcenis  similibus  qua*  pro  tarditatibus  et  ab- 
sentiis  in  ceteris  ofliciis  infliguntur.  Cetenis  denmm  orationes  illis 
arbitrarias  esse  permittimus,  quo  po.sscnt  liberius  bonis  litteris 
vacai'e.  Neque  ])rohibemus  quo  minus  ab  aliis  accipiant  salarium,  40 
'  i.  e.  per  Jesum  rhristum  Doiniiunn  noHtrum. 


Statutes  of  l^enrj)  VIM.     (1545)  93 

stiideant :  et  ipsam  in  priniis  iiiclitissimam  ct  clarissimam  aviam    cap.  xvii. 
nostram  dominam  Margai'etain,  Riclimondise  et  Derbiae  quondam    jjj.j 
comitissam,  cuius  institute  collegium  istud  erectum    dotatumque   Thefouu- 

.  1-1/.1'  n  T    •      •  !••  ••  dross  and  her 

fmt;  eiusdem  deinde  nhum  lelicissimae  recordationis  principem,  relatives. 
5  Henricum  septimum  regcm,  patrem  nostrum  carissimum ;  illustris- 
simam  praeterea  matrem  nostram  reginam  Elizabeth,  eiusdem 
regis  coniugem;  maritum  insuper  dicta?  fundatricis  Edmundum 
Riclimondise  comitem,  regis  Henrici  septimi  patris  nostri  progeni- 
torem ;  simul  et  fundatricis  ipsius  parentes,  nempe  Johannem 
10  Somerseth  ducem  et  Margaretam  ipsius  coniugem;  Henricum  quo- 
que  sextum  ac  Margaretam  ipsius  consoi'tem;  Edwardum  quoque 
filium    eorundem;    reverendum   item'    patrem    Jacobum    Stanley   James  stan- 

^  .  ley,I)pofElv, 

quondam  episcopum  Eliensem,  cuius  concessione  domus  vetus  et  who  gave  tiie 

.        ,  ,  ,         old  house  to 

attrita  in  collegium  qiiale  nunc  est,  eximium  sane,  commutata  fiiit:   the  college; 

01  '  '  ->     also  Ins 

1  c  necnon  et  pra^decessores  illius  omnes  una  cum  successoribus,  post-   l^,'",^^^^^^!"" 

quam  hinc  emigraverint;  ceteros  insuper  universos  pro  quibus  tam   ^°^^- 
religiosi  fratres  antiquae  domus,  quam  etiam  magister  et  fratres 
hos])italis  de  Ospringe  ac  muliei'es  de  Hiofham  et  de  Bromeliall  in   Benefactors 

T-,      1     1  •  1  r.  ,         .  .  .1  ofOspringe, 

iiarksliira  orare  tenebantur.     Et  nactenus  de  lis  qui  sunt  m  hac   ingham  and 

.  .     .  Bromhall. 

20  transitoiia  vita  defuncti,  Ceterum  inter  superstites  meminisse 
eos  nostri  volumus,  cuius  ciu'a  atque  setas  in  provincia  nostra 
gubernanda    et    constituenda    consumitur,    et    filii    nostri    prin-   King  Henry 

"      _  _  ana  prince 

cipis  Edwardi,  quem  pro  sua  dementia  Deus  Optimus  Maximus   Edward, 
conservet  et  adaugeat;  supra  nominatos  itidem  omnes  ipsius  fun- 

2  5  datricis  executores,  tam  quoad  vixerint,  quam  postquam    migra-   E.vecutors  of 

verint  ab  hac  luce.     Porro  diebus  singulis  vmusquisque  socioru.ni 

aut   discipulorum,    cuiusvis    fundationis    extiterit,    pro    defunctis   Everyfeiiow 

^  '  ^  and  scholar 

omnibus  prsedictis  devote  dicat  psalmum  De  Profundis,  cum  suf-  fi',^'-^,!^}^^^ 
fragiis*  ab  ecclesia  constitutis  cum  hac  qua^  sequitur  precatione.         dif'^witMhc 
OQ        "Absolve,  qua>sumus,  Doiuine,  auimam  famulse  Tuse  Margareta3   to  praf^to'?'"^' 

n        T    J.    •    •  .  «r  T  II'      J.  the  souls  of 

fundatricis  nostras,  una  cum  animabus  ahorum  beneiactorum  nos-   benefactors. 
trorum  ab  omni   vinculo   delictorum,   ut  in  resurrectionis  gloria 
inter  sanctos  et  electos  Tuos  resuscitati   respirent,  per  Christum 
Dominum  nostrum." 
35         Singulis  insuper  anni  quartis  alicuius  feriae  sextae  tertia  post   E.veciuicsof 
meridiem  hora  omnes  in  choro  simul  conveniant,  defunctorum  ex-   ^"'^  '^  ■"'^^ 

'  (juiem  mass 

equias  pro  fundatrice  soUemniter  celebraturi,  cum  missa  de  requiem^  quarterly 
in  crastino,  si  tamen  id  commode  fieri  potest;  sin  minus,  in  alia 

'  itaque  MS.  ^  "defunctis — sufFragiis"  erased, 

''  The  words  "missa  de  requiem"  have  been  erased  with  a  knife. 


94  ^is!)op  Jfi'sijer's  Statutes.     (1530) 

CAP.  XIX.     i)iwter    stijK'udium    quod   a   collegio    tribuitur.      Pro   missis   vero 

y  quotidianis    iu    diebus    profestis    sacerdotes    ciiilibet    altari    certo 

iiumero  per  magistrum  aut  decanos  deputentur,  qui  vel   per  se 

il).sos  vel   })er  suos  curcnt  vestes,  posteaquam  i])si  sacra  feceriut, 

lioueste  plicari  plicatasque  recondi  iutra  cistam  ad  hoc  deputatam  5 

et  altari  suo  dicatam.     Calicem  vero  quisquis  postremus  missain 

dixerit,  suo  periculo  sub  tuta  custodia  reponat,  alioqui  ])ro  eodeni, 

Names  of        si  })erierit,  soluturus.      Volumus  ut  l)euefactoruni  iiomina  pn«ci- 

iie cnlTiived     imoruin  ]KT  tabcllas  cuilibet  trium  altarium  affigendas  piUchre  et 

(.11  plates  ,.   •  •  . 

affixed  to  the   (UHgenter  conseribantur,   quo  fiat  ut  tarn  illoi'um  benefacta  me-  lO 
aaltais.  ...  .         . 

moriis  hominum  altius  inluereant,  quam  ceteri  ])er  banc  diligeu- 

tiam  })rovocati  libentius  couferant  ampliora.     In  sacello  etiam  de 

Endowments    ^^PO'"o  "^  couiitatu  Kauciie,  qiiod  potissimum  olim  ad  hospitale 

fo/nuiss-'^      pei'tinebat,   volumus    quod   salarium   docem   niai'cai'um   quotannis 

Jhaii  also '°     culdam  honesto  sacerdoti  tribuatur,  qui  puei'os  gi-ammaticam  doce-  1 5 

mar,  at  Os-      bit,  simul  et  pro  A'eteribus  eiusdem  hospitalis  fundatoribus  beuefac- 

Jiigimm.         toribusque    satisfactorie,    quoties    commode    jwssit,    missjim    celc- 

biabit.     Similiter  et  apiid  Higham  iuxta  Roffam  alteri  cuijiiani 

honesto  sacerdoti  par  item  salarium  conferatui",  qui  iuveues  illuc 

accedeutes  erudiat ;  sinndquc  pro  fundatoribus  benefactoribusque  20 

monasterii  vetusti  satisfactorie  celebrabit. 


Statutes  of  f^enrg  FHL     (1545)  95 

feria  qua  possent  commodius  id  i])sum  facere  non  omittant.     Qui-    cap.  xvir. 

DE    CUI TU 

bus  exequiis  pariter  ct  missse '  singulos  adesse  iubemus  socios,  disci-  jjj,j 
pulos  et  omnes  reliquos  qiiicunque  in  collegium  admissi  sunt,  sub 
pcienis  siniilibus  qufe  pro  tarditatibus  ot  absentiis  in  ceteris  officiis 
5  inliig\intur.  Neque  proliibemus  quo  minus  ab  aliis  accipiant  sala- 
riiun,  praeter  stipendium  quod  a  collegio  tribuittir.  Singulis  prse- 
terea  aunis  tertio  vel  secundo  kalendas^  Julii  anniversarium  D.    Annivm-sary 

of  tlio  fOllll- 

fundatricis  per  magistrum,  socios  et  discipulos  intra  collegii  sacel-   ''■■'^''^• 
lum  celebretur  cum  missa  in  crastino^    Quibus  quid  em  exequiis  et 
JO  missfe  qui  praisentes  fiierint  integrpe,  pecuniam  iuxta  sequentem 

distributionem  accipient.      Magister  liabebit  sex   solidos   et  octo   sums  to  bo 
denarios:  singulus*  quisque  sociorum  tres  solidos  et  quatuor  de-  present 

•  T      •        1  ,-i  -1  IX  throughout 

narios;  unusqinsque  discipulus  imum  soiidum:  pauperibus  dentur  the  exequies 

'■        ^  _       ^        '^  and  mass ;  to 

quatuor  solidi.     Quod  si  magister  absens  fueiit,  turn  praeses  prseter  ^'l^j!^*?''*^"^ 
J  r  summam  socio  debitam  viginti  denarios  accipiet.     Pro  missis*  vero   l^%i^^^°f^ 
quotidianis    in    diebns    profestis   sacerdotes    cuilibet    altari    certo   i^*^Four°shn- 
niimero   per  magistrum  aut  decanos  deputentur,   qui  vel  per  se   ^"iVto'the 
ipsos  vel  per  suos  curent  vestes,  posteaquam  ipsi  sacra  fecerint,   ^°°^' 
lioneste  plicari  plicatasque  recondi  intra  cistam  ad  hoc  deputatam, 
20  altari    suo    dicatam.      Calicem    vero    quisquis   postremus    missam 
dixerit,  suo  periculo  sub  tuta  custodia  reponat,  alioqui  pro  eodem, 
si   perierit,   soluturus.      Volumus  etiam  ut  benefactorum  nomina 
prsecipuorum  per  tabellas  cuilibet  trium  altarium  affigendas  pulchre    Names  of 
et  diligenter  conscribantur,  quo  fiat  ut  tarn  illorum  benefacta"  me-   to  be  cnyrav- 

..     ,  .  ,    .  .    ,  ,      .  ,  T-,.  cd  on  plates 

25  morus  nommum  altuis  mli?ereant,  quam  ceten  per  nanc  diiigen-  affixed  to  the 

tiam  provocati  libentius  conferant  ampliora.     In  sacello  etiam  de  Endov-mcnts 

Ospringe  in  comitatu  Cantise,  quod  potissimum  olim  ad  hospitale  f„r  mas"  ^ 

pertinebat,   volumus  quod    salarium  decern    marcarum  quotannis  shaii  also 

.         .  .  J  •  1         teach  gram- 

cuidam  honesto  sacerdoti  tribuatur,  qui  puei'os  grammaticam  do-   mar,  at  os- 

pringe  and 

OQ  cebit,  simul  et  pro  veteribus  eiusdem  hospi talis  fundatoiibiis  bene-    lUgham. 
factoribusq\ie  quoties  commode  possit  missam  ^  celebrabit.  Similiter 
et  apud  Higham  iuxta  Roffam  alteri  cuipiam  lionesto  sacerdoti  par 
item    salarium    conferatur   qui  iuvenes  illuc   accedentes    erudiat; 
simulque  pro   fundatoribus  benefactoribusque   monasterii  vetiisti 

35  celebrabit. 

[For  the  \\hole  remainder  of  the  statute  after  " Idemque  singulis  festis" 

1  *'inissae"  erased  here  and  below.  '  "missis"  erased. 

2  calendis  MS.  *  "  benefacta"  cm.  MS. 
^  "cum  missa  in  crastino"  erased.  "   " missam  "  erased. 

■*  .«sino-ulis  MS. 


96  33isi)op  ipisfjcr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XIX. 
DK  CULTU 
UEI. 


[CAP.  XX.] 

De  his  qni  Concionihus  ad  Plebem  exercitahunt  sese,  et  de  Lectura 
Biblice,  et  eius  Expositione. 


Design  of  the    T  TT   AUTEM  id  tandem  cuius  gi'atia  potissimum   optima  et 

louiiarcRs  to        I  o  i  l 

form  11  school     yj   pieutissimii  fomiiia  Margareta,  Iliclmiondijp  Dcrbijeque  comi- 5 

tissa',  collegium  istud  erigi  voluit  et  Iutc  statuta  condi,  sortiatur 
A  fo\irth  part  eflfectum  (id  est  ut  tandem  enascantur  ex  hoc  coetu  theologi  qui 
tobeenKapred   suovum  studionnn  fructum  communicent),  statuimus  et  ordinamus 

ill  preaching 

to  the  people  quod  semper  quarta  pars  ex  universo  sociorum  niimero  concionibus 
Appointment  3,d  plebem  in  vulgari  dicendis  inciimbat.  Quoties  etiam  quispiam  10 
e  numero  concionatorum  vacavent,  volumus  ut  magister  et  septem 
seniores  inter  se  consultent,  quisnam  ex  sociis  ad  lioc  munus  eis 
visus  fuerit  magis  idoneus,  et  ei  statim  indicetur  per  eos  ut  con- 
cionem  paret  intra  sacellum  claneido  nulla  prius  pulsata  cam- 
panula coram  sociis  dicendam.  Eum  ergo  dicta  concione  si  velut  I  5 
idoneum  comprobaverint,  eorum  consensxi  deputetur  in  conciona- 

^  "comitissa  "  oin.  MS. 


^tatiuts  of  li^tnnj  VIM.     (1545)  07 

p.  91.  1.  5,  the  margin  (cf.  Stat.  Eliz.  c.  2 1)  reads  :  "  Singulis  quibusque  Domini-    cap.  xvii. 

cis,  tum  statiin  [statis  Stut.  Eliz.']  festis  diebus,  matutinas,  litanias,  synaxes^    ^^  CULTU 

vesporas  rvesi)ertinas  Stat.  L'/iz.l   magister,  socii  ac  discii)uli  reliqui(iue  in  coUe- 
.',...  .  ....  '        .  .  ,.     .  .'     ^       .    .         Services  on 

gio  studiosi,  sive  pensionani  sive  sisatores  fuennt,  pie  et  distincte  in  Domniico    Sundays  and 

([uod  sacellura  vocant  celebrent  temporibus  idoneis  per   magistrum  aut   eius  "^"^ "' 

vicarium  quem  vices  gerentem  vocant  assignandis.     His  a  principio  ad  finem  Sur|)liccs  and 

magister    ceterique    omnium    ordinum    in    mundis    superpelliceis    et  caputiis  '"""^*- 

ex  serico  aut  pellibus  pro  graduum  ratione  adsint.     Singulis  autem  profestis  Morning 

diebus  ad  communes  proces  habendas  ad  locum  communem  audienduin  omnes,  week  days  at 

tam  socii  quam  reliqui  omnis  generis,  in   Dominicum  bora  quinta  convcniant.  ^*'"' 

Has  autem  preces,  locum  et  synaxim  singuli  qui  supra  gradum  baccalaureatus 

artium  sunt,  quisquo  ordine  suo  liebdoiiiadatim  vel  celebret,  vel  per  alium  celebrari 

curet.   Nisi  ^  locum  communem  singuli  pro  seipsis  tractent,  mulcta  menstrui  com-  Common- 

meatus  esto.     Tam  festis  quam  profestis  diebus  singuli  in  Dorainico  eadem  sub- 

......  ...  ,  ,    .  Seats  in 

sellia,  quae  pro  senioritate  admissionis  et  dignitate  graduum  obtinent,  occupent ;   chapel. 

qui  secus  fecerit,  pro  absente  a  monitoribus  notetur.     Pia  fuudatricis  commen-  Conimemora- 

datio  iuxta  ordineni  a  visitatoribus '*  pncscriptum  secundo  aut  tertio    Cal.  Julii  """' 

in  collegii  Doniinico  habeatur.     Huic  magister  si  plene  intersit,  sex  solidos  octo  Sums  to  be 

denarios  liabeat;  praeses  quinque  solidos;  singuli  ex  sociis  eodem   modo   tres  "^  "  "^ 

solidos  et  quatuor  denaiios  ;  discipuli  eodem  modo  singuli  unum  solidum  :  pau- 

peribus  quatuor  solidi  distribuantur.     Multorum  piorum  virorum  magna  sunt 

in  collegium  vestrum  beneficia.     Illorum  omnium  nomiua  in  duabus  tabulis  Names  of 

pulclire  describantur,  et  ex  unoquoque  latere  infimi  Dominici  una  affigatur,  ut  y,e  exposed  to 

tam  illorum  benefacta  hominibus  per  nos  pateant,  quam  alii  illorum  beneficentia  (i),*^,!,^"  ""^ 

provocati  libentius  conferant  ainpliora."] 

CAP.  XVIII. 

De  lis  qui  Concionihus  ad  jdehem  exercitabunt  sese,  et  de  Lectura 
Biblice  et  eius  Expositione. 

UT  AUTEM  id  tandem   cuiu.s   gratia  poti.ssimixm  optima  et  pcsignotthe 

°  •'^  ^  loundre&s  to 

pientissima  fundatrix  collegium   istud   erigi  voluit,   sortiatur  oTt'heoio^'^""' 
effectum  (id  est  ut  tandem  enascantur  ex  hoc  ccetu  theologi  qiii 
suorum  stvidiorum  fructum  aliis  communicent),  statuimus  et  ordi- 

namus  ut  semper  quarta  pars  ex  universo  socionim  numero  con-  a  fourth  part 

,.,.,..  ,  -,-,  .  of  the  fellows 

ciombus   ad  plebem  m  vulgari   dicendis  incumbat.     rA,  quoniam   to  be  engaged 

,  , .  .  .  T       •  •  1  '"  P'^caching 

J  O  sublime  est  concionatoris  munus,  neque  ahquis  temere  in  eo  loco   to  the  people 

.  in  English. 

versari  debet,  nemo  in  concionatorem  eligatur,  qui  non  antea  fcUows  to  be 
Symboli  Apostolici,  Orationis  Dominicae,  Decern  Prseceptorum  Ilfa'ster  and '° 
explicationem   domi   his   qui    in   collegio   .sunt  festis  diebus  hora   expound  The 

("reed,  the 
fl  Lord'sPravcr. 

■  synaxas  MS.,  synaxcs  Stat.  Eliz.  mandn'^^nl's"'" 

^  "Nisi  quod"  MS.,   but   the    "quod"   is   partially  erased.      Perhaps   we    ""festivals. 

should  read  "Quod  nisi." 

■*  Baker  (in  marg.  Stat.  Eliz.)  after  citing  this  passage  adds  "Hinc  patet 

unde  et  a  quibus  hse  notap  adiectre  sunt." 


98 


33is|)op   Jpisf)er's   Statutes.     (1530) 


o.vr.  XX. 

DE  UIS  QUI 

CONCIONI- 

13US  AD 

PLEBEM 

EXERCITA- 

BUNTSESE, 

ET  DE  LEC- 

TURA  Blli- 

LI.E  ET 

EI  US  EXPO- 

SITIONE. 

Preacliers  to 
deliver  iit 
loast  eight 
Bcrmoiis  to 
tlie  people 
every  year ; 
ami  one  other 
witliin  t!ie 
college. 


I'rcachers 
neglecting  to 
preach  this 
sermon  in  col- 
lege to  lose 
their  fellow- 
ships. 


Privileges  of 
preachers :  a 
salary  of  one 
mark,  exemp- 
tion from  (lis- 
jiutationsand 
college  oftices, 
a  weeli's  com- 
mons for  each 
sermon,  leave 
of  ahsence 
from  the  col- 
lege, right  of 
holding  bene- 
fices. 


Other  mem- 
bers of  tliu 
university 
may  be  ap- 
pointed 
Iiroaeliors, 
ani  as  snch 
.idmitted  to 
felloHsliips 


torem,  icl([iic  proximo  festo  Michaelis  succedeute.  Vei-uin  oniuiuo 
Mivncimus  lit  qiiisquis  in  id  officii  fuerit  assiimiitus  non  rarius 
quam  octies  in  anno,  quocunque  maluerit  loco  praeterqiiam  ubi 
forte  curam  ipse  gerit,  ad  plebem  concionetiir.  Sed  et  postquam 
per  nnuni  annum  fuerit  exercitatus,  prseter  illas  octo  conciones  5 
alibi  dicendas,  semel  insu^jcr  intra  sacellum  domesticum,  aut  alibi 
dummodo  fuerit  intra  prsecinctum  coUegii,  sic  ut  maior  quam  in 
sacello  fieri  poterit  populi  conciirsus,  singulis  annis  quavis  Domi- 
nica, seu  festo  quovis  alicuius  saucti,  secundum  assignationem 
magistri,  aut  eo  absente  j)rjesidentis,  concionem  hal^eat,  quando  lo 
null  us  dicitur  ad  clerum  sermo.  Cuius  concionis  prsemonitionem 
fieri  volumus  omnibus  qui  velint  accedere  per  aliquantam  cam- 
2)ana3  maioris  pulsationem  ante  sermonis  initium.  Quod  si  con- 
cionatoinim  aliquis  nuUam  in  sacello  concionem  ad  bunc  modum 
intra  annum  tlixerit,  is  per  mensem  anno  finito  communi  victu  1 5 
privetur;  et  si  nee  intra  mensem  ilium  concionatus  fuerit  eo 
modo  (pio  inm  diximus,  is  expleto  mense  sodalitio  siio  privetur 
ipso  facto.  Neque  i)rohibemus  quia  et  alii  socii  .suam  concionibus 
operam  inipertiant,  modo  velint  et  idonei  vi.si  fuerint,  sed  tot 
duntaxat  quot  ante  diximus  libertatibus  his  potiri  volumus  quae  20 
sequuntur.  Prima  quod  ex  collegii  bonis,  quamdiu  nulla  peqje- 
tuitate  donatus  fuerit,  ultra  emolumenta  cuique  socio  in  statutis 
liiuitata,  subsidium  unius  marca*  sit  recepturus.  Deinde  quod  a 
disceptationibus  intra  collegium  observaiulis  exiniatur,  nisi  sponte 
sua  voluerit  in  eisdem  se  exercere.  Tex-tia  quod  ub  ofHciis  ge-  25 
rendis  prfeterquam  in  sacello  liber  sit.  Quarta  quod  pi-o  singida 
quaque  dictaruui  concionum  tenenda  coinmunem  victum  unius 
liebdomadiH  cuique  volumus  allocari.  Quinta  quod  dies,  quibus 
ob  id  negotii  necevssitantur  abesse,  minime  pro  diebus  absentise 
cuique  i)er  statuta  limitatis  supputentur.  Postrema  quod  liceat  30 
uuiciiique  eorum  })romotioneni  vel  })romotiones  habere,  prout  in- 
lerius  in  statuto  'de  promotione  et  causis  deserendi  collegium'  de- 
cernenius.  Hrec  profecto  libertas  vel  sola  nierito  ])oterit  induccre 
(piemvis  ut  nullum  recuset  laborem,  quandoquidem  et  fructus 
eiusdem  ad  se  }>riecipue  redundabit.  Nemo  igitur  credat  has  35 
libertates  ideo  sibi  coucessas  esse  ut  velut  fucus  in  alveari 
de  laboribus  aliorum  victitet,  nunquam  enini  fuissem  i)assus  ut 
quisquam  a  saeerdoti-o  cuius  cux-am  agcre  tenetur  abfuisset,  nisi 
friictuiu  iude  s2)erarcm  uberiorein  suboriturum.  Qiiamobrem  si 
forte  jtosthac  rcpcriri  noijueaiit  intra  collegium  ail  hoc  munus  ido-  j.o 
iK'i,    vel  f|ui    uiMllciit    p(iti\i.s  di.sputationilnis  seholasticis  exercere 


Statutes   of  l^cnrp   Fffl.     (1545)  90 

teitia  pomcridiana  cxposiierit.      Huic  lectioni  iutcresse  tencantur  C'^p-  xviii. 

discipuli  et  pensionarii  omnes.     Qui  autem  abseutes  fuerint,  in  concioni- 

coiTectionibus  a  decanis  seque  puniantur,  ac  si  absentes  a  vespcris  bus  ad 

fuisseutj  quod  ut  commodius  fiat,  quinque  aut  sex  socii  semper  a  exercita- 

5  majristro  et  senioiibvis  assignentur,  qui  hoc  legendi  officium  festis  buntsesk, 

ET  DE  T  EC- 

diebus'  pei-sequantur,  ut  cum  aliquis  concionatoris  locus  vacuus   ^^^^^  jjjg. 
fuerit,  ex  illis  eligatur  aliquis,  q\ii  h?ec  prtedicta  omnia  perlegerit,    li,e  et 
et  in  illis  ad  docendum  bene  instructus  fuerit.     Sic  non  omnino 


rudis  ad  concionandura  veniet,  et  his  religionis  nostrse  bene  iactis 


SITIONE. 


I O  fundamentis  bonam  in  Christo  pedificationem^  construct.     Quoties   Appointmeiit 

of  preachers. 

autem  quispiam  e  numero  concionatorum  vacaverit,  volumus  ut 
magister  et  seuiores  inter  se  consultent,  quisnam  e  sociis  prjedictis 
ad  hoc  munus  eis  visus  fuerit  magis  idoncus,  et  ei  statim  indicetur 
per  eos  vit  concionem  paret  intra  sacellum  clanculum  nulla  prius 

1 5  pulsata  campanula  coram  sociis  dicendam.  Is  ergo  dicta  concione 
si  velut  idoneus  comprobabitur,  eorum  consensu  deputetur  in  con- 
cionatorem,  idque  proximo  festo  Michaelis  aut  Marci  Evangelists 
succedente ;  id  quod  de  domesticis  qui  socii  sunt  aut  fuerunt  in- 
telligimus.     Quod  si  forte  reperiri  nequeant  intra  collegium  ad  hoc    strangers 

20  munus  idonei,  vel  qui  mallent  aliis  studiis  per  statuta  Ileitis  potius   pointed,  evm 

.  .  , . .     ,      .        such  as  are 

exercere  sese,  turn  volumus  quosdam  ex  universitate  aut  aliis  locis,    not  of  Cam- 
bridge uni- 
qui  velint  et  apti  fuerint,  ad  hoc  officium  ascisci,  ita  tamen  ut  qui   versity ;  but 

1-  i-  '  '  »■         sncli  stran- 

sic  ex  alicnis  assumendi   sunt,    eligantur  die  electionis  sociorum   gers  shall  be 

'  O  romp  ful  ows 


secundum  modum  et  formam  prout  prsedictum  est  in  statuto  illo   ***  '^'^'^  "'-■'^' 


come  fellows 
at  the  ne: 
election. 


25  sociorum  electionis,   et  eo  facto,  vigore  huius  statuti  in  numero 
concionaton;m    simul    ac   socionim    habeantur.      Verum    omnino 
sancimus   ut    quisquis  in   id  oflScii   fuerit   assumptus  non    rarius 
quam  octies  in  anno,  quocunque  maluerit  loco  prseterquam   ubi   Jy.'v*';'.'^''^ '" 
forte  ipse  curam  gerit,  ad  plebem  concionetur  prseter  eas  conciones   {jiong'^o"!;;, 

30  qi^ias  per  Adventum  et  Quadragesimam  habebit.  Sed  et  postquam  l^caJ,''.''',^!'^^ 
per  unum  annum  fuerit  exercitatus,  prseter  illas  octo  conciones  vate  sermon 
alibi  dicendas,  volumus  ut  semel  ad  minimum  in  anno  privatam   1"  which  thiy 

,      ,         ,        .  T,  1       I  •  •  • ,  •        shall  rebuke 

concionem    habeat    sine    ulla    campanse   pulsatione,   m    qua   vitia   the  reigning 
domestica  quae   maxime  reprehensione   digna   esse   animadvertet  place,  and  an- 

.  ...  ,  ,  .  other  in  pub- 

3  5  confutabit ;  aham  autem  publicam  intra  templum  domcsticum,  aut   lie  within  the 
alibi  dummodo  fuerit  intra  prsecinctam  collegii,  sic  ut  maior  quam 
in  templo  fiex*i  poterit  populi  concursus,  singulis  annis  quavis  Do- 
minica, sen  festo  aliquo  alicuius  sancti,  hora  quae  maxime  magistro, 

1  "festis  diebus"  erased.     Stat.  Eliz.  c.  22  h.-vs  "singulis  quibusque  Donii- 
nicis  et  f.  d." 

^  edificionem  MS. 


100  33isf)op   jpisbev's   srtatutes.     (1530) 


CAP.  XX. 
DE  HIS  QUI 
CONCIONI- 
BUS  AD 
PLEBEM 
EXERCITA- 
BCNT  SESE, 
ET  DE  LEC- 
TURA  BIB- 
LI^  ET 
EIUS  EXPO- 
8ITI0NE. 

No  fellow  to 
claim  this 
office  bv 
right  of  se- 
niority. 

Each  preach- 
er in  turn  to 
expound  tlie 
HihU"  lessons 
rend  in  hall 
daily,  cxci  pt- 
ing  on  certain 
s^pceitied  fes- 
tivals, &c. 


sese,  turn  volumus  ut  magister  et  .septem  seniores  alios  quosdara 
ex  universitate,  qui  veliut  et  apti  fuerint,  ad  hoc  officium  asciscant, 
et  eosdem  huius  statuti  vigors  socios  huius  coUegii  constituant, 
non  obstante  qua\ds  alia  per  no.s  ordiiiatione  facta.  Ceteruin  nee 
officium  istud  quisquam  arroget  sibi  ratione  cuiusque  seuioi'itatis,  5 
ni.si  niagistri  maiorisque  partis  seniorum  iudicio  fuerit  in  hoc  acci- 
tus.  Quod  si  contingat  eosdem  et  seniores  esse  pariter  et  concio- 
natores,  nihil  repugnamus.  Ceterum  in  mensa  singulis  prandiis 
Biblioi-um  aliquam  partem  diligenter  audiant  et  attente,  donee 
majrister  aut  eius  locum  teneus  Bibliarium  finiri  ius.serit.  Et  ne  lO 
dicti  concionatores  otio  torpeant,  sed  se  ipsos  exerceant  tarn  ad 
suam'  quam  ad  multorum  utilitatem,  volumus  ut  singulis  diebus 
infra  quatuor  anni  tcrminos,  exccptis  festis  principalibus  et  diebus 
Dominicis  in  quibus  habitus  fuerit  sermo  ad  clemm,  diebus  etiam 
tribus  creationis  magistrorum  in  aiiiibus  ac  diebus  Cineruni,  diebus  I  5 
nempe  Adventus  et  Qiiadragesimse  tempore,  confestim  a  prandio 
quispiam  ex  eis,  incipiendo  a  seniore  concionatore,  lectionem  Bib- 
liorum  eo  die  recensitam  iuxta  sensum  litteralera,  sive  Latino  sive 
vernaculo  sermone  maluerit,  explieet,  atqiie  ita  peragat  singulis 
diebus  per  spatium  octo  hebdoniadarum  :  tot  onim  quater  acceptte,  20 
cum  reliquis  quae  vacationum  sunt,  annum  integrant,  ut  intra  duos 
annos  octo  concionatores  suos  cursus  jiei-agere  queant.  Completo 
igitur  octo  hebdomadarum  spatio  per  priinum  concionatorem,  se- 
cundus  ordine  simili  perget  per  alias  *  octo  atque  ita  deinceps,  donee 
singuli  perfecerint.  Et  si  fuerint  plures  quam  octo  concionatores,  2  5 
tantundem  ex  anno  tertio  scqueuti  mutuetur,  quantum  sufficiat  ad 
singulorum  cursus  integre  consummandos.  Quibus  expletis  redeat 
iam  cursus  ad  principium,  atque  ita  peragatur  in  posterum  pei- 
petuo.  Ceterum  sive  plures  fuerint  concionatores,  sive  pauciores 
quam  octo,  per  eos  lectiones  Bibliomm  vicissim  observari  volumus  30 
et  ordinamus  quoqxie  die  fieri  qui  superius  neutiquam  excipitur. 
Quo<l  si  teniporibus  Adventus  et  Quadragesima^  quispiam  eorum 
aut  plures  domi  fuerint,  nee  in  concionaudo  singulis  Dominicis 
occiipati,  magister  huixis  collegii  labores  alicuius  partis  Scriptura? 
sacrjr  exjjonenda^  tempore  prandiorum  in  ilium  vel  illos  per  suam  35 
assignationem  distribuat,  prout  sibi  magis  convenire  videbitur,  it^i 
quod  his  temporibus  etiam  illorum  nemo  torpescat.  Ceterum  quod 
si  ita  fieri  contingat  a  quovis  illorum,  nolumus  illos  labores  expo- 
nendsB  Scriptune  pro  cursu  computari,  sed  ordt)  nihilominus  ex- 
plicanda»  lectionis  Bibliacje  j^er  eundem  obs(>rvetur.  Conscientiam  40 
insuper  euiuslibot  illorum  oneramus,  ne  se  ipsum  his  temporibus 
'  sua  MS.  «  alios  MS. 


Statutes  of  l^enrp   YMl.     (1545)  101 


aut  CO  absente  decauo  theologian,  coiinnoda  videbitvir,  concioneni 
habeat.  Cuius  coucionis  pra-monitionem  fieii  voluraus  omnibus 
qui  velint  accedere  per  ali(piautam  campanae  pulsatiouem  ante 
sermoiiis  initium.  Quod  si  concionatorum  aliquis  nequaquam 
5  has  in  sacello  coucioncs  ad  hvmc  modum  intra  annum  dixerit,  is 
per  mensem  anno  tiuito  communi  victii  privetur ;  et  si  nee  intra 
mensem  ilhim  concionatus  ftierit  eo  modo  quo  iam  diximus,  is 
expleto  mense  sodalitio  suo  privetur  ipso  facto.  Et  quoniam  ardua 
sane  res  est  et  functio  sublimis  Divini  verbi  prsedicatio,  volumus 

10  ut  concionatores  isti  muneris  sui  obeundi  licentiam  iuxta  regni 
nostri  leges  et  statuta  sibi  inipetrandam^  curent.  Porro  haud  pro- 
hibemus  quin  et  alii  soeii  suam  concionibus  opei*am  impertiant, 
modo  velint  et  idonei  visi  fuerint,  sed  tot  duntaxat  quot  ante 
diximus  libcrtatibus  iis  potiri  volumus  quae  sequuntur.      Prima  est 

I  5  quod  ex  collegii  bonis,  quamdiu  nulla  perpetuitate  donatus  fuerit, 
ultra  emolumenta  cuique  socio  in  statutis  iimitata,  subsidium 
uni\is  marcse  sit  recepturus.  Deinde  quod  pro  singula  quaque 
dictarum  concionum  habita  communem  victum  unius  hebdomadse 
ciiique  volumus  allocari.   Tum  quod  a  collegio  absentioe  potestatem 

20  illi  concedimus  iiltra  quam  aliis  sociis  per  spatium  octo  hebdoma- 
darum,  exceptis  etiam  ill  is  diebus  quos  in  statuto  '  de  exitu  ab 
universitate '  pro  concionibus  Londini  habendis  illi  concedimus. 
Postremo  quod  liceat  iinicuique  eorum  promotionem  vel  promo- 
tiones  liabere,  prout  inferius  in  statuto  '  de  promotione  et  causis 

25  deserendi  collegium'  decernimus.  Nemo  autem  credat  has  liber- 
tates  sibi  concessas  esse  ut  velut  fucus  in  alveari  laboribus 
aliorum  victitet :  nunquam  enim  fuissemus  passi  ut  quisquam  a 
sacerdotio  cuius  curam  agere  tenetur  abfuisset,  nisi  inde  fruc- 
tum  speraremus  uberiorem   suboiiturum.     Cetenim   nee  officium 

30  istud  quisquam  e  sociis  aiToget  sibi  ratione  cuiusque  seniori- 
tatis,  nisi  magistri  maiorisque  partis  seniorum  iudicio  fuerit  ad 
hoc  accitus  quemadmodum  statutum  '  de  electione  senioris '  prse- 
scribit  seniorem  eligendum.  Quod  si  contingat  eosdem  et  seniorcs 
esse  pariter  et  concionatores,  nihil  repugnamus.     Et  ut  dicti  con- 

35  cionatores  in  scripturis  se  diligentius  exerceant  tarn  ad  suam  quam 
ad  multorum  iitilitatem,  volumus  ut  singulis  diebus  infra  quatuor 
anni  quartas,  exce2:>tis  festis  principalibus  et  diebus  Dominicis  in 
quibus  habitus  fuerit  sermo  ad  clerum,  sed  et  quibuscunque  Domi- 
nicis lector  ille  concionaturus  fuerit,  sabbatocjuc  prajcedente,  et  si 

40  ruri   concionem  habuerit  die  Lunse   illam    Dominicam   sequente, 

1  impetranda  MS. 


CAP.  XVIXI. 
DE  IIS  QUI 
CONCIONI- 
BUS AD 
PLEBKM 
EXERCITA- 
BUNT  SE8E, 
ET  DE  LEC- 
TURA  BIB- 
LI.*:  ET 
EIUS  EXPO- 
SITIONE. 

Prcacliers 
failing  to 
jircach  theso 
sermons  to 
lose  their 
fellowships. 


Privileges  of 
preachers;  a 
salary  of  one 
niark.a  week's 
commons  for 
each  sermon, 
eight  weeks' 
leave  of  ab- 
sence, right  of 
holding  bene- 
fices. 


No  fellow  to 
claim  this  of- 
fice by  right 
of  seniority. 


Each  preach- 
er in  turn  to 
expound  the 
Bible  lessons 
read  in  hall 
daily,  except- 
ing on  ccr- 
tiiin  specified 
festivals,  &c. 


102  33fsf)op   jpister's    Statutes.     (1530) 


CAP.  XX. 
DE  HIS  QUI 
CONCIONI- 
BUS  AD 
PLEBEM 
EXERCITA- 
BUNT  SESE, 
ET  DE  LEC- 
TUllA  BIB- 
LT.E  ET 
EIUS  EXPO- 
SITIONE. 

Penalty  for 
neglect  of 
this  duty. 


iSturlcnts  of 
tlioolo','y  to 
nttoiKl,  and 
not  to  mock 
the  prcaclicr. 


absentaverit,  nisi  legitime  fuerit  impeditus,  aut,  qviod  magis  opta- 
mus,  concionandi  laboribus  occupatus.  Quod  si  ceteris  anni  tem- 
poribus  qiiisqiiam  coi'vim  dum  sanus  fuerit  ob  aliqiiod  urgens  imjie- 
dimentuiii  aut  ob  absentiam  a  collegio  suo  cursui  satisfacei'e  uequi- 
verit,  volumus  et  statuimus  \\t  tunc  is  curet  per  aliuin  quemvis  5 
illorum  suam  vicem  expleri;  alioqui  si  non  id  fecerit,  pro  singulo 
quoque  die  duodecim  denariis  inulctabitur,  et  uiliilominus  cessante 
inipedimento,  aut  quum  domum  redierit,  ciu-sum  suum  ipse  tene- 
bitur  observare.  Quod  si  facere  recusavei'it,  ipso  facto  sodalitium 
amittat.  Et  si  forsan  is  qui  legitime  impeditur  ab  interpretatioue  lO 
iuxta  cuvsum  suum  neqiiiverit  ab  aliquo  cousocioinim  banc  operam 
suae  vicis  impetrai'e,  turn  is  qui  proxime  successurus  est  eorum  qui 
in  universitate  sunt,  nisi  iussu  magistri  viceni  absentis  suppleat, 
singulo  quoque  die  quo  sic  defecerit  quatuor  denariis  mulctabitur. 
Ceterum  ut  nemo  dictorum  concionatorum  arte  quavis  effugiat  1 5 
quin  ipse,  quemadmodum  ab  aliis  fit,  munus  dictum  per  se  ipsum 
exequatur,  volumus  ut  priusquam  circulus  ad  primiim  redeat  con- 
cionatorem  omnino  ciirsum  suum  ipse  perficiat  in  sua  ipsius  per- 
sona. Quod  si  noluerit,  ipso  facto  sodalitium  suum  amittat.  Vo- 
lumus insiqjer  et  cunctos  qui  theologian  studio  dederint  operam,  his  20 
qure  dicuntur  attentos  esse,  neque  coiicionatorem  ipsum  perstrin- 
gere  quovis  modo,  sive  verbo  sen  gestu  aut  denique  vultu.  Quod 
si  fccorit,  iudicio  magistri  et  seiiiorum  castigetur. 


Statutes  of  fl^cnrB   Fffl.     (1545)  103 

(liebus  etiani  tiibus  cveatiouis  iiiagistronim  in  artibus,  diebus  quo-   cap.  xviir. 

-r»  •     •  A    1  X  1     •  J.-  J.  .     .     DE  IIS  QUI 

que  a  prima  JJominica  Adventus  usque  ad  inccptionem  termini   concioni- 
post  Natalem  Christi,  et  a  Quinquagesima  usque  ad  inceptionem   «us  ad 
termini   post  Dominicam  in   Albis,  et  item   illo  tempore  quo  ob   exercita- 
5  nietum  pestis  disci])uli   ac  sociorum   maior   pars   in   universitate   buntsese, 
domi  lion  fuerit,  confestim  a  prandio  quispiam  ex  eis,  incipiendo  a   ^ura  bib- 
seniore  concionatore,  lectionem  Biblioruni  eo  die  recensitam  iuxta   li^  et 
sensum  littcralem,   sive  Latino   sive  vernaculo    sermone  voluerit,   sitione. 
explicet,  atque  ita  peragat  singulis  diebus  per  spatium  octo  liebdo- 

10  madai'um.  Completo  itaque  octo  hebdomadarum  spatio  per  pri- 
mum  concionatorem,  secundus  ordine  simili  perget  per  alias  octo; 
atque  ita  deinceps,  donee  singuli  perfeceiint.  Quibus  expletis  re- 
deat  iam  cursus  ad  principium,  atque  ita  peragatur  in  posterum 
perpetuo.     Ceterum  quotquot  fuerint  concionatores,  per  eos  lec- 

1 5  tioues  Biblioruni  vicissim,  ut  prsefertur,  observari  volumus  et 
ordinamus  quoque  die  qui  superius  neutiquam  excipitur.  Quod 
si  temporibus  Adventus  et  Quadragesimag  quispiam  eorum  aut 
plui-es  domi  fuerint,  nee  in  concionando  singulis  Dominicis  occu- 
l)ati,  magister  collegii  labores  alicuius  partis  Scripturse  sacrse  expo- 

20  nendaj  tempore  prandiorum -in  ilium  vel  illos  per  suam  assignatio- 
nem  distribuat,  prout  sibi  magis  convenire  videbitur,  ita  quod  iis 
temporibus  illorum  nemo  torpescat.  Ceterum  si  ita  fieri  con- 
tingat  a  quovis  illorum,  nolumus  illos  labores  exponenda^  Scrip- 
turse  pro  cursu  suo  computari,  sed  ordo  niliilominus  explicandae 

25  lectionis  Bibliacse  per  eundem  observetur.  Conscientiam  insuper 
cuiuslibct  illorum  oneramus,  ne  se  ipsum  iis  temporibus  absen- 
taverit,  nisi  legitime  fuerit  impeditus,  aut,  quod  magis  optamus, 
concionandi  laboribus  occupatus.  Quod  si  ceteris  anni  temporibus 
quisquam  eorum,  dum  sanus  fuerit,  ob  aliquod  urgens  impedimen- 

30  turn  aiit  ob  absentiam  a  collegio  suo  cursui  satisfacere  nequiverit, 
volumus  et  statuimus  ut  is  tunc  curet  per  alium  quemvis  illorum 
suam  vicem  expleri ;  alioqui  si  id  non  fecerit,  pro  singulo  quoque   Penalty  for 

^  ^  *  .  ...  oil  netjiect  of  this 

die  duodecim  denariis  inulctabitur,  et  nibilominus  cessante  impe-   duty. 
dimento,  aut  cum  domum  redierit,  quod  superest  cursus  sui  ipse 

3  5  in  sua  persona  complebit,  et  parem  prseterea  operani  in  Biblijs  ex- 
positione  pro  temporis  projiortione  prajstabit  ei,  qui  absentis  A"icem 
supplerit;  quod  si  facere  recusaverit,  ipso  facto  sodalitium  amit- 
tat.  Ceterum  ut  nemo  dictorum  concionatorum  arte  quavis  efiugiat, 
quin  ipse,  quemadmoduin  ab  aliis  fit,  munus  dictum  per  se  ipsum 

40  exequatur,  volumus  ut,  priusquam  circulus  ad  primum  redeat  con- 
cionatorem, omnino  cursum  suum  ipse  peiiiciat  in  sua  ipsius  ])er- 


104 


23ts!)op  J[|isi)cr's   Statutes.     (1530) 


CAP.   XX. 
DE  HIS  QUI 
(JONCIONI- 
BUS  AD 
TLKBEM 
EXEKCITA- 
BUNT  SESE, 
ET  DE  LEC- 
rURA  BIB- 
LI-^  ET 
EIC'S  EXPO- 
SITIONE. 


One  principal 
and  two  snb- 
Ic'ctuieis :  the 
principiil  to 
l)u  a  fellow, 
tile  otlii  rs 
fellows  or 
scholars. 
Xiimber  of 
lecturers  may 
1)0  increased. 


Terms. 


After  morn- 
ing mass  the 
lecturers 
shall  spend 
two  hours  in 
teaching!  and 
evaminni); 
the  scholars 
and  B.A.  fel- 
lows, and  in 
hearinjf  their 
recitations. 


Master  or 
|iresid<'nt,  or 
pnnclpal  lec- 
turer, nia^' 
(;ive  n  holi- 
day. 


[CAP.  XXI.] 
De  Lecturis  legendis  et  audiendis  intra  Collegium  vel  extra. 

ADHUC  DEESSE  huic  corpori  iDembrum  peruecessarium  ad- 
vertimus  quo  nova  soboles  j^i'ocreari  possit  et  progenerari. 
Volumtis  igitur  et  statuimus  quod  per  inagistruiu  et  uiaiorem  par-  5 
tern  septem  senioruiu  quispiaui  e  sociis  in  lectorem  domesticum 
principalem  eligatur,  et  duo  sublectores  vel  ex  sociis,  vel  ex  dis- 
ci [)idis,  si  necessarium  visum  fuerit  eisdem.  Qute  officia  nemo 
electorum  recusabit  sub  pceua  amissionis  convictus  sui  in  coUegio 
60  facto,  sad  diligenter  ea  ipsa  exequi  tenebiintur,  quamdiu  magis-  lO 
ter  ct  maior  pars  dictorum  senionim  ita  duxerint  necessarium.  Et 
si  necessarium  visum  fuei'it  magistro  et  septem  seuioribus  ut  plures 
fiant  prselectores  quam  tres,  iuxta  numerum  eorum  deputentur  et 
sublectores.  In  singulis  anni  quartis,  incipiendo  priraam  quai-tam 
in  octavis  Michaelis  et  fiuiendo  octavo  die  ante  festum  Nativitatis  i  ^ 
Cliristi ;  secuudam  rursus  incipiendo  crastino  Epijilianij^?  et  finiendo 
in  sabbato  Palmarum ;  tertiam  item  incipiendo  crastino  octavarum 
Paschae  et  finiendo  pridie  ves2)eriarum  sollemnium;  quartam  dpni- 
que  incipiendo  ab  octava  ipsarum  vesperianim  et  finiendo  in  vigilia 
nat:v  genetricis  Dei,  lector  ipse  principalis  et  sublectores  omui  die  20 
profesto  piilsata  campanula  per  princijialem  lectorem  post  missam 
nifine  dictam  audiendis  recitationibus  discipulorum  ac  sociorum 
baccalaureonnn  et  eisdem  examinandis  jiaritcrque  docendis  spatium 
duarum  horarum  aut  amplius  diligenter  impendant,  idcjue  faciant 
tam  in  sophisticis,  quam  in  logicis  et  in  pbilosopbicis.  Ceterum  25 
quam  ])artem  harum  facultatum  sit  unusquisque  dictorum  lecto- 
rum  auditurus,  examinaturus,  expositurus  et  oppositunis,  et  qua 
hora,  magistri  septemque  scniorum  iudicio  relinquimus  deputan- 
dum,  nempe  quod  ipsi  conducibilius  auditorio  fore  censuerint. 
Ha^c,  inquam,  omni  die  profesto  lectores  agere  vohimus,  nisi  forte  30 
[n'o  more  universitatis  ad  instantiam  alterius  oollegii  aut  hospitii 
ob  honorem  alicuius  sancti  aut  recrcandorum  iuvenum  causa  ma- 
gistro, aut  eo  absente  prsesidenti,  aut  i)rincipali  lectori,  remissio 
iieccssaria  fore  vidobitur.  .\dorint  item  tam  lector  principalis 
quam  sublectores  oinnibus  .sociorum  baccalaureorum  et  discipulo-  35 


Statutes  of  l^cnri)   FHL     (1545)  105 

sona:  quod  si  uoluerit,  ii)SO  facto  sodalitium  suiim  aniittat.     Vo-  ^^^-  xviii. 

.  .  .  ,  -r.       1  I'E  IIS  QUI 

liimus  iiisuper  et  ciinctos  qui  magistii  artium  sunt  banc  Biblioe  concioni- 

lectionem   attente  et   reverenter  audirc ;   sin   minus,  magistri  et  ^"^  -^° 

...  JO  PLEBEM 

semorum  ludicio  castigentur  .  exercita- 

BUNT  SESE, 

c  CAP.  XIX.  E^  ""^  ^'^c- 

^  TORA  BIB- 

De  Lecturis  legendis  et  audiendis  intra  Collegium  vel  extra. 

ADHUC  DEESSE  liuic  corpori  membra  quaedam  pernecessaria 
advertimus  quibus  quasi  sensibus  ad  omnem  bonestam  discipli- 
nam  pei"sequeudaiu  et  illiberalem  cognitionem  refugiendam  omnes 

I O  studiosi  uti  poterunt.     Volumus  igitur  et  statuimus  ut  secundum  Principal  lec- 

.  .  .  turer,  sub- 

forinam  electionis  i)r{esidis  per  magistrum  et  seniores  lector  prin-  lecturers  and 


LI^  ET 
EIUS  EXPO- 

srriONE. 


exanimers. 


cipalis,  sublectores  et  examinatores  eligantur,  utque  nemo,  nisi  qui 
socius  fuerit,  aliquam  lecturam  discipulis  legat,  quern  etiam  volu- 
mus  per  magistrum  et  senioi-es  ad   earn   eligi.     Sic  enim   socios   No  one  to  be 
1 5  volumus  exerceri  ut  annum  unum  legendis  in  aula  lectionibus  con-   turer,  wUo 

....  .  ...  has  not  served 

sumant;  deinde,  si  ita  visum  magistro  et  semonbus  erit,  ad  sub-  as  examiner; 

"        _   _  _  _      nor  examiner, 

lectoris  munus  assumantur:  postea,  si  id  quoqvie  magistro  et  seni-   who  has  not 

'    ^-  '  T.       T.  o  served  as  sub- 

oribus  placuerit,  examinatores  eligantur;  turn  ex  illis  lector  prin-   sub"iccturer"^ 
cipalis  designetur.     Neminem  enim  lectorem  publicum  designari   give„'\^ctures 

20  volumus,  nisi  prius  examinator  fuerit;  neminem  autem  examina-   durlng'one 
torem,  nisi  qui  ante  sublector  fuerit;  nee  quenqviam  sublectorem,   ^ 
nisi  qui  antea  aliciuus  in  aula  lecturse  per  annum  lector  fuerit,  ut 
iis  quasi  gradibus  ad  eruditionis  aliquem  fi.*uctum  et  officia  collegii 
perveniat.     Quae  officia  nemo  eorum  qui  eliguntur  recusabit,  sub 

2  5  poena  amissionis  convictus  sui  in  coUegio  eo  facto ;  sed  diligenter 
ea  ipsa  exequi  tenebuntur  quamdiu  magister  et  maior  pars  dicto- 
rum  seniorum  ita  duxerint  necessarium.     Et  si  necessarium  visum 
fuerit  magistro  et  senioribus  ut  plures  fiant  sublectores  quam  tres,    Number  of 
iuxta   eonim   sententias   plures    deputentur.      In    omnibus    anni   maybein- 

.    .       ,  ,  .  ,.  .  creased. 

30  quartis,  incipiendo  secundum  prsescnptos  dies  statutoi-um  iiniver- 

sitatis,  et  magna  in  vacatione  (quia  tunc  cessat  terminus  univer-  Lectures  in 
sitatis)  incipiendo  primo  die  Lunae  post  comitia  quae  inceptiones   long  vaca 


sollemnes  vocantur  et  desinendo  die  Veneris  ante  festum  Nati- 


tion. 


^atatls    Beatse    Manse,   lector  principalis  et  sublectores  omm  die  After  mom- 

..11  2  '"S  mass  the 

35  profesto,  pulsata  prius  campanula  per  prmcipaJem  lectorem  post  lecturers 

missam  mane  dictam  audiendis  recitationibus  discipulorum  ac  so-  two  hours  in 

_  teaclung  and 

ciorum  baccalaureorum  et  eisdem  examinandis  pariterque  docendis  fjcamining 

■1-  J-  tlie  srhnlm 


tlie  scholars 
and  B.A.  fel- 
lows, and  in 

Volumus — castigentur"  erased.  ^  "  post — dictam"  erased.        recitatfons!^"^ 


spatium  duarum  horarum  aut  amplius  diligenter  impendant,  idque 


r 


106         23{sf)op  jpisf)fr's  gbtatuus.     (1530) 


CAP.  XXI. 
DE  LECTU- 
HIS  LEOEN- 
UIS  ET  AU- 
DIENDIS 
INTRA  COL- 
LEGIUM 
VEL EXTRA. 

Scholars  and 
B.A.  fellows 
to  attend 
college  and 
university 
lect\ires,  as 
the  master 
and  seniors 
pliall  ajipoint. 

Masters  to  at- 
tend two 
tlieological 
lectures 
daily. 


Hebrew  and 
Greek  to  be 
studied  by 
those  fellows 
or  scholars 
whom  the 
master  and 
seniors  shall 
judge  fit  for 
the  study. 

Four  ma- 
thematical 
lecturers ;  in 
arithmetic, 
geometry, 
perspective, 
the  know- 
ledge of  the 
sphere  or 
cosmography. 


Fines  for 
absence  or 
inattention. 


rum  exercitationibiis  ab  initio  ad  fiiiem  usque,  nisi  legitimam  ab- 
sentife  causaiu  haljeant  per  magi  strum,  aut  in  eiu.s  absentia  vices 
gerentein,  approbandam.  Quo  casu  volumus  ut  \'igilantes  quospiam 
et  doctcs  vice  sua  substituant,  qui  non  segiiiter  discipulorum  negli- 
gentias  coarguaut.  Ceterum  lectionibus  omnibus  quaj  magisti-i  5 
iudicio  et  septem  seniorum  ad  discipulos  et  baccalaureos  socios  per- 
tinebunt,  non  solum  his  qui  domi  fuerint,  verum  etiam  j)ublicis 
omnes  et  singulos  iudicio  magLstri,  aut  eo  absente  prsesidentis,  non 
iuste  impeditos  adesse  volumus;  eos  vero  singulos  qui  magisterii 
gradu  potiti  fuerint  duabus  quotidie  lectionibus  in  theologia  (si  10 
totidem  in  scliolis  })ublicis  fiant),  quarum  altera  erit  quam  funda- 
trix  huius  coUegii  suis  impensis  instituit,  adesse  pariter  volumus, 
nisi  iudicio  magistri,  aixt  in  eius  absentia  pi-sesidentis,  legitime  fue- 
rint impediti,  et  nisi  magistro  collegii  septemque  senioribus  visum 
fiierit  utilius  ut '  similes  domi  legerentur :  in  quo  casu  permittimus  I  5 
eos  domi  duas  eiusmodi  lectiones  audii-e  singulis  diebus,  magistro 
et  maiori  parte  septem  senionim  cum  eis  ita  dispensantibus  et 
compertum  liabentibus  maiorem  indo  fructum  consecuturos ;  nee 
desistant*  quoad  cum  eisdem  dispensetur  })er  magisti'um  et  omnes 
conscriptos  septem  seniores  profectum  huiusmodi  intelligentes  ac  20 
compertum  et  exploratum  eum  habentes.  Insuper  statuimus,  ordi- 
namus  et  volumus  nonnullos  sociorum  aut  discipulorum  Hebraicis 
atque  Grtecis  litteris  operam  impensuros,  quos  magister  et  maior 
pars  septem  seniorum  idoneos  ad  id  iudicaverunt,  atque  id  quam 
primum  fieri  potest.  Ad  hsec  ordinamus  \\t  per  magistrum  et  25 
maiorem  partem  dictorum  seniorum  quatuor  e  sociis  deputentur 
qui  matheseorum  artes  legant,  unus  in  arithmetica,  alter  in  geo- 
metria,  tcrtius  in  jiersjiectiva,  quartus  in  tractatu  de  s])ha^ra  aut 
co.smogra])hia.  Quas  lectiones  incipient  ])roximo  quoque  die  Lun?e 
post  magistrorum  creationem,  et  pergent  singidis  diebus  quisque  30 
cursu  suo,  sic  ut  nullus  omnino  dies  intennittatur,  neque  simul  uno 
die  lectiones  dua?  concurrant;  id  quod  ab  illo  die  Luna>  dicto  ad 
festum  usque  Michaelis  observari  volumus.  Quibus  lectionibus 
adsint  baccalaurei  cuncti,  tarn  socii  quam  discipuli,  sub  ])cena  per 
magistrum  vel  i)r{esidentem  et  decanos  singulis  intiigenda.  Si  quis  35 
vero  sociorum  baccalaurcorum  aut  di.scipulorum  in  his  vel  eorum 
aliquo  deliquerit,  veluti  si  vel  tardius  (piam  debeant  ad  lectiones, 
recitationes,  oppositiones  et  scholasticas  exercitjitiones  intra  colle- 
gium vel  in  totum  absentes  fuerint,  vel  inde  recesscrint,  aut  demum 
si  jiiwsentes  non  diligenter  auscultavcriut,  magister,  aut  eo  absente  40 
'  ft  MS.  3  dcsbtat  MS. 


Sbtatutcs  of  l^eiun  Fffi.     (1545) 


107 


faciant  tain  in  logicis,  qiiam  et  in  philosopliicis.  Hunc  aiitem 
ordinem  adolesccntum  in  aula  instrueudoiiim  esse  volumus,  ut 
postquam  in  collegium  admissi  sunt  sex  aut  septem  .menses  in 
elementis  geometiiaj  et  arithmeticse  perdiscendis  consumant,  quod 
5  reliquum  i)rimi  anni  est  ad  dialectices  compendium  aliquod  dis- 
cendum  conferant,  quo  tempore  universam  formam  eius  quasi  per 
ti-ansennam  aspiciant.  Ad  extremum  toti  se  ad  Aristotelem  eum- 
que,  si  commode  fieri  potest",  Grsecum  conferant,  et  Organum 
l)rimo  Aristotelis  discant,  quam  logicam  vocant;  deinde  ad  physi- 

10  cam  se  adiungant.  Nolumus  autem  quemquam  philosophum  aut 
dialecticum  publice  legendum  prseter  Aristotelem  in  aulam  adduci, 
nisi  si  forte  lector  publicus  aut  qui  magistri  artium  futuri  sunt 
Timjeum  Platonis  aut  aliquem  electum  eius  dialogum  explicare 
velint.     Sic  lector  tamen  ceterique  legant,  ut  non  in  Grsecis  quasi 

I  5  grammatici  hsereant,  illud  enim  ad  lectorem  Grsecse  linguae  potius 
pertinet,  sed  ut  materiem  ipsam  quae  subicitur  exponant,  rem  rei, 
locum  loco,  auctorem  auctori,  conferant.  In  logica  Aristotelis 
cognoscenda  nihil  prsetermittaiit,  in  aliis  libris  diligentius  in- 
sistent, alios  celerius  transeant,  omnes  tamen  discant  et  ita  dili- 

20  genter  et  mature  cognoscant,  ut  secundo  anno  logicam  totam  in 
aula  perlegant ;  quod  reliquum  est  temporis  antequam  baccalaurei 
sint,  illud  in  physica  consumant,  et  prsecipue  in  iis  libris  qui 
ab  Aristotele  De  Anima  sunt  editi,  cuius  cognitio  quasi  penus 
totius  philosophise   esse   videtur.     Ceterum  quam  partem   harum 

25  facultatum  sit  unusquisque  dictorum  lectorum  auditurus,  exami- 
naturus,  expositurus  et  oppositurus,  et  qua  hora,  magistri  et 
maioris  pai'tis  seniorum  iudicio  relinquimus  deputandum,  nempe 
quod  illi  conducibilius  auditorio  fore  censuerint.  Hsec,  inquam, 
omni   die   profesto   lectores  agere  volumus,   nisi    forte  pro  more 

OQ  universitatis  ad  instantiam  alterius  collegii  aut  hospitii  aut 
alicuius  magnatis,  vel  ad  honorem  alicuius  sancti  aut  recrean- 
dorum  iiivenum  gratia'*  magistro,  aut  eo  absente  praesidi,  principali- 
que  lectori,  remissio  necessaria  fore  videbitur.  Aderunt  item  lec- 
tor tam  principalis  quam  sublectores  omnibus  baccalaureoiiim  et 

35  discipulorum  exercitationibus  ab  initio  ad  finem  usque,  nisi  legiti- 
mam  absentiae  causam  habeant  per  magistrum,  aut  in  eius  absentia 
vices  gerentem,  approbandam.  Quo  casu  volumus  ut  vigilantes  quos- 
piam  et  doctos  vice  sua  substituant,  qui  non  segniter  discipulorum 
negligentias  coarguant.   Ceterum  lectionibus  omnibus  quae  magistri 


CAP.  XIX. 
DE  LECTO- 
RIS  LEGEN- 
DI3  ET  AU- 
DIENDIS 
INTRA  COL- 
LEGIOM 
VEL EXTRA. 

Freshmen  to 
devote  6  or  7 
months  to 
geometry  and 
arithmetic, 
and  the  rest 
of  the  year  to 
logic. 

Aristotle's 
Organon  and 
Physics  to  bo 
studied ;  no 
lectm-e  to  bo 
given  on  any 
other  philo- 
sopher except 
Plato. 

Lecturers  to 
explain  tlie 
matter  of 
their  author 


The  second 
year  to  be 
devoted  to 
logic,  and  the 
time  remain- 
ing before 
the  B.A.  de- 
gree to  phy- 
sics.especially 
to  Aristot. 
De  Anima. 


Master  or 
president  and 
principal  lec- 
turer niav 
give  a  holi- 
day. 


"si — potest"  erased. 
' '  vel — sancti "  erased 


"aut — gratia"  underlined. 


108         33(s]bop   JFisi)"'s   Statutes.     (1530) 


CAP.  XXI. 
UE  LECTD- 
KIS  LEGEN- 
DIS  ET  AU- 
DIENDIS 
INTRA  COL- 
LEGIUM 
VEL EXTRA. 


Fines  to  be  di- 
vided amoiif; 
the  lecturers. 


Whipping  of 
ofTciidcrs  un- 
der 20  years 
of  age. 


pi-jesideas,  et  principalis  lector  pro  illorum  iuclicio  ecs  omnes  deliii- 
quentes  corrigant,  ])ro  tarditate  quavis,  id  est  si  principio  ciiiusvis 
lectionis,  rocitatiouis,  scliola.sticre  cxercitationi.s,  oppositionis  non 
afFuerit,  quadrauto;  si  reccsserit  aiit  valde  negligenter  illorum 
iudicio  interfuerit,  obolo;  .si  i)er  imiversum  abfuerit,  denario  quem-  5 
que  illorum  .sociorum  baccalaureonim  et  discipulorum  mulctari  vo- 
himu.s.  Et  si  fiequentius  in  aliquo  pra'dictonim  eos  ita  delinquere 
contigerit,  secundum  discretiouem  magistri  durius  contra  eos  ])ro- 
cedatur.  Quarum  mulctarum  emolumenta  jirsedictis  tribus  lectori- 
bus  permittinms  in  usus  suos,  quo  diligentiorem  sint  operani  adbi-  lO 
bituri.  Quod  si  quispiam  ex  auditoribus  baccalaureis  sociis  aut 
discipulis  crebro  punitus  sese  noluerit  einendare,  procedatur  contra 
eum  iuxta  tenorem  statuti  '  de  subtractionc  et  diminutione  con"vic- 
tus.'  Verumtamen  si  discipulus  ille  gi-aduatus  non  fiierit  nee 
vigesimum  sure  setatis  annum  compleverit,  tunc  talis  vel  verberibus  1 5 
vel  aliis  pcenis  condignis  ad  arbitrium  magistri,  aut  eo  absente 
pifesidentis,  et  principalis  lectori.s,  aut  his  absentibus  eorum  vices 
in  corroctionibua  supplentium  castigetiu".  De  aliis  vero  criminibus 
quae  scholis  jiublicis  aguntur  in  statuto  decanorum  tractatuni  est. 


All  fellows, 
scholars  and 
pensioners  to 


Statutes   of  ^tm\}  Fffl.     (1545)  109 

iudicio  et  seuionim  ad  discipulos  et  baccalaureos  pertinebiiiit  noii  ^-ap.  xtx. 
solum  iis  qu;e  doiui  fuerint,  verum  etiam  publicis,  omues  et  siugu-  gjg  legen- 
los  iudicio  niagistri,  aut  eo  absents  prsesidis,  non  iuste   impedi-  dis  et  Au- 
tos adesse  volumiis.     Insuper  statuimus  efc  ordinainus  ac  volumus  intra  col- 
5  ut  omues  socii,  discipuli,  i)ensionarii  ac  reliqui  qui  in  collegio  mo-  lkgium 
rantur,  Hebi'aicis  et  Grsecis  litteris  operam  impendant,  et  singula 
sua  lingua  legant,  iique  ita  dividantur,  quemadmodum  magister  et 
maior  pars  seniorum  idoneum  iutlicaveriut,  atque  id  sine  ulla  cuius-  a'^f^H^brew. 
quam  exceptione  fiat.     Ad  hsec  ordinamus  ut  per  magisti'um  et  Four  mathe- 

^     _  '^  _  _  . .  matical  lec- 

10  maiorem  partem  dictorum  seniorum  quatuor  e  sociis  deputentur   turers;  in 

'■  ^-  '■  arithmetic, 

qui  matheseorum  artes  levant,  unus  in  aritlimetica,  alter  in  geo-   geometry, 

^  o         '  '  o  l)erspcctivc, 

metria,  tertius  in  perspectiva,  quartus  in  tractatu  de  spbfera  aut   icdJe'o"fUio 
cosmographia.     Quas  Icctiones  incipient  proximo  quoque  die  Lunte   cosmogra- 
post  magistrorum  ci'eationem,  et  pergent  singulis  diebus  quisqixe   '"^' 
J  :r  ciirsu  suo,  sic  ut  nullus  omnino  dies  intermittatur,  neqvie  simul  uno 
die  lectiones  duae  concurrant ;  id  quod  ab  illo  die  Lunse  prsedicto 
ad  festum  usque  Michaelis  observari  volumus.     Quibus  lectionibxis 
adsint  baccalaurei  cuncti,  tarn  socii  quam  discipuli,  sub  poena  per 
magistrum  vel  prjesidem  et  decanos  singulis  infligenda.     Si  quis   Penalties  for 

,  ,  , .      .       ,  ...  1  absence  or 

20  vero  sociorum  baccalaureorum  ac  discipulorum  m  iis   vel  eorvim   inattention. 
aliquo    deliquerit,    veluti    si   tardius   quam   debeat    ad   lectiones, 
recitationes,  oppositiones  et  scholasticas  exercitationes  intra  colle- 
gium accesserint,  vel  in  totum  absentes  fuerint,  vel  inde  recesse- 
rint,  aut  demum  si  prsesentes  non  diligenter  auscultaverint,  princi- 

25  palis  lector  pro  eius  iudicio  omnes  delinquentes  corrigat;  px'o 
tarditate  quavis,  id  est  si  principio  cuiusvis  lectionis,  recitationis, 
scholasticse  exercitationis,  oppositionis  non  adfuerit,  quadrante;  si 
recesserit  aut  valde  negligenter  illorum  iudicio  interfuerit,  obolo ;  si 
per  universum  abfuerit,  denario  quemque  illorum  sociorum  bacca- 

30  laxu-eoi'um  et  discipulorum  mulctari  volumus.     Et  si  frequentius 
in  aliquo  prsedictorum  eos  ita  delinquere  contigerit,  secundum  dis- 
cretionem  unius  lectoris  cum  magistro  durius  contra  eos  procedatur. 
Quarum  mulctarum  omnium  quaj  ad  aulam  spectant  emolumenta  Fines  to  be 
volumus  sequaliter  inter  tres^  dictos  lectores  in  singulorum  termino-  monfthc 

j2  •  1  .  .  1,  ,..,.  lecturers. 

35  rum  line,  sive  per  se  lector  punierit  sive  sublectores,  dividi,  quo 
diligentiorem  operam  in  officio  suo  faciendo  ponant.     Pueros  etiam 
et  eos  qui  adulti  non  sunt  prsedictonim  lectoi*um  iudiciis  virga  wiupningof 
castigari  volumus.   Quod  si  quispiam  ex  auditoribus  baccalaureis  so-  der"  shears 
oils  aut  discipulis  crebro  punitus  sese  noluerit  emendare,  procedatur 

^  "  inter  tres"  eraaed. 


110  ^isi)op  jpisf)et's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XXI. 
DE  LECTU- 
RI3  LEGEN- 
DI3   ET  AU- 
DIENDIS 
INTRA  COL- 
LEGIUM 
VELE.X.TRA. 


Theology  the 
KOal  to  wliich 
philosophy 
and  all  other 
studies  lend. 


Disputations 
on  Mondays 
in  philosophy, 
on  Wcdncs" 
(lays  and 
Fridays  in 
theoloKy, 
ICuch  dispu- 
tation to 
occupy  at 
least  2  hours. 

Two  questions 
from  l)uns 
Scotiis  to  be 
discus-scd 
each  time. 


[CAP.  XXII.] 

Dp,  Sociorum  et  DiscipuJomm  Exercitamento  SchoInMico  et  Lalini- 

loquio. 

POST  DEI  CULTUM  doctrinse  studio  datiiros  operam  cunctos 
omnino  voliimus,  statuimus  et  ordinamus.  Et  qiioniam  a  5 
theologis  fidei  fomentuin  promanat,  sacrfe  theologire  studium  et 
excrcitiiim  eis  omnibus  peculiariter  commendamus,  quam  velut 
metam  suoruui  studiorum  sibi  propoiiant.  In  philosophia  tamen 
et  bonis  artibus  quibus  ad  thcologiam  itur  et  sine  quibus  liajc  hand 
facile  comparatur,  singulos  iuxta  morem  univei-sitatis  initiari  volu-  lO 
mus  et  erudiri.  Statuiraus  igitur  et  ordinamus  singulis  hebdoma- 
dis  uniuscuiusque  termini  tres  intra  collegium  ab  ois  disputjitiones 
diligentius  observari,  ea-sdemque  pro  train  supra  duarum  horai'um 
spatium ;  unam  die  Lunse  in  philosophia  post  ccenam,  duas  item 
alia.s  diebus  MeiTurii  et  Veneris  modo  simili  in  theologia,  et  hoc  I  5 
iuxta  doctrinam  Joliannis  Scoti,  sic  quod  in  singulis  disputationi- 
bus  duaj  qusestiones  secundum  oi'dinem  duorum  distinctorum  libro- 
rum  dicti  Johannis  Scoti  discutientur,  incipiondo  a  principio  pri- 
mi  libri  et  progrediendo  usque  ad  tiuem  ([uodlibctorum  eiusdem, 


Statutes  of  l^enrji   F3I3IL     (1545)  111 

contra  eum  iuxta  tenorem  statuti  '  de  siiLtractione  convictus.'  cap.  xix. 
Vcrumtamen  si  discipulus  ille  crebro  punitus  graduatus  non  fuerit  ^jg  legen- 
uec  decimum  octaAoim  suae  setatis  anuum  compleverit,  tunc  talis   dis  et  au- 

,        .,  ,..  .  ,..,,..  .         .  ,  DIENDIS 

verbenbus  ant  aliis  i)oems  condigius  ad  arbitnum  magistn,  vel  eo   intra  col- 

5  absente  i)ra?sidis,  et  principalis  lectoris,  aut  iis  absentibus  eorum   legium 

.      .,  ,       .  .  .-V      1      1  velextra. 

vices  in  correctionibus  suppleutium  castigetui".     Quod  ad  ceteras 

exercitationes  quae  in  schoUs  publicis  fiunt  attinet,  in  statute  deca- 

norum  satis  dictum  est. 


10 


CAP.  XX. 

De  quatuor  Examinatoribus. 
(See  below). 


CAP.  XXI. 

De  duohus  Prcdectorlbus  Hehraicce  et  Grctcte  Liur/uce,  et  de  Lectore 

Medicince. 


15 


(See  below).^ 


CAP.  XXII. 

De  Socioruni  et  Disc'ipulorwni  Exercitaniento  Scholastico  et 
Sermoue  Latino. 

POST  DEI  CULTUM  doctrinse  studio  operam  dare  cunctos 
omnino  volunius.  Et  quoniam  a  tlieologis  fidei  fuudainentum 
promanat,  sacrse  tlieologiae  studium  et  exercitium  eis  omnibus  pe- 
culiariter  commendamus,  quam  velut  metam  studiorum  suorum  sibi 
proponant.  In  pliilosopliia  tamen  et  bonis  artibus  quibus  ad  theo- 
logiam  itui'  et  sine  quibu.s  hsec  baud  facile  comparatui-,  singulos 

25  iuxta  morem  universitatis  initiari  A'olumus  et  erudiri.  Statuimus 
igitur  et  oidinamus  singulis  hebdomadis  uniuscuiusque  termini, 
capiendo  terininos  secundum  j^rsescriptos  dies  statutoioim  academiae, 
tres  intra  collegium  disputationes  (nisi  forte  eo  die  aut  crastino 
illius  diei  quo  disputaretur  festum  principale  fuerit)  a  sociis  post 

30  ccenam,  nisi  aliud  tempus  magis  commodum  foi-e  aliquando  ma- 
gistro,  aut  eo  absente  moderatori  illius  disputationis  videbitur, 
diligenter  observari,  easdemque  protrahi  supra  duarum  liorarum 

1  These  two  statutes  are  printed  opposite  to  the  corresponding  statutes  in 
the  Appendix  to  Bp.  Fisher's  Code  (1530). 


Theology  the 
goal  to  which 
philosophy 
and  all  other 
studies  lead. 


Disputations 
to  be  kept  by 
the  fellows 
during  term 
time  (except- 
ing on  the 
greater  feasts 
or  their  vi- 
gils) :  on  Mon- 
days in  phi- 
losophy ;  on 
Wednesdays 
in  philosophy 
or  theology ; 
on  Fridays 
in  theology. 


112  t3fsi)op  jpisljcr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XXII. 
DE  SOCIO- 
RUM  ET 
DISCIPU- 
LORUM 
EXERCITA- 
MENTO 
BCHOLAS- 
TICO  ET 
LATINILO- 
QUIO. 

Subjects  fixed 
for  disputa- 
tions in  the 
university 
may  bo  dis- 
cussed before 
in  college. 
Subjects  of 
disputations 
to  be  posted 
ill  liall. 

The  body  of 
fellows  to  be 
divided  into 
S  maniples ; 
each  maniple 
to  keep  one 
disputation  a 
week. 

Each  fellow 
to  take  his 
turn  as  oppo- 
nent or  re- 
spondent, to 
be  present  at 
every  disnu- 
tiition  of  nis 
own  maniple 
and  at  one  of 
the  two  others 
every  week. 


Deans  to  bo 
moderators 
of  the  dispu- 
tations on 
Wcdnredays 
or  Fridays"; 
the  principal 
lecturer  to  be 
moderator  of 
the  fellows' 
disputations 
on  Mondays. 


Order  of  dis- 
putation. 


semper  cum  ad  finem  totius  o})eri.s  pei-veniatiir  rursiim  incipieudo. 
ProAdso  tamen  quod  in  sejjtimana  prsecedente  vesperias  et  iiicep- 
tioue.s  sollemnes  in  imiver.sitate  licebit  eisdem  sociis  et  scholaribus 
qiiajstiones  vesperiarum  et  inceptiouum  donii  dis})iitare,  ac  etiam 
iinicuique  opponenti  in  tlieologia  licebit  qiiifistioncs  in  quibus  forte  5 
fori.s  est  responsnriis  antea  domi  ad  libitum  ventilare.  Volumus 
praeterea  quod  singula;  quasstiones  disputanda;  per  triduum  antea  in 
aula  dicti  collcgii  publice  in  schedulis  conscriptai  in  locis  congruis 
affigantur.  Pro  quibus  diligenter  observandis  universum  sociorum 
numerum,  concionatoribus  et  pra^sidente  exceptis,  in  tres  manipu-  10 
los  partiri  volumus,  et  unumquemque  manipulum  ad  unam  dispu- 
tationem  hebdomadatim  observandam  obligari.  Opponens  vero  sen 
respondens  erit  quisque  pro  cursu  et  ordine  suo,  sic  quod  nemo 
sociorum,  cuiusque  manipuli  fuerit,  cursum  pnetermittat  suum, 
nisi  iusta  causa  fuerit  pi-jepeditus  per  magistrum,  aut  in  eius  ab-  1 5 
sentia  prpesidentem,  et  unum  decanorum  approbanda.  Nolumiis 
tamen  ut  is  socius  prsepeditus  effugiat  penitus,  quin  alio  tempore 
quam  primxim  ipsum  impedimentum  cessaverit,  toties  opponat  et 
respondeat,  quoties  ante  suum  ordinem  j^rs'termiserit.  Reliqui 
vero  omnes,  quotquot  illius  manipuli  fuerint,  res])ondenti  obicient.  20 
Nee  solum  sua?  disputationi  quicunque  fuerint  unius  manipuli  vo- 
lumus per  totaiu  adosse,  verum  etiam  alteri  cui})iam  ex  aliis  duabus 
hebdomadatim  item  observandis  quam  ipse  malit  deliget,  et  delec- 
tam  intimare  decanis  et  principali  lectori,  ut  negligentiam  eius  si 
qute  fuerit  noscant,  et  notam  una  cum  magistri,  aut  in  eius  absen-  25 
tia  piwsidentis,  consensu  puniant.  Moderatores  autem  harum  dua- 
rum  disputationum  ci'unt  ijjsi  duo  decani :  aderit  etiam  et  ipse 
lector  principalis  disj)utationi  teiiiie  inter  socios  hebdomadatim 
habendaj  singulo  quoque  die  Luniv3  proximo  post  coenam,  cuius  et 
ipse  praecipuus  modei'ator  erit,  quemadmodum  decanos  paulo  sujie-  3^ 
rius  aliarum  duarum  constituimus  auditores.  Huic  autem  dis])u- 
tationi  quie  inter  socios  habcbitur  quosdam  e  discipulis  adiungi 
licebit  per  magistrum  et  decanos,  qui  non  solum  intererunt  ut 
auditores,  verum  etiam  cursus  disputationum  i])si  servabunt,  et 
respon.sori  iuxta  morem  opponent.  Adicicntes  etiam  ut  princi-  35 
palis  lector  iubeat  et  cogat  baccalaureos  proponere  suas  argumen- 
tationes  ut  voluerit,  non  servato  ordine  disputantium  aut  mate- 
riarum,  sed  quandoque  iiniiorem  ante  seniorem,  quaiuloque  e  con- 
verso,  et  interdum  in  secunda  quiestione  priusquam  disputetur  aut 
dissolvatur  prima,  quocunque  ordine  voluerit,  ut  non  uno  tclo  sed  4^ 
l>luribus  prtigrediantur  armati,  et  plorumquc  cogat  quom  viderit 


Statutes  of  l^nuB   FJH.     (1545)  113 

et  dimidijie  horje  spatiiiin ' ;  unani  die  Lnnae  semper  in  philosophia ;    cap.  xxtt. 

altei-am  die   Mercurii   in  i)hilo.sophia  vel  thcologia,  lioc  videlicet  jjyj^  j,^ 

pacto,  ut  si  ambo  qui  disputaturi  sunt  studeant  theologiae,   aut  discipulo- 

ambas  quaestiones  aut  unani   saltern,  disputent  theologicam ;    sin  citamento 

5  minus,    utramque   philosoplucam ;    tertiam    denique    die    Veneris  scholas- 

semper  in  theologia.     Unuin  autem.  est  quod  ab  omnibus  qui  pro-  sermone 

blematibus  observandis  deputautur  observari  volumus;   nempe  ut  latino. 

non  saepius  quam  semel  in  anno  unam  eandemque  qusestionem  in  ^on'to^occupV 

disputatione  discutiant,  nisi  ex  rationabili  causa  magistro,  aut  eo  2j°hours'  *" 

lOabsente   prsesidi",   et   moderator!   illiiis   disputationis    frequentius  No  subject  to 

'■  '  ^  ^  be  discussed 

eadem  qupe.stio  ventilanda  esse  videatur.     Proviso  tamen  quod  in  "yore  than 

T-  ^  once  m  one 

septimana  prsecedente  vesperias  et  inceptiones  sollemnes    in  uni-  ^*^^''- 

.  .  1  ,.        .        1        1       .  11-1  1  •     •  ,     T  Subjects  fixed 

versitate,  et  cum  qius  publice  in  tneologia  vel  philosophia  m  scnolis  for  disputa- 

vel  disputaturus  vel  responsurus  est,  semel  atqiie  iterum  illi  qiii  university 

I  =;  problematis  cursxun  domi  ordine  sue  servant  cogantur  eadem  in  p"^^*'^  '^«f^"'^ 

O  i.  »  m  college. 

problemate  diligenter  domi  tractare,  ut  instructiores  et  paratiores 

ad  publicas  disimtationes  ceteri  accedant.     Nullo  enim  modo  per-  Public  exer- 

mittimus  ut  quisquam  in  hoc  collegio  disputationes  et  exercita-  keptbymcm- 

tiones  publicas,  ad  quas  in  scholis  tenetur,  nisi  in  propria  persona  college  in 

20conficiat;   aut  si  forte  per  causam  a  magistro  et  seniore  decano  gj^^by  "de^-^ 

approbandam  impeditus  fiierit,  nequaquam  per  alium  quam  per  aiscfoTthe" 

unum  ex  hoc  collegio  ilhid  efficiet.     Volumus  prseterea  quod  sin-  '^°"^se. 
gula?  qiijfistiones  discuticnd?e  per  tridiium  ante  in  aula  dicti  collegii 

publice  in  schedulis  conscriptse  in  locis  congruis  affigantur.     Pro  ^u^'lftationg 

25  quibus  diligenter  observandis    universum  sociorvim   numerum  in  [„  hafi°^*^** 

tres  manipulos  partiri  volumus,  et  unumquemque  manipulum  ad  The  body  of 

^  ^  '  .  .  fellows  to  be 

unam  disputationem  hebdomadatim  observandam  obligax'i.     Onpo-  divided  into 

■i  °  i  i  3  maniples ; 

nens  vei'o  sen  respondens  erit  quisque  pro  cursu^  et  ordine  suo,  sic  to'kee™on'e'° 

quod  nemo  sociorum,  cuiuscunque  manipuli  fuerit,  cursum  prpeter-  a'\vee*k''°" 

30  mittat  suum,  nisi  iusta  causa  fuerit  praepeditus  per  magi.strum,  aut  Eachfeiiowto 

in  eius  absentia  prsesidem,  et  unum  decanum  aut  lectorem,  .si  in  as  opponent 

'■  'or  respond- 

eius  manipulo  fuerit,  approbanda.     Nolumus   tamen  ut  is  socius  cnt ;  every 

i  '11  member  of 

prsepeditus  effugiat  penitus,  quin  alio  tempore  quam primum  ipsvim  JlJ-^p^i'^eTto 

impedimentum  cessaverit,  toties  opponat  et  respondeat,   quo  ties  afthef  dispu- 
tations of  his 

own  manijjle 

1  For  the  words  "  supra— spatium "  the  margin  and  Stat.  Eliz.  c.  23  read  :  abov^^t'.'"'^ 
"  per  duarum  horarum  spatium.     Et  turn  moderator  disputationis  quaestiones 
determinet  cum  iusta  sententise  suae  explicatioue  et  causarum  quie  ilium  in 

hanc  sententiam  impellunt  recitatione." 

2  prseside  MS. 

^  "cursu"  underlined,  and  "  senioritate  "  substituted  both  in  the  outer  and 
inner  margin  by  a  later  hand,  but  afterwards  rubbed  out  in  both  places. 


114  23(s]bop  jpislbcr's   S^tatutes,     (1530) 


CAP.  xxir. 

DE  SOCIO- 

RUM  ET 

DISCIPU- 

LORUM 

EXERCITA- 

MENTO 

SCHOLAS- 

TICO  ET 

LATINILO- 

QUIO. 

Penalties  for 
negligence. 

Disputations 
of  bachelors. 

Sophisms  to 
be  kept  by 
scholars  on 
Mondays, 
Tuesdays  and 
Wednesdays. 

One  class,  of 
which  the 
principal 
lecturer  shall 
be  moderator, 
to  e.xcrcise 
from  3  to  5, 
p.m.     Of  the 
other  two 
classes  llie 
sub-lecturers 
shall  be  mo- 
derators. 

Reliearsal  of 
arguments 
and  solutions. 


Oppositions 
on  Mondays 
and  Wednes- 
days, from  12 
to  1  o'clock. 


Three  prob- 
lems (two  in 
logic  and  one 
in  philosophy) 
from  y  to  lo" 
a.m.,  on 
Tuesdays  and 
Thursdiiys ; 
or  if  there  be 
a  disputation 
in  the  schools 
at  those  hours, 
from  6  to  7 
p.m. 

Declamations 
on  Satur- 
days; to  last 
half  an  hour 
in  term  time, 
and  an  hour 
in  the  vaca- 
tions. 


ant  suKpicetur  torpentem  ea  quae  a  ceteris  dicta  sunt  recitare,  et 
(|U3e  fiierit  respondentis  aut  aliorum  solutio  explicare,  ut  otiosi  non 
dorniitent.  Hoc  idem  facient  duo  sublectores  cuin  suis  auditoribus. 
Et  qui  in  his  contumax,  uegligeus  aut  tardus  et  minim  e  advertens 
deprehenditur,  per  magistrum  aut  prsesidentem  et  unum  decauuni  5 
aut  eorum  deputatos  usque  ad  emendationem  coram  iiidicio  con- 
dignam  iuxta  formam  in  capitulo  cuius  initium  est  'convictores' 
traditam  citra  remissionem  puniatur.  Dispiitationibus  omnibus 
quae  magistri  iudicio  et  septem  senionim  ad  baccalaureos  pertine- 
bunt,  non  solum  his  quse  domi  fuerint,  verum  etiam  publicis,  bac-  10 
calam-eos  omnes  et  singidos  adesse  iubemus.  Statuimus  etiam  et 
ordinamus  quod  singulis  diebus  Lunpe,  Martis  et  Mercurii  numero 
discipiilorum  qui  sophismatibus  interesse  tenentur  in  tres  partes 
diviso,  ipse  lector  principalis  sophism  ati  per  imam  illarum  partium 
atque  ab  hora  tertia  post  meridiem  ad  hoi-am  iisque  quintam  agi-  1 5 
tando  prfeerit  continuus  auditoi".  Reliquis  vero  duobus  sophisma- 
tib\is  quae  tractanda  sunt  locis  et  horis  per  magistrum  deputandis 
duos  sublectores  similiter'  prseesse  volumus.  Et  ut  eadem  sophis- 
mata  cum  omni  diligentia  et  exercitatione  observentur,  iidem  sub- 
lectores intendant  ac  creberrime  cogant  unum  aut  phires  suorum  20 
discipulorum  omnes  aut  saltem  aliquot  argumentationes  recitare 
c\im  eorum  solutionibus,  ut  sic  intelligant  quam  attente  adhibue- 
rint  aures.  Simili  modo  fieri  volumus  quantum  ad  exercitationem 
quam  oppositiones  vocant  singulis  diebus  Lunae  et  Mercurii  ab  hora 
duodecima  ad  hoi-am  usque  primam.  Hoc  autem  ob  id  ordinamus,  25 
quo  singuli  tanto  spepius  et  diligentius  exercitentur,  quanto  minor 
fuerit  exercendorum  niimerus.  Prseter  hjec  singulis  etiam  diebus 
Martis  et  Jovis  erunt  tria  problemata,  qiiorum  d\io  erunt  in  dia- 
lectica,  tertium  vero  in  philosoi)hia  ab  hora  nona  ante  meridiem  ad 
horam  usque  decimam,  nisi  forsan  eodem  die  qusedam  in  scholis  30 
publicis  disputatio  facta  fuerit :  quje  si  contigerit,  tum  post  ccenam 
eiusdem  diei  prajcUcta  problemata  ab  ipsis  diseipulis  per  honun  a 
sexta  ad  septimam^  tres  dicti  lectores  audiant  agitata.  Singulis 
deniquc  Sabbati  diebus,  nisi  principale  festum  in  id  inciderit,  tem- 
l)ore  quo  magistro  septemquc  senioribus  magis  opportunum  vide-  35 
bitur,  declamationes  iuxta  morem  Senecfe  seu  Quintiliani  diseipulis 
pro  iitraque  parte  vicissim  periclitantibus  intra  termiuum  per  me- 
•  lietatem  horre,  extra  vero  terminum  per  horam  intcgram  audiant"'. 


'    "similiter,"  later  liaiul. 
•■'  audiat  MS. 


'per soptiinani,"  later  h.and. 


Statutes  of  li^cnrj)  Fffl.     (1545)  115 

ante  siium  orclinem  in'JEtermiserit.     Reliqui  vex'o  omnes,  quotquot    ^^^-  ^^'^• 
MT  •      T    ^       •  \  1        •      1  •   .  ,  .    DE  socio- 

illiiis  manipuu  mennt,  respondenti  obicient,  qiiateiuis  moueraton   rum  et 

illius  problematis  videbitvu".     Nee  solum  disputationi  suaj  quicuii-   discipulo- 

,..  .     f.       .  .        ,.     „         .  ,  ,  RUM  EXER- 

qiie  niedu  aiit  mnmi  mampiui  luerit  volumus  per  totam  adesse,  citamento 

5  verum    etiam    proximi   et   superioris    mauipuli    disputationi,   nisi  scholas- 

forsan  ex  causa  rationabili  abfuerit  per  moderatorem  illius  dispu-  sekmone 

tationis  approbauda.     Moderatores  autem  harum  duanim  disputa-  latino. 

tionum  erunt  ipsi  duo  decani ;  tertise  item  principalis  lector  singulo  moderatoreof 

quoque  die  Lunse  post  ccenam  liebdomadatim  inter  socios  liabendse.  timisonVed- 

10  Disputationi  qu£e  a  sociis  liabebitur   nullos  e  discipulis   adiungi  Fridays;'^tho 

volumus,  sed  solos  socios  et  eos  pensionaries  qui  inter  socios  fiiei'int  turcrto  be 

.  .  moderator  of 

observare;   qui  non  solum  intei'erunt  ut  auoitores,  verum  etiam   tho  fellows' 

disputations 

cui-sus  disputationum  ipsi  servabunt  et  responsori  iuxta  morem   on  Mondays, 
opponent.     Illud  autem  diligenter  observari  volumus,  ut  socii  et 

1  ^  discipuli,  sive  problemata  observatui'i  sive  declamaturi  fuerint, 
a\it  alios  quoscvmque  scholasticos  actus  facturi,  in  sacelli  superio- 
ribus  subselKis  aut  ad  aulse  latera  remote  admodum  stent  aut 
sedeant,  quo  clarius  aut  audibilius  loquantur  et  contentionem  vocis 
in  dicendo  exerceant.    Adicientes  etiam  ut  principalis  lector  iubeat   ^ismiuSion 

20  et  cogat  baccalaureos  proponere  suas  argumentationes  ut  voluerit, 
non  sei'vato  ordine  disputautium  aut  matei'iarum,  sed  quandoque 
iuniorem  ante  seniorem,  quandoque  e  converse,  et  interdum  in 
secunda  quaestione  priusquam  disputetur  aut  dissolvatvir  prima, 
quocunque  ordine  voluerit,  ut  non  uno  telo  sed  pluribus  progre- 

25  diautur  armati,  et  plerumque  cogat  quern  viderit  aut  suspicetur 
torpentem  ea  quae  a  ceteris  dicta  sunt  recitare,  et  quae  fuerit  re- 
spondentis  aut  aliorum  solutio  explicare,  ut  otiosi  non  dormitent. 
Ipse  autem  lector  in  problematis  fine  qusestiones  ibi  agitatas  deter- 
minabit,  et  argumenta  controversa  aut  non  satis  bene  a  respon- 

30  dente  soluta  dissolvet,  et  qusestionis  utriusc^ue  vim  ad  extremum 
expbcabit.    Et  lioc  item  faciant  decani  et  duo  sublectores  cum  suis 
auditoribus  et  in  suis  manipulis.     Qui  autem  ex  auditoribus  in  iis   „cgiigence'^"'^ 
contumax,  negligens  aut  tardus   et  minime   advertens   depreben- 
ditur,  per  magistrum,   prsesidem  aut  unum   decanum  aut  eorum 

35  tleputatos  usque  ad  emendationem  eorum  iudicio  condignam  cas- 
tigetur.  Quod  si  crebro  similiter  absque  ulla  emendatione  deli- 
querit,  tunc  iuxta  formam  in  capitulo  'de  subtractione  convictus' 
descriptam  ijrsedictorum   iudiciis  iiuniatur.     Disputationibus  om-   Bachelors' 

^  ^  ^_  _  disputations. 

nibus  quse  magistri  iudicio  et  seniorum  ad  baccalaureos  pertine- 
40  bunt,  non  solum  iis  quae  domi  fuerint,  verum  etiam  publicis,  bac-   Power  to  add 
calaureos  omnes  et  singulos  adesse  iubemus.     Quod  si  ijrsedicti  bcrofma- 

°  niples. 


116  3l3is|)op  j:is!)£fs  ^tatutcis.     (1530) 


CAP.  XXII. 
DE  SOCIO- 
RUM  ET 
DISCIPU- 
LORUM 
EXEHCITA- 
MENTO 
SCHOLAS- 
TICO  ET 
LATINILO- 
QDIO. 


Sophisms  on 
Mondays, 
Tuesdays  and 
Wednesdays 
in  long  vaca- 
tion ;  to  be 
kept  from  8 
to  10  a.m. 
Penalties  for 
absence  or 
negligence. 


Fellows  and 
scholars  to 
converse  in 
Latin,  lie- 
brow,  Chal 
dee.  Arabic 
or  Greek. 


Fines ;  1<J. 
for  a  fellow, 
id.  for  a 
scholar. 


Exercitabuiitur  aiitcm  non  discipuli  solum  in  hac  palsesti^a,  veiiim 
ctiam  socii  qui  baccalam-ei  sunt;  sic  tamen  ut  nemo  sociorum  nisi 
cum  baccalaureo  obluctetur.  Neque  tamen  singulos  discipulos  huic 
cxcrcitio  daturos  operam  volumus,  sed  bos  duntaxat  qui  decanis  et 
lectori  vidobuntur  aptiores.  Discipulos  iiisuper  omnes  et  socios  5 
qui  baccalaurei  sunt  cunctos  his  exercitiis  adesse '  iubemus.  Si  quis 
autem  in  hoc  exercitationis  genere  deliquerit,  magistri,  seu  in  eius 
absentia  prtesidentis,  et  lectoris  principalis  iudicio  corrigatur.  Quo 
tempore  licebit  etiam  quibuslibet  e  sociis  adesse  periculumque  sui 
facere  exercitationis  gratia.  Proeter  hsec  omnia  singulis  diebus  lO 
Lunse,  Martis  et  Mercurii  magnae  vacationis  tempore  sophismata 
tria  hebdomadatim  excutientur  ab  hora  octava  ad  horam  usque  de- 
cimam,  quorum  uni  cui  maluerit  lector  principalis  prseerit  auditor, 
reliquis  vero  sophismatibus  duobus  duo  sublectores.  Si  quis  vero 
baccalaureorum  sociorum  aut  disoipulorum  in  istis  vel  eorum  aliquo  1 5 
deliquerit,  vcluti  si  vel  tardius  quam  debeat  ad  opposition es,  so- 
phismata, declamationes,  probleinata  dicta  venerit',  vel  in  toto 
absens  fuerit,  vel  inde  recesserit,  aut  demum  si  prsesens  non  dili- 
genter  auscultaverit,  tunc  iuxta  discretionem  magistri  vel  prsesi- 
dentis  et  sui  lectoris  puniatm*  iuxta  modum  et  formam  in'  proximo  20 
statuto  descriptam.  Ceterorum  vero  transgressiones  et  defectus 
qui  in  scholis  publicis  fiunt,  discretioni  magistri  vel  prjesidentis  et 
xmius  decani  relinq\iimus.  Ceterum  proliibemus  ne  quispiam  socio- 
rum aut  discipulorum  aliquo  eloquio  vel  idiomate  quam  Latino, 
Ilebraico,  Chaldaico,  Arabico  aut  Grseco  utatur,  nisi  forte  ad  extra-  2  5 
neum  tam  Latini  sermonis  qxiam  Gra^ci  aut  Hebraici  ignarum,  vel 
saltem  extranei  illiterati  aut  computatorum  coUegii  causa,  utatur 
in  aula,  .sacello  aut  aliis  locis  huius  collegii  quibuscunque,  nisi 
certis  cameris  vel  aliis  temporibus  iudicio  magistri,  aut  eo  absente 
prfesidentis,  et  unius  decani  congruenter  admissis.  Si  A-ero  quis-  30 
quam  sociorum  scholarium  in  prsemissis  vel  in  corum  aliquo  cul- 
pabilis  inveniatur,  toties  obolo  mvilctetur :  et  si  consiietudine  per- 
severaverit,  tunc  iudicio  magistri,  aut  in  eius  absentia  prajsidentis 
et  unius  decani,  aut  his  absentibus  eorum  deputatorum,  gi-avius 
contra  eum  procedatur  poenas  secundum  eorum  discretionem  aggi-a-  3  5 
vando  et  augmontando.  Prseterea  si  discipulus  aliquis  in  pne- 
missis  vel  in  eorum  alicjuo  culpabilis  inveniatur,  toties  quadrante 
mulctetur :  et  si  consuetudine  perseveraverit,  tunc  iudicio  magistri, 
aut  ill  eius  absentia  i)ra»sidentis,  et  unius  decjini,  aut  illis  absen- 
tibus eorum  deputatorum,  gravius  contra  eum  procedatur  jiceuas  40 
*  "adesse,"  later  liand.        ^  "  venerit"  om.  MS.         ^  "qui,"  ist  hand. 


Statutes  of  ^enrg  Fffl.     (1545)         117 

manipuli  siifficere  sociormn  numero   non  videbiintur,  turn  iixxta  cap.  xxii, 

,.  .  ...  .      .  .  .  ,  .       -.  DE  socio- 

(hscretionem  magistn  et  maioris  partis  seniorum  plures  manipuli  rum  et 

sociorum  et  eorum  moderatores   constituantur,  qui  ctiam  statuti  discipulo- 

prsedicti   formam    per   omnia   observabunt.     Statuimus   etiam  et  citamento 

5  ordinamus  quod  singulis  diebus  Lunse,  Martis',  Mercurii  et  Veneris,  scholas- 

si  dies  profestus  et  non  intercisus  fuerit,  sophismata  a  discipulis  sermone 

observentui- ;  ita  quod  pro  numero  discipulorum  ac  maiore  exerci-  latino. 

tatione,  si  ita  utile  discipulis  ipsis  et  conducibile  fore  magistro  be'keprby" 

11..  •       •!  1  •  X  1  i_    J.-  1  •       •  scholars  oa 

collegii,  senioribus,  decanis,  aut  eorum  deputatis,  vei  maiori  eorun-  Mondays, 

10  dem  parti  visum  fuerit,  discipulorum  numerus  in  duas  aut  tres  Wednesdays 

0    ..  ,  ...,,.  and  Fridays, 

partes  dividatur,  aut  si  utilius  et  melius  supra  nommatis  videbitur,  from  4  to  5 

f  '  .  P-ra.     Scho- 

in  unum  tantum  coetum  aggi'egatus  sedeat  et  sopliismata  observet.  lars  may  be 

oo      o  J.  exercised  to- 

Quod  si  tria  sophismata  observanda  praenominati  arbitri  existima-  ^JjJ^g'^'"^^";""® 

verint  et  discii)ulorum  numerum  in   tres  partes    aliquando   esse  ci^sKpa- 

1 5  dividendum,    tunc   ipse   lector   principalis    sophismati  per   unam  ■'^'^'y- 
illarum  partium  atque  ab  hora  quarta  post  meridiem  ad  lioram 
quintam  post  meridiem  agitando,  exercendo,  examinando,  prseerit 
continuus  auditor.   Reliquis  vero  duobus  sopMsmatibus,  quse  eadem 
hora  tractanda  sunt  locis  per  magistrum  deputandis,  duos''  sub- 

20  lectores  prseesse  volumus  discipulisque  examinandis  omni  studio 
intendere.  Quod  si  duo  sopbismata  observanda  prsefati  arbitri 
praescripserint,  turn  alteri  illorum  principalis  lector  prsesit,  alteri 
autem  sublectores  duo  ordine  et  alternis  vicibus^  intendant.  Si 
vero  ab  univei*so  discipidorum  coetu  ex  sententia  prsedictorum  hac 

25  in  re  arbitrorum  unum  tantum  sophisma  observandum  decernatur*, 
turn  illud  principalis  lector,  aut  in  illius  absentia  (cuius  causa  ob 
negotia  et  impedimenta  magistro,  aut  eo  absente  prsesidi,  pro- 
babilis  videbitur)  sublectorum  aliquis  moderabitiu-.     Et  ut  hsec 

sophismata  vel  sophisma  cum  omni  diligentia  et  exercitatione  ob-  Jf^^ar^"^ 

30  serventur,  idem  lector  et  sublectores  intendant  et  creberrime  cogant  '^d  solutions. 
unum  aut  plures  suorum  discipulorum  omnes  aut  saltern  aliquot 
argumentationes  cum  eanim  solutionibus  recitare,  ut  sic  intelligant 

quam  attentas  adhibuerint  aures.    Simili  modo  fieri  volumus  quan-  on  Mondays 

.        .  .    .  , .      .  *"'l  Wednes- 

tum  ad   exercitationem   quam   oppositiones  vocant  a  supradictis  days  from  12 

35  tribus'  lectoribus  singulis  diebus  Lunse  et  Mei'curii  ab  hora  duode-  Two  problems 

'-"-'  °  _  _  (one  m  logic 

cima  usque  primam  vicissim  audiendas,   Prseter  hsec  singulis  etiam  phfio°go®u") 

from  9  to  10 

^  "  Martis"  erased.  days  and 

2  "duos"  erased  ;  " duo  sublectores  pro  tribus"  marg.  orif7henfie 

3  For  "duo — vicibus"  the  margin  reads  "ordine  et  vicissim."  fn^th''"'?*'"!" 

4  discernatur  MS.    But  see  Stat.  Eliz.  0.  23.  at  those 
.,,,.,„             ,  hours,  after 
°  "tnbus    erased.  supper. 


118 


i3isf)op   Jpisbcr's   Statutes.     (1530) 


CAP.  XXII. 
DE  SOCIO- 
nCM  ET 

DISCIPU- 

LOKUM 

EXEKCITA- 

MKNTO 

SCHOLAS- 

TICO  ET 

LATINILO- 

QUIO. 

Whipping  of 
undeiin-jutu- 
atcs  under 
18  years  of 
atje. 
Terms. 


secundum  eorum  discretionem  aggi-avaiido  et  augiueutando.  Venini 
tamen  si  disci])ulus  ille  graduatus  non  fiieiit  nee  decinium  octax-iuu 
suje  setatis  annum  compleverit,  tunc  talis  vel  verbcribus  vel  aliis 
pcenis  condignis  ad  arbitrium  magistri,  aut  eo  absente  presidentis 
et  uuius  decani,  aut  his  abscntibus  eoinim  vices  in  coirectionibus  5 
supjilentium,  castigetur.  Resumptio'  piimi  termini  in  octaWs 
Michaelis,  cessatio  octavo  die  ante  festum  Natalis  Cliristi :  re- 
sumptio  secundi  termini  crastino  Epiphania?,  et  finiendo  Sabbato 
Palmarum :  resumptio  tei-tii  termini  crastino  octa varum  Pa«chje,  et 
finiendo  pridie  vesperiarum  sollemnium.  lO 


Thu  rumaitulur  of  tlic  sUiluto  id  in  a  latur  hand. 


^tatims  of  l^cnrg  VIM.     (1545)  119 

diebiis  Martis  ot  JoA'is  erunt  tlu<i   problemata  inter  discipiilos  a    cap.  xxii. 
lectore  et  siiblectoribus  alternis  vicibus*  audienda;  quorum  alte-   gun  et 
rum  in  dialectica,  altorum  vero  in  pliilosophia  ab  liora  nona  ante   discipulo- 
meridiem  ad  hoiam  usque  decimam,  nisi  forte  eodem  die  qupedam   citamento 
5  in  scholis  publicis  disputatio  fuerit :  quae  si  contigerit,  turn  post   scholas- 
coenam  eiusdem  diei  prsedicta  problemata  ab  ipsis  discipidis  tres   sermone 
dicti  lectores  audiant  agitata.    Quem  modum  problemata  et  sophis-  latino. 
mata  inter  disci])ulos  observandi  etiam  in  magna  vacatione  liaberi  so^^hisnw  in" 
volumus.    Singulis  denique  Sabbati  diebus,  nisi  principale  inciderit  tion.°"^^^ 

10  festum,  tempore  quo  magistro  et  maiori  parti  seniorum  magis  op-  ■'^,fsauir-'""* 
portunum  ^ddebitur,  declamationes  iuxta  morem  Senecte  seu  Quin-   "^^'^ 
tiliani  discipulis  pro  utraque  parte  vicissim   periclitantibus  intra 
terminum  per  medietatem  horte,  extra  vero  terminum  per  lioram 
lector   principalis    audiat.      Exercebuntur    autem    non    discipuli 

1 5  solum  in  liac  palfestra,  verum  etiam  socii  qui  baccalaurei  sunt; 
sic  tamen  ut  nemo  socioium  nisi  cum  baccalaureo  obluctetur. 
Neque  tamen  singidos  discipulos  huic  exercitio  dare  operam  vo- 
lumus, sed  hos  duntaxat^  qui  decanis  et  lectori  videbuntur  aptiores. 
Baccalaureos  attamen  omnes,  turn  socios  turn  discipulos,  liuic  de- 

20  clamandi  muneri  insudare  iubemus.  Quod  si  quis  in  lioc  exerci- 
tationis  genere  deliquerit,  magistri,  seu  in  eius  absentia  prsesi- 
dentis,  seu  lectoris  principalis  iudicio  corrigatur.  Quin  et  magistris 
ipsis  si  qui  velint  sesc  in  hac  palaestra  exercere  liberum  esto.  De- 
mum  post  haec  omnia  diebus  Lunse,  Martis  et  Mercurii  ac  Veneris   Sophisms  on 

,.      .       T  ,  .  .,  Mondays, 

2  5  magnse  vacationis  tempore  discipuli  sophismatibus  exerceantur  ab   Tuesdays, 
hora  nona  ante  meridiem  ad  horam  usque  decimam,  ita  quod  sin-   ?"?  Fridays 

■■•  '  T.  ,n  long  vaca- 

g\ilis  supradictis  diebus  singula  sint  sophismata  lectori  et  sublec-   f;e"t'froin"9 
toribus  ordine  et  per  vices  audienda.    Quod  si  quis  baccalaureorum   t"ioa.ni. 
sociorum  aut  discipulorum  in  prsedictis  vel  eorum  aliquo  deliquerit,   absence  or* 

■  ncRli&fsnco. 

30  veluti  si  tardius  quam  debeat  ad  declamationes,  problemata,  oppo- 
sitiones,  sophismata,  vel  in  toto  absens  fuerit,  vel  inde  reces- 
sei'it,  aut  demum  si  prsesens  non  diligenter  auscultaverit,  iuxta 
modum  et  formam  in  prsecedente  statuto  descriptam  puniatur. 
Ceterorum  vero  transgressiones  et  defectus  qui  in  scliolis  publicis 

35  fiunt,  discretioni  magistri  vel  prsesidis  et  unius  decani  relinquimus. 

Ceterum  prohibemus  ne  quisquam  sociorum  aut  discipulorum  in   Follows  and 

scliolars  to 
converse  in 
1  For  "alternis  vicibus"  the  margin  has  "vicissim  ad  duarum  horaram  spa-    Latin,  Greek, 

.       .  ,  .  or  Hebrew, 

tium  post  coenam"  (of.  Stat.  Eliz.  "vicissim  ad  unius  mtegrse  horas  spatmm  post 

coenam")  ;  the  words  "ab  hora — agitata"  are  erased,  and  do  not  appear  in  Stat. 

Eliz. 

^  "sed — duntaxat"  underlined. 


CAP.  XXII. 

DE  SOCIO- 

RUM  ET 

DISCIPU- 

LOnUM 

EXERCITA- 

MENTO 

SCH0LA8- 

TICO  ET 

LATINILO- 

QUO. 


120  23isfiop  jpisljet's  Statutes.     (1530) 


No  scholar  to 
become  a  ge- 
neral sophist- 
or,  before  he 
has  been  ap- 
proved l)y 
the  master 
and  principal 
loet\iror ;   nor 
to  proceed  to 
his  B.A.  de- 
gree, until  he 
lias  resided  10 
terms.     No 
one  to  take 
his  MA.  de- 
gree until  he 
h:is  kept  9 
tirnis  after 
his  11.  A.  de- 
gree and  has 
publicly  ex- 
pounded 
two  books  of 
Aristot.  l)e 
Aniina,  or 
some  other 
book  approv- 
ed by  the 
master  and 
seniors. 


[CAP.  XXIII.] 
De  Tempore  assiimendi  Gradus  et  Sacros  Ordines. 

CTJPIENTES  opevarios  et  bene  meritos  ad  altiora  provehere, 
tor])entes  vero  et  desides  aut  abigere  aut  inglorios  relinquere, 
statiiimus  et  ordinamiis  ne  discipulorum  aliquis  generalis  fiat,  nisi  5 
eius  habilitatoin  niagister  et  principalis  lector  prius  approbaverit ; 
sed  nee  quisqiiam  discipulorum  ad  respondendum  (pia'stioni,  prius- 
quam  per  magisti'um  et  septem  seniores  fuerit  approbatus,  pariter 
ot   decem  terminos  usualcs  intra  academiam  compleverit,   admit- 
tatur.     Sed  neque  sociorum  quispiam  ad  incii)iendum  (ut  aiunt)  in  10 
artibus  admittatur,  priusqiiam  novem  terminos  post  snam  deter- 
minationeni  etiam  adimplevorit.      Sod    neque  niagisterii  gradum 
quempiam  aut  sociorum  aut  discipulorum  conscendero  pt>rmittimus, 
nisi   prius  aut  duos  libros  De  Anima  posteriores,   aut  duos  De 
Generatione  aut  e  quatuor  libris  De  Coelo  et  Mundo,  aut  duos  e  1 5 
(juatuor   his  qui  do  IMoteoricis  tractiint,  aut  aliquem  demum  ex 


Statutes  of  l^enrp  FHL     (1545)  121 

aula,  sacello  et  aliis  locis  huiiis  collegii  qiiibuscunque  alio  eloquio  cap.  xxii. 

vel  idiomate  quam  Latino,  GiTeco  aut  Hebraico  utatur,  nisi  forsan  ^^j,  ^.^ 

ad  exti'aneum  tarn  Latini  sermonis  quam  Graeci  aut  Hebraic!  igna-  discipulo- 

rum,  et  nisi  in  cubiculis,  aut  in  festis  j)rincii)alibus  vel  aliis  tern-  citamento 

5  poribus  iudicio  magistri,  vel  co  absente  prsesidis,  et  unius  decani  scholas- 

■I       •       •  1-^  TIfO  FT 

congruenter  admissis.     Si  vero  quisquam  sociorum  scholarium  in   gERMONE 
praemissis  vel  in  eorum  aliqiio  culpabilis  inveniatur,  toties  obolo   latino. 
mulctetur :    et  si   consuetudine   perseveraverit,   tunc  iudicio   ma-  f  Sw!'^  ^"' 
gistri,  aut  in  eius  absentia  prsesidis,  et  unius  decani,  aut  his  ab-  sdioiar."' 

10  sentibus  eorum  de})utatoi'um,  gravius  contra  eum  procedatur  poenas 
secundum  eorum  discretionem  aggravando  et  augmentando.  Pise- 
terea  si  discipulus  aliquis  in  praemissis  vel  eorum  aliquo  culpabilis 
inveniatur,  toties  quadrante  mulctetur,  si  non  adultus  fuerit ;  tunc 
enim  iuxta  decanorum  discretionem  virga  castigetur :  et  si  consue- 

1 5  tudine  perseveravit,  tunc  iudicio  magistri,  aut  eius  absentia  prae- 
sidis,   et  unins   decani,   a\;t   illis  absentibus  eorum  deputatorum, 
gravius  contra  eum  secundum  eonim  discretionem  pcenas  accumu- 
lando  procedatur.     Verumtamen  si  discipulus  ille  graduatus  non   whipping  of 
fuerit  nee  decimum  octavum  suae  aetatis  annum  compleverit,  tunc   atcs  under  is 

20  talis  vel  verberibus  vel  aliis  poenis  condignis  ad  arbitrium  magistri, 
aut  60  absente  praesidis,  et  unius  decani,  aut  iis  absentibus  eorum 
vices  in  coiTectionibus  supplentium,  corrigatur. 


CAP.  XXIII. 

De  Tempore  assumendi  Gradus  et  Sacros  Ordines. 

25  /^XJPIENTES  operarios  bene  meritos  ad  altiora  provehere,  tor- 
\J   pentes  vero  et  desides  aut  abigere  aut  inglorios  relinqucre, 

statuimus  et  ordinamus  ne  discipulorum  aliquis  generalis  fiat,  nisi  no  sciioiar 

eius  habilitatem  magister  et  princip  ilis  lector  prius  approbaverit ;  a  geneTai'^ 

..  1-,  1-  -IT  •  1  sopliister, 

et  eo  die  quo  generalis  est,  sopnisma  in  scholis  quisque  observet.  until  he  has 

oil  •  1-      •       ^  11  ...  l*ecn  approv- 

30  Sed  nee  quisquam  discipulorum  ad  respondendum  quaestioni,  pri-  ed  by  tiie 

usquam  per  magistrum,  aut  eo  absente  praesidem,  et  per  maiorem  principal  loc- 

partem  seniorum,  decanos  et  principal  em  lectorem  fuerit  ajiproba-  ^"^'''^^g4°'"^ 

tus,  admittatur,  decemque  ad  minimum  terminos  iisuales  intra  aca-  regjjicd^io'" 

demiam  compleverit.     Statuentes  etiam  ne  quisquam  baccalaureus  ^^"^'"^' 

•■■  .....  -^o  hachclor 

35  ante  tertium  annum  expletum  incipiat  regere  in  artibus,  neque  j^'^'^H'"'^ 

ante  illius  anni  finalem  determinationem  ad  incipiendum  admit-  specmUcavci 

tatur,  nisi  aliquis  forte  pensionarius  fuerit  qui  secundo  anno  pro-  ofThreeVcars 

cedere   velit,   cuius    permagna   et   grandis    utilitas    ad   collegium  degrecf  iwr^' 


years  of  age. 


122  33(s]&op  Jpis^er's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XXIII, 
DE  TEM- 
PORE ASSC- 
MENDI 
GRADUS  ET 
8ACR0S 
ORDINES. 

No  fellow  to 
give  up  his 
regency  with- 
out the  con- 
sent of  tho 
master  and 
seniors. 

No  one  in 
any  case  to 
retain  his  re- 
gency for 
more  tlian  6 
years,  nor  for 
more  than  6, 
unless  he 
holds  the 
office  of  proc- 
tor or  that  of 
lecturer  in 
the  college 
or  university. 

No  one  to  op- 
pose in  thco- 
logv  until  the 
end  of  4  years 
after  M.  A. 
degree,  nor 
until  he  has 
e.xpounded  20 
questions  of 
Duns  Scotus 
or  Franciscus 
Mayrouius. 

No  one  to  in- 
cept in  theo- 
logy who  has 
not  publicly 
interpreted  20 
chapters  of 
theN.T. 

Fellows  or 
scholars 
breaking 
these  rules, 
or  not  pro- 
ceeding to 
degrees  as 
early  as  these 
statutes  al- 
low, to  be 
deprived. 


Fellows  inca- 
pable of  tak- 
mg  a  degree 
in  arts  may 
be  allowed  to 
retain  their 
rooms,  com- 
mons aiid 
livery  until 
the  end  «f 
their  24tli 
year ;  but  not 
to  draw  their 
pension  or 
to  vote. 


mathesioruni  libns  iuxta  magistri  et  septem  seniorum  assigna- 
tionem,  sive  domi  sive  foiis,  palam  ciinctis  accessuris  explicaverit. 
Et  si  forte  plures  fuerint  qui  sunt  hoc  ipsum  facturi,  nuUis  duobus 
jjcrmittatur  ut  eundem  librum  perlegant.  Statuimus  insuper  quod 
nemo  sociorum  postquam  inceperit  in  artibus  regentiam  (quani  3 
vocant)  abdicet  arbitiio  suo,  nisi  prius  id  fieri  concesserit  magister 
et  maior  pars  septem  seniorum  :  ita  tamen  ut  neque  ultra  quinquen- 
nium regens  quisquam  futurus  sit,  nisi  forsitan  sexto  anno  aut 
munere  universitatis  procuratorio  donandus  sit,  aut  sit  futurus  in 
eodem  anno  lector  in  eadem  publicus,  aut  saltern  intra  collegium  lO 
domesticus;  post  quem  annum  nemo  regentia  (qiiam  vocant)  in 
ai-tibus  iitatur.  Porro  neminem  post  dimissam  regentiam  ad  pub- 
Lice  ojjponcndum  in  theologia  ante  explicitum  quadriennium  ascen- 
derc  permittimus,  neque  priusquam  viginti  per  ordinem  qusestiones 
in  aliqua  parte  Scoti  seu  Francisci  de  Maronis  iuxta  magistri  et  1 5 
septem  seniorum  assignationem  aut  domi  aut  foris  cunctis  audire 
volentibus  palam  exposuerit.  Neque  ad  incipiendum  in  theologia 
quisquam  admittatur,  nisi  prius  viginti  per  ordinem  capita  Novi 
Testamenti  simili  modo  cunctis  accessiiris  fuerit  interpretatus.  Et 
sic  tandem  idouei  dignique  evadent  qui  ad  gradus  scholasticos  pro  20 
vinivei'sitatis  more  conscendant,  neque  quispiam  istorum  ad  aliquem 
gradum  qucmcunque  admittatur,  nisi  prius  magistri  pariter  et 
septem  seniorum  iudicio  dignus  comprobetur.  Quibus  prohibi- 
tionibus  et  statutis  et  eorum  singulis  si  quis  sociorum  aut  discipu- 
lorum  conti'avenerit,  ipso  facto  collegium  et  omne  ius  quod  illi  25 
inde  compctit  amittat.  Ceterum  quicunque  ad  aliqxicm  gi-adum 
scholasticum  quam  primum  dicti  collegii  ac  univei-sitatis  statuta 
permittunt  actualiter  })romotus  non  fuerit,  sive  socius  sive  disci- 
p\ilus,  infra  annum  extunc  proximo  sequentem  a  collegio  dicto 
l^ro  perpetuo  ipso  facto  amoveatur,  nisi  ex  causa  rationabili  per  30 
magistrum  et  septem  seniores  tempus  prajcUctum  differendum  pro- 
rogandumque  videatur.  Sociis  tamen  qui  ad  gradum  quemvis  in 
facultate  artium  temporibus  supra  limitatis  inhabiles  prsedictorum 
iudicio  reperiuntur,  si  vigesimum  quartum  suoe  fetatis  annum  non 
attigerint,  usque  ad  illud  tetatis  duntaxat  inter  socios  dicti  collegii  35 
numerari,  et  cameras  et  victum  communem'  ac  vestem  consuetas, 
dummodo  interea  alias  bene  sc  gcsserint  et  litteris  et  virtutibus 
l)ro  ingenio  iuxta  formam  statutorum  vacaverint,  ne  mendicent, 
permittimus.      Pensionem   autem   aliquam  a  dicto    collegio   post 

'  Probably  we  should  road  "victum  sou  coJun\uiia.s"  with  St.at.  C'ardin.  Coll. 
O.xon.  p.  79. 


Statutes  of  l^cnrg  J7Mh    (1545)  123 

pei-tineat,  iiulicio  magistri  et  duodecim  seniorura  approbandus '.    Sed  ^'^^-  xxiii. 

neque  ad  h\inc  tamen  magisterii  gi-adum  quempiam  aut  socioi'um  poreassu- 

aut  discipuloi-um  aut  pensionariorum  ascendex-e  permittimus,  nisi  mendi 

prius  duos  posteriores  libros  De  Anima,  aut  duos  De  Generatione,  sacros 

5  aut  e  quatuor  libris  De  CcbIo  et  Mundo,  aut  duos  de  quatuor  iis  ordines. 

qui  de  Meteoricis  tractant,  aut  denique  alicuius  Grseci  aut  Latini  h!^"pub"iidy '^ 

..-I  ,.  ..  •  ±    •       _L  •  •  !•  1        •  expounded 

philosopJii  opus  iiixta  magistn  et  senionim  assignationem  donii  Aristot.  Dc 

(nisi  foris  maluerit)  palam  cunctis  accessuris  explicaverit.     Et  si  some  other 

forte  plures  fuerint  qui  sunt  hoc  ipsum  facturi,  nullis  duobus  per-  Greek  or 

'^  ^    .  ^  '  '■  Latin  philo- 

10  mittatur  ut  eundera  librum  perlegant.     Statuimus  insuper  quod  sopher. 

nemo  sociorura  postquam   inceperit  in  ai-tibus,  regentiam  (quam  give  upTis ' 

vocant)  abdicet  arbitrio  suo,  sed  hac  in  re  hoc  statuto  eum  astringi  fofe  ti'ie  end 

,  .  .  .  of  3  years 

volumus  ut  ante  tres  annos  in  reeentia  expletos  regentiam  depo-  from  his  ma. 

.  .  .     .  degree ;  nor 

nere  non  liccat.     At  post  tres  annos  m  regentia  exactos  permitti-  to  retain  it 

^  °  ^  for  more  than 

T  "^  mus  ut  in  regentia  manere  possit,  si  velit,  alios  duos  annos  ultra  ^^*^?''?^"'}!.''^* 

>-'  °  r  J  J  jje  holds  the 

tres  annos  prsedictos,  ita  quod  in  toto  quinque  annos  regens  esse  "^^ilc'or  of 

queat;  post  queni  annum  nemo  regentia  in  artibus  utatur  sub  poena  ^^^^^^  ^®*^' 
amissionis  sodalitii,  nisi  forsan  sexto  anno  lectoris  munere  in  uni- 
vei'sitate  publici,  vel  intra  collegium  domestici,  fuerit  donandus; 
20  turn  autem  eum  regentia  sua  tamdiu  gaudere  volumus,  quamdiu 
prsedicto  lectoris  munere  fungetui\    Porro  neminem  post  dimissam 

regentiam  ad  publice  opponendum  in  theologia  ascendere  permit-  no  one  to 

timus,  nisi  postquam  magistro  et  maiori  parti  senionim  ad  tantum  theology  nmii 

.    .        ,  .  ,  .  p        .  .  he  has  ex- 

gradum    suscipiendum    idoneus    visus    luerit,    neque    priusquam  pounded  lo 

25  decem  capita  Novi  Testamenti  secundum  assignationem  magistri  theN.T  in 

not  iGSS  injLii 

et   maioris   pai-tis    seniorum    aut    domi   aut   foris   cunctis    audire  3o  lectures. 
volentibus  diligenter  ac  enucleate   exposuerit,  sic  ut  triginta  ad 

minimum  lectiones   ex   istis    decem   capitibus  faciat.     Neque   ad  No  one  to  in- 

.  .  ....  <^cpt  in  theo- 

incipiendum  in  theologia  quisquam  admittatur,  nisi  prius  visinti  jogy ""'"  ^e 

■I  o        T.         1  7  1  o  jjj^s  expound- 

30  per  ordinem  capita  Novi  Testamenti  simili  modo  cunctis  acces-  ^tyf  n  t°'^ 
suris  fuerit  interpretatus.     Quin  etiam  et  Uli  qui  doctoris  titulo 
sunt  insigniendi  magistri  et  seniorum  approbationem  expectabunt. 
Proviso  semper  ut  nulla  alia  lectura,  quandocunque  aut  ubicunque 
sollemniter  legerint,  pro  cursu  hoc  legendi  reputetur,  nisi  ea  solum 

35  quam    magister    et  seniores    illi  secundum  hanc    statuti  formam 

ad   assumendos   gradus   assignaverint.     Quibus  omnibus  prohibi-  Fellows  or 

scnoi&rs 

tionibus  antedictis  et  statutis  aut  eorum  aliquibus  si  quis  socio-  |'|^|ge''j,'|gg5 

rum   aut    discipulorum    contravenerit,    ipso    facto    collegium    et  ceedingtodc- 

omne  ius  quod  illi  inde  competit  amittat.     Ceterum  quicunque  l^tifestauuM 

40  ex    discipulis    ad    aliquem    gradum    scholasticum  quam   primum  deprived.'^*' 
1   "nisialiquis — approbandus"  erased. 


124  23ig]bop  jpisbct's    Statutes.     (1530) 


CAP.  XXIII. 

DE  TEM- 
PORE A8SU- 
MENDI 
GBADC8  ET 
SACROa 
ORDIMES. 


Scholars  un- 
able to  take 
!i  degree  at 
the  statutable 
time  to  be 
expelled. 


Seniority  to 
cive  prece- 
ueucc. 


Fellows,  bo- 
inK  of  eanoiii- 
cal  ago,  and 
not  being 
public  or  col- 
lege lecturers, 
to  tako 

priest's  ordora 
within  a  j-eiu- 
after  imui- 
plotinn  their 
regency,  on 
pain  of  ilepri- 
vation. 

Kxeniption  of 
physiciiuis. 


illam  reprobationem  nullo  pacto  recipiant,  iiec  siiffragia  deiuceps 
in  quavis  electione  aut  nominatione  habebunt  a\it  dabuut,  sed 
quantum  ad  hsec  duo,  perinde  ac  socii  non  essent  aestimentur  et 
reputentur,  et  quum  Adgesimum  quartum  tetatis  suae  annum  com- 
plevei'int,  quoniam  tunc  ad  ordinem  sacerdotii,  unde  honeste  5 
vivant,  promoveri  possunt,  infra  mensem  post  completam  illam 
viginti  quatuor  annorum  setatem  proximo  sequentem  a  nostro 
collegio  pro  perpetuo  discedant,  ac  eo  ipso  post  illimi  mensem  pro 
non  sociis  in  perpetuum  habeantur.  DiscipiUi  vero  qui  temporibus 
.sibi  in  hoc  statuto  pro  quovds  gi-adu  definitis  ad  eum  gi-adum  assu-  lO 
mendum  magistri  vel  prsesidentis  et  ceterorum  prsetlictorum  iudicio 
et  sententia  indigni  et  inhabiles  comperti  et  iudicati  fuerint,  quarto 
mense  illam  reprobationem  proximo  sequente  a  nostro  coUegio 
(nisi  interea  spoute  sua  recesserint)  per  magistrum  vel  praesidentem 
et  unum  decanum  abigantur  et  in  perpetuum  amoveantur,  nee  in  1 5 
illud  postea  ut  socii  scholares  vel  discipuli,  etiam  si  sponte  cesse- 
lint,  unquam  admittantur  aut  eligantiu'.  Porro  magistri  et  pitesi- 
dentis  decanorumque  et  maioris  partis  seniorum  pr«dictorum  con- 
scientias  quantum  possumus  in  Domino  gravissime  oneramus,  ut 
in  prjfidictis  iudiciis  ajiprobationis  et  rcprobationis  ac  gratiarum  20 
universitatis  commutationis  omnem  cjecam  affectionem  deponant, 
ac  duntaxat  ad  mores  et  doctrinam  eorum  qui  gradum  ambiunt 
respiciant.  Statuimus  igitur  et  ordinamus  quod  prjesidens  et 
socius  scliolaris  quicunque  qui  gi-adu  aliquo  scholastico  superior 
fuerit  prseforatur  a  ceteris  cousociis  omnibus,  tarn  domi  quam  foi'is,  2  5 
in  sacello,  consiliis,  in  mensa,  ac  in  scholis  publicis  et  vicis;  sed  et 
in  cunctis  rebus  aliis,  tum  collegio  tum  universitati  S2)ectantibus, 
quai  poterunt  eis  emolumeuto  vel  ornameuto  esse,  senioi-es  socios 
ac  scholai-es  iuxta  ordinem  admissionum  eorundem  pi-seferri  volu- 
nius.  Statuimus  pi'aiterea  et  ordinamus  ncininem  socionim  parti-  30 
cipem  emolumentorum  collegii  fore,  nisi  intra  annum  a  regentia 
sua  completa,  impedimento  duntaxat  aetatis  cessante,  sacerdotii 
munus  assecutus  fuerit.  Quod  si  per  letatem  sacordos  fieri  tunc 
nequeat,  neque  lector  aut  publicxis  aut  domesticus  fuerit,  nisi 
quam  primum  id  eius  anni  patiantur  sacerdos  fiat,  sodalitio  suo  35 
})rivctur.  Si  quispiam  taiuou  sociorum  artis  modicoe  fuerit  peritus 
quique  artcm  ipsam  ])rofitoatur,  cundem  illo  statuto  ut  sacris  ini- 
tietur  ligari  nolumus. 


Statutes  of  l^enrj)  Fffl.     (1545)  125 

dicti  coUeoni   statuta  permittunt  actiialiter  promotus  non  fiicrit,    ^^^^-  xxiii. 

.     „  .  ^  ,,.,.,.  DE  TEM- 

inira   annum    extiinc  proxime   sequentem   a  collegio    dicto    ipso   poreassu- 
facto    amoveatur,    nisi    ex    causa    rationabili    per    magistrum    et   mendi 

,.  ,.^  ,  ,  .  ,  GEADUS  ET 

seniores  tempxis  prfedictum  dinerendum  prorogandumque  videatiir :  sacros 

5  id  quod  etiam  de  sociis  baccalaureis  pro  magisterii  gi-adu  in  artibus  ordines. 

suscipiendo  per  omnia  intelligi  volumus.     Ad  opponcndum  autem  co^pg^jg^t^ 

in  tlieologia  neminem  ante  octavum  annum  postquam  inceperit  "^^^"untii 

regere  in  artibus  compellere  volumus,  sic  ut  eo  ad  extremum  anno  IftcrViis^»L^\. 

omnes  quotquot  vigesimum  octavum  suae  setatis  compleverint  gra-  that  year°aii 

I O  dum  baccalaureatus  in  theologia  assumant  neque  longius  diiFerant  years  of  age 

...  ,,....  ~  ..,.  .  must  take  the 

sub  poena  amissionis  sodaiitii  ipso   lacto,  nisi  aliter  magistro  et   degree  of  b.d. 

on  pain  of 

senioribus  de  eo   admittendo  videatur.     Yokimus  autem  ut  tam   deprivation 
socii  quam  discipvdi  qui  teraporibus  sibi  in  hoc  statuto  definitis   sdiofaremi- 

1  11  1  1  •    ,    •     able  to  take  a 

pro  quovis  gi-adu  assumendo  ad  eum  gradum  assequendum  magistri   degree  at  the 
1 5  vel  prsesidis  et  ceterorum  prgedictorum  iudicio  et  sententia  indigni   to  be'expei- 
et  inhabiles  comperti  et  iudicati  fuerint,  quarto  mense  illam  repro- 
bationem  proximo  sequente  a  dicto  collegio,  nisi  interea  sponte  sua 
recesserint,  per  magistrum  vel  prsesidem  et  maiorem  partem  senio- 
rum  abigantur  et  in  perpetuum  amoveantur.    Porro  magistri,  prfe- 
20  sidis,  seniorum  decanorumque  et  principalis  lectoris  conscientias 
quantum  possumus  in  Domino  gravissime  oneramus,  ut  in  prsedic- 
tis  iudiciis,  approbationibus  et  reprobationibus  ac  gratiarum  uni- 
versitatis  commutationibus  ad  eos  spectantibus  omnem  csecam  affec- 
tionem  deponant  ac  duntaxat  ad  mores  et  doctrinam  eorum  qui 
2  5  gradum  ambiunt  respiciant.     Statuimus  insuper  et  ordinamus  quod    seniority  to 
socius   scholaris  quicunque   (prseside   excepto,   quern    ubique   pro    dcnce  (except 
officii  sui  tempore   cuiuscunque  gradus  extiterit  semper  volumus   the  president, 

^       .>  .  ,         ,.  ,     ,        .  .         ,.        .  whoshalltako 

prseferri)  qui  gradu  aliquo  scnolastico  superior  merit  prseponatur   precedence  of 

•^  ,        '   ^        °  .     ^  .  ^  ,       ,  r       1  .^,1  during  his 

ceteris  consociis  omnibus,  tam  domi  quam  foris,  in  sacello,  in  con-   term  of  office). 

30  siliis,  mensa,  scholis  publicis  ac  vicis.  Quod  idem  in  discipulorum 
ac  pensionariorum  gradibus  et  alia  quavis  senioritate  sive  genera- 
litatis  in  scholis  sive  admissionis  domi  observari  volumus.  Yerum 
in  cunctis  rebus  aliis  turn  collegio  tum  universitati  spectantibus 
quae  poterunt  eis  vel  emolumento  vel  ornamento  esse,  seniores  so- 

^  =;  cios  et  scholares  iuxta  ordinem  admissionum  eorundem  in  sodali-   ^  „ 

«J  <-'     _  _  Fellows,  be- 

tium    prseferri  volumus,    quatenus  per  statuta  alias  permittitur.    iiBofcanoni- 

^  ^     ^  r       ^  1  cal  age,  and 

Ad   hsec  statuimus  et  ordinamus  neminem  sociorum  participem  pubuc'or  coi- 

emolumentorum  collegii  fore,  nisi  ante  finem  septimi  anni  post-  refs^totoke 

quam  inceperit  in  artibus  regere  sacerdotii  munus  assecutus  fiierit  «"tWn^T'yeare 

AQ  cessante  setatis  impedimento,  aut  etiam  si  neque  sit  lector  publicus  fngTn  ans.'on 

aut  domesticus.    Si  vero  tunc  in  fine  septimi  anni  (raodo  per  setatem  ^iTtlon.   '^^" 


CAP.  XXIII. 
DE  TEM- 
PORE ASSU- 
MENDI 
GRADUS  ET 
8ACR0S 
ORDINES. 


126  33isfiop  §i%Ws  Statutes.     (1530) 


No  one  before 
the  expiration 
of  5  years 
from  his  M.A. 
degree  to  go 
into  the  town 
(except  to 
the  public 
schools,  col- 
leges, religi- 
ous houses, 
&C.)  oftencr 
than  twice 
a  week. 


If  any  of 
higher  stand- 
in»;  abuse 
their  liberty, 
they  also  shall 
be  bound  by 
this  statute. 


Any  one  not 
excepted  from 
this  statute  to 
take  a  com- 
panion with 
nim  when  he 
goes  abroad. 

Any  one  con- 
tinuing after 
d\ie  warning 
to  frcnucnt  a 
a  hduse  or 
company  of 


[CAP.  XXIV.] 
De  Morum  Honestate  servanda  et  D'lssensionihus  sedandis. 

CUM  INTER  homines  nihil  sit  magis  decorum  quam  morum 
honestas,  nihilque  hominem  a  belua  magis  discernat  quam 
probitas  vitae,  modesta  cum  aliis  conversatio  ac  in  iniuriis  si  quae  5 
inferantur  patientia;  nos  igitur  hsec  expetentes  statuimus,  A'ohi- 
mus  et  ordinamus  ut  bonis  prsecipue  moribus  quisque  se  ornet. 
Verum  quia  probis  moribus  et  doctrinae  quoque  nihil  officit  magis 
quam  accessio  frequens  ad  opjndum  et  muliercvdarum  consortium 
compotationesque  crebrse;  prohibemus  igitur  ne  socionim  quis-  10 
quam  (nisi  post  quinquennium  citra  quam  incci^erit  in  artibus)  ad 
aliquem  locum  intra  oppidum  aut  extra  per  miliaris  unius  distan- 
tiam  a  collegio  se  conferat,  preeterquam  ad  scholas  publicas  et  sedes 
pro  scholasticis  fundatas  quae  communiter  collegia,  aulje,  hospitia 
dicuntur,  sive  ad  domos  religiosorum,  aut  ad  cetera  pia  sacraque  1 5 
loca,  ultra  quam  bis  in  hebdomada,  nisi  intra  viginti  quatuor  horas 
magistro  avit  eius  vices  gerenti  causam  iustam  indicaverit  quae 
digna  ait  per  eundem  approbari.  Ceterum  si  magistro  visum  fuerit 
\\t  quispiam  exceptorum  hac  licentia  fuerit  abusus,  mox  eandem 
(quantum  ad  abusorem  attinet)  revocari  volumus,  et  eimdem  20 
arctamus  ad  hoc  statutum  stricte  observandum,  sicut  et  cete- 
ros  qui  nondum  quinquennium  postquam  inceperint'  in  artibus 
expleverint.  Scd  et  illis  temporibus  quibus  ita  non  petita  venia 
quisquam  non  exceptus  egrediatur,  non  permittimus  ut  absque  alio 
collega,  qui  suae  honestatis  testis  fuerit,  id  faciat,  et  id  quam  25 
minimo  fieri  potest  temporis  dispendio  curet  perficere.  Et  qui 
.aliquam  domiim  vel  societatem  suspectam  frequentaverit,  postea 
quam  per  magistrum,  aut  eo  absente  pi-sesidentem,  ilia  ei  fuerit 

^  inceperit  MS. 


Statutes  of  l^cnrg  Fffl.     (1545)  127 

licuerit)  sacerdos  fieri  nolit,  neqiie  ant  lector  domesticus  sit  aiit   ^^^-  xx'"- 

.  1        D*^  TEM- 

publicam   aliquam  lectionem  vel   domi  vel   foris  profiteatur,   col-   pore  assu- 
legii  emolumentis,  lit  dictum  est,  ipso  facto  privetur.  Et  cum  huius-   mendi 

°  ,  1  ,        GRADUS  ET 

modi  lectore  vel  lectoribus  pro  eo  duntaxat  tempore  cum  hoc  de  sacros 

5  ordinibus  suscipiendis  statuto  dispensatur,  quo  secundum  commu-  ordines. 

nem  morem  collegii  vel  universitatis  in  legendo  perseveraverit.     Si  p'rofelsoreaiui 

qui  praeterea  etiam  socioi-um  ai-tis  medicse  fuerint  periti  quique  hold  good 

r,  1  Ml     1  ....  only  SO  long 

ai-tem  ipsam  pronteantur,  eosdem  illo    statuto  ut  sacris  initientur  as  they  con- 

.  tinue  to  lec- 

ligari  nolumus.  ture. 

°  Exemption 

of  physicians. 

10  CAP.  XXIV. 

De  Morum  Ilonestate  servanda,  Dissensionihus  sedandis  et  Suffra- 

giis  ferendis. 

QUUM  inter  homines  nihil  sit  magis  decorum  quam  morum 
honestas,  nihilque  hominem  a  belua  magis  discernat  quam 

1 5  probitas  vitse,  modesta  cum  aliis  conversatio  ac  in  iniuriis  si  quae 
inferuntur  patientia,  nos  igitm'  hsec  expetentes  statuimus,  volu- 
mus  et  ordinamus  ut  bonis  prjecipue  moribus  omnes  se  ornent  et 
modestia  ac  moderatione  animorum  utantur  alios  sibi  prseferentes- 
Adolescentes  autem  potissimum  erga  maiores  suos  vultu,  gestu,   Respect  due 

20  verbis  se  officiose  gerant,  discipuli  erga  baccalaureos,  baccalaurei 
erga  magistros  artium,  illi  erga  seniores,  seniores  erga  prsesidem, 
praeses  erga  magistrum  j  omnes  denique  inferiores  erga  superiores 
tanto  se  summissius  modestiusque  gerant,  quanto  humiliori  in  loco 
graduque  fuerint.     Quod  si  qui  alicuius  inobedientise  aut  officii 

2  K  neglecti  manifeste  convincantur,  ea  poena  quse  magistro  et  decanis 
videtur  afficiantur,  et  culpam  suam  quemadmodum  in  ceteris  crimi- 
nibus  publica  confessione  coram  omnibus  ad  declamationis  formam 
deprecabuntur,  Et  quia  probis  moribus  et  doctrinse  quoque  nihil 
officit  magis  quam  accessio  frequens  ad  oppidum  et  muliercularum 

...  ,  1  .,  .  .  No  one  be- 

o  Q  consortium,  compotationes  crebrse,  prohibemus  ne  sociorum  quisquam  fore  the  e.xpi- 

^  .  .  .  ...,,,.  ,  ration  of  3 

ante  tnennium   postquam  mcepent  m  artibus  ad  aliquem  locum   years  from 

.,.      .  .  ,.  .  hisM.Ade- 

intra  oppidum  aut  extra  per  miliaris  unius  distantiam  a  collegio   gree  to  go 

^  ^  ^  ,  ^         into  the  town 

se  conferat,  prseterquam  ad  scholas  publicas  et  sedes  pro  scholasticis   (except  to 
fundatas  quae  communiter  collegia,  aulse  aut  hospitia  dicuntur,  vel   J^'g^^'^'^^^P^' 
o  c  ad  alia  sacra  piaque  loca,  ultra  quam  bis  in  hebdomada,  nisi  intra   "wkfa  w^"k 

unless  lie 
shall  shew 
'  For  the  words  "  Si  qui  prseterea — illo,  &c."  the  margin  reads  "Duos  au-    sufficient 

...  cause  within 

tern  6  sociis,  si  artis  medicae  iudicio  magi.stri  et  seniorum  periti  videantur  et  ar-    24  liours  to 
..-..,<,,,  the  master  or 

tern  ipgain  profitejintur,  hoc,  «o.  his  deputy. 


128         33isf)op  jpisfter's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XXIV. 
DE  MORUM 
HONES- 
TATE  SER- 
VANDA ET 
DISSEN8I0- 
NIBUS  SE- 
DANDIS. 

ill  repute, 
to  bo  expel- 
led. The  same 
penalty  for 
Bcaling  the 
college  walls 
or  gates. 
No  scholar, 
except  by 
Bpecial  leave 
or  in  case  of 
necessity,  to 
enter  any 
layman's 
house  in  tlie 
town,  on  pain 
of  forfeiting 
one  day 's 
commons  for 
each  olfenco. 

Exhortation 
to  mutual 
charity  and 
concord. 


Pimishment 
of  ofTcnders. 


pi'ohibita,  et  hide  iiixta  formam  statuti  'de  maioribus  criminibiis 
imiiiendis ' '  convictiis  fuerit,  eo  facto  a  nostro  collegio  in  perpetuum 
sit  exclusus;    quam  poenam   etiam   eo  facto  incurrat,   quiciinque 
miiros  aut  portas  collegii  absque  proedictorum  mandate  transilierit. 
Prohibemus  insuper  ne  ullus  discipulus  huivis  collegii  domum  ali-  5 
cuius  laici  vel  laic»  infra  universitatem  vel  suburbia  infra  unius 
miliaris  distantiam,  ex  quacunqiie  causa  vel  pro  quocunque  negotio, 
ingi-cdiatur  sub  poena  amissionis  convictus  sui  per  diem  ununi  toties 
quoties  ita  deliquerit,  nisi  causa  gravis  infirmitatis  aut  alia  quavis 
urgente  per  magistrum  vel  prtesidentem,  aut  ipsis  aut  eonim  aliquo  I O 
absentibus  per  eorum  deputatos,  vel  ajjprobata  vel   infra  viginti 
quatuor  horas  proximas  approbanda.     Statuimus  prseterea  et  man- 
damus ac  in  "visceribus  Jesu  Clmsti  obsecramus  magistrum,  socios 
scholares  ac  discipulos  omnes  prsesentes  et  futuros,  ut  in  omnibus 
et  super  omnia  unitatem  et  mutuam  inter  se  caritatem,  dilectio-  1 5 
nem,  pacem  et  concordiam  semper  habeant  et  observent,  ac  pro  eis 
semper  fovendis  et  alendis  pro  viribus  enitantiu-,  utque  scuiTilitas 
qusecunque,  verba  invidiosa,  contunieliosa,  contentiosa,  damnosa, 
susurra,  iurgia,  turpiloquia,  derisiones,  scandala,  opprobria,  com- 
parationes  odiosa?  verbo  vel  lacto,  quibus  de  verisimili  commoveri  20 
possint  socii,  scholares  aut  discipuli  ne  proferantiu-  quidem  aut  ab 
ore  cujusquam  excidant,  sive  intra  collegium   dictum  sive  extra, 
publice  vel  privatim.     Quod  si  quis  sociorum,  scliolarium  aut  dis- 
cipulorum  in  prsemissis  vel  eorum  aliquo  probabiliter  et  vehementer 
suspectus,  infamatus  seu  intolerabilis  existat,  et  sujwr  eisdem  vel  25 
aliquo  eorundem  coram  magistro,  aut  eo  absente  prresidente,  et  uno 
decano,  per  testes  idoneos  vel  confessionem  propriam  aut  eviden- 
tiam  facti   iudicio  magistri,   aut  in   eius  absentia  pi-jesidentis,  et 
\inius  decani,  reus  inveniatur,  tunc  pr?esentis  statiiti  vigore  prima 
vice  per  septimanam,  secunda  per  quindenam,  tertia  per  mensem,  3^ 
et  ita  deinceps  })ropoi-tionabiliter  aggravaudo,  communis  suis  careat 
ipso  facto.      Insuper  si  delicti  vel  facti  qualitas  id  exposcat  ut  in 
casibus  detractionis  gravis  et  ad   alicuius  infamiam    pertinentis, 
comparationis  valde  odiosfe,   conspirationis  aut  seminationis  dis- 
cordiiB  magnae,  si  quisj)iam  in  liorum  aliquo  deliquisse   prjiedicto-  oc 
rum   iudicio   deprehendatur,    is   pro   prima   vice   tam    communis 
suis  quam  pensione  i)ro  rata  per   septimanam,  pro   secunda   per 
quindenam,    \n-o    tertia   per    mensem    careat   ijiso    facto.       Quod 
si  quarto    in    horum    aliquo    iudicio   magistri,   prjesidentis,   deca- 
norum  et  septem  seniorum,  vel  magistri  et  maioris  partis  eorini-  40 
dem  legitime  convictus  fuerit,  ipsum  pori)etuo  exclusum  et  priva- 
'   ininiomlaui  MS. 


Statutes   of  l^enry   F03I.     (i545)  ^29 

viffinti  quatuor  horas  magistro  aut  eius  vices  gerenti  causam  iustani  cap.  xxiv. 

.      ,.  .  ,.  .  ,  ,        .         /-.   i  •  DE  MORUM 

iiulicjiverit  i[\\x  digna  sit  })er  cunclcm  api)roban.     (Jeterum  si  ma-  hones- 

gistro  visum   fuerit  ut  quisqiiam  exceptonim  liac  licentia  fuerit  tate  ser- 

abiisus,  mox  eandem  quantum  ad  abusorem  attinet  revocari  volu-  dissen'si- 

5  mus  et  euudem  arctamus  ad  hoc  statutum  stricte   observandum,  onibus  se- 

sicut  et  ceteros  qui  nondum  triennium  postquam  inceperirit  in  aiti-  suffra- 

bus  compleverint.     Sed  et  illis  temporibus  qiiibus  non  petita  venia  <^"s  fe- 
quisquam  non  exceptus  egi'ediatiir,  non  permittimus  ut  absque  alio 

collega  qui  suae  honestatis  testis  fuerit  id  faciat,  et  id  quam  minimo  |n*'''abusg*"'^" 

10  temporis  dispendio  curet  perficera     Ad  hsec  qui  aliquam  domum  l{',ey  !j{'so'"'^' 

vel  societatem  in  oppido  suspectam  frequentaverit,  postea  quam  per  Roundly  this 

magistrum,  aut  eo  absente  pnesidem,  ilia  ei  bis  fuerit  prohibita,  et  ^*'"**- 

inde  iuxta  formam  statu ti  'de  maioribus  criminibus'  prsescriptam  thiTstotute°"' 


to 


con\-ictus  fuei-it,  eo  facto  a  collegio  dicto  sit  exclusus;  quam  pee-   p^^onwHh 
1  5  nam  etiam  eo  facto  iucurrat  quicunque  muros  aut  portas  collegii  go™  aWd!^ 
absque  pr£edictorum  mandato  transilierit.     Prohibemus  insuper  ne   Any  one  con- 

^         ■*•  tinuing  after 

uUus  disci vmlus  liuius  collegii  domum  aliquam  superius  neutiquam   2  warnings  to 

i  ~  1x1  frequent  a 

exceptam    infra  uiiivei-sitatem  vel  suburbia  infra  unius   miliaris'  panTo7iu°ru- 

flistantiam  ex  quacunque  causa  vel  pro  quocunque  negotio  ingre-  j.xpeiitd!"' 

20  tliatur  sub  ])oena  amissionis  convictus  sui  per  diem  imum  quoties  penaU™for 

ita  deliquerit,  nisi  causa  gi-avis  infirmitatls  aut  alia  quavis  urgenti  coUegl  walls 

per  magistrum  vel  prsesidem,  aut  eonim  aliquo  absente  per  eius  ^'^oTchoiar 

deputatum,  aj^iji-obata  vel  infra  \-iginti  quatuor  horas  proximas  ap-  ^i^if feave  or° 

probanda.     Statuimus  praeterea,  mandamus  et  hortamur  magistrum,  "ess^toOT- 

25  socios  scholares  ac  discipulos  omnes,  praesentes  et  futuros,  ut  in  in'^thetowii'^" 

omnibus  et  super  omnia  unitatem  et  mutuam  inter  se  caritatem,  fo"rfefting*onc 

dilectionem,  pacem  et  concordiam  semper  habeant  et  observent  ac  mons  for  each 

pro  eis  semper  fovendis  et  alendis  pro  vii-ibus  enitantur,  utque  Exhortation 

scurrilitas  qujecunque,  verba  invidiosa,  contumeliosa,  contentiosa,  chMi'ty'aiid 

30  susurra,  iurgia,  turpiloquia,  derisiones,  scandala,  opprobria,  com-  *^*"*'^°'' 
parationes  odiosae  verbo  vel  facto,  quibus  verisimile  est  socios  scho- 
lares ac  discipulos  commoveri,  ne  proferantur  quidem  aut  ab  ore 
cuiusquam  excidant,  sive  intra  collegium  dictum  sive  extra,  publice 

vel  privatim.     Quod  si  quis  socionim  scholarium  aut  discipulorum  Punishment 

•     •  1-  1     -I  -T  ofoffenders. 

35  in  piwrnissis  vel  eorum  aliquo  })robabiliter  vel  vehementer  suspec- 
tus,  intolerabilis  seu  iufamatus  existat,  et  super  eisdem  vel  eorun- 
dem  aliquo  coram  magistro,  aut  eo  absente  prseside,  et  uno  decano 
per  t&stos  idoneos  vel  confessionem  propriam  aut  evidentiam  facti 
prsedictorum  iudicio  reus  inveniatur;  tunc  praesentis  stiituti  vigorc 
40  prima  vice  per  septimanam,  secunda  per  quindenam,  tertia  per  men- 

1  militaris  MS. 

S 


130  23isi)op   jpis!)Er's   Statutes.     (1530) 


CAP.  XXIV, 
UE  MORUM 
HONES- 
TATE  SER- 
VANDA ET 
DI8SEN8I0- 
NIBUS  8E- 
DANDIS. 

Disputes  to 
he  settled  by 
the  authori- 
ties of  tlic 
college. 


No  member 
of  the  collci,'0 
to  prosecute 
another  in 
any  external 
court,  on  i)ain 
of  depriva- 
tion. 


Disputes  be- 
tween the 
master  and 
a  fellow  to  bo 
referred  to  the 
arbitration  of 
the  lieads  of 
Kinjj's, 
Christ's  and 
St  Michael's 
colleges. 


turn  ipso  facto  a  collegio  dicto,  nulla  alia  monitionc  pi-?emissa, 
vii-tute  prsesentis  statuti  deccrnimus.  Statuimus  pra;terea  quod  si 
aliqua  discordise,  irse,  rixse  aut  dissensionis  materia  (quod  absit)  ia 
dicto  collegio  suborta  sit  qualitercunque  inter  quoscunque  scho- 
lares  socios,  discipulos  aut  alios  in  nostro  collegio  morantes,  nisi  5 
sic  dissentientes  intra  unum  diem  inter  se  concordent,  tunc  cele- 
rius,  caiitius  et  melius  quo  fieri  poterit,  per  pr?esidentem,  decanos 
et  maiorem  partem  septem  seniorum  intra  biduum  sedetur  et  paci- 
ficetur  huiiismodi  dissensio.  Si  vero  ipsi  ad  earn  sedandam  non 
sufficiant,  tunc  magister,  assumpto  sibi  prsesidente,  uno  decano  et  lO 
uno  ex  septem  senioribus  et  aliis  sociis  per  qvios  verisimiliter 
sedari  poterit,  summarie  et  de  piano  eandem  examinet,  sicque 
finis  discordise,  irse,  dissensionis  et  iurgii  huiusmodi,  favore,  par- 
tialitate,  ii*a,  odio  et  invidia  quibuscunque  cessantibus,  inti^a  tres 
dies  post  lapsum  illius  bidui  immediate  sequentes  imponatur.  Et  1 5 
quicquid  magister  cum  prjedictis  duxerit  ordinandum  et  agendum, 
per  partes  discordantes  firmiter  in  \di-tute  eorum  iuramenti  obser- 
vetur  et  executioni  absque  contradictione  cuiuscunque  deman- 
detiu*.  Nee  liceat  alicui  de  dicto  collegio,  cixiuscunque  gradus 
aut  status  extiterit,  occasione  irje,  rixse,  iurgii  aut  dissensionis  20 
inti-a  dictum  collegium  aiit  extra  inter  eosdem  ortae  vel  motse  prose- 
cutionem  facere,  aut  litem  aliquam  movere,  vel  aliquem  impetere 
aut  ad  iudiciiTm  trahere  coram  aliquo  iudice  extrinseco  ecclesias- 
tico  vel  sseculari.  Sed  volumus  omnino  quod  h\iiusmodi  iurgia, 
irae,  rixa^,  discordije  et  dissensiones,  quoe  per  Dei  gratiam  raro  aut  25 
nunquam  contingent,  per  personas  prjedictas  aliqua  ordinatione 
bona  seu  concordia  terminentur  et  finiantiir.  Quod  si  inter  magis- 
trum  et  alium  aut  alios  liuius  coUegii  socios,  aut  illius  causa,  aliqua 
materia  dissensionis,  irse,  rixse  vel  discordite  in  dicto  collegio  sus- 
citata  fuerit,  et  per  magistrum,  decanos  et  maiorem  partem  septem  3^ 
seniorum  finis  rationabilis  seu  placabUis  infra  octo  dies  proxime 
sequentes  factus  non  fuerit,  tunc  volumiis  ut  jmrtes  dissentientes 
virtute  iui-amenti  sui  intra  triduum  post  illos  octo  dies  duos  socios 
eligant,  qui  electi  in  sui  virtute  iuramenti  infra  biduum  post  eorum 
ad  hoc  electionem  et  deputationem  pra^fectum  collegii  Regalis  ot  35 
magistrum  collegii  Christi  et  magistrum  sive  custodem  collt^gii 
Divi  Michaelis,  aut  dictis  prstfccto,  magistro  et  custode  vel  eorum 
aliquo  extra  universitatem  agentibus,  tunc  eorum  vices  absentium 
in  dictis  officiis  infra  univci-sitatem  gerentes  ac  etiam  roliquos 
praiiiominatos,  si  qui  fucrint  in  universitate  pi-jesentcs,  adeant,  et  40 
eisdem  huiusmodi  dissensionis  causam  sive  materiam  in  scrijitis 


GIIS  FE- 
RENDIS. 


Sbtfltutes  of  l^cnni  F5H.     (1545)  131 

sem,  et  ita  deinceps  proportionabiliter  aggi'avando,  communis  suis  ^^^-  x^^^'- 

careat  ipso  facto.     Insuper  si  delicti  vel  facti  qualitas  id  exposcat,  hones- 

ut  in  casibus  detractionis  gravis  et  ad  aliciiius  infamiam  pei^tinentis,  '^■'^'^^  ^^^' 

comparationis  valde  odioste,  conspirationis  aut  seminationis  discor-  dissensi- 

S  di£6  magnse,  tunc  sic  delinquentem  prajfatoniin  iudicio  piuiiri  volu-  onibus  se- 

^  .  .  .  DANDIS  ET 

mus,  prima  vice  tarn  communis  suis  quam  pensione  proportiona-  suffra- 
biliter  diminuenda  per  septimanam,  pro  secunda  per  quindenam,  et 
it3.  deinceps,  ut  supra.  Quod  si  quarto  in  horum  aliquo,  iudicio  ma- 
gistri,  prajsidis,  decanoinim  et  senioruni,  vel  magistri  et  maioris 
I O  partis  eorundem  legitime  convictus  fuerit,  ipsum  perpetuo  exclusum 
et  i)nvatum  ipso  facto  a  collegio  dicto  nulla  alia  monitioiie  prsemissa 
virtute  prsesentis  statu ti  decernimus.     Statuimus  insuper  quod  si   Disputes  to 

,  ,  ,  .  ■'•  i  be  settled  by 

aliqua  discordise,  irse,  rixae  aut  dissensionis  materia  (quod  absit)  in   theautiiori 
dicto  collegio  suboi-ta  sit  qualitercunque  inter  quoscunque  scho-   «^«"eee 

1  5  lares  socios,  discipulos  aut  alios  in  dicto  collegio  morantes,  nisi  sic 
dissentientes  intra  unum  diem  inter  se  concordent,  tunc  celerius, 
cautius  et  melius,  quoad  eius  fieri  poterit,  per  prsesidem,  decanos 
et  maiorem  partem  seniorum  intra  biduum  sedetur  et  pacificetur 
huiusmodi  dissensio.     Si  vero  ipsi  ad  earn  sedandam  non  sufiiciant, 

20  tum  magister  assumpto  sibi  prseside,  uno  decano  et  duobus  seniori- 
bus  et  aliis  sociis  per  quos  verisimiliter  sedari  poterit,  sum  marie  et 
de  piano  eandem  examinet,  sicque  finis  discordise,  irse,  dissensionis 
et  iurgii  huiusmodi,  favore,  partialitate,  ira,  odio  et  invidia  qxxibus- 
cunque  cessantibus  intra  tres  dies  post  lapsum  illius  bidui  imme- 

25  diate  sequentes  imponatui'.     Et  quicquid  magister  cum  prsedictis 
duxerit  ordinandum  et  agendum  per  partes  discordantes  firmiter 
in  virtute  eorum  iuramenti  observetur,  et  executioni  absque  con- 
tradictione  cuiuscunque  demandetur.     Neque  liceat  alicui  de  dicto  ^"^^c'oiie'e 
collegio  sub  poena  amissionis  sodalitii  ipso  facto,  cuiuscunque  gra-  anS^eHn'* 

30  dus  aut  status  extiterit,  occasione  irse,  rixse,  iurgii  aut  dissensionis,  courronp^n 
intra  dictum  collegium  aut  extra,  inter  eosdem  orti  vel  moti  pro-  tion^''"^*' 
secutionem  facere  aut  litem  aliquam  movere  vel  aliquem  impetere 
aut  in  ius  trabere  vel  ad  indicium  coram  aliquo  iudice  extrinseco. 
Sed  volumus  omnino  quod  huiusmodi  iurgia,  irse,  rixse,  discordise 

35  6t  dissensiones  (quse  per  Dei  gratiam  raro  aut  nunquam  contin- 
gent) per  pei'sonas  prsedictas  aliqua  bona  ordinatione  seu  concordia  ^veen*fhe'"' 
terminentur  et  finiantur.     Quod  si  inter  magistrum  et  alium  aut  ™feiioVt(f 
alios  huius  collegii  socios  aut  illius  causa  aliqua  materia  dissensio-  the'arbUra-  ° 
nis  et  rixse  vel  discordise  in  dicto  collegio  suscitata  fuerit,  et  per  heads  of 

AQ  prsesidem,  thesaurarios  et  decanos  ac  maiorem  partem  seniorum  ChrSt'sand 

^      /.    .  •         1  .,.  1        ,  .1.     .    /.  •  ,.  .  StMichaers 

finis  rationabilis  seu  placabilis  infra  qumque  dies  proxime  sequentes  colleges. 


132  a3isi)op   JF(sf)cfs   Statutes.     (1530) 


CAP.  XXIV. 
DE  MOUUM 
H0NE8- 
TATE  SER- 
VANDA ET 
DISSENSIO- 
NIBU8  SE- 
DANDIS. 

The  fellows  to 
be  bound  by 
tlie  detunni- 
iiatioii  of  the 
majority  in 
contested 
elections  and 
other  univer- 
sity business. 
A  dissentient 
may  be  ex- 
cused from 
voting,  if  he 
declares  on 
oath  that  it 
would  be 
against  his 
conscience ; 
but  he  may 
not  vote  a- 
gainst  the  col- 
lege, on  pain 
of  depriva- 
tion. 


Regulations 
in  cases  where 
the  fellows 
are  equally 
divided,  or 
where  no  one 
party  amongst 
several  lias  a 
majority  of 
the  whole 
number. 


significent  et  refei-ant.  Et  qxiicquicl  duo  ex  illis  pro  tempore  con- 
sulti  arbiti-ati  fucrint  et  decrcveriut,  illi  omne.s  })areant  et  in  sui 
virtiite  iuramenti  obediaut.  Prseterea  ne  in  nostro  collegio  inter 
magistros  regentes  ambitiosos  ant  alios  oriantur  contentiones  et 
lites  propter  electiones  officiariorum  ant  aliomm  nogotiornm  nni-  5 
versitatis,  .statuinin.s  igitur  et  ordinamns  nt  qnoties  in  acsidemise 
negotiis  soeii  snffragatnri  snnt  in  re  quavis  alicnius  momenti, 
nemo  illornm  consocinm  sunm  sollicitet  pro  snffragio  conferendo, 
sed  neqne  iillus  ita  vel  socio  vel  extraneo  sollicitanti  promittat, 
nisi  prius  re  tractata  conclusaqne  inter  magistrnm  et  socios.  In  lO 
qua  re  tractanda  quemlibet  socioxiim  virtute  siii  inramenti  arcta- 
raus  ut  aperte  et  sincere  sine  fiico  ant  colore  quovis  snum  in 
medium  tunc  proferat  suffragium.  Quod  si  qiiispiam  repei"tus 
fuerit  huic  ordinationi  contravenire  atque  sujier  eo  convictus 
fuerit,  victu  communi  mensium  trium  per  magistrum  privetiu" ;  1 5 
qupe  miilcta  si  magistro  maiorique  parti  septem  senioinim  minor 
jequo  videbitur,  licebit  eis  pro  suo  arbitrio  gi'aviorem  adicere. 
Quicquid  igitur  magister  maiorque  pai*s  sociorum  domi  pr?esentium 
non  solum  in  sufFragiis  ferendis,  verum  etiani  in  aliis  quae  ad 
universitatem  spectabunt  agendis  fieri  decreverit,  tunc  cetei'os  20 
omnes,  tam  absentes  quam  prsesentes,  teneri  volumus  ut  eidem 
decreto  qiium  opportunitas  exeqiiendi  venerit  sese  confoiinent, 
nisi  forte  quispiam  prius  in  prsesentia  magistri  sacramento  pra?stito 
testatus  fuerit  id  conscientiae  suae  prorsus  repugnare.  Quod  ubi 
fecerit,  non  licere  tamen  ei  volumus  ut  magistri  et  maioris  partis  25 
sociorum  instituto  contraveniat  sub  jicena  aniissionis  sodalitii  sui 
ipso  facto.  Sin  forte  totus  numeiiis  sociorum  in  partes  sequas 
divisus  fuerit,  nee  alter  diguabitxir  alteri  cedere,  magister  utri 
parti  favere  maluerit,  cam  stabiliet;  cui  quisquis  ex  altera  parte 
contravenerit  (uti  supra  diximus)  sodalitium  suum  amittat  ipso  30 
facto.  Quod  si  forsan  in  tres  partes  vel  plures  discesserint,  qua- 
rum  nulla  sit  totius  numeii  pars  maior,  txxnc  pars  ilia  qua?  magistro 
adhseret,  si  non  minor  quarta  pai-te  fuerit  totius  nximeri  sociorum, 
penitus  ])nvferatiir,  ciii  pariter  et  ceteros  omnes  conformarc  sese 
volumus  omnino.  Si  vero  (quod  abominamur)  pars  maior  socio-  35 
rum  divei"sa  fuerit  a  sententia  magistri,  tum  volumus  ut  si  maior 
])ars  septem  senionim  assenserit  magisti'o,  reliqui  decretis  liorum 
oonforincnt  sese,  nisi  quisquam  illorum,  ut  superius  diximus,  sji- 
ciamonto  suo  piwstito  fuerit  testatus  id  se  per  conscientiam  suam 
facere  non  po.sse.  Vcnuntiimen  lios  qui  sic  fecerint,  onmino  iubo-  ^o 
mils  ne  c«)ntra  decretuni  stifliagari  jtia'stnnant. 


Sbtntutcs   of   l^tnri)   VIM.     (i545)  133 

factus  non  fuorit,  tunc  vulumus  lit  ]»artes  dissentientes  virtute  iiiiii-  ^^^-  xxiv. 

.,,  .  T  1  .  ,.  DE  MORUM 

menti  siii  intra  truluum  post  illos  (jiunque  dies  duos  socios  eli-  hones- 

gant,  qui  electi  iu  sui  virtute  iui-amenti  infra  biduum  post  eorum  '■'^i'e  ^^^^' 

VANDA 

ad  hoc  electionem  et  deputationem  prsepositum  collegii  Regalis  et  dissen'si- 

5  masristriim  collegii   Christi   et  matristrum    sive  custodem    collcerii  onibus  se- 

T^-     •  TVT-    1         1-     1  1-       •  •  •  ,  ,  DANDI8  ET 

i)ivi  JVlicbaeli.s  ,  aut  dictis  pra^posito,  magistro  et  custode  vel  eoriiin  suffra- 

aliquo  extra  universitatein  agentibus,  tunc  eorum  vices  absentiuin  ^"^  ^^" 

.         ,.       .  ^    ..      .      „  .7  .  ,.  RENDIS. 

in  dictis  omens  infra  iinn-ersitatem  gerentes,  ac  etiain  reliquos  prse- 
nominatos,  si  qui  fuerint  in  universitate  prassentes,  adeant  et  eis- 
I  o  dem  huiusmodi  dissensionis  causam  sive  materiam  in  scriptis  signi- 
ficent  et  referant :  et  quicquid  duo  ex  illis  pro  tempore  consiilti 
arbitrati  fuerint  et  decreverint,  illi  omnes  pareant  ac  in  sui  vii-tute 

iuramenti  obediant.     Prseterea  ne  in  dicto  collegio  inter  magistros  whenamem- 

o  O  ber  of  the 

aut  alios  oriantur  contentiones  et  lites  propter  electiones  officiario-  ca'ldMate^for 

J  c  mm  ant  alionim  negotiorum  universitatis,  statuimus  et  ordinamus  office^pcn'-^ 

lit  in  academiiij  negotiis  et  magistratuiim  electionibus  minime  de-  f^irows  ofUic 

terminare  cogantur,  nisi  forte  ex  hoc  ipso  collegio  fuerit  qui  munus  masters' or'of 

aLiquod  ambit:   turn  vero,   si  magistro  et  maiori  parti  senioruin  grlesf shall  bo 

».-,  •       ±'  /'      •         1  •         •  T    T    ±  bound  to  vote 

Visum  ruent,  determinationem  nen  volumus,  iit  m  eiusmodi  deter-  as  the  majo- 

20  mmatione  nullus  sociorum  baccalaureorum  uUum  ferat  suiiragium,  mine.   Adis- 

°  sentient  may 

sed  a  solis  artium  magistris  aut  qui  suiDeriore  aliquo  gi-adii  insigniti  J'^  excused 

fuerint  ea  res  transigatur.  .  Quicquid  igitur  magister  (cui   domi  on'oatrthaf 

praesenti  in  huiusmodi  negotiis  universitatis,  ut  in  sociorum  elec-  agahisUils'' 


tionibus,  tres  voces  et  nequaquam  vocem  negativam  concedimus)   buThenmy 


conscience, 
but  he  may 
not  vote  a- 


25  maiorque  pars  prsedictorum  quorum  interest  sociorum  domi  prse-  gainst  the 

sentium  in  his  negotiis  agendis  fieri  decreverit,  huic  ceteros  omnes  pain ft'dTpii- 

et  socios  et  pensionarios  tarn  absentes  quam  prsesentes  teneri  volu-  pulsion. 

mus,  quam  primum  opportunitas  exequendi  venerit,  sese  confor-  i^i'lJ^efwhere 

mare  sub  pcena  perpetuse  expulsionis  et  amissionis  totius  iuris  sui  are  oqliaTiy 

1  •   •    n     j_  ■      •  •         •  ,•  -J.'  divided,  or 

30  m  eodem,  nisi  lorte  qmspiam  piius  in  praesentia  magistri  sacra-   where  no  one 
mento  prsestito  testatus  fuerit  id  conscientise  su£e  prorsus  repug-   amoL'st 

,       ,  .    „  .  , .  .  .        .  several  has 

nare :  quod  ubi  lecerit,  non  licere  ei  tamen  volumus  ut  majnstri  et   a  majority 

^  .  .  .  .  of  the  whole 

maioris  partis  prsedictorum  sociorum  instituto  contraveniat  sub  number. 
poena  amissionis  sodalitii  sui  ipso  facto,  si  sociua  fuerit,  aut  expiil- 
35  sionis,  si  pensionarius  fuerit.  Atque  ita  pro  hac  ^ace  nullum  ferat 
suffi'agium.  Sin  forte  totus  numerus  sociorum  prsedictoiTim  cum 
magistro  in  partes  sequales  divisus  fuerit,  nee  alter  dignabitur  alteri 
cedere,  magister  utri  parti  favere  mallet,  earn  stabiliet.  Quod  si 
forsan  in   tres   aut  plures  partes  dissenserint,   quarum  nulla  sit 

'  For  the  words  "magistrum  sive — Michaelis"  the  margin  (cf.  Stat.  Eliz. 
c.  •25)  has  "prapsidem  collegii  Sanctae  et  Individuae  Trinitatis." 


134 


33isl)op  jpisi)er's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XXIV. 
DE  MOUUM 
HONES- 
TATE  SER- 
VANDA ET 
DISSENSI- 
0NIBU8  SE- 
DANDIS. 


Master,  fel- 
lows and 
scholars  to 
be  attired  in 
long  clerical 
dress,  not 
open  in 
front. 


Red,  white, 
green,  or  par- 
ti-coloured 
boots  for- 
bidden. 


Arms  not  to 
be  borne, 
except  by 
special  leave 
of  master 
and  seniors. 
Archery 
alloweci  as  a 
recreation. 


Scholars  not 
to  KO  alone 
into  the  town 
(•  Vip  soli  !•) 
except  to 


[CAP.  XXV.] 
De  Vestitu  et  Ornatu  et  Armis  non  portandis. 

NIHIL  EST  MAGIS  consentaneum  maiorive  laiide  dignum, 
qiiam  ut  qiiisqi;am  ea  veste  .sit  ornatiis  quae  siio  congniat 
ordini ;  adeo  iiainque  decora  est  fratri  miuoi'i  observanti  ea  vestis,  5 
licet  vilis  et  pilis  caprinis  contexta,  iit  purpura  aui'o  intexta 
regi.  Ut  itaque  clerici  huius  coUegii  discemantur  a  laicis,  statui- 
mus  ut  magister,  socii  ac  scliolares  dicti  collegii  omnes  et  singuli 
iitantur,  tain  in  universitate  quam  extra,  solis  vestibus  et  ornatu 
clericis  et  viiis  ecclesiasticis  et  non  aliis  congruentibus,  longisque  lO 
togi.s  ex  parte  anteriori  desuper  deforisque  clausis  usque  ad  extre- 
mam  fimbi'iam  utantur.  Proliibentes  insuper  prjedictis  omnibus 
et  singulis,  ne  caligis  rufis,  mbeis,  albis,  viridibus  aut  varii  coloris, 
calceisA^e  formge  aut  coloris  quam  quse  gi-adui  sacerdotali  discretione 
magistri  et  pnesidentis  congruere  et  con  venire  videbuntur,  in  uni-  1 5 
versitate  vel  extra  uti  prfesumant.  Pneterea  ordinamus  ut  neque 
socius  aliquis  aut  discii)ulus  utatur  veste  aliqua,  nisi  qua?  iudicio 
magistri  decora'  fuerit,  tarn  in  substantia  quam  in  colore  j)ariter  et 
utendi  mode.  Adicimus  quoque  inhibentes  omnino  ne  intra  col- 
legium aut  extra  utantur  armis  aut  telis  uUis  invasi\'is  aut  dcfen-  20 
sivis,  nisi  arcu  et  sagittis  et  illis  quidem  dumtaxat  gratia  recreandi, 
neque  ensibus,  gladiis,  fustibus,  lanceis,  securibus,  cultellis  longis, 
neque  aliquod  liuiusmodi  gerant  piiblice  vel  occulte,  nisi  cum  exti-a 
universitatcni  ex  veniii  sociiudum  statuta  concessii  se  conferaiit  aut 
referant,  aut  nisi  aliqua  occurrente  causa  necessaria  per  magistnim,  2  5 
seu  eo  absente  per  prajsidentem,  ct  maiorem  partem  septem  senio- 
rum  primitus  ap})robata  videbitur  id  deboro  fieri.  Pijetcrea  quia 
dicitur  '  Vse  soli,'  volumus  ut  discipuli  dicti  collogii  soli  non  va- 
gentur,  eant  aut  morentur  in  oppido,  scd  secuni  semper  habeant 
comitem  aliquom  dicli  collogii  sociuni  scholai-em,  discipulum  aut  30 


Statutes  of  l^enry  Fffl.     (1545)  135 

totius  niimeri  pars  maior,  tunc  para  ilia  quae  magistro  adhaeret,  si  cap.  xxiv. 

non  minor  qnai-ta  parte  fvieiit  totius  numeri  sociorum  prseclictorum,  hones- 

penitus  pra^feratur ;  cui  j>ariter  et  ceteros  omnes  conformare  sese  ''"^'^^  ^^^' 

volumus  omnino.  Si  vero  in  hac  in  tres  aut  plures  partes  dissensione  dissensi- 

5  pars  ilia  qufe  magistro  adhteret  minor  quai-ta  pai'te  fuerit,  tunc  res  onibus  se- 

,,,11.  .  1  .,1  ■  DANDIS  ET 

devolvetur  ad  duodecim  seniores,  et  quod  septem  illorum  senserint  suffra- 

agendam,  id  ratum  esto.     Quod  si  septem  ex  illis  non  unanimiter  ^iis  fe- 

...  ,.  .  .  ,.  .        .  RENDIS, 

in  nuiusmodi  negotio  consenserint,  tunc  tota  res  solius  magistri 
arbitrio  determinetur. 


10  CAP.  XXV. 

De  Vestitu  et  Ornatu,  Armis  non  portandis,  et  Discipulorum  Exitu. 

NIHIL    EST    magis    consentaneum    maiorive    laude    dignvim, 
quam  ut  quisquani  ea  veste  sit  ornatus  qiise   suo  congruat 
orcUni.     Ut  itaque  scholastic!  huius  coUeffii  discern  antur  a  laicis,   Ma.ster, 

.  ..  °  fellows  and 

I  =;  statuimus  ut  magister,   socii  ac  scholares  omnes  et  sinsnili  dicti  scholars  to  be 

^  __  ...  .  attired  in  long 

coUegii  utantur,  tarn  in  universitate  quam  extra,  solis  vestibus  et   clrae'd  under' 
ornatu  clericis  et  viris  ecclesiasticis   et  non    aliis  congruentibus,   ^^^  '^***°' 
longisque  togis  sub  mento  clausis'  et  decenter  collectis.     Prseterea 
ordinamus  ut  neque  socius  aliquis  aut  discipulus  utatur  veste  ali- 
20  qua,  nisi  quse  iudicio   magistri  decora  fuerit,  tarn  in  substantia 

quam  in  colore  pariter  et  utendi  modo.     Adicimus  quoque  inbi-   Armsforbid- 
bentes  omnino  ne  extra  collegium  aut  intra  utantur  armis  aut  telis  bows  anT 

IT      .  .    .  1      1    r-        •    •  •   •  •      •  .11.  .  -1  arrows,  and 

ullis  mvasivis  aut  deiensivis,  nisi  arcu  et  sagittis  et  illis  quidem  those  to  be 

.  used  for  re- 

duntaxat  gratia  recreandi,  prseterquam  cum  extra  universitatem  creation  only. 

25  6X  venia  secundum  statuta  concessa  se  conferant,  aut  nisi  aliqua 
occurrente  causa  necessaria  per  magistrum,  sen  eo  absente  per  prse- 
sidem,   et  maiorem  partem    seniorum   prius   approbata  videbitur 

id  debere  fieri.     Prseterea  volumus  ut  discipuli  dicti  collegii  soli  scholars  not 

non  vagentur,  eant  aut  morentur  in  oppido,  sed  secum  semper  ha-  into°the°town, 

30  beant  comitem  aliquem  dicti  collegii  socium  scholarem,  discipulum  processions 

,.  ■,..,.  11       .  t  ^^  VLCis,  the 

aut  aliquem  alium  m  dicto  collegio  commorantem  utpote  suae  ho-  public 
nestae  conversationis  testem,  nisi  ex  aliqua  urgenti  causa,  ut  quum  nbrary'or 
ad  processiones,  acta  aut  consilia  universitatis,  scholas  publicas  aut 
bibliothecam  se  conferant,  seu  ad  aliud  collegium,  aulam  aut  hospi- 
3  5  tium  ubi  lecturam  aut  audiant  aut  legant  aut  lecturis  reddendis  aut 
disputationibus  eos  interesse  contingat.  Praeterea  discipuli  non 
graduati  fores  collegii  quibus  exitur  in  oppidum  nuUo  pacto  prae- 

^  "  sub  mento  clausis  "  erased. 


13G 


i3isf)op  Jpfsf)cr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XXV. 

DE  VKSTI- 
TU  ET  OR- 
NATU  ET 
ARMI8  NON 
PORTAN- 
DIS. 

processions 
or  acts,  tlie 
public 
schools, 
library  or 
colleges. 

Undergra- 
duates not 
to  pass  the 
gates  without 
leave  of  a 
dean  or  of 
the  head 
lecturer, 
except  to 
ordinary 
lectures, 
sophisms  or 
other  acts; 
nor  to  go  to 
play  in  the 
tields,  except 
in  parties 
of  3  at  the 
least. 

Fellows, 
scholars  and 
servants  to 
have  the 
tonsure. 
Long  hair 
forbidden. 

No  fellow 
or  scholar  to 
wear  furs  too 
rich  for  his 
state  and 
degree,  or 
velvet,  satin, 
&c. 

Penalties. 


Mantles  and 
tippets  of 
cotton  or 
wool  to  be 
allowed  in 
special  cases 
of  emergency 
only. 


aliquem  alium  in  clicto  collegio  commoniutein,  utjiote  sua?  lionestje 
conversatiouis  testem,  nisi  ex  aliqua  urgente  causa,  ut  quum  ad 
processionem,  acta  aut  consilia  iinivei-sitatis,  scholas  publicas  aut 
bibliothccam  se  conferant,  sen  s;iltem  ad  aliqnod  collegium,  aulam 
aut  hospitium  se  recipiant,  ubi  lecturam  aut  audiaut  aut  legant,  5 
aut  lectui'is  reddendis  aut  disputationibus  eos  ut  conductos  interesse 
contingat.  Pi'a^terea  discipiili  non  graduati  fores  collegii  in  oppi- 
dum  ducentes  nullo  pacto,  pra'terquain  ad  ordinarium,  sophisinatti 
et  alios  actus  scholasticos,  sine  licentia  speciali  unius  decani  aut 
lectoris  principalis  egredi  prajsiuuant.  Sod  cum  in  agi'os  aut  alia  lO 
loca  causa  ambulandi  aiit  relaxandi  aninios  huiusmodi  non  sraduati 
magistro  id  permitteute  aut  saltern  non  proliibente  exierint,  non 
pauciores  sint  numero  quam  tres,  neque  dispergantur,  sed  sese 
simul  contineant,  et  itii  redeant.  Ad  liiec  statuimus  ne  quis 
sociorum  scholarium  aut  di  cipulomm  ct  ministrorum  dicti  col-  i  c 
legii  comam  suam  inordinate  nutriat,  aut  ipsum  in  coUo  vel  in 
fronte  nimis  protensam  habeat,  liabeant<|ue  pmedicti  coronas  et 
tonsuras  ipsorum  ordini,  gi'adui  et  statm  congiuentes.  Prohibemus 
insupcr  ne  (piis  sociorum  scholarium  aut  discipulorum  magis  pre- 
tiu.sis  aut  sumptuosis  utatiu'  pellibus,  quam  eius  statui  et  giudui  20 
niagistri,  aut  eo  absente  pi-sesidentis,  iudicio  conveniat,  aut  velveto, 
daraasccto,  chamleto,  vel  satino  in  vestibus  suis  exterius  vel  interius, 
sive  in  eorum  fimbriis  vel  extremitatibus,  sive  in  torquibus  (quos 
ajipellant)  leripipia,  Anglice  Typettes,  in  universitate.  Quod  si 
forsan  quisquam  piwdictorum  in  collegio  nostro  in  pra?missis  vel  25 
eorum  aliquo  liuius  statuti  transgressor  inveniatur  et  super  lus 
convictus  fuerit,  prima  vice  per  septimanam,  secunda  per  quinde- 
nam,  teiiiia  per  mensem  proxime  sequentem  convictu  suo  privetur 
i])so  facto;  qui  si  quarto  dcliquerit  ct  rebollis  et  obstinjitus  in  hoc 
casu  existat,  a  dicto  collegio  prajsentis  vigore  statuti  ipsum  exclu-  oq 
sum  et  privatum  decernimus  ipso  facto.  Insuper  prohibemus 
omnes  prjedictos  ne  extra  collegium  utantur  mantellis,  leripipiis 
by.ssinis  aut  laneis,  nisi  ingniente  infirmitate  aut  impotnita  nia- 
gistri aut  })ra;sidentis  ex  urgente  causa  facilitate.  Permittimus 
tamen  ut  exeuntes  universitatem  et  rcdientes  torquibuij  tjirtaiinis  o  e 
aut  laneis  tantisper,  si  velint,  utantur. 

[CAP.  XXVI.] 

De  Ludis,  venationibxs  et  Ancnpationibus  prohibitis. 

T  EA  PROPULSENTUR  omnia  (pue  studio  littemrio  sunt 
ulvcrsantia  quseque  ad  minim  et  incredibilem  trahunt  volup-  40 


u 


^tntutcs  of  l^envy   FHE     (1545)  137 

terquam  ad  conciones,  ad  lectioucs  ordinai-ias,  sophismata  et  alios    c^^^-  ^^^^ 

,      ,         .  .  .  .    ,.  .  ,  .  ,  .  .  DKVESTITO 

actus  scnolasticos  sine  venia  speciaJi  unius  decani  aut  lectoris  prin-  jj^  okna- 

cipalis  egiedi  prajsviniant.     Sed  cum  in  agros  aut  alia  loca  ludendi  '■'^»  armis 

causa  aut  relaxandi  animos  magistro  id  permittente  aut  saltern  non  tandis  et 

5  i)rohibente  exierint,  non  pauciores  numero  sint  quam  tres,  neque  discipu- 

T  1  •  1  •  -1  T^      1   •,  LORUM 

dispergantur  sed  sese  simul  contineant  et  ita  redeant.     Pronibe-   exitu. 
mus  insuper  ne  quis  socioium  scLolarium  aut  discipulorum  ma^is   Undergra- 

.      .  .  .  f        duatcsnotto 

pretiosis  aut  sumptuosis  utatui-  pellibus  quam  eius  statui  et  gradui   pass  the  gates 

'■  ^  ...  without  leave 

magistri,  aut  eo  absente  prjesidis,  iudicio  conveniat.     Quod  si  for-  «f  ^  '^'^^"  "r 

10  sail  quisquam  sociorum  aut  discipulorum  intra  collegium  in  prjB-  g';^'i?"J't'^t^ 

missis  vel  eorum  aliquo  huius  statuti  transgressor  inveniatur  et  ordinary 

super  eo  convictus  fuerit,  nisi  a  magistro,  aut  eo  absente  prseside,  ioph^m's  or 

monitus  se  emendaverit,  prima  vice  per  septimanam,  secunda  per  norTo^piav 

1  ,       , .  .  ,  .    ,  in  tlie  fields, 

qumdenam,  tertia  per  mensem  proxime  sequentem  convictu  suo  except  in 
1 5  privetur  ipso  facto.     Qui  si  quarto  deliquerit  et  rebellis  et  obstina-  the  least. 


No  fellow 
or  scholar  to 
wear  furs  too 


tus  in  hoc  casu  persistat,  a  dicto  collegio  prsesentis  Adgore  statuti 

ipsum  exclusum  et  privatum  decernimus  ipso  facto.  rich'^for'iiis 

state  or  de- 
gree. 

Penalties. 


CAP.  XXVI. 

De  Ludis,  Venationihus  et  Aucupiis  prohibilis. 

20  TJT  EA  propulsentur  omnia  quae  studio  litterario  sunt  ad  versa 
U  qua:'que  ad  miram  et  incredibilem  traliunt  voluptatem,  cui 

T 


138  23is|^op  j^isWs  Statutes.     (1530) 


CAP.  XXVI. 
DE  LUDia, 
VENATIO- 
NIBOS  ET 
AUCUPA- 
TIONIBUS 
PROHIBI- 
TI8. 

No  fellow  or 
scholar  to 
keep  hounds, 
ferrets, 
hawks,  or 
sinKiriK-birds. 
Hunting 
or  fowling 
away  from 
the  univer- 
sity allowed. 

Fellows  for- 
bidden to 
play  at  dice 
or  cards, 
except  .at 
Christinas 
time  in  hall ; 
this  indul- 
gence not  to 
extend  to 
scholars. 

Penalties. 


Against 
shooting 
arrows,  or 
tlirowing 
stones,  balls, 
&c.  within 
the  college. 


Damages  to 
be  made 
good  and 
counnons  to 
be  stopped 
for  a  week  or 
fortnight. 


tatcm,  cui  niuiium  decliti  efficiiiutur  snx  honestivti.s  ct  conimodi 
iinmemores,  statiiimus  iit  iiuUus  sociiis  scliolari.s  vcl  tliscipulus 
hiiius  collegii  detlitus  sit  venationi  et  aiicupio,  cancmve  liabeat  aut 
nutriat  veuaticuni,  aut  viverraiu  (ferretum  appellant)  cuiviscunque 
generis,  accipitres  qualescunqiie,  aut  aves  aucupii  aut  cantatrices,  5 
ut  turdum,  maviscum,  lusciniam,  sturnum  aut  nierulani,  intra  col- 
legium vel  extra.  Honestam  tamen  et  moderatani  venationem  aut 
aucupationem,  cum  extra  universitatem  ex  venia  agaut,  per  prje- 
sente.s  non  intendirau.s  proliibere.  Ad  liajc  nemo  sociorum  te-sseris, 
aids,  taxillis,  cliartis  alii.sve  ludis  iure  canonico  vel  regni  prohibitis  lO 
utatur,  ])r£eterquam  solo  Nativitatis  Christi  tempore,  neque  turn 
in  multam  noctem  aut  alibi  quam  in  aula,  atque  id  dimtaxat  animi 
remittendi  causa,  non  qusestus  lucrive  gratia.  Discipuloruni  vero 
nemiuem  dictos  ludos  exercere  ullo  unquam  tempore  permittimus, 
aut  intra  collegium  aut  extra.  Si  quis  vero  prsedictorum  liuius  1 5 
statuti  violator  extiterit  et  super  hoc  convictus  fuerit  coi-am  ma- 
gistro,  vel  eo  absente  prsesidente,  et  uno  decano  vel  eius  dei)utato, 
vel  illis  absentibus  coram  magistro  ct  alio  socio  seniori  cuiuscun- 
que  gradus  aut  condicionis  fuerit,  piima  vice  per  septimauam, 
secunda  per  quindenam,  tertia  per  mensem  tunc  proxime  sequen-  20 
tern  convictu  suo  careat  ipso  facto.  Qui  si  quarto  in  eodem  vel 
consimili  deliquei-it,  in  hoc  casu  a  collegio  dicto  praesentis  vigore 
statuti  i2)sum  exclusum  et  jirivatum  fore  decernimus  ipso  facto. 
Statuentes  prajterea  ne  quisquani  prsedictorum  sagittet  aut  iactet 
lapides,  pilas,  ligna,  terram  sen  alia  qua^cunque,  sen  aliquos  ludos  25 
vel  iactus  faciat  vel  exerceat,  nee  ab  aliis  eo  praesente  quantum  in 
eo  fuerit  fieri  permittat  intra  collegium  pra^ilictum,  clausum  vel 
hortiim  eiusdem  vel  extra,  per  quaj  \e\  eorum  aliquod  sacellum, 
aula,  seu  domus  altse  vel  jedificia  dicti  collegii  aut  alterius  cuius- 
cunque  \'icini  in  fenestris  vitrcis,  muris,  tectis,  tegulis  vel  alias  3^ 
qualitercunqiie,  intus  vel  extra,  superius  vel  inferius,  fracturas 
sive  Isesiones  aut  damnum  aliquod  patiantur  sive  iacturam.  Ac 
si  quis  in  hoc  ca«u  deliquerit  et  super  hoc  modo  x\t  pi-asfertiu'  con- 
victus fuerit,  i)ro  damno  sic  illato  satisfaciat  et  nihilominus  per 
subtractionem  communarum  suarum  per  quindenam  vel  saltern  35 
septimanam  vel  per  aliiun  modum  qui  eum  magis  cruciet,  secun- 
dum qualitatem  et  quantitjitem  delicti  acriter  puniatur  sine  favore, 
ne  ad  perpetrandum  similia  ceteris  audacia  tribnatur. 


Statutes  of  l^enrii    F^L     (1545)  lo9 

iiimium  dediti  efficiuntur  suae'  honestatis  et  comniodi  iinmemores,  cap.  xxvi. 

•         n  -VT       •     •         •       TN         •     •        •  1  ^^  LUDIS, 

statuimus  et  oixiinamus  ut  in  lesto  Isatmtatis  Domini   singnhis  venatio- 

quisque  socius  ordiue  suo  domiiuim  anrat,  quo  tempus  illud  honesta  nibus 

.       .  .      .  ,.  ..  .         .        .,  ,        .    .  ,  .,  ET  AUCU- 

animi  remissione  et  litterai'iis  exercitationibus  cum  Isetitia  et  hiia-  pug  pro- 

5  ritatc  tiansigatur.     Eum  autem  volumus  ad  festum  Omnium  Sane-  hibitis. 

torum  designari  ad  id  et  pronuntiari,  post  quod  tempus  nullo  modo  in'^his  turn 

licebit  ut  hoc  munere  se  abdicet  atque  ad  alium  transferat.     Et  at  Christmas. 


quo  alacrior  ad  hoc  munus  conficiendum  et  idonee  transigendum   j^^ a'pohued 
sit,  viginti  solidos  a  collegio  ad  sumptus  suos  levandos  habeat,  sic  Say^to?"'*'^ 


re- 
ceive T 


10  ut  statuta  eius  ad  formam  Atticse  aut  Romanse  aut  alterius  cuius-  from  the 
vis  reipublicre  vel  Gisecis  vel  Latinis  versibus  faciat  et  sex  ad  minus  wards^his 
dialogos  aut  festiva  aut  litteraria  sijectacula  totideni  duodecim  die-   draw  up'sta- 

tutes  in  Greek 

mm  noctibus  exhibeat.     Nam  ceteras  comoedias  et  tragoedias  quae   or  Latin 

,  _  verse,  and  to 

inter  Ei)ii)haniam  et  Quadragesimam  aguntur  lectores  sinsnili  et  prepare  6 

i    ^  ~f  o  &  ^  ^  b  dialogues  or 

1 5  singuli  examinatores  accin-abunt,  ut  aliqua  litteraria  contentione   other  literary 

'-'         o  '1  entertam- 

omnes  exerceantur.     Pro  unoquoque  vero  dialogo  aut  festivo  spec-   "cte?bc^^*^^ 
taculo  omisso  et  non  exhibito  dominus  viginti  denarioruni  mulcta  phan"  and 
punietur.     Lectorum  quoque  singulorum  et  examinatorum,  si  illi   composetrby 

.,  .,     .  ,  ,.  1  .-,  .     .  ■,    .  ,  the  lecturers 

quoque  nihil  in  publicum  exhibuerint,  ea  mulcta  esto  quam  ma-   andexami 
20  gister  et  seniores  iustam  designaverint.     Nolumus  autem  omnino    penanicsfor 
lit  quisquam  e  sociis  cursum  suuni  in  agendo  domino  prtetereat  aut   p"vide^(Ha 
omittat,  sub  poena  amissionis  aliorum  viginti  solidorum  collegio   '"*='"*^^'    '^• 
intra  mensem  post  lapsum  tempus  Nativitatis  Domini  solvendo- 
rum;  quod  nisi  fecerit,  communis  interea  careat,  donee  plene  praj- 
2  ^  dictam  summam  et  lideliter  collef^fio  persolverit.     Statuimus  etiam   No  fellow 

^  .  .  .      .       ,         ,      .  1        ..  or  scholar  to 

ut  nullus  socius  scholaris  vel  discipulus  Imius  colleeii  deditus  sit   keep  hounds, 

.  .  ferrets, 

venationi  aut  aucupio  canemve  habeat  aut  nutriat  venaticum  aut   iiawks,  or 

■■■  smgmg-birds. 

viverram  cuiuscunque  generis,  accipitres  qualescunque,  aut  aves 
cantatrices,  ut  turdum,  lusciniam,  sturnum  aut  meiiilam  aut  id 
30  genus  alias,  intra  collegium  vel  extra.  Honestam  tamen  et  mode- 
ratam  venationem  aut  aucupium,  cum  extra  universitatem  ex  venia 
agant,  per  prtesentes  non  intendimus  prohibere.  Ad  haec  nemo  Fellows  and 
sociorum  aut  discipulorum  chartis  aliisve  ludis  prohibitis  utatur   bidden  to 

'■  _       '■  play  at  cards 

prseterquam    solis  duodecim   diebus  Nativitatis   Christi   tempore,   ^^ift'" 
35  neque  tum  quidem  in  multani  noctem  aut  alibi  quam  in  aula".   when'Ssent'^ 
Honestam   autem    et   moderatam  in    chartis   aliisve    ludis  animi   Ifni'versity. 

1   "suie"    1st  hand  ;   "sujE"marg. 

^  For  this  sentence  "  Ad  haec — aula"  the  margin  has  :   "  Alea  ne  quis  ludat    Dice  and 

°  ,  ,  *  _  cards  abso- 

omnino,  neve  chartis  pictis  aut  ludis  vetitis  utatur ;  qui  domi  vel  foris  secus    lutely  for- 

fecerit,  menstruo  commeatu  careat,  aleas  declaraatione  vituperet.     Scaccis  aut   allowed  at 


ludo  philosophorum  Nativitatis  tempore  in  aula  ludaiit." 


Christmas. 


140  i3isf)op  J^tsljer's   ^tatuus.     (1530) 


CAP.  XXVI, 
DE  LUDIS, 
VENATIO- 
NIBUS  ET 
ACCUPA- 
TIONIBU3 
PUOHIBI- 
TIS. 


U' 


[CAP.  XXV II.] 
De  ExUu  ab  Universitaie  et  Venia  petenda. 

'T  OMNIUM  QUOAD  fieri  jKx^^set  in  collcgio  pr.TSciitiam 
camque  contiiiuam  votis  ardentibus  aftoctaiims,  ita  ct  illiul 
tem])erameiitum  adhibere  volunuis,  \\t  cum  j)rofectionis  uccessitas  5 
ant  maior  aliqua  ntilitatis  honestatisve  causji  iniminoat,  ciiis  cei'to 
Follows  niiii  qnodam  oidino  ratio  babeatur.  Quocirca  statuimns,  ordiuanius  et 
naklraive*^  ^''^^""T'"'^  "^  siqiiis  soeionun  a\it  discipiilorum  collegii  dicti  ab 
froniUio*'  univci-sitate  exirc  vohierit,  caiisani  siiani  ivistani,  honcstam  ct 
Ucimty.  veram  magistro,  ant  eo  absente  prirsidenti,  aut  in  eornni  absentia  10 


Jbtatutcs  of  lllenni  Fffl.     (1545)  141 

relaxationem  ciini  ab  acadeiiiia  abfuerinfc  non  iniprobamus,  modo  a    cap.  xxvi. 

,        .  ...,.,...„.  .  ,  DE  LUDIS, 

probatis  ct  spectati.s  viris  atl  id  mcitati  iviennt,  et  non  ideo  exeant   venatio- 
nt  ludant,  nee  iinqiiam  extra  temims  Nativitatis  nisi  extra  acade-   nibus  et 

,      ,  T-,  ,         .  p      .  ,1        .        ,  ADCUPII3 

niiam   Iiulaut.     xLt  neqiie  donn  neque  lorjs  nnquam  ullo  m  loco  prohibi- 

5  aleie  liisu  utantiir.     Di.scipiilorum  vero  neniineni  dictos  hidos  exer-  ^is. 

cere  peraiittimus,  nisi  et  teni[)ore  et  jiretio  moderato  atque  a  ma-  iute*iy  forWd- 

gistro,  aut  eo  absente  prteside,  et  maiore  parte  seniorum  assignando.  *^"' 

Si  quis  vero  prfedictorura  liuiiis  statuti  violator  extiterit  et  super  "xclpt'for''^^ 

hoc  convictiis  fVierit,  coram  magistro,  aut  eo  absente  prseside,  et  r^uiatclfby 

I O  uno  decano  vel  eius  de])utato,  vel  illis  absentibus  coram  eorum  de-  *"*'i""'y- 

.  .  .       Penalties. 

putatis,  prima  vice  per  septimanam,  secunda  per  quindenam,  tertia 
per  mensem  tunc  proxime  seqvientem  convictu  suo,  si  ita  eis  \dsum 
est,  careat  ipso  facto.  Quod  si  quarto  in  eodem  vel  consimili  deli- 
queiit,  in  hoc  casu  a  collegio  prtesentis  vigore  statuti  ipsum  exclu- 
1 5  sum  et  privatum  fore  decernimus  ipso  facto.     Statuentes  proeterea   Against 

.  sliouting 

ne  quisquam  prsecuctorum  sagittet  aut  lacfcet  lapides,  jjilas,  ligna   arrows  or 
seu  alia  qusecunque,  seu  aliquos  ludos  vel  iactus  faciat  vel  exerceat,   stonos,  bails, 
nee  ab  aliis  eo  prsesente  quantum  in  eo  fuerit  fieri  permittat,  in-   'he  coUcgc. 
tra  collegium  pisedictum  vel  hoitum  eiusdem  vel  exti'a,  per  qu?e 
20  vel  eorum  aliquod  sacellum,  aula,  seu  domus  altfe  vel  a^dificia  dicti 
coUegii  aut  alterius  cuiuscunque  vicini  in  fenestris  viti'eis,  muris, 
tectis,  tegulis,  vel  alias  qualitercunque,  intus  vel  extra,  superius 
vel  inferius,  fracturas  sive  Isesiones  au.t  damnum  aliquod  patian- 
tur  sive  iacturam.     Ac  si  quis  in  hoc  casu  deliquerit  et  super  hoc  Damages  to 

•  n        •  •      Ml  •   n        ^^  made 

o  c  modo  ut  i^raifertiu"  convictus  lueiit,  pro  damno  sic  illato  satisfa-   good  and 

~  <-'  '■  ^-  commons  to 

ciat  et  nihilominus  per  subtractionem  communarum  suarum  per  be  stopped 

'■  ^  for  a  week 

(piindenam  vel  saltern  septimanam  vol  per  alium  modum  pro  eo-   or'wtn>giit. 
dcm'  magis  pi'obabilera  puniatiu*. 


CAP.  XXVII. 

30  De  Exitu  ab  Universitate  et  Venia  petenda. 

UT  OMNIUM  quoad  fieri  possit  in  collegio  pr0e.sentiam  eam- 
que  continuam  votis  ardentibus  nffectamus,  ita  et  illud  tem- 
peramentum  adhibere  volumus  ut  cum  jn'ofectionis  necessitas  aut 
maior  aliqua  utilitatis  bonestatisve  causa  immineat,  eius  certo  quo- 
35  dam   ordine    ratio   habeatur.     Quocirca  statuimus,   ordinamus   et   Follows  and 

scholars  to 

volumus  ut  si  qviis  sociorum  aut  discipulorum  dicti  collesrii  ab  uni-   ask  leave  of 

■"■  X  o  absence  from 

versitate  exii-e  voluerit,  causam  suam  iustain,  honestam  et  veram  thcmj^ter 

'  '  or  Ins  deputy. 

^  eorum  MS. 


142  33is|)op   jfistcr's   «ctntutcs.     (1530) 


CAP.  XXVII. 
DE  EXITU 
ABUNIVER- 
SITATK  ET 
VENIA  PE- 
TENDA. 


Days  of  de- 
parture and 
return  to  be 
entered  in  a 
repster. 


Punishments 
to  l)c  entered 
in  tlic  same 
register. 

Heliavioiir 
during  ab- 
sence. 


Against  pass- 
ing a  night 
out  of  tlie 
college  with- 
out leave. 


I'enalties. 


inaxiiue  .seuiori  in  uuivcisitate  prsesenti  osteiidat  et  ab  eodem 
pctat  i)roticiscendi  facultatem.  Queni  nolumus  in  causa  lionesta 
et  vera  esse  nimis  difficilem  et  prjeci[)ue  in  vacationibus,  sed  con- 
sideratis  et  perpensis  causis  statnque  et  gradu  personaiiim  nec- 
non  distantia  et  intervallo  locorum,  prsescribatur  eidem  certum  c 
tempus  redeiindi  ad  collegium  et  studium :  quod  ab  eisdem  prse- 
fixum  tempus  observare  debet,  cessante  impedimento  legitime 
coram  dicto  infra  biduum  post  eorum  reditum  approbando.  His 
ex  provisione  additis;  primo  ut  q\iicunq\ie  exe\indi  facultatem 
petierit,  illemet  prius  in  registro  apud  magistrum  vel  prsesidentem,  I O 
vel  eis  absentibus  socium  maxima  seniorem  in  uuivei-sitate  pi-ae- 
sentem,  diem  exitus,  et  rursuni  diem  reditus  postridie  quam  re- 
dierit  manu  sua  scribat.  Quod  etiam  observaii  volimius  in  gratiis 
omnibus  absentise  tempore  petitis'  et  concessis,  ac  insuper  in  cor- 
rectionibus  et  punitionibus,  sed  seorsum  a  gratiis,  in  eodem  T  5 
tamen  registro,  ut  noscatur  frequentia  et  usus  transgressionum  et 
absentise  dierum.  Secundo  ut  dum  absentes  fuerint  se  gerant 
sicuti  decet  clericos,  et  honeste  induantur  ut  clerici  nee  tabernas 
frequentent,  nisi  ad  conini  necessitatem,  nee  \illas  domos  quas  cog- 
noscant  male  infamatas  suit  suspecta-s,  nee  spectacula  prohibita  20 
visant  aut  ludos  iure  ecclesiastico  aut  regni  prohibitos  aliavc  enor- 
mia exerceant;  sed  ubicunque  sint,  firmiter  seutiant  et  iudiceut 
collegii  iugum  suis  incumbere  cer^-icibus,  ne  eorum  factum  aut 
crimen  in  suum  et  collegii  ac  universitatis  reduudet  dedecus,  oblo- 
quium  et  scandalum.  ISTec  liceat  alicui  prajdictorum  extra  colle-  25 
gium  nostrum  in  oppido  Cantabrigite,  subiirbiis  vel  aliis  locis 
minus*  quatuor  milibus  passuum  ii  Cantabrigia  distantibus,  sen 
infra  intervallum  prpedictinii  cubare  aut  pernoctare,  nisi  ex  causa 
rationabili  et  honesta  per  magistrum,  aut  eo  absente  prsesidentem, 
vel  his  absentibus  per  socium  maxiine  seniorem  infra  biduum  ante  3*^ 
vel  post  approbanda.  Quod  si  for.san  quisquam  sociorum  a\it  dis- 
cipiUorum  in  pnemissis  vel  eorum  aliquo  ai-bitrio  magistri,  vel  eo 
absente  prjesidentis,  cidpabilis  inveniatur,  ciiiuscunque  gradxis  aut 
condicionis  fuerit,  i>riina  vice  per  septimanam,  secunda  2)er  quin- 
denam,  tertia  per  mensem  proximo  sequentem  convictu  suo  prive-  35 
tur  ipso  facto.  Qui  si  quai-ta  A'ice  deliquerit,  a  dicto  coUegio  pra;- 
sentis  vigore  statuti  ipsum  exclusum  ct  privatum  decei'iiimus  ipso 

1  "Quod — concessis"  underlined.  "  Videlur  (?)  impossibile"  note  in  late 
liand.  "Hoc  idem  de  substractione  et  diminutione  convictus  "  note  in  early 
(bp.  Fisher's  ?)  hand. 

-  .ad  minu.s  MS. 


^tfltuti-s  of  ^tnx^  ¥IM.     (1545)  143 

maeistro,  aut  eo  absente  prjesidi,  aut  in  eorum  absentia'  maxime    cap. xxvir. 

°  .  *  .  ,       DE  EXITU 

seuiori  in  universitate  praesenti  ostendat  et  ab  eodem  petat  pi-on-   abuniver- 
ciscendi  faciiltatem.     Quem  nolnmus  in  causa  vera  et  lionesta  nimis   sitate  et 

.       VENIA  PE- 

difficilem  esse   et  pra^cipue  in  vacationibus,    sed  perpensis  causis  tenda. 
5  necnon  distantia  et  intervallo  locorum  hoi-tetur  proficiscentes  ut  ad 
collegium  quam  minimo  poterunt  temporis  dispendio  et  pro  eornn- 
dem  prsesentise  necessitate  redeant.     His  etiam  additis,  quod  qui- 
cuiique  exeiindi  facultatem  petierit,  scribat  prius  in  rejristro  apud   Days  of  de- 

'■  ^.  .  .  r  partureand 

niasristrum  et  prjesidem  vel  eius  vices  gerentem  diem  exitus,  et  rur-  return  to  be 

"  *  _  _  ^  _  _  entered  in  a 

10  sum  diem^  reditus  postridie  quam  redierit  manii  sua  scribat^.    Qiiod  register. 
etiam  observari  volumus  in  gratiis  omnibus  absentife  tempore  peti- 
tis  et  urgente  causa  ultra  dies  limitatos  in  statutis  concessis,  ut 
numerum  dierum  absentise   statim  a  reditu   in  registro  prsedicto 
scribat;  in  correctionibus  insuper  et  punitionibus,  sed  seorsum  a  Punisiiments 

,  to  be  entered 

1 5  gratiis,  in  eodem  tamen  registro,  lit  cognoscatiir  frequentia  et  usus  i"  the  same 
transgressionum  quemadmodum  absentise  dierum.     Deinde  ut  dum   Behaviour 
absentes  fuerint  se  gerant  sicuti  decet  scholasticos  et  lioneste  indu-   selice.^ 
antur  ut  clerici,  nee  tabernas  frequentent  nee  uUas  domos  qiias 
cognoscant  male  infamatas  aut  suspectas,  nee  spectacula  prohibita 

20  visant  aut  ludos  proliibitos  aliave  enormia  exerceant ;  sed  ubi- 
cunque  sint,  firmiter  sentiant  et  iudicent  collegii  iugum  suis  incum- 
bere  cei*vicibus,  ne  eorum  factum  aut  crimen  in  suum  et  collegii 
ac  universitatis  redundet  dedecus,  obloquium  et  scandalum.      Nee   Against  pass- 

'■  ing  a  night 

liceat  alicui  prsedictorum  extra  collegium  dictum  in  oppido  Canta-   coUe^VwItii- 
2  5  brigise,  subm-biis  vel  aliis  locis  minus  quatuor  milibus  passuum  a  °"*  ''"^^'^' 
Cantabrigia  distantibus  seu  infra  intervallum  prsedictum  cubare  aut 
pemoctare,  nisi  ex  causa  rationabili  et  honesta  per  magistrum,  aut 
eo  absente  pi'sesidem,  vel  iis  absentibus  per  socium  maxime  se- 
niorem  domi  prsesentem  infra  biduum  ante  vel  post  approbanda^. 
30  Quod  si  forsan  quisquam  sociorum  vel  discipulorvmi  in  prsemissis   Pcnaitios. 
vel  eorum  aliquo  arbitrio   magistri,  vel   eo   absente  prsesidis,  et 
unius  decani  culpabilis  inveniatur,  prima  vice   per  septimanam'*, 
secunda  per  quindenam,  tertia   per  mensem  proxime  sequentem 
convictu  suo  privetur  ipso  facto.     Qui  si  quarta  vice  deliquerit,  a 
o  c  dicto  collegio  prsesentis  vigore  statuti  ipsum  exclusum  et  privatum 
decernimus  ipso  facto.     Eodem  modo  puniatur  qiii  quacunque  ex 
causa   extra   collegium   dictum  et   infra   intervallum   prsedictum 

^  Supply  "socio"? 

2  "manu  sua  scribat"  underlined,  probably  for  omission,  as  "scribat"  occurs 
in  the  same  clause.     The  second  "scribat"  is  omitted  in  Stat.  Eliz.  c.  27. 
•*  "approbanda"  underlined.  ■*  "  per  septimanam"  underlined. 


144  33is!jop  jpislbet's  Statutes.     (1530) 


CAr.xxvir. 

DK  EXITU 
ABUNIVER- 
SITATE  ET 
VENIA  PE- 
TENDA. 


No  fellow 
to  be  absent 
from  college 
more  than 
80  days  in 
one  year. 

Grounds  of 
exception  : 
sickness,  col- 
lege business, 
promotion, 
death  or  se- 
vere illness 
of  i>arents  or 
fiiends. 


Fellows  may 
once  in  the 
eoui-se  of 
their  lives 
be  absent  6 
months  in 
one  year  in 
the  service  of 
the  king  or 
of  a  bishop. 
J)octorsan(I 
bachelors  of 
divinity 
preaelung  at 
Vaul's  Cross, 
the  Hpital, 
or  Westmin- 
ster, and 
preacliers 
sent  out  by 
the  eolle(;e, 
may  be  ab- 
sent 10  days 
for  each 
sermon. 


fiicto.  Eodem  modo  i)umatur  qui  quacunque  ex  causa  extra  col- 
legium dictum  et  infra  intervallum  pra'dictum  peruoctaverit,  et 
causam  suam  quamvis  iustam  et  rationabilem  j)rsedictis  infra  bi- 
duum  ante  vel  post  nou  intimaverit,  sed  occultaverit,  si  super  hoc 
postea  convictus  fueiit,  ptcnam  statuti  subeat  pro  i^ernoctatione  et  5 
piteterea  tantam  et  sequalem  pro  tacitiu*nitate  et  occultatione. 
Hoc  etiam  adiciendum  duximus,  ut  nullus  socius  dicti  collegii  in 
uno  et  eodem  amio,  a  festo  Divi  Michaelis  ad  eundem  diem  revo- 
lutum  semper  supputando,  ultra  octoginta  dies  continuos  vel 
vicibus  interpolatis  diversisque  di.scontinuos  cessiinte  infirmitate  lO 
corporali  a  collegio  absit;  illis  quibus  2)ro])ter  negotia  collegii  aut 
ex  causa  speciali  et  gratia  inferius  in  hoc  vel  proximo  capitulo  ad- 
notanda  absentes  fuerint  in  numero  abseutium  minime  computatis. 
Non  prohibemus  tamen  quin  sociis  et  discipulis  ex  causis  j^romo- 
tionis  ipsorum,  mortis  vel  gravis  infii-mitatis  parentum  seii  pi-seci-  I  5 
puorum  amicorum,  vel  causis  consimilibus  urgentibus  per  iuramen- 
tum  petentium  huiusmodi  licentiam  in  prsesentia  magistri,  vel  in 
eius  absentia  pra3sidentis,  et  maioris  partis  septem  seniorum  affii*- 
mandis  et  approbandis  et  per  eosdem  coucedatur  certum  tempus 
(juo  al)esse  possint,  habito  respectu  ad  causas,  personas,  intcrvalla  20 
locorum  et  circumstantias  huiusmodi.  Proviso  semper  ut  prseter 
et  \dtra  dies  absentife  superius  limitatos  niilli  socio  aut  discipulo 
concedatur  in  una  vice  aliquod  aliud  absentia^  tempus,  nisi  ex 
nrgentissima  causa  et  rarissima,  et  durante  tempore  unius  huius- 
modi approbationis  et  licentiaa  nulla  interea  concedatur  aut  fiat  25 
ulterior  approbatio  absentia}  alicuius  ;  et  duutaxat  bis  ad  summum 
in  uno  anno  ut  prsefertur  supputando,  et  id  nisi  ex  virgentissima 
causa  et  rarissima,  huiusmodi  licentia  uni  et  eidem  concedatur. 
Sociis  tamen  ad  obsequium  legis  aut  e})iscopi  evocatis  et  accereitis 
aut  assumptis  per  sex  menses  in  eorum  huiusmodi  obseqiiio  abesse  3^ 
potestatem  et  licentiam  per  magistrum  et  maiorem  partem  seniorum, 
sed  scmel  duutaxat  in  vita  uni  et  eidem,  conccdi  permittimus. 
Doctoribus  quoque  et  baccalaureis  theologize  ad  crucem  Divi  Pauli 
aut  hospitale  Diva^  Maria?  Virglnis  Londonia;  aut  ai)ud  Westmo- 
nasterium  j)ublicc  priiedicaturis,  et  ceteiis  qui  ad  plebem  conciona-  3^ 
buntur,  ex  hac  nostra  gratia  concedimus  ut  eorum  unusquisque 
quoties  ad  prsedicandum  in  aliquo  hoinim  trium  locorum  cum  con- 
sensu et  auctoi'itate  magistri  vel  prresidentis  prohciscitur,  toties 
decern  dies  abesse  licite  posset,  ultra  dies  eis  alias  quomodolibet 
per  statuta  concossos  aut  permissos',  non  obstantibus  statutis  qui-  40 
'  priPinissos  MS, 


i 


Statutes  of  l^enrg  FUJIL     (1545)  145 

pemoctaverit  et  causam  qiiamvis  iustani  et  rationabilem  prajclictis   cap.  xxvii. 

infra  biduuni  ante  vel  post  uou  indicavit ;  supei'  quo  si  postea  con- 

victus  fuerit,  pcenam  statuti  subeat  pro  pernoctatione  et  prjeterea   sitate  et 


DE  EXITU 
ABDNIVER- 


tantam  et  .-equalem  pro  tixciturnitate  eiusdcm.     Hoc  etiam  adici- 


VENIA  PE- 
TENDA. 

5  endum  duximus,  ut  nullus  socius  dicti  collegii  in  uno  et  eodem   No  fellow  to 

J.  £-,  •-iir-ii-  1  1  be  absent 

anno,  a  lesto  bancti  Michaehs  ad  eundem  diem  revolutum  sem-   from  the 

college  more 

per  supputando,  ultra  octofrinta  dies  contiuuos  vel  -vdcibus  inter-   than  so  days 

'■•■'■'  ^  111  one  year, 

polatis  divei-sisque  discontinuos,  nee  ullus  discipulus  ultra  quad-   "clwta^morc 
raginta  dies  continuos  vel  \Ticibus  interpolatis  discontinuos,  cessante  *'"*"  *^  ''*'"• 
10  infirmitate  corporali  a  dicto  collegio  absit;  illis  tamen  diebiis  sive   exception; 

, .      .       ,  sickness, 

in  sociorum  sive  in  discii)ulorum  absentia,  quibus  propter  neofotia  college  busi- 
collegii  aut  pestis  tempore  aut  ex  causa  speciali  et  gratia  inferius  ?[  severe 
in  hoc  vel  proximo  capitulo  adnotanda  absentes  fuerint,  in  numero   f^^'^^^ """ 
absentise  dierum  miuime  computatis.    Non  prohibenius  tamen  quin 

1 5  sociis  et  discipiilis  ex  causis  promotionis  ipsorum  vel  mortis  aut 
gra\as  infirmitatis  parentum  sen  prjecipuorum  amicorum  vel  causis 
consimilibus  lU'gentibus  per  iuramentum  peteutiuni  huiusmodi  licen- 
tiaui  in  prsesentia  magistri,  aut  in  eius  absentia  praesidis,  maiorisque 
partis  seniorum  affirmandis  et  approbandis  per  eosdem  concedatur 

20  cei-tum  tempus  quo  abesse  possint,  habito  respectu  adcausas,  personas, 
intervalla  locorum  et  huiusmodi  circumstantias.  Proviso  semper  ut 
propter  et  ultra  dies  absentise  sujjerius  limitatos  nulli  socio  aut  disci- 
pulo  concedatur  in  una  \dce  aliquod  aliud  absentije  tempus,  nisi  ex 
urgentissima  causa  et  rarissima  et  durante  tempore  unius  huiusmodi 

25  a])i)robationis,  et  iuterea  concedatur  aut  fiat  nulla  ulterior  venife 
approbatio  pro  absentia  alicuius;  et  duntaxat  bis  ad  summum  in 
uno  anno  ut  prajfertur  supputando,  idque  nisi  ex  urgentissima 
causa  et  rarissima  huiusmodi  licentia  uni  et  eidem  concedatur. 
Sociis  tamen  qui  sacerdotes  sunt  ad  obsequium  regis  et  episcopi   Fellows  bein- 

.  .  1      .  T      1  •       piicsts  may 

QO  evocatis  et  accersitis  per  sex  menses  m  eorum  huiusmodi  obsequio  once  in  the 

«-'  '■  _  _  -^  course  of 

abesse  potestatem  et  licentiam  per  magistrum  et  maiorem  partem   f'^ir  lives  bo 
seniorum,  sed  semel  duntaxat  in  vita  xmi  et  eidem  concedi  vol-   Pi""*''^'"! 

'  one  year  in 

umus.     Doctoribus   quoque  et  baccalaureis  theologise  ad  cinicem  thluingw-"^ 

Di\-i  Paidi  aut  hospitale  Divse  Marise  Virginis  Loudini  publice  and  ilache''-' 

o  rr  praedicatiuis    et    ceteris    qui   ad  plebem    concionabuntur    ex   hac  n'ity  preacii- 

nostra  gratia  coucedimus  ut  eorum  unusquisque,  quoties  ad  prsedi-  cmss  or^tbe* 

candum  in  aliquo   liorum  locorum    cum    consensu   et  auctoritate  preaciicis 

magistri  vel  prsesidis  ijroficiscitur,  toties  decem  dies  abesse  licite  tiie  college, 

°  ■*■  ^  may  be  ab- 

posset  ultra  dies  eis  alias  quomodolibet  per  statuta  concessos  aut  per-  sent  lo  days 
40  missos,  non  obstantibus  statutis  quibuscunquc.    Permittimus  etiam   sermon, 
ut  quinque  aut  ad  summum  sex  sociis  magister  una  cum  senioribus  the  most 'li.\, 

fellows  may 
U 


146 


91l3is!)op   jpis!)£r's   Statutes.     (1530) 


CAP.  XXVII. 
DE  EX ITU 
ABUNIVER- 
BITATE  ET 
TENIA  PE- 
TENIJA. 

Tw<i,  or  at 
the  most 
three,  fellows 
at  one  time 
may  study 
in  foreijfn 
universities; 
but  while 
so  absent 
they  shall 
not  live  at 
the  charge 
of  the  col- 
lege. 

Absentfellows 
must  return 
if  recalled 
by  the  master 
and  seniors, 
on  pain  of 
deprivation. 

At  least  half 
of  the  whole 
body  of  fel- 
lows always 
to  be  in  resi- 
dence, unless 
there  be 
grave  reason 
to  the  con- 
trary. 


buscuiique.  Permittiinus  etiain  ut  duobus  aut  ad  summum  tribiis 
sociis  magister  una  cuiu  septem  senioribiis  concedaut  qiiatenus  ad 
aliquam  universitatem  in  transmarini.s  partibus  studii  gratia  se 
conferant,  sic  tamen  \it  ex  collcgii  sumptibus  nihil  interea  reci- 
piant.  Ncque  tamen  volumus  ut  sodalitia  sua  prorsus  amittant,  5 
sed  eodem  sine  contradictione  quavis  potiantur,  et  in  eodeni  ordine 
senioritatis  quo  prius  fuerant  quam  primum  redierint  recipiantur; 
nisi  forte  quispiam  eorum  gesserit  officixim  aliquod  aut  electus 
fuerit  in  quempiam  e  septem  senioribus,  ad  hunc  ordinem  ilium 
redire  neutiquam  permittimus,  nisi  fuerit  electus  denuo.  Quod  si  10 
quispiam  sociorum  legitime  abfuerit,  cuius  tamen  reditus  ad  com- 
modum  aut  honorem  collegii  magistro  maiorique  parti  septem 
senionim  videbitur  summe  necessarius,  ille  si  revocatus  non  ilico 
redierit  et  quam  primum  congrue  poterit,  nisi  reddiderit  causam 
ab  eisdem  approbandam,  societate  sua  quoque  sit  pi'ivatus.  Ita  1 5 
etiam  licentiam  illam  sociis  concedendam  quocimque  progrediantur 
modei-ai-i  volumus,  ut  ad  unum  tempus  media  pars  eorum  abesse 
non  sinatur,  nisi  ex  maxima  et  gravissima  causa,  quam  conscientiis 
magistri  simul  et  septem  seniorum  relinquimus  iudicandam. 


Any  fellow 
or  scholar 
entering  a 
religious  or- 
der, marry- 
ing, or  ob- 
taming  the 
place  of 
bedel,  or 
that  of  fellow 
or  scholar  in 
anv  other 
college,  or 
any  appoint- 
ment what- 
ever that  may 
rc(iiiire  him 
to  l)('  absent 
more  than 
one  month 
in  the  year, 
shall  ijo 
forthwith 
deprived. 


[CAP.  XXVIII.]  20 

De  Promotione  et  cazisis  deserencli  Collegium. 

UT  NON  recipiantur  in  dictum  collegium  transfugse  cum  volue- 
rint,  neque  excludantur  hi  qui  iust^i  et  honesta  causa  abfuerint 
habentes  animum  redeundi,  statuimus  ut  si  quis  dicti  collegii  socius 
scholaris  vel  discipulus  religionem  aliquam  professus  fuerit,  vel  ux-  2  5 
orem  duxerit  aut  matrimonium  vel  sponsalia  contraxerit  officiumve 
bedelli  consecutus  fuerit',  a\it  alicui  obsequio,  officio  aut  exercitio, 
]>er  quod  a  studio  in  universitate  Cantabrigiae  ultra  unum  mensem 
in  anno,  exceptis  in  proximo  praecedente  capitulo  pra^exceptis,  im- 
pediatur,  se  commiaerit  vel  ad  aliquod  aliud  collegium,  in  univer-  30 
sitate  Cantabrigise  vel  extra,  ut  socius  vel  scholaris  eiusdem  electus 
et  admissus  fuerit,  immediate  ])Osteaquaiu  aliquod  istorum  magistro 
vel  prfesidenti  et  duobus  aliis  sociis  cognituiu  fuorit,  omne  ius  et  titu- 
lum  quern  in  dicto  collegio  habuit,  eo  ipso  amittat  et  ab  illo  j)rimo 
notiti»}  die  in  numero  .sociorum  scholarium  aut  discipulorum  eius-  35 
dem  nunquam  jiostea  numcretur.  Qui  autem  ab  ipso  dicto  collegio 
'    "  officimn   -fvierit"  inarg. 


Statutes  of  l^ciuy  Fffi*     (i545)  147 


concedant  quateuus  ad  aliquam  imiversitatem  in  ti-ausmarinis  pai*- 
tibus  studii  gratia  se  conferant,  sic  tameii  ut  ex  collegii  sumptibus 
nihil  interea  recipiant.  Neque  tamen  volumus  ut  sodalitia  sua 
proi-sus  aniittant,  sed  eodem  sine  controversia  quavis  potiantur 
5  et  in  eodem  ordine  senioritatis  quo  prius  fuerant  quum  primum 
redierint  recipiantur.  Nisi  forte  quispiam  eorum  gessit  officium 
aliquod  aut  electus  fiierit  in  quempiam  ex  senioribus,  ad  hunc 
ordinem  ilium  redii-e  neutiquam  pei'mittimus,  nisi  fuerit  denuo 
electus.     Quod  si  quispiam  sociorum  legitime  abfuerit,  cuius  re- 

10  ditus  ad  commodum  aut  honorem  collegii  magistro  maiorique 
pai*ti  senioi-um  \ddebitur  summe  necessarius,  ille  si  revocatus  non 
ilico  redierit  et  quam  primum  congrae  poterit,  nisi  reddiderit 
causam  ab  eisdem  approbandam,  societate  quoque  sua  sit  privatus. 
Ita  etiam  licentiam  illam  sociis  concedendam  quocunque  progredi- 

15  antiu-  moderari  volumus,  ut  simul  et  uno  tempore  media  pars 
abesse  non  sinatur,  nisi  ex  maxima  et  gra\dssima  causa  quam 
conscientiis  magistri  simul  et  seniorum  relinquimus  iudicandam. 
Nullum  sociorum  tamen  hoc  statuto  sic  arctamus  ut  necessum  aut 
opus  habeat  nomen  in  registro  scribendi  in  proficiscendo  aut  re- 

20  deundo,  si  iuti-a  triduum  ad  collegium  redierit,  nee  (modo  veniam 
petierit)  pro  absentise  diebus  supra  limitatis  compu^taraus. 

CAP.  XXVIII. 

De  Promotione   et  Causis  deserendi  Collegium. 

UT  NON  recipiantur  in  dictum  collegium  transfugse  quum  vo- 
_  ^  luerint  neque  excludantur  ii  qui  iusta  et  honesta  causa  abfu- 

erint  habentes  animum  redeundi,  statuimus  ut  si  quis  dicti  collegii 
socius  scholaris  vel  discipulus  uxorem  duxerit  aut  matrimonium 
vel  sponsalia  contraxerit,  vel  ad  aliquod  aliud  collegium,  in  uni- 
versitate  Cantabrigise  vel  extra,   ut  socius  vel  scholaris    eiusdem 

30  electus  et  admissus  fuerit,  immediate  postea  quam  aliquod  istonim 
magistro,  praesidi  et  duobus  aliis  sociis  cognitum  fuerit,  omne  ius 
et  titulum  quem  in  dicto  collegio  habuit,  eo  ipso  amittat  et  ab  illo 
primo  notitiae  die  in  numero  sociorum  scholarium  aut  discipu- 
loiTim  eiusdem  nequaquam  annumeretur.     Si  vero  officium  bedelli 

35  quispiam  consecutus  fuerit,  quia  propter  hoc  officium  impediri  eum 
a  studio  et  retardari  necesse  est,  tum  expleto  anni  cuiriculo  soda- 
litium  suum  sine  dilatione  amittat.  Qui  autem  ab  ipso  collegio 
animo  deserendi  studium  discesserit,  quod  intelligi  volumus  esse 
factum  eo  ipso  quod  socius  ultra  octoginta  dies,  discipulus  vero 


CAP.  xxvii. 

DE  EXITU 
ABUNIVER- 
81TATE  ET 
VENIA  PE- 
TENDA. 

at  one  time 
study  in 
foreign  uni- 
versities ;  but 
while  so  ab- 
sent they 
sliall  not  live 
at  the  charge 
of  the  col- 
lege. 

Absent  fel- 
lows must 
return  if 
recalled  by 
tlie  master 
and  seniors, 
on  pain  of 
deprivation. 

At  least  half 
of  the  whole 
liody  of  fel- 
lows always 
to  be  in 
residence, 
unless  there 
be  grave 
reason  to  the 
contrary. 

No  absence 
of  less  than 
3  days  to  be 
entered  in 
the  register, 
or  reckoned 
in  the  num- 
ber of  days 
above  fixed. 


Any  fellow 
or  scholar 
marrying,  or 
becoming 
fellow  or 
scholar  of 
any  other 
college,  to  be 
forthwith 
deprived. 


Any  one 
appointed 
bedel  to  lose 
his  i)Iace 
in  college  at 
the  end  of  a 
year. 

Fellows  ab- 
sent from 
college  more 
than  80,  and 


148  iUisijop   jpisf)et's   Statutes.     (1530) 


CAP, 
XXVIII. 

DE  PROMO- 
TIONK  ET 
CAUSIS  DE- 
8ERENDI 
COLLE- 
GIUM. 

Fellows  ab- 
sent from 
collottc  more 
than  80,  and 
scholars  more 
than  iO,  days 
in  one  year", 
iinless  they 
can  plead 
exceptions 
allowed  in 
c.  27.  to  be 
deprived. 


Any  fellow 
obtaining  a 
life  income 
(not  heinp 
an  ecclesias- 
tical benefice 
exceeding  the 
annual  value 
of  £5,  to  ba 
deprived 
within  3 
months. 


Any  follow 
obtaining  an 
crclesiastical 
benefice  of 
whatever 
value  not 
tenable  with 
another  bene- 
tice,  or  one 
that  is  80 
tenable  but 
exceeds  the 
clear  annual 
value  of  £i, 
to  be  de- 
prived or  to 
resign  his 
benefice  with- 
in a  year. 


animo  deserondi  stiidium  discesserit,  qiiod  intolligi  volumus  esse 
factum  eo  ipso  quod  socioi-iiin  aliquis  ultra  octogiiita  dies,  disci- 
pulus  vero  idtra  quadi'aginta  dies  in  anno  continuos  vel  diversis 
vicibus  iiiterjiolatis  discontinuos,  cessante  iufirmitate  corporali  sen 
negotioruin  collegii  procuratione,  et  nisi  ex  causa  rationabili  ma-  5 
gistro,  vel  eo  absente  prsesidenti,  aut  ambobus  absentibus  socio 
maxime  senior!  in  universitate  prsrsenti,  uni  decano  et  duobus 
ex  scptem  scnioribus,  aut  eorum  deputatis  tunc  in  universitate 
pra3sentibus,  intra  viginti  dies  post  lapsum  dictorum  octoginta, 
dierum,  si  socius  fuerit,  si  vero  discipulus,  tunc  infra  decem  IO 
dies  post  lapsum  dictorum  quadraginta  dierum  immediate  se- 
quentes*,  ostensa,  significata  et  declarata  ac  etiam  per  eos- 
dem  tunc  (ordinationibvis  proximi  praecedentis  capituli  de  exitu 
et  veiiia  semper  inconcusse  observatis)  ajiprobata  ab  universitate 
abfuerit,  eo  ipso  ut  ti-ansfugfe  denegetur'  ei  reditus,  et  extunc  eo  I  5 
ipso  a  dicto  coUegio  in  peipetuum  amotus  censeatur,  diebus  qiios 
doctoribus,  baccalaureis  theologite  et  ceteris  ad  prfedicundum  pro- 
ficiscentibus  in  pi-iedicto  capitulo  proximo  prajcedente  concessimus 
in  nuniero  pra'dictorum  octoginta  dierum  minime  computatis.  Si 
vei'o  prsedictorum  sociorum  scholarium  quispiam  ijatrimonium,  20 
hereditatem  feodumve  sseculare  aut  annuam  pensioncm  ad  termi- 
num  vitse  duraturam  ad  annuum  valorem  communibus  amus  cen- 
tum solidorum  ipse  vel  alius  ad  eius  usum  et  commodum  assecutus 
fuerit,  tunc  eum  intra  tres  menses  a  tempore  assecutionis  alicuiixs 
liuiusmodi  liereditatis,  patrimonii,  pensionis  aut  feodi  continue  2 1; 
numerandos  auctoritate  prjesentis  statuti  a  dicto  coUegio  amotum 
fore  decernimus  ipso  facto  ac  postea  pro  non  scholari^  aut  non 
socio  penitus  haberi.  Quod  si  quispiam  sociorum  ac  scholarium 
dicti  collegii  benefici\im  ecclesiasticum  cum  ciira  vel  sine  cura  de 
iure  vel  consuetudine  cum  alio  beneficio  incompatibili  cuiuscun-  30 
que  valoris  fuerit,  aut  beneticiimi  de  iiu"e  vel  consiietudine  cum 
alio  beneficio  absque  dis2">ensatione  compatibile,  cuius  fructus,  re- 
ditus et  proventus  quinque  librarum  annuum  valorem  deductis 
oneribus  ordinariis  ipso  in  codem  I'csidente  excedant,  adeptus 
fuerit,  eum  per  unum  annum  et  non  ultra  in  dicto  coUegio  socium  35 
ac  scholarcm  manere  pcrmittimus;  volentes  ac  etiam  decernentes 
ut  post  lapsum  illius  anni,  nisi  intra  annum  eundem  ipsum  bene- 
ficium  effectualiter  dimiserit,  vel  nisi  cessantibus  dolo,  fraude  ac 
l^erverso  ingenio  litigiosum  sit,  ipso  facto  j)ro  non  socio  et  non 


'   "aeiiueutium"  MS. 
•'  Rc-holaie  MS. 


-  denesratur  M!S. 


^tntutes  of  l^cnrp  FH5.     (1545)  149 

ultra   quadi-aginta   dies   in    anno    continues   vel    diversis   vicibus  cap. 

intenxilatis    discontinues,   cessante  infirmitate  corporali,    violenta  ^^^^m- 

detentione,  seu  negotiorum  collegii  procuratione  et  causa  rationa-  tione  et 

bili  magistro,  vel  eo  absente  prsesidi,  aut  ambobus  absentibus  socio  <^-*^^^^^  °^" 

.                      ...                            .                                                   .  SERENDI 

5  maxime    seniori  in  universitate  j^rfesenti,   uni  decano   et  duobus  colle- 

senioribus,    aut  eorum  deputatis,  infra  viginti  dies  post   lapsum  ^'^*'^- 

dictorum    octoginta   dierum,  si  socius  fuerit,    si   vero    discipulus,  more  than  40, 

.                                                                                    .               .  days  in  one 

tunc  infra  decern  dies  post  lapsum  dictorum   nuadraginta  diei-um  year,  unless 

'■                '■                                          JO  ^j]gy  j,pg  kept 

immediate    sequentes^    ostensa,  significata   et  declarata,  ac   etiam  away  by  force 

■I  '        o  'or  can  plead 

I O  per  eosdem  ordinationibus  proximi  praecedentis  capituli  *  de  exitu  aJ'io^„?ed'^"n 

et  venia'  semper  inconciisse  observatis,  t\inc  approbata,  ab  univer-  deprived'"* 
sitate  abfuerit,  eo  ipso  ut  transfugae  denegetur  ei  reditus  et  extunc 
ipso  facto  a  dicto  coUegio  amotus  censeatui',  diebus  quos  doctoribus, 
baccalaureis  theologian  et  ceteris  ad  prsedicandum  proficiscentibus 

15  in  praedicto  capitulo  proxime  prsecedente  concessimus  in  numero 

praedictorum  octoginta  dierum  minime  computatis.     Si  vero  prae-  Anyfeiiow 

_            _                          _  or  scholar 

dictorum  socionim  scholarium  quispiam  patrimonium,  hereditatem  pwaininKa 

i-       I-            ^                             '  life  income 

feodumve  saeculare  aut  annuam  pensionem  ad  terminum  vitae  du-  '."giesfa'stfc'^r 

ratviram  supi'a  annuum  valorem  communibus  annis  sex  librarum  cleltog^the 

20  et  tresdecim  solidorum  ac  quatuor  denarioi-vmi  ^  ipse  vel  alius  ad  offsi^iai^lX 

eius  usum  et  commodum  assecutus  fuerit,  tunc  eum  intra  annum  a  vwthinTye^ar. 
tempore  assecutionis   alicuius  huiusmodi  hereditatis,    patrimonii, 
pensionis  aut    feodi   continue   numei'andos    auctoritate   praesentis 
statuti   a   dicto  coUegio   amotum    fore    decernimus  ipso    facto  ac 

2  e;  postea  pro  non  scholari   aut  non  socio  penitus  haberi.     Quod  si  Any  feiiow 

»J  -^            _                                                                                      '■  obtainuig  an 

qiiispiam  sociorum  ac  scholarium   dicti  collegii  beneficium  eccle-  ecclesiastical 

^1                                                                                                    o  benefice 

siasticum  cum  cura  vel  sine   cura  de  iure  vel  consuetudine  cum  vLuie^^nor'^ 

alio  beneficio  incompatibili  cuiuscunque  valoris  fuerit,  aut  bene-  a'iw'th'eVbe-' 

ficium  de  iure  vel  consuetudine   cum  alio   beneficio  absque    dis-  "hat'^is  so  """^ 

OQ  pensatione   compatibili   cuius  fructus,   reditus    ac  proventus    sex  excee(£the 

librarum,  tresdecim  solidorum    ac   quatuor    denarioi-um   annuum  value  o"  £5, 

valorem    deductis    oneribus    ordinariis    ipso   in    eodem   residente  pnvedorto 

resign  his 

excedant,  adeptus  fuerit,  eum  per  unum  annum  et  non  ultra  in  benefice 

,                                                                           .     .  within  a  year. 

dicto  collegio  socium  aut  scholarem  manere  permittimus,  annum 
35  numerando  a  primo  die  institutionis ;  volentes  ac  etiam  decer- 
nentes  ut  post  lapsiun  illius  anni,  nisi  intra  annum  eundem  ipsum 
beneficium  efFectualiter  dimiserit,  vel  nisi  cessantibus  dolo,  fraude 
ac  perverso  ingenio  litigiosum  sit,  ipso  facto  pro  non  socio  et  non 

1  "  sequentiura  "  MS. 

2  For  the  words  "sex — denariorum"  the  margin  (cf.  Stat.   Eliz.  c.  28}  has 
"decern  librarum." 


150  i3isi)op  Jpisfjer's   Statutes»     (1530) 


CAP. 
XXVIII. 
DK  PROMO- 
TIONE  ET 
CAU8IS  DE- 
SERENDI 
COLLE- 
GIUM. 

Exception  of 
master. 

Doctors  of 
divinity  and 
preachers 
may  hold 
church  pre- 
ferment to 
vearlv  value 
of  £20. 


Scholars  ob- 
taining a 
patrimony  or 
pension  of 
more  than 
tlic  yearly 
value  of  S 
marks,  or 
being  elected 
fellows  or 
scholars  of 
another  col- 
lege, to  be 
deprived. 

Vicars  to  lose 
all  rights  in , 
the  coUege 
after  a  year. 


scholai'i  habeatui'.  Magistrum  vero  dicti  coUegii  propter  aliqua 
beueficia  eccle.siastica,  reditus  vel  proveutus  ecclesiasticos  vel  tem- 
porales  cuiuscunqiie  valoris  existant  per  ipsum  obtenta  vel  obti- 
nenda  ab  officio  magistri  amoveri  nolumus  vel  privari,  duin  tamen 
in  dicto  collegio  iuxta  formam  in  eius  iuramento  descriptam  corpo-  5 
i-aliter  resideat  et  officium  suum  iuxta  statutorum  nostrorum  exi- 
gentiam  gerat  et  debite  exequatur.  ProAa.so  quod  doctores  theo- 
logiae  et  illi  qui  pro  concionibus  ad  plebem  exercitabunt  sese  in 
tlicto  collegio  beneficium  ecclesiasticum  quodcunque  cum  cui-a  vel 
sine  cura  habere  poterunt  una  cum  collegio,  dummodo  eius  veiiis  10 
valor  annuus  viginti  libras  deductis  oneribus  ordinariis  ipsis  ab 
huiusmodi  suis  beneficiis  absentibus  non  excedat,  et  quam  diu  sua 
officia  in  omnibus  iuxta  nostram  ordination  em  prfedictam  fideliter 
et  diligenter  faciant  et  exequantur.  Discipuli  vero  qui  lieredita- 
tem,  patrimonium,  beneficium,  feodum  aut  pensionem  ad  terminum  1 5 
vitae  duratui'am  quorum  verus  valor  annuus  quinque  marcas  exces- 
serit  assecuti  fuerint,  aut  in  aliquod  aliud  collegium  tanquam  socii 
vel  scholares  admissi  fuerint,  ipso  primo  die  quo  pacificam  in  aliquo 
huiusmodi  possessionem  vel  ipsi  vel  alii  ad  eorum  commodum  et 
usura  habuerint,  eorum  loca  in  dicto  collegio  ipso  facto  vacent  et  20 
alii  in  eorum  loca  iuxta  formam  statuti  sufficiantur.  Nolumus 
tamen  ut  ex  hoc  statu  to  quisquam  ex  his  qui  forte  posthac  ad  vica- 
riam  aliquam  per  collegii  donationem  promovebitvu-,  ansam  accipiat 
commorandi  in  collegio  et  absentandi  se  a  vicai-ia  sua,  sed  mox 
post  completum  annum  ab  institutione  sua  cunctis  emolumentis  25 
ex  collegio  prius  debitis  omnino  careat  et  privetur  ipso  facto. 


Weekly 
lillowanrc 
of  commons ; 
1.«.  for  the 
master  and 
each  fellow, 
7(f.  for  each 
scholar  and 
servant. 


[CAP.  XXIX.] 

De  Convictu  et  Communis  Magistri,  Sociorum,  Discipnlorum  et 
omnium  Ministrorum  ac  Servientium  Collegii. 

POST  EXPLICITAM  rationem  quo  pacto  animos'  2)asci  volu-  ^o 
mus  quibusque  studiis  vegetari,  consequens  esse  remur  ut  qui 
liominem  totum  in  dicto  collegio  aleudum  decrevimus  de  corporis 
quoquo  alimento  subiuugamus.  Itaque  volumus,  statuimus  et  ordi- 
nam\is  pro  communis  magistri,  sociorum  ac  scholarium  discipulo- 
rum,  nocnoii  famuli  magistri  et  omnium  alionun  ministrorum  ac  35 
servientium  collegii  in  universitate   prtesentium,  ut  iuxta  ratam 

'  animo  MS. 


Statutes  of  lianug  Fffi.     (1545)  1^1 

scholar!  habeantur.     Mafjistrum  vero  clicti  collegii  in'0])ter  aliqiia        cap. 

'^  °        ,       .  .  ,  XXVIII. 

beneficia    ecclesiastica,    reditus   vel    proventus    ecclesiasticos    vel    pj.  prqmo- 
temporales   cuiuscunque  valoris  existant    per  ipsum    obtenta  vel   tione  et 

,,„...  .  ,  ,  .  .        ,  CAD8I8  DE- 

obtinenda  ab  officio  magistri  amoveri   nohimus  vel   privari,  diim  serendi 

^  tamen  in  dicto  collegio  iuxta  formam  in  eius  iuramento  descriptam  colle- 

corporaliter  resideat  et  officium  suum  luxta  statutorum  dictomm  Exception  of 

exigrentiam   gerat   et    debite    exequatur.     Proviso   quod    doctores  ^^^"^ 

•  •■,•,■■  •       ■■,  111  •  Doctors  of 

tlieologise,  prseses  et  ilh  qui  pro  concionibus  ad  plebem  exercita-   divinity,  the 

°  '  -^         ^  _  ^  '■  president  and 

bunt  sese  in  dicto  collegio  beneficium  ecclesiasticum  quodcunque   preachers, 

o  T.  T.  may  hold 

10  cum  cura  vel  sine  cura  habere  poterunt  una  cum  collegio,  dum-   f^rment'uf 
modo   eius  verus  valor  annuus   viginti    libras    deductis   oneribus   of£2V*'"° 
ordinariis  ipsis  ab  huiusmodi  suis  beneficiis  absentibus  non  exce- 
dat,   et'  quam  diu  sua  officia  in  omnibus  iuxta  nostram  ordina- 
tionem   prsedictam  fideliter  et    diligenter   faciant   et  exequantur. 

J  r  Discipuli  vero  qui  hereditatem,  patrimonium,  beneficium,  feodum    scholars  ob- 
aut  pensionem  ad  terminum  vitse  duraturam  quorum  verus  valor   patrimony  or 
annuus  quinque  marcas^  excesserit  assecuti  fiierint,  aut  in  aliquod   more  than 

,      .     .     „        .  tlie  yearly 

aliud  collesdum  tanquam  socii  vel  scholares  admissi  fuerint,  ipso   value  of  s 

a  L  'J-  marks,  or 

primo  die  quo   pacificam  in   aliquo    huiusmodi  possessionem   vel  ^gf["fyg'o°''^'^ 

20  ipsi  "^el  alii  ad  eorum  commodum  et  usum  habuerint,  eorum  loca  another\o\- 

in  dicto  collegio  ipso  facto  vacent  et  alii    in   eorum    loca   iuxta  dfprived.^ 
fonnam  statuti  substituantur.     Nolumus  autem  ut  ex  hoc  statuto 

quisquam  ex  his  qui  forte  posthac  ad  vicariam  aliqiiam  per  collegii  vicars  to  lose 

donationem   promovebitur  ansam  accipiat  commorandi  in  collegio  the  college 

^  _         _  *■  °        after  a  year. 

2  5  et  absentandi  se  a  vicaria  sua,  sed  mox  post  completum  annum  ab 
institutione  sua  cunctis  emolumentis  ex  collegio  prius  debitis 
omnino  careat  et  privetur  ipso  facto. 

CAP.  XXIX. 

De  Convictu  et  Commeatu  Magistri,    Sociorum,   Discij)ulorum   et 
OQ  omnium  Ministrorum  ac  Servientium  Collegii,  et  de  Computo 

singulis  anni  quartis. 

POST  EXPLICATAM  RATIONEM  quo  pacto  animos  pasci 
volumus    quibusque  studiis    vegetari,   consequens  esse  remur 
ut  qui  hominem  totum  in  dicto  collegio  alendum  decrevimus  de 
35  corporis  quoque  alimento    subiungamus^.     Itaque   volumus,   stat- 

^  For  the  words  "  in  dicto — et"  the  margin  has  "praebendam  unam  cura 
collegio  habere  possint." 

^  For  "  marcas"  the  margin  (cf.  Stat.  Eliz.  c.  iB)  reads  "  libras," 
^  "  subiungimus  "  MS.     But  see  Stat.  Eliz.  c.  29. 


152  iijisljop  jpisf)£v's    Statutes.     (1530) 


CAP.  XXIX. 

DK  CONVIC- 
TD  ET  COM- 
MDNIS  MA- 
GISTRI, 
SOCIORUM, 
DISCIPCLO- 
BCH  £T 
OMNIUM 
MINISTRO- 
EUM  AC 
SERVIEN- 
TIUM  COL- 
LEGII. 


Tlic  allow- 
ance of  those 
who  arc  ab- 
sent, except 
preachers,  to 
be  ajipropri- 
atctl  to  the 
use  of  the 
coilcgo,  or  in 
Iiaid  times  to 
be  added  to 
the  commons 
of  those  who 
are  present. 


Quarterly 
accompt  of 
biirsars. 


Kxccss  of 
cuiumung  to 
be  mode 
Kood  by  bur- 
sars. 


temporis  preseiitia?  fiant  allocationes  de  bonis  collegii  ad  rationem 
sequeutem :  videlicet  pro  communis  magistri  et  singnli  cviiu.sque 
sociorum  qualibet  septimana  duodecim  denarii,  pro  comrannis 
auteiu  siugulorum  discipviloriim,  mini.strorum,  nee  non  famuli 
magistri  omniumque  servientium  collegii,  singulis  hebdomadis  sep-  5 
tern  denarii.  Has  omnes  allocationum  summas  per  thesaurarios 
exponi  volumus  tanta  industria,  fide  et  diligentia,  ut  victui  j^rpe- 
dictorum  honorifice  subministrando  suliicere  possint,  ita  etiam  ut 
quod  superfuerit  ad  utilitatem  collegii  convertatur.  Porro  quan- 
quam  allocationes  prsedictas  singulis  hebdomadatim  assignavimus,  10 
non  est  tamen  iutentionis  nostrse  ut  quisquam  pra?dictorum  vel 
illas  pro  arbitrio  suo  exjionendas  sibi  vendicet  aiit  ad  rationem 
illarum  siias  communas  sequaliter  cum  aliis  quibus  sequales  summse 
assignantur  exigat  aut  requirat  vel  aliquam  eo  prsetextu  miirmu- 
rationem  faciat,  sed  omnibus  expositis  gratias  agentes  quieti  et  1 5 
contenti  epulentur.  Volumus  autem  quod  ministretur  et  ser- 
viatur  eisdeni  secundum  discretiouem  magistri,  aut  eo  absente 
praesidentis,  et  thesaurariorum,  habita  ratione  et  respectu  ad  merita, 
gradus  et  labores,  sequalitate  allocationum  per  nos  superius  in 
aliquibus  ordinata  non  obstante.  Proviso  semper  quod  qui  ab  20 
universitate  aberunt,  sive  in  negotiis  collegii  aut  alterius  cuius- 
cunque  (exceptis  concionatoribus),  communis  suis  interea  carebunt 
et  eorum  absentia  quanta  fuerit  per  senescallum  in  singulis  septi- 
manis  notabitur  et  eorum  commnnse  interea  ad  utilitatem  collegii 
convertantur ;  quumque  non  per  integram  septimanam  abfuerint,  25 
sed  })er  unum  diem  aut  plures,  tunc  volumus  quod  pro  singulis 
diebus  quibus  domi  intersint  allocentvu*  duo  denarii;  si  vei'o  per 
quatuor  dies  cuique  refectioni  intersit,  integi-a  fiat  pro  eo  in  ilia 
septimana  allocatio.  Prseterea  ordinamus  et  statuimus  ut  duo 
thesaurarii  qui  pro  tempore  fuerint  singulis  anni  quartis  infra  30 
mensem  a  fine  cuiusque  quartre  computum  suum  reddant  de  cunctis 
ad  officium  et  administrationem  suam  spectantibus,  quidexpenderint 
et  quid  receperint,  et  quid  aut  collegium  eis  debeat  aut  ^'icissim  ipsi 
debeantcollegio:  nimirum  ut  ita  liquido  praesentibus  appareat  quan- 
tum ad  ij)sum  attinet  verus  collegii  status.  Cui  compute  adesse  vo-  35 
lumus  magistrum,  si  donii  fuerit,  et  praesidentem  cum  sejitem  senio- 
ribus,  aut  eorum  maiori  parte,  et  decanis.  In  illo  vero  computo 
si  nuUus  error  inventus  fuerit,  merentur  ipsi  gi-atiam ;  sin  autem 
aliquis  repcrtus  sit,  is  per  pra^sentes  emendetui'  quatenus  eis  vidc- 
bitur  opportunum.  Verumtamen  ut  mens  nostra  in  tdlocationibus  4^ 
communarum  pro  prospero  statu  dicti  collegii  conser^•ando  clarius 


Statutes  of  l^tnrp  Fffl.     (1545)  153 

uimns  et  ordinamiis  pro  commeatu    majnstri,    sociorum   ac  scho-  cap.  xxix. 

'■  O  '  .         .  DE  CONVIC- 

larium    discipulorum    necnon    duoriim    famulorum    magistri    et  to  et  com- 

onuiium  aliorum  ministrorum  ac  servientium  colleerii  in   univer-  meatu  ma- 

.  GISTKI,  so- 

sitate  prsesentium,  ut   iiixta   latam   temporis  prsesentiam    alloca-  ciorum, 

5  tiones  fiant  de  bonis  collegii  ad    rationem  sequentem :    videlicet  ^™- 

qiialibet  septimana  duo  solidi  pro  commeatu  magistri  allocentur;  allowance  of 


commons ; 


singiili  autem  cuiusque    sociorum,    qualibet    septimana   duodecim  2.?.  for  the' 
denarii ;    pro   commeatu   autem  sinjmlorum  discipulorum,    minis,   for  each 

'     ^  ....      fellow,  7d.  for 

tronim   necnon  duorum  famulorum   masistn   omniumque   servi-  each  scholar 

,  _  and  servant. 

10  entium  collegii,  singulis  hebdomadis  septem  denarii.  Has  omnes 
allocationum  summas  per  tliesaurarios  exjDoni  volumus  tanta 
industria,  fide  et  diligentia,  ut  victui  prsedictorum  lioneste  sub- 
ministrando  sufficere  possint,  ita  etiam  ut  quod  sviperfueiit  ad 
iitUitatem    collegii    convertatur.     Porro    quamquam    allocationes 

T  5  prjedictas  singulis  hebdomadatim  assignavimus,  non  est  tamen 
intentionis  nostrae  ut  quisquam  prsedictorum  vel  illas  pro  arbitrio 
suo  exponendas  sibi  vendicet,  aut  ad  rationem  illorum  suum 
commeatiim  sequaliter  cum  aliis  quibus  sequales  summae  assig- 
nantur  exigat,  aut  requirat  alibi    quam  in   mensa  communi,  aut 

20  venia  petita  in  cubiculo.  Proviso  semper  quod  qui  ab  univer-  Theaiiow- 
sitate  aberunt  sive  in  collegii  negotiis  aut  alterius  cuiuscunque,  thosu  who 
exceptis  concionatoribus,  commeatu  suo  interea  carebunt,  et  eorum  except 

prctichcrs  to 

absentia    quanta   fuerit   per    senescallum   in    singulis    septimanis  beapprop'ri- 

^  ^  .  ...        ated  to  the 

notabitur,   et    eorum  commeatus  interea    (nisi  forte  propter  dif-   use  of  the 

,  college,  m 

25  ficultatem    annonae  iudicio    magistri    et   maioris   partis  seniorum  {j'^add'dT'" 
absentium  commeatus  ad  levandum  commeatum  domi  praesentivun  ofthos'e  wh'd^ 
traducendus  videatur)  ad  utilitatem  collegii  convertantur :  quique  ^^°  pi'esent. 
non  per  integram  septimauam  abfuerint  sed  per  unum  diem  aut 
plures,  tunc  volumus  quod  pro  singulis  diebus  quibus  domi  inter- 

30  sint  allocentur  duo  denarii;  si  vero  per  tres  dies  cuique  refectioni 

intersit,    Integra   fiat  pro   eo   ilia   septimana  allocatio.     Praeterea  Quarterly 
ordinamus  et  statuimus  ut  duo  thesaurarii  qui  i)ro  tempore  fuerint  bursars. 
singulis  anni  quartis  infra  mensem  a  fine  cuiusque  quartae  com- 
j)utum  suum  fidelem  et  iustum  reddant  de  cunctis  ad  officium  et 

35  administrationem '  suam  spectantibus,  quid  expenderint  et  quid 
receperint,  et  quid  aut  collegium  eis  debeat  aut  vicissim  ipsi 
debeant  collegio;  nimirum  ut  ita  liquido  praesentibus  apj^areat, 
quantum  ad  ipsum  attinet,  verus  collegii  status.  Cui  computo 
adesse  volumus  magistrum  (si  domi  fiierit)  et  px-aesidem  cum  se- 

40  nioribus  aut  eorum  maiore  parte  et  decanis.     In  illo  vero  computo 

'  ad  ministrationem  MS. 


154 


i3isi)op  Jpisl)Er'3  ^tntutcs.     (1530) 


CAP.  XXTX. 
DE  CONVIC- 
TU  ET  COM- 
MUNIS MA- 
GISTRI, 
80CIORUM. 
DISCIPULO- 
UUM  ET 
OMNIUM 
MINISTRO- 
KUM  AC 
SERVIEN- 
TIUM  COL- 
LEGII. 


Where  the 
excess  is 
owing  to 
scarcity  or 
to  any" cause 
other  than 
the  inisinnn- 
a^cnient  of 
the  hursars, 
ttie  rest  of 
the  college 
may  he  ro- 
<|uired  to 
hear  a  part 
of  the  loss. 


An  addi- 
tional weekly 
allowance  of 
a.».  4<l.  to 
meet  the 
expenses  of 
feasts. 


patefiat,  ita  cam  explicamiis,  quod  quanquani  divci-sis  septiniauis 
in  qiiovis  anno  excessus  et  detriiueiitum  coiinnunarum  coiitingat, 
ai'ctius  tamen  siib  poena  periiu'ii  inhibenuis,  ne  in  finali  compute 
anni  amj)lior  allocatio  commiinanim  fiat  iillo  modo  quocunque 
colox'e,  quam  supra  expriuiitur.  Quod  si  totius  anni  sumptiis  5 
superaverit  allocationes  secundum  formam  pit^dictam  faciendas, 
tliesaurarii  prsedicti  computantes  ad  illam  exsuperantiam  suis 
inipensis  et  sumptibus  satisfaciendam  in  virtute  iuramenti  tene- 
antur.  Et  ne  pamun  curent  vinculum  istud  aut  contemnant,  volu- 
nius  vit  finite  eorum  compute  obligent  se  i)er  scriptxim  obligatorium  I O 
niagistre  et  septem  sociis  senioribus  dicti  collegii  ad  plenam  solu- 
tionem  deci'cmentorum  et  suorum  debitoium  intra  duos  menses 
proxime  sequeutes,  nisi  magister  et  maior  pars  septem  semenim 
ulterius  teinpus  solutionis  prorogari  et  difierri  decreverint.  Et  si 
solutionem  non  perim])leverint  per  tempus  assignatum,  volumus  1 5 
ut  postea  non  recipiant  huiusmodi  debitores  stipendium  ullum  in 
dicto  collegie  aut  vestem,  sed  ea  reservet  sibi  collegium  in  pai-tem 
solutionis,  quoad  omnia  persolvantur ;  ac  si  forte  discesserit  ante 
plenam  solutionem,  volumus  ut  implacitetm-  in  lege,  nee  aliquid 
remittatur  propter  eius  ingratitudinem.  Tamen  si  thesaurai'ii  prre-  20 
dicti  magistro,  prsesidenti  et  septem  senioribiis  declai-avcrint  et  de- 
menstraverint  non  sua  culpa  aut  negligentia,  sed  temporis  caristia 
aut  alia  iusta  causa  huiusmodi  sumptus  allocationibus  fuisse  ma- 
iores,  tunc  volumus  ut  pro  levatione  illius  exsuperantise  impetrare 
valeant  ab  illis  auditoribus,  quorum  iudicio  obtempei'ari  stareque  25 
volumus,  quatenus  scliolares  et  discipuli  et  ceteri  omnes  ad  leva- 
tionem  illius  exsuperantite  contribuant :  magistrique  et  ceteroi'um 
omnium  j)ra2dictorum  conscientias  ad  iudicandum  et  prosequendum 
id  quod  in  ea  parte  iustiim  et  lationi  consentaneum  credideidnt 
quantum  possumus  in  Domino  eneramus.  Vohunus  tamen  et  3^ 
ordinamus  ea  de  causa  ut  pro  communis  inter  magistrum  et  socios 
in  collegio  moi*antes  in  festis  maioribus  et  soUemnieribus  ac  ceteris 
tenq)oribus  lautius  et  honorificentius  faciendis,  ultra  et  piieter 
pranlictas  commuuarum  sunimas,  allocentur  eisdem  singulis  hebdo- 
madis  tres  solidi  cum  quatuor  denariis,  iuxta  pi-udentiam  magistri,  35 
aut  eo  absente  pra^sidentis,  ct  maioris  partis  septem  seniorum  divi- 
dcndi  et  dispensandi. 


Statutes   of   pjcnrj)   VIM.     (1545)  155 

si   niillus    error  inventus  sit,  merentur  ipsi  gratiani ;    siu   autem  cap.  xxix. 
aliquis    repertiis    sit,   is  jier    pra^sentes    emeudetur   quatenus    eis  ^^  ^^  ^^jj. 
videbitur   opportunum.     Considerantes  autem    quam    exigua    sit  meatu  ma- 
summa  ilia  j^ro  magistri  et  sociorum  commeatu  prius  assigiiata,   dQuuji 
5  propterea  ultra  et  praeter  prnedictas    summas   commeatus  eisdem  etc. 
singidis   hebdomadis,    si  per   tres   integros  dies  domi    comrnorati   anarance'of 
fiierint,  tres  solidos  cum  quatuor  denariis  volumus  allocari,  ita  ut  ^vided  **  ""^ 
hcbdomadatim  inter  socios  dividatur  quam   din  singulis   oboluni  amon^t 
suppeditare  possit.     Sed   et  pro  Divi  Johannis  Evangelistae  festis  who'have'^^^ 

10  ad   angendas   communas,  pi'seter  hebdomadarixm   victiim  et   auc-  dence  three 
tarium  prius  hebdomadatim  concessum,   sociis   quidem  quindecini  on  each  of 
solidos,  discipnlis  vero  qninque  solidos  pro  utroqne  lioruni  festorum  of|[  joj^*'^ 
separatim    allocari    volnmus.       Thesaui'arios   insuper   prohibemus  to  have^an 
qnod   quamvis    diversis    sei)timanis   in    quovis   anno    excessus    et  allowance  of 

1 5  detrimentum    commeatus    contingat,   ne    in    finali    computo   anni  schoiareofs*. 
amplior   allocatio  commeatus  fiat   nllo   modo,    quocunque  colore,  f(fjJ;^o°sty 
quam  supra  exprimitur.     Eosdem  insuper  tliesaurarios   iuramento  goo'd  by%ur- 
pariter  et  scri^ito   obligatorio  magisti'o  et  senioribus  astringi   vo-  ^'"'^" 
lunius,  nt   quemadmodum  ea  quae  in    finali   computo   supererunt 

20  fideliter  reddant,  ita  et  si  quae  perdant  infra  unum  mensem  finalem 
compotum  proximo  sequentem,  nisi  magister  et  maior  pars  prasdic- 
torum  ulterius  tempus  solutionis  prorogari  et  difierri  decreverint, 
solvere  et  restituere  cogantur.  Denique  magistri  et  ceterorum 
omnium  prpedictonnn  conscientias  ad  iudicandum  et  prosequendum 

2  5  id  qiiod  in  hac  i)arte  iustum  et  rationi  consentaneum  crediderint 
quantum  possumus  in  Domino  oneramus,  scclusis  interim  ira^ 
odio,  amore  et  affectionibus  quibuscunque. 


156         33is|bop   §\sWs   Statutes.     (1530) 


CAP.  XXX. 
DE  SENK8- 
CALLO  AU- 
LJE. 


l''.uli  p-a- 
(liiatc  fellow 

(nut  iK'ill^' 

president, 
nor  a  doctor, 
nor  B.D.,  nor 
a  preacher, 
nor  a  senior, 
nor  profes- 
sor) to  be 
steward  in 
liis  turn  for 
a  month  or 
week  at  the 
least. 

Office  of 
steward. 


[CAP.  XXX.] 
De  Senescallo  AiUce. 

CUM  NIHIL  bonse  fidei  gravius  accident,  qiiam  si  fraiidis  sus- 
picione  suggilletur,  cui  non  alio  £eque  modo  ])otest  occiiiTi, 
quani  si  vcl  in  propatulo  vel  sub  te.statione  omnia  fiaiit  cpife  ansain  5 
fraudandi*  possent  prsebere,  recte  nos  hiiic  cousulturos  rati  sumiis 
si  commuiii  iiiancipio  in  emendis  -sactualibiis  aliqnem  adiuugamus 
qni    pretia   eorundem    posset   observai-e.     Qnocirca   statuiums    et 
voluraus  ut  nnus  buius  collegii  socius  graduatiis,  non  prsesidens, 
non  doctor,  nee  tbeologiaj  baccalaiireus,  nee  ulhis  de  concionatori-  10 
bus  per  statuta  assignatis,  nee  lectores  publici,  vice  sua  et  ordine 
secundum  gradum  servando  (ita  ut  absens,   cum  redierit,   suam 
vicem   suppleat)    sit    escidentorum  et  Adctualium  omnium  in  illo 
mense  vel  saltern  liebdomada  emendorum  supervisor,  et  senescallus 
cum    supervisione   et   dispositions    duorum    thesam-ariorum,    aut  1 5 
saltern  unius,  particulas  quoque  omnium  et  singidanim^  enq)tio- 
num,   provisionvim   et   expensarum  quarumcunque  pro  ilia  septi- 
mana,  nomina  prsesentium  ac  extraneorum  ad  onus  collegii  recep- 
torum  manu  sua  scribat,   vel  legitime  impeditus  per  alium  non 
tlicsauraiium   scrlbi   faciat,   et  in   die  Veneris,  si  conmiode  fieri  20 
poterit,  aut  ad  summum  in  die  Sabbati  adsit  cum  thesaurariis  et 
obsonatore  de  .singulis  emptiouibus,  i)roA'isionibus  et  exjjensis  ipsius 
septimaupe  fideliter  acturus  et  visurus.     Nee  liceat  cuiquam  the- 
saurai'ionim  aut  alii  cuivis  in  virtute  iuramenti,  senescalli  libro 
semel  scripto,  postea  inserere  nomen  alicuius  qui  abfuit  pro  prje-  25 
senti,  aut  extranei  ullius  addere  nomen. 


Master's 
talilc  for  tlio 
in:istor  or 
president, 
and  such 
fellow»  as 
they  invito  to 
it. 


[CAP.   XXXI.] 

Be  Mensis  Magistri  et  aliorum. 

IN  IIOMINUM  coetu  quantum  ornamenti  et  splendoris  obtinet 
ordine  atque  gradu  singula  distribui,  tantum  sane  dedecoris  et  oq 
squaloris  accedere  necesse  erit  ubi  sunnua  imis,  ima  sunimis  abs- 
que delectu  confunduntur.  Quae  confiisio  ut  non  in  aida  minus 
ac  mensis  quam  in  sacello  et  alibi  evitetur,  mensas  quoque  ipsas 
ex  ordinum  varietate  condicioneque  duximus  distingucndas.  Quo- 
circa  statuimus,  volumus  et  ordinamus,  ut  ad  principalem  mensam  35 
et  in  superior!  sede  ciusdem,  sen  in  juensje  medio  sedeat  magister, 
si  velit,  et  ad  unum  cum  eo  ferculum  (nisi  adsint  extranei  iudicio 
1  fr.tudendi  MS.  "  sintruloruin  MS. 


Statutes  of  l^fnrn  Fe$.     (1545)  157 


PAT)      YYY  CAP.  XXX. 

UAr.  AAA.  yg  ggjjj.g. 


i)e  Senescallo. 


CALLO. 


NE  MANCIPI  omnia  sine  teste  ementi  fraudandi  ansa  dare- 
tur,  liic  nos  consulto  et  rectc  facturos  rati    sumiis,   si    com- 
5  muni    mancipi  in  emendis   victixalibus  aliquem   adiungamus   qui 

pretia  eorundem  possit  obsei'vare.     Quocirca  statuimus  et  volumus  Each  eradu- 

ut  unus  huius  collegii  socius,  non  pi'teses,  non  doctor,  nee  theologiaj  (not  being 

,  11  1  •  •!  .  .  president,  nor 

baccalaureus,  nee  ullus  de  concionatoribus   per  statuta  assijruatis  a  doctor,  nor 

1      •  •      ■^  1  1  1-    .         •  ®     .  BD.,  nora 

aut  duodecim  senioribus,  nee  lectores  pubhci,  vice  sua  et  ordme  preacher,  nor 

bursar,  nor 

I O  secundum  gradum  servando,  ita  ut  absens  cum  redierit  suam  vicem  fofessor)  to 

°  '  be  steward  in 

suppleat,  sit  esculentorum  et  victualium   omnium    in  illo  mense  jJJon"|^"  r"*^  * 


vel  saltem  hebdomada  emendorum  supervisor,  cum  consilio,  si  opus   J^^^ 


week  at  tlio 


list. 


sit,  magistri  aut  eius  vices  gerentis.     Particulas  quoque  omnium   office  of 
et  singularum  emptionum,  pro\isionum  et  expensarum  quarum- 

1 5  cunque  pro  ilia  septimana  vel  mense,  nomina  i:>r0esentium  et  ex- 
traneorum  ad  expensas  collegii  receptorum  manu  sua  scribat,  vel 
legitime  impeditus  per  alium  non  tbesaurarium  scribi  faciat,  et  in 
die  Veneris,  si  commode  fieri  poterit,  aut  ad  summum  in  die 
Sabbati  adsit  cum  thesaurariis  (quos  etiam  a  senescalli  mimere 

20  eximimus)  et  obsonatore,  de  singulis  emptionibus  provision  ibus  et 
expensis  sure  septimanse  vel  mensis  fideliter  supputaturus  et  omnia 
ut  recte  fiant  visurus,  nee  liceat  cuiquam  tliesaixrariorum  aut  alii ' 
cuivis  in  vii-tute  iuramenti,  senescalli  libro  semel  scripto,  postea 
inserere   nomen  alicuius   qvii    abfuit    pro    prsesente,   aut  extranei 

2  5  ullius  addere  nomen  aut  clanculum  inique  delere. 


CAP.  XXXI. 

De  Mensis  Magistri  et  aliorum. 

IN    HOMINUM  coetu  quantum   ornamenti  et  splendoris  obti- 
net  ordine  atque  gradu  singula  distribui,  tantum  sane  dedecoi-is 
30  et  squaloris  accedere  necesse  ei-it  ubi   summa  imis,  ima  summis 
absque  deleetu  confunduntvir.     Quae  confusio  ut  non  in  aula  minus 
ac  mensis  quam  sacello  et  alibi  evitetur,  mensas  quoque  ipsas  ex 
ordinum  varietate  condicioneque  duximus  distingxiendas.    Quocirca   Masters 

.         .       .      .  .        table  for  the 

statuimus,  volumus  et  ordmamus  ut  ad  principalem  mensam  et  in   master  or 

prosidcnt,and 

35  superioi'i  sede  eiusdem  aut  ubi  velit  sedeat  magister,  et  ad  unum   snciifeiiows 

1  aliisMS.  invite  to  it. 


158 


33isf)op  jpisf)er's  ^tntutcs.     (1530) 


CAP.  XXXI. 
DE  MEN- 
SIS  MAGI8- 
TRI  ET  ALI 
ORUM. 


First  sido- 
tivble  on  the 
right  hand 
for  the  re- 
maining fel- 
lows. 

First  side- 
table  on  the 
left  hand  for 
graduate 
scholars  and 
priests. 

Other  tables 
for  undergra 
(luatcs  and 
servants. 

Strangers. 


Lursars'  and 
steward's 
tiiblo  near 
the  butteries. 


After  the  bell 
lias  been  runi? 
the  meat  shall 
be  served  up 
by  scholars 
and  others 
appointed 
for  the  pur- 
pose, who 
shall  also 
clear  away 
the  plates 
and  napkins. 
No  one  but 
the  niiistcr  to 
receive  his 
connnons  out 
of  hall,  ex- 
cel)! by  spe- 
cial leave. 


None  but 
the  nia.stcr, 
iiresident. 
tiursars  and 
Bli'ward  to 
enter  the 
butti'riea 
without 
leave. 

Miistor  or 
president  or- 
dinarily to 
dine  and  sup 
in  hall. 


niagistii  prgeferendi)  sedeant  alii  item  socii,  quos  magister  duxerit 
asciscendos,  ita  ut  couvocet  illorum  prjestantioi-es ;  inagistro  vero 
absente,  tunc  prsesideiis  aut  in  eius  absentia  pr£esidentis  depiitatus 
convocet  tres   socios   ex  prsestantioribus  et   dignioribus;    deinde 
etiam  ad  mensam  princijialem  sedeant  tot  reliqui  socii  quot  ad  illius  5 
mensse  completionein  sufficiant.      Et  ad  priinam  lateralem  mensam 
ex  dextra  pai'te  aulje  sedeant  residui  socionim  (si  qui  fuerint)  sine 
delectu  ant  vendicatione  loci.     Ad  priniam  lateralem  mensam  ex 
sinistra  parte  aulse  sedeant  reliqui  discipuli  gi-aduati  et  sacerdotes 
etiam  sine  delectu  aut  vendicatione  loci.     Deinde  ad  aliasmen  sas  lO 
ex  utraque  parte  sedeant  discipuli  non  graduati  et  reliqui  niinistri 
collegii.     Non  tamen  proliibemiis  quin  interdum  ad  omnes  mensas 
possint*  sedere  extranei  per  se  aut  cum  aliis  mixti,  secundum  dis- 
cretionem  magistri,  aut  eo  absente  prsesidentis,  vel  ambobus  absen- 
tibus  prtesidcntis  deputati,  unius  piaeterea  thesaurarii  et  senescalli,  1 5 
secimdiim  formam  in  his  nostris  statutis  descriptam.     Potenint 
etiam  alii  inferiores,  eiusdem  tamen  ordinis,  per  senescallum  vocaid 
ad  aliquam  su])eriorem  mensam  ad  supplendum  ferculi  numernm. 
Ad  mensam  vei'o  potario  aut  panario  propiorem,  si  id  magistro  et 
senioribus  Adsum   fuerit  conducibile,  sedeant  duo  thesaui-arii  aut  20 
eomm  deputati,   senescallus  anise  et  alius  q\iem  senescallus  cum 
consensu  thesaurariorum   accerserit.     Qnibus   omnibus  ad  aulam 
per  campanam  hora  debita  convocatis  et  cum  silentio  sedentibus, 
volum\is  ut  celeriter  apponantur  cibus  et  potus  per  discipulos  et 
alios  ad  hoc  deputatos.     Anferantur  item  patinte  et  mappse  per  25 
cosdem  discipulos  et  alios  ad  hoc  deputatos.     Nolumns  tamen  ixt 
aliquis  dicti  collegii  etiam  officiarius,  prseter  magistrum,  comnumas 
suas  vel  quidjiiam  eorum,  loco  extra  aulam  collegii  ad  imj^ensas 
eiusdem  sciens  et  })nideiis  comedat,  recipiat  aut  habeat,  nisi  ex 
causa  admodum  rationabili  et  ea  ])cr  magistrum,  vel  eo  absente  30 
prresidentem,  vel  his  abscntibus  ex  septem  deputatis  sociis  maxiino 
seniorcm  tunc  in  universitate  praisentcm  et  unum  thesaurarium 
l)iimitus  approbanda.     Ncc  liceat  cuiquam  ingredi  j)otarium  aut 
panarium  prseter  magistrum,  ]n-£esidentem,  thosaurarios  et  senes- 
callum, nee  ibi  sedere,  nisi  ex  causa  approbata  per  magistrum  aut  3v5 
eius  locum  tenentem  vel  approbanda,  nisi  aliquando  extranei  ho- 
ncstas  cogat  rei)ente  introduci,  sub  poena  privationis  convictus  per 
diem  unum.      Statuimus  quod  magister,  a\it  in  eius  absentia  pne- 
sidens,  una  cum  sociis  omnibus  et  discip\ilis  in  academia  prajsen- 
tibus  coiLscdeant  in  aula  collegii,  (juandotnuique  vol   pransuii  v(^l  40 

'  possvuit  MfS. 


Statutes   of  ^cnry  YMl.     (1545)  159 

cum  eo  forculuni  (nisi  adsint  extrauei  iudicio  magistri  prseferendi)  cap.  xxxi. 

sedeant  alii  item  socii  quos  nuigister  duxerit  asciscendos :  magistro  magistri 

vero   absente    idem   faciat  prseses,   aut  in  eius  absentia  prsesidis  et  alio- 
depiitatus;  deinde  etiam  ad  mensam  princiimlem  sedeant  tot  socii 

5  reliqui  quot  ad  illius  meusie  completionem  sufficiaut.     Ad  primam  First  sidc- 

lateralem  mensam  ex  dextra  parte  aulae  sedeant  residui  socionim  right  hand 

(si  qiii  fuerint)  sine  delectu  aut  vendicatione   loci.     Ad  primam  mainiug  fci- 

lateialem  meiisam  ex  sinistra  jjarte  aulte  sedeant  I'eliqui  discipuli  pirst  side- 

graduati  et  sacerdotes  etiam  sine  delectu  aut  vendicatione  loci.  ieftiiand*'° 

10  Deinde  ad  alias  mensas  ex  utraque  parte  sedeant  discipuli   non  8choTars"and 

graduati  et  reliqui  ministri  coUegii.     Non  tamen  prohibemus  quin  otiier  tables 

interdum  ad  omnes  has  mensas  possint'  sedere  extranei  per  se  aut  graduates 


and  servants. 
Strangers. 


cum  aliis  mixti  secundum  discretionem  magistri,  aut  eo  absente 
prajsidis,  vel  ambobus  absentibus  prsesidis  deputati,  univis  praeterea 
I  5  thesaurarii  et  senescalli  secundum  formam  in  his  statutis  descrip- 
tam.  Poterunt  etiam  alii  inferiores,  eiusdem  tamen  ordinis,  per 
senescallum  vocari  ad  aliquam  superiorem  mensam  ad  supplendum 

ferculi  numerum.     Ad  mensam  vero  potario  et  panario  propiorem  Table  near' 

(si    id  magistro    et    senioribus  visum  fuerit  conducibile)  sedeant  for  the  bur 

.  sars,  the 

20  duo  thesaurarii  aut  eorum    de])utati,    senescallus    aulae    et    alter  steward  and 

'■  one  dean. 

decanorum.     Quibus  omnibus  ad  aulam  per  campanam  hora  de-  After  the 

bita  convocatis,  volumus  ut  celeriter  apponantur    cibus  et  potus  rung  the 

per  discipulos  et  alios  ad    hoc    deputatos.     Nolumus    tamen    ut  served  up  by 

...  ^    .      .  .  scholars  and 

aliquis  dicti  collegii  etiam  omciarius  prseter  magistrum  communas  others  ap- 

25  suas  vel  quippiam  eorum  loco  exti'a  aulam  collegii  ad  impensas  the  purpose. 

eiusdem  sciens  et  prudens  comedat,  recipiat  aut  habeat,   nisi  ex  themaste'rto 

•  rficsivc  his 

causa  admodum  rationabili  et  ea  per  magistrum,  vel  eo  absente  commons  out 

pra3.sidem,  vel  iis  absentibus  socium  maxime  seniorem  tunc  in  uni-  cept  by  spe 

....  cial  leave. 

versitate  prtesentem,  et  unum  thesaurarium  primitus  approbanda.  None  but  the 

30  Nee  liceat  cuiquam  ingredi  potarium  aut  panarium  prseter  magis-  stewlryiand 

trum,  preesidem  et  thesaurarios,  decanos,  lectores  puniendi  gratia  et  'puniendi 

senescallum,  nee  ibi  aliquamdiu  sedere,  nisi  ex  causa  approbata  per  enter  the 

magistrum  aut  eius  locum  tenentem  vel  approbanda,  nisi  aliquando  without 

extranei  honestas  cogat  repente  introduci,  sub  poena  privationis  Master  or 

35  convictus  per  diem  unum  per  magistrum,  vel  in  eius  absentia  prse-  ordinarily  to 

sidem.     Statuimus  etiam  ut  magister,  aut  in  ems  absentia  prseses,  in  haii. 
una  cum  sociis  omnibus  et  discipulis  in  academia  prsesentibus  oon- 
sedeant  in  aula  collegii  quandocunque  vel  pi-ansuri  vel  ccenaturi 
sunt,  nisi  ex  causa  necessaria.    Causae  vero  quando  huiusmodi  con- 
J.O  tigerint,  approbationem,  quantum  ad  aliquem  vel  aliquos  sociorum 

'  possunt  MS. 


160  iaisjop   jPis!)er's   Statutes.     (1530) 


CAP.  XXXI. 

DE  MEN- 
SIS  MAGIS- 
TUI  ET  ALI- 
ORUII. 


Dinner  or 
supper  in 
parlour. 


Penalty  for 
absence  from 
tlie  appoint- 
ed place  of 
(liimer  or 
fupper. 


Cfrnaturi  snnt,  nisi  ex  caiisii  necessaria.  Causa^  vero  quando  Luiiis- 
juodi  contigerint,  approbationem,  quantum  ad  aliquem  vol  aliqnos 
socionim  aut  discipnloriim  spectat,  magistri  sen  vices  eius  gerentis 
iiidicio  permittinius :  magistri  vero  causani  ipsius  conscientiffi  re- 
ferimus  iudicandum,  modo  non  in  consuetudinem  id  ipsum  duxerit.  5 
Neque  tamen  prohibemus  per  hoc  statutnm  magistrum,  aut  eo 
absente  pra>sidentem,  et  socios  aliquando  in  coenaculo  vel  pransuros 
vcl  ccenaturos,  si  magistro,  aut  in  eius  absentia  pra^sidenti,  ita 
xasum  fuerit.  Si  vero  prseter  approbationem  magistri,  aut  eo  ab- 
sente pra'sidcntis,  quLsquam  sociorum  aiit  discipulorum  prandeat  lO 
ant  ca^net  non  in  locis  pra\scriptis  et  limitatis,  liuuc  luiius  dioi 
victu  privari  volunius  et  ordinamus. 


strangers  not 
to  be  intro- 
duced at  tlio 
expense  of  tlie 
C(ille};e  nor  to 
the  hurt  or 
liiiidrance  of 
any  member 
of  It. 


Master  or  his 
deputy  with 
the  advice  of 
a  bursar  may 
invite  stran-" 
gers ;  for 
eaehofwliom, 
if  they  sit  at 
theliigh  tal)le, 
the  college 
shall  allow 
4(/.  for  each 
meal ;  if  at 
tlie  f<'llo\vs' 
table,  -Id.  (or 
on  fea.st  (lays 
;tii.);  if  at  the 
scholars' 
table,  hi.  (or 
on  feast  ilavs 


[CAP.  XXXII.] 
De  Extraneis  non  introducendis. 

NE   SUPERVACANEIS   gi-avetur   collegium   sumptibus  aut  1 5 
frequenti  liospitio  impediatur  studium  augescatque  luxus,  hoc 
statuto  jjrohibemus  ne  quisquam  huius  collegii  socius  scholaris  ant 
discipulus  vel  ipse   magister  parentes,  fratres,   consanguineos  vel 
extraneos,  unum  vel  plures,  ad  onus  dicti  collegii  introducat  axit 
cui(juam  sociorum  scholarium  vel  aliorum  per  extraneorum  iutro-  20 
ductioneni  inferat  occasionem  ut  a  stuilio  impediatur  aut  in  rebus 
damnum  aliquod  patiatur.     Permittimxis  tamen  ut  si  ad  aliquem 
})ra;dictorum  pai'entes,  consanguinei  aut  alii  amici  accesseriut,  ma- 
gistri   aut    prajsidentis   aut    his   absentibus   prsesidentis  deputati 
venia  impetrata  possunt  in  aula,  cubiculo  vel  coenaculo  *  sedere  aut  25 
discumbere  ad  sumptus  invitantium,  non  collegii,  et  sine  ceterorum 
damno  aut  impedimento.     Si  tamen  magister  in  collegio  pi-jesens, 
aut  eo  absente  prfesidens,   aut    utroque  absente  deputatus   prje- 
sidentis,  extraneos  siipervenientes  pro  utilitate,  commodo  et  honore 
collegii  cum  consilio  iinius  thcsaurarii  invitaverit,  volumus  ut  in-  30 
vitatis  in  aula  vcl  alibi  infra  collegium  discumbentibus  secundum 
discretionem  magistri,  aut  eo  absente  pri\?sidentis,  et  imius  thcsau- 
rarii secundum  eorum  statum  et  gi-adum  debite  providcatur.     Et 
ne  comnumie  magistri  aut  aliorum  ])er  tales  invitjxtos  nimis  one- 
rentur,  volumus  quod  pro  qualibet  persona  sic  invitata  ad  ferculum  3  5 
magistri,  vel  eo  absente  pra-sidentis,  in  aula  sedentis  singiilis  vici- 
bus   fjuatuor  denarii,  ad   ferculum  et  ad  mensam   socioruni  duo 
denarii,  ad  mensam  discipulorum  et  famulorum  xuius  denarius  pro 

'  seiiaculo  MS. 


Statutes  of  fL^cnrj.)  UIM,     (i545)  161 

aut  disci])iilonim  spectat,  manristri  seu  eius  vices  ejerentis  iudicio  cap.  xxxi. 

.      .  .         .  .       .  .  .  „      .  DE  MENSIS 

})eriiiittiimi.s  :   magistri  vero  causam  ipsms  conscieutia^  reierimus  magistri 

iudicandam,  modo  non  in  consuetudinem  id  ipsuin  duxeiit.    Neque  et  ali- 

ORUM 

taiueu  i)roliibemus  per  lioc  statutum  niasristriun,  aut  eo  absente  ^. 

■I  -t  o  '  Dinner  or 

5  pra'sidem,  et  socios  aliquando  iu  ccenaculo  vel  prausuros  vel  ccena-  p'^yjf^'" 
turos,  si  magistro,  aut  iu  cius  absentia  prsesidi,  ita  visum  fuerit.    Si 

vero  praiter  approbationeni  masfistri,  aut  eo  absente  praesidis,  quis-  Penalty  for 

t^  i  i.  o  '  1  '     i.  absence  from 

quam  sociorum  ant  discip\iloruin  prandeat  aut  coenet  intra  col-  *,'j^g''J',\'f"""'^'^ 

legium,  nisi  in  locis  prsescriptis  et  limitatis,  liunc  unius  diei  victu  ^^l^fj.°'^ 
10  l>rivai'i  volumus  et  ordinamus. 


CAP.  XXXII. 

De  Extraneis  non  inti'oducendis. 

NE   SUPERVACANEIS   gravetur   collegium   sumptibus  aut 
frequenti  liospitio  impediatur  studium  augescatque  luxus,  hoc 

1  K  statute  proliibemus  ne  quisquam  Imins  collegii  socius  scholaris  vel 

discipulus  aut  ipse  magister  parentes,  fratres,  consangiiineos  vel  strangers  not 

!••  ii-'-ii  ,tobe  intro- 

extraneos,  unum  vel  plui-es,  ad  sumptum  dicti  collegii  mtroducat  ducedattiie 

expense  of 

aut  cuiquam  sociorum  scholarium  vel  aliorum  per  extraneorum  the  college, 

.  .  .  ...  .  "f""  ^°  *'^^ 

introductiouem  inferat  occasionem  ut  a  studio  impediatur  aut  in  hurt  or  hin- 

^  drance  of  any 

20  rebus  aliquod  damnum  patiatm-.     Permittimus  tamen  ut   si   ad  member  of  it. 
aliquem  pra?dictorum  parentes,  consanguinei  aut  alii  amici   acces- 
serint,  magistri  aut  prajsidis  aut  iis  absentibus  prsesidis  deputati 
venia  impetrata  possint  in  aula,  cubiculo  vel  ccenaculo  sedere  aut 
discumbere  ad   sumptus    invitantium,   non  collegii,  et    sine    cete- 

2  =;  rorum  damno  aut  impedimento.     Si  tamen  magister  in  collegio  Master  or  ins 

^  ^  *  ,  deputy  with 

prsesens,  aut  eo  absente  prseses,   aut   utroque  absente  deputatus  the  advice  of 

'■  ^  a  bursar  may 

prsesidis,  extraneos  supervenientes  pro  utilitate,  commodo  et  ho-  invite  strang- 

'■  '  ^-  A  '  ers ;  for  each 

nore  collegii  cum  consilio  unius  tliesaurarii  invitaverit,  volumus  ut  °/  whom  if 

o  '  they  sit  at 

invitatis  in  aula  vel  alibi  infra  collegium  discumbentibus  secundum  tj^^ie'fljg  ^.^x- 

30  discretionem  magistri,  aut  eo  absente  prsesidis,  et  unius  thesaurarii  aifow'id'for 

secimdum   eorum  statum  et  gradum   debite  provideatur.     Et  ne  ffauhe'fei'- 

,  •  ^   •         j_T  ii''j_i  ••  lows' table, 

commeatus  magistri  aut  aliorum  per  tales  mvitatos  nunis  oneren-  ^a.  (or  on 

tur,  volumus  quod  pro  qualibet  persona  sic  invitata  ad  ferculum  3d.);  if  at  the 

,  ....  ,  ,..,...,  scholars' ta- 

magistri,  vel  eo  absente  ])r8esidis,  m  aula  sedentis  singulis  vicious  bie,  id.  (or 

\  ^  onfeast- 

35  quatuor  denarii  distribuantur ;  ad  ferculum  et  ad  mensam  socio-  days  2d.) 
mm  duo  denarii,  ad  mensam  discipulorum    et  famulorum  unus 
denarius  pro   qualibet  refectione   de  bonis   collegii    persolvantur. 

Y 


1G2  33isf)op   jpis!)ev's   Statutes.     (1530) 


CAP.XXXII. 
DE  EXTKA- 
NEI8  NON 
INTRODO- 
CENDIS. 


If  the  enter- 
tainment be 
out  of  the 
hall,  the 
allowiince 
shall  be  kft 
to  the  dis- 
cretion of  the 
nijister  or  his 
deputy  and  a 
bursar. 

Strangers 
not  to  pass 
the  niglit  in 
college  with- 
out special 
leave. 

Penalties. 


Admission  of 
females. 


Definition  of 
'  strangers. ' 


(lualibet  icfectioue  cle  bonis  collegii  pcrsoh-antur.  Quod  si  dies 
convi\ii,  sive  pietantia;  ut  ai)i)ellant,  vel  aliquid  ultra  ordinarium 
et  quotidianum  pro  huiusmodi  extraneo  prseparatum  et  ei  appo- 
situm  fuerit,  tuuc  pro  eo  sedente  ad  nieusara  socioruni  tres  denarii, 
et  ad  mensam  discipulorum  duo  denarii  allocentur.  Sin  autem  alibi  5 
quam  in  aula  eum  sedere  contigerit,  tunc  secundum  discretionem 
niagistri,  aut  eo  absente  pn^sidentis,  et  utroque  absente  pra^sidentis 
deputati,  et  unius  tliesaurarii  citra  luxum  et  superfluitatem  pro- 
videatur  eisdem.  Adicinius  quoque  ut  nulla  persona  (cuiuscunque 
gradus  aut  condicionis  existat)  intra  collegiuiai  dictum  sine  facultate  lO 
magistri,  aut  eo  absente  prtesidentis,  aut  utroque  absente  prse- 
sidentis  deputati,  noctu  liospitetur,  cubet  aut  pemoctet.  Si  quis 
socius  aut  disciinilus  dicti  collegii  contra  formam  liuius  oi-dina- 
tionis  ad  peruoctandum  intra  dictum  collegium  quemjiiam  admi- 
serit  sen  comestioni  aut  pemoctationi  huiusmodi  causam  aut  occa-  1 5 
yionem  dedei-it,  prima  ^dce  per  septimanani,  secunda  per  quinde- 
nam,  tertia  per  mensem  convictu  privetur  ipso  facto :  et  si  forte 
postea  in  ea  re  transgi-essor  inventus  fuerit,  ipsa  poena  aut  alia 
gi-avior  contra  ipsum  debite  aggi-avetur  secundum  disci'etionem 
niagistri,  aut  eo  absente  pra^sidentis  et  unius  thesaurarii.  Ceterum  20 
lit  uullam  ignominiae  maculam  collegium  conti*ahat,  nulla  unquam 
femina  nisi  valde  lionesta  famieque  inviolatse  conclave  quodvis  col- 
legii perinittatur  ingredi,  nisi  ex  causa  legrotationis  manifestae  aut 
ex  alia  quavis  urgentissima  per  magistrum  aut  praesidentem  appro- 
banda.  Extraucos  autem  appellamus  onmes  (juibus  ex  ordinatio-  2  5 
nibus  nostris  et  statutis  vestes  aut  communaj  non  sunt  assignata?, 
vel  ad  statuta  nostra  non  adiurati'. 


[CAP.  XXXIIL] 
De  Mora  non  trahenda  in  Aula  post  Befectiones. 

^pURPILOQUIA,   detractionos,  iurgia,  scurrilitatcs,  verbositas  30 
-L   et  cetera  linguae  Aitia  raro  vacuum  comitantur  ventrem,  ac 

'  Read  "adiuratos"  or  "qui  ad  at.  u.  non  sunt  adiurati"  (cf.  St-iit.  Corp.  Chr. 
Oxon.  c.  34,  p.  80,  and  Stat.  Card.  Coll.  O.xon.  p.  1,^3). 


Statutes   of   |i^enr|)  tTMl.     (1545)  163 

Quod  si  dies  convivii  sen  lautioris  alicuius  apparatus,  quo  ultra   cap.xxxii. 

.  .  .  DK  EXTUA- 

ordinariuni  et  quotidianum  ])ro  huiusmodi  extraneo  prseparatum  et   neis  non 
ei  appositum  fuerit,  tunc  pro  eo  sedente  ad  mensam  sociorum  tres   introdu- 

.  .       .  ..  CI-         CENDIS. 

denarii,  et  ad  mensam  discipulorura  duo  denarii  allocentur.     Sin  j^  ^^^  ^.j^jg^. 

5  autem  alibi  quam  in  aula  eum  sedere  contigerit,  tunc  secundum  ^""'i"iii*° 

discretionem  magistri,  aut  eo  absente  prsesidis,  et  utroque  absente  shau  be"ieft'^^ 

pi-jesidis  deputati,  et  unius  thesaurarii   citra  luxum  et  excessum  crotimi'of  the 

.  ,       ,  .     ,  AT-  .11  •  master  or  his 

])rovideatur   eisdem.     Acucimus  qxioque  ut  nulla   persona,   cuius-   deputy  and  a 

,....  .  II-  1-  •  bursar. 

cunque  gradus  aut  condicioms  existat,  intra  collegium  tlictum  sine   gt^anKcrs  not 
I O  facultate  magistri,  aut  eo  absente  praesidis,  et  utroque  absente  prfe-   '{Ig^JiTn  coi- 
sidis   deputiiti,    noctu  hospitetur,    cubet   aut    pernoctet.     Si    quis   sp^iai  leave 
socius  aut   discipulus  dicti   collegii  contra  formam  huius  ordina-   Penalties. 
tionis  ad  pemoctandum  intra  collegium  quempiam  admiserit  seu 
comestioni  aut    pernoctationi   huiusmodi   causam  aut   occasionem 
I  5  dederit,  2)rima  vice  per  septimanam,  secunda  per  quindenam,  tertia 
per  mensem  convictu  privetur  ipso  facto :    et  si  postea  in   ea  re 
transgi'essor  inventus  fuerit,  poena  ipsa  aut  alia  gi-avior  contra  eum 
debite  aggi-avetur  secundum  discretionem  magistri,  aut  eo  absente 
prsesidis,  et  unius  tbesaurarii.     Ceterum  ut  nuUam  isTiominiaj  ma-    Admission  of 

^  '  .  .  .   r  females. 

20  culam  collegium  contraliat,  nulla  unqiiam  femina,  nisi  valde  lionesta 
famseque  inviolatse,  conclave  quodvis  collegii  permittatur  ingredi, 
nisi  ex  causa  aegi'otationis  manifestse  aut  ex  alia  quavis  urgen- 
tissima  per  magistrum,  j)r8esidem  aut  eius  vices  gerentem  ap})ro- 
banda.     Sed    quoniam  de  extraneis  superius  mentionem  fecimus,    Definition  of 

25  hie  visum  est  docere,  quos  extraneos  vocamus.  Eos  autem  omnes 
sic  appellandos  censemus  quibus  ex  ordinationibus  nostris  et  sta- 
tutis  vestes  aut  commeatus  non  sunt  assignati,  vel  qui  ad  statuta 
nostra  non  sunt  adiui-ati.     At  socios  tamen  ruri  agentes  et  alibi   Non-resident 

"  fellows  visit- 

quam  domi  commeatum  habentes,  (luoniam  nee  vit  meros  domesti-    ji'sthecoi- 

1  '    i  lege  to  pay 

30  COS  nec  ut  extraneos  (si  quando  in  hoc  casu  ad  urbem  accedant)   njea/""^ '^**^'' 
computamus,  proinde  cum  e  rure  domum  redeant,  pro  refectione 
quavis  singuli,  ne  domi  manentium  commeatum  gi'avent,  tres  obo- 
los  tantum  persolvant. 

CAP.  XXXIII. 

35  ^^  Mora  non  trahenda  in  Aula  post  Refectlones. 

QUONIAM  in  dicto  collegio  hand  exiguum  videmus  numerum   terru^pUng"' 
existere,  idcirco  eundem,  ne  exercitamentis  in  aula  celebran-  erSlhe^'^ 
dis  sit  impedimento,  hortari  visum  ut  singulis  diebus  post  pran-   the  coficge 

T  .  ...  ,  ,.  .  41,--  are  forbidden 

chum,  coenam  et  potatiunculas,  persoluta  j»rius  Altissimo  pro  ac-  to  remain 


1G4  33(s!)op   Jpist)£r's   ^tntutes.     (1530) 


CAP. 
XXXIII. 
DE  MORA 
NON  TRA- 
HENDA  IN 
AULA  POST 
llEFKC- 
TIONKS. 

After  meals, 
when  gi-ace 
Ims  been  said 
anil  the  lov- 
ing cup  has 
t,'one  round, 
and  also  after 
'  biberia '  fel- 
lows, scholara 
and  servants 
shall  present- 
ly leave  the 
hall,  unless 
when  colloL'e 
nicetiniis,  dis- 
putations,lec- 
tures or  expo- 
sitions of  the 
Bible  follow 
immediately. 

When  in  ho- 
nour of  God 
or  the  saints 
a  fire  is  made 
up  in  hall, 
the  fellows, 
scholars  and 
Bcrvants  may 
stay  to  amuse 
themselves 
with  singing 
and  repeating 
poetry  or 
tales. 


Prohibiticinof 
singing.  (Line- 
iiig,  music 
and  othiT 
noisy  j);is- 
times  m 
chambers. 

Conversation 
before  the  tire 
and  good 
cheer. 


Master  to  as- 
sign cham- 
bers. 

Two  beds,  a 
higher  and  a 
lower  or 
truckle  bed 
(rotalel.  in 
every  cham- 
ber, upper  or 


crebro  inflatum  et  repletum.  Quocirca  ut  obstemiis  priiicipiis, 
mandamus  statiientes  ut  in  dicto  collegio  singulis  diebus  post  pran- 
diuni  et  coenam,  persoluta  prius  Altissimo  pro  acceptis  .gratianim 
actione  et  potu  caritatis  bibere  volentibus  ministrato,  ac  etiam 
post  illas  potationes  quas  biberia  vocant  de  more  universitatis  pro  5 
tempore  consuetas  etiam  in  dicto  coUegio  faciendas,  soeii  omnes  et 
singuli,  cuiuscunque  gradus  aut  status  extiterint,  necnon  collegii 
ministri  sine  magno  temporis  intcrvallo  iudicio  magistri  approbando 
ad  studia  sua  vel  loca  alia  se  conferant,  nee  iuniores  ibidem  moram 
facere  xdterius  permittantur,  nisi  quaudo  vel  consilia  collegii  vel  lO 
alia  negotia  ardua  collegium  tangentia  immediate  debeant  per- 
tractari,  vel  lectiones,  disputatioues,  aut  Biblife  expositiones  et 
declarationes  continue  consequantur,  quibus  etiam  absolutis  et 
fiiiitis,  statim  decedant ;  vel  quando  ob  Dei  reverentiam  aut  su£e 
gloriospp  matris  vel  alterius  sancti  ad  solacium  omnium  inhabitan-  T  5 
tium  ibidem  construatur  ignis;  tunc  enim  permittimus  collegii 
sociis,  discipulis  et  ministris  post  dictas  refectiones  et  potationes 
gratia  recrcationis '  modesta",  ut  decet  clericos,  in  cauticis  et  aliis 
solaciis  honestis  in  aula  moram  facere,  necnon  poemata  ac  historias 
et  cetera  huius  generis  litterata  otia  inter  se  exercere,  conferre,  20 
legere  et  enarrare. 

[CAP.  XXXIV.] 
De  Cuhiculorum  Disposit'wyie. 

AB  AULA  DISCEDIMUS  ad  cubicula  ut  loca  quietis  et 
somni  veluti  post  curas  et  laborcs  receptacula.  Statuimus  25 
igitur  ut  unusquisque  dicti  collegii  in  suo  cubiculo  se  honeste 
gerat  et  modeste,  tam  cum  suo  cubiculario  quam  cum  aliis  vicinis, 
utque  nullum  quovis  tempore  a  somno,  quiete  aut  studio  impediat 
per  iminoderatos  clamores,  risus,  cantica,  strepitu.'s,  saltationes  aut 
musicorum  instnuneutorum  jiulsationes.  Et  si  aliquando  ante  3^ 
ignem  aut  alibi  animi  i-ecreandi  causii  cum  aliis  libeat  convei^sari, 
producatur  tempus  cum  moderato  silentio  in  his  quae  ad  virtutem 
et  doctrinam  attinent,  neque  in  his  flant  serotinie  commessationes 
aut  potationes,  setl  tempei-atie  et  salubres.  Sed  redimus  ad  cubi- 
cula; qua;  volumus  omnibus  huius  collegii  per  magistrum  solum  35 
deliiiiri.  In  quibus,  tam  superioribus  quam  inferioribus,  siiit  duo 
cubilia,  quorum  unum  sit  altius,  alterum  humile  aut  rotale  pro 
arbitrio  magistri  ;  in  altiori  cubct*  socius  scholaris  si  veUt,  in 
'   refectiones.  ^  cubat  MS. 


«btatutcs  of  l^enrg  VMl.     (i545)  165 

ceptis  gratianim  actione,  in  aula  catervatim  cum  clamore  diu  non        cap. 

-  XXXIII 

obambulent.     Nee  prsecipue  iuniores  ibidem  moram  facere  permit-  ^^  mora 

tantur,  nisi  quando  vel  consilia  collegii  vel  alia  negotia  ardua  ad  non  tra- 

collegium  spectantia  immediate  debeant  pertractari,  vel  lectiones,  ^^la  post 

5  disputjitiones  aut  Bibliorum  expositiones  et  declarationes,  aut  de  kefec- 
studiis  suis  aut  litteris  collationcs  colloquiave  aut  de  bonis  frugi- 

^  .       long  in  hall 

feris  rebus  ad  pietatem  honestatenique  pertinentibus  vel  ceteris  ^^^\l^^^l^^ 
huiusmodi  iudicio  magistri  approbandis  modesti  sermones  continue  fj^y/^j^ig^y*^'' 
consequuntur,  quibus  etiam  absolutis  et  finitis  statim  decedant;  vel  tures"or  ll^po- 
I O  quando  ob  Dei  reverentiam  aut  suae  gloriosse  matris  vel  alterius   Bibie\o[iow 
sancti'   aut  solacium   omnium  inhabitantium  ibidem   construitur  ™'"''  .'^'f^' 

When  in  ho- 

ignis;  tunc  enim  permittimus  collegii  sociis,  discipulis  et  minis-  "°f,^g°5j^^tg 

tris  post  dictas  rcfectiones  et  potationes  gratia  recreationis  modestse,  up-'n/fau  "^he 

ut  decet  scholasticos,  in  canticis  et  aliis  solaciis  honestis  in  aula  ii'',^°anu^ser°-' 

1 5  moram  facere,  necnon  poemata  ac  histoi-ias  et  cetera  liuiusmodi  stay  to°amuse 

litteraria  otia  inter  se  exercere,  conferre,  legere  aut  enarrare.  witiTshiging 

and  repeat- 
ing poetry  or 
talcs. 


A' 

joxx 


CAP.  XXXIV. 

De  Cubiculorum  Distrihutione. 

B  AULA  discedimus  ad  cubicula  ut  quietis  somnique  et  stu- 
20  l\.  diorum  receptacula.     Statuimus  igitur  ut  unusquisqtie  dicti 

collegii  in  suo  cubiculo  se  honeste  gerat  et  modeste,  tarn  cum  suo  prohibition  of 

cubiculario  quam  cum  aliis  vicinis,  utque  nullum  quovis  tempore  fllgf milsic"^ 

a  somno,  quiete  aiit  studio  impediat  per  immoderatos  clamores,  ri-  noisy  pas- 

.  .  .  times  in 

sus,  cantica,  strepitus,  saltationes  aut  musicorum  mstrumentorum  chambers. 

2  5  pulsationes.     Et  si  aliquando  ante  ignem  aut  alibi  animi  recreandi  convewation 

••..     ,.,        ,  .  1  i         i  1         i  before  the  fire 

causa  cum  aliis  hbeat  conversari,  producatur  tempus  cum  moderato  and  good 
silentio  in  his  qupe  ad  virtutem  ct  doctrinam  attinent,  neque  in  bis 

fiant  .serotinse  commessationes  aut  potationes,   sed  temperatse  et  -^g^^^^.  ^^  ^^_ 

sobrise.     Sed  redimus  ad  cubicula;  quse  volumus  per  magistxaim  bfils^l'itha 

30  deliniri,  habito  tamen  iuxta  conscientiam  suam  uniuscuiusque  turn  sJJfioHty  and" 

senioritatis  turn  eruditionis  et  vii-tutis  I'espectu.     Socii  autem  nun-  f^'^'^' 

'■  _  _  Not  more 

quam  plures  quam  duo  in  uno  eodemque  cubiculo  simul  habitare  '"^^^n  two  fei- 

cogantur,  quos  tamen  hoc  statuto  non  sic  arctamus  ut  ad  minus  o°"','pyufe''' 

,    ,,      ,  ,  .„  J  same  cham- 

'      aut  sua3 — sancti    era-sed.  ber. 


166  i3isf)op  Jptsf)cr's  Statutes.     (1530) 


CAP. 
XXXIV. 

DE  CUBICU- 
LOUUM  DIS- 
POSITIONK. 

lower ;  the 
higher  bed 
for  a  follow, 
the  lower  for 
two  scholars, 
or  one  at 
least. 

Chambers  for 
master,  trea- 
sury, office  of 
clerk  of  ac- 
compts,  room 
for  barber 
and  for  mak- 
ing candles. 

Doctors  of  di- 
vinity and 
preachers.but 
no  others, 
may  have 
chambers  to 
themselves  by 
special  leave 
of  the  master. 

Reservation 
of  bp.  Fisher's 
right  to  the 
\isc  of  the 
master's 
chambers. 

Fellows  and 
scholars, 
being  up- 
wards of  14 
years  of  age, 
to  sleep  singly 
or  not  more 
than  2  in  a 
bed. 

Seniors  to 
teach  and 
direct  their 
young  cham- 
ber-fellows. 


altero  duo  discipuli,  aut  salteiu  unu-s  semper,  nisi  foi"te  magister 
[n-opter  aetatem  aut  gradum  sociorum  scholarium  aut  discipulorum 
aut  ex  alia  causa  pcrurgento  cos  aliter  collocare  maluerit  et  coUo- 
caveiit;  turri  et  cubiculis  niagistri,  et  uiio  pro  tliesaurario,  et 
altero  pro  ratiocinario,  compiito  et  aliis  quae  ad  clericum  computi  5 
attinebunt,  et  uno  alio  pro  tonstrina  et  cereis  faciendis  et  paucis 
aliis  necessariis  coUegii  usibiis  acconnnodandis  exceptis  et  in  eos 
usus  reservatis.  Neminemque  sibi  soli  cvibiciUum  unum  in  suum 
usum  habere  permittimus,  nisi  vel  doctor  in  theologia  fuerit,  vel 
ex  eorum  numero  qui  concionibus  deputentur,  neque  istis  quidem  lO 
nisi  ex  concessione  speciali  per  magistrum  data.  Porro  non  ob- 
stante hoc  statuto  cubicula  quje  px'o  magistro  constructa  sunt  meis 
usibus  resei'vo,  quoties  ad  dictum  collegium  mihi  continget  acce- 
dere,  quemadmodum  et  fundatrix  de  sua  benignitate  fieri  concessit 
in  collegio  Chiisti  quod  suis  impensis  pariter  extrui  curavit :  post  1 5 
decessumvero  meum  magister  ipse  cubicula*  possideat  in  usus  suos. 
Mandamus  insuper  \\t  socii  scholares  et  discipuli  omnes  et  singuli 
quartum  decimum  excedentes  annum  duo  vel  soli  in  singulis  et 
distinctis  lectis  intra  collegiiim  dictum  iaceant  et  cubent,  si  id 
magistro  et  senioribus  videatur  congi-uum.  Insuper  volum\is  quod  20 
seniores  iunioribus  cubiculariis  bene  consultent  et  bene  exhor- 
tentur  et  bonum  prsebeant  exemplum,  in  disciplinis  einidiant, 
crebras  transgressiones  et  errata  eis  denimtient,  cx])robrent  et  ob- 
iciant,  et,  si  necesse  erit,  ea  ad  magistrum,  priesidentem  vel  decanos 
(piam  primum  verbo  vel  scriptis  revelabunt.  2  5 


Master's 
K-ihirv 
.f6.  if.  id. 


[CAP.  XXXV.] 
De  Peiisionibus  et  Stlpendiis  MayUtri  et  alionim. 

LIBENTIUS  subitur  labor  cui  res2)ondet  emolumentum  efflagi- 
tatqiie*  iustitiaut  bene  merentibus  iustum  reddatur  privmium 
et  pro  meritis  augeatur  merces.  Statuimus  itaque  ut  magister  30 
huius  collegii,  qui  plus  ceteris  est  labomturus  maiorosque  adhibi- 
fcurus  curas  et  -vdgilias,  quippe  omnium  magister  et  minister,  jno  sue 
salaiio  annuo,  ultra  ea  qure  inferius  a.ssignantur  et  qua^  do  iurc 
'  cul>ili.a  MS.  Imt  there  is  a  -f  in  the  margin.  '^  oillairitot  MS. 


Jctatutes  of  IL^enri}   FHL     (1545)  1G7 

hhn  socii  in  eodem  cubiculo  semiicr  habitent.     Permittimus  eiiim         cap. 

XXXIV 

cuivis  e  concionatoribus  ac  duodecim  senioribiis  ut  solus  cubiciilum,    de  cubicu- 
si  velit,  cum  duobiis  discipulis  occupet  et  retiueat.     Ceteros  autem   lorum  dis- 

,  ,  .  .  ....  .  .  ,  TRIBU- 

socios  volumus  vel  ut  concionatori  aut  seniori,  si  ita  magistro  vide-   tione. 
c  bitur,  cubiculo  suo  cedaut,  vel  ut  alium  socium  sibi  aut  disciijulos   a  senior  or 

«J  .  .  preacher  may 

secundum  maffisti-i  voluntatem  assisrnatos  habeant.     Discipuli  quo-   occupy  a 

°  °^  '■  '■  chamber  »vith 

que  nunquam  plures  quam  quatuor  in  uno  eodemque  cubiculo  una  l^^*;'!.'"'?"-. 

cobabitare  cogantiu*.     Licebit  porro  magistro,  ut  prfedictura  est,  {he°mMtc"s'' 

omnia  collegii  cubicula  sociis  aut  discipulis  assignare,  nisi   quod  hisdiainifef'* 

I O  sublimius  in  turri  cubiculum  pro  tbesauraria,  et  unum  pro  ratioci-  p^eacher^'or'^ 

nai-io,  computo  ct  aliis  quae  ad  clericuin  computi   attinebunt,  et  other  "cUow 

unum  item  aliud  pro  tonstrina  et  cereis  faciendis  et  aliis  quibusdam  „  ^ 

'■  ^  Not  more 

necessariis  collegii  usibus  reservari  decernimus.     Neminem  autem   J''^°  t  ^^t 

~  lars  shall  be 

sibi  soli  cubiculum  unum  in  suum  usum  babere  pemiittimus,  nisi   oct"i'J)y'rhe'" 

1  c  doctor  theologise  fuerit  vel  unus  ex  concionatorum  numero,  neque   ^er*^  '^'"*"' 

istis  quidem,  nisi  doctorcs  fueriut,  prajterquam  ex  concessione  spe-  ber'in'^the""" 

ciali  per  magistrum  data.     Magister  vei'o  collegii  cubicula  quae  pro  vedfortrea- 

magistro  constructa  sunt  in  suos  usus  possideat.     Mandamus  in-  for'^ohfcTof^'^ 

super  ut  socii  scholares  et  discipuli  omnes  et  singuli  quartum  deci-  compts,  a 

1  1  \        ^■  ■        ■  ,.,?..,  tl"''d  for  bar- 

20  mum  excedeutes  annum  duo  vel  soli  in  singulis  et  distmctis  lectis   ber&c 
intra  collegium  dictum  iaceant  et  cubeut,  si  id  magistro  et  seniori-   vin?ty  may*^' 

i  •  1       ,  T  1  T  •  •       •      ^^  have  cham- 

bus  videatm-  congruum.    Insuper  volumus  quod  semores  lunioribus  bers  to  them- 
cubiculariis  bene  consulant  et  exliortentur  et  bonum  prsebeant  ex-   ter  may  grant 

......  ,.  .  the  same  pri- 

emplum,  in  discii)linis  erudiant,  crebras  transgressiones  et  errata  viicgeto 

pr6iicliGrs« 

2  "=;  si  quae  fuerint  eis  denuntient,  exprobrent  et  obiciant ;  et  si  necesse   Masters 

"-'  •111  •  cliambers. 

sit  ea  ad  magistiiim,  praesidem  vel  decanos  quam  primum  revela-   Keiiowsand 

scnoiflri's^ 

bunt ;  et  ut  discipuli  sociis  in  cubiculum  a  magistro  semel  admissis   '"^'"e  "p- 
museo  et  i-eliquis  commodis  ad  cubiculum  proprie  pertinentibus   ^o'si^e"'^  sm-' 
cedant,  quamvis  ante  adveutum  socii  ea  illi  possederint.  morethan*2 

in  a  bed. 
Seniors  to 
teach  and  di- 
«^  /-<  .  -i-v     17--17-17--IT  rect  their 

30  CAP.    XXXV.  young  cham- 

ber-fellows. 
Scholars  oc- 

De  Pensionihus  ac  Stipendiis  Maqistri  et  aliorum.  cupying  stu- 

■•  "  dies,  &c.  m  a 

chamber  to 

IBENTIUS  subitur  labor  cui  respondet  emolumentum  effla-  folly  feUow 
_i   gitatque  iustitia  ut  bene  merentibus  iustiun  reddatur  prae-  aftc°rwar^s  be 

...  ,  o  J    1     •  •  1  1     admitted  into 

mium    et   pro    mentis   augeatur    merces.      btatuimus    itaque    ut  the  chamber. 
35  magister  huius  collegii,  qui  plus  ceteris  est  laboraturus  maioresque  J^i!^*£iy' 
adliibiturus  curas  et  \igilias,  quippe  omnium  magister  et  minister, 
pro  suo  salario  annuo,  ultra  ea  quae  inferius  assignantur  et  quae 
de   iure    statutorum   et    ordinationum    huius    collegii   erit   alias 


I 


168 


i3(sl)op  J^isijcr's  Sbtatutcs.     (1530) 


CAP.  XXXV. 
DE  PENSIO- 
NIBUS  ET 
STIPENDIIS 
MAGISTKI 
ET  ALIO- 
KUM. 

Blaster's  ser- 
vant to  be 
inaintiiiiied 
by  tlie  col- 
lego. 

Additional 
allowiince  of 
3.«,  to  the 
master  for 
each  day  that 
he  is  absent, 
with  the  con- 
sent of  the 
presicU  nt  and 
seniors,  on 
college  busi- 
ness. 

Master's 
garden  and 
orchard  near 
his  chanibers, 
stable  and 
south  close. 
Reservation 
of  right  of 
walking  in 
the  close  to 
fellows  and 
scholars. 
The  present 
master.  Nic. 
Metcaltt',  on 
accoiint  of 
his  devotion 
to  the  col- 
lege, to  have 
a  salary  of 
£10,  and  two 
servants. 


Fellow's  pen- 
sion, 1  mark. 


Embezzle- 
ment. 


Fellows  ob- 
taining a 
benetlce.  ni- 
lieritance. 


statutorum  et  ordinationuiu  huius  coUegii  erit  alias  reccpturus,  de 
bonis  huius  collegii  ad  quatuor  anni  teriniuos  per  mauus  tliesaura- 
riorum  sex  libras  tredecim  solidos  quatuor  denarios  sterlingorum, 
videlicet  pro  quolibet  termino  triginta  tres  solidos  cum  quatuor 
dcuai'iis;  et  etiam  habeat  pro  se  famuluui  suo  minLsterio  depu-  5 
tatum  et  de  bonis  collegii  sustentatum.  Praeterea  quoties  ex  con- 
sensu })ra?sidentis  et  maioris  partis  septem  seniorum  tunc  in  uni- 
versitate  prsesentium  ad  negotia  collegii  obeuuda  exierit  quum  res 
id  exigerit,  nUiil  amplius  ei  pro  cunctis  impensis  allocabitur  quam 
pro  singulo  quoque  die  tres  solidi  et  denarii  quatiior.  Pro  diebus  10 
vero  quibus  abfuerit  volumus  iit  infra  triduum  a  i-editu  suo  per 
thesaurarios  et  septem  seniores  eisdeni  supputatis  allocationes,  ut 
dictum  est,  fiant ;  quibus  ipse  niagister  contentus  sit,  niliil  amplius 
exigens  de  collegii  bonis  absentije  suae  causa.  Habeat  prseterea 
magister  lioi-tum  et  pomerium  qiiaj  cameris  suis  vicina  sunt,  1 5 
et  locum  pro  stabulo  simul  et  clausuram  australeiu  ulti-a  pon- 
tem,  sic  quod  neminem  sociorum  aut  discipidorimi  in  ea  deam- 
bidandi  libei-tas  aviferatur.  Advertentes  tamen  liuius  viri  qui  nunc 
est,  nemj)e  Nicholai  Metcalff,  diligentiam  et  studium  erga  profec- 
tum  collegii  et  labores  baud  mediocres  quos  indies  ipsius  absol-  20 
A'eiidi  gratia  suscepit,  libras  decern  annuatim  super  commuuem 
victum  et  cetera  de  quibus  sujira  diximus  \dce  stipendii  concedi- 
mus  et  duos  famulos,  quamdiu  futiu-us  est  collegii  magister  et  haec 
statuta  curaverit  gnaviter  observari.  Ceterum  postquam  ille  ma- 
gistratum  quocunque  modo  dimiserit,  nemini  ex  aliis  qui  futuri  25 
siuit  magistri  ultra  sex  libras  tresdecim  solidos  cum  quatuor 
denariis  et  famulum  uiium  et  cetera  qua?  magistris  alibi  concessa 
sunt,  uti  supei'ius  diximus,  donari  permittimus.  Quod  si  magister 
in  negotiis  suis  pi'opriis  abfuerit,  nihil  ei  allocabitur,  sed  de  suis, 
non  collegii,  bonis  interea  vivat.  Socii  vero  singuli  singulis  annis  30 
habeant  i)ro  pensione  pra;ter  coinmunem  victum  et  vestem  unam 
marcam  ad  quatuor  anni  terminos  consuetos  per  sequales  portiones 
per  manus  thesaurariorum  persolvendam.  Adicimus  prseterea 
quod  si  cuivis  sociorum  scholarium  aut  discipulorum  impertiatur 
quicquam  de  bonis  collegii  ad  usuni  suum,  nisi  quatenus  ei  per  35 
statuta  iam  condita  concedatur,  furti  criminis  reus  erit,  nisi  foile 
j)er  quempiam  alium  benefactorem  aut  benefactores  provisum  fuerit 
unde  licebit  ei  quicquam  amplius  recipere;  quod  et  itidem  de 
magistro  volumus  intelligi,  si  quid  in  usum  suum  ipse  converterit. 
Si  (juis  autem  sociorum  bencficium  quodcunque,  liereditiitem,  pa-  40 
trimonium,  feodum,  pensionem  aut  obsequium  cum  coUegio  post 


Statutes  of  l^enrfi   F3I3I3I.     (1545)  109 


receptiirus,  cle  bonis  huius  collegii  ad  quatuor  anni  quartas  per  ma- 
iius  tliesaurarioruin  duodecim  libras,  videlicet  pro  qualibct  quai-ta 
tres  libras,  ac  etiam  habeat  pro  se  duos  famulos  suo  ministerio 
dejtutatos  et  de  bonis  collegii  siistentatos'.  Prfeterea  quoties  ex 
5  consensu  prsesidis  et  maioris  partis  senioi-um  tunc  in  universitate 
pnesentium  ad  negotia  collegii  obeunda  exierit,  quum  res  id  ex- 
egerit,  nihil  aniplius  ei  pro  cunctis  impensis  allocabitur  quam  pro 
singulo  quoque  die  tres  solicli  et  denarii  quatuor  ^  Pro  diebus 
vero  quibus  abfuerit  volumus  ut  infra  biduum  a  reditu  suo  per 

10  thesaiu-arios  et  seniores  eisdem  supp\itatis  allocationes  ut  dictum 
est  fiant;  quibus  ipse  magister  sit  contentus,  nihil  aniplius  exigens 
de  collegii  bonis  absentise  suae  causa.  Habeat  praeterea  magister 
Lortum  et  jjomeriuni  et  columbarium  qxue  cameris  suis  vicina  sunt, 
et  locum  pro  stabulo,  simul  et  clausuram  tum  australem  turn  borea- 

I  5  lem  extra  pontem,  sic  quod  nemini  sociorum  aut  discipulorum  in 
eis  deambulandi  libertas  auferatur.  Quod  si  magister  in  negotiis 
suis  propriis  abfuerit,  nihil  ei  allocabitur,  sed  de  suis,  non  collegii, 
bonis  interea  vivat.  Socii  vei'o  singuli  singulis  annis  habeant  pro 
pensione  prseter  communeni  ATCtum  et  vestem  unam  marcam  ad 

20  quatuor  anni  quai-tarios  consuetos  per  sequales  portiones  per  manus 
thesaurariorum  persolvendam.  Illi  vero  quatuor  qui  avise  nostrse 
dominse  Margaretse  fundatricis  socii  maxime  seniores  secundum 
admissionem  sunt,  prseter  prsedictam  marcam  quatuor  marcas  annu^- 
atim  habebunt  singulis  anni  quartariis  per  dictos  thesaurarios  sequa- 

25  libus  portionibus  solvendas.  Inter  i-eliquos  socios  fundatricis  et 
socios  alioi'um  subfundatorum  qui  unam  tantum  marcam  pr?eter 
communem  ^^ctum  et  vestem  quotannis  habent,  modi  lii  sacerdotes 
sint,  duodecim  libras  de  bonis  collegii  di^ddi  volumus  secundum 
discretionem  magistri  et  seniorum,  ita  ut  in  missis  et^  aliis  suis 

30  orationibus  pro  domina  fundatrice  specialiter  orent^  Nemini  ta- 
men  intra  unius  anni  spatium  ultra  quadraginta  solidos  donari  per- 
mittimus.  Adicimus  praeterea  quod  si  qiiisquam  sociorum  schola- 
rium  aut  discipulonim  recipiat  quicquam  de  bonis  collegii  ad  usiim 
suum,  nisi  quatenus  ei  per  statuta  iam  condita  conceditur,  furti 

35  criminis  reus  erit,  nisi  forte  per  quempiam  alium  benefactorem  aut 


CAP.  XXXV. 
DK  PENSIO- 
NIBUS  AC 
STIPENDIIS 
MAGISTBI 
ET  ALIO- 
HUM. 

Master's  two 
servants  to  bo 
maintained 
by  til e college. 

Additional 
allowance  of 
3.f.  4d.  to  the 
master  for 
each  day  that 
ho  is  absent, 
with  the 
consent  of 
the  president 
and  seniors, 
on  college  bu- 
siness. 

Master's  gar- 
den, orchard 
and  dovecot 
near  his 
chambers, 
stable,  north 
and  south 
close.  Kescr- 
vation  of 
right  of 
walking  in 
the  closes  to 
follows  and 
scholars. 

Fellows'  pen- 
sion, 1  mark. 

Additional 
pension  of  4 
senior  fel- 
lows, 4  marks. 


Twelve 
pounds  to  be 
di\'ided 
yearly 
amongst  the 
remaining 
fellows, 
being  priests, 
on  condition 
that  they 
shall  pray 
for  the  foun- 
diess. 

Embezzle- 
ment. 


^  For  the  words  "ac  etiam —sustentatos"  the  margin  (cf.  Stat.  Eliz.  c.  53) 
has :  "  et  pro  duorum  prjeterea  famulorum  commcatu  et  stipcndio  recipiat  quavis 
quarta  xxviijs.  vjd.  ob." 

3  For  " tres —quatuor"  the  margin  has  "quinque  solidi." 

^  "in  missis  et"  erased. 

*  "  specialiter  orunt"  underlined. 

Z 


170  ^isf)op  Jp(sf)er's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XXXV. 
DE  PENSIO- 
NIBUS  ET 
8TIPENDIIS 
MAGISTRI 
ET  ALIO- 
EUM. 

&c.,  incom- 
patible witli 
their  fellow- 
ship, to  lose 
their  pension 
on  the  day 
on  which 
thuy  take 
possession ; 
and  not  to 
recover  it, 
unless  tliuy 
resign  the 
benefice,  &c., 
within  the 
period 
limited  in  c. 
28. 

Rules  about 
pension  when 
a  fellow  is 
admitted  or 
resigns 
dunng  the 
course  of  a, 
tenn. 

Six  officers 
(the  presi- 
dent, deans, 
bursars  and 
sacrist)  to 
divide  among 
them  the 
rent  of  the 
north  close,  a 
chantry  at 
the  Round 
Church,  and 
another  at 
St  Botolpirs, 
the  oblations 
in  cliaiicl  on 
the  i  davs, 
and  20  sliil- 
lings  from  the 
treasury. 

Masses  for 
the  founders 
of  the  chun- 
tries. 

Additional 
stipend  of 
bead  lec- 
turer, 4 
markB. 
AVages  of 
manciple,  of 
barber  and 
hemi  cook, 
2(j.v.  S(/.  each, 
with  other 
lierquisites ; 
of  under 
cook,  13.«.  id.; 
of  laundress, 
S  marks. 
Waster  may 
reduce  these 
wages. 

Sizings  not 
to  exceed  u 
certain 
amount. 


tempus  alibi  definitiini  iiiconi])atibile  nactus  fuerit  pacificamque 
illiiis  possessionem  vel  ipse  vel  alius  ad  eius  commodum  et  iisum 
habuerit,  ab  ipso  prime  die  assecutionis  et  pacificfe  possessionis 
huiusmodi  cesset  omnino  eius  sti2)cndium  pitedictum  in  omne 
£evuin,  nisi  fortasse  aliquo  prsedictorum  infra  tempus,  ut  piwfertur,  tj 
limitatiim  dimisso  in  coUegio  permanere  mahierit;  tunc  enim  eo 
dimisso  peusioncm  consuetam  a  coUegio  ei  pro  tempore  dimissio- 
nem  consequente  percipere  liceat.  Et  qui  post  mensem  ab  incepto 
quovis  termino  in  dictum  collegium  admissus  fuerit,  aut  totidem 
dies  ante  postremum  diem  alicuius  termini  prjedicti  vel  ipse'  lO 
collegio  cesserit  vel  ab  eo  eiectus  fuerit,  vel  aliquod  incomjiatibile 
ut  praefertur  cum  collegio  vel  pensione  praedicta  pacifice  posse- 
derit^,  cuiuscunque  status  aut  gradus  fuerit,  pensione  sua  Integra 
careat  pro  illo  termino.  Qui  autem  in  quovis  termino  per  duos 
integros  menses  inter  socios  scholares  eiusdem  numeratus  fuerit,  1 5 
his  excejitis  prseexceptis,  pensiouem  suam  pro  rata  illius  termini  a 
collegio  recipiat.  Porro  sex  officiariis,  nempe  prsesidenti,  duobus 
decanis,  duobus  thesaurariis  et  saoristse  distribui  volumus  singulis 
annis  pro  arbitrio  magistri  et  septem  seniorum  proventum  annuuni 
l)rati  sive  clausurtB  quam  vocant  borealem  cum  duabus"^  cantariis,  20 
altera  apud  ecclesiam  Rotundam,  altera  sancti  Botulphi,  emolu- 
mentis  quoqae  oblationum  quatuor  dierum  in  sacello  fiendai-um, 
pariter  et  summa  \4ginti  solidorum  ex  tbesauraria  collegii  dejn'O- 
menda.  Quibus  stipendiis  (quatenus  ad  eorum  officia  sjjectat)  eos 
contentos  esse  volumus,  ita  tamen  ut  pro  animabus  fundatorum  25 
dictarum  cantariarum  in  missis  per  illos  dicendis  satisfaciant. 
Prseterea  principalis  lector  domesticus  prseter  et  ultra  stipendium 
superius  assignatum  qiiatuor  marcas  recipiet;  obsonator  sive  man- 
cipium  vigluti  sex  solidos  et  octo  denarios  cum  ceteris  emolu- 
mentisj  barbitonsor  viginti  sex  solidos  et  octo  denarios  cum  ceteris  30 
emolumentis;  primus  coquus  viginti  sex  solidos  et  octo  denaiios 
cum  ceteris  emolumentis;  secundarius  coquus  pro  stipendio  tresde- 
cira  solidos  quatuor  denarios;  lotrix  quoque  qiiinque  marcas.  Quod 
si  magister  cum  aliquo  i.storum  conducticiorum  minoris  quam  assig- 
uavimus  con  venire  poterit,  id  ei  licere  decoruimus  et  doclaramus.  35 
Et  quoniam  intelleximus  damna  non  mediocria  collegiis  aliis  eve- 
uisse  ab  extraoriliuario  victu  qucm  sisationes  vocant,  statuimus 
ut  nemo  discipulus  huius  collegii  suj)r.i  certam  summam  pro  sin- 
gulis soi)timanis  per  magistrum  vel  pra^sidontem,  decanum  et 
thesaiu-aiios  limitandam  in  sisationibus  cousumat.  Et  quo  crebra^  40 
'  ipso  MS.  3  pcssiderit  MS.  '■>  duobus  MS. 


Statutes  of  l^cnrB  FHL     (i545)  171 

benefactores  provisum  fuerit  uncle  licebit  ei  aliquid  am])liiis  reci-  ^'ap.  xxxv. 

.  ,        .         DE  PENSIO- 

pere :    quod  et  itidem  de   magistro  intelligi  volumus,  si  quid  in   nibds  ac 
usum  suum  ipse  coiivcrtat.     Statuimus  etiam  ut  qui  post  mensem   stipendiis 

,       .  .  .        .  ,.  n        •  1       ■  ,.  .        MAGISTRI 

ab  incepto  quovis  quartai'io  in  dictum  collegium  admissus  merit  et  alio- 

5  aut  totidem  dies  ante  postremum  diem  alicuius  quartarii  prjedicti  ^^m. 

ab  ipso  collegio  cesserit  vel  ab  eo  abiectus  fuerit,  cuiuscunque  status  pension  when 

aut  gradus  fuerit,  pensione  sua  integra  careat  pro  illo  quartario.  admitted 

Qui  autem  in  quovis  quartario  per  duos  integi'os  menses  inter  so-  course  of  a 
cios  scliolares  numeratus  fuerit,  pensionem  suam  pro  portione  illius 

I  o  quartarii  a  collegio  recipiat.     Porro  sex  officiariis,  nempe  prsesidi,  stipend  of 

duobus  decanis,  thesaurariis  et  sacristse  distribui  volumus  singulis  40*.;  of  each 

,.  ,    ,  ,  ...  .  ,.  ,         .  Aca.n2Gs.Sd; 

amns  stipendia  ad  nunc  modum:    imprimis  prsesidi  quadragmta   of  senior 

^  .  .,  ^  ^  10  bursar,  40«.; 

solidos  ex  thesauraria  collegfii  depromendos:    decanorum  quoque   of  junior 

,  T-        1  bursar  for  tho 

sinondis  viginti  sex  solidos  et  octo  deuarios  ex  thesauraria  coUegrii   f''»"*""!'  at 

00  o        the  Round 

1 5  sumendos ;  tliesaurario  autem  senior!  quadraginta  solidos  ex  eadem   of  sacmt  to' 
thesaui-aria ;  iunioii  vero  thesaurario  ex  thesauraria  pro  cantaria   atst'so-''^^ 
apud  Rotundam  ecclesiam  quadraginta  solidos,  sic  ut  missam  cele-  ani'thetwa- 
bret  apud  Rotundam  ecclesiam  et  satisfaciat  compositioni  inter  nos   pei"on°tho  4 
et  illos  de  eadem  re  factse';  sacristse  denique  ex  thesauraria  pro  can-   last^twotcf 

20  taria  apud  sanctum  Botulphum^  prseter  consuetas  quatuor  diebus  mass  and 
m  templo  oblationes  quadi'agmta  solidos.     Qmbus  stipendiis  praj-   souls  of  the 
dictos  ofiiciarios  quatenus  ad  eorum  officia  spectat  contentos  esse  the  chantries. 
volumus,  ita  tamen  ut  pro  animabus  fundatorum  dictarum  canta- 
riarum  in  missis  per  illos  dicendis  orent^     Prseterea  principalis   Head  lec- 

1  1  •  iii.i'T  •  •  turer's  addi- 

2  5  lector  domesticus  prseter  et  ultra  stipendium  superius  assignatum  tionai  sti- 

quatuor   marcas  recipiat.     Sublectorum  vero  singuloiiim  stipen-   mark's. 
dium  ad  quadraginta  solidorum  summam  augeatur.     Singuli  e  qua-  stipend  of 
tuor  examinatoribus  quadraginta  solidos,  duo  prselectores  Hebraicse  *^*- 
et  Graecse  linguae  singuli  quatuor  libras  recipiant.     Lector  medi-  stipends,  40s.; 
30  cinse  ex  fundatione  Thomse  Lynacri  duodecim  libras  habeat;  man-   Hebrew  Lec- 
ceps  vero  viginti  sex  solidos  et  octo  denarios ;  primus  coquus  viginti  LinaCTe  rea'd- 
sex  solidos  et  octo  denarios  cum  ceteris  emolu  mentis ;  secundarius  ^^'^ges  of 

•'  manciple  and 

coquus  pro  stipendio  tresdecim  solidos  et  quatuor  denarios;  lotrix   2lfM°°cach 
quoque  quinque  marcas.     Quod  si  niagister  cum  aliquo  istorum  coo"k"m.  4d; 

3  5  conducticiorum  minoris  quam  assignavimus  con  venire  poterit,  id  ei   s  marts."^^*^' 

licere  decernimus  et  declaramus.     Et  quoniam  intelleximus  damna   reduce  these 
non  mediocria  collegiis  aliis  evenisse  ab  extraordinario  victu  quern  ^**^^'' 
sisationes  vocaraus,  statuimus  ut  nemo  discipulus  huius  collegii 

'   "  sic  ut — facta;"  erased. 

^  "pro  cantaria — Botulplium"  erased. 

^  "ita  tamen  — orent"  erased. 


172  33isi)op  Jpisljcr's    Statutes.     (1530) 


CAP.  XXXV. 
DE  PENSIO- 
NIBUS  ET 
8TIPENDIIS 
MAGISTRI 
ET  ALIO- 
RUM. 

Weekly  in- 
spection of 
inaiiciplc's 
books. 

Those  wliosc 
names  siiall 
not  liavc 
been  crossed 
durinf;  tlie 
l>recc(liiip 
inontli  to  for- 
feit tlieir 
commons 
until  they 
liave  settled 
witli  the 
manciple. 
Manciple  to 
lose  all  claim 
to  a  debt 
"hen  for  any 
reason  he  has 
crossed  the 
name. 


As  a  symbol 
of  unity  the 
fellows  and 
scholars  shall 
wear  gowns 
of  one  colour, 
which,  with 
the  hoods  for 
graduates, 
shall  yearly, 
or  once  in  two 
years,  be 
supplied  to 
them  at 
Stourbridge 
fair. 

Every  one 
who  shall  he 
master  or  fel- 
low of  the 
collet'oon  the 
Ist  of  March 
shall  receive 
a  piece  of 
cloth  of  which 
to  make  the 
town  which 
he  shall  wear 
in  the  uni- 
versity on 
most  flays  of 
thcjcar  fol- 
lowjntt. 
Master  or 
fellow  va- 
cating his 
place  before 
March  1  to 
lose  his  al- 
lowance. 


contcutioncs  iutcr  mancipium  et  convictores,  tain  socios  quam 
discipulos,  pro  supputatiouibus  huiiisnioJi  facilius  eviteutur,  volu- 
mes lit  singula  quaque  hebdomada  magister  aut  eius  vices  gerens 
luancipii  libmnn  a  seuescallo  scriptum  exploret  diligeuter,  an 
•singuli  convictores  mancipio  quae  debeant  onniino  pei^solverint.  5 
Et  si  quempiam  invenerint  cuius  nomen  per  mensem  proxime 
pi'Kcedentem  signo  crucis  liaudquaquam  insignitur,  hunc  non 
ante  sinant  communis  victus  fieri  pai-ticipem,  donee  mancipio 
plena  satisfecerit.  Quod  si  colore  qiiovis  mancipium  crucis  notam 
cuiuspiam  nomini  inscripserit,  is  quatenus  ad  cam  solutionem  10 
attinet  actionc  sua  penitus  frustretur,  si  posthac  fucrit  petiturus. 


[CAP.  XXXVI.] 
De  Vestibiis  quas  Liber  alas  apjyellant. 

IN  EVANGELIC  merito  deprelieiiditur  qui  niq^tiali  veste  sicuti 
alii  iudutus  non  prodiit;  vestis  enim  pleruuique  ignotum  in-  15 
cognito  facile  prse  se  fert,  cuius  sit  religionis  vel  loci  menibrum. 
Ut  igitur  nostri  monitorem  habeant  siniul  et  testem  fraternje  inter 
se  concordite,  omnibus  sociis  ac  scholaribus  dicti  collcgii  de  panno 
unius  prope  coloris,  licet  non  iinius  pretii  ac  magnitudinis,  pro  vesti- 
bus  exterioribus  quas  togas  appellant,  una  cum  caputiis  jiro  graduatis,  20 
ad  impensas  et  sumptus  huius  collegii  per  magistrum  et  ceteros 
officiarios  clavigeros  volumus  singulis  annis,   aut  saltem   singulo 
biennio,  in  omne  tevum  provideri,  hoc  pacto  inter  eos  ad  nundinas 
Sturbrigia^  pro  arbitrio  magistri  et  maioris  partis  quinque  officia- 
rioriim  distiibuendo.     Quicunque  fuerit  jirimo  die  Martii  magister  25 
aut  socius  scholaris  dicti  collegii,  is  recipiat  et  liabeat  a  magistro 
vel  praesidente  et  tbesaurariis  eiusdem  ad  aliquem  ex  diebus  supra- 
dictis  ad   sumptus  collegii  portionem  panni  ex  qua  suam  togam 
conficiat,  eaque  plerisque  illius  anni  proxime  sequentis  diebus  in- 
fra universitatem  publico  iitatur,  sub  poena  amissionis  pensionis  30 
sua;  pro  illo  aimo.     Quod  si  quis]iiam  huius  collegii  magister  aut 
socius  scholaris  locum  quem  habuit  in  collegio  ante  primum  ilium 
diem  Martii  dimiserit  vel  amiserit,  vel  beneficium  aut  aliud  qiiid- 
piam   cum    loco  et  statu  siio  in  collegio  ultra  annum,  uti  supra 
cavetur,  incompatibile  \el  per  se  vel  per  alium  ad  eius  usum  aut  35 
eommodum  in  illo  primo  die  Martii  quovis  anno  pacifice  posse- 


Statutes  of  l^enrg  VMh     (1545)  178 


sii]>ra  summam  pro  singulis  septimanis  per  magisti'iim  vel  prsesi- 
dem,  (lecanum  et  tliesaurarios  liiuitandam  in  sisationibus  consu- 
mant.  Et  quo  crebrse  contention.es  inter  mancipem  et  convictores, 
turn  socios  quam  discipulos,  jiro  suppntationibns  facilius  evitentur, 
5  volumus  lit  singula  quaque  hebdomada  magister  aut  eius  vices 
gerens  mancipis  libnim  a  senescallo  scriptum  exploret  diligenter, 
an  singuli  convictores  mancipi  quae  debeant  omnino  persolverint. 
Et  si  queiuijiam  invenerint  cuius  nomen  per  mensem  proxime  pi'se- 
cedentem  signo  crucis  haudquaquam  insignitur,  liunc  nou  ante 
I  o  sinant  communis  victus  fieri  participem,  donee  mancipi  plene  satis- 
fecerit.  Quod  si  colore  quovis  manceps  crucis  notam  cuiiispiam  no- 
mini  inscripserit,  is  quatenus  ad  earn  solutionem  attinet  actione 
sua  penitus  frustretur,  quamvis  posthac  fuerit  petiturus. 


15 


CAP.  XXXVI. 

Be  Vestibus  qnas  Liberatas  a/pfellant. 


QUONIAM  vestitu  ipso  nostros  fraternse  inter  se  concoi'dise 
volumus  admoneri,  et  quia  gravia  professos  gravis  etiam  decet 
ornatus  ac  vestitus,  propterea  constituimus  ut  universi  huius  collegii 
socii  summas  vestes  quas  togam  appellamus  habeant  honestas  et 

20  gi-adui  suo  convenientes  et  quantum  fieri  commode  potest  unius 
cuiuspiam  et  decentis  coloris.  Pro  quibus  sibi  quum  opus  fuerit 
comparandis  volumus  unicuique  singulis  annis  per  thesaurarios 
tresdecim  solidos  et  quatuor  denarios  ex  thesauraria  collegii  depro- 
mendos  dari  ad  festum  Nativitatis  Beatse  Marise,  nisi  quibus  bene- 

25  factorum  alicuius  peculiari  statuto  alio  tempore  dari  prsecipiatur. 
Magistrum  autem  permittiraus  veste  uti  cviius  velit  coloris  gradui 
et  statiii  suo  convenientis  :  in  quam  cum  voluerit  emendam  singulis 
annis  viginti  solidos  ad  prsedictum  Beatse  Mai'ise  festum  ex  tbesau- 
raria  per  prsedictos  thesaurarios  accipiat.     Quod  si  quisquam  huius 

30  collegii  magister  aut  socius  scholaris  locum  quern  habuit  in  collegio 
ante  festum  Sancti  Bartholomsei  dimiserit  vel  amiserit,  is  omnem 
prsedictse  pecuniae  in  vestem  impendendam  portionem  amittat. 


CAP.  XXXV. 
DE  PENSIO- 
NIBUS  AC 
STIPENDIIS 
MAGISTRI 
ET  ALIO- 
BOM. 

Sizings  not  to 
exceed  a  cer- 
tain amount. 

Those  whose 
names  shall 
not  have 
been  crossed 
during  the 
preceding 
month  to 
forfeit  their 
commons 
vmtil  they 
have  settled 
with  the  man- 
ciple. 

Manciple  to 
lose  all  claim 
to  a  debt 
when  for  any 
reason  he  has 
crossed  the 
name. 


Fellows  to 
wear  gowns 
suited  to 
their  degree, 
of  one  decent 
colour. 


Fellows' 
allowance 
for  livery 
\%s.  4d.  on 
Sept.  8. 

Master  to 
wear  a  habit 
of  any  colour, 
suited  to  his 
state  and 
degree ;  his 
allowance 
for  livery  20*. 
on  Sept.  8. 
Master  or 
fellow  va- 
cating his 
place  before 
Aug.  24  to 
lose  liis 
allowance. 


174  33is|^op  jpisfjn's  Statutes.     (1530) 


CAP. 
XXXVI. 
DE  VESTI- 
BUS  QPAS 
LIBEEATAS 
APPEL- 
LANT. 


deiit,  is  omuem  suae  vestis  prsedictse  portionem  pro  anno  proximo 
ilium  pi'imum  diem  Mai-tii  prsecedente'  amittat.  Summum  autem 
pretium  uniuscuiusque  vestis,  quod  nuUo  pacto  aut  ratione  un- 
quam  de  bonis  et  imi)ensis  collegii  augeatui-  aut  excedatur,  inclusis 
etiam  in  eo  sumptibus  et  expensis  emptionis,  vecturaj  et  si  qui  alii  rr 
sumptus  circa  cam  rem  quo\"is  modo  eveniant'^  ita  definimus,  ut 
summum  pretium  vestis  ipsius  magistri  singulis  annis  sit  viginti 
solidorum ;  ceterorum  autem  socioi-um  uniuscuiusque  tresdecim 
solidorum  cum  quatuor  denariis.  Nee  tamen  prohibemiis  quin 
prsedictorum  quivis,  si  velit,  cum  consensu  magistri  et  thesaiu-ario-  iq 
rum  possit  quid})iam  de  suis  nummis  ad  augendum  pretium  aut 
mensuram  suae  vestis  apponere,  dummodo  idem  vel  quam  proximus 
sit  color,  et  tam  pro  ilia  exsuperantia  quam  pro  sximptibus  et  ex- 
pensis emptionis,  vecturae  et  huiusmodi  prius  tliesaurariis  coUegii 
pro  rata  solvat,  quam  suam  vestem  ulla  ratione  recipiat ;  de  quo  i  c 
magistrum  et  thesaurarios  in  vim  iurameuti  adsti-ingimus,  ue  ali- 
quod  detrimentum  collegio  ex  hac  nostra  venia  et  facilitate  quovis 
tempore  uUo  modo  eius  abusu  in  posterum  eveniat. 


Master 
labouring 
under  a  con- 
tatjious  dis- 
order, sucli 
as  leprosy,  or 
under  hope- 
less insiunty, 
to  receive  a 
pension  to 
the  amount 
o(£li.V.is  id., 
or  his  income 
to  be  made 
up  to  £6. 13s. 
4(1.,  unless  he 
have  income 
to  that 
amount 
from  other 
sources. 


[CAP.  XXXVII.] 
De  Provisions  fro  Magistro  et  aliis  ^grotantihus.. 


20 


QUO  IN  MAIOREM  quispiam  incidat  miseriam,  eo  firmiori 
indiget  auxilio  ne  deploratus  omnino  pereat.  Quocirca  ut  in 
dicto  collegio  non  omni  privetur  spe,  statuimus  ut  si  magister  liuius 
collegii  in  segrotationera  incident  contagiosam,  veliiti  lepram,  aut 
perpetuam  insaniam,  propter  quam  oportebit  et  decebit  ipsum  ab  25 
officio  amoveri,  tunc  ei  exti-a  collegium  moraturo  de  bonis  collegii 
sex  librae  tresdecim  solidi  et  quatuor  denarii  annuatim  ad  quatuor 
anni  terminos  principales  pro  sustentatione  sua  fidelitcr  pei^sol- 
vantur,  dummodo  nuUam  in  spii'itualibus  aut  temporalibus  pos- 
sessionem perpetuam  aut  victum  perpetuum  obtineat  et  possideat.  3^ 
Quod  si  promotus  fiierit  in  spiritualibus  aut  temporalibus,  aut 
utrisque,  non  tamen  ad  summam'  sex  librarum  tresdecim  solidorum 
et  quatuor  denariorum  de  claro  deductis  oneribus  quibuscunque, 
etiam  tunc  volimius  ut  id  quod  deest  de  ilia  summa  sex  librarum 
tresdecim  solidorum  et  quatuor  denariorum  suppleatui",  et  eidem  35 
persolvatur  de  bonis  collegii  usque  ad  summam  sex  librarum  tres- 
decim solidoi'um  et  quatuor  ilenariorum.  Et  si  quid  post  ccssionem 
'  prteccdentia  MS.  *  eveniat  MS.  ^  summum  MS. 


Sctntutcs  of  l^cnrp  Fffl.     (1545)  175 


CAP. 

xxxvr. 

DE  VESTI- 
BUS  QUA3 
LIBERATAS 
APPEL- 
LANT. 


CAP.  XXXVII. 

De  Provisione  pro  Magistro  et  aliis  ^grotantihus. 

QUO  in  maiorem  quispiam  incidit  miseriam,  eo  firmiori  indiget 
auxilio  ne  deploratiis  omnino  ])ereat.     Idcirco  ne  in  dicto  col-   Master 
'■  ^  labouring 

5  legio  oinni  spe  privetur,  statuimus  ut  si  magister  hiiius  collegii  in  p",ftg''?ug 

segi-otationem  incident  contagiosara,  veluti  lepram,  aut  perpetuam  ^?eprosy"or 

insaniam,  propter  quam  oportebit  et  decebit  ipsum  ab  officio  amo-  i^°slnsamty, 

veri,  tunc  ei  extra  collegium  moratviro  de  bonis  collegii  sex  librse  aVen^sionof 

tresdecim  solidi  et  quatuor  denarii  annuatim  ad  quatuor  anni  quar-  oMiistn-  ' 

I O  tarios  })rincipales  pi'o  sustentatione  sua  fideliter  persolvantur,  dum-  m^e  up  to 

modo  nullam  in  spii'itualibus  aut  temporalibus  possessionem  pei'-  unless  he 

,      .  ,     .  .  ,  /-\        T     •  have  income 

petuam  ad  victum  perpetuum  obtineat  et  possideat.     Quod  si  pro-  to  that 

-....,.,  ,  ,  .  amount  from 

motus  merit  in  spiritualibus  aut  temporalibus  aut  utrisque,  non  other  sourcts. 
tamen  ad  summam  sex  librarum  tresdecim  solidorum  et  quatuor 

1 5  denariorum  de  claro  deductis  oneribus  quibuscunque,  tunc  etiam 
volumus  ut  id  quod  deest  de  ilia  summa  sex  librarum  xiijl  et  qua- 
tuor denariorum  suppleatiu'  et  eidem  persolvatur  de  bonis  collegii 
usque  ad  summam  integram  supradictam.  Et  si  quid  post  cessio- 
nem  aut  amotionem  suam  de  bonis  collegii  vel  ante  receperit  et  ea 

20  usui  sub  applicuerit,  per  successorem  suum  statim  ad  restitutionem 


176  i3isf)op  JFis^cr's  Statutes,     {1530) 


CAP. 
XXXVII. 
DE  PROVI- 
8I0NE  PRO 
MA(iISTRO 
ET  ALII8 
.ffiGROTAN- 
TIBU8. 

Master 
labouring 
under  tempo- 
rary malady 
to  receive  liis 
full  income ; 
his  place  to 
be  supplied 
by  the  presi- 
dent, deans, 
and  trea- 
surers. 
Fellows  and 
scholars  to 
receive  their 
full  income 
during  sick- 
ness. 


In  cases  of 
illness  lasting 
less  thaii  a 
week,  or  indi- 
gestion, or 
loathing  of 
the  food  pro- 
vided, other 
food  may  be 
allowed,  or  a 
proportionate 
sum  of  mo- 
ney. 

Master,  fel- 
lows or  others 
falling  sick, 
or  sustaining 
any  bodily 
injury  when 
absent  on 
college  busi- 
ness, to  bo 
supported 
and  supplied 
with  medi- 
cines, &e. 


aiit  amotioncm  suarn  de  bonis  coUegii  vel  ante  receperit  et  ea  suo 
iisui  applicaverit,  per  successoiem  suum  statim  ad  restitutionem 
compellatur,  ut  in  siio  iuramento  fuit  astrictus.  Si  vero  prsedictiis 
magister  collegii  laboret  aliqiia  impoteiitia  aut  infirmitate  dumtaxat 
temporali,  interea  tantiim  recipiat  sicut  sanus,  et  interim  pne-  5 
sidens,  decani  et  thesaurarii  vices  eiiis  cum  eiusdem  consilio  debite 
suppleant  exerceantque  et  fideliter  exequantiir,  praeterquam  in 
casibus  quibus  aliter  per  statuta  dicta  et  ordinationes  specialiter 
est  provisum.  Prneterea  si  aliqiiem  socivim  scholarem  aut  disci- 
pulum  in  hoc  collegio  gi'aviter  (iudicio  magistri,  aut  eo  absente  jq 
prsesidentis,  et  utroque  absente  prsesidentis  deputati,  unius  decani, 
unius  thesaurarii)  contingat  segrotare,  tautuudem  a  collegio  recipiat, 
quantum  si  esset  sanus  ab  eodem  perceptuiiis,  et  pecunias  pro  com- 
munis singulis  septimanis,  pro  pensione  vero  singulis  anni  quai-tis. 
Si  tamen  diuturna  fuerit  infirmitas,  turn  huiusmodi  segi'otantibus  i  5 
per  manus  thesaux-ariorum  solvi  tantundem  volumus,  quamdiu  huius- 
modi infirmitas  duraverit.  Qui  autem  minus  quam  per  septima- 
nam  segi'otaverit,  aut  minus  bene  valeat  stomacho,  fueritve  natura 
a  cibis  consuetis  abhorrente,  istudque  pra?dictis  iudicibus  satis  pro- 
baverit,  turn  illi  alii  parentur  cibi,  aut  iuxta  i-atam  pitebeatur  20 
pecunia.  Si  vero  magistrum,  socios  aut  alios  missos  pro  necessitate 
et  utilitate  collegii  aut  in  negotiis  eiusdem  infirmitate  bre\T.  aut 
Isesione  alicuius  membri,  ut  ex  casu  ab  equo  similibusve  fortuitis, 
quae  verisimiliter  ei  uon  accidisset,  si  in  eo  itinere  aut  negotiis  non 
fuisset,  laborare  contingat,  tunc  sustentatio  competens  ei  de  bonis  25 
collegii  ministretur  secundum  eius  statum  et  gradum  et  infirmitatis 
qualitatcm,  ac  ctiam  pro  eius  curatione  ac  medicinis  necessariis 
satisfiat,  secundum  disci'etiouem  magistri,  aut  eo  absente  prsesi- 
dentis, unius  decani  et  unius  thesaurarii;  dummodo  turn  per 
evidcntias  et  probationes  iustas  pr£edictis  con.stiterit,  quod  infir-  oq 
mitas  huiusmodi  ficta'  non  fuerit  vel  fiicile  et  citius  curari"  non 
poterit.  Et  idem  infirmus  quam  cite  equitare  poterit,  ad  colle- 
gium rcdeat  se  magistro  et  ceteris  ofticiarius  ostensurus ;  et  tunc 
oiiiuiuo  cesset  ha!C  subventio  piwter  medicinas,  nisi  quatenus  in 
hoc  sta,tuto  pro  aliis  iufirniis  est  provisum.  35 


1  facta  MS. 


"  curare  MS. 


Statutes  of  pjenry  FHI*     (1545)  177 

compellatur,  ut  in  sno  iuramento  fait  astrictus.     Sin  vero  prsedic-        cap. 

XXXVIT, 

tus  magister  coUegii  laboret  aliqua  inipotentia  aut  infirmitate  dun-  d^  provi- 

taxat  temporali,  interea  tantum  recipiat  ac  si  sanus  esset,  et  interim  sione  pro 

pneses,  decani,  thesaiirarii  vices  eius  cum  eiusdem  consilio  debite  et  aliis 

5  suppleant  exerceantque  et   fideliter   exequantur,   prseterquam    in  ^grotan- 
casibus  quibus  aliter  per  statuta  dicta  et  ordinationes  specialiter 

est  provisum.     Prreterea  si  aliquem  socium  scholarem  aut  discipu-  labouring 

i  1  i  under  tempo- 

lum  buius  collegii,  sive  domi  sive  foris,  iudicio  magistri,  aut  eo  [o'^ecei^e  his 

absente  prsesidis,  et  utroque  absente  prsesidis  deputati,  unius  de-  hjs'pi^'cTto ' 

10  cani,  unius  thesaurarii,  contingat  graviter  segi'otare,  tantum  du-  bythc'prosi- 

,  •    n        -^   J.  II-  ••j.  J.  J.-L  dent,  deans, 

rante  sua  iniirmitate  a  coUegio  recipiat,  quantum  sanus  esset  ab  andtrea- 

eodem  percepturus.    Si  vero  magistnim,  socios  aut  alios  missos  pro  pgug^g  j^^^ 

necessitate  et  utilitate  collegii  aut  in  negotiis  eiusdem  infirmitate  receWe^thcir 

brevi  aut  laesione  alicuius  membi-i,  ut  ex  casu  ex  equo  similibusve  dJliingsick- 

I  K  fortuitis  quae  verisimiliter  ei  non  accidissent,  si  in  eo  itinere  aut  "f^' 

^  ,,      ^  .  Master,  fel- 

negotiis  non  fuisset,  laborare  contingat,  tunc  sustentatio  competens  1°"^  "^ 

ei  de  bonis  collegii  ministretur  secundum  eius  statum  et  gradum  sickorsus- 

e>  o  taniing  any 

et  infirmitatis  qualitatem,  ac  etiam  pro  eius  curatione  ac  medicinis  whmVbicnt 


necessariis  satisfiat  secundum  discretiouem  magistri,  aut  eo  absente   bus^nes^s^'to 


on  college 
business,  tc 
be  supported 


20  praesidis,  unius  decani  et  unius  thesaurai'ii,  dummodo  tamen  per  and  supplied 
evidentes  probationes  et  iustas  praedictis  constiterit  quod  infirmitas  cines,  &c. 
huiusmocU  ficta  non  fuerit  vel  facile  et  citius  curari  non  potuerit. 
Et  idem  infirmus  quam  cito  equitare  poterit,  ad  collegium  redeat  se 
magistro  et  ceteris  officiariis  ostensunis,  et  tunc  omnino  cesset  haec 

25  subventio  praeter  medicinas,  nisi  quatenus  in  hoc  statuto  pro  aliis 
infirmis  est  provisum. 


A  A 


178         33isf)op   jpisf)cfs   ^tntutcs.     (1530) 


OAP. 

xxxviri. 

DE  VITAN- 
DA  PESTIS 
ADT  AERI8 
CONTA- 
GIONE. 


In  case  of 
pestilence  the 
whole  college 
may  remove 
in  a  hody 
from  Cain- 
bridge. 


Where  there 
is  great 
alarm,  any 
one  may 
withdraw 
whither  he 
will,  pro- 
vided he  does 
not  put  the 
college  to  any 
charges. 
If  by  com- 
mon consent 
they  divide 
into  two  com- 
panies, and 
Kee|>  the 
required  acts, 
Diey  mav 
receive  tlieir 
commons. 
So  too  lec- 
turers and 
their  pupils, 
if  they  keep 
up  the  re- 
quired Icc- 
turos  and 
exercises. 

Any  fellow 
or  scholar 
known  or 
Buppose<l  to 
be  infected 
may  retire 
into  the 
country,  re- 
taining his 
stipend, 
commons, 
and  livery. 

Fellows  and 
scholars 
keeping  all 
tliuir  acts 
and  e.xcrcises 
in  the  country 
to  he  re- 
garded OS  if 


[CAP.  XXXVIII.] 
De  vitanda  Pestis  aut  Aeris  Contagione. 

OMNI  SOLLICITUDINE  prospiciendum  putavimiis,  ne  quos 
in  virtutc  et  litteiis  aliqiiandiu  nhiimiis  et  ediicavinius  gi-as- 
saiitis  })estis  stevitia  auferat,  et  ad  maturam  ferme  frugem  magnis  5 
sudoribus  et  expensis  perqiie  multos  armos  productam  vii-tiitem 
parvo  horai  momeuto  moite  uiinium  cito  ante  diem  evertat.  Ideo- 
que  volnmus,  .statuiniu.s  et  ordinanius  quam  priinuni  in  academia 
Cantabrigioe  aliqua  pestis  aut  alterius  inorbi  contagiosi  ^^s  ingniat 
unde  magLster,  ant  eo  abscnte  prpesidens,  septem  coUegii  .seniores  10 
aut  niaior  pars  eonindem  tantum  periculi  crediderint  iniminere, 
ut  sine  aliquo  vitse  discrimine  moram  se  longiorem  in  academia 
facere  non  arbitrentui-,  tunc  magistro  sociisque  licebit  in  aliquem 
alium  locum  idoneum  et  oppoitimum  una  se  conferre  ubi  com- 
modius  pro  seipsis  providere  possint.  Quod  si  tantus  fuerit  pestis  1 5 
metus  vehementer  sfevitura?,  perraittimus  eos  qui  metu  pestis  ter- 
rentur,  conferant  se  quo  velint,  modo  collegiimi  nullis  impensis 
gravent.  Quod  si  communi  consensu  se  per  duos  nianipulos  segi-e- 
garunt  segregatique  Utteris  operam  dederint  et  scliolasticos  omnes 
actus  ad  quos  domi  tenebantur  exercuerint,  communem  victum  20 
singulis  permittimus.  Lectores  quoque  cum  discipulis  in  locum 
quemlibet  idoneum  se  conferant,  ubi  lectiones  et  exercitia  qua? 
domi  facere  consueverunt  auditoribiis  suis  ingerere  non  neglisant ; 
et  stipendium  et  communem  victum  sibi  debitum  tri\)uendum  fore 
censemus.  Discipidis  quoque  qui  cum  eis  fuerint  victum  commu-  25 
nem  eis  deputatum  subduci  nolumus.  Quod  si  quispiam  aut  so- 
ciorum  aut  discipulorum  in  collegio  aut  in  suo  manipulo  cum 
absens  fuerit  usque  adeo  gi'aviter  segi-otet  aut  de  pestis  infectione 
credibiliter  sit  suspectus,  ut  commode  inter  sanos  consedere  nequi- 
verit,  idque  magistro,  aut  eo  absente  prissidenti,  aiit  dum  absens  30 
fuerit  lectoribus  constiterit  et  tliesaurariis,  tunc  ex  eorundem  con- 
cessione  locum  aliquem  idoneum  sibi  pi'ovidere  possit  et  emolu- 
menta  prjedicta  suscipere,  i)ro  stipendio  videlicet,  ])ro  communi 
victu  et  vestitu,  perinde  ac  si  pra'sons  esset  intra  collegium.  Cete- 
rum  id  temporis  quo  forte  metu  pestis  extra  universitatem  ruri  35 
quisquam  sociorum  aut  discipulorum  abfuerit,  si  se  cum  ceteris  in 
actubus  schola-sticis  exercitamentisque*  exercuerit,  haberi  volumus 
ac  si  fuisset  in  academia  commoratus.  Proviso  ut  tot  remaneant 
1  "qiie"om.  MS. 


Q 


^tatutts  of  l^curg  VMl.     (1545)  179 

CAP.  XXXYIII.  ^^-^^ 

.  .  .  DE  VITAN- 

De  vUanda  Feste  aut  Aeris  Contagione.  da  peste 

AUT  AEEI3 
CONTA- 
GIONE. 


UUM  soUicitiidine  prospiciendum  putavimus,  ne  qiios  in  vir- 
tute  et  litteris  aliqiiamdiu  aluimus  et   ediicaAdmus  grassan- 


K  tis  ijestis  ssevitia  aiiferat,  volumiis  igitur,  statiiimus  et  ordinamus,  in  case  of 

...  .  .  pestilence  the 

quam  pnmum  m  academia  Cantabrigiae  aliqixa  pestis  aut  alterius  wUoie  coiie<,'c 

■'•■'■  .  niay  remove 

movbi  contajriosi  vis  ingruat  unde  magister,  aut  eo  absente  prseses,  in  a  I'ody 

duodeciui  collegii  seniores  aut  maior  pars  eoruudem  tautum  peri-  'bridge. 
culiim  crediderint  imminere  ut  sine  aliquo  vitje  discrimine  moram 
10  se  in  academia  facturos  non  arbitrentur,  tunc  licebit  de  eorundem 
consensu  magistro,  sociis  ac  discipulis  in  aliquem  alium  locum  ido- 
neum  et  oppoi-tuniim   una   se  conferre  ubi  commodius  pro  ipsis 

proAddere  possint.     Quod  si  subitus  aliquis  pestis  aut  contagiosi  where  there 

morbi  metus  contigerit,  unde  verisimiliter  congregatis  et  iina  ma-  remaining 

..*..,  ,     ®     *  toKether, 

I  K  nentibus  possit  timeri  periculum,  turn  permittimus  ut  suijradicto-  they  may 

,       ,    ,  .  ,  ,  disperse  for 

rum  iudicio  ad  trium  hebdomadaiiim  spatium  coetus  sociorum  ac  3  weeks,  and 

^  still  receive 

discipuloiaim  dissolvi  atque  in  diversa  secedere  possit,  et  pro  illis  their  com- 
tribus  hebdomadis  commeatum  illis  quoquo  velint   egredientibus 

concedimus.     At  post  illas  tres  hebdomadas,  nisi  in  locum  aliquem  After  the  3 

20  I'^i"!  per  magistnim,  prsesidem  ac  seniores  assignatum  congregentur,  Si  ^s'lm- 

nullis  collegium  expensis  amplius  gravabunt  pro  absentise  tempore,  place  in  the 

nisi  adhuc  magistro,  aut  illo  absente  prsesidi,  duodecim  senioribus  pain  of  losing 

...  .  their  com- 

aut  maiori  istorum  parti  iiericulum  ne  in  unum  congregentur  ma-  mons,  unless 

■^  ^     _  _  ,  .  .  f'e  master 

nere  videatur :  nam  tum  etiam  in  longius  spatium  commeatus  illis  and  seniors 

"  ^  judge  that  it 

2^  prsedictoinim  iudicio  concedantur.     Permittimus  insuper  quod  socii  is  still  dan- 

>J   1  i  i  gerous  to 

quicunque  fuerint,  si  pestis  tempore  se  per  duos  manipulos  vel  tres  "oX'"""" 

(nam  totidem  ad  summum  ruri  esse  volumus)  segregarint  segregati-  Problems 

^  .  ,  .  /       o     &  a     o  anddisputa- 

que  litteris  operam  dederint,  problemata,  declamationes  et  scholas-  tionstobe 

ticos  onines  actus  ad  quos  domi  tenebantur  exercuerint,  communem  country,  but 

T-  '  not  to  count 

30  victum  habeant;  ita  tameu  ut  pauciores  quam  quatuor  in  nullo  Jhe^reguiar 

sint  manipulo,  atque  ita  etiam  ut  ubi  lector  cum  discipulonim  grege  '^°^'^'^- 
agit\  semper  ad  minus  iinus  sit  sociorum  manipulus.     Proviso 
semper  ut  quje  problemata  et  declamationes  ab  omnibus  manipulis 
sei'vari  debent  qui  commeatum  sibi  a  collegio  allocatum  liabent, 

35  nequaquam  pro  cursu  suo  quern  domi  servarent  reputentur*,  sed 
ubi  omnes  domum  convenerint,  ibi  cursus  incipiant  ubi  ante  exi- 
tum  reliquerunt.     Nam  cum  rus  otiandi  et  vitandi  periculi  causa 

1  For  the  words  "cum — agit"  the  margin  has  :  "et  alter  e  decanis  et  the- 
saurariis  cum  discipulorum  grege  agant." 

2  reputetur  MS. 


180 


23is!)0p   §i%Ws  Statutes.     (1530) 


CAP. 
XXXVIII. 
DE  VITAN- 
DA  PKSTI8 
AUT  AERIS 
CONTA- 
6I0NE. 

they  liad 
been  in  resi- 
dence. 

President, 
sacrist,  senior 
bursar,  offi- 
cers of  tlie 
clinpel  iind 
scrvant-s,  or 
tlieir  ap- 
proved deini- 
ties,  to  remain 
in  college;  in 
any  case  one 
of  tlio  bur- 
sars to  re- 
main. 


tlomi  qiiot  ad  collegii  conservationem  sufficiant,  videlicet  prresidens, 
sacrista  et  senior  thesaui'arius.  Quod  si  aliquis  istorum  quos  domi 
manei-e  iussimus  alium  socium  idoneum  ad  eius  officium  domi  ad- 
miuistrandum,  pro  quo  suo  periculo  respondeat',  subrogare  velit  et 
posset,  in  eo  casu  eum  etiam  cum  prsedictorum  consensu  abesse  5 
permittimus,  dummodo  nullus  unus  simul  duorum  ofEciariorum 
claves  ut  prsefertm*  custodiat  ac  etiam  alter  thesaurariorum  om- 
nino  domi  resideat.  Ministros  autem  sacelli  ac  communes  famulos 
collegii  omnes  et  singulos  j)er  se  vol  i)er  suos  deputatos  idoneos 
magistri  vel  prsesidentis  iudicio  approbaudos  in  collegio  continuo  lO 
manere,  residere  ac  sua  ipsorum  officia  diligenter  etiam  tempore 
pestis  huiusmodi  exequi  vohxmus,  statuimus  atque  in  ipsorum 
omnium  et  singulorum  prtedictorum  vim  iuramenti  eos  adstrictos 
decernimus  et  declaramus. 


'   respondere  MS. 


^tntutcs   of  ll^cnri)   FHE.     (1545)  181 


al)eunt,  {pquum  est  eos  quo  commeatum  suiim  liabeant  hos  labores 
disputancli  et  declamandi  non  propter  cursuni  domesticiim,  sed  prop- 
ter commoda  externa  quibus  a  collegio  absentes  fruuntur  libenter 
subire.  Qui  autem  quodcunque  id  anni  tempus  fuerit  in  his  diio- 
5  bus  ruri  se  cum  sociis  non  exercuerit,  illi  omniuo  quasi  si  in  nullo 
manipido  esset  commeatus  denegetur.  Immo  ne  illi  quidem  qui 
cum  discipulis  rus  profecti  ibi  commeatum  expectant  conimeatimi 
habeant,  nisi  semper  disputationibus  et  declamationibus  diligenter 
inserviant.     Verum  eos  qui  domi  interim  permansuri  sunt  ad  nul- 

I O  lum  exercitamentum  arctamus,  nisi  supra  quinarium  numerum  fue- 
rint  qui  pi'oblemata  obsei-vare  tenentur;  turn  vero  solis  problematis 
dent  operam,  quae  etiam  pro  cursu  domum  redeuntibus  non  nume- 
rabuntur.  Quod  si  forsan  sociorum  numerus  in  plures  quam  tres 
classes  ac  manipulos  sese  dispergat,  tunc  uumerum  minorem  maiori 

1 5  cedere  volumus,  aut  ad  eos  aut  ad  aliu.m  manipulum  se  conferre ; 
alioqui  nihil  pro  absentiae  tempore  emolumenti  a  collegio  receptu- 
i*um.  Si  vero  ?equales  partes  sic  dissentientes  fuerint,  tiim  demum 
earn  commeatu  gaudere  decernimus,  quam  seniorum  maior  pars 
duxerit  prseferendam.     Concionatores  qiioque  si  per  manipulos  ii"e 

20  volunt,  ceteris  prseferantur  in  commeatu  habendo;  modo  si  concio- 
natores omnes  fuerint,  singulis  hebdomadis  semel  prseter  reliquas 
conciones  illis  in  statutis  assignatas  singuli  concionentvir.  Sin  non 
omnes  concionatores  fuerint,  ad  problemata  observ^anda  teneantur, 
et  interim  ubi  volunt  eos  quoque  ad  concionandum  hortamur.     Ad 

25  lissc  lectoribus,  postea  quam  cum  discij:)ulis  in  locum  quemlibet 
idoneum  se  contiderint  suoque  in  illis  erudiendis  officio  functi  fue- 
rint et  actus  suos  scholasticos  observaverint,  et  stipendium  et  com- 
mimem  victum  censemus  tribuendum :  discipulis  quoque  eadem 
quae  domi  facerent  facientibus  qui  cum  eis  fuerint  victxuu  suum 

30  communem  subduci  nolumus.  Quod  si  quispiam  aut  sociorum  aut 
discipulorum  usque  adeo  graviter  segi'otet  aut  de  pestis  infectione 
credibiliter  sit  suspectus,  sive  in  collegio  sive  alibi  in  manipulo  sixo, 
ut  commode  inter  sanos  sedere  nequiverit,  idque  magistro,  aut  eo 
absente  prsesidi,  aut  dum  absens  fuerit  lectoribus  et  thesaiu'ariis 

35  constiterit,  tum  ex  eorundem  concessione  locum  aliquem  idoneum 
sibi  providers  possit  et  emolumenta  prsedicta  suscipere,  videlicet 
pro  stipendio,  pro  communi  victu  et  vestitu,  proinde  ac  si  praesens 
esset  intra  collegium.  Ceterum  id  temporis  quo  forte  metu  pestis 
extra  universitatem  ruri  quisquam  sociorum  aut  discipulorum  ab- 

40  fiierit,  si  se  cum  ceteris  in  actibus  scholasticis  exercitamentisque 
exercuerit,  haberi  eum  volumus  ac  si  fuisset  in  academia  commo- 


CAP. 
XXXVIII. 
DE  VITAN- 
DA  PESTE 
ADT  AERIS 
CONTA- 
GIONE. 

Conditions 
on  wliich 
commons  arc 
to  be  allowed 
to  those  who 
have  gone 
down.    Rules 
respecting 
problems, 
sermons,  &c. 


Any  fellow 
or  scholar 
known  or 
supposed  to 
be  infected 
may  retire 
into  the 
country,  re- 
taining his 
stipend,  com- 
mons and 
livery. 


Fellows  and 
scholars  keep- 
ing all  their 
acts  and  ex- 
ercises in  tlie 
country,  to 
be  regarded 
as  if  they  had 
heen  in  resi- 
dence. 


182         i3isf)op  jpisftet's  Statutes.     (1530) 


CAP. 

XXXVIII. 
DE  VITAN- 
T)\  PESTI3 
ACT  AERI3 
CONTA- 
GIONE. 


[CAP.  XXXIX.] 
De  Supervisione  Terrarum  et  Computis /aciendis. 

EXPERTI  NOVIMUS  reditiis  et  proventus  ex  negligentia  et 
iniuria  possessorum  ruei'e  et  delabi ;    venimque  est  ilhid  ada- 
gium  'quo  qviisque  a  sii<a  re  sit  remotior,  eo  propinqiiior  est  damno.'  k 
Yearly  super-   Quocii'ca  lit  ill   collegii  liuius    possessionibus   luilla    (quoad    fieri 
after  liister     possct)  sit  iactiira,  statuiiniis  lit  singulis  annis  post  Pascha  sine 
or  a  follow       magna  dilatione  fiat  liistratio   et   px'ogi'essus  per  magistnim  vel 
aliquem  sociorum  per  magistnim  et  septem  seniores  apjirobatum 
ad  omuia  maneria,  beueficia,   silvas,   boscos  ad   collegium   j)erti-  lo 
uentia,   in  qiiibus  magistro  et  maiori  parti  seuiorum  huiusmodi 
siqiervisio  videbitur  necessaria,  nee  non  ad  peciinias  collegio  debitas 
una  cum  arreragiis  exigendas  et  rocipiendas  et  lit  ruinosa  refician- 
imionturos      ^"^*  ^*'  ^^^^  supcriori  anno  reparata  sunt  pei-spiciantur.     In  quibus 
wr"i 'n"rm-^     <]uidom  et  aliis  receptionibus  quibuscuiupie  volumus  ut  fiant  dc  1 5 
''"'   "^  omnibus  et  singulis  summis  receptis  mutute  indentiu'je  inter  rccep- 


§btatut£S  of  f^cnrg  VIM.     (1545)  183 

ratus.     Proviso  lit  tot  remaneant  donii  quot  ad  coUeirii  conserva-        cap. 

.  XXXVIII, 

tionem  siifficiant,  nimii'um  prgeses,  sacrista  et  senioi*  tlicsauraiuiis.  p^  vitan- 

Quod  si  aliquis  istorum  quos  domi  mauere  iussimiis  alium  socium  da  peste 

idoneum  ad  eius  officium  domi  adiuiuistraudum  pro  quo  suo  peri-  conta- 

5  culo  respondeat  subrogare  velit  et  possit,  in  quo  casu  earn  etiam  gione. 

cum  prsedictorum  consensu  abessc  permittimus,  dummodo  nullus  sacrist^semor 

unus  simid  duorum  officiariorum  claves  ut  praefertur  custodiat  ac  cersof'the 

etiam  alter  thesauraiioi'um  omniuo  domi  resideat.     IMinistros  au-  servants,  or 

..  .  tlieir  ap- 

tem  sacelli  et  communes  famulos  collegii  omnes  et  sinsrulos  per  se  proved  depu- 

"  o  i  tius,  torcmuiii 

10  vel  per  suos  dei)utatos  idoneos  magistri  vel  prsesidis  iudicio  appro-  in  college;  in 
bandos  in  collegio  continuo  manere,  residere  ac  sua  ipsorum  oflB.cia  "^  ""^  '""■" 


sars  to  re- 
main. 


diligenter  etiam  tempore  pestis  huiusmodi  exequi  volumus,  statui- 
mus  atque  in  ipsorum  omnium  et  singulorum  pra?dictorum  vim 

iuramenti  eos  astrictos  decernimus  et  declaramus.    Et  interea  dum  chanting  of 

I  K  socii  ac  discipuli  ob  vehementem  huiusmodi  pestem  in  unum  locum,  be  dispensed 

ut   praefertur   congi-egati  fuerint,  nee  illos  absentes  nee  nos  qui  of  pestilence. 

domi  resident  ad  sollemnem  cantum  Divinoiiun  oiEciorum  astringi  pra,yersto 

°      be  kept  up. 

et  arctari  volumus;  tantum  hortamur  in  Domino  ut  et  ruri  et 
domi  agentes  cum  diebus  profestis,  turn  maxime  festis,  ita  in  tem- 
20  plo  assidue  orationi  instent,  ut  et  Deo  placere  gratiamque  ab  eo 
impetrare  suisque  consociis  et  condiscii:)\xlis  bonum  et  pium  exem- 
plum  prsebere  possint. 


CAP.  XXXIX. 

Be  Supervisione  Terrarum  et  Computis  faciendis. 

2K  XpXPERTI  NOVIMUS  reditus  et  proventus  ex  negligentia  et 
I  i  incuria  possessorum  ruere  et  dilabi,  verumque  est  illud  ada- 
gium, '  quo  quisque  a  sua  re  sit  remotior,  eo  propinquior  est  damno.' 
Quocirca  ut  in  collegii  huius  possessionibus  nulla  quoad  fieri  possit   Yearly  su- 

.      .  1 .  .  i   -n        1  •  T       pervision  of 

Sit  lactura,  statuimus  ut  singulis  annis  post  Pascna  sine  masfna  di-   lands  after 

.  °  '■        .  ,  °  Eiister  by  the 

30  latione  fiat  lustratio  et  progressus  per  magistrum  et  ahquem  socio-  master  and  a 
rum,  vel  per  duos  socios  per  magistrum  et  seniores  approbandos,    fellows. 
sic  quod  singulis  annis  diversi  eant  aut  saltem  unus  quotannis  mu- 
tetur,  ad  omnia  maneria,  beneficia,  silvas,  boscos,  ad  collegium  per- 
tinentia,  in  quibus  magistro  et  maiori  parti  seniorum  huiusmodi 

35  supervisio  videbitiu"  necessaria,  necuon  ad  pecunias  collegio  debitas 
una  cum  arreragiis  exigendas  et  recipiendas  et  ut  ruinosa  refician- 
tur  et  qufe  superiori  anno  reparata  sunt  perspiciantur.     In  quibus   acco^mp"^^  ° 
quidem  et  aliis  receptionibus  quibuscunque  volumus  ut  fiant  de   &c.    ""  *"  ' 


184  i3is]^op   Jpi'st)Er's   ^tntutts.     (1530) 


CAP. 
XXXIX. 

DE  SUPER- 
VI8IONE 
TERRABUM 
ET  COMPU- 
TIS  FACI- 
ENDIS. 

Buildings 
and  rtpiiirs 
not  to  be 
commenced 
before  Mar.  I, 
nor  continued 
after  Oct.  28. 


Autumnal 
progress  of  a 
fellow  who  is 
not  an  otti- 
cer,  or  of  the 
master,  if  ne- 
cessary. 


Accompts  of 
bailitft,  farm- 
ers, &c.,  to 
be  settled  in 
December  or 
January. 


Audit  of 
accompts. 


Accompts  to 
he  separately 
engrossed  on 
parchment 
and  preserved 
with  court 
rolls.  &c.,  in 
a  cho.st  in  the 
nmniment 
room. 

General  in- 
dentures of 
receipts  and 
charges  on 
manors,  &c., 
to  be  kept, 
one  by  tlic 
master,  an- 
other by  the 
bursar»,  and 
after  a  year 
to  be  depo- 
sited in  the 
Boid  chest. 


tores  ex  parte  collegii  ac  fii'maiios  et  alios  quoscunque  solventes, 
ac  qiiod  receptores  hiiiusmodi  intra  biduum  postqiiam  ad  coUe- 
giuin  redierint  thesaurariis  eiusdem  reddant  indentiiras,  et  eis 
solvant  omiies  et  singidas  summas  sic  receptas,  et  eas  tunc  et 
ibidem  insci'ibant  vel  inscribi  faciant  in  magnis  indenturis,  in  5 
prajsentia  magistri  vel  prsesidentis  et  alicuiiis  decani :  ordinantes 
I)rjeterea  ut  cum  nova  sedificia  vel  rejiarationes  domorum  aut  alio- 
rum  sint  faciendee,  ilia  non  incipiantur  ante  primum  diem  Martii, 
et  finiantur  aut  cessent  ante  festum  Simonis  et  Judse  ex  tunc 
j)roxime  sequens,  sedificationibus  et  reparationibus  qu£e  commode  lO 
absque  dispendio  collegii  differri  non  possunt  duntaxat  exceptis. 
Fiat  etiam  singulis  annis  alius  pi-ogressus  post  autumnum  ad  ea 
loca  qua»  videbuntur  pra^dictis  necessaria  per  iinum  sociorum  non 
officiariorum  jDer  maiorem  partem  seniorum  eligendum  aut  neces- 
sitate virgente  per  magistiaiin  ipsum  ad  ea  peragenda  quaj  supra  1 5 
requinintur.  Volumus  insuper  ut  in  eodem  progi-essu  autumnali 
aut  postea  per  quempiam  ex  mandato  magistri  aut  pra?sidentis 
moneantur  omnes  et  singuli  forinseci  receptores,  balllAn,  firmarii  et 
alii  computantes,  ne  ignorantiam  allogent  et  excasent,  de  certo  die 
Decembris  aut  Januarii  assignato  quo  parati  sint  Cantabrigite  in  20 
collegio  ad  reddendum  computum  reditusque  solvendos,  nisi  in- 
terduni  ex  rationabili  causa  per  magistrum  et  maiorem  partem 
seniorum  approbanda  aliis  temporibus  et  alibi  fuerint  facienda. 
Statuimus  prajterea  ut  per  magistrum,  aut  eo  ex  causa  urgentis-sima 
et  rarissima  legitime  impedito  per  prjesideutem,  duos  decanos  et  25 
quatuor  seniores,  aut  saltem  per  maiorem  partem  eorundem  et 
clericum  computi,  extrinsecorum  computa  intra  collegium  Canta- 
brigise  audiantur.  Quibus  completis  statiui  omnia  liuiusmodi  com- 
pota  seorsum  et  particulariter  in  forma  et  mundis  membranis  scri- 
bantur,  quae'  cum  rotulis  curiamTmet  aliis memorandis  in  rationario  30 
aut  tabellario  rej^onantur  in  quadam  cista  a\it  jerario,  ut  ex  his 
evidentise  et  declarationes  tam  pro  defensione  manerionim,  eccle- 
siarum  ct  iurium,  quam  de  valore  anniio  eorundem  de  tcmpoi'e  in 
tempus  valeant  liaberi  in  futui'um.  Adicimus  quoque  ut  post 
completionem  huiusmodi  computi  fiant  dua;  indentunc  in  mem-  35 
branis  omnes  summas  ex  quolibet  dominie  et  aliis  possessionibus 
collegii  recejjtas  ac  etiam  cxpensas  et  onera  eorundem  anno  prse- 
terito  continentes,  una  cum  arreragiis  particulatim  expressis;  qua- 
rum  una  i)ars  remaneat  apud  magistrum,  alia  in  manibus  thesauni- 
riorum   proxime   eligendoriim,  usque   finem   anni  futuri,  et   tunc  40 

1  qui  MS. 


Statutes  of  ll^cnrj)  FHL     (i545)  185 

omnibus  et  sin£n.ilis  summis  rcceptls  rnutuce  indenturso  inter  recep-        cap. 

XXXIX. 

tores  ex  parte  collegii  et  Hrraarios  et  alios  qnoscunque  solventes,  ac   ^e  super- 
quod  receijtores  huiusniodi  intra  biduum  postquam  ad  collegium   visione 

,.       .  ,  ..  .      ,  •  1  .      TERRAEUM 

reclierint  thesaurarus  easdeni  reddant  mdenturas   et  eis  solvant  j.^  compu- 

omnes  et  singulas  summas  sic  reccptas,  et  eas  tunc  et  ibidem  inscri-  tis  faci- 
baut  vel  inscribi  faciant  in  magnis  indenturis  in  prsesentia  magistri  ' 

vel  prsesidis  et  unius  decani :  ordinantes  prseterea  ut  cum  nova  ^"^  to*^^^"^ 

commenced 


aedificia  vel  reparationes  domorum  aut  aliorum  sint  faciendse,  ilia  Jicfo™  Mar  i 

non  incipiantur  ante  primum  diem  Martii,  et  finiantur  aut  cessent  after°Oct"28.'' 
lO  ante  festum  Simonis  et  Judae  extunc  sequens,  jedificationibus  et 
reparationibus  quae  commode  absque  disjiendio  collegii  difFerri  non 

possunt  duntaxat  exceptis.     Fiat  etiam  singulis  annis  alius  pro-  Autumnal 

.  progress  of  a 

gressus  post  autumnum  ad  ea  loca  quae  videbuntiu-  praedictis  neces-  feiiow,  orof 

o  I-  ^      i  I  _  tlie  master,  if 

saria  per  unum  sociorum  per  maiorem  paitem  seniomxm  eligendum  necessary. 

1  5  aut  necessitate  urgente  per  niagistrum  ipsum  ad  ea  peragenda  quae 

supra  requiruntur.     Yolumus  iusupei-  ut  in  eodem  progi-essu  au-  Accomptsof 

tumnali  aut  postea  i^er  aliquem  ex  mandato  magistri  aut  prsesidis  c|"|&c.,^t"" 

moneantur  omnes  et  singuli  forinseci  receptores,  ballivi,  firmarii  et  pecember'oV 
alii  com])utantes,  ne  ignorantiam  all  agent  et  excusent,  de  certo  die  '"'"'*''*• 
20  Decembris  aut  Januarii  assignato,  quo  i)arati  sint  Cantabrigiae  in 
coUegio  ad  reddendum  computvmi  reditusque  solvendos,  nisi  inter- 
dum  ex  rationabili  causa  per  magistrum  et  maiorem  partem  senio- 
i*um  approbanda  aliis  temporibus  et  alibi  fueriut  facienda.  Statui- 
mus  praeterea  ut  per  magistrum,  aut  eo  ex  causa  urgentissima  et 

2  5  I'arissima  legitime  impedito  per  praesidem,  duos  decanos,  octo  seni- 

ores,  aut  saltern  ])er  maiorem  partem  eorundem  et  clericum  com-  Audit  of  ac- 

^  .  .  compts. 

puti,  extnnsecorum  comj^uta  intra  collegium  Cantabrigiae  audian- 

tur.     Quibus  completis  statim  omnia  huiusmodi  computa  seorsum  Accompts  to 

et  particulariter  in  forma  et  mundis  membranis  scribantur,  quae  engrossed  on 

.  ..  parchment 

QO  cum  rotuhs  curiarum  et  alus  memorandis  m  rationario  aut  tabel-  and  preserved 

.  .  .  .  ...  ^'h  court 

lario  reponantur  in  quadam  cista  aut  serario,  ut  ex  his  evidentiae  ro'i».  &9' '," 

^-  ^  a  chest  m  the 

et  declai'ationes,  tarn  pro  defensione  maneriomm,  ecclesiarum  et  muniment 

'  J-  '  room. 

iurium,  quam  de  valore  annuo  eorundem  de  tempore  in  tempus 

valeant  haberi  in  futurum.     Adicimus  quoque  ut  post  completio-  General  in- 

,      .  T  .   n  1  •      1  •  1  •  dentures  of 

Q  =;  nem  huiusmodi  computi  nant  duae  mdenturae  in  membranis  omnes  receipts  and 

...  .  .       .  . .  charges  on 

summas  ex  quolibet  dominio  et  aliis  possessionibus  collegii  receptas  manors,  &c., 

ac  etiam  expensas  et  onera  eorundem  anno  praeterito  continentes,  ""^  }'y  ^^^ 

■T  X  '  majstcr,  an- 

una  cum  arreragiis  particulatim  expressis;  quarum  una  pars  re-  bursara^and 

maneat  apud  magistrum,  alia  in  manibus  thesaui-ariorum  proxime  to'bedJpo-"^ 

40  eligendorum,  usque  ad  finem  anni  futuri,  et  tunc  easdem  apponi  vo-  saui  chest.^ 
lumus  in  dicta  cista  aut  serario  cum  rotulis  computorum  conservan- 

B  B 


18C  iaisijop  §i%W%  Statutes.     (1530) 


CAP. 
XXXIX. 

DE  SUPER- 
VISIONE 
TERR An LM 
ET  COMPU- 
TIS  FACI- 
ENDIS. 

Bursar's  final 
accompt  of 
commoDS  and 
other  ex- 
penses to  be 
audited  by 
clerk  of  ac- 
compts. 

Surrender  of 
office  by 
bui-sars, 
deans  and 
president. 


Election  of 

§  resident, 
eans  and 
bursars. 


No  one  free 
to  refuse  any 
oftice  to 
wliicli  he 
may  be  ap- 
pointed. 

Public  lec- 
turer not  to 
be  compelled 
to  take  any 
college  office. 


ea.sdem  Jii)i)oni  volumius  in  dicta  cista  aut  serario  cum  rotiilis  com- 
putorum  coaisei'\'andi.s,  ut  sic  singulis  annis  patere  poterit  status 
collegii.  His  hoc  ordiue  peractis  et  satisfactione  facta  cistis  unde 
tliesaurarii  prius  pecunias  mutuati  sunt,  statim  finale  comi)utum 
omnium  communarum  dicti  collegii  et  aliarum  expcnsai-um  extrin-  5 
secarum  quarumcunque  per  thesaurarios  fideliter  et  complete  red- 
datur,  et  per  auditores  jn'sedictos  una  cum  clerico  computi  audiatur 
et  debite  persciibatur  et  conservetur.  Excrescenti»  quoque  illius 
anni  ante  electionem  officiaiiorum  in  turrim  producantiu-.  Quo 
computo  \\t  prsedicitiir  reddito  et  coiiscri})to,  statim  sine  mora  10 
aliqua  ad  sacellum  collegii  magister  et  septem  seniores  per  eum 
prsemoniti  conveniant  et  ibidem  dicti  thesaiirarii  claves  omnium 
cistarum  et  cixstodiarum  qiiarumciTnque  eis  jjrius  commis.sarum 
magistro  collegii  pra?dicti  reddant  in  signum  I'esignationis  et 
dimissionis  officiorum  suorum.  Quod  idem  statim  post  thesaurarios  1 5 
faciant  alii  officiarii  clavigeri  omnes  prseter  magistiiim,  \'idelicet 
decani,  deinde  prsesidens,  suisque  officiis  decedant.  Quo  facto  ad 
l)r0esidentis  ceterorumque  officiariorum  electionem  procedatur, 
veluti  a  nobis  supra  est  prsenotatum,  ordine  resignationis  converso ; 
nuUique  liceat  officium  sibi  deputatum  recusai'e  aut  simul  duo  ex  20 
dictis  officiis  gerere.  Proviso  ut  qui  semel  ad  aliquod  officium 
intra  collegium  electus  fuerit,  is  ante  finale  coniputum  illius  anni 
ad  aliud  officium  incompatibile  invitus  minima  eligatur  aut  admit- 
tatur.  Lectorem  autem  publicum  invitum  vel  nolentem  ad  aliquod 
aliud  officium  intra  collegium  eligi,  deputari  aut  adsumi  nolumus  25 
uUo  modo. 


Necessary 
e.xpenses  of 
fellows  or 
others  absent 
on  college 


[CAP.  XL.] 
De  Expensis  eorum  qui  in  negotiis  Collegii  emittuntur. 

*  ATEMO  militat  suis  stipendiis,'  auctore  apostolo,  'dignus  est  enim 
i.  1   ojierarius  mercede  sua.'     St5\tuimus  itaquc  ut  socius  aut  alius  30 
quicunque  ad  negotia  collegii  obeunda  emissus,  considerata  causae 
ct  negotii  qualitate,  loci  distantia  et  aliis  circumstantiis,  arbitrio 
magistri,  vel  eo  absente  pi-sesidentis,  aut  Ids  absentibus  i)nvsidentis 


business  to  be  dcDutsiti,  ct  maiOHS  partis  septem  seniorum,  expensas  ha  beat  usees- 


allowed 


sarias,  ita  quod  socii  et  alii  quicunque  coram  pitedictis  pereonis  35 
fidele  reddant  computum  de  liuiusniodi  cxi)ensis  factis  in  veris  et 
certis  pai-ticulis  et  aliis  singillatim  in  scriptis  infra  duos  dies  post- 
quam  redierint,  virtute  iuramenti  ipsorum  coUegio  priestiti  et  sub 
I)aina  aniis.sionis  omnium  dictannu  expensarum. 


Statutes  of  l^cni)!)  FM5.     (1545)  187 


das',  ut  sic  singulis  annis  patei'e  poterit  status  collegii.  His  hoc 
ordiiie  peractis  et  satisfactions  facta  cistis  unde  thesaurarii  prius 
pecunias  mutuati  sunt,  statim  finale  computum  oranium  commea- 
tuuni  dicti  collegii  et  aliarum  exj^ensarum  extrinsecarum  quarum- 
5  cunque  per  thesaurarios  fideliter  et  complete  reddatur  et  per  audi- 
tores  pra^dictos  prseter  clericum  computi  audiatur  et  debite  per- 
scribatur"  et  consei'vetur.  Excrescentiae  quoque  illius  anni  ante 
electionem  ofiiciarionim  in  tuiTun  producantur.  Quo  computo  ut 
prsedicitur  reddito  et  conscripto,  statim  sine  mora  aliqua  ad  sacel- 

10  lum  collegii  magister  et  seniores  per  eum  prsemoniti  conveniant, 
et  ibidem  dicti  thesaurarii  claves  omnes  cistarum  et  custodiarum 
quarumcunque  eis  prius  commissarura  magistro  collegii  prpedicti 
reddant  in  signum  resignationis  et  diniissionis  officioi'um  suorum. 
Quod  idem  statim  post  thesaurarios  faciant  alii  officiarii  clavigei-i 

T  5  omnes  praeter  magistrum,  videlicet  decani,  deinde  pr?eses,  suisque 
ofiiciis  decedant.  Quo  facto  ad  pvaesidis  ceteroiaimque  officiariorum 
electionem  procedatur,  vcluti  a  nobis  supra  est  prsenotatum,  ordine 
resignationis  converso ;  uullique  liceat  olficium  sibi  deputatiim  re- 
cusare  aut  simul  duo  ex  dictis  officiis  gerere.     Magister  autem  tra- 

20  ditas  sibi  claves  aliis  ex  senioribus  custodiendas  dabit,  donee  recens 
electi  officiarii  de  officio  faciendo  iusiurandum  acceperint.  Proviso 
tit  qui  semel  ad  aliquod  officium  intra  collegium  electus  fuerit,  is 
ante  finale  computum  illius  anni  ad  aliud  officium  incompatibile 
invitus  minime  eligatur  aut  admittatur.     Lectorem  quoque  publi- 

25  cum  invitum  vel  nolentem  ad  aliquod  aliud  officium  intra  colle- 
gium eligi,  deputari  aut  assumi  nolumus  ullo  modo. 


CAP. 
XXXIX. 

DE  SUPER- 
VISIONE 
TERBARUM 
ET  COMPU- 
TIS  FACI- 
ENDIS. 

Bursars'  final 
accompt  of 
commons  and 
other  ex- 
penses to  bo 
audited  by 
clerk  of  ac- 
compts. 

Surrender  of 
office  by 
bursars, 
deans  and 
president. 


Election  of 
president, 
(leans  and 
bursara. 

No  one  free 
to  refuse  any 
office  to 
which  he  may 
be  appointed. 


Public  lec- 
turer not  to 
be  compelled 
to  take  any 
college  ofiicc. 


CAP.  XL. 


De  Expensis  eorum  qui  in  Negotiis  Collegii  emittuntur. 


30 


est  operarius  mercede  sua.' 


StatuimUS  itaque  ut  SOciuS  aut     Necessary 

expenses  of 
illo' 


*~\TE]M0  militat  suis  stipendiis,'  auctore  apostolo,  'dignus  cnim 

alius  quicunque  ad  negotia  collegii  obeunda  emissus,  considerata   fellows  or 
causae  et  negotii  qualitate,  loci  distantia  et  aliis  circumstantiis,  ar-   «"  college 

»  1  '  ...       business  to  be 

bitrio  magistri,  vol  eo  absente  praesidis,  aut  iis  absentibus  praesidis   allowed. 
deputati,  et  maioris  partis  seniorum,  expensas  habeat  necessarias, 
o  c  ita  quod  socii  et  alii  quicunque  coram  praedictis  personis  fidelem 
reddant  computum  de  huiusmodi  expensis  factis  in  veris  et  certis 

1  conservandis  MS.     But  see  Stat.  Coll.  Corp.  Clir.  Oxon.  c.  40. 

2  prescribatur  MS.     But  see  Stat.  Eliz.  c.  37. 


188 


33{s!)0p  §isf)tVs  ^tntuus.     (1530) 


CAP.  XL. 
DE  EXPEN- 
813  EORUM 
QUI  IN  NE- 
GOTIISCOL- 
LEGII 
EMITTUN- 
TUR. 


Vestments, 
chalices, 
jewels  and 
books  belong- 
ing to  cliapel 
to  bo  kept  in 
vestry  or 
some  more 
secure  i)laco, 
and  never  to 
be  taken  out 
of  col  lege  ex- 
cept to  be 
repaired,  or 
for  some 
other  cause 
approved  by 
master  and 
seniors. 


The  same 
rule  to  hold 
respecting 
colleKe  plate 
and  books. 


No  worthless 
book  to  be 
placed  in  the 
library  or 
there  chain- 
ed, except  by 
donor's  order. 

Fellows  may 
take  out 
books  on 
signing  an 
indenture 
with  ni;Lstor 
or  president 
and  a  dean, 
provided 
there  be 
many,  or 
better,  bocikg 
on  the  same 
Bubject  in  tho 
library. 


[CAR  XLI.] 
De  Custodia  Bonorum  Collegii. 

IN  RE  FAMILIARI  uiliil  est  diligenti  custode  commodius. 
Qiiippe  res  oinni.s  quanto  pvetiosior,  tanto  celerius  nisi  conser- 
vetur  patitur  iacturam  et  damnum.  Statuimus  itaque  ut  vesti-  5 
nienta  calicesqixe  et  alia  vasa  et  ornameiita  sacra  qu?e  iocalia  ap- 
pellant, libi'i  et  alia  qua3  ad  sacellum  attinent,  in  sacrario  sive 
vestiario  tuto  reponantur  et  reserventur,  nisi  forte  eorundem  quse- 
dam  tutiori  loco  fuerint  recondenda,  ex  nostra  aut  aliorum  largitate 
dicto  collegio  ut  Diviua  honorificeiitius  peragantur  coUata  ant  ex  lO 
bonis  collegii  acqiiisita,  nisi  quando  ad  Divina  officia  sunt  extra- 
henda.  Qujb  uuquam  iillo  tempore  quocunque  alienationis  titulo 
in  aliam  personam  transferri  sen  impignoi-ari  districte  probibemus, 
aut  eadem  extra  collegii  septa  quoquo  modo  deferri,  nisi  gratia 
emcndandi  aut  reparandi  aliave  ardua  et  necessaria  causa  per  1 5 
magistrum,  vel  eo  absente  px-tesidentem,  et  septem  seniores  collegii 
approbanda,  ea  ad  tempus  exportari  contigerit.  Quae  omnia  quan- 
tum ad  alienationem,  impignorationem,  mutuationem,  exportatio- 
nem,  commodationem,  volumus  observari  in  vasis,  poculis,  salinis, 
cochlcarilms  et  aliis  neccssariis  argenteis  vel  aureis  pertinentibus  20 
ad  aulam,  panarium,  potarium,  aut  cubiculum  magistri  aut  aliorum 
quonimcunque,  ac  etiain  in  libris  qui  ad  bibliothecam  attinent  aut 
(|ui  socii.s  per  indentiu-as  commodantur.  Illud  quoque  adicimus  ut 
in  bil^liotheca  nuUus  inferatur  aut  catenetur  liber,  nisi  sit  com- 
petentis  pretii  aut  utilitatis,  nisi  id  piieceperit  voluntas  donatoris,  o  5 
nee  indc  extrahatur,  nisi  forta-sse  abiiudent  de  ea  materia  aut  alius 
eo  melior  et  maioris  pretii  qui  eius  locum  suppleat  a  quocuiupie 
donetur;  ita  ut  libri  qui  sunt  pretiosiores  et*  in  qxiacunque  facul- 
tato  magis  utilom  ad  studium  scholasticum  ooiuplcctuntur  matoriam 
in  bil)liotheca  rei)Oiiantur,  alios  vero  indignos  bibliotheca,  aut  quo-  30 
rum  exemplaria  in  ea  satis  effluunt,  permittimus  ut  socii  collegii 
rctipiaut  per  indenturas  inter  magistrum,  vol  eo  absente  prfesi- 
'  ut  MS.  '  utiles  MS. 


TUNTUR. 
Commons  of 


Statutes   of  |^£nrg  FHJ.     (1545)  189 

particulis  singillatim  in  scriptis  infra  duos  dies  postqiiam  redierint  ^^  expen- 

vii-tute  iiu-amenti  ipsorum  coUcgio  prsestiti  et  sub  poena  amissionis  sis  eorum 

omnium  dictanxm  expensarumK     Illud  autom  non  incommodum  qq^jj^col- 

duximus  fieri,  ut  prseter  cxpeusas  quas  necessarias  in  itinere  con-  legiiemit- 
5  sumpserint  victus  etiam  communis  duodecim  denariorum  propter 

fn-avem  vestiura  ac  petasorum  attritionem  singulis  sociis  qui  pro-  if-  to  be 

^  ^  .  allowed  to 

gi-essioncs  in  superiori  statuto  memoratas  faciunt  allocetiu'.  who^'''o°on^ 

progress  (c. 

39)  as  a  com- 

r<  A  X)     "VT  T  peusation  for 

K^n.r.    A.ljl.  the  wear  and 

. .  *'""■  of 

De  CiLstodia  Bonorum  CoUegii.  clothes. 

10  TN  RE  FAMILIARI  nihil  est  diligenti  custodia  commodius. 
X.  Quippe  res  omnis  quanto  pretiosior,  tanto  celerius  nisi  conser- 

vetur  patitur  iacturam  et  damnum.     Statuimus  itaque  ut  vesti-  chalices, 

,.  .         ,.  ,  jewels  and 

menta  calicesque  et  aha  vasa  et  ornamenta  sacra  quae  localia  appel-  hooks  heiong- 

.  .  .  ..  .  ing  to  chapel 

lant,  libn  et  alia  quae  ad  sacellum  attment,  in  sacrario  sive  vestia-  toi>e  kept  in 

■^  vestry  or  in 

T  R  rio  tuto  reponantur  et  reserventur,  nisi  forte  eorundem  qusedam  some  more 

*  J  ^  ■••  secure  place ; 

tutiore  loco  fuerint  recondenda,  ex  nostra  aut  aliorum  largitate  ""tiifmb*"^ 

dicto  coUegio  ut  Divina  honorificentius  peragantur  collata  a\it  ex  fi{(^"ient'^^' 

bonis  collegii  acquisita,  nisi  quando  ad  Divina  officia  sunt  extra-  °vityiou"con- 

henda.   Quje  unquam  ^  ullo  tempore  quocunque  alienationis  titulo  in  tc^'prcskUmt, 

1.  j.i'*  T  t      •  •         •  -a  majoritv  of 

20  aliam  pei-sonam  transierri,  vendi,   accommodari    seu   impignorari  the  seniors 

districte  prohibemus,  nisi  ex  consensu  magistri,  prsesidis,  maioris  rity  of  the 

whole  body 

pai*tis  omnium  seniorum  et  maioris  partis  totius  nixmeri  sociorum.  of  fellows. 

Quod  idem  quantum  ad  alienationem,  imi)ignorationem,  miitatio-  The  same 

.  ,      .  °.   .  '  rule  to  hold 

nem,  expoi"tationem,  accommodationem,  venditionem,  volumus  ob-  respecting 

...  .  .  .     .  .  .  college  plate 

2  5  servari  etiam  in  vasis,  poculis,  salinis,  coclilearibus  vel  aliis  neces-  ai'ii  ^'j^^- 
sariis  argeuteis  vel  aureis  pertinentibus  ad  aulam,  panarium,  pota- 
rium,  aut  cubiculum  magistri  aut  aliorum  quorumcunque,  ac  etiam 
in  libi'is  qui^  ad  bibliothecam  attinent  aut  qui  sociis  per  indentu- 

ram  accommodantur.     Sed  ncc  eadem  prsedicta  extra  collegii  septa  None  of  the 

.  .    .  .  IT  vessels,  &c., 

OQ  quocunque  modo  defem  volumus,  nisi  gratia  emendandi  aut  repa-  above  speci- 

randi  aliave  ardua  et  necessaria  collegii  causa  per  magistrum,  vel  taken  out  or 

Y.  i  o  •>  college  except 

CO  absente  prsesidem,  et  seniores  collegii  approbanda,  ea  ad  tempus  ^''aired'^orf 

exportari  contingat.     Illud  quoque  adicimus  ut  in  bibliotheca  nul-  c^"';"^'''.'^'^ 

lus  inferatur  aut  catenetur  liber,  nisi  sit  competentis  pretii  aut  JJJl^^ter  and 

35  utilitatis,  nee  inde  extraliatur,  nisi  fortasse  abundent  de  ea  materia  ®*^^"'"'*- 

"  ^  '  .....  No  worthless 

aut  alius  eo  melior  et  maioris  pretii  qui  eius  locum  suppleat  a  quo-  ^»»"''  to  be 

cunque  donetur;  ita  ut  libri  qui  sunt  pretiosiores  et  in  quacunque  [he'r'^^h^a'ined 

T    ,1     ■  ,.    L  »        J     T      J  except  by 

^  "  virtute — expensarum     underlined.  donor's  order. 

2  nunquam  MS.  ^  que  MS. 


190         i3isI)op  Jpfsfjtr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XLI. 
DE  CUS- 
TODIA  BO- 
NORUM 
COLLEGII. 

These  inden- 
tures to  con- 
tain the  l)e- 
ginnings  of 
every  otlier 
leaf  of  books 
borrowed, 
and  to  be 
kept  by 
master  or 
president. 

Books  bor- 
rowed to  be 
rejiristorcd 
before  Oct.  9. 

Theological 
books  to  lie 
lent  among 
masters,  phi- 
losophical 
and  mathe- 
matical books 
among  B..\. 
fellows  and 
scholars,  un- 
less the  donor 
sliould  ex- 
pressly forbid 
It. 

Master  and 
seniors  may 
sell  super- 
fluous uooks 
or  other 
perishable 
moveables, 
unless  ex- 
pressly for- 
bidden by 
donors. 

Master,  fel- 
lows and 
sworn  scho- 
lars may  by 
leave  of 
master  or 
president 
nave  access 
to  the  li- 
brary and 
have  private 
keys;  if  they 
introduce 
strangers, 
they  must 
remain  with 
them  and 
make  good 
any  damage 
done  l)y 
them.  " 

Open  books 
or  windows 
to  be  closed ; 
door  to  bo 
locked. 
Penalty. 


Two  parch- 
ment cata- 
logues of  all 
the  books. 


(.leu tern,  et  unum  decanonnn,  aut  alicuius  eonim  absentis  depii- 
tatum  fiendiis.  In  qiiibus  indenturis  in  manibus  magistri  vel 
praesidentis  ad  exitum  anni  remansuris  inscribantiu"  initia  cuius- 
qiie  secundi  folii  cniuslibet  libi-i  ita  comnaodati;  qiias  indenturas 
cum  libris  tempore  convocationis  infra  statiito  referent  vel  referri  5 
feciant,  ac  de  libris  mutuo  recipiendis  novas  faciant  indenturas,  sub 
poena  perditionis  convictus  per  unum  mensem.  Quam  libroi-um 
commodationem,  distributionem,  ac  in  quodam  registro  chartaceo 
sive  papyri  inscriptionem'  vohimus  perfici  intra  octo  dies  post  ka- 
lendas  Octobris.  In  qua  distributione  omnes  libi-i  theologise  inter  I O 
magistros,  libri  autem  pliilosoplii?e  et  mathematicae,  etiam  Giteoi 
inter  baccalaureos  et  scliolasticos  socios  scholares  et  discipulos 
iuxtti  arbitrium  magistri,  unius  decani  et  unius  thesaurarii,  aut 
magistro  absente  prsesidentis  et  cetei'orum  duorum  prfedictorum 
dividantur,  nisi  douatoii.s  vohmtjis  expresse  i-epugnaverit.  Per-  1 5 
mittimus  tamen  ut  si  forsan  posthac  ex  largitate  donatorimi  de 
eadem  materia  tot  abundent  libri  ut  etiam  inutilis  sit  sociis  mu- 
tuatio,  tunc  ex  consensu  magistri  et  maioris  partis  sei)tem  seniorum 
vendantur"  ad  utilitatem  collcgii.  Quod  etiam  volumus  observari 
et  in  aliis  i-cbus  mobilibus  inutilibus  et  qu£e  tcmpoi-c  putrescuut  20 
qnibuscunque  collegio  collatis,  nisi  ob.stet  et  expresse  adversetur 
donatoris  voluntas.  Hoc  insuper  statute  facimus  potestatem  ma- 
gistro  ncc  noii  et  singulis  sociis  scholaribus,  discipulis  iuratis  vel 
ministris  sacelli  accedendi  ad  bibliothecam  venia  semel  a  magistro 
vel  prsesidente  petita  et  obtenta,  nisi  postea  eorum  aliquis  per  25 
eosdem  vel  eorum  alteram  expresse  proliibeatur.  Concedimus 
quoque  ut  eorum  quilibet  venia  a  magLstro  vel  praesidente  obtenta 
habeat  clavem  propriam  qua  libera  valeat  ingredi  et  egredi,  ita  ut 
non  inducat  extraneos,  nisi  cum  quibus  ipse  vel  alius  dicti  collegii 
socius  scholaris  vel  discipulus  iuratus  velit  continue  pei-sonaliter  30 
adesse  et  pro  quibus  etiam  vclit,  si  quod  damnum  perpetrarint', 
respondere.  Adicimus  quoque  ut  quicunque  collogii  bibliothecam 
ingredientes  libros  quos  invenerint  apcrtos  claudaiit,  advertant 
etiam  ad  fenestras  ne  exoriente  vento  aut  i)luA-ia  inferatur  dam- 
num aut  vitro  aut  libris,  et  quoties  quis  exicrit  neminem  ibidem  35 
relinquens,  ostium  obserot.  Si  quis  vero  in  his  deliquerit,  poenam 
quam  supra  do  sermone  Latino  observaudo  posuimus  eum  in- 
currere  volumus,  Pra^terea  statuimus  ut  de  omnibus  libris  in 
bibliotheca  repositis  fiat  registrum  duplex  in  membranis,  unum  in 
ca,  alteram  ajiud  magistrum  permansurum.  Fiat  otiain  et  aliud  40 
1  iiKscripsioiie  MS,  »  vendcntur  MS.  ■''  porpctrarjt  MS. 


Statutes  of  l^nuy  VML     (1545)  191 

facilitate  maoris  utiles  ad  studiiim  ccclesiasticum  in  bibliotheca  re-    cap.  xli. 

.  .        DE  CD8- 

ponantiu-,  alios  vero  iiidignos  bibliotheca,  aiit  quorum  excmplana  xodia  bo- 
in  ea  satis  eHluiuit,  i)ermittiiuus  ut  socii  collegii  recipiant  pei'  in-  norum 

,  .  .  ,  ,  .  T  1  COLLEGir. 

dentui-as  inter  magistrum,  vel  eo  absente  prfesidem,  et  unum  deca-  j.^,„Q^g  ^^y 

5  noruni,  aut  deputatum  alicuius  eorum  absentis  fiendas.      In  quibus  {JJjo^oq 

indeutui'is  in  niauibus  magistri  vel  2>raisidis  ad  exitum  anni  reman-  denture^witu 

sui'is  inscribantur  initia  cuiusque  secundi  folii  cuiuslibet  libri  ita  Jlresidont  and 

commodati ;    quas   indenturas    cum  libris  tempore    convocationis  tidod'tiiere 

•     /•  \         r  ir-'n-  ii-i-  •      be  manv,  or 

infra  statuto    referent  vel  referri  faciant,  ac  de  libris  mutuo  reci-  better,  books 

on  the  same 

10  piendis  novas  faciant  indenturas,  sub  poena  perditionis  convictus  subject  in  the 

'^  '  l  tr  hbrary.  These 

l)er  unum  mensem.     Quam  libronim  commodationem  aut  distribu-  iii'i';".t"ros  to 

'■  ^  contani  tlie 

tionem  in  quodam  registro  chartaceo  sive  papyi-i  inscriptioue  volu-  cvfry  other''^ 

mus  perfici  intra  octo  dies  post  kalendas  Octobris.     In  qua  distri-  borroLed"*^ 

butione  omnes  libri  theologise  inter  magistros,  libri  autem  philoso-  kept  by  mas- 

1 5  pliiae  et  mathematici  etiam  inter  baccalaureos  et  scholasticos  socios  d"nt. 

scholares  et  discipulos  iuxta  arbitrium  magistri,  unius  decani  et  fo"vedtobe 

unius  thesaurarii,  aut  magistro  absente  prsesidis  et  ceterorum  duo-  tlfonf  oct.  9. 

rum  pi-cedictorum  dividantur,  nisi  donatoris  voluntas  expresse  re-  Tiieoiogicai 

^  _  _  ^         _   _  books  to  be 

pugiiaverit.     Permittimus  tamen  ut  si  forsan  posthac  ex  largitione  lent  among 

^     °  r  o  masters,  phi- 

20  donatorum  de  eadem  materia  tot  abundent  libri  ut  etiam  inutilis  a'Su'i  mathe- 
sit  sociis   mutuatio,  tunc  ex  consensu   magistri  et  maioris  j^artis   ™mong^B  a"^^ 
senioioim  vendantur  ad  utilitatem  collegii.     Quod  etiam  volumus  scboirrf,°un- 

i  .•         1-.         1  I'Ti  •j.-Ti  J.  X  J.  less  the  donor 

observari  in  alus  rebus  mobinbus  mutiubus  et  quae  tempore  putres-  shall  express- 
cunt  quibuscunque  coUegio  collatis,  nisi  obstet  et  expresse  adver-  jj^^jg^  ^^^^ 

2  5  setur  donatoris  voluntas.     Hoc  insuper  statuto  facimus  potestatem  geiT  super^^ 

magistro  necnon  singulis  sociis  scholaribus,  discipulis  iuratis  vel  o"otiier°°'^^ 

ministris  sacelli  accedendi  ad  bibliothecani  venia  semel  a  magistro  movelbies, 

vel  pi-seside  petita  et  obtenta,  nisi  postea  eorum  aliquis  per  eosdem  pressiy  for- 

ex])resse  prohibeatur.     Concedimus  qiioque  ut  eorum  quilibet  ve-  donors. 

30  nia  a  magistro  vel  prseside  obtenta  liabeat  clavem  propriam  qua  fora  and^' 

libere  valeat  ingi'edi  et  egredi,  ita  ut  non  inducat^  extraneos,  nisi  laVTmay^by 

cum  quibus  ipse  vel  alius  dicti  collegii  socius  scholaris  vel  discipu-  master  or 

lus  iuratus  velit  continuo  personaliter  adesse,  et  pro  quibus  etiam  have  access 

...  ■       t  ■>  •»  /r        1  to  the  Ubrary 

velit,  81  quod  damnum  perpetravennt  ,  respondere.     Mandamus  and  have 

private  keys ; 

35  quoque  ut  quicunque  collegii  bibliothecam  ingi-edientes  libros  quos  iftheyintro- 

C1UC6  strHpn" 

invenerint  apertos  claudant,  advertant  etiam  ad  fenestras,  ne  ex-  gers  they 

i  '  '  must  remaui 

oriente  vento  aut  pluAaa  inferatur  damnum  aut  vitro  aut  libris ;  et  and" make 
quoties  quis  exierit  neminem  ibidem  relinquens,  ostium  obseret.  Si  ^amagedone 

by  them. 
»  statuta  MS.  Ope>?  \oo\ia 

or  windows 
2  indicat  MS.     But  see  Stat.  Coll.  Corp.  Chr.  Oxon.  c.  42.  to  be  closed; 

,  ,  ..  -.«-c.  '^°°^  *° ^ 

■*  perpetravent  MS.  locked. 


192  i3isi)oi)   jfisf)er's   ^latutes.     (1530) 


CAP.  XU. 
UE  CU8- 
TODIA  BO- 
NORUM 
COLLEGII. 

Doans'  regis- 
ter of  books 
lent. 

Inscription 
in  books 
Hiveu  to  the 
library. 

Yearly  in- 
donturcs  of 
vessels,  &c., 
in  chai'go  of 
roaster  or 
bursars. 


Register  of 
chapel  furni- 
ture. 

Donors' 
names  to  be 
inscribed  on 
their  gifts. 

Indentures 
and  yearly 
inspection  of 
chapel  furni- 
ture. 


Register  of 
jewels  in  the 
tower. 


General 

register  of 
vessels,  &c. , 
above  speci- 
fied. 


registvum  in  meiubi-anis  de  his  qui  luutuo  sociis  scholaribus  et 
discipulis  dabuutur  ajmd  decanos  remanens.  Ac  quotiescunque  do- 
nabuiitiu-  alii,  statiin  in  eorum  altero  inscribantur  registro.  In- 
scribantur  qnoque  in  eo  libro  sic  donato  in  folio  quo  commodius 
jiotcrit  huiusmodi  clausula,  *  liber  collegii  Divi  Joliannis  E\'au-  5 
gelistse  ex  done  N.'  adiectis  nomine  et  cognomine  donatoris.  De 
vasis,  ornamentis  et  aliis  bonis  collegii  quibuscunque  apud  magis- 
truni  fiant  in  priino  eius  ingressu  autequam  eis  utatur  ac  postea 
singulis  annis  infra  triduum  post  electionem  officiariorum  indenturse 
inter  magistruin  et  tliesaurarios  sub  visu  et  testimonio  decanorum  10 
ac  trium  aliorum  senioruin.  Fiant  etiain  inter  magistrum  et  tlie- 
saurarios indenturae  de  his  quae  in  custodia  erunt  thesaurai-iomm. 
Verum  ut  redeamus  ad  sacellum.  Volumus  iit  etiani  omnia  et  sin- 
gula ad  illud  attinentia  in  quodam  registro  conscribantui-,  ac  in 
donariis  cum  mentione  nominis  et  cognominis  donatoris ;  quod  1 5 
etiam  observari  volumus  in  vasis  et  aliis  ornamentis  aulae  et  cubi- 
culis  datis.  Volumu.s  insu2)er  ut  de  rebus  sacelli  omnibus  fiant 
indentui'se  inter  magistiiim  et  sacristam,  mandantes  ut  singulis 
annis  intra  octo  dies  ante  vel  post  ledis  dedicationem  coram  ma- 
gistro  vel  praesidente,  uno  saltem  decano  et  thesaiu-ario  ostendan-  20 
tur  realiter,  visibiliter  et  distincte  omnia  vestimenta,  calices,  vasa, 
libri  et  alia  ornamenta  sacelli  in  dictis  indenturis  contentji,  ut  sic 
apparere  valeant  si  aliqua  de  jn-jedictis  fuerint  perdita,  subti-acta, 
dilacerata',  rupta  aut  deturpata,  et  quae  necessario  emendanda 
fuerint  tempore  debito  et  opportuno  emeudari  et  refici  valeant.  25 
Fiat  insuper  registi'um  ad  modum  indentuije  bipai-titum  de  omni- 
bus iocalibus  in  tiu'ri  repositis  et  conservatis;  cuius  unam  pai-tem 
ibidem  in  una  cista  ad  ea  ordinata  continuo  remanere  volumus, 
alteram  vero  ])ai-tem  in  custodia  prsesidentis.  Sit  etiam  unum 
amplum  registrum  saltem  chartaceum,  in  quo  omnia  prjedicta  con-  30 
scribantur,  quod  quoties  opus  fuerit  rcnovetur. 


Custody  of 
common  seal, 
letters  patent 
and  charter 
of  founda- 
tion. 


[CAP.  XLII.] 
De  Cistis  et  Sigillo. 

DE   NEGLIGENTI    CUSTODIA   plurimos   audivimus   con- 
qucstos,  de  vigilanti  nomiuem.     Neque  maior  adhibenda  est  35 
'  (Iclacerata  MS. 


Statutes  of  l^enrg  VIM.    (1545)  193 


CAP.  XLI. 
DE  CUS- 
TODIA  BO- 
NORUM 
COLLEGII, 
Penalties. 

Two  parch- 
ment cata- 
logues of  all 
the  books. 

Deans'  regis- 
ter of  booKS 
lent. 

Inscription  in 
books  given  to 
the  library. 

Yearly  inden- 
tures of  ves- 
sels, &c.,  in 
charge  of 
master  or 
bursars. 


qiiis  vero  in  his  deliquerit,  poenam  quam  su^jva  de  sermone  Latino 
observando  posuimus  eum  incurrere  volumus.  Prfeterea  statui- 
mus  ut  de  omnibus  lil>ris  in  bibliotheca  rei)ositis  fiat  registrum 
duplex  in  membranis,  unum  in  ipsa  bibliotheca,  alterum  apud  ma- 
5  gistruni  pennansuruni.  Fiat  etiam  et  aliud  registinim  in  membra- 
nis de  his  qui  mutuo  sociis  schohiribus  et  disoii)ulis  dabuntur  apud 
decanos  remanens.  Ac  quotiescunque  donabuntur  alii,  statim  in 
eorum  aliquo  inscribantur  registro.  Inscribatur  quoque  in  eo 
libro  sic  donato,  in  folio  quo  commodius  poterit,  huiusmodi  clau- 

I O  sula :  "  Liber  collegii  Divi  Johannis  Evangelistee  ex  dono  N."  ad- 
iectis  nomine  et  cognomine  donatoris.  De  vasis,  ornamentis  et 
aliis  bonis  collegii  quibuscunque  ad  magistrum  spectantibus  fiant 
in  primo  eius  ingressu  antequam  eis  utatur,  ac  postea  singulis  an- 
nis  infra  triduum  post  electionem  oflBciariorum,  indenturse  inter 

1 5  magistrum  et  thesaurarios  sub  visu  et  testimonio  decanorum  et 
aliorum  trium  seniorum.  Fiant  ctiam  inter  magistrum  et  thesau- 
rarios indenturse  de  iis  quae  in  custodia  erunt  thesaurariorum.  Ye- 
mm  ut  redeamus  ad  sacellum.  Volumus  etiam  ut  omnia  et  sin- 
gula ad  sacellum  attinentia  in  quodam  registro  conscribantur  ac 

20  in  donarris  cum  mentione  nominis  et  cognominis  donatoris;  quod 
etiam  observari  volumus  in  vasis  et  aliis  ornamentis  auliB  et  cubi- 
culis  datis.  Volumus  insuper  ut  de  rebus  sacelli  omnibus  fiant  in- 
denturae  inter  magistrum  et  sacristam,  mandantes  ut  singulis  annis 
intra  octo  dies  ante  vel  post  jedis  dedicationem  coram  magistro  vel 

25  preside,  uno  saltem  decano  et  thesaui-ario,  ostendantur  realiter, 
visibiliter  et  distincte  omnia  vestimenta,  calices,  vasa,  libri  et  alia 
ornamenta  sacelli  in  dictis  indenturis  contenta,  ut  sic  apparere 
valeant  si  aliqua  de  prsedictis  fuerint  perdita,  subtracta,  dilacerata, 
rupta  aut  deturpata,  et  quae  necessario  emendanda  fuerint  tempore 

30  debito  et  opportuno  emendari  et  refici  valeant.  Fiat  insuper  re- 
gistrum ad  modum  indenturfe  biiiartitum  de  omnibus  iocalibus  in 
turri  repositis  et  conservatis;  cuius  unam  2>artem  ibidem  in  una 
cista  ad  ea  ordinata  continuo  remanere  volumus,  alteram  vero  par- 
tem in  custodia  praesidis.     Sit  etiam  unum  amplum  registrum  sal- 

35  tem  chartaceum,  in  quo  omnia  privdicta  conscribantur;  quod  quo- 
ties  0i)us  fuerit  renovetur. 

CAP.  XLII. 

De  Cistis  et  Sigillo. 

DE  NEGLIGENTI  CUSTODIA  plurimos  audivimus  conques-  Custody  and 
i  1  use  of  com- 

,  tos,  de  vigilant!  neminem,  neque  maior  uspiam  adhibenda  est  «"onseai. 

cc 


Register  of 
chapel  furni- 
ture. 

Donors' 
names  to  be 
inscribed  on 
their  gifts. 

Indentures 
and  yearly 
inspection  of 
chapel  furni- 
ture. 


Register  of 
jewels  in  the 
tower. 


General 
register  of 
vessels,  &c., 
above  speci- 
fied. 


194  23fs]bop  Jpisf)£r's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XLir, 

DE  CISTIS 
KT  SI- 
GILLO, 


Use  of  com- 
iiiuu  seal. 


Pen.iltics 
for  luistatu- 
tiible  use  of 
the  scul. 


Two  loan 
chests. 


1.    Clicstof 
foun.Iri'ss, 
containing 
nil  that  could 
1)1'  rec(,V('i',.'(l 
of  lur  (lues. 

•2     ('lust 
contiiiiiin;; 
10(1  marks  to 
serve  iis  l)ur- 
siirs'  bouk. 


vigilantia  quam  in  communi  sigillo ;  tot  solent  evenii'c  incommoda. 
Statuimus  itaque  mandantes  xit  sigillum  commune  coUegii,  litterse 
patentes  r(^gife  de  licentia  fimdandi  collegium,  originalis  eliarta  fun- 
dationis  ipsius  coUegii  iu  quadam  reponantur  vt  inchidautur  cistula 
tribus  seris  obsei"ata.  Quo  sigillo  communi  mandamus  ut  nihil  uu-  5 
quaiu  signetur,  ni.si  quod  ante  plena  ctaperte  in  altero  registro,  vide- 
licet indeuturai'um,  obligationum,  acquietantiarum  et  huiusmodi, 
vel  registro  pi'sesentationum  ad  beneficia,  admissionum,  electionum 
et  talium  (volumiis  enim  habere  duo)  scribatur,  cum  registro  in 
sacello  eollegii  publico  conferatur  et  jjcrlegatur,  ac  per  magistrum  10 
et  maioi'em  partem  omnium  ut  pra;fei-tur  socionim  super  huius- 
modi scriptis  mature  et  communiter  delibei-atum  sit  et  per  eosdem 
approbatum'.  In  quoi'um  prajsentia  dictum  commune  sigillum  a 
parva  cista  prsedicta  in  dicti  coUegii  sacello  et  non  alias  aut  alibi 
uiiquam  aperienda  extractum  h\xiusmodi  scriptis  apponatur.  Alite  1 5 
autem  litters  qufecunque,  obligationcs,  indenture  seu  sciipta  cu- 
iuscunque  tenoris  quocunqueve  nomine  censeantur  piu'dicto  com- 
muni sigillo  alitor  aut  alibi  sigillata,  omni  careant  robore  firmitatis 
propter  litteras  ut  prjefertur  de  electione  magistri.  Et*  si  secus  fiat 
per  magistrum  aut  alios  dicti  eollegii,  omnes  et  singulos  qui  contra  20 
formam  ])ra3scriptam  sigilh;m  commune  prsedictum  alicui  littcrse, 
obligationi,  indenturse  seu  scripto,  aut  albse  chart»  seu  pergameno 
vel  membranfe  non  scripta;'  cuicunqtie  apjiosuerint  et  qui  ad  id 
faciendum  cousenserint,  praeter  pcenam  periurii  quam  ipso  facto 
eos  incurrerc  volumus,  ipsos  a  dicto  coUegio  privatos  fore  decer-  25 
nimus  eo  facto;  et  nihiloniinus  ad  satisfociendum  i)ro  damuis  et 
iniuriis  collegio  ea  occaisione  illatis  seu  inferendis  arctius  remaueant 
obligati,  et  ad  hoc  vigore  prsesentis  nostri  statuti  teneantm-.  Siut 
etiam  dure  cistellse  quaj  cistjB  mutui  vocentur,  quarum  utraque 
tribus  seris  sit  obserata.  In  quarum  una  quicquid  ex  debitis  fun-  30 
datricis  colligi  seu  acquiri  poterit  reponatur,  propter  quod  et  cistam 
fundatricis  appellari  volumus.  In  altera  vero  centum  marcas  ex 
quibus  possuut  thesauraiii  cum  o})us  fuerit  a  dictis  eiusdem  cis- 
tellffi  clavigeris  per  modum  mutui  et  per  summarum  sua  ipsorum 
maiiu  in  magnis  indcnturis  et  registro  eiusdem  cistell;w  chai-taceo  35 
inscriptionem  pecunias  accipere,  quas  pccunias  mutuo  iUi  accoptas 
vel  tantundem  ipsi  thesaurarii  in  fine  anni  ante  computum  suum 


^  So  read  with  Stat.  Coll.  Corp.  Chr.  O.xon.  c.  43  for  the  MS.  reading 
'approbata." 

2  ut  MS.     Et  Stat.  CoU.  Carp.  Chr.  Oxon.  c.  43. 

'  scripto  MS.  scriptre  Stat.  Coll.  Corp.  Chr.  0.von.  c.  43. 


^tcitutts  of  |l^£nrL)    FHL     (i545)  195 


vigilantia  qiiam  in  communi  sigillo.  Stat\Tim\is  itaque  mandantes 
ut  sif^llum  commune  collegii  iu  quadam  rcponatur  et  includatur 
cistula  tribus  seris  obserata.  Quo  sigillo  communi  mandamus  ut 
nihil  unquam  signetur,  nisi  de  quo  prius  legitime  iuxta  statuta  con- 
5  sensum  fuerit;  id  quod  antea  plena  et  aperte  iu  altero  registro,  vide- 
licet indenturarum,  obligatiouum,  acquietantiarum  et  liiiiusmodi,  vel 
registro  prresentationum  ad  beneficia,  admissionum,  electionum  et 
talium  (volumus  enim  habere  duo)  scribatiir,  et  cum  registro  in 
sacello  collegii  publice  conferatur  et  perlegatur,  ac  per  magistrum 

10  et  maiorem  pai-tem  omnium  ut  praefertur  sociorum  supra  huius- 
modi  scriptis  mature  et  communiter  deliberatum  sit  et  per  eosdem 
approbatum.  In  quonim  praesentia  dictum  commune  sigilhim  a 
parv'a  cista  prjedicta  in  dicti  collegii  ecclesia  et  non  alibi  aperienda 
extractum  huiusmodi  scriptis  apponatur.     Alife  autem  litterse  quje- 

15  cunque,  obligationes,  indenture  seu  scripta'  cuiuscunque  tenoris 
quocunqueve  nomine  censeantur  praedicto  communi  sigillo  alitor 
aut  alibi  sigillata,  omui  careaut  robore  firmitatis  prjeter  litteras, 
ut  prajfertur  de  electione  magistri,  aut  litteras  de  alia  quaj)iam  in 
absentia   magistri   urgentissima  causa  quse   in  eius  reditum  sine 

20  gravi  collegii  detrimento  differri  non  potest,  quam  causam  suffragiis 
pi-nesidis  aut  eius  depxitati  et  maioris  partis  totius  sociorum  numeri, 
et  in  eo  ad  minus  octo  seniorum,  iudiciis  prius  approbari  volumus. 
Quod  si  secus  fiat  per  magistrum  aut  alios  dicti  collegii,  omnes  et 
singulos  qui  contra  formam  praescriptam  sigillum  commune  pi'sedic- 

25  turn  aliqxiibus  litteris,  obligationi,  indenturse  seu  scripto,  aut  albse 
chartjE  seu  pergameno  vel  membranae  non  sci'iptae*  cuiquam  appo- 
suerint  et  qui  ad  id  faciendum  consenserint,  praeter  i)oenam  per- 
iurii  quam  ipso  facto  eos  incurrere  volumus,  ipsos  a  dicto  collegio 
privates  fore  decernimus  ipso  facto;  et  nihil ominus  ad  satisfacien- 

30  dum  pro  damnis  et  iniuriis  collegio  ea  occasione  illatis  seu  inferen- 
dis  arctius  remaneant  obligati,  et  ad  hoc  vigore  nostri  statuti  tene- 
antui'.  Sint  etiam  duae  cistellae  quae  cistae  mutiii  vocentur,  quarum 
utraque  tribus  seris  sit  obserata.  In  quarum  una  quicquid  ex  de- 
bitis  fundatricis  collegii  acquiri  poterit  reponatur,  proj^ter  quod  et 

o  c  cistam  fundatricis  aj)pcllari  volumus.  In  altera  vero  centiim  mar- 
cas,  ex  qiiibus  thesaurarii  quum  opus  fuerit  possunt  a  dictis  eius- 
dem  cistellae  clavigeris  per  modum  mutui  et  per  summainim  sua 
ipsoinim  manu  in  magnis  indcnturis  et  registro  eiusdem  cistellae 
chartaceo  inscriptioi^em  pecunias  accipere,   quas  pecunias  mutuo 

40  acceptas  vel  tantundem  ipsi  thesaiu-arii  in  fine  anni  ante  computum 
^  scripte  MS.  2  scripto  MS. 


CAP.  xui. 

DE  CISTIS 
KT  SI- 
GILLO. 


Penalties  for 

unstatutablu 
use  of  the 
seal. 


Two  loan 
chests. 

1.  Chest  of 
fouiiiIn.ss, 
contaiiiiiii'  all 
that  coula  be 
recovered  of 
her  dues. 

2.  Chest 
containing 
100  murlvs  to 
scnc  as  a 
bursai'S' 
bank. 


190  33isi)op   jpisbcr's   gbtatutts.     (1530) 


CAP.  XLII. 

1)E  CISTI3 
ET  81- 
GILLO. 

Surplus  clicst 
for  suits,  etc. 


Keys  of 
chests. 

Surplus 
chest,  chest  of 
foiuKlrcss, 
aud  seal  chest 
to  he  kei)t  in 
a  strung  chest 
in  the  tower, 
where  shall 
stand  also  a 
laru'e  cliest 
containing 
vessels,  &c., 
not  ill  daily 
use. 


Keys  of  tower 
and  treasury. 


Money  chest 
to  be  kept  in 
the  trea.«ury 
under  the 
master's 
chambers. 


dictis  cistellis  plenc  et  integre  restitiiere  teneantiir.     Sit  etiam  et 
altera  cistella  maiuscula  tribus  seris  obserata,  in  qua  repoiiantur 
omnes  pecuniae  provenientes  de  excrescentiis  communai'um   et  ex 
reditibus  et  proveutibus  collegii  in  fine  compiiti  tliesaurarionim ; 
quae  omnes  pro  litibus  et  placitis  defendendis  necnon  pro  posses-  5 
sionibus   amplioribus   si   oporteat    acquirendis    tutissime    conser- 
veutur.     In  qua  sit  unum  regi.strum,  in  quo  in  fine  cuiusqiie  anni 
scribatur  quantum  inferatiu-  quantumque  in  ea  tunc  contineatur ; 
ac  quoties  extrahendi  occurrat  necessitas,  inscribatur  summa  ex- 
tracta  cum  causa  et  prsesentium  nominibus.  Et  uniuscuiusque  ista-  10 
rum    cistcUarum   praidictarum   claves   inter   se  divei*sas   habeant 
magister  unam,  prsesidens  aliam,  senior  decanus  tertiam.     Et  hsec 
ciatella  pro  placitis,  et  alise  dupe,  videlicet  ea  in  qiia  collocavimus 
sigillum,  et  una  mutui  in  qua  debita  fundatricis  reposuimus,  in 
una  maiori  et  forti  cista  includantur  tribus  seris  obsei-ata,  quarum  1 5 
claves  servent  duo  thesaurarii  et  decanus  iunior;  quae  cista  maior 
in  superiori  parte  turris  collocetur.    Ubi  etiam  alia  reponatur  cista 
magna,  valida,  bene  munita  ac  tribus  seris  obserata,  quai-um  claves 
servent  magister,  senior  decanus  et  senior  thesaunxriiis ;   in  qua 
custodiantur  vasa  et  alia  quae  non  erunt  in  quotidiano  usu.     Qua3  20 
cista  suum  registrum  habeat,  in  quo  scribantur  omnia  et  singiUa 
in  ea  contenta,  ac  etiam  si  quando  ex  urgente  caiisa  opus  fuerit 
aliquid  eorum  extrahi,  scribantur  in  eodem  dies  et  causa  extrac- 
tionis  et  restitutionis  ac  praesentium  in  exti"actione  et  restitutione 
nomina.     Cetenmi  ostium  utriusque,  nempe  turris  et  thesaurariac,  25 
duabiis  seris  obfirmari  volumus,  ita  quod  duae  claves  pro  ostio  turi'is 
inserviant  etiam  duabus  seris  ostii  thesaurarii,  earumque  clavium 
custodes  enxnt  magister  et  senior  decanus.     Sit  etiam  praeter  haec 
ima  cista  in  tliesauraria  sub  cameris  magistri  duabus  seris  obsex'ata, 
qiiarum  diversas  claves  habeant  inter  so  duo  thesaurarii,  pro  j^ecu-  30 
nils  de  proventibus  collegii  per  eos  reccptis  ibidem  securius  et 
tutius  conservandis  et  ad  onera  quotidiana  supportanda  cum  opus 
fuerit  paratis. 


[CAP.  XLIII.] 
De  Evidentiis,  Muninientis  et  Scri])tis.  35 

UT  AUTEM  si  quando  collegium  provocal)itur  ad  litos  et  arma 
magister  et  socii  semper  sint  paniti  noc  ad  pugnam  in  acie 
progrodiantur  inermes,  statuinuis  ut  eorum  anna,  lioc  est  evi- 
dentise,  chai-tse,  munimenta  et  reliqua  scripta  in  superiori  camera 


Statutes  of  |^£nri)  VIM.     (1545)  1^7 

suum   (lictis  cistelHs  ])lonc  et   integre   restituere  teneantur.     Sit    cap.  xlii. 
etiam  altera  cistella  niaiuscula  tnbus  sens  obserata,  in  qua  reponan-   ^^  gj. 
tui*  omnes  pecuniae  provenientes  de  excrescentiis  communiarum  et   gillo. 
ox  reditibus  et  })roveutibu.s  collegii  in  fine  computi  thesaurariorum ;   fu"'su?te'&c! 
5  qu£e  omnes  pro  litibus  et  placitis  defendendis  necnon  pro  possessi- 
onibus  amplioribus  acquirendis  si  oporteat  tutissime  consei'ventur. 
In  qua  sit  iinum  registrum,  in  quo  in  fine  cuiusvis  anni  scribatiir 
quautiun  inferatur  quant mnque  in  ea  contineatur;  ac  quoties  ex- 
traliendi    oocun*at    necessitas,    inscribatur   siimma   extracta   cum 
10  causa'  et  imvseutium  nominibus.     Et  uniuscuiiisque  istarum  cista-   Keys  of 

.  .  .  .  chests. 

mm  pi-a;ilictai-um  claves  inter  se  diversas  liabeant,  magister  unam, 
praeses  aliam,  senior  decanus  tertiam.     Et  hsec  cistella  pro  placitis,   surplus 

,.        ,  .  .  11  •  •    -Ti  •    •        chest,  chest 

et  aliae  duje,  viz.  ea  in  qua  collocavimus  sigillum  et  una  mutui  in   of  foundress, 

°  ...         «""^  ^^^^  chest 

qua  debita  fundatricis  reposuimus,  in  una  maiori  et  forti  cista  in-   to  ho  kept  in 

'■  '■  '  a  strong  chest 

1 5  cludantur  tribus  seris  obserata,  quarum  claves  sei-vant  duo  thesau-  ^J^j  *°  ^°^^^l' 
raiii  et  decanus  iunior;  qure  cista  maior  in  superiore  parte  turris  i^^rt'eclics't'* 
locetur.  Ubi  etiam  alia  reponatur  cista  magna,  valida,  bene  mu-  vessels"  &!., 
nita  ac  tribus  seris  obserata,  quainim  claves  servent  magister,  senior  "33'"  *'  ^ 
decanus  et  senior  thesaurarius ;  in  qua  custodiuntur  vasa  et  alia 

20  quae  non  erunt  quotidiano  usui.  Quae  cista  suum  registinim  habeat, 
in  quo  scribantur  omnia  et  singula  in  ea  contenta,  ac  etiam  si 
quando  ex  urgente  causa  opus  erit  aliquid  eorum  inde  extrahi, 
scribantur  in  eodem  dies  et  causa  extractionis  et  restitutionis  ac 
praesentium  in  extractione  et  restitution e  nomina.    Ceterum  ostium   Keys  of  tower 

cincl  trcii- 

2  5  utriusque,  nempe  tun'is  et  thesaurariae,  duabus  seris  obfirmari  vo-  sury. 
lumus,  ita  quod  duae  claves  pro  ostio  tuiTis  inserviant  etiam  duabus 
seris  ostii  tbesaurariae ;  eanimque  clavium  custodes  enint  magister 
et  senior  decanus.     Sit  etiam  praeter  haec  una  cista  in  thesauraria  Money  chest 

1  .  •        .    1       1        o  .        1  1 .  to  be  kept  in 

sub  cameris  magistn  duabus'  sens  obserata,  quarum  diversas  claves  thotreiisury 

1     1  .  . .      ,  .  . .     under  the 

30  liabeant  inter  se  duo  tliesaurarii,  pro  pecuniis  de  proventibus  collegii  ma-sters 
per  eos  receptis  ibidem  securius  et  tutius  conservandis  et  ad  onera 
quotidiana  sujiportanda  cum   opus  fuerit  paratis.     Huius  autem 
tertiam  clavem  scrvet  iunior  decanus. 

CAP.  XLIII. 
35  De  EviclentiiSj  Munimentis  et  Scri2')tis. 

UT  AUTEM  si  quando  collegium  provocabitur  ad  lites  et  arma 
magister  et  socii  semper  sint  parati  nee  ad  pugnam  in  acie 
progrediantur  inermes,  statuimus  ut  eorum  arma,  hoc  est  evidentiae,   Evidences, 
1  clausa  MS.     But  see  Stat.  Eliz.  c.  40.  2  duobus  MS.  ^  l>e  kept 


198  33isDop  jpislicr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XLIII. 
DEEVIDEN- 
TIIS.  MUNI- 
MENTIS  ET 
SCRIPTIS. 

Pap.il  and 
episcopal 
hulls,  appro- 
priations of 
clmrclies,  or- 
dinations of 
vicars,  and 
original  book 
of  statutes  to 
be  kejit  in  a 
strong  chest 
in  the  upper 
cliainhcr  of 
the  tower. 

Registers, 
copies  of  bulls 
and  charters, 
bursars'  ac- 
comi)ts  and 
indinturos  of 
arrears. 

Boxes  of 
charters, 
accouipts, 
court  rolls, 
rentals,  ter- 
riers and 
bounds  for  all 
college  ma- 
nors and  bc- 
netices. 

Caution  in 
shewing  evi- 
dences. 


turris  ponantiir,  ita  iit  in  ixna  ci.sta  magna,  valida  et  secTira,  tribiis 
seris  obserata,  ([uanim  diversas  claA'es  habeant  magister  et  \iTse- 
sidens  et  theologiae  decanus,  conserventiir  omnes  bullae  apostolicse 
et  ei)iscopales  cum  processibus,  ajipropriationes  ecclesianim,  ordi- 
nationes  vicarionim,  cliartie  regije  et  aliorum  dominonim,  ceteraque  5 
munimenta  originalia  et  ea  quse  sunt  maioris  ponderis,  praeter  char- 
tam  regiam  licentise  fundationis  et  cliartam  magnam  nostrse  fun- 
dationis  pr?edict?e;  liber  quoque  originalis  omnium  statutorum 
nosti'brum  nostro  sigillo  obsignatus,  tanquam  castigator  deprava- 
tionis  si  qufe  obtigerit.  In  capsis  autcm  in  eadem  camera  collo-  10 
catis  reponantur  omnia  registra',  ti'ansci-ipta  bullarum  apostolicarum, 
chartarum  regiarum  et  aliorum  dominorum,  computa  thesaurario- 
rum  et  indenturao  magnpe  arreragiorum.  In  aliis  quoque  capsis 
ibidem  pro  unoquoqiie  comitatu  confcctis  imponantur  capsellfe 
lignece  includentes  chartas,  munimenta  et  scripta,  computa,  curia-  T  5 
riim  rotulas  ad  quodlibet  manerium  aut  beneficiiun  in  eo  comitatu 
pertinentia,  i-entalia,  tei'raria  cum  limitibus  (bimdas  a})pcllant),  quae 
in  duodecimo  vel  ad  minus  vigesimo  quolibet  anno  renovari  volu- 
mus,  ut  constet  ubi  distringantur*  cum  opus  fuerit,  et  ne  ])articula 
teiTie  maiori  adiuncta  ab  ea  devoretur.  Proliibemus  insuper  ma-  20 
gistro  ac  omnibus  et  singulis  sociis  collegii,  ne  ad  ostensionem 
cvidentiarum  seu  earum  exemjilariomm  sint  nimis  proni  aut  prje- 
properi,  prsesertim  in  liuiusmodi  quibus  tangitur  ius  seu  titulus 
pos.sessioniim  collegii ;  sed  tantummodo  sit  ostensio  huiusmodi  cum 
dcliberatione  matura,  cum  ad  hoc  moveat  urgens  causa  et  neces-  25 
saria  valde  cum  etiam  prudentium  consilio,  in  quibus  prse  ceteris 
confidunt :  ut  sic  evitentur  imaginationcs,  inventioues  curiosae 
nimis  ac  pericula  quae  inde  subscqui  j)otemnt. 


[CAP.  XLIV.] 
De  Bonis  et  Possessionibus  non  alienandis. 

ACCUMULATORES  potius  exoi)tamus  in  hoc  collogio  quam  oq 
ademptoros,  raroque  videntur  aliena  acquirere  qui  sua  neg- 
ligenter  dispergimt.     Statuimus  igitur  ut  maiioria,  advocatioues, 
Against  alien-  ius  patroiiatus  ccclosiaruin,  terras,  tencnuMita,  reilitus,  servitia,  na- 

ating  lands, 

^'^-  tivos,  solum  vol  areani  ubi  domus  fuit,  silvam  aut  boscum,  id  est 


^  regia  MS. 


^  distrina:atur  MS. 


Statutes  of  |^£nry  VIM.     (1545)  1^0 

chai-t»,  munimcnta  et  loliqua  sciii)ta  in  superiori  camera   tunis  '^^^-  ^liii. 

'  ^  '.  .,  .        ,  DEEVIDEN- 

ponantur    iu  viua  cista  magna,  valida  et  secura,  tnbus  sens  obse-  tiis,  moni- 
i-ata,  qiiarum  divei-t>as  claves  liabcant  magister  et  i)rjeses  et  theo-   mentis  et 

'     ^  .  ,.  SCRIPTIS. 

logiie  decanns.     Couserventur  etiam  omucs  cbaitse  regiaj  et  alio-  j^  ^  gj^^^g 

5  rum  dominorum,  concessiones  episcopales  cum  processionibus,  ap-  upp^'/ciialu- 

propriationes  ecclesiarum,  ordinationes  vicariornm  ceteraque  mixni-  toworwith 

menta  originalia  et  ea  qua3  sunt  maioris  ponderis,  excepta  cbarta  tVons"or 

cliurclics  or~ 

nosti-a  regia  licentise  fundationis  et  cbarta  magna  fundationis  prse-  dinationsof 

...  vicars,  &c. 

(uctiv,  hbro  quoque  hoc  originah  omnium  statutorum  nostrorum  j^^yg^,  nccnse 

10  tiinquam  castigatore  depravatiouis  si  quaj  contigerit.     Nam  bfec  tion,°chartur 

tria  in  cista  quadam  valida  tribus  seris  obserata  separatim  a  reli-  oTstatuteTto 

quis  prfedictis  scriptis  in  turri,  aut  si  quis  alius  in  collegio  locus  another  chest 

.  .  ,  , .  in  the  tower 

tutior  est,  servari  volumus :  liuius    quoque  cistae  claves  diversas   or  in  somo 

.  securer  place. 

habeant  magister,  senior  thesaurarius  et  decanus  theologite.     In  Registers, 
15  capsis  autem  in  eadem  camera  collocatis  reponantiir  omnia  registra^,   charters, 
traiitcripta  chartarum  regiarum  et  aliorum  dominoiaim,  computa   comptsand 

.,  .  ,    •     t       ,  •  TT-  indentures  of 

tnesaurariorum  et  mdenturse  magnse  arreragiorura.     In  alus  quo-  arreais. 

que  capsis  ibidem  pro  unoquoque  comitatu  confectis  imponantur  ^J!f,!ie"s^  ^f._ 

capsellae  lignese  includentes  chartas,  munimenta,  scripta,  computa,  roiK  rental' 

20  curiarum  I'otulas  ad  quodlibet  manerium  aut  beneficium   in   eo  bounds  fo" 

comitatu  pertinentia,  rentalia,  terraria  cum  limitibus  (bundas  ap-  manors^or 
pellant),  quae  in  duodecimo  vel  ad  minus  vigesimo  quolibet  anno 
renovari  volumus,  ut  constet  ubi  distringantur  cum  opus  fuerit,  et 

no  particula  terrse  maiori  adiuncta  ab  ea  devoretur.     Proliibemus  Caution  in 

,,       ..  ,  shewing  evi- 

2  5  insuper  magistro  ac  ommbus  et  smgulis  sociis  collegu,  ne  ad  osten-   deuces. 
sionem  evidentiarum  seu  eanim  exemplaiiorum  sint  nimis  proni 
aut  pr?eproperi,  prsesertim  in  liuiusmodi  quibu.s  tangitur  ius  seu 
titulus  possessionum  collegii;  sed  tantummodo  sit  ostensio  buius- 
modi  cum  deliberatione  matura,  cum  ad  hoc  moveat  urgens  causa 

30  et  necessaria  valde,  cum  etiam  prudentium  cousilio  in  quibus  prse 
ceteris  confidunt :  ut  sic  e\dtentur  imaginationes,  inventiones  cu- 
riosse  nimis  ac  pericula  qure  inde  subsequi  poterunt. 

CAP.  XLIV. 

De  Bonis  et  Possessionihus  Collegii  non  alienandis. 

35  A  CCUMULATOE.es  potius  exoptamus  in  hoc  collegio  quam 
-L\.  ademptores,  raroque  videntur  aliorum  compendia  curare  qui 
sua  negligeuter  dispergunt.     Statuimus  igitur  ut  maneria,  advoca-  Aptainst  aiicn- 

°    °  ■■■      °  °  '  atmg  lands, 


^    The  MS.  adds  by  mistake  "  ita  ut"  erased. 

^  regia  MS,     But  see  Stat.  Coll,  Corp.  Chr.  Oxou.  c.  44. 


&c. 


200  33is!)op  JFisber's   «rtntutcs.     (1530) 

CAP.  XLiv.  locum  ubi  crescebat,  prata,  pascua,  pasturas,  seu  alia  bona  immo- 

ET  POSSES-  bilia  quaecuuque   collegii,    spiritualia   seu  temporalia   aut  mixta, 

sioNiBus  niillo  modo  aut  colore  alicnent,  nisi  foi-te  coiitigerit  eos  aliqiiaudo 

NANDis.  liabituros  domes  lu  iirbibus  aut  oppidis  aut  alia  aidmcia,  maxime 

Houses  in  molendiua  quae  maguas  semper  requirunt  reparationes  et  painim  5 

cities  or  i  •  t  •  •  i  • 

towns  and        tcrrarum,  pascuoruni  aut  redituum  ad  ea  pertiuentia  ;  talia  nempe 

mills,  which  '  ^  ... 

need frc(iuent   periiiittimus  pro  tcrri.s,  pratis,  pascuis  et  pasturis,  reditibus,  con- 

becxehang-     currente  unauimi  consensu  magistri,  prsesidentis  et  maioris  partis 

sociorum  ac  patroni  collegii  pennutari.     Adicimus  quoque  ut  nihil 

ju'fedictorum  quorumcuiique  ullo  tempore  vel  ad  terminum  vitie  10 

cuiusque  aliter  quam  nunc  pra?dictum  est  alienetur  sive  impigno- 

Tcrmsof         1-ctur.     Nolumus    prieterea    ut  maneria    aut   firmas  ultra  viginti 

leases  of 

lajiU,  &c.         annos,  exceptis  maneriis  de  Do"svnecourt,  Blene  et  Bromehall  cum 
suis  pertinentiis  quae  iam  ad  firmam  dimittuntur,  aut  ecclesias  aj)- 
pi'opriatas,  pneter  rectoiiam  de  Higham,  aiit  portiones  idtra  decern  I  5 
annos  ad  fii-mam  aut  alio  modo  alicui  tradant  seu  dimittant,  nee 
l)er  scriptum  aut  aliter  ad  ulteriorem  dimissionem  post  Ia2)sum 
dictomm  annorum  collegium  sub  quovis  colore  obligeut  sub  j)oena 
periiuii  ipso  facto.     In  maneriis  et  locis  ubi  terra?  tenentur  secim- 
dum  consuetudinem  manerii  et  servantm*  curise,  obseiretur  illorum  20 
consuetude.     Rui'sus  si  quai  terrse  aut  teuementa  pervenerint  in 
posterum  ad  dictum  collegium  per  escaetam  sive  forisfacturam, 
defectum  heredum,  per  donum  vel  emptionem  vel  alio  modo,  ilia 
possunt  per  copias  secundum  consuetudinem  manerii  vel  inden- 
turas  ut  prajfertui"  dimitti.     Indenturaj  quoqiie  cuiuscunque  lirmse  25 
et  dimissionis  inter  magistrum  et  socios  scholares  ex  una  parte,  et 
recipientem  seu  recipientes  ex  altera  pax'te,  cenficiantur  sigilloque 

Clause  in         communi   dicti   collegii  et  recipientis  sigillentur.     Et   apponatur 

sub  letting.      liJBC  clausula  in  omnibus  huiusmodi  indentmis,  quod  limusmodi 

tencntes  terras,  tenementa,  beneficia,  i)ortiones  aut  qua^cunque  oq 
alia,  ipsa  vel  aliquam  partem  eerundem  non  alienabunt,  nee  ternu- 
num  aut  tempus  sic  eis  concessum  aliis  persenis  quibuscunque  con- 
cedent  seu  qualitercunque  tradent,  sine  licentia  speciali  et  con- 
sensu magistri  et  sociorum  pra'dictonmi,  et  ad  omues  i)articulas  in 
huiusmodi  indenturis  contentas  debite  observandas  recipientes  una  35 
cum  fideiussoribus  in  summa  convenienti  collegio  sint  omnino  ob- 
ligati,  nisi  fortassis  exigua  qutedam  tenementa  aut  anlihcia  fuerint 
in  urbibus  vel  alibi,  qufe  huiusmodi  tencntibus  locari  solent  qui 

licnsesof         iiullam   securitatcm   praistare    commode  possunt.     Et  quanquam 

houses  and  ,  .,      .  .  , 

gardens.  sui)ra  in'olubmmus  manena  et  hrmas  magnas  ultra  viginti  annos  40 

])er  indenturas  dimitti  et  locari,  permittimus  tamen  \it  areje  in 


Statutes  of  l^enrg   FHI.     (1545)  201 

tiones,  ius  patronatus  ecclesiarum,  terras,  tenementa,  reditus,  ser-   cap.  xliv. 

•  1  1  1-1  /.    •  -1  ,1  I3K  BONIS 

vitia,  natives,  solum  vel  aream  iibi  domus  nut,  silvam  aiit  bosciim,  ^^  posses- 

id  est  locum  ubi  crescebat,  prata,  pascua,  pasturas,  seu  alia  bona  sionibus 

iramobilia  qutficunque  collegii  spiritualia  seu  teinporalia  aut  mixta,  nandis. 

5  nullo'  modo  aut  colore  alienent,  nisi  forte  contigerit  eos  aliquando  Against  aiien- 

.  ,.  Tr'    •  •  atiug  lauds, 

habituros  domos  in  urbibus  aut  oppidis  aut  aha  pedificia,  maxime   &c. 
molendiiia,  quae  magnas  semper  requirunt  reparatioues  et  parum   du"'or  towns 
terrarum,  pa-scuorum  aut  redituum  habent  ad  ea  pertinentia ;  ta-   ""[ich'ne^ed 
lia  nem])e  permittimus  pro  terris,  pratis,  pascuis  et  pasturis,  rediti-   pans,°maj°bc 
10  bus,  concuiTente  unanimi   consensu   magistri,  prresidis  et  maioris 
partis  socioiiim  ac  patroni  collegii  permutari.     Adicimus  quoque 
ut  nihil  prjedictorum  quorumcunque  ullo  tempore  vel  ad  terminum 
vitse  cuiusque  aliter  quam  nunc  praedictum  est  alienetur  sive  im- 
pignoretur.     Nolumus  prseterea  ut  maneria  aut  firmas  ultra  viginti   Terms  of 

lC3SGS  of 

1 5  anuos,   exceptis  nianeriis  de   Downecourte,   Bleane   et  Bromeliall   land,  &c. 
cum  suis  pertinentiis  quae  iam  ad  firraam  dimittuntui',  aut  ecclesias 
appropriates,  prseter  rectoriam  de  Higham,  aut  portiones  ultra  de- 
cem  aunos  ad  firmam  aut  alio  modo  alicui  tradant  seu  dimittant, 
nee  per  scriptum  aut  aliter  ad  ulteriorem  dimissionem  post  lapsum 

20  dictorum  annorum  collegium  sub  quo  vis  colore  obligent  sub  poena 
periurii  ipso  facto.  In  maneriis  ac  locis  quibus  terrse  tenentur 
secundum  consuetudinem  et  servantur  curiae,  observetur  illorum 
consuetudo.  Rursus  si  quae  terrae  aut  tenementa  pervenerint  in 
posterum    ad  dictum  collegium  per  escaetam  sive  forisfacturam, 

25  defectum  heredum,  per  donum  vel  emptiouem  vel  alio  modo,  ilia 
possunt  per  copias  secundum  consuetudinem  manerii  vel  indentu- 
ras  ut  praefertur  dimitti.  Indenturae  quoque  cuiuscunque  firmae^ 
et  dimissionis  inter  magistrum  et  socios  scholares  ex  una  parte,  et 
recipientem  seu  recipientes  ex  altera  parte,  conficiantur  sigilloque 

30  communi  dicti  collegii  et  recipientis  sigillentur;  et  apponatur  liaec 

clausula  in  omnibus  huiusmodi  indenturis,  quod  huiusmodi  tenen-   clause 

-  -    .  .  1  •        •  against  swb- 

tes  teiTas,  tenementa,  benencia,  portiones  aut  quaecunque  alia,  ipsa   letting,  &c. 
vel  aliquam  partem  eorundem  non  alienabunt  nee  terminum  ad 
tempus  sic  eis  concessum  aliis  personis  quibuscunque  concedent 

o  c  seu  qualitercunque  tradent  sine  licentia  speciali  et  consensu  ma- 
gistri et  sociorum  praedictorum,  et  ad  omnes  particulas  in  huius- 
modi indenturis*  contentas  debite  observandas  recipientes  una  cum 
fideiussoribus  in  summa  convenienti  collegio  sint  omnino  obligati, 
nisi  fortassis  exigua  quaedam  tenementa  aut  aedificia  fuerint  in  ur- 

40  bibus  vel  alibi,  quae  huiusmodi  tenentibus  locari  solent  qui  nullam 
^  ullo  1st  hand.  ^  forme  MS.  ^  indenturas  MS. 


202  i}tsJ)op  Jfptsljet's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XLIV. 
DE  BONIS 
ET  P0SSF.8- 
8I0N1BUS 
NON  ALIE- 
NANDIS. 


Against 
granting  pen- 
sions, clian- 
tries,  coiTO- 
dies,  &c. 
No  one  to 
impose  an 
onus  on  the 
college,  un- 
less he  endow 
it  to  the  value 
of  a  of  the 
onus.     If  the 
endo\vinent 
shall  decrease 
in  value,  the 
onus  to  de- 
crease in  pro- 
portion. 


iiibibus,  opjndis,  villis  et  viuis,  ac  etiam  horti,  gardiua  et  luiius- 
modi  particulte  minutae  per  perticas^  aut  pedes  limitatfe  possunt 
tradi  scu  dimitti  ad  quinquaginta  aiit  ad  suinmum  sexaginta  annos. 
De  ceteris  vei'o  prohibemus  ne  loceutur  ullo  pacto,  nisi  certa  spes 
fuerit  multo  maioi-is  commodi,  de  quo  per  sacramentum  fide  digno-  cj 
rum  cuncti  socii  redditi  fuerint  certiores.  Statuimus  prseterea  ut 
magister  et  socii  dicti  collegii  nee  pensiones  annuaa  vel  cantarias 
perpetuas  aut  corrodia  aliqua  ullo  mode  concedant,  nee  ad  aliqua 
onera  spiritualia  vel  temporalia  collegium  in  perjjetuum  vel  ultra 
terminimi  quadraginta  anuorum  obligent  quovis  modo,  nisi  pro  lO 
hmusmodi  oncrc  supportando  suaque  indemnitate  et  interesse  re- 
ditvis  et  possessiones  perpetuas  ad  omnia  liuiusmodi  onera  suppor- 
tanda  sufficientes  pro  collegio  adepti  fuerint  et  quiete  possideant, 
ita  ut  quarta  saltern  pars  rcdituum  et  possessionum  huixismodi 
singulis  vel  plerisque  communibus  annis  in  perpetuum  ultra  15 
omnia  alia  onera  de  claro  in  omne  sevum  collegio  proveniat;  ut 
quum  videlicet  collegium  ad  onus  trium  librariim  obligabitur,  vo- 
lumus  ut  collegio  conforantiu-  reditus  et  possessiones  perpetuae  ad 
valorem  quatuor  librarum  ultra  reprisas  singulis  annis  continuis 
vel  saltern  plerisque,  atque  ita  proportionabiliter,  nimirum  ut  de-  20 
crescentibus  aut  deficientibus  citra  culpaiu  aut  fraudem  magistri 
et  sociorum  illis  reditibus  et  possessionibus  decrescat  aut  deficiat 
pars  oneris  vel  ipsum  totum  onus  proportionabiliter  respondens. 


particHS  MS. 


«rtatutcs   of   pnw}}    yJML     (1545)  203 


securitatem  praestaro  commode  possiut.  Et  quanquam  supra  ])ro- 
hibuimus  maueria  et  firmas  magnas  ultra  v-iginti  annos  per  inden- 
turas  dimitti  aut  locari,  permittimus  tamen  ut  arete  in  urbibus, 
oppidis,  -^allis  et  vicis,  ac  etiam  liorti,  gardina  et  huiiismodi  parti- 
5  culge  minutiB  per  })erticulas'  aut  pedes  limitataj  possunt  tradi  sen 
dimitti  ad  quinquaginta  aut  ad  siimmixm  sexaginta  annos.  De  ce- 
ten's  vero  prohibemus  ne  locentur  ullo  pacto,  nisi  certa  spes  fuerit 
multo  maioris  commodi  de  quo  per  sacramentum  fide  dignorum 
cuncti  socii  redditi  fuerint  certiores.     Statuimus  praeterea  ut  ma- 

10  gister  et  socii  dicti  collegii  nee  pensiones  annuas  vel  donativa  libera 
aut  corrodia  aliqua  ullo  modo  concedant,  nee  ad  aliqua  onera  spi- 
ritualia  vel  temporalia  collegium  in  perpetuum  vel  ultra  terminum 
quadraginta  annorum  obligent  quovis  modo,  nisi  pro  huiusmodi 
onei'e  suppoitando  sua  indemnitate  et  interesse  reditus  et  posses- 

I  5  siones  perpetuas  ad  omnia  huiusmodi  onera  sujjpoi-tanda  suflficien- 
tes  pro  collegio  adepti  fuerint  et  quiete  possideant,  ita  ut  quarta 
saltern  pars  reditmim  et  possessionum  huiusmodi  singulis  vel  pie- 
risque  communibus  annis  in  perpetuum  ultra  omnia  alia  onera  de 
claro  in  omne  sevum  collegio  proveniat;  ut  quum  videlicet  coUe- 

20  gium  ad  onus  triiim  librarum  obligetur,  volumus  ut  collegio  confe- 
rantur  reditus  et  possessiones  perpetuse  ad  valorem  quatuor  libra- 
rum  viltra  reprisas  singulis  ami  is  continuis  vel  saltern  plerisque, 
atque  ita  jiroportionabiliter,  nimirura  ut  decrescentibus  aut  defi- 
cientibus  citra  culpam  aut  fraudem  magistri  et  sociorum  illis  rediti- 

25  bus  et  possessionibus  decrescat  aut  deficiat  pars  oneris  vel  ipsum 
totum  onus  proportionabiliter  respondens. 


CAP.  XlilV. 
DE  BONIS 
ET  POSSES- 
SIONIBUS 
NGN  ALIE- 
NANDIS. 

Plats  of 
ground  in 
towns,  gar- 
dens, &c., 
niav  be  let 
for"50or60 
years. 

Against 
granting  pen- 
sions, corro- 
dies,  &c. 


No  one  to 
impose  an 
onus  upon 
the  college, 
unless  lie 
endow  it  to 
the  value  of 
I  of  the  on\is. 
If  the  endow 
ment  shall 
decrease  in 
value,  the 
onus  to  de- 
crease in 
proportion. 


CAP.  XLV. 


Q^:: 


De  CuUatione  Beneficiorum. 

'OTIES  beneficiiim  aut  promotio  aliqua  ecclesiastica  cuius 
30  \J  collatio  ad  collegium  attinet  seu  in  posterum  attinebit  vaca- 
verit,  volumus  illius  praesentationem  socio  maxime  seniori  secun- 
dum admissionem  non  beneficiato  confen-i,  nisi  alius  quispiam 
sociorum  magistri,  aut  eo  absente  prsesidis,  maiorisqiie  sociorum 
partis  iudicio  secundum  ipsorum  conscientias  magis  idoneus  videa- 
35  tur.  Quod  si  socius  maxime  senior  eiusmodi  beneficium  aut  pro- 
motionem  recusaverit,  tum  proximo  secundum  admissionem  senioi'i 
non  beneficiato  conferatur ;  et  ita  deinceps,  nisi  aliter  visum  fuerit, 
ut  supra.  Volumus  insuper  unumquemque  qui  huiusmodi  benefi- 
cium aut  promotionem  a  collegio  sibi  collatum  acceptaverit,  ius  ac 

*  particulas  MS. 


College  bene- 
fices to  be 
offered  to  the 
fellows  in 
order  of 
seniority,  un- 
less some 
junior  be 
judged  more 
fit  by  the 
master  and  a 
majority  of 
the  fellows. 


Institution 
not  to  be 
delayed. 


CAP.  XMV. 
DE  BONIS 
ET  POSSES- 
SION! BUS 
WON  ALIE- 
NANDI3. 


204  i3ig]^op  Jpts^cr's   ^tntuus»     (1530) 


In  important 
business  all 
resident  fol- 
lows shall 
be  summoned 
to  advise  with 
the  master. 


Decision  of 
master  and 
of  a  majority 
of  whole  body 
of  fellows  to 
take  effect. 


In  time  of 
pestilence 
written  opi- 
nions of  fel- 
lows to  be  ac- 
cepted. 


Master  to  act 
summarily  in 
ca-ses  of  ur- 
gency. 


[CAP.  XL  v.] 
In  quibus  Sociorum  Consensus  Magistro  sit  requirendus. 

TAMETSI  magnam  magistro  dedimus  auctoritatem  ut  principi 
et  ceteris  imperitanti,  ne  tameii  fretus  sit  niniium  suo  ingenio 
aut  potestate,  statuiinus  ut  in  maioribus  collegii  negotiis,  videlicet  5 
iu  traditionibus  et  locationibus  firmarum,  beneficiorum  et  mane- 
riorum,  et  ecclesiasticorum  prjBsentationibus  ad  beneficia  quorum 
advocationes  vel  ius  patronatus  ipsi  iam  optineut  aut  postliac  ojjti- 
nebunt,  aut  in  causis,  controvei'siis,  placitis,  litibus  ipsum  collegium 
concernentibus  aggrediendis  seu  inchoandis,  aut  aliis  similibus  seu  I O 
maioribus  negotiis,  omnes  et  siuguli  socii  dicti  collegii  tempore  quo 
pro  huiusmodi  negotiis  sit  providendum  in  universitate  praesentes 
ad  vocationem  dicti  magistri  in  sacellum  aliumve  locum  intra  col- 
lecium  una  cum  masristro  conveniant  ad  causam  tractandam  et 
deliberandam  de  huiusmodi  negotiis.  Et  quod  in  pnemissis  una-  15 
nimiter  per  magistrum  et  tot  ex  convenientibus  quot  efficiant 
maiorem  partem  omnium  ubicunque  fuerint  ut  prsefertur  socio- 
rum collegii  deliberatum  et  consensum  fuerit,  et  non  aliud,  roboris 
habeat  firmitatem.  Quum  autem  Cantabrigise  sfeviente  peste  socii 
collegii  ut  prjsfertur  in  unum  ruri  locum  convenerint,  etiam  ipsi  in  20 
huiusmodi  negotiis  consulantur,  eonimque  sententia?  a  singulis 
sua  manu  conscript?e  perinde  robur  habeant,  ac  si  domi  con- 
venissent.  Liceat  tamen  magistro  quum  ab  universitate  abfuerit, 
si  aliqua  lis  movenda  tunc  ei  subito  occurrat,  aut  locatio  firmse  ad 
paucos  annos  facienda,  qufe  sine  damno  aut  praeiudicio  collegii  2  5 
usque  ad  eius  reditum  ad  collegium  differri  non  potuit,  earn  tunc 
in  eo  casu  aggredi  et  quatenus  res  interea  exigat  prosequi  et  con- 
ficere,  dummodo  ex  eo  grave  damnum  collegio  non  sit  probabiliter 
eventurum,  consilio  sociorum  ut  prsemittitur  minime  requi.sito. 


Statutes  of  l^ennj  FH5.     (1545)  205 

tituluin  suum  cum  debita  celeiitate  ad  effectum  persequi.     Quod     cap.  xlv. 
si  contingat  in  absentia  magistri  huiusniodi  beneficium  aut  promo-   tione  be- 
tionem  quern  ad  modum  dictum  est  alicui  confen-e,  decernimus   neficio- 
sigillum  commune  prsesentationi  aut  collationi  huiusmodi  non  ob- 
5  stante  magistri  absentia  apponendum,  quo  ncgotium  celerem  ac 
debitum  effectum  mature  consequatur. 


CAP.  XL VI. 

In  quibus  Sociorum  Consensus  Magistro  sit  requirendus. 

ri^AMETSI  magnam  magistro  dedimus  auctoritatem,  ne  tamen 
10  J-  fretus  sit  nimium  suo  ingenio  aut  potestate,  statuimus  ut  in 
maioribus  collegii  negotiis,  videlicet  in  traditionibus  et  locationi- 
bus  firmarum,  beneficiorum  et  maneriorum,  aut  in  causis,  contro- 
versiis,  placitis,  litibus  aliisque  ipsum  collegium  concernentibus 
aggrediendis  seu  inchoandis,  aut  aliis  similibus  seu  maioribus  ne- 

1  K  gotiis  de  quibus  non  est  specialiter  statutum,  omnes  et  singuli  socii 

dicti  collegii  tempore  quo  pro  huiusmodi  negotiis  sit  providendum 
in  universitate  prsesentes  ad  vocationem  dicti  magistri  in  sacellum 
aliumve  locum  intra  collegium  una  cum  magistro  conveniant  ad 
causam  tractandam  et  deliberandam  de  huiusmodi  negotiis.  Et 
20  quod  in  prremissis  unanimiter  per  magistriim  et  tot  ex  convenien- 
tibus  quot  efficiunt  maiorem  partem  omnium  ubicunque  fuerint 
ut  prsefertur  sociorum  collegii  deliberatum  et  consensum  fuerit, 
id  et  non  aliud  roboris  habeat  firmitatem.  Quum  autem  Canta- 
brigife  sseviente  peste  socii  collegii    ut   praefertur   in  imum  ruri 

2  5  locum  per  manipulos  convenerint,  etiam  ipsi  in  huiusmodi  negotiis 

et  omnibus  causis  sigilli  communis  appositionem  requirentibus  con- 
sulantur,  eorumque  sententi?e  a  singulis  sua  mauu  conscriptse  per- 
inde  robur  habeant,  ac  si  domi  convenissent.  Liceat  tamen  ma- 
gistro quum  ab  universitate  abfuerit,  si  aliqua  lis  movenda  tunc  ei 
30  subito  occurrat  quae  sine  damno  aut  pi'seiudicio  collegii  usque  ad 
eius  reditum  ad  collegium  differri  non  potuit,  earn  tunc  in  eo  casu 
aggi'edi  et  quatenus  res  interea  exigat  prosequi  et  conficere,  dum- 
modo  ex  eo  damnum  collegio  non  sit  probabiliter  eventurum,  con- 
silio  sociorum  ut  prsemittitur  pro  tempore  minime  requisito. 


In  important 
business  all 
resident  fel- 
lows to  be 
summoned 
to  advise  with 
the  master. 


Decision  of 
master  and  a 
majority  of 
whole  body 
of  fellows  to 
take  effect. 

In  time  of 
pestilence 
written  opi- 
nions of  fel- 
lows to  he 
accepted. 


Master  to  act 
summarily  in 
urgent  cases. 


206  33isIjop  jpisljcr's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XLVr. 
DE  PORTIS 
KT  OSTIIS. 


[CAP.  XLVI.] 
De  Portis  et  Odiis. 


Great  pate 
leading  tn 
closes  only  to 
be  opened  to 
iidniit  wood, 
liay,  &c ,  for 
college  use. 

Little  gate  in 
it  to  be  open- 
ed from  -Mi 
clinelnias  i» 
Easter  at  ti 
A.M.  after 
morning 
mitss,  and 
closed  at  8 
P.M.;  during 
rest  of  year 
to  be  opened 
at  5  and 
closed  at  9. 

Same  rules 
for  great  gate 
under  the 
tower,  and 
little  gate  in 
it. 


Gates  to  be 
shut  at  meal- 
times. 

Keys  to 
remain  with 
master  or  his 
deputy. 


ATURRI  descendimus  ad  ianuam,  cui  prajsit  ianitor  vigilans, 
a  Jano  bicipiti  dictus,  uti  ingi-edioutes  et  egredientes  prospi- 
ciat,  ne  intret  suspicio,  exeat  furtum.     Statuimus  igitur  lit  ianua  5 
quai  ducit  ad  prata  sive  clausuras  collegii  continue  maneat  claiisa 
et  serata,  nisi  ex  causa  vecturse  feni,  liguorum,  carbonum,  lapidum, 
tegularum   aut  aliorum  necessariorum  ad  collegium    aut  inhabi- 
tante.s.     Ostium  vero  sive  porticula  in  ea  a  festo  Sancti  Michaelis 
iisque  ad  festum  Pascha?  circiter  horam  octavam  post  meridiem  lO 
claudatur,  et  mane  circiter  horam  sextam  post  missam  matutinalem 
ajjeriatur.     A  festo  vero  PaschaJ  xxsque  ad  festum  Sancti  IVIichaelis 
circiter  horam  nonam  post  meridiem  claiidatur,  hora  quinta  mane 
vol  circiter  aperiatur.      Ianua  vero  magna  et  principalis  sub  turn 
non  aperiatur,  nisi  causa  vectune  aut  mandato  magistri  vel  prse.si-  1 5 
dentis,  utroque  absente  praesidentis  deputati.     Ostium  vero  sive 
porticida  in  ea  a  festo  Sancti  INIichaelis  usque  ad  festum  Paschte 
circiter  horam  octavam  post  meridiem  claudatur,  et  mane  cii'citer 
horam  sextam,  post  missam  videlicet  matutinalem,  aperiatur.     A 
festo  vero  Paschas  usque  ad  festum  Sancti  Michaelis  circiter  horam  20 
nonam  post  meridiem  claudatur,   hora  quinta  mane  vel   circiter 
aperiatur.     Claudanturque  prseterea  omnes  portse  et  ostia  prsedicta 
singulis  diebus  tempore  prandii  et  ccense.     Claves  autem  dictanxm 
portarum  et  ostiorum  in  custodia  magistri,   et  eo  absente  praesi- 
dentis, et  utroque  absente'   pnesidentis  deputati,  interea  saltern  25 
noctu  remanere  volumus. 


[CAP.  XLVIL] 

De  moclo  procechncH  contra  Maglstrxim  Criminos^im  vel  nlias 
inhabilem. 

HIS  ORDINP]  dispositis  ad  errata  quse  accedere  jjossunt  perve-  30 
nimus  adhibituri  quae  poterimus  remedia,  incipientes  a  ma- 
gistro,  ut  duce  et  principe  quo  bono  et  provido  ut  nihil  est  utilius. 


"  pr.Tsideiitis    -ab.<<cnto"  om.  MS. 


A 


Statutes  of  l^cnrfi  VMh     (1545)  207 

CAR  XLVII.  cAP.xLvii. 

DE  PORTIS 

Be  Portis  et  Ostiis.  ^^  «s'^"«- 

TURRI  desceudimus  ad  ianuam,  cui  prsesit  ianitor  vigilans, 
a  Jano  bicipite  dictus,  uti  ingredientes  et  egredientes  prospi- 

5  ciat,  ne  intret  siispicio,  exeat  furtum.     Statuimus  igitur  lit  ianiia  Great  gate 

'                                                           ...  leading  to 

nu8e  ducit  ad  prata  sive  clausuras  collegii  continue  maneat  claiisa  closes  only 

>■                               '■                                                           °                                                          _  to  be  opened 

et  serata,  nisi  ex  causa  vecturse  feni,  lignorum,  carbonum,  lapi-  ^°^^^^'^i^^^. 

dum,  tegularum  aiit  aliorum  necessariorum  ad  collegium  aiit  in-  ^g,;  |,°  g*^"'" 

liabitantes.     Ostium  vero  sive  porticula  in  ea  a  festo  Saucti  Mi-  ,^'t"'v,c'o'pc'n- 

10  chaelis  usque  ad  festum  Annunciationis  Beatse  Mariie  Virginis  29  to°Mar.'^S5' 

circiter  lioram  octavam  post  meridiem  claiidatur,  et  mane  circiter  afte/moming 

horam  sex  tarn  post  missam  matutinalem'  aperiatur;  a  festo  vero  dosed  at  8 

Annuntiationis  Beatae  Marife  Virginis    usque  ad  festum   Sancti  rest  of  year  to 

be  opened  at 

Michaelis  circiter  horam   nonam  post  meridiem  claiidatur,   nora  s  and  closed 

1  5  quinta  mane  vel  circiter  aperiatur.     Janua  vero  magna  et  princi- 

palis sub   turri    non  aperiatur,   nisi  causa  vecturfe  aut  mandate  same  rules 

•  T           1                          1                            •  1  •      1                 •        /-\     •  ^°^  great 

magistri  vel  prjBSidis,  vel  utroque  absente  prsesidis  deputati.     Osti-  gate  under 

um  vero  sive  porticula  in  ea  a  festo  Saucti  Micbaelis  usque  ad  anduttie' 

^      _                                                                                                     ■■■  gate  in  it. 

festum  Annuntiationis  Beatfe  Marine  circiter  horam  octavam  post 
20  meridiem  claudatur,  et  mane  circiter  horam  sextam  ut  dictum  est 
aperiatur;  a  festo  vero  Annuntiationis  Beatae  Marise  usque  ad 
festum  Sancti  Michaelis  circiter  horam  nonam  post  meridiem  clau- 
datur, bora  quinta  mane  vel  circiter  aperiatur.     Nee  liceat  dictum  Gates  once 

closed  not  to 

ostium  semel  clausum  ante  tempiis  statutum  aperire,  nisi  ex  causa  ^0  opened 

'■                                   '■  without  leave 

2  5  rationabili  per  magistrum,  vel  eo  absente  prsesidem,  aut  ambobus  '^^  '"^^'ni  °Jj,i 

absentibus  prresidis  deputatum,  et  unum  decanum  prius  approbata  "■<*®*"- 

vel   in  crastino  merito  approbanda,     Claudantur  pneterea  omnes  Gates  to  be 

.                 , .             .,.,.,                                               .  shut  at  nieal- 

poi-tse  et  ostia  prsedicta  singulis  diebus  tempore  prandii  et  ccense.  Hmes. 


Claves  aiitem  dictarum  portarum  et  ostiorum  in  custodia  magistri,  Keys  to  re- 

et  eo  absente  praesidis,  et  utroque  absente  pra3sidis  deputati,  in-  masteror^ 

, ,  .  ,  his  deputy. 

terea  saltern  noctu  remanere  volumus. 


CAP.  XLVIII. 

De  niodo  proceclendi  contra  Magistrum  Criminosum  vel  alias 

inhabilem. 

35  TTIS  ORDINE  dispositis,  ad  errata  quae  accidere  possunt  per- 
_L_L  venimus    adhiVnturi  quae    poterimus   remedia,   incipientes  a 

'  The  words  "missam    niatutinalem "  are   erased   and   "preces"  written 
over  the  line.     So  Stat.  Eliz.  c.  44. 


208  aSistiop  jpisf)er's    Statutes.     (1530) 


CAP.XLVII. 
DE  MODO 
PROCE- 
DENDI  CON- 
TRA MAGIS- 
TRUM  CRI- 
MINOSUM 
VEL  ALIAS 
INHABI- 
I.EM. 

Causes  for 
removal  of 
iniistcr. 


Manner  of 
Iiroceeding. 


ita  iinprudenti,  inepto,  iudiguo,  criminoso  nihil  est  detestabilius. 
Quocirca  statuimus  ut  magister  quicunque  propter  terrarum,  tene- 
mentorum,  redituiira,  possessionum  spiritualium  sou  temporalium, 
sua  culpa  diminutionem  sou  alieuationem,  vel  propter   detractio- 
iiem,  ablationem,  alieuationem  illicitam  bonorum  et  rerum  ipsius  5 
collegii,  infamiam  incontinentiamque  notabilem,  negligentiam  in- 
tolerabilem,    bomicidiuui   vohuitifrium   aliamve   causixm    enormem 
ipsum  magistrum  orauino  reddentem  crimiualiter  irregularem  vel 
aliter  inhabilem,  necnon  propter  infirmitatem  infectivam  et  con- 
tagiosam  perpetuam,  cuius  occasione  non  poterit  absque  scandalo  TO 
liuiusmodi  officium  exercere,  ab  eo  penitus  amoveatur.     Ad  cuius 
amotionem  hoc  modo  procedatur,  videlicet  ut  statim  vel  saltern 
infra  quindeciin  dies  postquam  aliquod  prseniissorum  commiserit 
vel  in  eorum  aliquod  incident,  primo  per  prjesidentem,  assisten- 
tibus  ei  aliis  duobus  officiariis  clavigeris  et  quatuor  aUis  sociis  ex  1 5 
septem  senioribus  dicti  collegii,  vel  saltern  cum  assensu  et  assis- 
tentia  duarum  tertiarum  partium  omnium  socionim  dicti  coUegii, 
sic  quod  inter  eos  sint  quatuor  seniores  ex  septem  electi,  vel  prae- 
sidente  nolente  aut  uegligente  per  decanum  theologiae  cum  prae- 
dictorum  assistentia  moneatur  magister  et'  suadeatur  ad  voluntarie  20 
cedendum  ab  officio.      Quod  si  sponte  infra  triduum  cedere  no- 
luerit,  tunc  infra  octo  dies  post  huiusmodi  monitionem  prsesidens 
assensu  et  testimonio  omnium  sociorum  dicti  collegii,  vel  saltern 
omnium  praidictorum  modo  aliquo  prajdicto  sibi  in  magistri  mo- 
nitione  assistentium,  vel  ipso  nolente  aut  negligente  dictus  decanus  25 
theologi?e    cum    assensu   et   testimonio    pr<Tdictorum    denuntiabit 
domino  episcopo  Eliensi,  aut  eo  in  remotis  agente  vicario  in  spiri- 
tualibus  generali,  seu  sede  vacante  custodi  in  spiritualibus  eiusdem, 
per  duos  aut  tres  socios  i2)sius  collegii  seniores  cum  litteris  aliquo 
sigillo  authentico  ac  signo  et  subscriptione  alicuius  notiu'ii  publici  30 
signatis,  vel  saltem  loco  sigilli  autlientici  subscriptione  dicti  prje- 
sidentis  vel  theologi;ie  decani  et  pranlictorum  assistentium  ac  no- 
tarii  publici  signo  communitis,  causas,  defectus,  crimina,  excessus 
vol  enormia  magistri  continentibus.     Proviso  quod  omnes  huius- 
modi assistontes  et  testimonium  perhibentcs  j)rius  tactis  sacrosanctis  35 
Dei  Evangeliis  coi-am  pra^sideute  aut  decano  theologia>,  ipso  pri- 
mum  id  coram  eis  prtestante  ac  deinde  a  singulis  illorum  exigente, 
iurabunt  quod   non  per   invidiam,   malitiani,  odium  vel  timorem 
ipsius  magistri,  amoi'em  vel  honorem  alicuius  promovendi  ad  aliud 
officium,  nee  per  conspirationem  aemulorum  aut  confoederationem,  40 
'  ut  MS.,  et  Slat.  Corp.  Chr.  Oxon.  c.  48,  S(a(.  Card.  Col/.  Oxon.  p.  119. 


statutes  of  l^cnrg   VIM.     (1545)  209 


magistro,  ut  ducc  quo  bouo  et  provido  lit  nihil  est  utiliiis,  ita  im- 
prudenti,  iiiepto,  indigno,  criminoso  nihil  est  detestabiliiis.  Quo- 
circa  statuinius  ut  magister  quicimque  propter  terrarum,  tenemen- 
torum,  reditiuun,  possessionum  spiritualium  seu  temporalium  sua 
q  cidjia  diminutioneni  seu  alienation  em,  vel  pi'opter  detractionem, 
ablationem  bonorum  illicitam  et  rerum  ipsius  collegii,  infamiam, 
incontinentiam  notabilem,  negligentiam  intolerabilem,  homicidium 
voluntariuni  aliamve  causam  enormem,  ipsum'  magistrum  omnino 
reddeutem  criminaliter  in'egularem  vel  aliter  inbabilem;  necnon 

10  pi"oi)ter  infimiitatem  infectivam,  contagiosam,  perpetuam,  cuius 
occasione  non  poterit  absque  scandalo  huiusmodi  officium  exercere, 
ab  eo  penitus  amoveatur.  Ad  cuius  amotionem  hoc  modo  proce- 
datur,  videlicet  lit  statini  vel  saltern  infra  quindecim  dies  postquam 
aliquod  prajmissoruni  coiumiserit  vel  in  eoruni  aliquod  inciderit, 

1 5  prime  per  prsesidem  assistentibus  ei  aliis  duobus  officiariis  clavi- 
geris  et  octo  aliis  sociis  senioribus  conscriptis  dicti  collegii,  vel 
saltern  cum  assensu  et  assistentia  duarum  tertiarnm  partium  om- 
nium socioi-um  dicti  collegii,  sic  quod  inter  eos  sint  octo  seniores 
electi,  vel  preside  nolente  aut  negligente,  per  decanum  theologise 

20  cum  prjedictorum  assistentia  moneatur  magister  et  suadeatur  ad 
voluntarie  cedendum  ab  officio.  Quod  si  sponte  infra  triduum 
cedere  noluerit,  tunc  infra  octo  dies  post  hxiiusmodi  monitionem 
prseses  assensu  et  testimonio  omnium  sociorum  dicti  collegii,  vel 
saltern  omnium  prfedictorum  modo  aliquo  prsedicto  sibi  in  magistri 

25  monitione  assistentium,  vel  ipso  nolente  aut  negligente,  dictus  de- 
canus  theologise  cimi  assensu  et  testimonio  prsedictorum,  denuntia- 
bit  domino  episcopo  Eliensi,  aut  eo  in  remotis  agente  vicario  in 
spiritualibus  generali  seu  sede  vacante  custodi  in  spiritualibus  eius- 
dom,  [)er  duos  aut  tres  socios  ipsius  collegii  seniores  cum  litteris 

qo  aliqiio  sigillo  authentico  ac  signo  et  subscriptione  alicuius  notarii 
publici  signatis  vel  saltem  loco  sigilli  authentici  subscriptione  dicti 
l)rjesidis  vel  theologian  decani  et  prfedictorum  assistentium  et  no- 
tarii publici  signo  communitis,  causas,  defectus,  crimina,  excessus 
vel  enormia  magistri  continentibus.     Proviso  quod  omnes  liuius- 

35  modi  assistentes  ac  testimoniiim  perhibentes  privis  tactis  sacrosanc- 
tis  Dei  Evangeliis  coram  prseside  et  decano  theologiae,  ipso  primum 
id  coram  eis  prsestante  ac  deinde  a  singulis  eoi'um  exigente,  iura- 
bunt  quod  non  per  invidiam,  malitiam,  odium  vel  timorem  ipyius 
magistri,  amoi'em  vel  honorem  alicuius  promovendi  ad  aliquod  offi- 

^O  cium,  nee  per  conspirationem  semulorum  aut  confoederationem,  nee 

1  ipsius  MS. 

E  E 


CAP. 
XLVIII. 
DE  MODO 
PROOE- 
DENDI CON- 
TRA MAGIS- 
TRUM CRI- 
MINOSUM 
VEL  ALIAS 
INHABI- 
LEM. 

Causes  for 
removal  of 
master. 


Manner  of 
proceeding. 


210  i3is]&op   Jpisber's   Statutes.     (1530) 


CAP.  XLVII. 
DE  MODO 
PKOCE- 
DENDI CON- 
TRAMAOIS- 
TKUM  CRI- 
MINOSUM 
VEL  ALIAS 
INHABI- 
LEM. 


nec  per  procurutiouem  alicuiiis  vel  aliquorum,  nee  prece  aut  pretio 
aut  alio  quocunque  modo  illicito  inducti,  sed  pro  bono  zelo  et 
\itilitate  pra^dicti  collegii  et  pro  utiliori  et  convenientiori  regiiniue 
eiusdem  et  honore  testimonium  illud  perhibuisse.  Episcopus  vero 
Eliensis,  vel  ipso  in  remotis  agente  suus  vicarius  in  spiritualibus  5 
generalis  ant  sede  Eliensi  vacante  cnstos  spiritualitatis  eiusdem, 
de  causis  criminosis,  criminibus,  excessibus  et  defectibus  contra 
dictum  magistrum  expositis,  summarie  et  de  piano  et  extraiudiciali- 
ter  cognoscat.  Et  si  per  informationes  sufficientes  ministratas  liu- 
iusmodi  suggesta  quse  ad  dicti  magistri  amotionem  sufficere  debeant  I O 
recipiat'  esse  vera,  statim  aut  saltem  infra  tridiium  proxime  secu- 
turum  i])s\im  ab  officio  suo  et  ab  admin istratione  sua  amoveat  sine 
iilteriori  dilatione;  dicti  quoqne  collegii  sociis  denuutiet  et  in- 
iungat  ut  ad  electionem  novi  magistri  libere  procedere  valeant  et 
debeant  iuxta  formam  in  statute  superiiis  exjiressam,  cessantibus  1 5 
ap})ellationis,  recusationis,  querellfe,  aut  ciiiuscunque  alterius  iuris 
aut  facti  remediis  quibus  huiusmodi  amotio  valeat  impediri  aut 
diffeni;  quae  omnia  irrita  esse  vohimus,  statuinius  et  decemimiLs. 


[CAP.  XLVIII.] 

De   modo  procedendi   contra  Socios   Scholares   ac   Discipulos    in  20 
Maioribus  Criminibus. 


Causes  for 
removal  of 
fellows  and 
scholars,   lie- 
rosy,  simony, 
perjury, 
tlielt,  niur- 
(lor,  adultery, 
incest,  atro- 
cious assjuilt 
upon  a  fellow 
or  scholar, 
injurious  as- 
sault u|>on 
master,  pre- 
sident or 
other  ofticer, 
or  upon  a 
doctor,  no- 
torious forni- 
cjition,  con- 
spiracy 
against  the 
college. 


NON  ASSENTIMUS  Stoicis  omnia  crimina  paria  facientibus, 
sed  alia  aliis  graviora  ant  leviora  in  eodem'  genere,  omnia 
fugienda,  sed  maiora  magis;  et  idcirco  graAdor  ea  seqxiitur  poena. 
Qua  de  causa  statuimus  ut  si  contra  aliquem  sociorum  scliolarium  2  5 
aut  discipulorum  liniiis  collegii  infamia  oriatur  super  crimine  hjere- 
sis,  simonire,  aut  de  })eriurio  manifesto  vel  furto  notabili,  homicidio 
voluntario,  adulterio,  incestu,  iniuriosa  vel  atroci  percu.ssione  socii 
scliolaris  vel  discipuli  ei  Uosionem  valde  gravem  et  a  iudicibus 
infra  designatis  jestimandam  inferente,  aut  de  iniqua  et  iniuriosa  00 
licet  non  multum  atroci  percussione  magistri,  pra^sidentis  vel 
alicuiiis  officiarit)rum  aut  doctorum  liuius  collegii  aut  eonun  alicui 
la;sioncm  eorundem  iudicum  aistimatione  non  mediocrem  inferente 
vel  super  alio  crimine  de  maioribus  criminibiis,  vel  super  eo  quod 

'  reperiat  Sta/,  Coll.  Corp.  Chr.  .iml  Card.  1.  c. 

'•»  Stat.  Coll.  Corp.  Chr.  0.\ou.  e.  49,  inserts  here  "ilLsccrnimus." 


Statutes  of  ^m\)  FHI.     (1545)  211 

per  procurationem  aliciiiiis  vel  aliquoiiim,  nee  prece  aut  pretio  aut        t;AP. 

alio  quociinque  mode  illicito  inducti,  sed  pro  bono  zelo  et  utilitate  pj.  modo 

dicti  collegii  et  i)ro  utiliori  ct  convenientiore  regimine  eiusdem  ct  pkoce- 

,  .  .  Ml      1  1   -1       •  T^     •  -mi-  •  DENDICON- 

nonore,  testimonium  illud  perhibiusse.     iljpiscopiis  vero  Jiiiiensis,  tuamagis- 

vcl  ii)so  in  remotis  agente  suns  \icarius  in  spiritualibus  generalis  trum  cri- 

1       r-.i-  •  •    •  T  •  •         1  1  •  MINOSUM 

aut  sede  Jiihensi  vacante  custos  spu-ituantatis  eiusdem,  de  cansis  vel  alias 

criminosis,  criminibus,  excessibus  et  defectibus  contra  dictum  ma-  inhabi- 
gistrum  expositis  summane  et  de  piano  et  extraiudicialiter  cog- 


noscat,  ipso  magistro  vocato  ac  si  voluerit  et  potuerit  prpesente. 

10  Et  si  per  informationes  sufficientes  ministratas  huiusmodi  suggesta 
quae  ad  dicti  magistri  amotionem  sufficere  debeant  recipiat  esse 
vera,  statim  aut  saltem  infra  triduum  proximo  secuturxim  ipsum 
ab  officio  suo  et  ab  administratione  sua  amoveat  sine  ulterioi'e  di- 
latione ;  dicti  quoque  collegii  sociis  denuntiet  et  iniungat  ut  ad 

1 5  electionem  novi  magistri  libere  pvocedere  valeant  et  debeant  iuxta 
formam  in  statuto  superius  expressam,  cessantibus  appellationis, 
recusationis,  querellse,  ant  cuiuscunque  altei'ins  iuris  aut  facti  re- 
mediis  quibus  huiusmodi  amotio  valeat  impediri  aut  differri;  quae 
omnia  irrita  esse  volumus  et  decernimus. 


20  CAP.  XLIX. 

De  niodo  procedeudi  contra  Socios  Scholares  ac  Discipulos  in 
Maioribus  Criminihv^. 

NON  ASSENTIMUS  Stoicis  omnia  crimina  paria  facientibus, 
sed  alia  aliis  graviora  aut  leviora  in  eodem  genere,  omnia  fu- 
2  K  gieuda,   sed  maiora  magis ;    et  idcirco  gravior  ea  sequitur  poena. 

Qua  de  causa  statuimus  ut  si  contra  aliquem  sociorum  aut  dis-    causes  for 

,  ,      .  ,,...„.  .    .  ...  removal  of 

cipulorum  nuius  coUegii  miamia  oriatur  super  crimme  hsereseos,    fellows  and 

, .       .  .     ,  .  .  ...  ,       ,  .       scholai-s.  He- 

simoniaj   aut   impiae    alicuius  et  hfereticae    opinionis    et    dogmatis   resy,  simony, 

T  .       .  .  (k  p  .  .  .  perjury, 

professione,  aut  de  periurio  manifesto  vel  furto  notabili,  homicidio   theft,  mur- 

.  .       .  ...  .  .  der,  adultery, 

'^O  voluntario,  adulterio,  incestu,  iniuriosa  vel  atroci  percussione  socii   ''^'^est,  atro- 

\J  '  '  '  1  Clous  assault 

Kcliolaris  vel  discipiili  ei  laesionem  valde  gi'avem  et  a  iudicibus  infra  oTsciioiar""^^ 

designatis  ita  aestimatam  inferente,  ant  de  iniqua  et  iniuriosa  licet  a'^^JJ^u^upon 

non  multum  ati'oci  percussione  magisti'i,  prsesidis  vel  alicuius  offi-  ^',fenu  ^^'^ 
ciai-iorum  clavigerornm  aut  doctoinim  buius  collegii  aut  eorum  ali- 


other  officer. 


35  c^  laesionem  sequentium  arbitrorum  aestimatione  non  mediocrem  ingcolie^gtf" 

inferente,  vel  de  furtiva  portarum  reseratione,  vel  super  eo  qviod  n'ous'fomi- 

,     „         .  .  .        .  •IT    •  cation,  con- 

notonus    fornicator  existat  aut  quod  conspirationes  illicitas  contra  spiracy 


1  notarius  MS. 


against  the 
college. 


212 


33(sl)op  Jpisber's  Statutes.     (1530) 


CAP. 
XLVIII. 
DE  MODO 
PROCE- 
DENDI  CON- 
TRA SOCIOS 
SCUOLARES 
AC  DI8CI- 
PULOS  IN 
MAIORIBUS 
CBIMINI- 
BUS. 

Trial  aud  de- 
privation of 
adlitrents  of 
tlie  rampant 
heresies  of 
Lutherans, 
Cl^colainpadi- 
aiis,  Oatahap- 
tists,  Widif- 
ites,  Hussites, 


uotorius  fornicator  existat,  aut  quod  conspii-ationes  illicitas  contra 
statum  collegii  fecerit  aut  inierit,  vel  eas  fieri  procuraverit  vel 
facientibus  conspirationes  huiusniodi  prtestiterit '  consilium  vel 
favorem,  aut  aliquod  factum  Imiusmodi  perpctraverit  per  quod 
aliquod  damnum,  prseiudicium  vel  scandalum  iudicum  hie  desig-  5 
iiatomm  sententia  multum  grave  dicto  collegio  geueretur;  porx'o 
quantum  ad  hsereses  Lutheranorum,  CEcolampadianorum,  Catabap- 
tistarum,  Wiclifistarum,  Hussitarum  et  ceterorum  quorumcunque 
non  catholice  sentientium  spectat,  quod  ea  lues  tarn  periculose 
grassatur  ubique,  statuimus  et  ordinamus  quod  si  quis  levissima  lO 
quavis  suspicione  notatus  fuerit  illis  vel  eorum  alicui  favere,  aut 
id  per  factum,  verbuni  aut  signum  eWdens,  unde  magistro  et 
maiori  parti  septem  seniorum  probabilis  appareat  coniectura  ilium 
haud  satis  esse  integrum,  et  prsemissa  vel  eoi-um  aliquod  in  pne- 
senti  statuto  contentorum  coi-am  magistro,  assistentibus  ei  prae-  15 
sidente,  decanis  et  thesaui'ariis,  vel  saltern  iino  decano,  thesau- 
rario  et  aliis  q\iatuor  ex  septem  senioribus,  publice  confessus  fu- 
erit, vel  per  testes  idoneos  j^i'^f^ictorum  iudicio  comprobandos 
aut  jjer  facti  coram  eis  evidentiam  manifeste  reus  eoiaim  iudicio  et 
sententia  convictus  fuerit,  exxm  statim  a  dicto  collegio  prsesentis  20 
vigore  statxiti  nulla  alia  monitione  prtemissa  exclusum  et  privatum 
fore  ipso  facto  deceinimus  absque  cuiuscunque  appellatiouis  vel 
querellse  remedio. 


Minor  of- 
fences. 


Admonition. 


[CAP.  XLIX.] 
De  Ftmitione  in  Minoribus  Criminihus. 


25 


SICUTI  ex  scintilla  plerumque  neglecta  accenditur  ignis  qui 
sjilendidissimas  incendat  redes,  ita  ex  delicto  impunito  creber- 
rima  ad  pei*petranda  flagitia  crescit  audacia.  Quam  ut  ab  isto  collegio 
oxcludamus,  statuimus  ut  si  quis  socius  scholaris  vel  discipulus  aut 
minister  crimen  vel  delictum  aliquod  de  levioribus  commiserit,  de  3^ 
quo  probabiliter  coram  magistro  vel  prsesidente  et  uno  decano 
fuerit  convictus,  veluti  inobedientiam  non  pertinaccm  aut  irreve- 
rentiam  no(piaquam  gravom  contra  magistrum  vel  prajsidentem 
aut  iurgium  breve  vel  verbum  indecorum  cum  prsesidente,  decanis, 
thcsaurariis  vel  aliis  sociis,  vel  leWs  contentio  jier  eum  in  dicto  35 
collegio  vol  extra  fuorit  suscitata,  vel  alio  modo  leviter  excesserit 
sen  deliquerit  i)er  quod  grave  scandalum  sibi  ^•t'l  collegio  minime 

1  pirestitit  MS. 


Statutes  of  l^cnrp  Fffl.     (1545)  213 

statum  collegii  fecerit  aut   inierit  vel   eas  fiei-i    prociiraverit   vel  cap.  xlix. 

facieutibus  conspirationes  buiusiuodi  prjestitcrit  consilium  vel  fa-  proce- 

vorem,  aut  aliquod  factum  huiusmodi  pei'petraverit  per  quod  ali-  dendicon- 

quod  damnum,  pranudicium  vel  scandalum  iudicum '  hie  designa-  scholares 

5  torum  seuteutia  midtum  gi-ave  dicto  collegio  generetur ; — si  in  iis,  ac  disci- 

inquam,  vel  eorum  aliquo  in  prajsenti  statuto  contentorum  coi-am  maioribus 

magistro,  prteside,  decanis,  thesaurariis  et  duodecim  senioribus  cul-  crimini- 


pam  suam  publice  confessus  fuerit  vel  per  testes  idoneos  pnedic- 
torum  iudicio  comprobandos  aut  per  facti  coram  eis  evidentiam 

10  manifeste  reus  eorum  iudicio  et  sententia  convictus  fuerit,  eum 
statim  a  dicto  collegio,  magistro,  prseside,  decanis,  thesaui'ariis  vel 
saltern  uno  decano  et  uno  thesaurario,  et  octo  senioribus  dignum 
expulsione  iudicantibus,  praesentis  vigore  statuti  nulla  alia  moni- 
tione  prsemissa  exclusum  et  privatum  fore  ipso  facto  decernimus 

1 5  absque  cuiusque  appellationis  vel  querellse  remedio. 


BUS. 


fences. 


CAP.  L. 

De  Funitione  in  Minoribus  Criminihus. 

SICUTI  EX  scintilla  plerumque  neglecta  accendittu"  ignis  qui 
splendidissimas^  incendit  sedes,  ita   ex  delicto  impunito  cre- 

20  berrime  ad  perpetranda  flagitia  crescit  audacia.     Quam  ut  ab  isto    Minor  of- 
collegio  excludamus,  statuimus  ut  si  quis  socius  scholaris  vel  disci- 
pulus  aut  minister  crimen  aut  delictum  aliquod  de  levioribus  com- 
miserit,  de  quo  probabiliter  coram  magistro  vel  prseside  et  uno 
decano  fuerit  convictus,  veluti  inobedientiam  non  pertinacem  aut 

25  irreverentiam^  nequaquam  gravem  conti-a  magistrum  vel  prsesi- 
dem  aut  iurgium  breve  cvmi  prseside,  decanis,  thesaurariis  vel  aliis 
sociis,  seu  levis  contentio  per  eum  in  dicto  collegio  vel  extra  fuerit 
suscitata,  vel  alio  modo  leviter  excesseiit  seu  deliquerit  per 
quod  gi-ave  scandalum  sibi  vel  collegio  minime  generetur,  is  per 

^  iuditium  MS.  ^  spleiidissimas  MS.  '^  revereutiain  MS. 


214  23isf)op  Jpisl)er's  Statutes.     (1530) 


CAP.  XLIX. 
DE  PUNITI- 
ONE  IN  MI- 
NORIBL'S 
CIUMINI- 
NIKUS. 

Piiiiishments 
ill  c;ist'S  1.  fur 
wliich  the  sta- 
tutes i>roviilo. 

2.  For  which 
there  is  no 
provision  in 
the  statutes. 


Master  or  pre- 
sident and  a 
dean  may 
condemn  a 
delinquent  to 
lose  liis  com- 
mons, to  dine 
alone  in  hall 
on  bread  and 
beer  (?  potus) 
or  bread  and 
water,  or  to 
write  or  com- 
pose in  the  li- 
brary. 


Master  alone 
may  con- 
demn a  delin- 
quent to  read 
tlie  Bible  in 
hall  at  meal- 
time, to  dine 
alone  on 
bread  and 
water,  or  to 
lose  his  com- 
mons for  a 
week. 


gencretur,  is  per  magistrum  corripiatur  de  commissis  et  sub  poena 
siibtractionis  suae  in  collegio  sustentationis  moneatur  attente  ne 
postea  talia  attemptare  prjesumat.  Quod  si  postea  in  eodem  vel 
consimili  sic  iternm  deliqiierit,  si  in  statutis  alibi  de  huiusmodi 
criniine,  delicto  vel  poena  pi"0  eo  infligenda  ant  ad  quorum  arbi-  5 
trium  pro  eo  puniri  debeat  expressa  mentio  facta  fuerit,  tunc 
secundum  exigentiam  eorundem  j)uniatur  et  castigetur.  Quod  si  in 
eodem  de  huiusmodi  delicto  vel  poena  expressa  mentio  facta  non 
fuerit  nee  ad  quoinim  arbitrium  pro  eo  puniri  debeat,  tunc  secun- 
dum excessus  et  delicti  qualitatem  magister  vel  prsesidens  cum  10 
consensu  unius  decani  eum  corrigat  puniatque  pro  commissis  per 
convictus  ad  temjius  subtractionem,  vel  in  avila  ut  solus  dum  ceteri 
prandeant  solo  pane  et  potu  et  quandoquje  sola  aqua  et  pane  ap- 
positis  sedeat,  aut  per  iniunctionem  ut  per  horam  vel  lioi-as  cum 
minime  vcllet  aliquod  scribat  aut  componat  in  bibliotlieca,  quod  15 
quidem  scriptum  sit  paratus  ostendere  cum  prsedicti  iusserint,  ne 
conterat  tempus  inaniter;  cui  quidem  iniunctioni  si  non  effectua- 
liter  i)ariierit,  augeatur  jioena  pi-o  inobedientia.  Quas  pcenas  aut 
correctiones  prajmissas  culpabilis  in  ea  parte  absque  contradic- 
tionis,  appellationis  vel  querellse  obstaculo  in  vii-tute  iui^amenti  sus-  20 
tineat  paticnter.  Verum  si  postea  hsec  eadem  perpetraverit,  acrius 
contra  eum  procedatur,  prout  in  aliis  statutis  plenius  continetur, 
quibus  per  hoc  statutum  nolumus  in  aliquo  derogari  sed  ipsa  in 
suo  robore  volumus  permanere.  Ceterum  ipsum  magistrum  sollicite 
curare  volumus  et  corrigere  quoslibet  crratus  et  delicta,  quje  forte  25 
conspecturus  est  ipse  vel  auditiirus  a  sociis  vel  a  discipulis  patrari, 
sive  per  lectionem  Bibliorum  tempore  prandii  aut  coenje,  sive  per 
solitariam  in  aula  sessionem  pane  tantum  et  aqua  appositis,  aliamve 
poenam  suo  iudicio  conducibilem,  seu  per  communis  victus  subtmc- 
tionem,  modo  magister  in  corrigendo  victus  hebdomadarii  summam  30 
non  excesserit. 


^tntutcs   of  ^twxvt  VIM.     (1545)  215 


niagistrum  ct  decanum  de  comuiissis  iucrepetur,  vel  si  eisdem  dignus 
videatur,  per  siibtractionem  convictus  sui  in  coUegio  aliquot  diebiis 
C()n-ii)iatur,  ne  postea  talia  attempt;ire  prfesiimat.  Et  qiiia  sa^pe- 
numero  ex  contrariis  senteiitiis,  (juod  imusquisque  maxiiuc  sibi 
K  sapere  videtur,  altercatioues  existunt,  quje  non  in  rebus  sunt  con- 
troversise,  sed  iu  homines  ipsos  sunt  contumclise,  verba  contume- 
liosa  vetamus  et  contentiosis  verbis  utentes  gi-aviter  tractandos 
esse  mandamus,  ut  postquam  de  huiusmodi  crimine  apud  magis- 
tnxm  et  decanos  delati  et  convicti  sint,  iidem  coram  raagistro  vel 

1  o  i)ra^side,  senioribus  illi  assidentibus,  ab  aliquo  scniore  per  magis- 

trum  vel  praesidem  ad  id  fociendum  constituto  obiurgati  veniam 
ab  iis  quos  lieserunt  postulent  et  temeritatem  suam  publice  agnos- 
cant.  Quod  si  qui  ex  sociis  aut  discipulis  nimis  inflati  factiosas 
dispiitationes  suscipiunt  et  rixosas  in  scripturis  contentiones  exci- 

1 5  tent,  iidem  a  magistro  et  decanis  gravi  aliquo  atque  digno  suppli- 
cio  afficiantur.  Quod  si  postea  iu  eodem  vel  cousimili  sic  iterum 
deliquerit,  si  in  statutis  alibi  de  huiusmodi  crimine  vel  delicto  vel 
])ceua  pro  eodem  infligenda  aut  ad  quorum  arbitrium  pro  eo  puniri 
debeat  expressa  mentio   facta  fuerit,  tunc  secundum  exigentiam 

20  eorundem  puniatur  et  castigetur,  Sed  si  in  eodem  vel  consimili 
sic  iterum  deliquisse  deprehendatur,  nee  in  statxitis  de  huiusmodi 
delicto  vel  poena  expressa  mentio  facta  fuerit  nee  ad  quorum  arbi- 
trium pro  eo  puniri  debeat,  tunc  secvmdum  excessus  et  delicti  quali- 
tatem  magister,  vel  eo  absente  prseses,  cum  assensu  unius  decani 

2  5  eum  corrigat  puniatque  pro  commissis  per  convictus  uniiis  vel  plu- 

rium  septimanariim  subtractioneni,  si  id  eisdem  delicti  gravitas 
exposcere  Addeatur.  Quod  si  discipulus  fuerit,  quem  prjedictorum 
iudiciis  aliter  pixniii  praestiterit,  tunc  magister,  vel  eo  absente  pr?e- 
ses,   et  decanus  cum  consensu  octo  seniorum  eundem  compellant 

OQ  sive  ad  lectionem  Bibliorum  tempore  prandii,  sive  ut  solus  in  aula 
dxim  ceteri  prandeant  solo  pane  et  potu  vel  aqua  appositis  sedeat, 
aut  ])er  iuiuuctioncm  ut  per  lioram  vel  lioras  quum  minime  vellet 
scribat  aut  componat  in  bibliotheca  aut  alibi,  quod  quidem  scrip- 
turn  sit  paratus  coram  omnibus,  quemadmodum  superius  memora- 

35  tum  est,  ostendere  cum  pranlicti  iusserint,  ne  conterat  tempus 
inaniter;  cui  quidem  mandato  si  non  effectualiter  parebit,  augea- 
tur  poena  2)ro  inobedientia.  Quas  poenas  aut  correctiones  prsemis- 
sa,s  culpabilis  in  ea  parte  absque  contradictionis,  appellationis  vel 
querelljB  obstaculo  in  virtute  iuramenti  sustineat  patienter.     Ve- 

40  I'um  si  crebro  hsec  eadem  perpetraverit,  acrius  contra  eum  proce- 
datur,  prout  in  aliis  statutis  j^lenius  contiuetur;  quibus  hoc  statu- 


CAP.  L. 
DE  PUNITI- 
ONK  IN  MI- 
NORIBUS 
CKIMINI- 
NIBUS. 

Admonition 
or  loss  of 
commons. 
Conturacli-    ' 
OU9  words  to 
be  publicly 
retracted. 


Factious  dis- 
cussions and 
virulent  writ- 
ings. 


Punislmients 
in  cases  1.  for 
wliicli  tlio  sta- 
tutes proWde. 


2.  For  which 
there  is  no 
provision  in 
the  statutes. 

Master  or 
president  and 
a  dean  may 
condemn  a 
delinquent  to 
lose  his  com- 
mons for  one 
or  more 
weeks. 

If  the  delin- 
quent be  a 
scholar,  mas- 
ter or  presi- 
dent and  a 
dean  with  the 
consent  of  8 
seniors  may 
sentence  him 
to  read  the 
Bible  at  din- 
ner-time, to 
dine  alone  in 
hall  on  bread 
and  beer 
(?  potus)  or 
bread  and 
water,  or  to 
write  or  com- 
pose in  the  li- 
nrary  or  else- 
where. 


CAP.  XLIX. 
DE  rUNITI- 
ONE  IN  MI- 
NOKIBUS 
CRIMINI- 
BUS. 


21G         33ist)op  JFis!)ev's  Statutes.     {1530) 


Stoppinu  of 
commons  by 
iniister  or 
president  and 
a  dean. 


[CAP.  L.] 
De  Subtractione  et  Diminutione  Convidtis. 

CONVICTORES  a  convictu  quia  simul  vivunt  et  aluntur  dictos 
arbitiamiir;  quos  in  ipso  coUegio  tamcUu  esse  volumus,  quam- 
divi  ita  se  gesseriut  ut  couvictu  suo  non  priventur  vel  taiiquam  in-  5 
corrigibiles  a  contiibernio  dicto  non  excludantiu'.   Statuinius  igitur 
ut  omnibus  et  singulis  collcgii  sociis  scLolaribus,  discipulis  et  mi- 
nistris  communse  per  nos  ordinatse  et  debitte  sustentationes  prse- 
stari  debeant,  quamdiu  suis  superioribus  rationabilitei*  et  liumilitei' 
fuerint  obtemperantes  et  cum  sociis  suis  lioneste  et  modeste  se  lO 
gesserint,  necnon    studio    scholastico,  lecturis,  disputationibus    ac 
scientiis  seu  facultatibus  quibus  incumbent  secundum  formam  in 
his  statutis  dcsciiptam  tliligenter  vacaverint  ac  etiam  profecei'int, 
necnon   in  Divinis  officiis  et   obseqiiiis  prjesertim  secundum  for- 
mam istis  statutis  traditam  diligentes  fuerint  et  assidui,  ac  iura-  1 5 
mentum  suum  ipsi  collegio  in  eoriun  admissione  prjestitum  bene 
conservavcrint  ac  bonis  et  probis  moribus  se  laudabiliter  habuerint. 
Quod  si  qui  in  prsemissis  vel  eorum  aliquo  contrarium  fecerint,  et 
sui)er  eo  coram  magistro,  vel  eo  absente  prjssidente,  et  altero  deca- 
norum  convicti  fuerint,  notabiliterve  deliquerint,  nisi  ad  monitio-  20 
nem  et  mandatum  eorundem  effectualiter  se  correxerint,  usque  ad 
emeudationcm    prajdictorum    iudicio  condiguam  cesset  in   eorum 
personis  exliibitio  comminiarum  sujiradictarum  et  ab  eisdem  vigore 
l)ra'senti.s  statuti  et  ordinationis  communaj  sivc  convictus,  aucto- 
ritate   magistri,   vel  eo  absente  piiesidentis,  et  unius  decani  sine  25 
favore  usque  ad  dignam  ut  pnefertiu*  cmendationem  realiter  sub- 
traliantur,  statutis  aliis  liano  ptcnam  -sol  aliam  infligentibus  in  suis 


Sbtntutes  of  ^trnj)  FMI.     (1545)  217 

turn  nihil  derogabit,  «ed  ipsa  in   suo  roborc  volunius  perniancre.      c-^p-  ^- 
Ceteiimi  nohuuus  ut  magistor  aut  cius  vices  gerens  in  ceteris  offen-   q^^  j^  j^j. 
siuncnlis  levioris  notie  quam  haj  sunt  quas  superius  iam  comraemo-  nouibus 

....  ,  i    X  i-  CRIMINI- 

1-avimus  cuiuspiam  assistentiam  aut  assensum  expectet,  quoties  un-   ^^g 
5  quam  in  huiusmodi  est  auimadversurus,  ut  j)uta  si  quos  Anglice   Master  alone 
loquentes  deprehendat  aut  indecore  vestibiis  incedentes,  vel  si  dis-   niy  punish 

1  .      .  .  11       .        .  .  .  trifling  offcn- 

cipuloruni  qiiispiam  in  collegio  sine  eius  venia  extra  proprium  cu-  ces,  e.g.  if  Ue 

biculum  pernoctaverit,  et  alios  etiam  quosvis  consimilis  notae  erra-  j;",':,,^^,';'''""^ 

tus,  quos  forte  conspecturus  est  ipse  aut  auditurus ;  ei  enim  licere  1""^^^°"]'"^, 

10  volumus  ut  sic  delinquentes  coarguat  vel  pro  arbitrio  suo  poenis  inthecoiicge 

debitis  corripiat.  ch^^ber.""" 

CAP.  LI. 

De  Subtractione  et  Biminutione  Convictus. 

CONVICTORES  in  dicto  collegio  eousque  assidere  volunius 
quoad  ita  se  gesserint  ut  nee  convictu  suo  privari  nee  a  coiitu- 
beriiio  nostro  excludi  mereantiu'.  Statuimus  igitur  ut  omnibus  et 
singulis  coUegii  sociis  scholaribus,  discipulis  et  ministris  conimea- 
tus  per  nos  ordinati  et  debitse  sustentationes  prsestari  debeant, 
quamdiu  suis  superioribus  rationabiliter  et  humiliter  in  Ileitis  et 

20  lionestis  fucrint  obtempcrantes  et  cum  sociis  suis  honeste  et  mo- 
deste  se  gesserint,  necnon  studio  scliolastico,  lecturis,  disputationi- 
bus,  ac  scientiis  sen  fiicultatibus  quibus  incumbent  secundum  for- 
mani  in  his^  statutis  descriptam  diligenter  vacaverint  ac  profecerint, 
necnon  in  Divinis  officiis  et  obsequiis  praisertim  secundum  formam 

25  in  statutis  traditam  diligentes  fuerint  et  assidui  ac  etiam  iuramen- 
tum  suum  ipsi  collegio  in  eorum  admissione  prfestitum  bene  con- 
servaveriut  ac  bonis  et  probis  moribus  sese  laudabiliter  ornaverint. 
Quod  si  qui  in  prasmissis  vel  eorum  aliquo  contrarium  feccrint  et   stopping  of 
super  eo  coram  magistro,  vel  eo  absente  prseside,  et  altero  decano-   master  or 

.     „        .  1  ...  11.  .  .   .       1  .    .  president  and 

30  rum  convicti  luerint  notabilitei-ve  deliquerint,  nisi  ad  monitionem  a  dean, 
et  mandatum  eorundem  effectualiter  sese    correxerint,   usque   ad 
emendationem   prajdictorum  iudicio   condignam   cesset  in    eorum 
personis  exliil)itio  commeatuum  supradictorum,  et  ab  eisdem  vigore 
pviBsentis  statuti  et  ordinationis  commeatus  auctoritate  magistri, 

35  '^"*^1  CO  absente  prsesidis,  et  unius  decani  sine  favore  usque  ad  dig- 
nam  ut  prsefertur  emendationem  realiter  subtrabantur,  statutis 
aliis  hanc  poenam  vel  aliam  infligentibus  in  suis  casibus  nihilo- 

^  ijs  MS. 

FF 


218  33is|)op   Jpislber's   Statutes.     (1530) 


CAP.  L. 

DE  SUB- 
TUACTIONE 
ET  DIMINU- 
TIONE  CON- 
VICTUS. 

They  wlioso 
commons  aro 
stopped  not  to 
(line  and  sup 
out  of  college, 
but  in  hull  iit 
tlicir  own  ex- 
pense, alone 
or  with 
others  under 
punishment. 


Delinquents 
to  record 
their  i»niish- 
ment  and  its 
cause  in 
deans'  regis- 
ter. 

Deans  to 
send  a  list  of 
all  such 
penalties  to 
bursars  at 
the  end  of 
each  term. 


casibus  nihilominus  in  sxio  robore  permansiu"is.  Dccernentcs  prne- 
terea  et  dcclaraiites  ut  quiciuique  dicti  collogii  per  convictus  sulv 
ti-actioncm  ad  tempus  piiniti  fiierint,  non  in  oppidum  se  conferant 
prandendi  coenandive  gratia,  sed  in  aula  collegii  scdeant,  et  soli 
vcl  cum  aliis  puuiti.s,  nisi  magistri  fuerint  in  artibus,  dum  iuterea  e 
ceteri  dicti  collegii  more  consueto  discumbunt  et  comcdunt  in  suis 
mensis.  Puniti  vero  de  bonis  propriis  continiio  vel  saltern  in  fine 
termini  tbesaurariis  pro  suo  convictu  sub  jjoina  periurii  ipso  facto 
iuxta  I'atam  allocationis  consueta?  tunc  in  collegio  currentis  satis- 
faciant  et  solvant :  ita  tamen  quod  privatus  minus  quam  per  com-  I O 
munas  unius  septimanse  pro  singulis  diebus  solvat  ut  priefertur 
duos  denarios.  Et  buiusmodi  correctiones  una  cum  cji\isa  illiiis 
puniti  et  nomine  decanorum  registro  per  manum  eiusdem  puniti 
statim  scribantui'.  Qui  decani  exemplar  eanim  correctionum  vel 
l)cenarum  omnium  in  fine  cuiusque  termini  ante  solutionem  pen-  i  5 
sionum  et  stipendiorum  tbesaurariis  ti-adere  teneantur,  sub  pcena 
amissionis  pensionis  sure  pro  illo  tennino  ac  satisfactionis  pro 
damnis  et  interesse  si  quae  collegium  illius  carentia  patiatur. 


One  copy  of 
the  statutes 
to  be  kept 
by  the  ni:u*tor 
or  liis  deputy; 
a  second 
chained  in  a 
chest  in  tlio 
library,  of 
wliicli  cacli 
fellow  may 
by  the  mas- 
ter's leave 
liavc  a  key. 

Fellows  and 
scholars  to 
hoar  the 
s-tatutes  rcivd 
in  hall  or 
chapel  4 
times  a  vcar. 


[CAP.  LI.] 
De  Statutorum  Lectione  et  Scrutinio^  semelin  anno  celebrando.      20 

TAMETSI  ignorantia  cjeca  in  bis  ad  quje  obseiT^anda  astringitur 
quispiam  nemiid  opitulari  debeat,  sed  adversai'i  jjotius  et  in 
eum  obici,  ne  tamen  quispiam  inti'a  hoc  collegium  eam  frustra 
adducat  pro  defensione,  statuimus  ut  sint  origiualis^  borum  statu- 
toitmi  libri  duo  exemplaria;  quorum  alterum  remaneat  apud  25 
magistrum  vel  eius  supplentem  vicem,  alterum  catena  obligatum 
in  cistula  fixa  et  obserata  in  bibliotbeca  collocetur,  cuius  cistulaj 
clavem  habeant  singuli  socii  quos  deceat,  ex  consensu  tamen  et 
licentia  magistri,  alias  nidlo  pacto  ad  eum  pateat  accessus.  Adi- 
cientes  ut  ad  niandatum  magistri,  prcesidentis,  aut  eius  supplentis"^  30 
locum,  omnes  et  singuli  socii  scholares  et  discipuli  in  aula  seu^  in 
sacello  collegii  die  congruo,  in  quo  minus  fucrit  impodimentum 
studii  aut  actus  scbola«tici,  prjecedoutibus  biduum  aut  triduum 
inter  prandeudum  publicis  monitionibus,  singulis  \'idelicet  illis 
diel)us  una  monitione,  convocentur  ut  conveniunt  in  aula  seu  in  35 
sacello  collegii,  primo  infra  octo  dies  vel  circiter  ante  festum  N^ata- 

^   "et  scrutinlo"  added  in  anotlier  hand.  ^  originales  MS. 

^*  supplentem  MS.  *  ".seu"  om.  MS.     But  see  below. 


Statutes   of  |^enr|)   F3IH.     (1545)  219 

minus  iu  siio  robore  pcnnaiisuris.     IVaiterca  ucc  .sic  punitis  per     cap.  li. 

convictus  ad  tempiis  siibtractionem  liceat  ut  iu  oppidum  interim  se  tractione 

prandendi  coenandive  gratia  conferaut,  sed  iu  aula  collegii  cum  suis  et  diminu- 

sodalibus  sedeaut  ac  de  bouis  propriis  coutiuuo,  vel  saltern  in  fine  victus 

c|  termini,  thesaurariis  pro  suo  convictu  satisfaciant  et  persolvent;  Tiicy  whoso 

id  quod  donee  plene  fecerint,  nihil  a  collegii  bouis  interea  reci-  stonped  not 

.  .  to  cline  or  sup 

pient:  ita  tameu,  quod  privatus  nou  minus  quam  per  couimeatum  out  of  college, 
uuiussei)timauaj  pro  singiUis  diebus,  si  sociiis  sit,  duos  denaiios,  siu  jf  fellows,  m., 

*  r  O  '  '         ^  '  ifscholai-s, 

disciijulus,  uuum  deuariura  persolvat.     Denique  huiusmodi  correc-  !<'/";'• '^«>"» 

'■  '  i  i  for  commons. 

10  tiones  uua  cum  causa  illius  puuiti  et  nomine  decanorum  registro 

per  manum  eiusdem  puuiti  statim  scribantui-.     Qui  decani  exem-  to  record 

,  .  .....  their  punish - 

plar  earum  correctionum  vel  pcenarum  omnuuu  in  niie  cuiusque  mentandit» 

cause  in 

termini  ante  solutionem  pensionum  et  stipendiorum  thesaurariis  deans' rcgis- 
tradere  teueantur,  sub  poena  amissionis  pensionis  sua3  pro  illo  ter-  Deans  to 
1 5  niiiio  ac  satisfactionis  pro  damnis  si  qua3  iiidc  collegio  eorum  culpa   aii  such 

.         .  penalties  to 

luterea  acciderint.  bursars  at 

the  end  of 
each  term. 


CAR  LII. 

De  Statutorum  Lectione  et  Scrutinio. 

TAMETSI  ignorantia  cseca  in  iis  ad  quae  observanda  astringitur 
^^  quis])iam  nemini  opitulari  debeat,  sed  adversari  potius  et  in 

emu  obici,  ue  tamen  quispiam  intra  hoc  collegium  frustra  hoc  pro 
defensione  adducat,  statuimus  ut  sint  liorum  statutorum  libri  tres; 
quorum  uuus  remaneat  a])ud  magistinim  vel  eius  suppleutem  vicem,    one  copy  of 

1,  ,,.  •I'lTi  •         ^       •  the  statutes 

alter  vero  catena  obligatus  m  bibiiotheca  collocetui",  tertius  denique   to  be  kept  by 

.  ,  ,  ...  ,  the  master  or 

2"!  m  valida  cista  in  turn  cum  charta  regia  uti  m  statuto  'de  eviden-   his  deputy, 

'-'     ,_  _  °  another  se- 

tiis'  praidiximus  quam  tutissime  reponatur.     Quod  autem  ad  sta-  cured  by  .a 

tutorum  lection  em  attinet,   volumus  ut  ad  mandatum   magistri,  IJJjy^^iia 

prsesidis  aut  eius  supplentis  locum  omnes  et  singuli  socii  scholares  ^wlV"  *'"^ 

et  discipuli  in  aula  vel  in  sacello  collegii  die  congi'uo  in  quo  minus  Fellows  and 

_  00-1  scholars  to 

30  fuerit  iinpedimentum  studii  aut  actus  scholastici,  prsecedentibus   iicarthesta- 
biduum  inter  prandendum  publicis  monitionibus,  singulis  videlicet  Ij^J  4°'imcs  a 
illis  diebus  una  monitione,  convocentur  et  conveniant  in  aula  seu   ^'®^'"- 
in  sacello  collegii,  primo  infra  octo  dies  vel  circiter  ante  festum 
Natalis  Domini,  secundo  intra  octo  dies  vel  circiter  ante  Pascha, 

3  5  tertio  intra  octo  dies  vel  circiter  uatalem  Sancti  Johannis  Ba2)tist8e, 
et  quarto  intra  octo  dies  xel  circiter  festvim  Saucti  Michaelis  Arch- 


220         i3is]bop   JpisfjEt's   Statutes.     (1530) 


CAP.  U. 
DE  STATU- 
TORHMLKC- 
TIONE  ET 
SCRUTINIO 
SEMEL  IN 
ANNO  CE- 
LEBUANDO. 

All  the  sta- 
tutes from 
c.  19  to  the 
end  to  I)u 
read  every 
year. 

Penalty  for 
absence. 


Half  yearly 
scrutiny  in 
the  clui])»). 


All  the  fol- 
lows to  1)0 
c.x.iniiiu'd  .a.s 
to  what  may 
need  relorui 
in  the  college. 


NeccRsary 
corrections 
and  reforms 
to  follow 
within  a  fort- 
niclit  after 
the  scrutiny. 


lis  Domini,  sccimdo  intra  octo  dies  vel  circitcr  anto  Piusclia,  tertio 
intra  octo  dies  vel  circiter  ante  Natalem  Sancti  Johannis  Baptistse, 
ct  quarto  intra  octo  die.s  vel  circiter  ante  festum  Sancti  Michaelis 
Arcliangeli  in  Septembre.  Quibus  sic  hoi-a  definifci  congregatis 
](;gantur  publics  sensim,  productim  et  distincte  hsec  nostra  statuta  5 
ct  oj'dinationcs,  vel  bona  pars  eornndem,  ita  nt  ad  minus  omnia  et 
singula  statuta  ct  ordinationes  huius  coUegii  saltern  a  cai)ite  '  de 
Divinis  officiis'  usque  ad  extremum  apicem  in  dictis  qiiatuor 
vicibus  per  quatuor  pnrtionos  2">roportionales  jierlegantur.  Si  quis 
vero  pi-ajdictoi-um  huius  collegii  a  lectura  et  recitatione  statutorum  lO 
huiusmodi  (impedimento  cessante  legitirao  per  eum  qui  convocavit 
et  unum  decanum  approbando)  abfuerit,  con^'ictu  per  quindenam 
ijjso  facto  privetur.  Prajterea  volumus  ut  ilia  secunda  vice  congre- 
gationis  ad  lecturam  statutorum  pro  ilia  vice  in  sacello  fiat  scru- 
tinium  pi'o  reformatione  violationis  statutoi-um  et  ordinationinn  1 5 
dicti  collegii  vel  alicuius  eorundem,  vel  alterius  rei  cuiuscunque 
quro  ad  collegii  \itilitatem  expedire  videbitiu*,  tarn  intra  collegium 
qiiam  extra,  sive  in  spiritualibus  sive  temporalibus.  In  quo  scru- 
tiiiio  ne  oriatur  suspicio,  ita  procedatur.  Vohimus  ut  magister,  si 
pixescns  sit  et  uon  legitime  impeditus,  vel  aliter  prsesidens,  ad.su-  20 
mat  sibi  unum  ex  discretioribus  sociis  qui  sibi  assistat  in  singulis 
hiuusmodi  cxamiuationibus  ac  scrutiniis,  et  denuntiata  scribat,  in- 
hibentes  ne  examinatores  aut  eorum  aliquis  nomina  personarum  in 
scrutinio  huiusmodi  quodpiam  coram  eis  detegentium  sive  depo- 
nentium  iillo  modo  unquam  revelet  in  virtute  iiu-amenti  sui  25 
collegio  prsestiti.  In  quo  scinitinio  de  singulorum  in  dicto  coUegio 
"vdta,  conversatione,  moribus  ac  scientiis  quibus  dant  operam  pro- 
fectu,  observatione  statutorum  et  ordinationum  nostrarum,  nec- 
non  de  omnibus  quae  in  ipso  collegio  vel  personis  eiusdem  cor- 
rectione  et  reformatione  indigent,  cautius  et  diligentius  a  singulis  30 
sociis  tunc  in  universitate  prajsentibus  per  ordinem  a  senioribus 
incipiendo  seorsum  et  privatim  inquiratur.  Quos  omnes  et  singulos 
spccialiter  et  singillatim  ad  hoc  coram  eis  vocari,  ac  vocationi,  in- 
quisition! et  examination!  huiusmodi  parerc,  ac  qu£e  denuntiata 
cognoverint  et  revelanda,  eis  tunc  denuntiare  volumus,  sub  poena  35 
periurii,  ut  secundum  quod  per  has  inquisitiones  ibidem  reiiertum 
fucrit  corrigantur.  Quod  si  ad  perficienda  prsemissa  primus  dies 
scrutinii  non  sufficiet,  ipsum  tunc  prorogar!  volumus  et  continuar! 
ad  tres  dies  proximos  sequentes,  si  negotiorum  et  reriun  necessitas 
tantum  temporis  exigat,  et  non  ultra.  Ileformationes  et  correc-  40 
tionos  qurocunque  omnium  ct  singulorum  exccssuinn,  transgi'essio- 


All  the  sta- 
tutes from 
0.  17  to  the 


Statutes  of  pmx^  VIM.     (1545)  221 

anfjcli  in  Seiitombri.     Quibus  sic  hora  dcfiuita  congvcgatis,  legan-     cap.  lit. 

HF  STATU" 

tur  publice  sensim  et  distiucte  liaec  statuta  et  ordiuationes  vel  bona  touumlec- 

pars  eorundein,  ita  nt  ad  minus  omnia  et  singula  statuta  et  ordi-  tione  et 
nationes  huius  collegii  saltern  a  capite  'de  cuitu  Dei'  usque  ad  ex- 
5  tremum  apicem   in  dictis  quatuor  vicibus  per  quatuor  portiones 

propoitionalcs  i)erlegantur.     Si  (pxis  vero  prajdictorum  huius  col-  rcad'every 

legii  a  recitixtione  statutomim,  impcdimento  cessante  legitimo  i)er  ^*^"'*'^'     , 

o  _  '         ^  .        Penalty  for 

cum  qui  convocai-i  iussit  et  iiniiin  decanum  approbando,  abfuerit,   absence, 
convictu  ])er  quindenam  ii)SO  facto  i)rivetur.     Prretorea  volumus   nau  yearly 

10  ut  duabus  vicibus  in  anno  post  lecturam  statutorum  in  sacello  fiat  the'chapc'i'. 
scrutinium  pro  reformatione  violationLs  statutorum  et  ordinatio- 
num  dicti  collegii  vel  alicuius  eorundem  vel  alterius  i-ei  cuiuscun- 
que  qure  ad  collegii  utilitatem  expedire  videbitur,  tarn  intra  colle- 
gium quam  extra,  sive  in  spiritualibus  sive  in  temporalibus.     In 

15  quo  scrutinio  ne  oriatur  suspicio,  ita  procedatur.     Yolumus  ut  ma-   Aiithcfei- 

.  1  .        ,        ,       .  •       •!  lows  to  be 

gxster,  aut  eo  absente  prsesidens,  convocatis  duodecim  senioribus   examined  as 

.     .  .  .  .  .       to  what  may 

cum  illis  de  statu  collegii  deliberet  et  quserat  si  quid  in  collegio   need  reform 

*=  ...  .  in  the  college. 

vitiosum  ac  reformatione  digniim  noverint ;  qui  ubi  sententias  suas 
de  rebus  emendandis  ac  punitione  dignis  dixerint,  tum  separatim 

20  tarn  sen  lores  ipsi  quam  reliqui  socii  ordine  accedant  et  coram  ma- 
gistro,  aut  eo  absente  prseside,  et  decano  maxime  seniori  de  singu- 
lorum  in  dicto  collegio  conversatione,  moribus,  ac  scientiis  quibus 
dant  operam  j^rofectu,  observatione  statutorum  et  ordinationum 
nostrarum,  necnon  de  omnibus  quae  in  ipso  collegio  vel  personis 

2  5  eiusdem  correctione  et  reformatione  indigent,  cautius  et  diligentius 
ab  eisdem  in  univei'sitate  prsesentibus  seorsum  et  privatim  inqui- 
ratur.  Quos  omnes  et  singulos  specialiter  et  singillatim'  ad  hoc 
coram  eis  vocari,  aut  vocationi,  inquisitioni,  examinationi  quoque 
huiusmodi  parere  atque  ad  dicendam  siiper  interrogatis  veritatem 

30  astringi  volumus,  nisi  vel  sub  sigillo  confessionis  vel  alio  noverit 
modo  qui  parem  aut  huiusmodi  vim  reticentise  habeat  ac  confessio- 
nis auditus,  ut  secimdum  quod  per  has  inquisitiones  ibidem  reper- 
tum  fuerit  corrigantur.  Prseterea  ut  nullus  in  dicto  collegio,  cuius- 
cunque  status  aut  gradus  extiterit,  alium  eiusdem  collegii  de  ali-  Against 

°  .  .  °  screening  of- 

35  <1uo  ci-imine,  excessu   vel  delicto  in   hoc  scrutinio  accusatum   et   flinders  from 

_  punishmc:it. 

coram  magistro,  decanis  et  senioribus  legitime  convictum  tueatur 
vel  eidem  assistat  verbo  vel  facto,  sub  poena  amotionis  perpetuse  a 
collegio.  Quod  si  ad  perficiendum  scrutinium  unus  dies  non  suffi- 
ciat,  ipsum  tunc  prorogari  volumus  et  continuari  per  diem  proxime 
40  sequentem,  si  negotiorum  et  rerum  necessitas  id  exigat,  et  non 

1  sigillatim  MS. 


222  i3isIjop   §i%Ws  Statutes.     (1530) 


CAP.  LI. 
DE  STATU- 
TOKUMLEC- 
TIONE  ET 
SCKUTINIO 
SEMEL  IN 
AN>fO  CE- 
LECRANDO. 

Fuiiisliincnt 
of  offences 
ordinarily  to 
follow  within 
3  days  after 
detection. 


Against 
screening 
offenders 
from  punish- 
ment. 


Against  fur- 
nishing the 
accused  with 
a  copy  of  the 
charges,  or 
with  the 
name  of  the 
informer. 


Apunst 
a|)pcals. 


mini,  dcfectiiimi,  per  quosciinque  dicti  collegii  coinruissorimi  et  iu 
lioc  scrutiuio  conipertorum,  infi-a  qiiindecini  dies  iminediatas  post 
illiid  scnitiniiini  liuiiLsmodi  dclinqiieutibus  infligantur.  Alionim 
autcm  vol  alitor  aut  alio  tempore  coinpei-tonim  convictiones,  cor- 
rectiones  et  reformationes  infra  tres  dies  continues,  postquam  ipsa  5 
coinperta  fuerint  vel  denimtiata  sen  alias  de  eis  constiterit,  secun- 
dinn  vim,  formam  et  efFectum  statutonim  et  ordinationum  ijisius 
collegii  absque  ulteriori  dilatione  fiaut  debite  et  lit  decet,  nisi  for- 
saii  propter  magistri  aut  person»  dcliuqiientis  aut  alicuius  ad 
huiusinodi  con\'ictionera,  correctionem  et  punitionem  secundum  lO 
ordinationes  et  statuta  dicti  collegii  requisiti,  absentiam,  vel  prop- 
ter aliam  causam  urgentcm  correctiones  et  reformationes  huiusmodi 
fuerint  merito  differendae  vel  dilationes  expetant  largiores.  Ad 
quas  turn  convictiones,  correctiones  et  reformationes  ita  dilatas, 
quam  primum  commode  per  istos  fieri  possixnt,  ac  ceteras  omnes  1 5 
prajdictas  ut  prsefertur  faciendas  magistrum,  decanos,  seniores  et 
omnes  qui  in  illis  interesse  habent  in  vii-tute  iuramenti  decernimus 
obligatos.  Piwterea  ut  nullus  in  dicto  collegio,  cuiuscunque  gradus 
aut  status  existat,  alium  ciusdem  collegii  quemcunque  de  aliquo 
crimine,  excessu  vel  delicto  coi-am  magistro,  aut  eo  absente  piw-  20 
sideute,  et  decano  delatum  vel  accusatum  et  legitunc  convictum 
tueatur,  vel  eidem  assistat  verbo  vel  facto,  aut  pro  eorum  aliquo 
falso,  frivole,  minaciter  aiit  obstinate  aliqualiter  alleget,  quominus 
i}).sius  delinquentis  iusta  convictio,  punitio  seii  correctio  fieii  valeat 
secundum  formam  et  exigentiam  ordinationum  et  statutorum  praj-  25 
dictorum,  aut  quo  ipsa  huiusmodi  convicti  correctio  retardetur  et 
diffcratur,  sub  poena  amotionis  perpctua;  a  collegio,  quam  (si  quis 
ill  liac  parte  dcliquisse  secundum  formam  in  capite  '  de  ])uiiitione 
in  maioribus  criminibus'  traditam  convictus  fuerit)  iucurrat  ipso 
facto.  Volumus  insuper  ut  niilli  iicrsona;  buius  collegii  su]>cr  30 
aliquo  crimine,  excessu  vel  delicto  detectfe  vel  delatre'  ti-adatur 
sou  ostendatui'  exemplar  sive  copia  compertorum,  detectonun  aut 
delatorum*  sen  alicuius  eorundem,  vel  nomen  alicuius  detegentis, 
dcferontis  aut  denuntiantis  illi  tradatur,  ostendatur  aut  intlicetur 
aliquo  pacto  idlove  tempore,  verbo  vel  facto,  nutu,  scripto  vel  signo,  3  5 
per  se  aut  per  interpositam  personam,  sub  poena  pcriurii  et  amo- 
tionis perpetuaj  a  dicto  collegio,  quam  panani  qiiemlibet  liorum 
tradentium,  ostendentium  seu  indicantium  incurrere  volumus  et 
decernimus  ijiso  facto;  sod  ad  comi)oi-ta  et  detecta  personaliter  re- 
spondeat. Ubi  si  secundum  ordinationum  et  stiitutoruni  nostrorum  40 
1  dilatae  MS.  a  dilatorum  MS. 


Statutes  of  fl^emy  ¥Mh     (i545)  223 

ultra.     Reformationes  autem  et  correctiones  qujecunque  omnium   ^^-^f' "|' 

Df!   STAT.  U* 

et  singulorum  exccssuum,  transgi-essionum,  defectmim,  pel*  quos-  touumlec- 

cunque  dicti  collegii  commissorum  et  in  hoc  scrutinio  comperto-  g^^^^j^^^ 

rum,  infra  quindecim  dies  immediate  post  illud  scnitinium  liuius-  uceessary 

5  modi  delinquentibus  infligantur,  nisi  foi-san  propter  magistri  aut  andrefonns 

persona?  delinquentis  aut  alicuius  ad  huiusmodi  convictionem,  cor-  within  a  fort- 

!•■  j.j.j.i-n"     night  after 

rectionem  et  punitionem  secundum  ordinationes  et  statuta  collegii  the  scrutiny. 
requisiti  abseiitiam,  vel  propter  aliam  causam  urgeutem  correctio- 
nes et  reformationes  huiusmodi  fuerint  merito  differendte  vel  dila- 
10  tiones  expetant  largiores.  Quas  convictiones,  correctiones  et  re- 
formationes ita  iusta  de  causa  dilatas,  quam  primum  commode 
})otest,  fieri  volunius  et  decernimus  secundum  formam  statutorum 
et  ordinationuni  ipsius  collegii. 


CAP.  LIII. 

jc  De  Amhiguis  et  Obscuris  Interpretandis. 

DISTRIBUIMUS  iain  universis  collegii  membris  officia  simul 
et  officiorimi  leges;  qu?e  si  serventur  ad  amussim  et  inviolate, 
quod  utique  vehementer  ojitamus,  ex  eodem  viros  hand  dubie  spe- 
ramus  pi'odituros  qui  magnse  turn  utilitati  tum  honori  non  solum 
20  huic  collegio,  veriun  etiam  toti  regno  futuri  sint.  Pro  visum  etiam 
est  quod  fieri  potest  per  uuiuscuiusque  iuramentum,  quo  nihil 
apud  Christianos  firmius  aut  antiquius  haberi  debet,  ut  statuta  hsec 
per  nos  iam  tradita  exactissime  serventur  a  singulis  quatenus 
iinumquemque  concernant.     Abrogatis  igitur  quibusvis  aliis  sta-  Abrogation  of 

Old  sintviics. 

2  5  tutis  i)riu3  excogitatis  quatenus  prpesentibus  adversentur,  hsec  prae- 
sentia  cum  vera  tum  salubria  pronuntiamus.  Quibus  observandis 
tarn  magistrum  quam  socios  et  discipulos  astringi  volumus :  reser-  Reservation 

•1  -1         •  t        -f    •        f  1         •  T  of  power  to 

vata  nobis  nihilominus  potestate  vel  adiciendi  vel  mmuendi,  sen  alter  the  prc- 
reformandi,  interpretandi,  declarandi,  mutandi,  derogandi,  tollendi, 

30  dispensandi,  novaque  rursus  alia  si  licebit  statuendi  et  edendi,  non 
obstantibus  his '  statutis  factis  et  iuramento  firmatis :  ceteris  autem 
omnibus,  cuiusvis  dignitatis,  auctoritatis,  status,  gradus  aut  condi- 
cionis  existant,  ac  magistro  quoque  et  scholaribus  tarn  sociis  quam 
discipulis  omnibus  huius  collegii  inhibentes  ne  cum  aliquo  dicto- 

35  rum  statutorum  dispensent,  aut  quae  vis  nova  statuta  sive  pro  col- 
legio sen  pro  quovis  eiusdem  membro  qu?e  dictoiiim  statutorum 
alicui  repugnabunt  condant  et  decernant.     Quod  si  forte  cancella- 

1  ijs  MS. 


sent  code. 


224  23is6op   4pisi)et's   Statutes.     (1530) 


CAP.  LI. 
DE  8TATU- 
TOUUMLEO- 
TIOXE  ET 
SCUUTINIO 
8EMEL  IN 
ANNOCELE- 
BUANDO. 

Definition 
of  the  term 
"iiliseiit  (in 
colleK'c  bu- 
siness. " 


Unstatutable 
absence  to  be 
piuiisbcd  by 
deiirivation. 


Absence 
occasioned  by 
illness  (or  in- 
carceration, if 
iinnierited) 
not  to  bo  a 
j;roiind  of 
(lei)rivation. 


Absence 
tniiscd  by 
incarceration 
or  illness 
within  the 
university. 


10 


exigcntiam    ct   tenoi'em   cou'S'ictus   fuerit,    correctionem    debitam 
subcat  .sub  poena  amotionis  peipetuse  a  collegio,  ccssantibus  quibus- 
cunque  provocationibiis,  appellationibus  et  aliis  inris  aut  facti  re- 
mcdiis,  pei-  quas'  sen  per  qn?e  ipsius  delinquenti.s  punitio  diffen-i 
valeat  sen  alias  quovis  modo  impediri.      Quumque  idem  magister  5 
in  suo  iniamento  ad  certam  residentiam  praeterquam  in  negotiis 
collcgii  adstringitur,  ne*  eoruni  pra^textu  dintin.s  quam  statnimns 
a  collegio  abesse  pra^sumat,  inteipretamnr,  decernimus  et  declai-a- 
mns  euni  nnnqnam  censenduni   in    negotiis  collegii  abesse,   nisi 
qnando  vel  iuxta  statiitnm  progrcdiatur  ad  siipendsioneni  ten-a- 
rum et  tenementoruni,  vel  alias  ex  certa  expressa  et  urgente  col- 
legii causa  i)er  septem  socios  seniores  vel  per  maiorem  pai*tem 
eorundem  iuxta  formam  et  exigentiam  statuti  emittatur.     Quod  si 
negotioi-um  collegii  aut  alterius  causae  ciiiuscunqxie  pra^textu  aliter 
vel  diutius  a  collegio  abfuerit  quam  nostra  statuta  expresse  per-  1 5 
niittant,   eo  ipso  eius  officium   in   collegio  vacare  decernimus   et 
declaramus,  prtesidentemque  ac  ceteros  socios  omnes  et  singulos 
infra  quindecim  ad  summum  dies  post  lajisum  temporis  ei  ut  prae- 
mittitur  ex  statutis  concessi  vel  permissi  vacationem  officii  pub- 
licare  ac  diem  electioni  novi  magistri  pijetinire,  aliumque  no\'um  20 
magistrum  iuxta  formam  statutoi'um  eligere  electionemque  usque 
ad  effectualem  illius  novi  magistri  possessionem  et  assecutionem 
proscqiu  in  vim  iuramenti  i)cr  i)ra?sentes  adstriugimus.      Si  tamen 
ipse  magistcr  aliusve  socius  scholaris  aut  discipulus,  dum  extra 
imiversitatcni   egerit  infra  temjius  ei  ex  statutis  concessum,    in  25 
gravem  infirmitatem  incidevit,  vel  in  carceres  citra  suam  culi)am 
insignem  et  enormem  maioris  partis  sociorum  iudicio  a?stimandam 
conicctus  fuerit,  ut  ea  ratione  infi-a  tempus  sibi  ex  statutis  vel  per 
seniores    secundum    formam  statutorum  concessum  ad  collegium 
redire    nequeat,    tunc    eius   lociun  tantisper  in  collegio    nolumus  3^ 
vacare,  dummodo  infra  viginti  dies  post  lapsum  illius  temporis  ei 
xit  pnefei'tur  concessi  eam  suaj  absentiaj  rationem  septem  seniori- 
bus  faciat  significari,  et  insuper  infra  quindecim  dies  postquam  a 
carceribus  vel  ab  iniirmitate  ilia  liberatus  fuerit  ad  collegium  re- 
deat.     Magister  autem  aut  alius  de  collegio  quicunque  in  carceres  35 
sua   culi)a,    unde   collegio  scandalum  prajdictorum  iudicio  grave 
oriatur,  ubicunque  coniectus,  eo  ipso  a    collegio  in  omne  sevum 
sit  amotus.     Quod  si  quispiam  liuius  collegii  infra  universitatem 
in  carceres  ox  quavis  causjx  coniectus  fuerit,  vel  infra  eandom  adco 
ujgrotaverit   ut   negotiis   collegii   iutcrea   occurrentibus   intercsse  40 
*  41108  MS.  3  nee  MS.,  ne  Stat.  Coll.  Corp.  Ckr.  Oxon.  c.  51. 


Statutes  of  l^enr)!)  WIM.     (1545)  217 

turn  iiiliil  derogabit,  sed  ipsa  iu   sxio  robox'e  vohimus  pcrmanere.      cap.  l. 

Dli  PUNITI" 

Cetenini  noluiuus  lit  magister  aut  eius  vices  gerens  in  ceteris  offeu-  qj^jj.  ^j  ju. 

siuuculis  levioris  notre  qiiam  hae  sunt  quas  siiperius  iam  commemo-  noribds 

....  ,  ^    j_  ^-  CRIMINI- 

ravimus  cuiuspiam  assistentiam  aut  asseusum  expcctet,  quoties  un-  g^g 

5  (piam  in  luiiusmodi  est  animadversurus,  ut  puta  si  quos  Anglicc  Master  alone 

loquentes  depreheudat  aut  indecore  vestibus  incedentes,  vel  si  dis-  riiy  punish 

1  .      .  .  ,,      .        .  trittiug  otfoii- 

cipulorum  quispiam  ui  collegio  sine  eius  venia  extra  proprium  cu-  cos,  e.g.  if  Uc 

bicvduni  pernoctaverit,  et  alios  etiam  quosvis  consimilis  not»  erra-  ^'J°,,^.''fj=^'''"s 

tus,  quos  forte  couspectums  est  ipse  aut  auditunis ;  ei  enim  licere  "''au^ed' m- 

10  volumus  ut  sic  delinquentes  coarguat  vel  pro  arbitrio  suo  poenis  huKuege 

debitis  corripiat.  T.11^.''^ 


CAP.  LI. 

De  Svhtractione  et  Diminutione  Convictus. 

CONVICTORES  in  dicto  collegio  eousque  assidere  volumus 
quoad  ita  se  gessei'int  ut  nee  convictu  suo  privari  nee  a  contu- 
bernio  nostro  excludi  mereantm\  Statuimus  igitur  ut  omnibus  et 
singulis  collegii  sociis  scliolaribus,  discipulis  et  ministi'is  commea- 
tus  per  nos  ordinati  et  debitse  sustentationes  prsestari  debeant, 
quamdiu  suis  superioribus  i-ationabiliter  et  bumiliter  in  licitis  et 

20  lionestis  fuerint  obtemperantes  et  cum  sociis  suis  boneste  et  mo- 
deste  se  gesserint,  necnon  studio  scholastico,  lecturis,  disputationi- 
bus,  ac  scientiis  seu  facultatibus  qviibus  incumbent  secundum  for- 
mam  in  his^  statutis  descriptam  diligenter  vacaverint  ac  profecerint, 
necnon  in  Divinis  officiis  et  obsequiis  prsesertim  secundum  formam 

25  in  statutis  traditam  diligentes  fuerint  et  assidvii  ac  etiam  iuramen- 
tum  suum  ipsi  collegio  in  eorum  admissione  prsestitum  bene  con- 
servaverint  ac  bonis  et  probis  moribus  sese  laudabiliter  ornaverint. 
Quod  si  qui  in  pra^missis  vel  eonim  aliquo  contrarium  fecerint  et   stopping  of 
super  eo  coram  magistro,  vel  eo  absente  prseside,  et  altero  decano-  master  or 

.     „        .  ,  ...  ,   ,.  .  •   •       1  •    •  president  and 

30  rum  convicti  luerint  notabiliterve  deliquerint,  nisi  ad  momtionem  a  dean, 
et  mandatum   eorundem  efFectualiter  sese    correxerint,   usque   ad 
emendationcm  pra;dictorum  iudicio  condignam  cesset  in    eorum 
personis  exliiljitio  commeatuum  supradictorum,  et  ab  eisdem  vigore 
prsesentis  statuti  et  ordinationis  commeatus  auctoritate  magistii, 

35  vel  eo  absente  pra^sidis,  et  vmius  decani  sine  favore  usque  ad  dig- 
nam  ut  prsefertur  emendationem  realiter  subtraliantur,  statutis 
aliis  banc  poenam  vel  aliam  infligentibus  in  suis  casibus  nihilo- 

1  ijs  MS. 

FF 


22G  iJi'sIjop  jFisljev's  Statutes,     (1530) 


CAP.   LI. 
DK  STATU- 
TORUMLEC- 
TIONE  ET 
SCUUTINIO 
SEMEL  IN 
ANNOCELE- 
BUANDO. 

Wlicre 
powers  arc 
given  to 
inastcr  or 
president 
with  otliei-s, 
the  consent 
of  the  others 
is  requisite 
for  tlie  nnustor 
Jio  less  tli.in 
for  the  piesi- 
flent. 

Definition  of 
the  terms, 
"first,  se- 
cond, tliird, 
&c.,  times  of 
punishment." 


I'rnyer  tliat 
tlie  college 
may  serve  to 
the  welfare 
and  h(jnour 
of  the  kinc 
clom. 


ncqiu'ivt,  cum  tantis])er  i)ro  absente  ab  imiversitate  quantixm  ad  ilia 
acta  attiuct  vuluiaus  reputari.  Et  ne  etiam  magister  in  illis 
casibiis  ubi  eius,  vel  eo  absente  prfesidentis,  soeii  senioris  aut  socii 
cuitispiam'  consensum  non  sibi  sed  praesideuti  adiungendum  dicat", 
intcipietainur,  deceniimus  et  declaramus  eonim  consensiim  qui  5 
absente  magistro  cum  prresidentis  iudicio  et  auctoritate  requiritur, 
non  minus  etiam  j)ra3sente  magistro,  nisi  aliter  uspiam  exprimatui', 
requirendum.  Et  in  ceteris  statutorum  locis  si  ex  consimili  dis- 
iunctione  ambiguitas  nascatur,  eodem  modo  censemus  et  prsece- 
pimus  intoi-pretandum.  Et  cum  ssepe  in  nosti*is  ordination ibus  10 
correctiones  et  punitiones  iuxta  vices  agendas  decernimus  et  statu- 
imus,  ne  ea  res  aliquando  posthac  in  controversiam  veniat  et  ambi- 
giiitates  pariat,  declaramus  nos  ita  sentire,  ut  si  quis  semel  vel  Sfei)e 
in  eadem  vel  consimili  transgx*esslone  ante  priraam  punitionem 
et  correctionem  deliquerit,  ei\is  correctio  et  punitio  pro  illis  omni-  1 5 
bus  aut  singulis  qusecunque  dejjreliendantur,  sIa'c  diversis  tempo- 
ribus  sive  semel  duntaxat  fiant,  pro  unica  vice  reputentur,  et  om- 
nia post  primara  pro  consimili  correctionem  commissa  vel  delicta, 
sivc  \nium  sint  aut  plura,  pro  secunda  ■sice  reputentur  quousqiie 
pro  aliquo  illorum  post  primam  pimitionem  commissomm  pu-  20 
niatur;  ac  consimilitcr  dc  tcrtia  vice  et  reliquis  censemus,  statui- 
mus  et  ordinamus.  Volentes  tamen  ne  aKquod  crimen  aut  de- 
lictum impunitum  remaneat,  statuimus  ut  quicuuque  de  pluribus 
ad  eandem  viceni  iuxta  banc  nostram  declarationcm  pertinentibus, 
sive  simul  sive  distinctis  tcmporibus,  etiam  post  suani  })ro  aliis  ad  25 
aliam  quamcunque  vicem  attinentibus  castigatiouem,  fuerit  con- 
victus,  is  pro  quolibet  eorum  puniatur  iuxta  vicem  ad  quam  secun- 
dum banc  nostram  ordinationcm  ot  declarationcm  pertineat. 

[CAP.  LII.] 
De  Ambiguis  et  Obscuris  interpretandis.  oq 

DTSTRIBUISSE  igitur  iam  universis  coUegii  membris  officia 
simul  ct  officiorum  leges  nobis  videmur  ct  exactc  quidem.  Qua^ 
si  serventur  ad  amussim  ct  inviolate,  quod  utiquc  vohementer  opta- 
mus,  ex  codem  viros  baud  dubie  speramus  ju'odituros  qui  magnj© 
turn  utilitfiti  tum  botiori,  non  soluu\  l\uic  coUegio,  vorum  otiam  o  r 

^  quispiain  MS. 

"  Some  woids  liavc  been  omitted  by  the  scribe,  Cf.  Stat.  Coll.  Corp.  Chr. 
Oxon.  c.  54.  "  Et  ne  etiam  pricsidens  in  illis  casibus  ubi  eius,  vel  eo  absente 
viceiiraesidentis,  et  decani  vel  alterins  ouinspiam  conscnsuin  vel  iudiciinn  requi- 
rendimi  duxinius,  decani  vel  aliorum  crinsonsiim  non  sibi  sod  vicepnosidonfi 
ii(liun''ciidinn  dicat,  kc." 


^tnuitcs  of  ^nm}  VML     (1545)  227 


CAP.  Liir. 

DE  AMBI- 


quicunqiie  in  carceres  sua  culpa  unde  collogio  scaudalum  ])i-jedic- 

toruni  iudicio  grave  oriatur  ubicunqxie  coniectus,  eo  ipso  a  collcgio  ^uis  et 

iu  perpetuuin  sit  auiotus.     Si  vero  quis})iam  liuius  collegii  infra  intekpue- 

iiuiversitateni   in  carcerem   ex  quavis  causa  conicctus  fuerit  vel  tandis. 

5  infra  eaudeni  atleo  segrotaverit  ut  negotiis  collegii  interea  occur-  ^u^swfby 

rentibus  intci-esse  nequeat,  eum  tantisper  pro  absente  ab  universi-  "r'uiness  '"" 

tate  quantum  ad  ilia  negotia  et  cetera  acta  attinet  volumus  re-  university. 

putari.     Porro  in  omnibus  illis  casibus  et  locis  huius  statuti  sive  Where 

, .         .  ,  ,  ,  .  , .  powers  are 

ordiuationum  collegii,  ubi  magistro,  vel  eo  abseute  preesidi,  socii  g'ven  to 

»    '  o  '  r  >  muster  or 

I O  senioris,  decani,  thesaurarii  aut  aliorum  quorumcunque  consensus  J^.^jf,' ''jj'^ 
requiritur,  ne  magister  prsedictoriim   assistentiam  sive  assensuni   of uieoliim 
non  sibi,  sed  eo  absente  praesidi,  adiungendum  dicat,  interpretamur,   {i,e''n"isUT  no 
decernimus  et  declaramus  in  talibus  locis  hoiiim  statutorum  con-  liw  president. 
sensum  supi-a  nominatorum,  qui  consensus  absente  magistro  cum 

I  5  l^rajsidis  iudicio  et  auctoritate  requiritur,  non  minus  etiani  prse- 
sente  magistro,  nisi  alitor  uspiam  in  eis  statutis  exprimatur,  requi- 
rendum.  Et  in  ceteris  statutorum  locis  si  ex  consimili  disiunc- 
tionc  ambiguitas  nascatur,  eodem  modo  censemus  et  pra^cipimus 
interpretandum.     In  statute  etiam  '  de  officio  decanorum'  quoniam 

20  ipsis  dccanis  correction es  commisimus,  nvmc  hie  tempus  pro  eisdcni 

iiendis  assignabimus.     Volumus  igitur  ut  duo  decani  singulo  quo-   Monitors  to 

■,.       -fT  ,         .      .  .  .  ,.  •         •!  deliver  their 

que  die   Veneris  cu'citer  septimam  pomendianam  a  mouitoribus  reports  to 

deans  at 

schcdulas  acci})iant,  et  discipulorum  erratus  qui  in  ilia  hebdomada   ^,p.'?|  ,"" 
deprehenduntur  illorum  iudicio  iuxta  statutorum  teuorem  castigent. 

25  Socios  autem  et  discipulos,  quos  delinquentes  ipsi  decani  vel  au- 
dituri  vel  conspecturi  sint,  singulo  quoqiie  die  quando  eisdem  op- 
})ortunum  videbitur  iuxta  statutorum  exigentiam  puniant.  Alias 
coiTectiones,  reformationes  et  convictiones  per  magistrum  sen  quos- 
cunque  iuxta  tenorem  statutorum  fieudas,  pra^ter  illas  de  quibus  iu 

30  statuto  'descrutinio'  diximus,  infra  tres  dies  post  earum  denuntia- 
tionem  et  notitiam  vel  post  facti  pei'petrationcm  compleri  volumus, 
nisi  propter  absentiam  corrigendorum  aut  quorum  prsesentia  per  sta- 
tuta  requiritixr  differendie  et  prorogandiB,  vit  supra  dictum  est,  merito 
videautur.     Ad  quas  ita  dilatas'  quam  primum  commode  fieri  pos- 

35  sunt  magistrum,  prsesidem,  decanos,  seniores  et  omnes  qui  in  illis 

interesse  habent  faciendas  astringi  et  arctari  volumus.     Ad  haec   Definition  of 

,.         .       .,  .  .    .  .  the  terms 

quum  sjepe  in  istis  ordmationibus  correctiones  et  punitiones  iuxta   "first, se- 

,         ,  .  .  1-11  ''0"d,  tliird, 

vices  agendas  decermmus  et  statuimus,  ne  ea  res  aliquando  posthac   &c.,  times  of 

.  .       .  .  .      .  punishment." 

in  controversiam  ^'eniat  aut  ambiguitatem  j)ariat,  declaramus  nos 
40  ita  scntire,  ut  si  quis  scmcl  vel  sa^pe  in  eadcm  vel  cojiyimili  trans- 

1  (Iclatas  MS. 


228 


33(s5op  jFisf)a's  ^tntutcs.     (1530) 


CAP.  LII. 
UE  AMBl- 

GUIS   ET 
OB.SCUUI3 
INTERPKE- 
TANDIS. 

By  the  au- 
thority of 
Pope  Julius 
IL.oftlic 
foundress  and 
liis  co-exe- 
cutors, 1))). 
Kislicr  repeals 
former  sta- 
tutes con- 
trary to  tills 
code. 


Reservation 
to  bp.  Fisher 
of  power  to 
alter  the 
statutes. 


Chancellor, 
viie-cliancel- 
lor.  master 
iind  all  others 
foiliidden  to 
revoke  or  to 
disponso  with 
anv  statute. 


Diflicultics 
to  be  referred 
to  the  bp. 
during  Ids 
life. 


toti  regno  fiituri  siut.  Provisum  etiam  est  quod  fieri  potest  per 
uniiiscuiiisqiie  iiiramentinn,  quo  nihil  apud  Christianos  finnins  aiit 
auticpiius  liaberi  debet,  ut  statiita  ha'c  per  nos  iam  tradita  et  aiicto- 
ritate  sedis  apostolicse  corroborata'  exactissime  serventiir  a  singulis, 
qiiateniis  imumqucmqiie  concernant.  Cetenim  qnia  milii  Johanni  5 
Roffensi,  per  queni  liaic  edita  sunt,  tarn  a  sumuio  pontifice  Julio 
secundo,  quam  a  fundatricc  ceterisque  omnibus  coexecutoribus  aiic- 
toritas  est  tributa  non  solum  condendi  statuta  qu?e  mihi  vide- 
rentur  huic  collegio  conducibilia,  vcrum  etiam  magistro  siniul 
et  sociis  cadcm  exliibendi  i\ii"amentaq\ie  a  singulis  tarn  sociis  quam  lo 
discipulis  pro  illorum  inviolabili  observatione  districtius  exigendi, 
sed  et  cetera  cuncta  peragendi  qurecunque  pro  sjilubri  collegii 
huius  nioderamine  mihi  visa  fuerint  opportuna,  atque  id  tam  effi- 
caciter  quam  si  cuncti  simul  hie  essemus  prajseutes ;  ego  igitur 
honmi  omnium  })ariter  et  meo  ipsius  nomine,  cassatis  aliis  quibus-  j  ^ 
vis  statutis  prius  excogitatis  quatenus  prjesentibus  adversantur, 
lijec  prsesentia  ecu  vera  et  salubria  pronuutio.  Quil)us  obser\'audis 
tam  magi.strum  quam  socios  et  discipulos  adstringi  volo;  reservata 
mihi  nihilominus  potestate,  qiioad  vixero,  vel  adiciendi  vcl  minu- 
endi,  seu  reformandi,  iuterpretandi,  declarandi,  miitandi,  derogaudi,  20 
tollendi,  dispensandi,  novaque  rursum  alia  si  licebit  statuendi 
simul  et  edendi,  non  obstantibiis  his  statutis  faetis  et  iuramento 
fii-matis.  Ceteris  autem  omnibus  cuiusvis  dignitatis,  auctoritatis, 
status,  gi'adus  aut  condicionis  existant,  ac^  magistro  quoque  et 
scholaribus  tam  sociis  quam  discipulis  omnibus  h\iius  collegii  proi*-  25 
sus  inhibens  ne  cum  aliquo  dictorum  statutorum  dispeusent  aut 
qu?evis  nova  statuta  sive  pro  collegio  seu  i)ro  qiiovis  eiusdem 
mcjnbro  quje  dictorum  statutorum  alicui  repugnabunt  condant 
aut  decernant.  Quod  si  forte  cancellarius  aut  vicccancellarius 
a\it  reverendus  pater  Eliensis  episcopus  aut  demum  quivis  alius  oq 
contrarium  attemptaverit  et  novum  aliq\iod  statutuiu  aliud  a  pns- 
dictis  adhibere  molitus  fuerit,  ab  eius  ubligatione  per  hauc  auctori- 
tatem  ab  executor ibus  aliis  mihi  commissam  magistrum  et  ceteros 
omues  tam  socios  quam  discipulos  pcnitus  absolvo,  eisquo  omnibus 
et  singiilis  interdico  ue  cuivis  huiusmodi  statuto  aut  ordiuationi  35 
pareant  admittantve  quovis  pacto,  sub  poena  pei'iurii  atque  etiam 
amotionis  perpetuiv  a  dicto  collegio  ipso  facto.  Ceterum  quia  nihil 
est  usque  adeo  luculentum  quod  non  a  captiosis  verti  poterit  in 


^  "ct  auctoritato...corroborata"  erased. 

"  a  MS.  ac  Slat.  Coif.  Corp.  Chr.  iXxoii.  c.  54. 


Statutes  of  fi^cnrg   VIM,     (1545)  229 

gi-essione  ante  primam  punitionem  et  correctionem  deliquerit,  eius    cap.  liii. 
correctio  et  punitio  pi"0  illis  omnibus  ant  singulis  quajcunque  dc-   Gujg  ex 
ijreheudantur,  sive  diversis  temporibus  sive  seniol  duntaxat,  pro   obscuris 

.  .  ,        ,  ^  .  .  ,    ,    ,.  .  .  INTERPRE- 

umca  vice  reputentur,  et  omnia  commissa  vel  delicta,  sive  iiniim  sive  xanuis. 
5  ])lura  sint,  post  primam  pro  consimili  correctionem'  pro  secunda 
vice  reputentur,  qiiousque  pro  aliquo  illorum  post  primam  puni- 
tionem commissorum  puniatur;  ac  consimiliter  pro  tertia  vice  et 
rcliquis  censemus,  statuimus  et  ordinamus,  Volentes  tamen  no 
aliquod  crimen  aut  delictum  impunitum  remaneat,  statuimus  ut 
10  quicunque  de  phu'ibus  ad  eandem  vicem  iuxta  hanc  nostram  decla- 
rationem  pertinentibus,  sive  simnl  sive  distinctis  temporibus,  etiam 
post  suam  pro  aliis  ad  aliam  quamcunque  vicem  attinentibus  casti- 
gationem  fuerit  convictus,  is  pro  quolibet  eorum  puniatur  iuxta 
vicem  ad  quam  secundum  hanc  nostram  ordinationem  et  declara- 

1  5  tionem  pei-tineat.    Prteterea  ubi  de  nomenclatura  eligcndorum  ma-   i-.'^ts  of  can- 

gistro,  aut  eo  absente  eius  vices  gei"enti,  ante  septem  dies  electionis   [""jg*"}''!^^ 
futurse  tradenda  in  statuto  *  de  sociorum  electione '  diximus,  statu-   ^*^'i  * 
imus  ut  ilia  schedula  sic  tradita  ante  jJi'sedictos  dies  coram  sociis 
aut  saltern  maiori  pai-te  eorundem  tunc  domi  prgesentium  ab  eo  cui 
20  traditiu"  perlegatur,  mandantes  ut  nnllius  nnquam  nomenclaturam 
respuant,  nisi  ex  causa  vera,  rationabili  et  iusta  in  ilia  sociorum 
congregatione  per  maiorem  praidictorum  partem  approbata.    Proxi-   Thrcp  public 
mum  est  ut  locum  ilium  in  statuto  'de  concionatoribns'  dilucide-   private sei- 

,  •  1  •         1  •  •         •  luons  to  bo 

mus,  ubi  eos  ad  concionandum  m  domestico  sacello  astrmximus.   delivered  in 

chapal  quar- 

2  5  Volumus  ut  magister  et  dicti  concionatores  conveniant  et  assignent  teriy. 

quosdam  ex  illis  qui  prima  et  ceteris  anni  quartis  has  conciones 
domi  habebunt.    Cupimus  enim  omni  anni  quartai-io  tres  conciones 
publicas  et  tres  privatas,  si  commode  fieri  potest,  haberi.     Atque  Exposition  of 
etiam  in  eodem  statuto  ubi  concionatorum  unumquemque  in  s\ia 

30  absentia,  aut  urgente  aliquo  impedimento  per  quod  cursui  suo  lec- 
tionis  Bibliacse  satisfacere  nequeat,  arctavimus  vicem  suam  per  alium 
supplere,  ab  hoc  onere  aegrotantem  eximimus,  ad  eum  enim  hanc 
provinciam  nullo  modo  spectare  decemimus.  Sed  quicquid  de  vice 
sua  restat  quum  sanus  fuerit,  ipsemet  adimplebit.     Interim  qui 

35  ordine  proximus  est,  nisi  alter  prius  convaluerit,  propriam  vicem 
absolvat;  quo  munere  suo  tandem  exacto,  nempe  octo  hebdoma- 
darum  spatio,  ceteros  similiter  ordine  et  vicibus  suis  donee  vale- 
tudincm  recuperaverit  qui  interim  decumbebat  obligamus,  pcenam 
alioqui    subituros  in    supradicto    statvito   pro    hoc   legendi   officio 

40  omisso  assignatam.     Et  quoniam  in  his  statutis  de  legitime  con-   Definition  of 
victis  frequens  mentio  facta  est,  idcirco  hie  eum  legitime  censemus  viction." 


correctione  MS, 


230  aSisTjop  Jpisljet's  Statutes.     (1530) 


CAP.  LTI. 
I)E  AMBI- 

fiUIS  ET 
OBSCURIS 
INTERPUE- 
TANDIS. 


After  liis 
«li'iith  former 
liracticc  (if 
iMt  opposed 
to  the  pur- 
pose of  the 
foundress)  to 
1)0  the  rule. 


Dispensation 
in  favour  of 
the  present 
nuuMor  not  to 
extend  to  his 
siieeessors. 


Up.  of  Ely 
to  be  visitor, 
and  to 
noniinuto 
afellow.  (|ua- 
litied  as  the 
Ktiitutcs  di- 
rect. 


qu?c>stionem,  ob  earn  rem  voluraiis  quod  si  qiiicquaiii  in  aliquo  statu- 
tonim  prajdictoruni  aiit  obsciuitatis  aiit  ambigiiit^iti.s  niagistro  et 
inaiori  parti  socioriiin  occurrat,  quoad  nos  vixerimus,  eonim  sin- 
gulos  in  Chri.sti  visceribus  obtestaniiir  ut  en  diibia  nobis  pi-oponant 
qiiotiens  oriantur,   qiiemadmodum  et   hactenus  fcceriint,    nosque  5 
libenter  ut  et  ante  non  semel  fecimus  illonim  dubiomra  obscuri- 
tatem  excutiemus.     Quod  si  po.stquam  nos  ab  hac  luce  migrave- 
rimu-s  uovi  quidani  scrupi  reperti  fuerint  aut  de  novo  su.scitati, 
volumus  et  ordinamus  ut  rectus  et  landabilis  statutorum  usus  in- 
torea  iuxta  menteni  nostram  observatus  et  qui  niaxime  congi'uat  lO 
instituto  pientissima3  fundatricis  sit  magistro  pariter  et  sociis  norma 
qufedam   et    regula   q\iam   cum   puritate   conscientiarum   suarum 
sequantur  in  eiusmodi  scrupulis  et  ambiguitatibus  omnibus.     Ne- 
que  tamen   per  hoc   intendimiis  ut,    si   2)rfeter  notitiam   nostram 
quispiam  abusus  in  statutis  ipsis  aut   in  quavis  eorundem  parte  1 5 
per  magistrum  aut  officiarios  aut  queinlil)et  ceterorum  in  cui-s\i 
fuerit,  quod  is^  abusus  ]>ro  recto  et  laudabili  statutorum  usu  reci- 
2)iatur;  aut  si  nos  cum  ipso  magistro  qui  nunc  est  aut  ciun  alio 
quo^-js  sociorum  in  ulla  statutorum  parte  dispcnsiiverinuis,  nolumus 
tcuneu  ut  hoc  iiri\dlegium  uni  a\it  altcri  ex  causis  nos  moventibus  20 
concessum  pro  communi  quadam  licentia  teneatur.    Sod  et  cunctos 
oramus  et  per  Christi  vuhicra  precamur,  ut  iummentorum  suorum 
memineiint  atque  nostram  nicntem    in    ipsis   statutis   re-spiciant 
magis  quam  aliquem  qui  prseter  assensum  nostrum  clam  irrepsit 
eonmdem  statutonim  abusum.     Nam  omnino  prohibemus  ne  per  25 
aliquaiu  declarationcm  aut  consuetudinem  uUam  aut  diuturnum 
quemlibet  abusum  vel  demum  actum  aliquem  verbis  aut  intentioni 
dictorum  statutorum   in  aliquo   derogotiir.      Visitationem  autem 
huius  collogii  revercudis  in  Christo  patribus  episcopis  Elionsibus 
commendamus,  quibus  et  concessimus  cuiusdam  idonei  prjesenta-  oq 
tionem  qui  sit  futurus  in  hoc  collegio  socius :  idoneum  autem  iu- 
telligimus  qui  qualitates  Iiabcat  cas  qu?e  describuntur  in  statute 
'de  qualitatc  sociorum,'  neque  enim  alium  quempiam  reci])i  vo- 
lumus a  collegis.     Eosdem  etiam  oramus  et  per  Dominum  Jesum 
obsccramus,  ne  quenquam  praisentent  nisi  talem  qui  pro  suis  me-  35 
ritis  hoc  sodalitio  dignus  fuerit,  et  cui  cum  statutis  per  omnia 
convcniat. 


ij.s  MS, 


«btatutes  of  fl^enii)   Fffi.     (1545)  231 

convictum  fore  et  ileclaraiaus,  qui  vol  crimen  smmi  coram  iuilici-    cap.  ltii. 

.    .,.  ,  •.  1  •  -1  UE  AMBI- 

bus  per  statuta  rcquisitis  palam   aguoverit,  vel  qui  per  luoiieos  g^j^  j.^ 

testes  prfedictorum  iudicio  approbaudos  id  ipsuin  admisisse'  com-  obscukih 

])robatur,  aut  demum  facto  supra  nominatis  arbitris  satis  evidenti  xandis. 
5  mauifeste  reus  innotuerit.     Quod  si  pra3ter  htec  loca  aliquse  am- 

biguitates  oriantur  de  quibus  aliquid  certum  statiii  non  potest,  in-  other  ambi- 

in-imis  mandamus  ut  ad  veritatem  exquirendam  litteralem  et  gram-  resolved  by 

.    .       a  ronsiderii- 

maticalem  sensum  pariter  et  meutem  nostram  et  pium  lundatricis   tionofthc 

Kraininatical 

institutum   respiciant  et  semper   prte   oculis   liabeant,    cui   quod  f^"-^V' "I,'';,''" 
10  maxime  congruit  illis  normam  esse  cupimus.     Quod  si  inter  ma-   ™,'"fou,"ji.e^- 
sistrum  et  socios  aut  inter  iiisos  socios  alios ve  quoscunque  nostri   poi^p^sc. 

,  .      -  ,,.,.,     Bp.  of  Kly  to 

colleeii  sui)er  aliquo  articulo  statu torum  nostrorum  dubium  abquod   interpret  tiie 

oil  _  _  -i     _       statutes. 

aut  ambigiiitas,  controversia  seu  opinionum  varietas  et  discordia 
oriatur,  cuius  decisio,  saniis  et  planus  intellectus  infra  octo  dies 

15a  temi)ore  exorientis,  emergentis  ant  commotce  dubitationis  com- 
putandos  nequiverit  inter  cos  haberi, — tunc  volumns  quod  partes 
dissidentes  duos  ex  collegii  sociis  eligant;  qui  ita  electi  quam  cito 
poterint  reverendum  ej^iscopum  Eliensem  pro  tempore  existentem, 
in  quo  sinceram  fidudam  ponimus  quemqu.e  iuxta  planum,  com- 

20  mimem,  litteralem  et  grannnaticalem  sensum  et  ad  dubium  proe- 
tensum  aptiorem  omnes  liuiusmodi  ambiguitates  interpretatuiiim, 
dissoluturiun,  declaraturum  arbitramur,  ubicunque  infra  regnum 
Anglise  fuerit  adeant,  vel  saltern  totam  controversiam  in  duobus 
scriptis  sua  ipsorum  manu  ac  notarii  publici  subscriptione  vel  ali- 

25  cuius  sigilli  autlientici  appositione  munitis  eidem  reverendo  patri 
significent.  Cuiixs  quidem  reverendi  episcopi  determinationi,  in- 
terpretationi  et  declaration!  super  pr£edicto  dubio  ita  ut  prjefeitur 
disputato  ac  ad  eum  delato  faciendis  magistrum,  prajsidem,  socios 
et  ceteros  omnes  dicti  collegii  obtemperare  vohimus  et  cum  effectu 

^O  parere  sub  ipsorum  debito  iuramento  collegio  pi'sefato^  et  poiua 
amotionis  perpetuae  a  dicto  collegio  si  contra  fecerint  ipso  facto. 
Nolentesque^  per  consuetudinem  idlam  aut  diutiu-num  quemlibet 
abusum  vel  demum  actum  aliquem  verbis  aut  intentioni  dictorum 
statutorum  in  aliquo  derogetur ;  illud  autem  in  priniis  mandamus, 

OK  ut  iuramentoiiim  suorum  meminerint  atque  nostram  mentem  in 
ipsis  statutis  respiciant  magis  quam  aliquem  qui  prseter  assensum 
nostrum  clam  irrepsit  eorundem  statutorum  abusum.    Visitationem   Bp.  of  Ely  to 

be  visitor, 

autem  huius  collegii  rovcrendis  in  Christo  patribus  e])iscopis  Elien-   andtonomi- 

^  X  i  X  nate  a  follow, 

mialified  as 
the  statutes 

^  admlssum  MS.     But  see  Stat.  Eliz.  c.  49.  ''"■'^^'• 

^  Stat.  Coll.  Corp.  Chr.  Oxnn.  r.  54.  reafls  ''flpbito  iuramcnti...praeRtiti." 
•^  qnod  f^'faf.  Eli~.  c.  50. 


CAP.  LII. 
DK  AMBI- 
GUIS  ET 
OBSCURIS 
INTKRPBE- 
TANDI8. 


232  i3(si)op  ^fpisftcr's    Statutes.     (1530) 


[CAP.  LIII.] 

Be    Visitatore. 


Confidence  ia 
Kic.  West, 
lip.  of  Ely. 


np.  of  Ely 
to  hold  a 
visit.ition 
when  re- 
quired by 
iii:ister,  pre- 
sident, deans 
and  bursar, 
or  by  master 
and  4  .seniors, 
or  by  5  se- 
niors, or  by 
'\  of  whole 
iiody  of  fel- 
lows. 

Triennial 
ordinary  visi- 
tiition  by  bp. 
or  his  eom- 
niissiiry. 

Chancellor, 
vice-chancel- 
lor, proctors, 
former  mem- 
bers of  the 
college  who 
Iiave  been 
expelled, 
actual  mem- 
bers of  the 
college  or 
their  rela- 
tives, resi- 
dents in  the 
university 
and  all 
members  of 
religious 
orders  dis- 
iiualitied  for 
the  office  of 
coniniissnry. 


NIHIL  adeo  bonis  Icgibii.s  firmari  mimirique  potest,  quin  ab  liis 
qui  licenter  vivere  et  hixui  libidiniqiie  frena  laxari  student 
aliquo  fraiidis  commento  facile  qneat  eludi.     Nos   igitiir   fiducia  5 
benignitatis    reverendissiniorum    patriim    episcoporuni    Eliensiiini 
freti  et  cum  priniis  amantissimi  doniini  domini  Nicholai  West  qni 
sedem  epi.scopalem  iam  suis  meritis  obtinet,  nempe  quod  tarn  ipse 
quam  successores  eius  pro  zelo  quern  erga  renipublicam  Christia- 
nam  genint  nullis  futuris  temporibus  patientur  hfec  statuta  contra  lO 
nostram   mentem  et  contra  sanctissimum  ])ieutissinije  fundatricis 
institutum  violari,  statuimus,  ordinamus  et  volumus  quod  episcopo 
cuivis  Eliensi,  qui  pro  tempore  fiierit,  quoties  per  magistnim  et 
pra?sidenteni  decanosque  et  tliesaiirarios,  sive  per  uiagistrum   et 
quatuor  e  septem  senioribus  deputatis,  sive  per  quinque  ex  eisdem  1 5 
senioribus  reluctante  magistro  aut  i)rsesidente,  seu  per  duas  teiiiiis 
sociorum  partes,  requisitus  fiierit,  sed  et  citra  quanivis  requisitio- 
nem  de  triennio  in  trienniuni  semel  ad  collegium  accedere  liceat 
per  se  vel  per  commissarium  suum  specialem  quera  duxerit  depu- 
tandum,   ^ira^terquam  per  cancellarium  universitatis  Cantabrigise  20 
scu   vice-cancellarium  aut   procuratores  universitatis  eiusdem,   et 
prfeterquam  per  alios  qui  ex  dicto  collegio  px-o  aliquo  crimine  aut 
delicto  amoti  sint  aut  amotionem  buiusmodi  fugientes  recesserint, 
ac  })rseterquam  per  magistrum  aut  aliquam  aliam  pei"sonam  dicti 
coUegii  aut  alios  quoscunque  in  universitate  per  unam  quindenam  25 
anno  proximo  earn  visitationem  piwcedenti  studentes,  et  prfeter- 
quam  j)er    religiosos  qualescunque,    prsedictorumve  aliquem,   aut 
consanguineum  alicuiiis  socii  dicti  coUegii, — liceat,  inquam,  ad  eius 
visitationem  libere  accedei'e,  magistrunique  ac  alios  siugidos  socios 
scliolaros  ac  discijnilos  eiusdem  collegii  in  sacellum  eiusdem  con-  30 
vocare.     Cui  quidem  reverendo  i>atri  aut  eius  commissaiio  vigore 
})ne.sentis  statuti  plenam  concetlimus  potestatem,  ut  super  omnibus 
et  singulis  particulis  et  articulis  in  nostris  statutis  coutcntis,  ac  do 


Statutes   of   i^enrg  Fffl.     (1545)  ^33 

sibus  commendamus ;  quibus  et  coucessimiis  cuiusdam  idonei  piw-    cap.  liii. 

.       ,  ,,       .  .  .  ,  DE  AMBI- 

seutatioueni  qui  sit  iuturus  m  hoc  collegio  socius;  idoneum  aiiteiii   guis  et 
iutoUiffimus  qui  qualitates  habeat  eas'  quse  describuntur  in  statute  obscokis 

oil  i.  ....  INTERPKE- 

'de  qualitate  sociorum;'  ncque  eniiu  alium  quempiam  rccipi  volu-   xandis. 
5  luus  a  collegis,     Nemiuein  autem  illi  prseseuteiit,  nisi  talem  qui 
pro  sui.s  lueiitis  hoc  sodalitio  dignus  fuerit  et  cui  cum  statuti»  per 
omma  couveixiat*. 

CAP.  LIV. 

De  Visitatore. 


'"Wi 


IHIL  ADEO  bonis  legibus  firmari  munii-ique  potest,  quin  ab 
iis  qui  licenter  vivci-e  et  luxui  libidinique  freua  hixare  student 
aliquo   fraudis  coninieuto  facile  queat  illudi.     Nos  igitur  tiducia 
beuignitatis  revei-endi  in  Christo  patris  episcopi  Elieusis  moderni  jf^l/am^u" 
et  successoiiim  suorum  freti  quod  oi"thodox?e  fidei  et  reipublicaj   reJlulredby'''^ 
1 5  Christianas  zelo  hsec  nostra  statuta  perpetuis  futui'is  temporibiis  "iMU^deans^' 
inviolabiliter  ad  laudem  Dei  et  honorem  collegii  observaii  procura-   or  by  master 

ami  8  seniors, 

bunt  et  nitentur  et  ea  vel  eorum  ahqua  contra  nostraui  mentem  et  or  by  9  se- 
niors, or  by 
sanctissimum  pije  fundatricis  institutum  minime  violari  patientur,   |  of  wiioie 

. .  ,  ,  .  -_, .         .  .  body  of  fel- 

statuimus,  ordinamus  et  volumus  quod  episcopus  ii,liensis  quj  pro   lows. 
20  tempore  fuerit,  quoties  per  magistrum   et  prsesidem,  decanos  et   Jhlary  vL'ta- 
thesaurarios,  sive  per  magistrum   et  octo  ex  senioribus,  sive  per  *'°" 

,  ,      .  .  .  .  Power  to  exa- 

novem  ex  eisdem  senioribus  rehictaute  magistro  aut  pr?eside,  sive   minconoatii, 

"  I  '  reform  and 

per  duas  tertias  sociorum  partes  requisitus  fiierit,  et  citra  quam-  I'li^'s'i- 
cunque  requisitionem  de  triennio  in  triennium  ad  collegium  valeat 

25  et  i)ossit  accedere,  magistrmn,  prsesidem,  decanos,  thesam-arios,  so- 
cios  scholai-es  et  discipulos  collegii  in  ecclesiam  eiusdem  convocare, 
collegium  tam  in  capite  quam  in  membris  visitare,  ac  de  et  super 
omnibus  et  singulis  statum,  commodum,  honorem  et  dicti  collegii 
statuta,   magistri,  praisidis,   decanorum,  thesaurariorum,  sociorum 

30  scholariixm,  discipuloriun  et  ministrorum  reformationem  et  cori'ec- 
tiouem  conccruentia  diligenter  inquii-ere,  iuramcntum  de  dicendo 
veritatem  in  prsemissis  omnibus  et  singulis  ab  eisdem  exigere,  cri- 
niina,  excessus,  delicta  et  negligentias  quorumcunque  dicti  collegii 
qualitercunque    commissa   in    ea  visitatione    comperta   secundum 

25cnminum,  excessuum,  delictorum  et  negligentiaiaim  qualitatem  et 

cxigentiam  debite  punire,  con'igere  et  reformare,  ac  iurisdictionem 

suani  ordiuariam,  quam  volumus  et  hoc  statute  nostro  ordinamus 

ad  eundem  episcopum  Eliensem  et  successores  sues  in  perpetuum 

^  easque  MS.  ;  e.asdein  t^tat.  Eliz.  '^  conveniant  MS. 

1111 


234  i3isbop  Jpisljcr's  Statutes.     (1530} 


CAP.  LUI. 
1)E  VISITA- 
TOUE. 

I'ciHor  to 
i'\aiiiinc  on 
«iiith,  reform 
auil  imiiish. 


Aj,'aiiist  idle 
caluniiiv. 


One  refection 
for  bp.  visit- 
ing in  person; 
two  for  com- 
missary. 


Duration  of 
visitation. 


(Hiibuscunqtie  articiilis  statum,  commodum  aut  lionorem  clicti  col- 
logii  coiicerneutibus,  aut  qiiie  iu  dicto  coUegio  aut  aliqua  illius 
pei-soua  fuerint  refoiinauda  aut  corrigeuda,  praiterquam  de  secreti-s 
et  occulti.s,  magi  strum,  socios  scholare.s  et  discipulos  interroget  et 
inquirat  cogatque  eoium  unumquenique  in  virtute  iui"ainenti  et  5 
I)er  censuras,  si  opus  fuerit,  ad  dicendam  veritjitem  de  pi-jemissls 
omnibus  et  singulis,  prseterqiiam  ut  prsedictum  est  de  secretis  et 
occultis,  excessusque  ac  negligentias,  crimina  et  delictii  quorum- 
cunque  dicti  collegii  qualitercunque  commissa  et  in  ea  visitatione 
comperta  secundum  excessus  exigentiam  et  criminis  aut  delicti  10 
qualitateni  debite  puniat  et  reformct,  ceteraque  omnia  et  singula 
faciat  et  exerceat  qua?  atl  eorum  coiTcctionem  et  reformationem 
.sint  necessaria  aut  quovis  modo  op})oituna,  etiam  si  ad  privationem 
aut  amotionem  magistri  aut  prsesidentis  aut  alterius  cuiuscunque 
ab  administratione  sua  vel  officio,  scu  si  ad  amotionem  alicuius  T  5 
socii  scliolaiis  vel  discipuli  ab  eo  collegio,  si  tamen  hoc  ipsum 
statuta  et  ordinationes  exigaut,  procedeie  conting-at.  Quos  qui- 
dem  magistnun,  socios  et  scliolaies  disci2)ulos  ac  ])i"vterea  ministros 
quoscunque  etiam  famulos  j^-aedicto  domino  episco])o  et  eius  com- 
missario  quoad  omnia  et  singula  prsemissa  volumus  et  pi-jecipimus  20 
efFoctualiter  iutendere  et  i)arere.  Statuentes  iusuper  ut  nuUu.s  in 
•N'isitationibus  piwdictis  sou  aliis  scrutiiiiis  facieudis  in  dicto  col- 
legio contra  magistrum  aut  aliquem  alium  ipsius  collegii  quicquam 
dicat,  deponat  sen  denuntiet,  nisi  quod  vennn  crediderit  seu  de 
quo  publica  vox  et  fama  lalwraverit  contra  eimdem,  in  virtute  25 
iuramenti  ab  eis  collegio  pra^stiti.  Ordinantes  prseterea  quod  do- 
minus  episcopus  Eliensis  cum  in  pei'sona  j'l'opvia  visitare  et  i»ra3- 
missa  facere  dignetui-,  magister  et  thesaux-arii  unicam  ei  intra  col- 
legium refectionem  faciant.  Si  vero  2)er  commissaiium  episcopus 
visitaverit,  commissario  dua?  refectiones  intra  collegium  exhibean-  30 
tur,  quibus  tam  rcverendum  ipsum  [)uti"em  quam  eius  commissa- 
rium  oramus  ut  contenti  sint.  Ceterum  inceptam  aliquam  visita- 
tionem  ultra  duos  dies  proximo  sequentes,  aut  ex  causis  urgentis- 
simis  et  rarihsimis  ultra  quinque  dies,  prorogari  aut  continuari 
nullo  ])acto  volunnis,  sed  lapso  et  exacto  illo  triduo,  et  quando  ex  3^ 
causis  praidictis  ulterius  j)rorogatur  sexto  die  transacto,  eo  ipso 
visitatio  ilia  pro  tenninata  et  dissoluta  habeatur.  Et  si  quje  in 
ea  parte  compererit  corrigenda  et  reformanda,  quas  brevitate  tera- 
povis  coiTigere  et  reformarc  non  })otuit,  ea  magi.stro  in  scriptis 
tradat,  <]ui  ea  omnia  secundum  formam  et  exigentiam  statutorum  aq 
(plain  priinuni  conigerc  et  retbrmare  in  virtute  iuramenti  et  sub 


Statutes   of  It^tiup   FBL     (i545)  235 

suectare  et  pertiuere,  in  magistrum  et  socios  dicti  colleprii  exercere    ^'^^-  ^^'^■ 

I  r  J  O  o  jjg  VISITA- 

ceteraque  omnia  et  singula  facei-e  et  exercere  quc'B  ad  eorum  cor-  tore. 
rectionem  et  reformationem  sint  necessaria  aut  quovis  modo  oppor- 
tuna,  etiam  si  ipsiim  ad  privationem  seu  amotionem  magistri,  prae- 
5  sidis  aut  alterlus  cuiuscunque  ab  adniinistratione  vel  officio  seu  ad 
amotionem  alicuius  socii  scholaris  vel  discipuli  ab  eo  collegio,  si 
tamen  hoc  ipsum  statutum  et  ordinationes  exigant,  procedere  coii- 
tingat.  Euni  autem  volumus  visitatione  semel  incepta  atque  in- 
clioata  ut  quam  cito  commode  poterit  causas  omncs  diiudicet  et 

10  determinet  et  finem  visitationis  suae  quam  primum  faciat.     Statui-   ^lumny'*''' 
mus  insuper  quod  in  visitationibus  collegii  per  reverendum  patrem 
Eliensem  episcopum  quemcunque  pro  tempore  existentem  se^^  aliis 
sciiitiniis  in  dicto  collegio  faciendis  nullus  socioriim  aut  scliolarium 
contra  niagistriim  aut  aliquem  alium  illius  collegii  quicquam  dicat, 

I  5  de})onat,  detegat  vel  denuutiet  nisi  quod  verum  credat  seu  de  quo 
publica  vox  et  fama  contra  eundem  laborat,  sub  poena  violationis 
iuramenti  ab   eisdem  sociis  et  scliolaribus  collegio   in-sestiti.     Et   Against  fur- 

"         ^  nisi  ling  !i  copy 

super  exccssibus  vel  delictis  in  visitatione  et  iuquisitione  liuiusmodi   t/je  accused" 
detecti,  denuntiati  vel  accusati  (copiis  detectoruni  et  compertorum 

20  nominibusque  detegentium  eis  minime  traditis  vol  osteusis) — super 
excessibus  et  delictis  liuiusmodi  statuti  coram  domino  Eliensi  epis- 
copo  sum  marie  et  de  piano  procedente  personaliter  respondeant  et 
eorum  quilibet  respondeat  per  se,  correctioneni  debitam  pro  eisdem 
subeant  et  eorum  quilibet  subeat  secundum  nostrarum  ordinatio- 

25  iiiim  et  statutorum  exigentiam  et  tenorem,  cessantibus  quibuscun- 
que  provocationibus,  appellationibus,  querellis  et  aliis  iiiris  et  facti 
I'emediis  per  qua?  ipsorum  et  cuiuslibet  eorundem  correctio  et  pu- 
nitio  differri  valeat  seu  alias  quomodolibet  impediri.     Si  tamen  ad  Except  in  case 

,     ,      .  ,    , .     .       1 .    of  Uepriva- 

privationem  magistri  aut  exjiulsionem  socu  scliolans  vel  discipuu   tion. 
30  agatur,  tunc  volumus  et  statuimus  quod  ostendantur  ei  detecta; 
quae  si  rationabiliter  et  probabiliter  evitare  et  iusta  defensione  pro- 
pulsare  non  poterit,  volumus  quod  amoveatur  sine  appellatione  aut 
ulteriori  remedio.     Et  si  quae  alia  in  membris  corrigenda  et  re-    Master  to  car- 

"^  '^  ry  out  re- 

formanda  fuerint  quae  brevitate  temporis  corrigi  et  reformari  non    ^T™?  li.u'"    • 

1  10  winch  the  vi- 

35  poterunt,  ea  omnia  et  singula  magistro  in  scriptis  tradet,  qui  se-   ti^e''^'^''^ 
cuudum  formam   et  exigentiam  statutorum  et  in  virtute  sanctae 
obedientiae  ac  sub  iuramenti  sui  violationis  ijoena  liuiusmodi  corri-   Allowances 

^  for  refection 

genda  et  reformanda  diligenter  et  fideliter  comgere  et  reformare   ^^^  °"^®r''  ^^' 

"  ~  o  ^    penses  of  visi- 

studebit    et  tenebitur.     Dissolutaque   visitatione    pro    esculentis,   ^"dTnti,"' 
40  poculentis,  expensis,  oneribus  et  procurationibus  ratione  visitationis   fsfanfoy)  "^"'' 
liuiusmodi  debitis  volumus  et  statuimus  qiiod  sumnia  pecuniaria   ^  e?}'.'"'' ''"^' 


23G         iSisibop  JFisf)er's   Statutes.     (1530) 


CAP.  LTII. 
DE  VISITA- 
TORE. 

Aj;;iiii3t  |>.ir- 
tiiiiity,  or 
other  corniiit 
influences. 


Against  fiir- 
nishin);  a 
copy  of 
charges  to  the 
accused. 


Except  in 
case  of  depri- 
vation. 


Master  may 
appeal  from 
Bentencp  of 
deiirivation 
to  bp.  of  Ely. 


Bp.  of  Ely  to 
have  no  fur- 
ther author- 
ity than  is 
here  oxpres.1- 
cd. 


poena  })iivationi.s  ab  officio  siio  i[).so  facto  tenoatui".  Piwdictonim 
(luoque  reverendoruni  patium  Eliensium  episcoporuiii  et  comraissa- 
lioiiiiiQ  suorum  qiiorumcunque  conscientias  apud  Altissimum  qiian- 
tiim  possiiinns  gravius  oncramus  ac  in  visceiibus  Domini  nostri 
Jcsu  Christi  hortaniur  et  obsecranms  ut  in  f'aciendo  et  exequendo  5 
prsemissa  secundum  apostoli  docti-inam  *  non  quserant  quje  siia  sunt, 
sed  qujB  Jesu  Christi/  solumqiieDenm  habentes  prse  ocidis  mentis, 
favore,  timore,  odio,  prece  aut  pretio,  coloribus,  occasionibus  post- 
positLs  quibuscunque,  inquisitionis,  correctionis  et  reformationis 
officium  diligenter  inipendant  et  fideliter  in  omnibus  exequantur,  lO 
sicut  coram  Deo  in  eius  exti-emo  iudicio  in  hoc  casu  voluerint  red- 
dere  rationem.  Statuentes  prseterea  ut  magister,  socius  scholaris 
aut  alius  quispiam  huius  collegii  super  excessibus  vel  delictis  in 
^•isitationibus  et  inquisitionibus  per  dictum  revereudum  patrem 
vel  eius  commissai'ium  \it  i)r8emittitur  faciendis  accusatus  vel  15 
detectus  copiam  com^iertorum  vel  detectorum  huiusmodi  sibi  tradi, 
dedi,  dari,  ostendi  ac  nomina  detcgentium  \e\  denuutiautium  sibi 
exponi  aut  declaraii  nullo  mode  i)etat,  neque  ipsa  comperta  et 
(h^tccta  aut  nomina  detcgentium  tradantiu-  eidem  aut  ostendantur, 
sod  siiper  eisdem  compertis  et  detectis  statim  coram  ipso  domino  20 
ei)iscopo  vel  eius  commissario  personaliter  respondeat  ac  correctio- 
nem  debitam  subeat  pro  eisdem  secimdum  nostrarum  ordinationum 
et  statutorum  exigentiam  et  tenorem,  cessantibus  quibuscunque 
provocationibus,  appellationibus,  querellis  et  aliis  iuris  et  facti  re- 
raediis  per  qyipe  ipsins  correctio  et  jmnitio  diffei-ri  valeat  seu  alias  25 
quovis  modo  impediri.  Si  tamcn  ad  privationem  aut  inhabilitatem 
magistri  aut  expulsionem  socii  aut  scholaris  per  episcopum  aut 
eius  commissarium  agati;r,  tunc  ostendantur  ei  detecta ;  quje  si 
non  poterit  rationabiliter  et  })robabiliter  evitare  et  iusta  defensione 
proi)ulsare,  amoveatur  sine  appellatione  aut  ulteriori  remedio,  30 
dummodo  ad  eius  expulsionem  concurrat  consensus  quatuor  e 
septem  deputatis  seuioribus  tunc  in  uuiversitate  pnesentibus, 
sine  quorum  consensu  irrita  sit  huiusmodi  expiUsio  et  nulla  ipso 
facto.  Et  insuper  si  contra  magistrum  ad  amotionem  ab  officio 
per  huiusmodi  domini  episcopi  commi-ssarium,  etiam  consentienti-  35 
bus  ut  prtefertur  quatuor  illis  seuioribus  procedatur,  non  negamus 
ei  omnes  querellas  et  defensione.s  iustas  et  honestjis  apud  ipsum 
dominum  episcopum  Eliensem,  dummodo  ulterius  non  appellet, 
nun  obstante  nosti-.i  ordinatione  prjedicta  aut  aliis  quibusciuique. 
Prajter  huuc  visitationis  modum  nos  silium  nullum  Eliensibus  40 
episcopis  concedimus,  sed  ncc  a  sociis  tolerai-i  perniittimus  aliquo 


Statutes  of  ^m^  Fffl.     (1545)  237 

in  boiipe  memorise  domini  Jacobi  olim  Eliensis  episcopi  conces-     cap.  liv. 

DF  VISIT  V- 

sionibiis  et  ordiiiationibus  limitata  et  declarata  absque  dilatione   tork. 
qualibet  solvatur.     Eevereudi  vero  pati'is  Eliensis  episcopi  cuius-   Afjainst  par- 
cunque  pro  tempore  existentis  conscieutiam  apiid  Altissimum  one-  other  corrupt 

T-.         .    .  .    T  /-11     •     •    1  •        influence. 

5  ramus  et  in  visceribus  Domini  nostri  J  esu  Christi  hortamur  ut  m 
faciendo  et  exequendo  pvsemissa  secundum  apostoli  doctrinam  'non 
quserat  quae  sua  sunt,  sed  quse  Jesu  Christi,'  solumque  Deum  lia- 
bcns  pr£e  oculis  mentis,  favore,  timore,  odio,  prece  aut  pretio,  colo- 
ribus  aut  occasionibus  posthabitis  quibuscunque,  visitationis,  inqui- 

I O  sitiouis,  correctionis  et  reformationis  officium  diligenter  impendat ' 
et  fideliter  in  omnibus  exequatur,  sicut  coram  Deo  in  eius  extremo 
iudicio  in  hoc  casu  voluerit  reddere  rationem.  His  itaque  dictis 
legibus,  quas  turn  salubres  turn  iustas  existimamus,  magistmm  et 
schoh\res  omnes  tarn  socios  quam  discipulos  collegii  Divi  Johannis 

I  T  Evanselistae  in  Cantabrigia  resci  volumus  et  gubernari.     Quibus  si   Assurance  of 

^  o  00  o  -V  Divine  assist- 

sese  diligenter  attemperent,  nihil  dubitamus  qiiiu  adflatus  aderit  i^vhoVe^kl'i'uf 
Divini  Spiritus  qui  recta  perducet  obsequentes  ad  magnam  erudi-   ^"^"I'tV " '"' 
tionem  cum  pari  coniunctam  sanctimonia.     Neque  enim   fas  est 
ambigere  quin  Sacer   ille  Spiritus   qui    in    quavis    congrcgatione 

20  Christianorum  residet  prtesto  sit  adiuturus  cunctos  qui  cum  fide  et 
l)ui'a  conscientia  conversari  conautiu*  iu.stisque  et  salubribus  moni- 
tis  obtemperent,  prsecipue  tamen  eos  qui  studio  sacrarum  litterarum 
insudant.  Nam  ob  has  potissimum  reserandas  ille  missus  fuerat. 
'Quiim,'  in  quit,  'venerit  ille  qui  est  Spiritus  veiitatis,  ducet  vos  in 

25  omnem  veritatem.'  At  quos  ducet  1  nimirum  humiles  et  obsequen- 
tes :  supra  huiusmodi  requiescit,  fovens  eos  et  indicibilibus  eos  con- 
solationibus  reficiens;  sed  et  istis,  cum  sit  ostiarius,  aperit  ac  rese- 
rat  arcana  Scripturarum.  Nihil  igitur  vobis  hsesitandum  est  quin 
si  studueritis  has  leges  observare  pariter  et  unanimes  in  caritate 

30  iugiter  conversari,  Patri  nostro  complacitum  erit  suo  vos  tandem 
afflare  Spiritu. 


impendpat  MS. 


238  33isl)op   jpisfjcr's   ^tntuUs.     (1530) 


CAP.  UII. 
DE  VISITA- 
TOKE. 

Foundres"*  by 
leave  of  the 
bp.  of  Ely 
erected  tliis 
college  (III 
the  site  of  a 
deserted 
house. 


Assurance 
of  Di\-iiie  as- 
sistance to 
those  who 
seek  the  truth 
in  huniilitv. 


Up.  Fisher 
bogs  the 
prayers  of  his 
"brothers," 
the  niemhiTS 
of  the  college. 


pacto.  Quod  etiani  eis  maiiflamus  in  vim  iui-amenti  sui;  scimiis 
euini  quod  eximia  \nrago  domina  fundatrix  dum  in  bumanLs  egit 
impetravit  ab  Eliensi  episcopo  qui  tunc  fuerat  ins  fundationis,  ea 
quidem  ratione  ut  ex  desolatis  a^diculi^4  tarn  illustre  collegium  eri- 
geret.  Quod  cum  effecerit  et  consummaverit  magiio  suo  siimptu,  5 
}iar  est  ut  Elienses  episcopi  nihilo  maiorem  in  hoc  coUegio  sibi 
vindicent  auctoi-itatem,  quam  in  ceteris  academipe  collegiis  ubi  non 
sunt  fundatores.  His  itaque  dictis  legibus,  quas  turn  salubres 
turn  iustas  existimamus,  magistrum  et  scholares  omnes  tarn  socios 
quam  discipulos  collegii  Divi  Johannis  in  Cantabrigia  rcgi  volumus  I O 
et  gubernari.  Quibus  si  sese  diligenter  attemperent,  nihil  dubita- 
mus  quin  afflatus  aderit  Divini  Spiritus,  qui  recta  perducet  obse- 
quentes  ad  magnam  eruditionem  cum  pari  couiunctam  sanctimonia. 
Neque  enim  fas  est  ambigere  quin  Sacer  ille  Spiritus,  qui  iu  qua- 
vis  congregatione  Christianoinim  residet,  prsesto  sit  adiutunis  cunc-  T  5 
tos  qui  cum  fide  et  pura  conscientia  convei"sari  conantur  iiistisque 
et  salubribus  monitis  obtemperant,  prajcipue  tamen  eos  qui  studio 
sacrarmn  litterarum  insudant.  Nam  ob  has  potissimum  reserandas 
ille  missus  fuit.  '  Quum,'  inquit,  *  venerit  ille  qui  est  Spiritus 
veritatis,  ducet  vos  in  omnem  veritatem.'  At  quos  ducet?  nimi-  20 
rum  humiles  et  obsequentes :  super  huiusmodi  requiescit,  fovens 
eos  et  indicibilibus  eos  consolationibus  reficiens;  sed  et  istis,  quum 
sit  ostiaiius,  apcrit  ac  reserat  ai'cana  Scripturarum.  Niliil  igitur 
vobis  hsesitandum  est,  fratres,  quin  si  studueritis  has  leges  observare 
pariter  et  unanimes  iu  caritate  iugiter  conversari,  Patri  nostro  25 
tomplacitum  erit  suo  vos  tandem  afflare  Spiritu ;  quod  ut  faciat, 
il)se,  tametsi  peccator  sim,  assidue  precabor,  et  vos  vicissim  quajso 
[)ro  me  precemini. 


Lady  Mar^'fi- 
ret,  unable  to 

{irocure  for 
)p.  Fisher  a 
wealthier  see, 
presented  him 
with  a  lar^o 
sum  of  iiionoy 
shortly  before 
her  death 


[CAP.  LIV.] 

Dp.  qvatuor  Soclis  et  cluohus  Discipulis  pei-  Johannem  Hoffensem  30 
Episcopum  fiindatis. 

II  Ilactenus  pro  communi  gubernatione  totius  collegii  statuta, 
(ledirmis;  nunc  pro  j)ecidiari  quorundam  instilulioiie  qucf,  speciatiia 
ad  me  jyertinet  dicemits. 

EXIMIA   PRINCEPS   domina    Margareta    Richmondiffi  fun-  35 
datrix  huius  collegii  usque  adeo  inea^  exiguitati  favit,  ut  pin- 
guiort'in  e2)iscopatum  omnino  studuit  mihi  compaitisse.  Quum  ergo 
mortem  instai'c  sibi  novorit,  noc  posse  quod  destinaret  perim})lere, 


^tntutcs   of  l^curi}  VIM.     (1545)  239 


CAP.  LIV. 
DE  VISITA- 
TORE. 


240  aDis!)op   Jpisf)cr's   Statutes.     (1530) 


UE  «UA- 

Tuon  so- 


BI8C1PU- 
LIS,   ETC. 

This  8UI11,  to- 
gether with 
some  j;oo(l 
])Orti()ii  of  his 
episcopal  in- 
come, tlie  hp. 
devoted  to  tlic 
senice  of  the 
impoverished 
college  for  the 
Siilvation  of 
liis  soul  and 
as  an  example 
to  the  charit- 
able. 


Besides  ,£500 
formerly 
given  to"  the 
college  and 
some  costly 
ornaments,  he 
gave  the  pur- 
chase-money 
of  lands  to  the 
clear  annuiil 
vahie  oi  £hO. 

Indonturcshy 
which  the  col- 
lege bound  it- 
self to  cele- 
brate trentals 
&c.  in  memo- 
ry of  the  b|i. 


Tliebp'sfoun- 
dation  of  4  fel- 
lowships and 
2  scholar- 
ships. 


lleservation 
of  election  to 
the  founder 
during  his  life. 


Master  and 
fellows  to 
choose  3  of  the 
fellows  and  2 
scholars  from 
Yorkshire, 
and  the  4tn 
fellow  from 
Uochcster 
nioiHwtOry  or 
diocese. 


nou  pavviv  nie  donavit  peciinite  siimma,  qua  in  privatum  ukhuii 
commodunx  uterer.  Quam  rem  et  hie  ob  id  meniorare  volui,  ne  qiiis 
me  putet  ox  alienis  boni.s  tautmn  einolumentum  pra'stitisse  collegio, 
sed  ex  meis  propriis.  Ego  igitiir,  qiium  abunde  satis  ad  liouestum 
pra^siilis  victxim  ex  episcopatu  Roflfensi  quotannis  acceperira,  cer-  5 
iieiisqvie  periclitari  collegium  ob  subtractionem  pranliorum  ad 
valorem  aiinuum  quadriiigentarum  librarum  de  cpiibu.s  alibi  dixi- 
mus,  duxi  potius  non  solum  illam  pecuniam,  verum  etiam  bouam 
ex  projiriis  proventibus  partem  ob  salutem  animpe  me?e  theologis 
educandis  impendendam,  quam  vel  propiuquis  meis  vel  ob  alijis  10 
vauitates  iuxta  raorem  huius  ssecidi  aut  nequiter  aut  inutiliter 
distrahendam ;  nimirum  iit  ita  non  solum  animte  niese  saluti  con- 
sulerem,  venim  etiam  ut  hoc  exenqjlo  complures  alios  excitarem 
ut  adiutrices  manus  collegio  similiter  apponerent.  Contuli  igitur 
magistro  ac  sociis  collegii  Divi  Johannis  Cantabrigise,  pneter  quin-  1 5 
gentas  libras  a  me  iam  ])iidem  in  eorum  usus  expositas  et  pra?ter 
ornamenta  qusedam  haud  exig\ii  valoris,  tantam  pecunias  summam 
quanta  sufficit  ad  fundos  et  agros  annui  valoris  sexaginta  libi"a- 
rum  idtra  reprisas  (ut  vocant)  coemendos.  Cuius  douatiouis  in- 
tuitu magister  ac  socii  milii  plurima  concesserunt  ad  animaj  meas  20 
salutem  quae  quotannis  intra  collegium  fieri  debere  polliciti  svmt, 
et,  quemadmodum  in  chartis  indentatis  liquet,  se  ipsos  obligaiiint, 
quatenus  pro  eisdem  inviolabiliter  observandis  certas  ordinationes 
f'acerem  qua)  futuris  temporibus  in  perpctuum  custodirentux".  Ego 
igitxxr  per  hsec  scx'ipta  volo,  statxxo  et  px'o  sxxpx'ema  voluutate  mea  25 
deccx'no,  qxxod  piaeter  sociox-xxnx  et  discipxxlorum  xumierxxm  qxxi  vel 
per  diclos  execixtores  vel  })er  aliorxxni  pecxxliarixim  fxxndatoi'uiu 
ordinationes  institxxti  sxxnt  axxt  ixx  posterxxm  institxxentxxi*,  alii  qxia- 
txior  socii  et  duo  discipuli  ex  mea  fixxxdatioue  perpetxiis  futux'is 
temporibxxs  intra  ijjsxxm  collegixxnx  ex  boxiis  ijtsixis  collegii  sustcxxta-  ^O 
bxxntur;  qui  paribxxs  per  omnia  commodis,  emolitmentis  ac  liberta- 
tibus  potientxir  atqxxe  ceteri,  sive  socii  sexx  discipuli,  qxxi  per  nxe  et 
dictos  execxxtores  sxxi)erixis  ox-dixxati  sunt.  Electionexn  axxtem  hoi-xxm 
quatxxor  sociorxxxn  et  dxxorxxnx  discij)xxloixxnx  iiiihi- ipsi  reservavi  quoad 
vixei'O ;  post  moxtem  vex'o  meain  qxxoties  locus  aliqxxis  vacavex-it,  3  c 
alixxs  qxxi  plxix-ibus  j)ollet  dotibus  per  magistrum  et  socios  iuxta 
formam  electionis  superixxs  in  statxxtis  traditam  deligatux-,  sic  tamen 
qxiod  tres  dictorxxixx  socii )ruiix  et  duo  disci2)uli  ex  Ebox-acensi  coixxi- 
tatu  semper  assunxantux",  quartxis  autem  ex  ixxoxxasteiio  Roftexxsi, 
modo  prior  et  coixventus  ixxvenem  qxxempiam  ex  mona-steiio  reli-  40 
giosunx  idoneum  et  eruditioni  aptum  assignaverint ;  sin  jiiinus,  ex 


^tatuies  of  l^furj)  Fffl.     (1545)  241 


CAP.  LIV. 
DF,  VI.SITA- 
TORE. 


I   I 


242 


i3is|)op  jpt5i)cv's  Statutes.     (1530) 


CAP.  LIV. 

DK  QUA- 
TUOR  SO- 
CIIS  KT 
UUOBUS 
DISCI  PU- 
MS,   ETC. 

Monk  pre- 
sented !)>■  the 
monastery  to 
be  exempted 
from  service 
iu  the  choir, 
&c. 

Qualities  of 
these  fellows 
and  scholars. 

Counties. 


Knowledge  of 
grammar. 


Fellows  to  bo 
priests,  or  to 
take  priest's 
orders  within 
2  years ;  in 
any  case  2  to 
be  priests. 

I'riests  to  say 
mass  i  times  a 
week  for  the 
souls  of  bp. 
Fisher,  lady 
Margaret  his 
second  mo- 
ther, Hen. 
VII.  his  pa- 
tron, and  his 
parents,  bene- 
factors and 
friends. 


Scholars  and 
fellows  who 
are  not  priests 
to  say  tiaily 
the  psalm 
"  De  i'rofun- 
dis,"  the  suf- 
frages .-uid 
the  prayer 
"Fideluun 
I)eu8 ." 
The  four  fel- 
lows, if 
priests,  to  re- 
ceive each  l 
marks  yearly, 
in  addition  to 
the  common 
stipend :  the 
marks  of  any 
who  is  not  a 
priest  tobe.i.s 


alia  quaviti  parte  Roffensis  Dicecesis  .sajcularem  aliquem,  qualem 
iufciius  dcscribeimis,  per  magistrum  et  socios,  quoties  hiiiusruodi 
vacatio  contigerit,  deccruo  cooi)taiidum.  Cctcrum  si  monachus 
oruilitioui  aptus  per  dicti  prions  et  cuiivcutus  litteras  magi.stro  et 
sociis  prajsentetur,  hunc  admitti  volumus  in  socium  et  eundem  ex-  5 
iniimiis  a  clioro  atque  a  tractaudis  rebus  domesticis;  mcn.sa  tameu 
et  victu  omuiiio  cum  sociis  xitatur  atque  ceteris  privilegiis  potiatur 
quaj  debentur  coUegii  sociis.  Qualitates  auteni  eligeudoruui  volo 
tales  esse  qua?  subscribuntur :  prima  quod  tres  ex  dictis  quatuor 
sociis  et  duo  discipuli  siiit  intra  coiiiitatum  Eboracensem  orimidi,  lO 
quartus  vero  socius  ex  dioecesi  Roffensi,  lit  supra  diximus :  altera 
quod  idouei  siiit  et  corporis  et  aniuii  dotibus  et  jnwsertim  in- 
structioue  grammatices,  quo  facilius  in  ceteris  bonis  artibus  eiii- 
diantur,  et  quod  hi  qui  pluribiis  ingenii  donis  pollent  ceteris  pi-a2- 
ferantur  semper :  tertia  quod  socii  ipsi  sacerdotes  sint  vel  ad  sum-  1 5 
mum  intra  bieuninm  fiant  sacerdotes,  et  quod  semper  duo  sint  ex 
eis  sacerdotes  ad  miuimumL  Nam  .si  iiecessitas  lu'geat,  potest  quis- 
l)iam  ex  eis  cum  socio  fundutricis  eiusdem  patria;  et  dia^cesis  com- 
mutari  et  in  cius  locum  assumi.  Volo  pnvtcrea  quod  singuli  lionim 
qui  sacerdotes  fuerint  missam  ad  minus  quater  quavis  liebdomada  20 
dicant,  nisi  fuerint  urgenti  aliqua  necessitate  priepediti.  In  missis 
autem  eos  precari  volo  peculiariter  et  satisfactorie  pro  anima  mea, 
sic  tamen  ut  animam  clarissimse  principis  dominoe  Margaretse  Rich- 
mondia^,  cui  non  secus  atque  2)ropria;  gcuetrici  fuerim  obnoxius, 
singulariter  babeant  commendatam  ;  insuper  et  animam  illus-  2  5 
trissimi  regis  Henrici  septimi,  filii  eiusdem  principis,  qui  citra 
cuiusquam  preces  aut  intercessionem  aut  obsequium  aliquod,  id 
quod  ip.se  palam  ac  spepius  testatus  fuit,  episcopatum  lloffensem 
milu  contulit;  scd  et  animas  denique  parentum  et  benefactorum  et 
ceterorum  amiconnn  meorum  omnes  illius  sacrificii  et  precum  oq 
suarum  speciatim  faciant  participes.  Discipuli  vero  et  qui  sacer- 
dotes non  fuerint  singulis  diebus  pro  anima  mea  simid  et  pro 
ceteris  dictis  animabus  Psalmum  '  De  Profundis '  cum  suffragiis  et 
orationo  '  Fidelium  Deus  omnium  Conditov '  devotius  quo  potuerint 
dicant.  Volo  insuper  quod  quisque  dictonim  quatuor  sociorum,  35 
qui  .sacerdos  fucrit,  ])neter  cmolumenta  qu:c  communi  iure  collegii 
suscojjturus  est,  private  (piodam  iure  })er  auctarii  modum  quatuor 
marcas  sterlingorum  x*ecipiet,  ad  quas  per  «Bquales  poi-tiones  ad  sin- 
gulos  (luartarum  amii  terminos  persolvcndas  magister  et  socii  per 
indeuturas  suas  obstrinxorunt  sese.  Ceterum  toto  ipso  tempore  40 
(|Uo  dictorum  sociorum  (piispiam  sacerdotii  gradu  minimo  fuorit 


Sbtntutcs   of  fi^cmi)   VML     (1545)  243 


CAP.  LIV. 
DE  VI81TA- 
TOKE. 


244  33is|bop   jFisi)cr's  ^tntuus.     (1530) 


CAP.  LIV. 
DE  QUA- 
TUOR  SO- 
CIIS  ET 
DUOBUa 
DISCIPU- 
LIS,  ETC. 

signed  mciin- 
tiiiic  to  iiii- 
otlicr  fellow 
who  sliiUl  bo 
bound  to 
oHcr  the  said 
niiisscs. 

If  any  of  the 
4  fellows  sliall 
obtiiin  a  be- 
iietiee  with 
cure  of  iJouIs 
or  a  lartier 
stipoiul,  liis 
4  marks  shall 
be  assigned  to 
another  fel- 
low. 

These  fellows 
and  scholars 
to  keep  all 
scholastic  ex- 
ercises, &c. 
re(|  Hired  of 
otIiei"s. 


Master  and 
fellows  on 
election  to  be 
sworn  to  ob- 
serve these 
ordinances. 


insignitiis,  vulo  quod  salariuin  quatuor  marcarum  cuipiam  alteri 
socionim  qui  pro  fundatiicc  iustituti  sunt  iuxta  inagistri  ct  ma- 
ioris  partis  dictorum  quatuor  socioruui  arbitrium  conferatur.  Et 
similiter,  si  plures  ex  eis  sacerdotcs  nou  fuuriut,  salaria  totidcm 
iuxta  temporis  prolixitatem  aliis  ex  illius  fuudatione  pnvbeautur :  5 
sic  tameu  iit  ille  vol  illi,  <iuamdiu  salaria  dicta  susceperint,  satis- 
factorie  precari  pro  me  teneautur.  Varum  tameii  quam  primum 
hi  socii  qui  ad  meam  fuiulatioiiem  uttiuent  sacenlotes  facti  siiit, 
reverti  salarium  ad  eosdem  volo  citra  dilationem  aliquam.  Quod 
si  forte  quispiam  dictorum  sociorum  beueflcio  (cjuod  curatum  vo-  ^^ 
cant)  aut  a  quopiam  ampliori  stipendio  fuerit  douatus,  turn  id 
salarii  quod  de  rebus  meis  annuatim  accepit  alteri  cuipiam  e  sociis 
qui  salario  caret  iuxta  magistri  et  maioi'is  partis  dictonim  quatuor 
sociorum  ut  dictum  est  ai'bitrium'  confeititur.  Quin  etiam  de- 
cerno  quod  ad  exercitamenta  scholastica  et  ad  qua;  })er  statuta  1 5 
collegii  cetcri  socii  perimplere  tenentur,  similiter  obstringantur  et 
ad  ea  perimplenda  pariter  et  ad  has  mcas  oidinatioues  fideliter 
observandas",  protinus  ut  electi  fuerint,  iuramentum  prsestent  cor- 
porale,  et  cetera  faciant  qujp  ad  hunc  effectum  exiguntur,  et  si 
dcliquerint  simili  modo  per  omnia  subiaceant  correctioni.  Et  idem  20 
etiam  quantum  ad  duos  illos  discipulos  attinet  fiat  iuxta  modum 
ct  formam  qua  ceteri  tractantur  discipuli.  Postremo  volo  quod  ad 
has  meas  oidinationes  citra  fraudem  observandas  tarn  magister 
quam  ceteri  socii  mox  ut  electi  fuerint  im-eiurando  sint  obstricti, 
ne  forte  per  negligentiam  et  incuriam  suam  ob  indeuturarum  inter  25 
110s  confoctarum  violationem  colleirio  "ravis  infcratur  iactura. 


[CAP.  LV.] 
De  Quatuor  Examinatoribus. 

ET  QUONIAM  diligens  exercitatio  iuniorum  per  erudites  exac- 
tores  maxime  conferet  ad  ca  pra>sertim  tpuv  recontius  didice-  30 
runt  animis  altius  intigenda,  idcirco  lu^cessarium  in  }>rimis  visum 
est  quatenus  ob  siugulas  ])rpelectiones  quas  iuuioros  sive  domi  sivo 
foris  audituri  .sint  examiuatores  quidam''  pra'ticiantur,  qui  singulo 
quoque  die  non  segniter  ab  eis  exigaut  quid  ex  ipsis  i)ra4ectionibus 
commodi  reportai'unt.  Quatuor  igitur  examinatores  constitui  volo  35 
et  ordino;  primiun  pro  litteris  quas  vocaut  humanitatis,  altorum 


Four  exami- 
ners, in  clius- 
sies  (C),  lofdc 
(L),niatheina  ,.    ,         .    .  .  .    .  ,  ., 

tics (M), and     pro  diah'cticis,  terliuni  pro  mathomatiois,  ot  quartum  })ro  pluloso- 


philoM)pliy 
(P),  who  sliall 


'  .'iiliitrium"  0111.  MS. 


-  obsorvaiulii  MS. 


''  quiilem  MS. 


Statutes   of  f^enrp  F3IM.     (1545)  245 


CAP.  LIV. 
DE  VISITA- 
TOUE. 


CAR  XX. 

De  Quatuor  Bxaminatorihus. 

ET  QUONIAM  diligcns  cxercitatio  iiinioiuin  per  erudites  ex- 
actores  maxiiuc  conferet  ad  ea  j^ra^sertim  qure  recentius  didi- 
K  ceruut  altius  aniinis  infigenda,  idcirco  necessarium  in  primis  visum 
est  quatenus  ob  singulas  pi-ajlectiones  quas  iuniorcs  sivo  domi  sive 
foris  auditiu'i  sunt  examiuatores  quidam  prseficiantui",  qui  singido 
quoque  die  non  segniter  ab  eis  exigant  quid  ex  ij)sis  prtelectionibus 
commode  reportarunt.     Quatuor  igitur  cxaminatores  constitui  vo-   ci«"fi°cScs 
I  o  lumus  et  ordinamus ;  primum  pro  litteris  quas  vocant  humanitatis,    luntiicmatics 
alterum  pro  dialecticis,  tertium  pro  mathematicis,  et  quartum  ])ro   losopily  fv), 
philosopbiois.     Horum  examinatonim  ofRcium  erit  singulis  diebus  question  tiicir 


24G  33ts[)op   Jpisi)cr's   ^tntutcs.     (1530) 


CAP.  I,V. 

I)K  (iU.V- 
TUun  EXA- 
MINATOUI- 
BUS. 

nuestion  their 
liiqiils  during; 
11110  hour  a 
(lay  (111  tlio 
pulilic  Icc- 
tiiivs  ill  the 
sc1io(j1s. 


On  (lays  on 
wliicli  there  is 
no  lecture  for 
juniors  in  the 
schools,  (li) 
and  (P)  shall 
(]UCStion  their 
pupils  on  the 
college  lec- 
tures, (C). 
shall  set  a 
speech  to  he 
leiukTod  in 
iitlier  words, 
and  (M)  shall 
explain  some 
niathcmatieal 
(juestion. 

If  the  puhlic 
lectures  be 
beyond  their 
pupils,  (M) 
shall  lecture 
3  days  a  week, 
and  examine 
on  the  other  3; 
( h)  and  (P) 
shall  examine 
in  college 
lectures,  in 
term  and  va- 
cation.    In 
vacation  (M) 
shall  examino 
daily  in  the 
Cdllegc  lec- 
tures (p.  100, 
1.  'Jast].),  and 
(C)  shall  daily 
read  some 
classic,  and  in 
the  afternoon 
examine  his 
pupils. 


Yearly  ehe 
lion  of  exa- 
miners, Mar. 
28. 


jtliieis.  Hovuin  examinatoviim  ofriciuin  cvit  «ingiili.s  ilicbvis  qiilbiis 
(lomi  pnvlegitur  suos  auditores  liaud  niiuiis  quain  per  horaiii  iii- 
tegram  exercere,  lioc  est  ab  eis  exactiiis  })erconti\ri,  quid  ipso  die 
ex  onlinaria  pi-a'lectionc  si  quai  fuerit  in  scliolis  publicis  liabita 
luemorife  coinmendariut,  quid  potissimiim  delectarit'  cos  aut  quid  5 
obscurius  visum  fuerit;  bene  memoi'cs  et  ingeniosos  collaudabunt, 
desides  ct  negligentes  increpabunt,  eos  etiam  punient  qucs  viderint 
castigationcin  esse  comnieritos  :  quin  et  rationeiu  exigaiit  nunc  unius 
nunc  alterius  cixisdem  prjelectionis  passus,  nihil  denique  non  agant 
quo  singulis  illic  pra?scntibus  integra  prrelectio  dilucida  fiat  pariter  10 
et  eonun  memoriis  affixa  tenacius.  Porro  diebus  illis  quibiis  nulla 
fit  in  scliolis  publicis  pi'felectio  iunioribus  pro  sua  instructione  con- 
veniens, tuin  examiuatores  logicfe  et  philosopliire  suos  discipulos 
exercebunt  in  eis  lectionibus  quas  ii«dem  diebus  iidem  audierunt 
doini.  Qui  vero  pro  litteris  humanitatis  examinator  est  depntatus  1 5 
unam  aut  alteram  brevcm  proponet  orationem,  quam  et  iubebit  a 
singulo  quoque  aliis  atque  aliis  verbis  idem  pollentibus  verti  con- 
vestii-ique.  Matlieseorum  autem  examinator  eisdem  tliebus  audi- 
toribus  suis  aliquid  adnotatione  dignum  in  illis  artibus  enuclea- 
bit:  et  si  forte  praelectio  matlieseorum  quie  foris  habetur  supra  20 
captum  auditorura  suorum  fore  videbitur,  turn  volumus  et  ordina- 
mus  ut  ipse  tribus  cuiusvis  liebdoniada?  diebus  baud  minus  quam 
per  lioram  integram  ex  illis  artibus  partem  aliquam  elucidabit,  re- 
liquis  vero  percontationibus,  ut  supra  diximus,  auditores  exercebit 
suos.  Similiter  et  si  piwlectio  logicrc  seu  philosopluje  quaj  foris  25 
habetur  supra  captum  maioris  partis  auditorum  fuerit,  tum  horum 
examinatores  in  his  piwlcctionibus  qua?  domi  eisdem  liabitse  sunt 
diebus  exercebunt  suos.  Qui  modus  etiam  observabitur  ab  his 
duobus  examinatoribus  per  totum  ipsum  tempus  quod  A^acationis 
appellant.  Ceterum  in  hoc  tempore  matlieseorum  examinator  suos  30 
e.xcrccbit  in  his  pra^cctionibus  mathematicis  qua^  domi  jier  socios 
ad  hoc  dejiutatos  singulis  huius  temporis  diebus  explicandfe  sunt. 
Examinator  denique  in  litteris  humanitatis,  nisi  forte  quispiam 
alius  ultro  volit  quicquam  pi-felegere,  singulo  quoque  die  suis  ju-a»- 
leget^  ante  seu  post  meridiem  ex  libro  qnopiam  humanitatis  hoia  35 
ct  loco  per  magistrum  designandis,  et  post  meridiem  eosdem  exer- 
cebit in  eadem.  Horum  autem  quatuor  examinatorum  electio  sin- 
gulis annis  tertio  die  i)0st  Nativitatem  Beatissinire  Virginis  per 
lujigistrum  ct  scptem  seniores  cclebrabitur,  nisi  forsan  interea  quis- 
piam illorum  a  suo  munere  alterius  quavis  occasione  cessaverit,  aq 
'  (liloctarit  MS.  ^  pj-^-legit  MS. 


Statutes  of  ^tnx]}  Fffi.     (1545)  247 

quibus  domi  prajlcsritiir'  siios  auclitorcs  hand  minus  qnam  ])er  ho-     cap.  xx. 

.  ,  ,        .  •  ^  .  „  .  ,     DE  QUA- 

ram  lutcgram  exei'core,  hoc  est  ab  eis  exactms  percontan",  quid   ix}on  exa- 
ipso  die  ex  ordinaria  prrelectione  si  quae  fuerit  in  scholis  pnblicis   minatori- 


habita  memoritB  conimendarint,  quid  potissimiiin  delectarit  eos  ant        .j^  durini' 

5  quid  obsciu-ius  visniu  fuerit;  bene  ineritos  et  iugeniosos  collauda-  rtav'dluho 

bunt,  desides  et  negligentes  incre])abunt,  eos  etiani  punient  quos  {uryshl^iw 
viderint  castigationem  esse  commeritos :  quin  et  rationem  exigant 
nunc  \inius  nunc  alterius  eiusdcm  jn-tvlectiouis  passus,  nihil  deni- 
que  non  agant  quo  singulis  illic  prtesentibus  Integra  prselectio  dilu- 

I  o  cida  fiat  pariter  et  corum  memoriis  affixa  tcneatur.   Porro  diebus  illis  On  days  on 

....  .  which  there  is 

quibus  nulla  fit  in  scholis  i)ublicis  prajlectio  iunioribus  ih-o  sua  m-  no  lecture  for 

■'■■'■  _  juniors  in  the 

stiiictione  conveniens,  turn  exanxinatores  logical  et  philosophise  suos  ^'-''J'yp/Y 

discipulos  exercebunt  in  eis  lectionibus  quas  eisdem  diebus  iideni  qi"-?tion  their 

i  1  pupils  on 

audieiint  domi.     Qui  vero  pro  litteris  humanitatis  examinator  est  fcetures^'^ic) 

1 5  deputatus  unam  aut  alteram  brevem  proponat  orationem,  quam  et  speeduo%c 

iubebit  a  singiilo  qvioque  aliis  atque  aliis  verbis  idem  pollentibus  otlicr  word", 

verti  convestirique.   Matheseorum  autem  examinator  eisdem  diebus  explain  some 

auditoribus  suis  aliquid  annotatione  dignum  enucleabit :  et  si  forte  question. 
prselectio  matheseorum  quee  foris  habetur  supra  captum  auditorum 
20  suorum  fore  "S'idebitur,  tunc  volumus  et  ordinamus  ut  ipse  tribus 
cuiusvis  hebdomadse  diebus  percontationibus,  ut  supra   diximus, 

auditores  exercebit  suos.     Similiter  et  si  prselectio  logicfe  sen  i^hi-  ifthepiibiic 

,  lectures  bo 

losopliite  qute  foris  habetur  supra  captum  maioris  partis  auditorum  '^^j'','Ji"'^,'j{i'r"" 

fuerit,  tmu  horum  examinatores  in  his  prselectionibus  qupe  domi  I'ifavsa'weok' 

25  eisdem  habitaj  sint  diebus  exercebunt  suos.     Qui  modus  etiam  ob-  ghaUex-*^* 

servabitur  in  his  duobus  examinatoribus  per  totum  i})sum  temjjus  il>ge"iccture3^ 

quod  vacationis  appellant.     Ceterum  in  hoc  tempore  matheseorum  vacation'*" in 

examinator  suos  exercebit  in  his  prselectionibus  mathematicis  qure  shaii  examine 

,.  .  Til  -TTii-  •  daily  in  col- 

domi  per  socios  atl  hoc  deiiutatos  singulis  diebus  hums  temporis  lege" lectures, 

,.,  -^  ,  ..,  .  and  (C)  shall 

qo  explicandse  sunt.     Examinator  denique  m  littens  humanitatis,  nisi  daily  read 

*^  ,      ,  .  some  classic, 

forte  quispiam  alius  ultro  velit  quicquam  prselegere,  singulo  quo-  ^^"^  *"  the 
que  die  suis  prjeleget'  ante  sen  post  meridiem  ex  libro  quopiam  amine  his  pu- 
humanitatis  hora  et  loco  per  magistrum  assignandis,  et  post  meri- 
diem eosdem  exercebit  in  eadem.     Horum  autem  quatuor  exami-  Yearly  oicc- 

'■  tion  of  cxa- 


35 


natoi-um  electio  singulis  annis  tertio  die  ante  Nativitatem  Beatis-   miners,  Mar. 
simse  Virginis*  per  magistrum  et  seniores  celebrabitur  ad  formam 

^  perlegitur  ist  hand. 

^  For  "hoc — percontari" the  margin  (cf.  Stat.  Eliz.  c.  lo)  reads  :  "sicutbis 
singulis  hebdomadis  ipsi  legant  et  reliquis  diebus  diligentius  exquirant." 

3  perleget  MS. 

*  For  "tertio — Virginia"  the  margin  has  :  "ut  melius  sese  ad  munus  suum 
post  Michaelis  festum  .subciindum  prreparent,  die  Veneris  po.st  comitia." 


248 


33is!)op  Jpisljcf»  ^tntutcs.     (1530) 


CAP.  LV. 

DE  QUA- 
TUOU  EXA- 
MINATOUI- 
BU3. 


B]>.  Fisher's 
fellows  CiiiTts 
jHirihits  to  be 
profen-ed. 

Times,  places 
and  sulijects 
of  examina- 
tions and  lec- 
tures to  lie 
settled  l>y 
inxster  and 
seniors,  who 
shall  admon- 
ish or  remove 
nejiliscnt  ex- 
aminers. 


Salary  of  each 
examiner  H's. 
I'cr  uii. 

Bp.  Fisher 
begs  tlie  exa- 
miners, if 
priests,  to  re- 
member his 
soul  in  their 
masses,  other- 
wise to  say 
the  Lords 
Prayer  for 
him  at  least 
once  a  week. 
No  examiner 
to  retain  liis 
office  beyond 
the  4th  year 
from  his  ne- 
cessary re- 
gency, 
bcrutiny. 


Admonition 
aiul  removal 
of  examiners. 


Punishments 
of  pupils. 


20 


quo  casu  voluinu.s  iit  intra  qiiatriJimm  per  eosdeni  niagistruiu  et 
scniorcs  fiat  deputatio,  Obtcstor  itaque  magistnim  et  seniores  per 
Doiuinuin  Jesum,  ut  tales  eligant  quo.s  iu  .suis  conscientiis  aptiorcs 
iudicaveriut  et  quos  ip.si  speraverint  siii.s  auditoribus  magis  pro- 
futuros;  illos  tamcu  qui  nieis  salariis  susteutantur  prsefem  volo  5 
pariter  et  ordino,  si  tamen  pares  aliis  quautuni  ad  animi  dotes 
attiuet  iuventi  fueriut.  Quibus  autera  horis,  locis  et  modis  ojjpor- 
tunioribus  iidem  examinatores  prsedicta  facturi  sint  quidque  sin- 
guli  quuni  opus  fuerit  sint  pi-selecturi,  dicti  magistri  simul  et 
septeiii  seniorum  iudicio  relinquimus  decernendum.  Nam  ex  ipso  10 
usu  et  cventu  iiegotii  longe  commodius  quid  fieri  debeat  ipsi  iudi- 
cabunt,  quam  nos  quicquam  stabile  iam  possumus  definire.  Eonni- 
dem  etiam  auctoritati  peruiitto  ncgligeutias  dictorum  exaniinato- 
rum  aut  alios  quantiim  ad  eorum  examinationes  attinebit  en-ores 
quoslibet  plectere  simul  et  (pium  res  exigct  a  dictis  muneribus  1 5 
eos  amovere  aliosqiie  magis  idoneos  pra3ficcre,  prout  cis  magis . 
conducibile  videbitui*.  Salarium  vcro  singulo  cuique  cxaminatori 
prajberi  volumus  quadraginta  solidorum  ad  siugidas  anui  quartas 
per  £equas  portiones  solvendorum,  quos  et  precor  ut  anim»  meoe 
meminerint  in  siiis  missis,  si  sacerdotes  fuerint,  alioqui  Dominicam 
Oratiouem  singula  q\;aque  liebdomada  semel  ad  minus  pro  nobis 
quanto  ])oteriut  devotius  Deo  pi'ecentur.  Nemiuem  autem  dicto- 
rum examinatorum  officio  suo  potiri  volumus  ultra  quartum  annum 
a  necessaria  (quam  vocant)  regcntia.  Ceterum  q\io  suam  operam 
quamdiu  fuerint  in  officio  studiosius  prcestent  auditoribus,  volo  et  25 
ordino  quod  scrutinium  quoddam  fiet,  quoties  magistro  videbitur 
uecessarium,  super  eorum  negligentiis ;  cui  sciiitinio  magister  ipse 
l)rjesit  cum  aliquo  sejjtem  senioiiim,  qui  quos  libebit  e  sociis  et 
discipxilis  interrogabunt  exactius  siiper  examinatorum  diligentia.  Et 
si  quisquam  eorum  in  exercendis  auditoribus  suis  negligens  repe-  30 
riatur  per  accusationem  trium  aut  quatuor  quibus  dicti  scrutatores 
fidem  adliibeudam  in  suis  conscientiis  iudicaverint,  ille  protinus 
accitus  moueatur  ut  se  diligentiorem  in  hoc  negotio  pi"£estet;  alio- 
qui si  postea  secundo  et  tertio  scrutiniis  foctis  monitus  non  emen- 
datus  fuerit,  amoveatur  ab  officio  suo  et  per  magistrum  et  septem  35 
seniores  alius  eidem  prseficiatur.  Porro  quantum  ad  auditores 
attinct  volo  et  ordino  quod  si  quisquam  eorum  aut  tardius  acces- 
scrit  quam  par  sit,  aut  ante  complctam  examinationem  discesserit, 
aut  denique  per  totam  abfuerit,  vel  indo  recesserit,  aut  demum  si 
])raesens  non  diligenter  auscultaverit,  is  iuxta  morcm  eorum  qui  40 
sic  delinquunt  in  lectionibus  aliis  audiendis  omnino  puniatur.     Et 


^tnluus  of  l^enr»  VIU.     (1545)  249 

et  modum  electionis  prKsidis,  nisi  forsau  Interea  qiiispiam  illonim     c\v.  xx. 

.  .  .  DE  QOA- 

a  suo  iuunere  quavis  occasione  cessavent;  quo  casu  voluinas  ut  tuor  exa- 
infra  qiiatriduum  per  eosdem  magisti-um  et  seniores  fiat  deputatio.   minatori- 
Maiulamus  aiitcm  iit  magister  et  seniores  tales  eligant  quos  in  siiis 
5  conscientiis  aptiores  iudicaverint  et  quos  ipsi  speraverint  suis  au- 
ditoribns  magis  profuturos.     Qiiibus  autem  lioris,  locis  ac  modis  Times  places 
opportunioribus  iidem  examinatores  prjedicta  facturi  sint  quidqiie   [iyus''^"Jjff' 
singuli  quum  opus  fuerit  sint  prrelectui-i,  dicti  magistri  simul  et   *ettied"by^ 
seniorum  iudicio  relinquimus  decernendum.     Nam  et  ipso  usu  et  ^^ow.'who 

10  eventu  negotii  longc  comniodius  quid  fieri  debeat  ipsi  iudicabunt,   LiTor'^reniovc 
quam  nos  quicquani  stabile   lam  possuinus   detinire.     Jliorundem   miners. 
etiain  auctoritati'  permittimus  negligentias  dictoinim  examiuato- 
runi  aut  alios  quantum  ad  eorum  examinationes  attinebit  errores 
quoslibet  plectere,  simul  et  quum  res  exigit  a  dictis  muneribus  eos 

I  c  amovere  aliosque  magis  idoueos  jirseficere,  prout  magis  conducibile 

videbitur.     Quod  si  quis  auditorum  aut  tardius  accesserit  quam    Punishments 
par  sit,  aut  ante  completam  examinationem  discesserit,  aut  denique 
per  totam  abfuerit,  vel  inde  recesserit,  aut  domum  si  pi'sesens  non 
diligentcr  auscultaverit,  is  iuxta  morem  eorum  qui  sic  delinquunt 

20  ill  lectiouibus  aliis  audieudis  omnino  puniatur.  Et  si  quisquam 
eorum  notabiliter  et  consuetudinarie  sic  oflfenderit,  is  pro  modo 
notiibiliter  delinquentium  in  Latiui  sermonis  et  neglectu  Divino- 
nim  ofiiciorum  corrigatur.     Proviso  semi:)er  quod  in  diebus  pi'o-   On week-days 

.  .        .  ,  .       .      .  .  .  ,        .       ill  the  four 

testis  in  quatuor  r^arvis  vacationibus  hi  discipuli  non  otio  et  ludis  short vaca- 

•^  -^  _  ...  .  .  *'°"^  students 

25  temims  eonsumaut,  sed  in  componendis  cax'minibus,  epistolis  vel   shall  write 

'-'  ^  '  ^  'J-  verses,  letters 

declamationibus,  in  lectione  Grsecomm  poetarum,  oratorum  aut   rea^ifGrecu 
historiogi-aphornm,  dialogorum  aut  comoediarum  vel  tragoediarum   p"ays°''^  °"^'^' 
actione,  secundum  lectoris  humanitatis  et  ceterorum  examinatorum 
arbitrium  et  assignationem  vel  iniunctionem  exerceantur.     Horta- 
30  mur  quoque  et  in  Christo  monemus  ut  iis  vacationibus,  ad  minus   Five  days  at 

^_     ^  '  least  before 

per  quinqxie  dies  ante  termini  inceptionem,  bouam  pro  discipulis   «(""'"eiice- 
prsedictis  exercendis  diligentiam  impendant  neque  discipulos  otio  [„  the^J!°c"xer- 
torpere  aut  male  tempus  et  inutiliter  consumere  quantum  in  ipsis   '^'^'^^' 
est  siuant.     Quod  si  negligentes  hac  in  parte  fuerint,  secundum 
35  magistri  aut  prsosidis  et  maioris  partis  seniorum  discretionem  pu- 

niantiu'.     Quin  lectoribus  pra^dictis  istis  vacationibus  potestatem   Examiners  to 

fin6  cqtbIcss 

dai'i  volumus  ut  quos  ex  discipulis  insigniter  negligentes  deprehen-  pupils  in  va- 
derint,  eos  mulctent  vel  puniant,  modo  ilia  poena  vel  mulcta  ma-  finesto'bea 

■^  '■  perquisite  of 

gistro  et  decanis  non  ini(|ua  visa  fuerit.     Atque  earum  mulctarum   exammers. 
40  et  poenanim,  si  quae  fuerint,  emolumenta  in  j)r£edictorum  nsum 
cedere  deccniimus. 

'  auctoritate  MS. 

K  K 


250         a3is5op   JFisi)£t's   Statutes.     (1530) 


si  qiiispiam  eoniin  notal)i]iter  et  quasi  coiisuotudinarie  sic  offen- 


CAP.  LV, 
DE  QUA- 

Tuou  EXA-    aerit,  is  ))ro  modo  notalnlitoi*  deliiu|iicntiuiii  iu  Latiui  sermouis  et 
MiNATOKi-    ne^lcctu  Divinorum  officior\im  corrigatm". 

BUS.  °  ° 


Past  neglect 
of  Hebrew 
and  Greek. 


Greek  lectur- 
er (G)  for  ju- 
niors, He- 
brew (II)  for 
seniors. 

(G)  to  Iceture 
on  alternate 
days  in  grani- 
inar  and  sunic 
Greek  author. 
Salary  £3. 

(G),  if  a  priest, 
daily  to  men- 
tion bp.  I'ishcr 
in  his  prayers, 
esi).  in  masses; 
otherwise  to 
say  the  Lord's 
Prayer  tlirico 
a  week  for 
tlic  bp. 

(H)  to  Iceture 
on  alternate 
days  in  gram- 
mar or  in  iho 
Psalter  or 
some  other 
book  of  Scrip- 
ture. 
Salary  £5. 

(11)  to  be  a 
priest,  and  to 
say  every 
week  i  satis- 
factory masses 
for  tlicbi).'s 
soul. 

(H)  to  be  ex- 
cused dispu- 
tations. 

Lecturers  to 
hold  ottice 
whil.st  they 
satisfy  niiis- 
tcra  and  se- 
niors. 

Yearly  scru- 
tiny. Mar.  28. 


[CAP.  LVI.] 
Be  Prcelectorihus  Duohus.  5 

ET  QUONIAM  liactenus  liaud  mcdiocri  scliolasticonim  iactiira 
littei'ie  tarn  Hebrppae  qiiam  Gra^cre  paiicis  admoduin  cognitre 
fiierant,  idcirco  volumus  ut  deinceps  perpetiio  fiitui-i  sint  duo  prte- 
lectores  ad  hoc  ipsum  designati,  alter  qui  Gra3cis  litteris  iuniores, 
alter  qui  provectiores  Hebraicis  erudiat.  Poito  Grjeci  prselectoris  I O 
officium  erit  singulis  dielnis  alternatim  nunc  ex  Grseca  giammatica, 
nunc  ex  auctore  quovis  Grseco  non  minus  quara  per  lioraiu  integram 
aliquid  auditoiibus  suis  enarrare,  pro  qua  opera  salarium  trium 
librarum  quotannis  accipiet,  sequis  poi-tionibus  ad  singulos  anni 
terminos  persolvendarum.  Et  hie  si  sacerdos  fuerit,  volumus  et  1 5 
oramus  ut  nostri  cotidie  memineiit  inter  precandum  Deo,  et  max- 
ime  quoties  erit  sacra  facturus ;  sin  minus,  Orationem  saltern  Domi- 
nican! ter  quavis  hebdomada  pro  nobis  offei'at  Deo.  Hebra^us  voro 
similiter  diebus  singulis  alternatim  ex  grammatica  Hcbraica,  aut  ex 
Psalterio  seu  quavis  alia  parte  Bibliorum  quantum  congrue  possit,  20 
nihilo  minus  quam  per  horam  integram  cunctis  ad  cum  accessiiris 
explicabit.  Eius  vero  salarium  erit  quinque  librarum,  quas  sequis 
portionibus  ad  quatuor  anni  terminos  decemo  pei-solvendas.  Cete- 
mm  hunc  thcologum  esse  vohimus  ac  sacordotem,  missamque  qua- 
vis hebdomada  quater  ad  minus  dicturum,  si  non  fuerit  legitime  25 
impeditus,  atque  id  quidem  pro  anima  mea  satisfactorie  :  ceterorum 
ins\i})er  animas,  de  quibus  i)rima  ordinatione  sim  locutu.?,  specia- 
liter  habebit  commendatas.  Idem  etiani  a  scholasticis  disputatio- 
nibus  absolvetur,  quo  possit  integrius  harum  litterarum  studio 
pariter  et  aliis  erudieudis  operam  suam  im})crtirc.  [Jtorque  lector  30 
auctoritate  magistri  et  septem  soniorum  simul  instituetur,  institu- 
tusque  durabit  quoad  eis  videbitur  auditoribus  necessarius.  Quam- 
obrem  et  singulis  anuis  tertio  die  j^ost  Nativitatem  Boatissimas 
Virginis  Mai'iaj  magister  et  septem  seniores  inter  se  tractabunt 
q\iantum  auditorio  suo  lector  uterque  proficiat :  et  si  compertum  3  5 
habueriut  ex  aliquonim  fida  relatione  vol  alterius  vol  utriusque 
gi-avem  esse  nogligentiam,  speravci'intque  alium  magis  ju'ofuturum, 
ei  qui  negligens  rej)ertus  fuerit  terminum  lui^figent  unius  cpiartie 


Statutes  of  fi^ennj  Fffl.     (1545)  251 


CAP.   XX. 
UE  QUA- 
TUOR  EXA- 
MINATOKI- 


CAP.  XXI. 

De  Duobus  Pntlectorihus  Ilehraicm  et  GrchccH  ZA/igiue  et  de  Leclore 

Medicince. 

ET  QXJONIAM  hacteuus  cum  maxima  scliolasticorum  iactxira  Past  neglect 

^•  TT   ^        •  r~i  •  •  of  Hebrew 

litteraj  Hebraicpe  et  Grsecse  mcognite  lacuerunt  atque  m  pri-  and  Greek. 

mis  iu  lioc  collegio,  observari  volumus  ut  singuli  auctores  in  ea  mldhPthe '^*' 

lingua  discantur  in  qua  primum  scripserant.     Statuimus  ut  per-  g"eeM  ctur 

petuo  duo  pra;lectores  sint  ad  hoc  ipsum  designati,  alter  qi;i  Gisecis  f,^o,^ H°^^.g„ 

litteris  omnes  in  collegio  iuniorcs  doceat,  alter  qui  provectiores  o"*/""^  ^'''"" 

I O  Hebraicis  enidiat.     Huius  officium  erit  gi'ammaticam  Hebraicam  (H)  to  go 

tlirougli  the 

sinjndis  magiiis  vacationibus  legere ;  quam  ea  vacatione  perleojat,  et  grammar  and 

_®  ®  .  ..;  explain  a  por- 

etiam  aliqiiid  e  Bibliis  exponat.    Ceteris  vero  vacationibus  aliquam  b'?,""';,''','^ 

partem  gi-ammatices   legat.     Deinde  per  totum  annum  aliquem  ^^cif^^'^n" 

librum  Bibliorum  exponat  aut  aliud  quippiam  Hebraicum  qxiod  ™her "aca- 

15  raagister  et  seniores  lectu  idoneum  iudicaverint,  et  liic  lioi-a  sep-  throughout 

tima  qiiotidic  in  aurora  legat;  nisi  magister  et  seniores  aliquam  iJctureon°the 

1  , .  ,  •     ,         TT    •     1      1  •       •   •    1  i         1  Bible  or  some 

horam  aptioi-em  esse  putavermt.     Muic  lectioni  interesse  tenebun-  other  Hebrew 

T      .....  ^        .,    ,  book  at  7  A.M 

tur  omues  postquam  admissi  magistri  artium  tuerint  donee  quatuor  These  lectures 

annos  in  artibus  rexeriut,  et  quos  prseterea  magister  et  seniores  by  m^ters^^'^ 

20  huic  lectioni   ad  esse  voluerint.     Magnopere  enim   ad   tlieologiam  have  conii)iet- 

T  .  •       ,    1      •        1  •  •  i_  ed  4  vears  of 

cognoscendam  pertmet  liuius  linguse  non  ignarum  esse,  et  magnaui  regency,  and 

lucem  adferri  Scripturfe  necesse  est  quando  in  ea  lingua  discitur  otiiers  as  the 

„  1  .  ,.  master  and 

in  qua  primuni  scnbebatur  et  ea  ex  lonte  liauriuntur  qupe  diver-  seniors  ap- 

.  .  .  .  .  point. 

sitate  transferentium  iu  plures  sensus  derivantur.     Singulis  hunc 

25  diebus  legere  volumus,  nisi  causa  non  legendi  magistro  aut  eius  Fine  of  id.  or 

vices  gerenti  approbetur.     Negligentes  autem  et  absentes  auditores  lessnessorab- 

1  .  .      .  ,  .    ,  .    .  sence  from 

sues  puniat  denario  aut  inaiori  mulcta  iier  magistrum  si  ita  usus  lecture. 

.  .  .  ?  .  (G)  to  e.x- 

femt  approbanda.     Lectoris  Grpeci  olSicium  eiit  regiam  Grsecam  a™ine  in  Gr. 

•*•  -"^  _  _  °_  professor's 

lecturam   qua?  in   scholis  exponitur  diligenter  examinare,  aut  si  Jei^tiires,  or 


30  magistro  et  senioribus  melius  visum  fuerit,  aliquid  Platonis,  De-   ^em^th'"' 
mosthenis,   Isocratis,  Xenophontis  aut  alicuius  insignioris  Grteci   Jr"othe?au- 


auctoris   quotidie  discipulis  domi  prselegere  et  plirasim   Grjecam   comparing''^' 
cum  Latina  conferre,  tam  rerum  quam  verborum  proprietatem  et   Lat.  idiomf 


and  e.xplain- 


naturam  diligenter  explicare.     Grammaticam  singulis  parvis   va-   ingtiie  matter 
o  e  cationibus  doceat  recentiores,  et  provectioribus  aliquid  scribendum  words. 


252         i3isI)op   jpisfter's  Statutes.     (1530) 


CAP.   LVI. 
DE  PR.K- 
LECTOHI- 
BT33  DUO- 
BUS. 

Master  and  se- 
niors mav  ex- 
change llchr. 
lecture  for  one 
e.g.  on  Duns 
Scotus,  if  liis 
books  shall  bo 
turned  into 
better  Latin. 

In  that  case 
(G)shall  study 
Hebrew. 

Times  and 
places  of  lec- 
tures to  be  ti.\- 
ed  by  muster 
and  seniors. 

Master  and 
seniors  may 
allow  lectur- 
ers to  hold  a 
benefice. 


If  (II)  or  the 
lecturer  on 
Scotus  hold  a 
benetire,  he 
shall  he  ex- 
cused from 
Siiying  satis- 
factory 
masses. 

Lecturer  va- 
catin;;  his  lec- 
tureship to  re- 
sign his  bene- 
fice, unless  he 
be  appointed 
preacner  or 
president. 


anni;  intra  quod  spatium  si  non  eoinim  iiulicio  sese  diligcntiorem 
pvjiestiterit  spemq\ie  fecerit  ita  perseverandi,  infra  quatriduum  post 
assignatum  temiinnm  alius  per  ii)sos  pra-ficietur.  Quod  si  magistro 
scnioribusque  videatur  quod  Hebraica  lectura  parnm  auditoribus 
profuerit,  eafjue  possit  in  conducibiliorem  pra^lcctiouem  conimutari^  5 
utpote  Joannis  Scoti,  si  quis  forte  Latiniori  sermone  ilium  donabit, 
hand  repuguabo.  Sed  tamen  omniiio  volumus  ut  lector  Grfecus 
aliquam  operani  impendat  Hebraicis  litteris,  ne  sint  eius  lingufe 
cuncti  collegse  penitus  expertes.  Prreter  hsec  horarum  et  locorum 
assignationem  magistri  pariter  ot  scptem  senioruni  arbitrio  quan-  lO 
turn  ad  utrumque  lectorem  attinet  permittimu.s,  qufe  tamen  cupi- 
mus  deputari  quo  pluribus  utraque  prselectio  queat  auditoribus 
prodesse.  Et  si  forte  magister  ct  septem  seniores  ita  speraverint 
auditoribus  magnopere  profuturum,  utrique  lectori  peiinittimus  ut 
beneficium  unicum,  quanticunque  valoris  ipsum  ftierit,  una  cum  1 5 
collegio  et  dicto  salario  possideat.  Quod  et  similiter  fieri  sinimus 
de  lectore  Scoti,  si  forte  jira^lcctio  Hebraica  in  lecturam  Jobannis 
Scoti  permutetur.  Cetei'um  sive  lector  iste  Scotum  legat  sive 
Hebraica,  quum  beneficium  aliquod  ecclesiasticum  scmel  adeptus 
fuerit,  cum  deinceps  astringi  nolumus  ad  satisfoctoriam  pro  nobis  20 
orationem,  sed  Divinse  gratije  negotium '  ipsum  commendamus,  ut 
valeat  eius  oratio  pro  nobis  quantum  immensa  Dei  benignitas  ap- 
probare  dignabitur.  Quod  si  propter  negligentiani  suam  alteruter 
amotus  fuerit,  aut  alia  quavis  causa  munus  i^isum  reliquerit,  nisi 
cooptatus  fuerit  in  concionatorum  numenira  a\it  vicarins  magistri  25 
sit  efiectus,  nolumus  ut  beneficium  una  cum  collegio  retineat. 


volumus  1st  haml. 


Sbtatute»  of  |^mnj  FJe.     (1545)         253 

a\it  in   Grtecam  linguam   transforendum   dabit.      Singulis  diebns  ^^^-  ^x^- 

.,.,,,  ,  .  ,      .  DE  DUO- 

hora  tei-tia  poineridiana  legat  sub  poena  sex  denanorum  commeatui  g^s  pr^e- 

socionim  api)licandonim,  nisi  magister  aut  eo  absente  prseses  ve-  lectori- 

niam  non  legendi  dederit :  quod  idem  etiara  Hebraicus  lector  sub  _    '  , 

®  ^  _  _  (G)  to  lecture 

5  eadem  poena  observabit.     Grsecse  huic  sive  exaniinationi  sive  lee-  oftobe^fincci 

tioni  interesse  tenebuntur  omnes  turn  discipuli  turn  pensionarii  illi  shain^g"  to. 

qui  in  discipulorum  commeatu  sunt,  usque  dum  baccalaurci  artium  commons""^ 

extiterint.     Nam  pensionarios  qui  in  sociorum  commeatu  sunt  in  foi^H)!^"*  '^ 

sociis  numeramus,  et  ad  ea  explenda,  quantum  ad  Diviniim  cultum  J",^g'^e'  -n-"^ 

10  et  actus  scholasticos,  teneantur,  ad  quae  socii  ipsi  devincti  sunt  gramniar!*a"i- 

atque  obligati.     Die  Veneris  illos  in  lectionibus  illius  liebdomadse  dents'^to'^coin- 

quo  modo  sibi  consultissimum  videbitm'  examinabit.     Potissimum  ^°^!' 

•^  _  ...  Undergraau- 

singulis  Sabbatis  et  subfestis  diebus  breve  aliquid  Latinum  illis  atcs  to  attend 

*  ^  Gr.  lectures. 

pi'oponet,  quod  proximis  Sabbatis  et  svibfestis  ita  scriptum  Grsece  Feiiow  com- 

I E^  afierent  ut  unde  phrases  verbaqiie  ex  his  quos  Icgerunt  desumpta  tend  same 

"^  ,  ...  services  and 

sunt  ostendere  possunt.     Uterque   lector  auctoritate  magistn  et  keep  same 

.       .  .  , .      .        .  .  acts  as  fcl- 

seniorum  ad  formam  electionis  pra^sidis  mstituetxir,  institutusque  lows. 

d,  .,  1      •         •  1   -L'i  tj.      •!.  •  tj_  Examination 

ui*abit  quoad  eis  videbitur  auditoribus  esse  uecessarius.     Itaque  on  Friday  in 

singulis  annis  tertio  die  ante  Nativitatem  Beatse  Virginis'  ma-  the  week. 

20  gister  et  seniores  inter  se  tractabunt  quantxim  auditorio  siio  lector  and^iesMr'^^** 

uterque  profecerit :  et  si  compei"tum  habuerint  ex  aliquorum  fida  passageslo'bo 

relatione  vel  alterius  vel  utriusque  gravem  esse  negligentiam  spe-  latio'i^intoGr. 

raverintque  alium  magis  profuturum,  ei  qui  negligens  fuerit  re-  ^oid'offic^'" 

pertus  terminum  pra^figent  unius  anni  quartarii;  quo  tempore  si  Tafefy  mister 

2  '^  se  diligentiorem  eonim  iudicio  non  iH'aestiterit  et  opinionem  ceteris  ^^'^  seniors. 

^  .      .  .     .  .  Yearly  scruti- 

attulerit  ita  perseverandi,  intra  quatriduum  post  assignatum  ter-  "7-  j^f  •  22- 

minum  alius  pro  eo  prteficietur.     Utrique  autem  lectori  permitti-  "n^H°''^b'"t° 

mus  ut  beneficium  unicum^  quanticunque  valoris  ipsum  fuerit  una  up"on  TOcat- 

cum  collegio  et  dicto  salario  possideat.     Quod  si  propter  negligen-  tureship!  un- 

30  tiam  suam  alteruter  amotus  fuerit  aut  alia  quavis  causa  munus  pofnted    "''" 

ipsum  reliquerit,  nisi  cooptatus  fiierit  in  concionatorum  numerum  presi4ent.°'^ 

aut  prseses  collegii  effectus  sit,  nolumus  ut  beneficiimi^  una  cum  J'wLHo'^'b'* 

collegio  retineat.     Lectoris  medicinse  cuius  fiindationem  Thomas  coureeo°fcoi- 

Lynacer  instituit  officium  erit  eandem  termini  et  legendi  rationem  IwTo'f  th"'^'^^' 

35  servare,  non  quam  scholse  publicfe,  sed  quam  collegium  hoc  Divi  to'^^veiec-"* 

Johannis  domi  servat.     Is  in  libris  Galeni  'de  sanitate  tuenda'  tLTnbooks^^of 

et  'methodo  medendi'  quos  Lynacer  in  Latinum  convertit,  item  he  shau^'^o"'^ ' 

in  eiusdem  auctox-is  libris  'de  alimentis' et  'de  simplicibus' per-  s^yeals. 

1  For  "tertio  —Virginis"  the  margin  has  "  die  Veneris  post  comitia." 
^  For  "beneficium  vmicum"  the  margin  has  "prsebendam  unicam." 
^  For  "beneficium"  tlie  margin  has  "praebendam." 


CAP.  LVI. 

DK  rn.r,- 

LECTORI- 
BUS  DUO- 
BUS. 


254  23isi)0p   Jpisl^fr's   ^tntutcs.     (1530) 


Waninp  po- 
pularity of 
sciioliirs  uiul 
priests. 

Twenty-four 
trentiils  for 
bp.  Fislicr'8 
soul  to  be 
said  yearly  by 
deserving  and 
needy  priests 
in  the  college. 

Fee  for  each 
10*. 

No  priest  to 
have  more 
than  4  tren- 
tjils  lussigned 
to  him. 

Order  of  pre- 
ference: 1.  l>p. 
Fisher's  scho- 
lars :  2.  fuun- 
datiuii  fel- 


[CAP.  LYIT.] 
De  Trigintalihus  et  Exequiis. 

ET  QUONIAM  .admodum  vereor  ne  populi  devotio  frigescat 
in  posteruni  erga  scholasticos  et  sacerdotes  ac  i)roinde  com- 
plures  ex  collegis  destitueutur  salariis,  volo  ixt  singiUis  aimis  vi-  5 
giiiti  qiiatuor  trigiutalia,  qute  vocant,  pro  salute  aiiiiute  iuea3  distri- 
buantur  his  qui  probatioris  vitaj  sacerdotes  fueriut  intra  collegium 
et  magis  egeni.  Neque  pro  more  trigiutalium  ad  exequias  coti- 
dianas  eos  obligari  volumus,  scd  luissas  duntaxat  totidem  pro  me 
satisfactorie  dicendas,  in  quibus  et  commendatas  item  liabeant  aui-  10 
mas  per  me  superius  memoratas.  Pro  quovis  trigintali  sic  dicto 
dcccm  quisque  solidos  accipiet.  Nemini  tamen  infra  spatium 
uiiius  anni  doutui  permittimus  ultra  quatuor  trigiutalia.  Deputa- 
buntur  autem  ad  hsec  trigintalia  dicenda,  primum  si  forsiin  alter 
ex    discipulis   meis   vel    uterque    sacerdos  fuerit,   doiude   collogai  1 5 


Statutes  of  ^cnrg  Fffl.     (1545) 


255 


l)etuo  insistet,  et  eos  si  qxio  modo  fieri  possit  singulonim  trixim 
annorum  et  dimidii  spatio  perleget.  Hanc  lectionem  publice  om- 
nibus audire  volentibus  in  scliolis  per  lioram  integram  leget,  nisi 
magister  et  duodecim  seniores  propter  aliqiiam  caiisam  veliementer 
5  neccssariain  alibi  ilhim  lectnrnm  decreverint.  Modus  eligendi  lecto- 
reni  talis  sit  qualeni  in  statuto  '  do  electione  prjesidis '  descripsi- 
mus.  Lector  electus  tres  annos  et  dimitlium  in  Icctione  durabit, 
post  quod  tempus  a  legcndo  cessabit;  ct  turn  ad  anni  dimidium 
lectura  lia^c  non  legetur,  et  eo  tempore  fructus  lcctur?e  et  stipen- 

10  dium  pro  indemnitate  collegii  ad  collegium  pertinebit.  Eligendus 
autom  in  lectorem  medicinfe  sit  ad  minimiim  artiiim  magister  qui 
bonam  operani  in  Aristotele  Grajco  antea  navaverit  et  aliquod 
etiam  Galeno  ipsi  studium  impenderit;  quem  certe  quam  diu  lec- 
turam  banc  legit  practicam  medicinse  exei'cere  nolumus.     Prfefe- 

1 5  rantur  semper  huius  collegii  socii  ceteris  qui  in  oppido  sunt,  si  qui 
fiierint  qui  medicin?e  operam  dederint :  sin  minus,  aut  si  idonei 
defuei'int,  tum  ex  ullo  alio  collegio  aut  loco  magister  et  seniores 
iuxta  suas  conscientias  maxime  babilem  eligant.  Lectura  vacante 
eligatur  iterum  vel  is  qui  antea  lector  fuerat,  vel  si  seque  commo- 

20  dum  videbitur  alius  qui  vis  quem  magister  et  seniores  habilem  ad 
hoc  faciendmn  iudicaverint ;  et  eligatur  statim  post  lecturas  cessa- 
tionem,  vel  saltern  viginti  hebdomadas  ante  tempus  incipiendse 
lectiirje,  qiio  paratior  et  instnictior  accedat. 


CAP.  XXI. 
DE  DUO- 
BUS'PR.E- 
LECTORI- 
BCS,  ETC. 

Lectures  to 
be  in  the  ))ul)- 
lic  schools, 
opoii  to  illl, 
and  to  last  an 
hour. 

At  the  expia- 
tion of  the  8i 
years  tlie  lec- 
tureship to  re- 
main vacant 
for  (i  montlis, 
and  the  sala- 
ry to  go  to  the 
college. 
(L)  tobci 
M.A.  at  least, 
well-read  in 
Aristotle  and 
Galen. 

(L)  not  to 
practise  whilst 
lie  holds  liis 
office. 

Election  open 
to  all,  but  fel- 
lows of  the 
college  ceteris 
paribus  to  be 
preferred. 

Power  to  re- 
elect. 


25G  23is|iop  jpisf)cr's   Statutes.     (1530) 


CAP.  LVir. 
DE  TRIGIN- 
TALIBUSET 
EXEgUIIS. 

lows ;  3.  foun- 
dation scho- 
lars ;  4.  by- 
scholars  and 
pensioners. 

Election  to 
rest  with 
master  and 
bp.  Fislier's 
fellows. 


Yearly  "exe- 
quies on  the 
anniversjiry 
of  bp.  Fish- 
er's death, 
and  mass  on 
tlie  morrow. 

Two  wa.\ 
lights  on  the 
hif;h  altar, 
and  4  about 
the  hp.'s  mo- 
uuuient. 

Master  to  re- 
ceive (is:  Sil., 
each  fellow 
3«.  4(/.,  and 
each  scholar 
1«.,  provided 
they  have 
been  present 
both  at  exc- 
(luics  and 
mass.    In  ab- 
sence of  mas- 
ter president 
to  have  5*. 
Allowance  for 
lights  3.V.  id. 
Allowance  of 
those  who  are 
absent  to  go 
to  the  college. 
Master  and 
fellows  to  be 
sworn  to  the 
liist  i  statutes. 


Indentures 
between  the 
bp.  and  the 
college. 


fundatricis,  post  hos  discipuli  eiiisdem,  postremo  peculiai-ium  fim- 
Jatoruni  discipuli  et  cetei'i  peusionarii,  si  quideiu  sacerdotos  fuerint 
et  salariis  careant.  Cetenim  eos  omnes  qui  ti'igintalium  horum 
participes  futuii  sunt  et  sacerdotes  esse  volumu.s  et  salariis  aliis 
carere,  atque  etiam  bona  fama  prseditos  et  qui  diligentem  studiis  5 
operain  intendunt.  Istaui  quoque  deputationem  non  alitor  fieri 
patiuiui-  quam  arbitrio  magistri  paritor  et  quatuor  sodalium  qui 
sunt  ex  fundatione  mea.  Cum  enim  istis  quatuoi*  de  subsidio  meis 
iuipensis  provisum  sit,  eorum  conscientiis  confido,  negotium  istud 
sincerius  exequeutur.  Quaiuobreiu  et  ex  eoiiim  una  cum  ma-  10 
gistri  iudicio  trigintarios  vel  ex  collegis  vel  ex  discipxilis  aut  ex 
pensionai'iis  quot  suffecerint  volo  designari  iuxta  onlinem  quem 
ante  diximus.  Yolo  etiam  prreter  liajc  singulis  annis  perpetuo 
futuris,  ipso  anniversario  die  niei  obitus,  exequice  per  magistiiim 
et  socios  atqvie  discipulos  intra  collegii  sacellum  celebrentvir  cum  1 5 
missa  in  crastino  ;  pro  quarum  exequiarum  missseque  tempoi-ibus 
duo  semper  ardebunt  luminaria  cerea  su2)er  altare  sunmium  et 
quatuor  alia  ciica  monumentum,  pecunijeque  cuiusdam  distributio 
liet  ad  liunc  modum.  Magister  liabebit  sex  solidos  et  octo  denarios, 
singulus  quisqiie  sociorum  tres  solidos  et  quatuor  denarios,  imus-  20 
quisque  discipulorum  uuum  solidum,  si  tamen  omnes  hi  praesentes 
liierint  iutegrfe  tam  exequiis  quam  missaj.  Quod  si  magister  ab- 
sens  fuerit,  turn  prsesidens  pnvter  summam  socio  debitam  viginti 
denarios  accipiet.  Pro  cereorum  item  consumptione  per  sestima- 
tionem  allocamus  tres  solidos  et  octo  denarios.  Si  quid  vel  ex  25 
absentia  magistri  vel  sociorum  discipulorum\'e  su])erfuerit,  id  in 
collegii  commodum  et  iisum  verti  volumus.  Ceterum  ut  prajdictse ' 
quatuor  ordinationes  fidelius  observentur,  volo  et  statuo  quod  ma- 
gister et  singuli  socii  totius  collegii,  protinus  ut  clecti  fuerint,  ad 
has  nostras  ordinationes  citra  fraudem  obsci-vandas  iureiurando  30 
sint  obstricti,  ne  forte  per  negligcntiam  et  incuriam  suam  ex  in- 
denturarum  inter  nos  confoctarum  violatione  collegium  gravem 
iacturam  sustineat.  Ex  indenturis  vei'O  quse  confect»  sunt  inter 
magistrum  et  socios  ex  ima  parte,  et  me  ipsum  ex  altera  pai-te, 
constubit  apertius  quando  prinuim  ordinationes  iam  dictivj  suum  35 
sortientur  effcctum. 


CONCLUSIO. 
QUONIAM  \ero  benovolis  magistri  jtariter  ot  coUegarum  in 
ix'Ui  domesticam  studiis  futurum  esse  non  dubito  (luiu  augeantur 

^  prredicti  MS. 


33isf)op  Jfis!)£r's  Statutes.     (1530)         257 


collegii  bona,  qiiemadmodum  e  cliverso  negligentiis  et  incuriis  eoinim 
delabeiitiir,  idcirco  monenuis  pai-iter  et  oramus  magistnim  et  socios 
quatenus  ipsi  quoad  pei'  eorum  diligentiam  fieri  licebit  profect\ii 
totivis  collegii  prospiciant  nee  iisibus  suis  qiiicqviam  supra  id  quod 
5  in  statutis  j)r£e.scriptum  est  accommodent,  studeautque  uihilo  de- 
teriorem  collegii  statum  suis  successoribus  relinquere,  quam  ipsi 
jiridem  acceperint;  quia  potius  industriis  suis  quantum  fieri  potest 
efiiciant  laudabiliorem.  Statuimus  igitur  ut  si  quando,  quod  aver- 
tat  Deus,  vel  ignis  furore,  vel  aquarum  inundantia,  vel  tempes- 

10  tiitum  in-uentium  impetu,  vel  firmariomm  aut  fideiussorum  inopi- 
natii  depaiqjeratioue,  vel  per  tenentium  A'acationes,  vel  aliqua 
legum  iniuria,  vel  alio  demum  eventu  quovis,  tanta  iactura  pro- 
ventuum  contigerit,  \\t  numerus  integer  sociorum  et  discipulorum 
nequeat    ex    collegii    bonis   tarn   abunde    sicut    i^rsescriptum    est 

15  sustentai'i,  quod  supervacanei  sumptus  principio  resecentur;  hoc 
est  cessent  primum  auctai'ia  quae  singulis  hebdomadis  concessa 
sunt,  deinde  liberatura  quoe  tarn  sociis  quam  magistro  debetur, 
tertio  cessabunt  stipendia  quae  sociis  conferenda  sunt.  Hsec  omnia 
fiant  priusquam  ex  numero  scholasticorum  quisquam  imminuatur. 

20  Quod  si  modis  istis  et  bis  subtractionibus  collegium  ad  j^ristinum 
statum  reduci  queat,  bene  fuerit;  sin  minus,  tunc  iocalia  venun- 
dentur  et  ornamenta  quibus  facilius  carere  possunt;  postea  disci- 
pulorum numerus  qui  pro  fundatrice  sunt  instituti,  quantum  ad 
collegii   statum   redintegrandum  exigetur,  angustior  fiat;  et  sane 

25  potius  ex  numero  discipulorum  qui  pro  fundatrice  instituti  sunt 
imminuendum  censeo,  quam  ex  aliis  qui  per  peculiares  fundatores 
sunt  ordinati,  non  solum  ob  periculum  quod  imminebit  ex  indenturis 
et  obligationibus  quibiis  collegium  peculiaribus  fundatoribus  astrin- 
gitur,  verum  etiam  quod  ob  favorem  quo'  erga  fundatricem  iidem 

30  afiecti  fuerant  libentius  tarn  liberal  em  collegio  fecerint  donationem, 
Postiemo  si  nee  istis  modis  reparari  damnum  valeat,  ex  aliquot 
collegii  sociis  pro  fundatrice  institutis  id  fieri  permittimvis,  donee 
ad  uberiorem  statum  vel  benignissimi  Dei  vel  piorum  hominum 
opitulationibus  collegium   restitui  possit.     Quo  facto   volumus  ut 

35  iinumquodque  subtractorum  ordine  suo  per  magistri  industriam 

repoui  curetur. 

In  Dei  Nomine  Amen.     Nos  Joannes  permis- 

ocus  signi       sione  Divina  Roffensis  episcopus,  \inus  executorum 
notani publico.  .     .  .      i       .         -n»-  -r^-  i 

illustrissimee  viragmis  dommse  Margaretse  Riclimon- 

^  quern  MS.  ^  Two  hearts  interlacing,  and  containing  a  flower,  with 

the  initials  ^.  33.  in  a  loop  below. 

L  L 


CONCLUSIO, 

Charge  to 
master  and 
follows  to  pre- 
fer the  com- 
mon good  to 
private  gain. 


If  the  college 
shall  be  im- 
poverished, 
it  shall  re- 
trench 

1.  the  weekly 
exceedings, 

2.  the  livery, 

3.  the  fellows' 
stipeuds. 


Next  the  less 
necessary 
jewels  and 
ornaments 
shall  be  sold  ; 
then  the 
number  of 
foundation 
scholars  shall 
be  diminish- 
ed. 


Lastly  the 
number  of 
foundation 
fellows  shall 
be  diminish- 
ed. 

Retrench- 
ments to  be 
made  good 
when  pros- 
perity re- 
turns. 

Bp.  Fisher's 
confirmation 
of  the  sta- 
tutes. 


268  33is!)op  JFis!)Er's   ^tntutrs.     (1530) 


coNCLUsio.  iii;i.  Dtrbijxjque  comitis,  nomine  et  auctoritate  ceteroiuui  cxecuto- 
nuu  eiusdem  principis  pariter  et  nostra,  leges  et  statuta  in  liunc 
]il)elhiiu  rcdacta  ad  anipliandinn  Optinii  ]\Iaximi  Dei  cviltmn  ob- 
quc  sacraium  litteiarum  ac  virtutuin  omnium  iucrementuni  insti- 
tuta  pro  veris  et  indubitatis  collegii  Saucti  Johannis  Evangelistse  5 
in  Cantabrigia  statutis  habeii  volumus  et  decernimus:  qiiibus  ma- 
gistrum  et  scholares  omnes,  tam  socios  quam  discipulos,  nou  solum 
eos  qui  iam  sunt,  verum  etiam  ceteros  omnes  quotquot  in  postenim 
futuri  sint,  obnoxios  esse  atque  inviolabiliter  obedive  debere  pei* 
hoc  pnesens  scriptum  declavamus.  Et  quo  plenius  robur  solidio-  lO 
remque  firmitatem  perpetuis  futiiris  temporibiis  obtineant,  magis- 
trum  Johanncm  Bere  notarium  publicum  requirimus  in  his  scriptis 
quatenus  huuc  statutorum  et  ordinationum  libellum  sigilli  nostri 
appensione  munitum  et  i-oboratum  signo  et  subscriptione  sua  ceu 
decretum  a  nobis  ]>rofectum  testetur  et  siiffulciat.  I  5 


/ 


/(cJ.  Ji^ffltv/^ 


The  abovo 
declaration 
read  by  bp. 
I'isher  at 
Woldcham 
rectory,  .luly 
11,  15;«),  ill 
the  presence 
of  Jo.  Adcs- 
son,  D.D., 
Ri.  Sharpe, 
D.D.,  Win. 
lIof-'Kesson 
chaplain, 
j\lan  Wodd 
hterate. 


Attestation  of 
Jo.  Here, 
public  no- 
tary. 


Locta  fuit  pro  corroborationo  statutorum  ct  ordinationum  in 
hoc  lihello  contentorum  declaratio  supradicta  per  reverendum  in 
Christo  patrem  et  dominum  dominum  Johannem  permissione  Di- 
vina  Roffensem  episcopum  in  rectoria  de  Woldeham  dicta  Rof-  20 
fensi  Dicecesi  notorie  situata  anno  Domini  nostri  Jesu  Christi 
millesimo  qiiingentesimo  tx-icesimo,  indictione  tertia,  pontificatus 
sanctissimi  in  Christo  patris  et  domini  nostri  domini  dementis 
Divinaprovidentia  huius  nominis  papa}  septimi  anno  sei)timo,  men- 
sis  vero  Julii  die  undecimo,  prsesentibus  tunc  ibidem  magistris  Jo-  25 
hanne  Adesson  et  Ricardo  Sharpe  in  sacra  theologia  professoribus, 
necnon  domino  Willelmo  Hoggesson  capoUano  et  Alano  Wodd 
litterato  Roffensis  Dioecesis  testibus  ad  pra;missa  A'ocatis  specialiter 
et  rogatis. 

Et  ego  Johannes  Bere  clericus  Roffensis  diceceseos  30 
publicus  sacra  auctoritate  apostolicsx  notarius,  quia 
su})rii<lictorum  statutorum  lectui-aj,  corroboration i, 
declaration!  et  decrcto  ceterisquo  pi"8emissis  omnibus  et  singulis 
dum  sic  nt  pra?mittitur  sub  anno  Domini,  indictione,  pontificatu, 
mense,  die  et  loco  prsedictis  agebantur  et  fiebant  una  cum  pnvi-  35 
nominatis  testibus  prresens  ])ei-sonaliter  interfui  caque  omnia  et 


Locus  sign! 
notarii  public!^. 


^  Two  liearts  (as  ahove)  witli   tlie   logiaul   'Cor  coiitritiuu  iion  ilcspicies. 


90isf)op  jptsi)n's  Statutes.     (1530)  259 

singula  sic  fieri  vidi  et  audivi,  ideo  hoc  praeseus  publicum  iusti'u-  conclusio. 
inentuin  in  hoc  voluruine  manu  alterius  scriptum  exinde  confeci, 
subscripsi,  publicavi  atque  in  banc  publicam  fonnam  redegi,  siguo- 
que  et  nomine  meis  solitis  et  consuetis  siguavi  in  fidem  et  testimo- 
K  nium  omnium  et  singiilomm  prsemissorum  rogatus  et  requisitus. 
Et  constat  mihi  notario  pi'£edicto  de  intei'liueationibus  ot  rasuris 
infra  scriptis  :  in  primis  in  folio  primo  facie  1  linea  xiiij.  de  inter-  i>.  c,  i.  9. 
lineatione  harum  dictionum,  *in  nullumque  notabile  incidat  crimen;' 
item  eodem  folio  primo  facie  2  linea  xviij.  de  rasura  harum  dictio-   i'.  10, 1.  -a 

TO  niim,  'nulla  prorsus  licentia  patroni,  ordinarii  visitatoris  aut  alte- 
rius  cuiuscunquc  iurisdictionem  ordinariam  practendentis,'  et  de 
interlineatione  harum  dictionum  ibidem  in  margine,  '  nee  cessionis 
aut  resignationis  huiusraodi  eis  vel  eorum  alicui  cxhibitione  aut 
ab  eorum  aliquo  approbatione  exi)ectata  aut  i-equisita  per  prfesi- 

15  dentem  magister;'  item  eodem  folio  et  eadem  facie  linea  xxxi.  de    r.  n,  1. 1 
interlineatione  harum  dictionum  '  ex  toto  numero  sociorum  magis 
idoneis,'  et  item  folio  2  facie  1  linea  xxix.  '  Ego  N.  in  magistrum   p.  12, 1. 15. 
collegii  Sancti  Johannis ;'  et  item  folio  5  facie  1   linea  x.  de  inter-    p.  2c,  1.  23. 
lineatione  harum  dictionum,  '  altera  magistro  collegii  Christi  sociis- 

20  9^16  et  scholaribus  eiusdem/  item  folio  7  facie  1  linea  i.  de  inter-   p  30,1.31. 
lineatione  horum  verborum,  'alias  uon  dispensatum  fuerit,'  quod 
'  fuerit '  in  margine  scriptiim  est;  item  folio  15  facie  2  linea  xiiij.  de   p.  m,  1.  30. 
interlineatione  horum  verborum  '  -mus,  nisi  eas  vel  earum  aliquam 
approbaverit  magister  aut  eo  absente  prsesidens  seu  eius  dcputa- 

25  tus;'  item  folio  16  facie  2  linea  v'*.,  de  interlineatione  huius  dictio-   p.  92, 1. 22. 
nis  'executores;'  item  folio  18  faciei  linea  xiij.  de  rasui'a  horum    p.  i04, 1. 16. 
verborum,  'crastino  Epijjhanise;'  et  in  eodem  folio  facie  2  linea  ix.    p.  106, 1.  is. 
'nee  desistat  quoad  cum  eisdem  dispensetur  per  magistrum  et 
omnes  conscriptos  sejitem  seniores  profectum  huiusmodi  intelli- 

30  gentes  ac  com])ertum  et  exploratum  eum  habentes '  ibidem  inter- 

lineantui";  item  eodem  folio  facie  2  linea  posti^ema,  'statute  deca-   p. los,  1. 19. 
norum  tractatum  est,'  here  I  scraped  oute  ij  lynes  and  di'.  bicause 
they  be  in  the  laste  eande  of  the  next  statute ;  item  folio  22  fa-   p.  130, 1. 39. 
cie   1"  linea  23  'gerentes  ac  etiam  reliquos  prsenominatos,  si  qui 

35  fuerint  in  universitate ;'  item  eodem  folio  facie  secunda  linea  xxiiij'\ 

'  prjeterea  ordinamus  ut  neque  socius  aliquis  aut  discipulus  utatur   p.  134,  1. 16. 
veste  aliqua,  nisi  quae  iudicio  magistii  decora  fuerit,  tam  in  sub- 
stantia quam  in  coloi'c  pariter   et   ntendi  modo ;'    item  folio  24    p.  146,  1. 2(). 
facie  2  linea  xxx.  'officiumve  bedelli  consecutus  fuerit;'  item  folio 

40  28  facie  1  linea  x.  '  Bibli?e,'  qua?  in  margine  ibidem  interlitieatur;    p.  lei,  1  12. 

'  i.  e.  fliinidiam. 


260  33isf)op   jftsf)cv's   Statutes.     (1530) 


p.  IGG,  1.  10. 
P.  246, 1.  35. 
P.  248,  1.  39. 
P.  232, 1.  25. 
P.  250,  1.  23. 


item  eodem  folio  28  facie  2  linoa  ix.  *  neque  istis  quideni  nisi,' 
ibidem  lusis;  item  folio  44  facie  1  linea  ix.  'sou  post,'  ibidem  inter- 
lineatis;  item  folio  eodem  facie  2  linea  iiij*".  'vel  inde  recesserit,  aut 
demum  si  pra;sens  non  diligenter  anscultavcrit;'  item  folio  40 
facie  secunda  linea  xxiiij'-\  'per  imam  qiiindenam;'  item  folio  44  5 
facie  2  linea  xx.  'decerno'  ibidem  seriatim  interliueatis.  Qua.s 
omnes  ego  notariiis  pi-sedictus  approbo  et  vitio  carere  volo. 

JO.  ROFFS'. 


^  "Moriebatur  Joaiin.  Eoft'.  10  cakiid.  Julij  anno  Dni.  1535."    Foot  note  in 


MS. 


Bisffiop  #is!!)er*£f  statutes;*     (1524) 


§islj0p  Jfisljtr's  ^tatafes.     (1524) 


STATUTA  PRO  COLLEGIO  DIVI  JOANNIS  EVAN- 
GELISTyE  INTRA  GYMNASIUM  CANTABEI- 
GIENSE  SITO. 

UT  CONSTET,  etc.  (as  p.  2.) 
UNIYERSIS,  etc.  (as  p.  2.) 
AD  cultiini,  etc.  (a.s  p.  4.) 


[CAP.  I.] 
De  Potestate  Magistri. 

PRINCIPIO  qiunn  ab  ipso  capite  sit  exorcliendum,  a  quo  ce- 
tera membra  dirigi  par  est,  magistro  (quern  ceu  caput  ceteris 
r  omnibus  pr?eesse  volumus)  leges  istas  prsescripsimus.  Habeat  ma- 
gister  (ut  sane  decet)  in  ceteros  omnes  auctoritatem,  iustoque  mo- 
deramine  gubernet  singulos,  puniatque  et  amoveat  delinquentes, 
quoties  opus  fuerit,  ac  denique  totius  collegii  rem  domesticam  pini- 
denter  administret,  sic  tamen  ut  pr?escriptos  sibi  liniites  nou  ex- 

10  cesserit.  Nam  simt  quaedam,  qu£e  nee  ut  faciat  vel  sociis  omnibus 
consentientibus  licere  volumus;  qufedara,  quse  faciat  non  absque 
cunctorum  assensu;  quaedam,  si  maior  pars  iisdem  fiendis  annu- 
erit;  non  nulla,  si  septem  seniores  ei  fuerint  adstipulati.  Et  sane 
quo   rarius  quicquam   fecerit  propiio  dumtaxat  innixus  consilio, 

1 5  tanto  prudentius  eum  rem  domesticam  speramus  moderaturum. 
Hoc  tamen  in  primis  statuimus,  ut  magister  nulla  vel  cum  sin- 
gulorum  assensu  sociorum  maneria,  advocationes,  ius  patronatus 
ecclesiarum,  terras,  tenementa,  reditus,  servitia,  natives,  solum  vel 
aream  ubi  fuerat  jedificium,  silvam,  aut  locum  ubi  creverant  arbo- 

20  x'es,  prata,  pascua,  pa.sturas,  sen  alia  bona  immobilia  quaacunque 
dicti  collegii,  spiritualia  seu  temporalia  sive  mixta,  nullo  modo 
vendant  aut  alienent,  nisi  forte  contigerit  eos  habere  molendina, 
seu  in  ui'bibus  aut  op])idis  fpflificia,  qu?R  magnas  semper  exigunt 


CAP.   I, 
DE  POTES- 
TATE MA- 
GISTRI. 

Powers  of 
master. 


The  less  the 
master  acts 
on  his  own 
unassisted 
judgement, 
the  better  for 
the  collcKO. 
Against  alien- 
atmg  lands, 
&c. 


Mills  and 
houses  in 
cities  or 
towns,  which 


264  33isi)op  Jpisfter's  Statutes.     (1524) 


CAP.  I. 

DE  POTES- 
TATE  MA- 
GISTRI. 

need  frequent 
repairs,  may 
be  exchang- 
ed. 

Plats  of 
ground  in 
towns,  gar- 
dens. &c.  may 
be  let  for  50 
or  CO  years. 


Terms  of 
lc;i.ses  of 
land,  &c. 


Clause  in 
leases  against 
sub-letting. 


rejiarationes,  neque  terris,  pascuis  aiit  reditibus  abundant ;  eins- 
modi  sane  pro  terris,  pascuis,  pratis,  pasturis,  reditibus  commodio- 
ribus  unaninii  consensu  magistri  et  maioris  partis  sociorum  per- 
mutari  concedimus.     Ceterum  nihil  prtedictorum  vel  pro  tempore 
quantumvis  pusillo  vel  ad  terminum  vitse   unqiiam  aliter  quam  5 
prsedictum  est  aut  alienetur  aut  impignoretur  quovis  pacto.     Areae 
tamen  in  urbibus,  oppidis,  villis  et  vicis,  hortique  et  gardina,  ce- 
terseque  id  genus  particulse  minuta?  per  perticas  aut  pedes  liaii- 
tatae  possunt  ad  longius  tempus  dimitti ;  sic  tamen  ut  quinquaginta 
aut  ad  summum  sexaginta  annos  non  excedant.  Ad  hajc  nolumiis  ut  i  o 
ecclesias  appropriatas  aut  portiones  ultra  decern  annos  ad  firmam 
aut  alio  modo  cuivis  dimittant,  nee  ad  ulteriorem  dimissionem  post 
lapsum  dictonim  annorum  vel  scrijito  vel  alio  quovis  colore  colle- 
gium obligent,  sub  poena  periurii  ipso  facto :  ceteiorum  vero  quae 
prsedicta  sunt  nihil  ultra  viginti  annos,  exceptis  maneriis  de  Down-  i  5 
coAvrt  et  Bromehale  qiiae  iam  ad  firmam  dimittuntui',  locent  ullo 
pacto,  nisi  certa  spes  fuerit  multo  maioris  commodi,  de  quo  per 
sacramentum  fide  dignorum  cuncti  socii  redditi  fuerint  certiores. 
Quam  primum  autem  ad  manus  eorum  prsedicta  duo  maneria  re- 
dierint,  volumus  ut  deinceps  )n-o  more  ceterorum  maneriorum  ad  20 
finnam  dimittantur'.     In  maneriis  tamen  et  locis  ubi  terra?  tenen- 
tur  secundvim  consuetudinem  manerii  simtil  et  servantur  cui'ise, 
consuetudo  prorsus  observetur.     Rursus  si  quje  terrse  aut  tene- 
menta  pervenerint  in  posterum  ad  dictum  collegium  per  escaetam 
sive  forisfactm'am,  defectum  heredum,  per  donum  vel  emjjtionem  25 
vel  alio  modo,  ilia  bene  licebit  per  copias  secundmn  consuetudinem 
manerii  vel  indenturas  ut  pra^fertur  ad  firmam  dimittere.     Et  ap- 
ponatur  litec  clausula  in  omnibus  dimissionum  indenturis,  quod 
huiusmodi  tenentes  tei-ras,  tenementa,  beneficia,  portiones  aut  quae- 
cunque  alia,  ipsa  vel  aliquam  ])artem  eoruudem  non  alienabunt,  3*^ 
nee  terminum  aut  tempus  sic  eis  concessum  aliis  personis  quibus- 
cunque  concedent  seu  qualitercunque  ti'adeut  sine  licentia  speciali 
et  consensu  magistri  et  sociorum.     Ad  omnes  quin  etiam  parti- 
c\ilas  in  huiusmodi  indenturis  contentas  debite  observandas  recipi- 
entes  in  summa  convenienti  collegio  sint  omnino  obligati,  nequo  35 
magistcr   unquani  vel  cum    assensu    sociorum    omnium    ballivum 
quempiam  aut  recei)torem  aut  locatorem  admittat  qui  non  securi- 
tatem  indemnitatis  collegio  prius  fecerit  sufiicientem,  nisi  fortassis 
exigua  qua^dain  a»dificia  fuerint  in  urbe  A"el  alibi,  qua?  huiusmodi 
tenontibus  locari  solent  qui  nullam  securitatem  pra^stare  possunt,  /\.0 
'   "Quam  ])nmuni — dimittantur"  uiulorlined. 


l3(s]bop  jF'sl)fr's   Statutes*     (1524)  2G5 

111  maioribus  itidem  collegii  negotiis,  videlicet  in  traditionibus  et       cap.  i. 

.,  r.  1  r.     •  .  •  •  1         i.      •  IJE  POTES- 

locationibus  firmanim,   bencnciomm  et  manenorum,  sunul  et  ui  ^^^^  ^^. 

l)ra^seutatioiiibu.s  (quas  vocant)  ad  beueficia,  qiioruiu  advocationes  gistri. 

vel  ius  patronatiis  ipsi  iam  obtinent  aut  post  hac  obtiaebunt,  in  business  uii" 

5  causis  etiam  et  controversiis,  placitis,  litibiis  ipsum  collegium  con-  lowssimii  be 

.      ,  ,.  i       •  T  ••    suuinioiicd  to 

cenicntibus  ajjOTediendis  seu   inchoandis,   omnes  et   singuli  socu   advise  v.  :th 

.  .  ..       .  .  1  the  master. 

prsedicti  coUegii  tempore  quo  pro  huiusmodi  negotiis  sit  providen- 
dum  in  universitate  prjesentes  per  magistrvim  convocentur  in  sacel- 
lum  aliumve  locum  idoueum  intra  collegium,  ubi  de  negotiis  eius- 
I O  modi  communiter  tractent  et  deliberent.    Et  quicquid  in  prsemissis  Decision  of 

.      master  and  of 

unanimiter  per  mafflstrum  et  tot  ex  numero  sociorum  quot  emci-  amajoritvof 

10  1  wliole  body  of 

ant  maiorem  partem  omnium  totius  collegii  tam  absentium  quam   ffjj.J^^^'''»*^* 
praesentium  decretum  fuerit,  id  ipsum,  et  non  aliud,  habeat  roboris 
finnitatem :  sic  tamen,  ut  cuncta  placita  et  realia  iuxta  ac  pevso-   Master  to 

*■  _  _  represent  tlie 

1 5  nalia    collegium   ipsum    spectantia,   quibuscunque   curiis  agantur,   college  in 
ipse  magister  sub  nomine  magistri,  socionim  et  scholarium  Sancti 
Joannis  Cantabrigige  in  comitatu  Cantabrigise  prosequatiir  et  de- 
fendat.     Quod  si  forte  per  ssevitiam  pestis  maior  sociorum  pars   in  time  of 

^  ^  ^  pestilence 

abfuerit,  illomm   consilia  pariter  et  assensum   per   litteras   suis  ^J^""',"*^"/;*!!'. 

20  manibus  conscriptas  expectari  volumus,  nisi  tam  urgens  fuerit  eius  !^°"epj^^"^ 
rei  necessitas,  ut  sine  damno  aut  prseiudicio  collegii  nequeat  dif- 

ferri.     Similiter  et  in  minoribus  negotiis  quando  magister  com-  Master  to  act 

,  , .  .  ,     ,  ,       • ,  1  summarily  in 

mode  prjesentiam  sociorum  habere  non  potent,   neque   damnum   certain  casos. 
aliquod  inde  verisimiliter  eventurum  sit,  turn  licere  volumus  ut 
25  rem  aggrediatur,   consilio  sociorum  minime  requisito,  modo  post 
reditum  suum  fidem  faciat  se  collegii  commodum  ipso  negotio  pras- 
cipue  spectasse.     Quod  si  forte  pecuniam  aliquam  ab  externis  reci-  Money  to  be 

pfl.ssctl  over 

piat,  nolumus  ut  earn  diu  servet  apud  se,  sed  quam  primum  com-  to  bursars. 
mode  fieri  queat  thesaurariis  eam  reddat  per  indenturas,  ut  mox  in 
30  statuto  'de  tliesaurariis "  dicturi  sumus. 

[CAP.  II.] 
De  eiusdem  in  Collegio  Residentia. 

DEINDE  quum  sequum  sit  ut  caput  ceteris  connectatur  mem- 
bris  nee  quoad  fieri  potest  separetur  ab  eisdem,  statuimus  ne 

3  5  quisquam  magistrorum  quovis  anno  ultra  sexaginta  dies  aut  con-  Master  not  to 

tinuos  aut  diversis  vicibus  discontinues  a  collegio  praedicto  ob  alia  from  cou'cRe 

negotia  quam  ipsius  collegii  dmntaxat   absit  ab  eodem,  nisi  per  da°ys^in'oi}c 

segrotationem  aut  violentam  detentionem  forte  fuerit  impeditus.  on  coiifge 


^  thcsauriis  MS, 

MM 


business. 


2C6         23is]^op  jpisf)et's  Statutes.     (1524) 


CAP.  n. 

DE  EIUS- 
DEM  IN 
COLLEGIO 
EESIDEN- 
TIA. 

If  detained  by 
sickness  or 
force,  lie  must 
certify  tlie 
same  upon 
oatli  or  lose 
his  oilicc. 

Special  leave 
in  sudden 
emergencies 
not  to  extend 
beyond  3 
months  in  the 
yeai'. 


When  absent 
on  his  private 
business,  he 
shall  receive 
his  livery  and 
stipend;  when 
on  college 
bushiess,  ho 
sluill  receive 
3s.  id.  per 
diem  for  his 
expenses. 

Supermion 
of  lands,  re- 
ceiving of 
arrears,  &c. 


Buildings  and 
rejiairs  not  to 
be  connnenc- 
ed  before 
Mar.  1,  nor 
continued 
after  Oct.  28. 

Necessary 
cxi>en»es  of 
fellows  or 
others  absent 
on  college 
bushiesii  to 
he  allowed. 


Quo  casu  volumus  quod  protinus  ut  ad  collegium  redierit,  sociis 
omuibus  couvocatis,  fideni  eiu.s  rei  faciat  })riEstito  iuramento ;  quod 
nisi  fecei'it  intra  quindecim  dies  ab  eius  reditu,  sit  ipso  facto  priva- 
tus  magi.stratu,  ncque  deinceps  ius  habeat  percipiendi  quodvis  emo- 
lumentum  de  bonis  collegii.  Quod  si  postquam  sexaginta  dies  vel  5 
continues  vel  discontinues  magister  in  suis  negotiis  absumpserit, 
nova  quijedam  necessitas  ei  suborta  sit  qu£e  plures  exposcat  absen- 
tise  dies,  tiim  si  domum  reversus  eius  rei  praesentibus  omnibus 
sociis  aut  maiori  parte  fidem  fecerit  prsestito  iuramento  se  vehe- 
uienter  urgentem  habere  causam  iterum  absentandi  sese,  licere  vo-  10 
lumus  ut  tantum  tempoi'is  ei  prorogetur  quantum  necessitati'  su£e 
sufficiat ;  sic  tanien  ut  pro  suis  aut  aliorum  quam  collegii  negotiis* 
integi'a  absentia  spatium  trium  mensium  intra  unius  anni  circulum 
baudquaquam  exsuperet;  pio  collegii  vero  negotiis  non  fictis  lice- 
bit  abesse  quam  diu  rei  necessitas  postulaverit.  Conscientiam  ta-  1 5 
men  eius  oneramus  in  Domino  ne  fucum  aliquem  absentite  suaj 
faciat  neve  prsetexat  collegii  negotia,  nisi  revei'a  fuerint  eiusmodi 
qu8e  talem  et  usque  adeo  diutinam  exigant  absentiam.  Super  qua 
re  si  jiost  suum  reditum  requisitus  a  senioribus  fidem  iureiiu'ando 
non  feceiit  intra  quindecim  dierum  spatium  a  requisitione  facta,  20 
sit  etiam  eo  ipso  privatus  magistratu.  In  svus  insuper  negotiis 
dum  abfuerit  nihil  ei  prorsus  prajter  stipendium  annuum  et  prjeter 
togam  ei  quotaunis  debitam  ex  collegii  sumptibus  aUocetur.  In 
collegii  vero  negotiis  dum  exierit,  nihil  amplius  pro  quavis  impensa 
per  diem  percipiet  quam  tres  solidos  et  denarios  quatitor.  Volu-  25 
mus  etiam  ut  quoties  maiori  parti  septem  seniorum  videbitur  ne- 
cessarium  ut  magister  ipse  aut  quispiam  alius  e  sociis  mittatiu* 
ad  supervisionem  singulorum  maneriorum,  beneficionim,  silvarum, 
boscoi'um,  curiarum  nomine  collegii  teuendarum,  necnon  ad  i)ecu- 
nias  collegio  debitas  una  cum  arrei"agiis  exigendas  et  recijiiendas,  30 
atque  ut  niinosa  reficiantur  et  quae  superiori  anno  irrepai'ata  fue- 
rant  i)erficiantur.  Ceterum  ne  reparationes  qufepiam  intempestive 
fiant,  ordinamus  lit  nee  inchoentur  ante  primvun  diem  Martii,  ne- 
que  prolongentur  idtra  Simonis  et  Judre  festum  tunc  proximo  se- 
quens,  nisi  tarn  vehemens  urgeat  necessitas  ut  citra  grave  dispen-  35 
dium  nequcant  longius  prorogari.  Quoties  vero  socius  aliquis  aut 
discipvdus  aut  alius  quispiam  ad  negotia  collegii  peragenda  missus 
fuerit,  toties  qualitate  negotii  tliligeuter  pensata  locique  intervallo 
ac  ceteris  circumstantiis  consideratis  expcnsas  huiusmodi  itineri 


necessitate  MS. 


^  negotiis  negotiis  MS. 


23is!)op  Jpisfjer's  Statutes.     (1524) 


267 


necessarias  ex  sere  colleffii  habeat  iuxta  iiuliciuiii  maffistri  et  uiaio-      ^'^p-  "• 
ris  partis  scptem  seiiioiiim,  aut  lu  illius  absentia  ])rajsiuentis  et   dem  in 
maioris   partis  corundem.      Socius  tamen  ille  sou  discipulus  aiit   collegio 

...  ,»  ..  ..  .        KESIDKN- 

ahiis  quicunqiie    fuerit  sic  eniissus  coram  praenomiuatis  pei-soiiis   ^ia. 
5  fidelem  reddat  eoiuputiim   de  suis  expensis  in  quadara  scbedula 
})articiilatini  inscriptis,  idque  sincere  et  sine  fuco  faciei  intra  tri- 
duum  postquam  redierit,  sub  poena  amissionis  omnium  dictarum 
cxi)ensarum  ipso  facto. 


10 


[CAP.  III.] 
De  Criminibus  et  levibus  Offensis  Sociorum  et  Discipulorum. 


QUUMQUE  pendeat  ex  prudentia  capitis  ct  senioiaini  nicni- 
brorum  ceteroi'um  debita  moderatio,  ita  quod  si  membruin 
aliquod  pestileus  et  ceteris  lierniciosum  visum  fuerit,  ipsuiu  ilico 
resecandum  est,  nisi  spes  aliqua  fuerit  sanitatis  quae  modis  omnibus 

15  est  tentanda^;  volumus  igitur  et  statuimus  quod  si  quispiam^  so- 
cioiaim  aut  discipuloiiim  de  haeresi,  Isesa  maiestate,  simonia,  usura, 
l)eriurio  coram  iudice  commisso  sou  alias  notorio,  furto  notabili, 
homicidio  voluntario,  iucestu,  adulterio  seu  fornicatione,  sive  de 
])ortarum  furtiva  per  uoctem  reseratione,  vel  de  conspiratione,  con- 

20  foederatione,  pactione  ad  versus  commodum  aut  honorem  coUegii, 
unde  gravis  iactura  aut  insignis  infamite  nota  aut  ingens  morum 
comiptela  sequatur,  sive  adversus  personam  magistri  seu  vicem 
cius  gerentis  ita  conspiratum  fuerit,  aut  si  quis  alterum  illorum 
percussei'it,  aut  manifeste  contumax  fuerit  vocation!  magistri,  dum 

25  is  causas  aliquas  tractat  correctionis  sive  ceteros  socios  consulendi 
gratia  convocat;  aut  si  quivis  sociorum  aut  discipulorum  correctio- 
uem  aliquam  iuxta  statuta  sibi  legitime  iuilictam  contemnat,  aut 
quum  magister  ipse  quicquam  prseceperit  quod  in  commodum  aut 
bonorem  collegii  vcrgat,  si  post  tertium  mandatum  cum  intervallis 

3^)  dierum  ad  deliberandum  datis  socius  aliquis  diu-averit  peitinax, — 
super  horum  (inquam)  aliquo,  seu  quovis  alio  consimili  quod  iudi- 
cio  magistri  et  maioris  partis  septem   seniorum  (de  quibus  mox 

^  cuicumque  M.S. 

2  "nisi — tentanda"  underlined. 

■*  The  corrector  has  written  in  the  margin  "contra  aliquem  infamia  oriatur;" 
and  also  inserted  "contra"  in  the  text  between  "si"  and  "tiuisquam;"  endea- 
vouring thus  by  reading  "quod  si  c.  al.  inf.  or.  de  hasr."  &c.  to  avoid  the  loug 
suspension  of  the  sense.  As  the  text  stands,  the  words  "de  haer."  &c.  depend 
on  "si  quisquam  convictus  fuerit ;"  below,  p.  268,  1.  i. 


"  Crimeu 
mains  " 

Heresy,  trea- 
son, simony, 
usury,  per- 
jury, theft, 
murder,  in- 
cest.adultery, 
foraieatioii, 
stealthy  open- 
iiiii  of  the 
gates  l)y  night 
and  other 
heinous 
crimes,  to  be 
punished  by 
deprivation. 


268 


i3is!)op   Jisljcv's   Statutes.     (1524) 


CAP.  in. 

BE  CUIMI- 

NIBUS  ET 

LEVIBUS 

OFFENSIS 

SOCIORUJI 

ETDI.SCIPU- 

LOUUM. 


"Crimen 
minus. " 

Violent  as- 
sault upon  a 
ffl  lower  sclio- 
lar,  railing  at 
master  or  his 
«leputy,  be- 
trayal of  eol- 
Ic'Ke  seerots, 
playing  at 
«lice  or  cards 
at  forbidden 
times,  spend- 
ing the  night 
abroad,  scal- 
ing the  gates 
liy  night, 
rambling  by 
day,  negli- 
gence in  Di- 
vine worship 
or  disputa- 
tions, and 
other  lighter 
crimes,  to  be 
punished  at 
the  discretion 
of  master  and 
seniors. 


"OfTcnsio 
levis." 

Trifling 
faults,  e.  g. 
coming  late  to 
chapel  or 
leaving  it  be- 
fore the  time, 
carelessness 
ill  attjnding 
or  keeping 
(lisputjitions, 
using  the  vul- 
gar tongue. 

Fellows 
speakingEng- 
lish.  except 
in  their  cham- 
bers or  at  per- 
mitted times, 
to  be  lined  id. 
for  each  of- 
fence. 

Fines  inflicted 
by  deans  to  be 
enjoyed  by 
tlieni. 

Master  nlono 
may  condemn 
a  delini|uent 
to  rea  I  the 
Hible  at  meal- 
time, to  dine 


dicemiis)  inter  maiora  crimina  visum  fuerit  numerandum,  si  quis- 
quam  sociori:m  legitime  convictiis  fiierit,  is  turn  a  collegio  ceii 
iiK'iuLnim  pestileus  et  ceteris  ])erniciosum  ipso  facto  prorsus  amo- 
vcatiir.  Porro  legitime  convictum  eiim  fore  declaramus,  qui  vel 
crimen  suum  j)alam  agnoverit,  vel  qui  per  idoneos  testes  id  ipsum  5 
adniisisse  com})robatur,  aut  demum  qui  facto  satis  evidenti  manifeste 
reus  iniiotuerit.  Sed  prseter  hsec,  quje  maiora  dici  volumus  cri- 
mina, sunt  alia  levioris  culpa?,  ut  si  quis  socionim  aut  discipulorum 
consocium  aut  discipulum,  sive  discipulus  condiscipulum,  multo 
magis  si  discipulus  queravis  socium  atrocius  percusserit,  aut  si  cui-  lO 
vis  lioi'um  quisquam  Aehementer  contumeliosimi  se  pi'sestiterit,  si 
magistrum  vel  vices  eius  gerentem  vel  convicio  quovis  vel  indecoro 
verbo  jjerstrinxei-it,  secreta  collegii  alieno  revelaverit,  tesseris 
chartisve  luserit  aliter  quam  statuta  sinant,  si  pernox  extra 
collegii  prpecinctum  absque  concessione  magistri  aut  vicem  eius  15 
gerentis  spontc  fuerit,  si  muros  nucte  transilierit,  aut  ])er  diem 
fuerit  vagabundus,  si  demum  in  Divinorum  officionim  celebratione 
sou  in  disputationum  observatione  sive  in  qiiibuslibet  agendis  ad 
qua^  per  statuta  collegii  tenetur  iiisigniter  negligons  rcjicrtus  fuerit, 
et  per  Icctorem  aut  decanos  a\it  aliquem  ex  septem  sonioribus  apud  20 
magistrum  accusatus  sive  per  magistrum  utcunque  deprehensus, 
si  super  horum  aliquo  fuerit  convictus,  jjra^tcr  iustam  animadver- 
sionem  per  magistrum  et  septem  seniores  infligendam  etiam  admo- 
nebitur  ut  resii)iscat,  quemadmodum  proximo  capite  dicturi  su- 
juus.  Prater  lia^c  adhuc  admissa  qua>dam  sunt  levioris  nota^,  ut  25 
si  quis  tardius  ad  sacellum  accesserit  quum  Divina  celebrantur,  aut 
citius  ab  eodem  quam  par  sit  recesserit,  similiter  et  in  di.sjiuta- 
tioni1)us  vel  audiendis  serAandisve  negligens  inveniatur,  aut  in 
usu  Latini  sermonis  ex  levi  negligeutia  statutis  i])sis  contravenerit, 
atque  ceteris  id  genus  pro  quibus  in  variis  huius  libri  locis  poense  30 
distribuuntiii'.  Ceterum  ijisum  magistrum  sen  vices  eius  gerentem 
soUicite  curare  volumus,  tarn  per  seipsum  quam  per  decanos,  ne 
quisquam  sociorum  sermone  loqiiatur  vernaculo,  in  quo  si  quispiam 
ab  horum  aliquo  depi'ehensiis  fuerit,  nisi  vel  in  cameris  vel  in  tem- 
poribus  ad  id  congruontc^r  pcrmissis,  obolo  mulctetur  toties  quoties.  35 
Ac  mulctanim  emolumenta  quae  per  decanos  infliguntur  ipsi  reci- 
piant  in  usus  suos.  Nee  solum  in  hac  offensa'  loquendi  magister 
quos  novcrit  delinquentes  corrigat,  verum  etiani  ob  crratus  alios 
quosvis  consimilis  notoe  quos  forte  conspecturus  est  aut  auditxirus 
a  sociis  vel  a  discijiulis  patrari,  sive  per  Icctionem  Bibliorum  tem-  40 
pore  prandii  aut  c(cna%  sive  per  solitariam  in  a\da  sossioncm  pane 

'  offense  MS. 


9S(s!)op  jpisJ)Er's  ^tntutEs.     (1524) 


269 


tantinn  et  aqua  ajipositis,  seu  per  communis  \-ictus  subtractionem, 
niodo  niagistcr  in  corrigeudo  victiis  hebdomadarii  summam  non 
excesserit,  nisi  forte  delicti  qualitjus  ipsi  magistro  cum  maiore  parte 
septem  seniorum  gravioi-em  animadversionem  exposcere  videatnr. 
5  Emolumenta  vero  qua)  per  magistrum  aut  vices  eius  gerentem  aut 
jier  septem  seniores  infliguntur'  ad  utonsilia  domus  emenda  conver- 
tantur.  Ceterum  ob  has  postremi  generis  offensiunculas  nequa- 
quam  censemus  quospiam  e  collegio  vel  quotiesvis  admonitos  eici 
debere,  nisi  velicmcnter  negligeutes  et  usque  tcrtiam  sollemnem 
I O  monitiouem  in  obstiuata  negligentia  perseverent. 

[CAP.  IV.] 
Modus  animadvertendl  in  Soeios  et  Discijmlos. 

SED  ne  forte  nimia  capitis  severitas  in  membrorum  vcrgat  per- 
niciem,  moderatione""'  magistrum  seu  vicarium  eius  in  dclictis 

1 5  puniendis  uti  volumus.  Quoties  animadversuiiis  est  in  quemjiiam 
sociorum  aut  discip\ilor\mi  (preeterquam  ob  Latini  sermonis  negligen- 
tiam,  et  ceteras  id  genus  leviculas  offensas,  quse  neque  inter  maiora 
neque  minora  crimina  continentur,)  septem  seniores  (quorum  officia 
describemus  inferius)  mox  accersiet  ad  se,  non  solum  visuros  et  audi- 

20  turos  quicquid  in  huiusmodi  negotiis  fecei'it,  verum  etiam  una  cum 
illo  vel  absoluturos  vel  condemnaturos  ipsum  accusatum.  Quod  si 
magister  forte  vereatur  ne  dicti  seniores  ipsi  reo  sint  fauturi,  aut 
reus  ipse  metuat  ne  futuri  sint  in  eiim  severiores,  eisdem  principio 
iuramentum  a  magistro  defen-i  volumus,  nempe  quod  omni  affectu 

25  et  odio  posti)Ositis  id  quod  sibi  suisque  conscientiis  coram  Deo 
iustum  videbitur  sincere  iudicabxmt,  atque  ita  praestito  iuramento 
sententiam  quisque  dicat  suam.  Si  quis  igitur  super  aliqiio  maio- 
rum  criminum  qu?e  superius  enumerata  sunt  accusatus  nequiverit 
insontem  declarare  sese,  sed  legitime  convictus  fuerit,  turn,  cense- 

30  mus  ut  magistri  simul  et  maioris  partis  dictorum  seniorum  decretis 
e  collegio  jjenitus  amoveatur,  cessantibus  appellationis,  recusationis 
quereUse,  aut  quibuscunque  alterius  iuris  et  facti  remediis  quibus 
huiusmodi  amotio  valeat  impediri  aut  differri;  quae  omnia  inita 
esse  volumus,  statuimus  et  decernimus  ii)so  facto.     Quod  si  quis- 

3  5  quam  super  aliquo  minorum  criminum  de  quibus  item  superius  men- 

tionera  fecimus  in  causam  tractus  fuerit,  tum  aiidito  ncgotio  per  ma- 

gistmm  et  seniores,  si  reus  legitime  convictus  sit,  ilico  iuxta  offensse 

qualitatem    (uti    superius   diximus)   arbitrio   magistri   maiorisque 

^  affliguntur  MS.  ^  perniciem  (over  an  erasure)  ac  moderatione  MS. 


CAP.  III. 
DE  CRIMI- 
NIBUS  ET 
LEVIBUS 
OFFENSI3 
SOCIORUM 
ET  DISOI- 
PULOKUM. 

alone  on 
lircad  and 
water,  or  to 
lose  a  week's 
commons. 

Fines  inflict- 
ed by  master 
or  his  deputy, 
or  by  the  se- 
niors, to  go  to- 
wards buying 
collejjc  utfu- 
sils. 


Master  not  to 
punish  for 
greater  or 
lighter  crimes 
without  the 
concurrence 
of  tlie  seniors. 


M.-jster  or  ac- 
cns  jdmay  rc- 
reiiuire  the 
seniors  to  be 
sworn. 


Any  one  con- 
victed of  a 
'  greater 
crime '  to  bo 
deprived 
without  ap- 
peal. 


Penalties  for 

'lesser  crimes' 
to  be  inflicted 
bymasterand 
seniors :  loss 
of  commons 
for  2  or  more 
weeks,  dining 
alone  in  hall 
on  bread  and 
water,  read- 
ing the  Bible 
in  hall  at 
mealtimes. 


270         3i}isi)op  JFisbet's  Statutes.     {1524) 

CAP.  IV.  jiai-tis  dictonim  seniomin  i)uniatur,  vel  i)er  victus  subtractionein 

MADVEK-^'  duabus  ad  minus   liebdomadis  aut  i)luribus,   sive  per  solitariam 

TENDi  IN  in  aula  sessionem  pane  et  aqua  dumtaxat  illi  appositis,  seu  per 

msc?pu-  loctionem  Biblionim  dum  ceteri  jji-andeant,  aut  demuni  alia  quavis 

LOS.  poena  his   non   miuori,  quain    ijjsi    niaxiuie   censuerint    idoneam.  5 

Appeals  for-  Quam  poenam  sine  contradictione  sustineat,  absque   onini  appel- 

likUlen  on  ......  ^^  ^ 

i)iiinofex-       latioiiis  aut  querellfc  seu  cuiusvis  altenus  luris  reniedio,  sub  poena 

pulsion.  1   •  1      1 

expulsionis   a    collegio,    quani    expulsionem  declaramus   et  decer- 
nimus  cum   incurrere  ijiso  facto,   si  correctionem  banc  haudqua- 

Admonition  quam  sustinuerit.  Ceterum  praetor  banc  animadver.sioiiem  eundem  lO 
a  raagistro  iiioneri  volunius,  quatenus  ab  eadeni  ofFeiisa  deiuceps 
caveat  ne  denuo  labatur  in  idem  genus  cul})».  CiUpani  auteiu  bic 
intelligo  non  unicam  enuutiationem  vernaculi  sermonis,  sed  cre- 
bruin  i])sius  usuui  et  crebrain  ac  crassani  negligeiitiam,  quod  et  de 
Divinis  officiis  agendis  et  disputationibus  observandis  pariter  accipi  1 5 

Culprit  to  he    iubemus.     Quod  si  per  Imnc  niodum  emendatus  fuerit,  bene  res 

expelled  after 

tiireeadmoni-   successit :  siu  tertio  moiiitus  nou  emendavorit  sese,  mox  tanquam 

tions.  if  ho 

does  not         insauabile  membrum  a  ceteris  omnino  separetur  et  a  collegio  fiat 

amend.  _  _  '■  ^  '-' 

ipso  facto  ])enitus  extorris,  cessantibus  ajjpellationis,  recusationis, 
querellae,  et  quibusvis  aliis  iuris  aut  facti  reniediis  quibus  huius-  20 
modi  correctio  vel  amotio  valeat  iinpediri  seu  tolli  quovis  modo. 
Noteofadmo-   PoiTO  quo  possit  constare  certus  monitionum  luimerus,  annotetur 

iiitions  to  bo 

signed  by        quam  piimuiu  per  magistrum  in  scbodula  quadam  ipse  mouitionis 

master  and  .... 

scniore Jewell  dies  seuioiibus  ipsis  prsesentibus  et  eaudem  sclicdulam  couscriben- 

accused.         tibus.     Sed  et  is  qui  sic  monitus  fuerit  non  prius  ad  communem  25 

victum   inter   socios   recipietur,   quam  ijise  inanu  sua  in  eadem 

scbodula  subscripserit  nomen  suum.     Eundem  itidem  in  omnibus 

et  per  omnia  modum  in  castigandis  disci])ulis  iubemus  observai'i. 

Disputes  to  be  Adiciiuus  quod  si  contentio,  discordia,  lis,  rixa,  iurgium,  seu  quod- 

settlcd  by  the        ...  .  i      i     •    \   •        t  h       •  ■ 

authoritii-s  of   VIS  dissulium  (quod  absit)  in  dicto  collegio  subortum  sit  quibuSAis  oq 
modis  aut  inter  quosvis  scliolares  aut  discipulos  sive  quosvis  alios 
in   collegio   morantes,  nisi  sic  dissentientes  intra  unum  diem  in 
gratiani  sua  S2)onte  redeaut,  tuni  celerius,  cautius  et  melius  quo 
fieri  poterit,  ^el  per  aliquos  e  scnioribus  vel  per  decanos,  aut  de- 
mum  per  eos  qui  magistro  visi  fuerint  ad  rem  agendam  commo-  o  5 
diores,  intra  biduum  partes  dissidontes  mutuo  coucilioiitur.      Quod 
si  iam   dicti  non   sutfecorint  ad   earn  discordiam  sodandam,  tum 
magister,  assumpto  sibi  quopiam  e  senioribus  una  cum  decanis  et 
nliis  sociis  per  quos  verisiniiliter  ea  contentio  sopiri  poterit,  sum- 
marie  ot  de  piano  totam  contentionis  causani  examinet  litonKpie  j.0 
(liriinat  ac  linem  imponat  dissidio  cuivis,  idqiio  liat  prorsus  intra 


23is6op   Jpis|)cr's  Statutes.     (1524)  271 

tres  dies  post  lapsum  illius  bidui  i)roximo  seqiicntes.     Et  qxiicquid     cap.  iv. 

...  ......  1  T       MODUSANI- 

niagister  cum  prpedictis  nominatis  aut  maiori  parte  eoruuclem  ordi-   u^^dver- 
nandum  et  agendum  decreverit  inter  ii)sas  partes  dissidentes,  id   tendi  in 
i])sum  firmiter  in  virtute  iuramenti  earundem  penitus  observetur  Djgcipu- 
5  et  executioui  absque  contradictione  cuiusvis  onmino  demandetur;   los. 
et  nibilominus  is  qui  prsecii^uam  eius  dissidii  dederit  occasionem 
pojnam  subeat  in  aliis  statutLs  dihicidius  expressam.      Nee  liceat   oauraliiogo 
alicui  de  dicto  collegio,  cuiuscunque  gradus  aut  status  extiterit,    ^,u,thvr'^'m^ 
occasione  dissidii,  rixae,  iuigii  vel  contentionis,  inti-a  dictum  col-   ^oui-ron'i'aiii 

10  legium  aut  extra  cum  alio  quovis  de  collegio  suscitatai  vel  motse   tion^''"^'' 
quenquam  ex  collegii  subditis  in  ius  vocare,  per  se  vel  per  alium, 
coram  aliquo  iudice  forinseco,  sive  ecclesiastico  seu  steculari.    Sed 
omnino  volumus  quod  huiu.smodi  iurgia,  rixje,  discordiae  et  dissen- 
siones,   quae  per   Dei  gratiam  raro    aut   nunquam   evenient,   pro 

15  iudicio    et   sententia   prsedictorum    iudicum    tiniantur   et    termi- 
nentur;    id  quod  etiam  fieri  volumxis  in  ceteris  querelUs,   etiam 
debitorum  et  actionum  quorumcuuque.     Et  quisquis  buic  ordina- 
tioni  de  rixis  consopiendis  et  contentionibus  diiimendis  pertinaciter  . 
contravenerit  aut  alicui  parti  eiusdem,  ipso  facto  collegii   ius  et 

20  emolumenta  singula  amittat. 

Appendix  Statuti  de  Modo  Correctionis. 

NON  est  nostri  instituti  ut  quisquam  qui  semel  intra  collegium 
receptus  fuerit  inde  suo  probro  damuoque  iiirsum  eiciatui", 
sed  magis  ut  indies  proficiat  et  diguiorem  seipsujn  reddat,  quo  pi'o- 
2  5  betur  et  collaudetur  ab  omnibus.     Quisquis  igitur  intra  collegium   The  idle  un- 

.  ...  ,         .     , .  .  deserving  of 

admissus  non  omni  studio  conatur  ut  se  tarn  bonis  litteris  quam   free  mainte- 

.  ,  .     „         .„  nance  in  the 

probis  moribus  oriiet  atque  cotidie  meiiorem  prsestet,  sed  mirugifero   college. 
torpeat  otio,  is  propria'  culpa  se  reddit  indignum  qui  inter  eruditos 
et  bonos  conversetm*;    quin  etiam  iniuste  locum  occupat  alterius, 

OQ  qui  tam  libenter  operam  litteris  impenderet  ut  pro  eis  comparandis 
nulli  parceret  labori.  Statuimus  igitur  et  ordinamus  ut  emolu- 
menta i)er  nos  prsescripta  cuncti  qui  semel  intra  collegium  recepti 
fuerint,  sive  socii  sive  discipuli,  sine  diminutione  possideant,  quam 
diu  superioribus  suis  fuerint  obtemperantes  et  decora  se  gesserint 

35  exercitationib usque  scholasticis  iuxta  formam  a  nobis  in  bis  statutis 
descriptam  diligenter  attenderint^  fideliterque  iuramentum  olim  in 
admissione  sua  praestitum  observaverint,  se  ipsos  denique  moribus   g^^    .      ^ 
probis  et  laudabilibus  decoraverint.    Quod  si  quispiam  in  prsemissis  ^^"Jrorpre- 
^  proprie  MS.  *  "  suis — attenderint"  underlined.  seuiors. 


272  i3is!)op  ipisljcr's    Statutes.     (1524) 


CAP.  IV. 
MODUS 
ANIMAD- 
VERTENDI 
IN  SOCIOS 
ET  DISCI- 
rULOS. 
APIEKD. 


Those  so  jni- 
nisiieU  to  dine 
and  sup  in 
hall  at  their 
own  expense ; 
if  seholiirs, 
alone  or  with 
others  under 
])\nii.Hhniont ; 
if  fellows,  at 
the  lower  end 
of  the  fellows' 
table. 


Dclinf|uents 
to  reeord 
their  punish- 
ment and  its 
cause  in 
deans'  re- 
gister. 

Deans  to  send 
a  list  of  all 
sueli  penal- 
ties to  bur- 
sai-s  at  the 
end  of  each 
temi. 


vel  coriuu  aliquo  notabiliter  dcliqueiit  et  siipei-  eodem  coram  ip.so 
magistro  vel  eius  vices  gerente  pariter  assistentibvis  ipsis  septem 
senioribus  convincatur,  nisi  ad  mandatum  eorum  seipsum  emen- 
daverit  in  modum  quern  ipsi  censiierint  congiiium,  turn  volu- 
mus  ut  auctoritate  prsesentis  statuti  victus  illi  communis  usque  ad  5 
condigiiani  emendationem  subtraliatur,  ceteris  niliilo  minus  statutis 
quantum  ad  2)(jenas  alias  attinet  infligendas  in  .suo  vigore  prorsus 
permanentibus.  Decernimus  prseterea  quod  si  discipulus  fuerit  in 
quem  sic  animadvertendum  est,  is  tempore  prandiorum  et  coenamm 
in  aula  sedeat  solus,  nisi  comites  alios  habeat  in  quos  poena  similis  10 
infligitur;  sin  vero  socius,  tum  inter  ceteros  socios,  sed  postremus, 
consedeat.  Yerum  tamen  sive  discipulus  sive  socius  is  fuei'it,  volumus 
ut  ita  puniti  de  propriis  crumenis  pro  communi  victu  tliesaui-ai'iis 
solvant,  vel  e  vestigio,  vel  saltem  in  tine  termini  tum  prtesentis, 
atque  id  quidem  sub  poena  periurii,  quod  recusantes  incurrant  ipso  1 5 
facto.  Tempus  vero  correctionis  quae  sic  facta  fuit  pariter  et  causa 
cum  nomenclaturis  punitonim  registro  decanorum  manibus  pro- 
priis eor\un  qui  sic  deliquerunt  inscribantur.  Decanos  autem 
curare  volumus  ut  ante  stipendiorum  solutionem  in  fine  termini 
commoneantur  thesaurarii  de  veris  summis,  atque  id  sub  pa>na '  20 
amissionis  stipendiorum  suorimi  quee  pro  terminis  illis  ipsi  suscep- 
turi  sunt. 


Lcarninp  and 
virtue  more 
venerable 
than  a  hoary 
iicad. 


Seniors  celr- 
risparihiislo 
he  preferred. 
Juniors,  if 
more  deserv- 
ing, to  be  ap- 
])ointed  to 
public  or  jiri- 
VHtc  ofiieca 
and  eeelesi- 
astieal  beiic- 
fiees,  and  to 
liave  choice 
of  rooms  he- 
fore  seniors. 

Two  fellows 
or  i  scholars 
to  sleep  in 
each  eliam- 
ber. 


[CAP.  v.] 
De  Frceferendis  Probis  et  de  Cuhiculorum  Distrihutione. 

CETERUM  ut  per  pcenas  improbi  cobibendi  sunt  a  ■\'itiis,  ita  25 
})robi  pra^miis  provocandi  sunt  ad  vii'tutes.    Volumus  igitur  et 
statuimus  quod  magister  illos  quos  Aaderit  doctnn£e  probitatique 
diligentius  insudare  humanius  tractet  ac  tenerius  eosdemque  sem- 
per in  omnibus  pra?ferat  emolumentis  quoad  fieri  })otest;   neque 
enim  canitiem  capitis  venerabiliorem  fore  censemus  quam  cando-  30 
rem  mentis.     Volumus  igitur  ut  qui  prius  admissi  fuerint  in  soda- 
litium  (modo  pares  in  eiuditione  et  jirobis  moribus  se  posterius 
clectis  pnestit(;rint)  in  cunctis  pra'ferantur  emolumentis.     Verum 
tamen  si  quispiam  qui  secundum  admission  em  iunior  fuerit  iudicio 
magistri  et  maioris  partis  septem  seniorum  pr^stiterit  seniori,  tum  35 
ilium  in  cunctis  rebus  tam  collogio  qiu\m  universitati  pertiueutibus 
quai  poterunt  ei  vel  emolumcnto  vel  ornamento  esse,  hoc  est  tam 
in  muneribus  sive  domesticis  sive  publicis  gerendis  quam  in  eccle- 
siarum  et  bencficiorum  collationibus,  in  cubiculorum  etiam  distri- 

1  pene  MS. 


33lsl)op  Jfts^Ev's  Statutes.     (1524)  273 

butionibus,  pifeferri  omnino  volumus.  In  cubiculis  vevo  biuos  et  cap.  v, 
binos  ex  sociis  cubare  volumus,  ex  cliscipulis  vero  quatemos,  ne-  ferendis 
minemque  sibi  soli  cubiculum  uuuiu  in  suuni  usum  habere  sinimus,   pkobis  et 

..,,       ^         .,,.«.  ,  .  DE  CDBICU- 

nisi  vel  doctor  m  theologia  tuei'it  vel  ex  eoiiim  niimero  qui  con-  lorum  dis- 
5  cionibus  deputantur  aut  demum  ex  concessione  special!  per  magis-   tribu- 
trum  et  maiorem  partem  seiiiorum  approbauda.     Quod  si  quispiam 
alius  e  sociis  pro  sua  quiete  contentus  fuerit  cum  duobus  discipulis   ^rM.<,heAo 
inferius  aliq\iod  cubiculum  occupare  quod  nullus  alius  sociorum   iJerufiifmseif 
occupat,   atque  id  ita  visum  fuerit  magistro,   nihil   repugnamus.   spedai'icave. 
10  Porro  cubicula  quje  pro  magistro  constructa  sunt  meis  usibus  re-  Afeiiowmay 

^         '■  °  occupy  a 

servo,  quoties  ad  dictum  collegium  mihi  contiuget  accedere,  quem-  l°r''^th'J'vo 
admoduiu  et  fuudatrix  de  sua  benignitate  fieri  concessit  in  collegio  sc'io'^rs. 

Mfxstcr's 

Christi,  quod  suis  impeudiis  pariter  extrui  curavit:  post  decessum   ciiambersre- 

.  .  .      ,  .  .  ,  .  stn-ed  to  bp. 

vero  meum   magister  ipsa  cubicula  supenora  possideat  in  usum   Fisiitrs  use, 

...  as  at  Clirisfs 

15  «uum.     Porro  duorum  iuferiorum  id  quod  capacius  est  cubiculum   college. 
vel  pensionariis,  vel  si  nulli  tales  fuerint  quibusdam  e  sociis  accom-   or  s'^dcath  the 
modetur ;   nam  alteriun  quod  angustius  est  j^ro  thesauraria  dcpu-   bers  to  be  oc- 

,  cupied  bv 

tavimus  .  master;  of  the 

2  lower  the 
larger  to  be 
rrt  A  -D     -XTT  T  occupied  by 

L'iVx  .      '  J--  pensioners  or 

fellows,  and 
.  the  smaller  to 

20  JDe  Coniputo  per  Maqistrum  reddendo.  serve  as  a 

•^  •'  ''  treasury. 

CONSENTANEUM  itidem  est  ut  magister  discrimen  aguoscat 
inter  ea  quaj  sua  ipsius  propria  sunt  et  quae  sunt  collegii  bona. 
Quamobrem  et  statuimus,  volumus  et  ordinamus  quod  magister  ^gj^'^t®'''^'  '^'^' 
singulis  annis  ad  quatuor  anni  quartas  intra  mensem  a  tine  cuius-   "»»«'er. 

25  que  quartae  septem  senioribus  et  thesaurariis  ante  per  triduum 
admonitis  et  tunc  praesentibus  aut  saltem  maiori  parte  eorundem 
computum  veracem  et  fidelem  reddat  de  cunctis  ad  officium  et  ad- 
mini.strationem  suam  spectantibus,  quid  expenderit  et  quid  rece- 
perit,  et  quid  aut  collegium  ei  debeat,  quid  vicissim  ipse  debeat 

30  collegio,  nimirum  ut  ita  liquido  prsesentibus  appareat  quantum  ad 
ipsum  attinet  verus  collegii  status.  Finito  computo  si  quid  in 
manibus  eius  reperiatur,  mox  restituat  cistse  domesticse  thesaiira- 
riorum ;  sin  ei  quicquam  debitum  a  collegio  fuerit,  ipsi  confestim 
persolvatur.     Bona  vero  collegii  qutecunque  fuerint  in  eius  custo-   Yearly  in- 

.     ,  ..,.,.,..  spcctionof 

"X  ^  dia  per  indentviram  accipiat,  ut  alibi  diximus,  et  eadem  ostendat  college  goods 

^^  r  ^  1         '^  '  in  master's 

septem  senioribus  semel  quo  vis  anno  post  fin  em  computi,  qui  cir-   ius'<"iy. 
citer  Natale  Domini  fieri  solitum  est ;  de  ceteris  autem  indenturis 
quae  inter  magistrum  et  alios  fieri  debeant  abunde  tradidimus  alibi. 
'  "  Memorandum  quod  non  convenit  propter  2  (a  word  illegible) "  raarg. 

NN 


274 


33isi)op  jpisi)cr's  Statutes.     (1524) 


CAP.  VI. 
DE  COMPU- 
TO  PER  MA- 
GISTUUM 
KEDDENDO. 

Seniors,  if 
(iissatistiod 
with  muster's 
accoiiipta, 
may  nppeal 
to  visitor  or 
cliaiicellor. 

Natncs  of 
benefactors 
to  bo  ens,'rav- 
ed  on  (ilates 
nffi.\ed  to  the 
altars. 


Three  altars 
to  commenio- 
rato  the  bene- 
factors of 
Iligliam, 
Broraehalo 
andOspringc. 


Et  si  forte  se])tem  seuioribu.s  in  reddendo  coniputo  magister  ipse 
neutiquam  satisfecerit,  ratio  primum  ab  eodein  petatiir;  quam  si 
non  reddiderit,  turn  ad  visitatorera  collegii  in  proxima  eiusdem 
visitatione  res  intiraetur,  nisi  forsan  ipsa  maiorem  exposcat  accele- 
rationem.  In  quo  casu,  si  caucellarii  seu  vicem  eius  gerentis  ab  5 
ipsis  senioribus  ant  maiori  parte  sociorum  imploretur  auxilium, 
eundem  oramus  \\i  quod  iustiim  luerit  definiat  et  partem  aberran- 
tem  iuxta  suam  di.scretionem  refonuet.  Volumus  ut  benefactorum 
Ijrsecijrtiorum  nomina  per  tabellas  cuilibet  altarium  aflRgendas  siniul 
et  dona  quse  collegio  pridem  ipsi  contulerunt  in  registro  quodam  10 
pulcre  et  diligenter  conscribantur;  quo  fiet  ut  tarn  illorum  bene- 
facta  memoriis  hominum  altius  inhserebunt,  quam  ceteri  per  banc 
diligentiani  provocati  libenti\xs  conferent  ampliora.  Ceterum  et 
altaria  tria  pro  benefactorum  et  fundatorum  memoriis  de  Higham, 
Bromebale  et  Ospringe  specialiter  liabendis  designentur.  1 5 


[CAP.  YiL] 
De  tuta  lierum  Custodia. 


Indentures, 
1,  of  property 
in  charge  of 
master ; 


NON  minor  est'  (ut  quidam  ait)  'virtus  tueri  pai-ta  quam  qufe- 
rei-e.'  Quamobrem  et  magno  studio  curandum  est  ut  bona 
quae  dndum  collegio  quresita  sunt  omni  diligentia  conserventur.  20 
Variis  utique  modis  perire  possunt  quse  maximis  congesta  sunt 
laboribus.  Nam  si  domus  in  quibus  reponuntur  hand  satis  munitse 
sint  aut  scrinia  non  satis  obfirmata,  aut  si  quiim  ad  usum  aliquem 
afFerantur  non  dilucidis  scriptis  certo  constiterit  a  quorum  maui- 
bus  repetantur,  aut  si  casu  qiiovis  evidentise  chai'tpeque  et  cetera  25 
munimenta  perdantui",  axit  sigillo  denique  communi  quicquam  in 
gi-ave  collegii  pr?eiudicium  sigilletur,  quis  non  videt  his  modis 
facile  rem  communem  labefactari  posse?  Nos  igitur  singulis  ho- 
rum  periciilis  occun'ere  moliemur.  Et  principio,  quando  res  non 
scmjier  in  suis  latebi'is  obtegenda?  sxmt,  sed  aliquoties  ad  usum  30 
congruum  ellercndfe,  ne  tunc  cum  efferantur  non  tuto  redeant, 
necesse  est  quasdam  indcnturas  et  registra  confici,  niminim  ut  cei"to 
constet  in  quorum  manibus  et  locis  liabeantur.  Volumus  igitur  et 
statuimus  ut  certis  registris  omnia  collegii  bona  describantur,  et 
quoties  quicquam  eorum  ad  usum  aliquem  oporteat  accommodari  35 
certte  fiant  indentura}  sub  modo  ct  forma  de  qua  iam  dictui'i 
sumus.  Primum  do  bonis  collegii  qua^  magi.ster  habet  in  sua  privata 
custodia,  quse  vel  donata  sunt  ad  usum  magistri  vel  mutuata  per 


33isbop  jpisljcr's  ^tntuus.     (1524) 


275 


conseusum  septem  seniorum,  fiant  inter  magistrum  et  seniores  ipsos 
indeuturae  duse,  quanim  altera  pai-s  apiid  magistrum  nominibus 
ipsorum  seniorum  consiguatii  remaneat,  altera  nomine  magistri  con- 
signata  in  cista  excrescentiarum  reponatur;  totiesque  renoveutur 
5  hx  indeuturae,  quoties  ij)sis  septem  scuioribus  utile  videbitur.  Fi- 
ant insuper  indentune  siugulis  aunis  inter  magistrum  et  duos  the- 
saurarios  de  singulis  bonis  quae  sunt  in  eorum  custodia,  quarum 
altera  pars  in  custodia  magistri  couservetur,  altera  in  custodia  tlie- 
saurariorum.     De  bonis  prajterea  qua?  ad  sacellum  spectant  fiant 

^^  etiam  indeuturae  inter  magistrum  et  sacristam,  quarum  una  pars 
apud  magistrum,  altera  apud  sacristam  habeatur.  De  iocalibus 
etiam  omnibus  quae  in  turri  conservantur  duas  indenturas  fieii  vo- 
lumus,  quarum  una  pai"s  in  scriniis  ad  hoc  deputatis,  altera  vero 
sit  in  custodia  magistri.     Conficiatur  et  praeter  hsec  registrum,  quod 

^5  generatim  omnia  coUegii  bona  contineat,  praeter  libros  dumtaxat, 
atque  id  praesertim  infra  duos  menses  post  admissionem  cuiusque 
novi  magistri;  cui  de  tempore  in  tempus  adiciatiu-,  si  quid  accre- 
verit  inscriptu  necessarium.  De  libris  etiam  omnibus,  tarn  his  qui 
in  bibliotheca  repositi  sunt  quam  illis  qui  pro  distributions  con- 

20  servantur,  registrum  seorsum  conficiatur.  Quae  duo  registra  locen- 
tur  in  turri  in  scriniis  ad  hoc  ipsum  assignatis.  Erunt  insuper  et 
alia  duo  registra,  quorum  alterum  complectatui-  exemplaria  omnia 
indenturarum,  obligationum,  acquietantiarum  atque  ceterorum  id 
genus;  altei'um  vero  ijraesentationum  ad  beneficia,  admissionum, 

2  5  electionum  atque  similium.  Quae  duo  registra  volumus  etiam  in 
tuiri  collocari.  Pro  distributionibus  etiam  librorum  qui  separa- 
tim  extra  bibliothecam  conservantur,  quoties  ad  usum  studentium 
commodantur,  volumus  ut  quisque  tales  libros  accipiens  singulo- 
rum  librorum  in  schedula  quadam  inscribat  nomina  cum  inchoa- 

30  tione  secundi  folii  cuiusque  libri;  quas  schedulas  cuiusque  nomine 
conscriptas  tradi  volumus  custodiae  magistri,  quatenus  in  fine  cu- 
iuslibet  anni  dicti  libri  collegio  restituantur;  quod  nisi  mutuator 
quisque  fecerit,  eum  unius  mensis  victu  carere  volumus,  et  nihilo- 
minus  aliis  cogatur   poenis   eosdem  libros   restituere,  sitque    de- 

35  inceps  a  mutuatione'  librorum  aliorum  penitus  exclusus.  Hjbc 
quantum  ad  usum  bonorum  collegii  dicta  sunt. 


CAP.  vir. 

DE  TUTA 

RERUM 

CUSTODIA, 


2,  of  property 
in  charge  of 
bursars: 


3,  of  chapel 
furniture : 


4,  of  jewels  in 
the  tower. 


General  re- 
gister of  all 
tlie  college 
property,  ex- 
cept books. 


Catalogue  of 

books  kept  in 
the  library  ; 
another  cata- 
logue of  books 
knt  out. 
Registers, 

1,  of  inden- 
tures, bonds, 
&c.; 

2,  of  presenta- 
tions to  bene- 
ficeSj  &c. 


Students  bor- 
rowing books 
to  give  to 
master  a  note 
containing 
the  beginning 
of  the  second 
leaf  of  each 
book. 


Books  to  be 
returned  at 
the  end  of  the 
year ;  on  pain 
of  forfeiture 
of  a  month  s 
commons, 
and  loss  of 
the  right  to 
borrow  for 
the  future. 


mutatione  MS. 


276  i3is!)op  Jpisljev's  Statutes.     (1524) 


CAP.  vm. 

DE  CIST^^i 
ET  CI^5TU- 
LIS. 


Great  iron- 
bound  chest 
in  the  tower, 
containing 
three  smaller 
cliests ;  1,  for 
common  seal, 
charter  of 
fmindatiDn, 
and  lettci-s 
patent ;  2. 
chest  of  foun- 
dress, from 
which  the  col- 
lege may  Iwr- 
row  in  case 
of  need  ;  3, 
surplus  chest 
for  suits  or 
purchases  of 
liind. 


Keys  of 
small  chests. 


Register  of 
suri)lu3  cliest. 


Keys  of 
great  cliest. 


Strong  ohost 
containing 
jilale,  &c.  not 
ni  daily  use, 
with  a  regis- 
ter. 


[CAP.  VIIL] 
De  Cistis  et  Cistulis. 

I  AM  de  cistis  et  cistulis  atque  .scriniis  in  qiiibus  quicquid  quod 
asservandum  est  reponi  debeat  subiciemus.     In  turri  primum 
sit  qua^dam  ampla  cista  ciiigulis'  ferreis  communita,  quae  trium  5 
aliarum  cistularum  capax  sit.     Nam  in  ea  contineii  volumus  cis- 
tulam  unam  tribus  seris  commiinitam,  in  qua  praeter  originalem 
cliartam  fundationis  coUegii  simiil  et  litteras  patentes  regise  con- 
cessionis  seu  licentia)  pro  eadem,  sigillum  etiam  domesticum  coUo- 
cetur,  de  cuius  usu  paulo  post  dicemus :  praetei*  banc  cistulam,  in  10 
eadem  arapliori  cista  coutineri  volumus  alteram,  in  qua  quicquid 
ex  debitis  fundatricis  coUegi  potuerit  reponatur,  propter  quod  et 
cistam  fundatricis  earn  vohimus  appellari;  de  qua  quoties  necessa- 
rius  usus  collegii  postulat  iudicio   magistri  et  septem  seuiorum, 
quoi-um  in  liac  re  conscientias^  oneramus,  quiddam  mutuari  po.ssit  15 
in  forma  et  raodo  quem  inferius  pro  cistida  excrescentianun  expli- 
cavimus.     Nam  litec  et  tertia  cistida  similiter  in  ilia  ampliori  cum 
aliis  duabus  est  collocanda;  vocamus  autem  earn  cistulam  excres- 
centiarum.      Facto  comjjuto  quicquid  excreverit  vel  hebdomadatim 
ex  communi  victu  vel  ex  reditibus  et  proventibus  in  tine  cuiusvis  20 
anni,  id  totum  applicabitur  ei  cistiilse,  nimirum  ut  inde  quum 
urgeat  necessitas  ad  usum   collegii  quidpiam   mutuetur,   vel   pro 
litibus  et  placitis,  vel  pro  fundis  aliis  coemendis,  si  tamen  id  Wde- 
bitur  opportunum.     Singulas  harum  trium  cistularum  seris  tribus 
et  omnibus  diversse  fabricfe  volumus  obfirniari;   quarum  scrarum  25 
magister  ipse  tres  custodiet,  hoc  est  de  cistula  quavis  clavem  iini- 
cam,  similiter  et  prtesidens  alias  tres,  hoc  est  unicam  de  qualibet, 
tertias  vero  senior  decanus.    Aderit  autcm  huic  cistulfe  registriim 
quoddam  in  quo  quicquid  (uti  superius  diximus)  annis  singulis  ex- 
creverit inscribatur,  et  si  quid  etiam  quavis  occasione  mutuatum  30 
fuerit,   ipsa  integra  summa  pariter  et  causa  cum  nomenclaturis 
corum  qui  turn  afl'uerint  et  sunmiani  aut  summas  illas  extraxerint 
annotabuntur.     Ceterum  et   ipsa  amjilior  cista,   in  qua  tres  istivs 
locari  volumus,  tribus  etiam  seris  communictur;  quarum  clavem 
unam  servet  iunior  decanus,  reliquas  vero  duas  duo  thesaurarii.  35 
Pro  vasis  item  argeuteis  idque  genus  aliis  quae  non  sint  in  quo- 
tidiauo  usu  tuto  custodicndis  erit  alia  cista  fortiter  commiuiita, 
tribus  etiam  firmata  seris;  huius  clavos  magister  et  i)ra>sideus  at- 
1  siiitrulis  MS.  '^  consrientia  ^FS. 


^fsibop  Jfisbet's  Statutes.     (1524)  277 

qvie  senior  decanus  siugulatim  scrvabunt.     Volumiis  etiam  iit  in    cap.  viir. 

^  -1       •  1  .  .  DE  CISTIS 

liac  cista  registrum  sit  quod  singula  quajque  contmeat  qua3  m  ea  j.^  cistu- 
continentur.  Et  quoties  aliqnid  exemptum  a  cista  fuerit,  continuo  lis. 
scribantur  in  ipso  registro,  tani  quicquid  exemptum  sit  quani  dies 
5  quo  eximebatur,  et  per  quos,  pariter  et  eximendi  ratio.  Quod  si- 
militer observetur  in  restitutione,  quam  citra  moram  longam  fieri 
volumus,  ex2)edita  causa  pro  qua  facta  fuerat  exemptio.  De  cista 
vero  thesaumriorum  satis  abunde  diximus  in  statuto  'de  officio 
thesaurariorum/  ut  nihil  oporteat  inculcari  denuo.  Sed  hactenus 
10  de  cistis  et  cistulis  dixisse  sufficiat  hie. 


[OAR  IX.] 
De  Loots  in  quibus  ista  reponencla  stint. 

ClETERUM  adliuc  oportet  sint  receptacula  qujedam  amplioris 
'  capacitatis  quse  cistas  praedictas  capiant,  de  quibus  iam  dice- 
15  mus.     Inter  haec  occurrit  primum  turris,  de  qua  satis  intelligi 
poterit  ex  his  quse  iam  proxime  diximus  quibus  usibus  deputa- 
bitur.      Yerum   quia  molestissimum  fore  non  ambigimus,  si  pro 
quovis  negotiolo  magister  et  decani  et  thesaurarii  tot  gradus  con- 
scensuri  sunt,   commodum    arbitramur  ut  cubiculuni  illud  quod 
20  sxibtus  cubiculum  interius  magistri  locatur  transferatur  in  serarium 
quoddam,  in  quo  cistam  thesaurariorum  reponi  volumus  et  vel  ibi 
vel  in  coenaculo^  communi  receptiones  omnes  fieri  ceteraque  peragi 
quje  docuimus  in  statuto   *de  thesaurariis.'     Reliquse  vero  cistae 
maneant  in  ipsa  turri,  nee  inde  moveantur  unquam,  nisi  quurn 
2  5  necesse  fuerit  cistulam  sigilli  communis  in  sacellum,  ut  mox  dice- 
mus,  deportari.     Ceterum  ostium  utriusque,  nempe  turris  et  the- 
saurarii, duabus  seris  obfirmari  volumus,  ita  quod  duae  claves  pro 
ostio  turris  inserviant  etiam  duabus  seris  ostii  thesaurarii;  earum- 
que  clavium  custodes  ei-unt  magister  et  senior  decanus.     Prseter 
30  haec  duo  receptacula  tertium  erit  sacrarium  seu  vestiarium,  in  quo 
recondi  volumus  quae  ad  sacellum  attinent,  hoc  est  vestimenta, 
calices  aliaque  vasa  atque  ornamenta  sacra,  pariter  et  libri  divinis 
officiis  accommodati;  haec  omnia  volumus  in  vestiario  conserventur 
per  sacristam,  nisi  forte  per  magistrum  et  septem  seniores  quaedam 
35  illorum  tutiori  munitiorique  loco  reponenda  videbuntur.     Porro 
sacrista  quispiam  erit  e  sociis  deputatus  per  magistium  et  septem 
seniores,  qui^  praeter  commune  stipendium  peculiare  quoddam  in- 
super  accipiet,  px'out  in  statuto  *de  stipendiis  sociorum'  dicemus. 
^  senaculo  MS.  2  c^j  -^i^_ 


Tower. 


To  save  thu 
labour  of 
climbing  tlic 
tower  steps, 
the  treasu- 
rer's chest 
shall  be  kept 
in  the  cham- 
ber under  the 
master's  inner 
chamber;  and 
in  this  lower 
treasury  or 
in  the  parlour 
money  shall 
be  received. 


Keys  of  tower 
and  treasury 
to  be  kept  by 
master  and 
senior  dean. 


Vestry. 


Sacrist. 


278 


a3isi)op  Jpisijcv's  Statutes.     (1524) 


CAP.   IX 

DE  LOCIS 
IN  QOIBUS 
ISTA  HEPO- 
NENDA 
SUNT. 
His  office. 

Yearly  in- 
spection of 
chapel  fur- 
niture. 


Books  to  be 
chained  in 
library.   Mas- 
ter, fellows, 
and  others 
approved  by 
master  or  his 
deputy,  to 
have  access 
to  library. 

Master  may 
grant  the  use 
of  a  private 
key;  no  stran- 
ger to  enter 
except  by 
special  leave 
and  in  the 
company  of  a 
fellow  or 
sworn  scho- 
lar. 


t)pcn  books 
to  be  closed ; 
door  to  be 
locked. 


Papal  bulls, 
episcopal  let- 
ters, appro- 
priations of 
churches,  or- 
dinations of 
vicar.s,  royal 
and  other 
charters,  and 
original  seal- 
ed book  of 
stjvtutes,  to 
be  kept  in 
strong  chest 
in  tower. 


Acl  sacrLstam  autem  pertinebit  prospicere  decori  doiniis  Dei,  et 
quod  omnia  curse  sufe  cominendatii  fidelitei'  obsei-vabit  ne  per  in- 
ciuiam  suam  pereant,  sacram  pariter  et  sacramentalia  quoties  opor- 
tuerit  vel  per  se  vel  per  substitutum  suum  administrabit,  curabit- 
que  ut  nee  vinum,  panis  aut  cerei  ceterave  quae  ad  sacra  faciunda  5 
requiruntur  desint  iu  sacello;  singulis  item  amiis  intra  octo  dies 
ante  vel  post  sacelli  dedicationem,  praesente  magistro  vel  eius  vices 
gercnte  atque  altero  decanorum  et  altero  thesaiu-aric^rum,  singula 
iuxta  dictas  indenturas  indicabit  perspicue,  realiter  et  visibiliter, 
iiimirum  ut  quae  reperta  fuerint  dilacerata  detritave  confestini  aut  lO 
resarciantur  aut  restituantur  pro  eis  nova, 

Postremum  receptaculum  erit  bibliotheca,  in  quo  libros  omnes 
repositos  catenulis  fen-eis  alligari^  volumus,  ad  quos  nee  aditus 
patebit,  nisi  magistro  et  cuique  sociorum  atque  his  quos  magister 
aut  eius  vices  gerens  dignos  comprobabit  ut  ingrediantur.  Per-  1 5 
mittimus  etiam  ut  quivis  cui  magister  id  concesserit  clavem  pro- 
priam  liabeat,  qua  libere  quoties  ei  videbitur  accedat;  venuu  ita 
ne  secum  externos  inducat,  nisi  prius  obtenta  venia  a  magistro 
aut  eius  vices  gerente,  sed  neque  alium  vel  alios  introducat"'',  nisi 
cum  quibus  ipse  vel  alius  dicti  collegii  socius  aut  discipulus  iuratus  20 
adsit  continue  personaliter,  et  pro  quo  vel  quibus,  si  quid  dispendii 
perpetrarint,  veliut  respondere.  Ceterum  quisquis  in  bibliotheciim 
se  receperit,  hunc  mouemus  ut  ibi  modeste  se  gerat,  uemini  se 
praestans  impedimentum ;  et  si  quid  aben'atum  ibi  aut  in  libris 
aut  fenestiis,  si  levi  quadam  opera  nequeat  ijjse  resarcire,  magistro  2  5 
sen  viceni  eius  gereuti  detegat,  quo  jjrotinus  reformetur,  libros 
apertos  in  recessu  claudat,  pariter  et  ostium  bibliothecae ;  si  quis 
aliter  fecisse  depreliensus  fuerit,  is  poenam  incurrat  qualem  de 
sermone  Latino  negligentibus  mox  dicturi  sumus. 

Inter  bona  collegii  non  infima  chartas  et  evideutii^  ac  cetera  30 
scripta  quae  ad  fundos  et  terras  defendenda  pertinent  aduuinera- 
mus.  Quamobrem  ut  ista  quoque  diligenter  observentur  solUcite 
providendum  est.  Volumus  igitur  et  statuimus  ut  evidentiae, 
chartae  munimentaque  singula  et  scripta  qua^que  quae  ad  defensio- 
nem  terrarum  attinent  intra  turrim  exaction  quadam"^  locentiu-;  o^ 
ita  ut  in  cistti  quadam  valida  tribxis  diversas  fabricae  seris  obfirmata^ 
cuncti«  bull»  apostolica;  litteraeque  episcopates  cum  proce.ssibus, 
ai)propriationes  ecclesiarum,  ordinationes  vicarioruin,  chartJB  regiie 
pariter  et  aliomim  doniinorum  originalia  qua'tpie  munimeiit:i,  piw- 

'  allegari  MS.  ^  "  nisi  prius — introducat  "  undcrliiuHl. 

■*  Sui)j)ly  "cura."  '  Supply  "  couserventur." 


iaistop  iFisf)er's  ^tntutes.     (1524) 


279 


sertiin  ea  quaj  sunt  maioiis  ponderis,  duabus  tantum  chai-tis  ex- 
ceptis,  nempe  rcgia"  licentiaj  et  fiiudatiouis  dicti  collegii,  de  quibiis 
ubi  reponentui'  supra  diximus.  Aderuiit  etiam  et  originalia  statuta 
nostro  sigillo  communita,  unde  si  quid  in  exemplaribus  aberratum 
5  sit  certitude  rei  petatur.  In  scriniis  autem  ad  hoc  deputatis  intra 
eandem  turriin  omnia  transcripta  bullarum  apostolicarum,  charta- 
rum  regiarum,  computi  thesaurariorum,  indentiu'se  magnae  et  arre- 
ragiorum  conserventur.  Sunt  et*  alia  quoque  scrinia  pro  uno  quo- 
que  coinitatu  disposita  intra  eandem  turrim,  in  quibus  et  scriniola 

10  distincta  locentur,  quae  chartas,  munimenta,  scripta,  computos, 
rotulas  curiariim,  rentalia  quoque  et  terraria  cum  limitibus  et 
bundis  fundorum  quatenus  ad  quodvis  manerium  aut  beneficium 
collegio  appropriatum  in  quovis  comitatu  spectant*.  Rentalia  vero 
sen  terraria  cum  certis  limitibus  siugulo  quoque  duodecimo  vel  ad 

1  5  summum  vigesimo  volumus  anno  renovari,  nimirum  ut  ita  constet 
ubi  quum  necessitas  id  postulet  districtio  fieri  debeat,  et  ne  quavis 
fundi  portiuncula  maiori  cuipiam  "vdcina  subdole  devoretur  ab 
eadem.  Sed  et  quum  ad  securitatem  evidentiarum  spectet  ut 
nemini  facile  monstrentur,  nam  inde  multa  pericula  creberrime 

20  sunt  oborta,  ob  id  districte  proliibemus  ne  magister  aut  quivis  alius 
dictas  evidentias  ostcndat  aut  earum  aliquam  aut  exemplar  quodvis 
alicxiiiis  evidentise,  prsesertim  eius  in  qua  tangitur  ius  aut  titulus 
possessionis  collegii,  nisi  qusepiam  urgens  necessitas  impellat,  et 
turn  nisi  matura  deliberatione  cum  septem  senioribus  habita  peti- 

25  toque  consilio  iurisperitox'um  de  quibus  maiorem  habent  confiden- 
tiam  ostendantur,  si  tamen  ita  videbitur,  sic  enim  devitabunt 
sinistras  aliorum  imaginationes,  et  ai'tificiosas  excogitationes  e  qui- 
bus evenii-e  damnum  baud  pusillum  collegio  possit. 

Sigillum  denique  commune  sive  domesticum  tanto  sollicitiore  ^ 

30  custodia  ccnsuimus  muniendum,  quod  ex  eius  abusu  plurinia 
damna  non  semel  audivimus  aliis  contigisse.  Statuimus  igitur  et 
ordinamus  quod  quoties  aliquid  sigillandum  hoc  sigillo  fuerit,  pro- 
ducatur  hsec  cistula  primum  in  sacellum  collegii,  neque  usquam 
aperiatur,  nisi  in  pra^sentia  sociorum  omnium  aut  saltern  maioris 

35  pai-tis  eonindem;  producent  autem  hi  qui  claves  eius  gei'unt, 
nempe  magister  et  prsesidens  et  senior  decanus.  Nam  absque  prse- 
sentia  et  assensu  magistri  nihil  sigillari  volumus;  quicquid  vero 
sigillabitur,  id  debet  in  altei'a  duorum  registrorum,  de  qmbus  ante 
diximus  exemplaria  prsesentationum  aut  obligationum   contineii, 

40  plene    et  aperte  conscribi,    deinde  cunctis  audientibus  in  sacello 
'  at  MS.  2  Supply  "  contineant."  ^  soliciore  MS. 


CAP.  IX. 
DE  L0CI8 
IN  QUIBUS 
ISTA  KEPO- 
NENDA 
SUNT. 

Copies  of  bulU 
ana  charters, 
bursiirs'  ac- 
cumpts  and 
indentures  of 
arrears. 

Boxes  of  char- 
ters, ac- 
compts,  court 
rolls,  rentals, 
terriers  and 
bounds  for  all 
college  ma- 
nors and 
bcnetices. 

Renewal  of 
rentals  and 
terriers. 


Caution  in 
shewing  evi- 
dences. 


Use  of  com- 
mon seal. 


280  i3isl)op  JIfisfjfi's  ^tatuus.     (1524) 


CAP.  IX. 

1>K  LOCIS 
IN  QU1BU8 
I8TA  REPO- 
NENDA 

SUNT. 


Penalties  for 
unsUtutablc 
use  of  the 
seal. 


College  plate 
not  to  be 
l)!iwncd 
or  lent  to 
strangers. 


palam  recitari  et  cum  registro  conferri,  ne  qiiovis  verbo  dissciitiat 
ab  coileni :  po.streino  si  per  pra'sidcntem  et  inaiorem  pai-teni  socio- 
riuu  liabita  matuia  deliberatione  tale  scriptum  comprobetiir,  iani 
sigillum  ei  spectantibus  sociis  aj)ponatiir.  Quicquid  autem  contra 
formam  liuius  ordinatioiiis  ab  aliquo  sigillatum  fuerit,  id  omui  0 
robore  firmitateque  carere  volumus  atque  i)ro  nihilo  ducimus  et 
haberi  iubemus.  Sed  et  magistrum  atque  prsesidentem  et  singulos 
omnes  qui  contra  formam  pnescriptam  quiccjuid  sigillaverit  et  prse- 
dictum  sigillum  consenserit  apponendum  aut  litteris  quibiisvis  aut 
scripto  cuiquam  aut  albai  chartse  seu  membrante  cuipiam,  non  solum  I O 
il)So  facto  periurium  incurrat,  verum  etiam  omne  ius  et  emolumen- 
tum  aniittant,  et  e  vestigio  j)rivatos  eos  eisdem  esse  decemimus  eo 
ipso.  Sed  et  ]:)rjeter  h?ec  ])ro  damnis  et  iniuriis  si  qiife  ratione 
temeritatis  buius  illata  fuerint  aut  verisimiliter  inferenda  vigore 
prsesentis  statuti  satisfacere  teneantur.  Res  denique  collegio  quse-  1 5 
cunqiie  sunt  argente»,  cuiusmodi  simt  calices  et  cetera  vasa  altai-is 
quje  ad  sacellum  pertinent,  sive  alia  A'asa  qufe  ad  aulam,  promum 
et  condum  spectant,  uti  sunt  pocnla,  cochlearia,  salina,  ampliores 
craterse,  pelves  et  vircei,  nee  alicnari  nee  impignorari  neque  mu- 
tuari  aut  commodari  2)ermittimus  cuivis  extra  collegii  septa'. 


20 


Master  to  re- 
ceive yearly 
£>>.  a?,  id.  as 
stipend,  20.V. 
for  livery,  52.?. 
for  commons 
and  a  sliare  of 
the  additional 
allowance. 


Master's  bar- 
ber and  laiin 
dress  to  bo 
paid,  and 
bread,  wine 
and  wax  for 
injusscs  to  be 
prorided  by 
the  college." 

Master's 
chambers. 

Master's  gar- 
den and  01' 
chard  near 
bis  (bambcrx, 
.stable  and 
south  close 


[CAP.  X.] 
Be  Magistri  Stipend  to. 

ET  lie  tot  labores  a  magistro  suscipiantur  citra  quod^is  compen- 
dium, volumus  et  statuimus  qnod  magister  sive  custos  collegii 
prtedicti  quisque  pro  tempore  suo  recipiet  ob  administi'^tionis  suae  25 
diligentiam  prseter  communem  victum  liebdomadarium  et  jirseter 
togam  aniiiiatim  sex  libras  et  tros  solidos  ac  denarios  quatuor  ad 
singulas  anni  quartas  sequis  poi*tionibus  ei  persolvendas,  pro  toga 
vero  singulis  annis  vigiuti  solidos,  ac  demum  pro  commiini  victu 
denarios  duodecim  singulis  percipiet  hebdomadis  una  cum  auctarii  30 
[tortione.  Habeat  insuper  barbitonsoris  operam  et  lotricis,  panis 
quoque  ac  vini  et  cera3  quantum  ei  necesse  fuerit  pro  missis  cele- 
biandis,  ex  ipsius  collegii  sumptibus.  Habeat  et  camei'as  post 
decessum  meum,  quas  mihi  superius  reservavi.  Haboat  etiam 
liortum  et  pomerium  quse  cameris  vicina  sunt.  Haboat  et  locum  35 
pro  stabnlo  simul  ct  clausuram  australem  ultia  pontem,  sic  quotl 
noniini  sociorum  aut  discij)ul()rum  in  ea  deaiubulandi  libcrtas  aufe- 
ratur.  Sed  et  in  ceteris  omnibus  qure  magistro  sociisquo  communia 
'   "hoc  non  potest  neque  decet"  marg. 


iJisfjop   jFisfjcfs   Statutes.     (1524)  281 

sunt  seiniJCi'  in-a'feratiir,  iiimirum  ut  ipse  tarn  in  ferculis  qiiani  in      ^^^-  ^^ 

...  .  :    .  DE  MAGIS- 

poculis  et  in  ceteris  id  genus  optionem  liabeat  et  qiiod  sibi  prje-  xki  sti- 

cipuum  visum  fuerit  eligat,  si  velit.    Licebitque  eidem  quam  diu  se  p^^ndio. 

tiduni  et  diligenteni  exhibuerit  in  rei  doniesticae  aduiinistratione  bnOge.  cfoso 

5  statutorumque  liorum  observatione  beneficia  promotionesque  quot-  fellows  and 

quot  legitime  consequi  poterit  una  cum  ipso  magistratu  possidere.  Master  to 

Cetenuu  de  collegii  bonis  nullus  magistrorum  quicquam  in  suum  c-hoiceof 

privatum  usum  convertat  prreter  ea  quse  iam  diximus  et  quae  per  table.** 

statuta  palam  ei  conceduntur.     Advertentes  tamen  eius  viri  qui  ^fYen"fi?es^"^ 

I O  nunc  est  niagister,  nenipe  Nicholai  Metcalfe,  diligentiam  et  studium  '^?^j*;  ma'sTc'r*- 

erga  profectum  collegii  simul  et  labores  baud  medioci-es  quos  indies  ^'"'' 

,,  ° .  .       ^  Master  not  to 

ipsius  absolvendi  gratia  suscipit,  libras  decem  annuatim  supra  com-  take  college 

.  .....  property  for 

niunem  victum  et  togam  et  cetera  de  quibus  iam  diximus  vice  Insow-npri- 

°  ^  vate  benefit. 

stipendii  concedemus,  quam  diu   futuinis  est  collegii  magister  et  The  present 

15  liaec  statuta  curaverit^  observari  gnaviter.     Ceterum  postquam  ille  Metcalfe,  oii 

,,..        .  ..  ,..  •/>/•  account  of  his 

magistratum  quocunque  modo  dimisent,  nemmi  ex  ams  qui  lutiii'i  devotion  to 

.      .  ,  -  .  the  college, 

sunt  magistri  stipendio  tan  to  donari  permittimus ;  sed  quod  resi-  to  have  a  sa- 
duum  fuerit  ex  illis  decem  libris  supra  portionem  superiiis  magistro 
limitatam^  in  rem  collegii  quam  primum  verti  iubemus. 


20  [CAP.  XT.] 

De  Magistri   Vicario. 

CUM  autem  magistro  permiserimus  quatenus  ob  sua  negotia 
possit  a  coUegio  plusculum  abesse,  par  est  ut  de  quopiam  ad- 
ministratore  vicario  dum  ipse  magister  abfuerit  provideatur.     Yo- 

2  5  lumus  igitur  et  statuimus  quod  ut  citia  grave  dispendium  admini-   Quality  of 

,       ,.       .       ,  ,.  .  ...  ...       president  or 

strationis  domesticse  magister  abesse  potent  qvuspiam  e  socus  vir   \ice-master. 
probis  moribus  et  aptus  ad  res  gerendas  per  magistrum  et  maiorem 
partem  septem  seniorum  eligetur  ad  officium  prsesidentis.     In  qua 
elections  si  magister  et  seniores  consenserint,  bene  fuerit :  sin  mi-  Election  to 

.,,  .  .         .  rest  with  mas- 

go  ^'^^i  1^16  pi'o  prsesidente  vicarioque  magistri  habeatur  quem  pro   terandse- 

illa  vice  magister  deputaverit.     Eius  autem  officium  erit  absente   ^'^^  °^  <^'^'*- 

°  ^  greement, 

magistro  aut  aliter  impedito  curare  singula  quse  ad  moderationem  ^^"*  master. 

et  gubemationem  tam  rerum  collegii  quam  studentium  et  ministro-  office. 
rum',  perinde  ac  si  magister  ipse  prsesens  facturus  esset,  paucis 

3  5  exceptis  de  quibus  postea  dicemus.     Cetei-um  protinus  ut  electus  President  to 

fuerit,  volumus  ut  in  prsesentia  sociomm  omnium  qui  domi  fuerint   ^*^  ^'""^"' 
aut  maioris  partis  eorundem  iui'amentum  prsestet  corporate,  tactis 
1  curaverint  MS.  2  liinitatum  MS.  3  Supply  "spectant." 

O  O 


282 


<l3isl)op  Jpisljer's   Statutes.     (1524) 


CAP.  XI. 
DE  MAGIS- 
TRI  VICA- 
KIO. 

Allowed  to 
hold  a  bene- 
fice with  cure. 


E.\cused  from 
college  dispu- 
tations. 

President  de- 
prived by 
mjister  to  be 
appointed 
preacher  or 
to  resign  his 
benefice. 


President  to 
represent  the 
master  in  his 
absence. 


President 
leaving  col- 
lege in  mas- 
ter's absence 
to  appoint  a 
dejiuty. 


Vice-master 
not  to  hold 
elections  of 
fellows  or 
scholars,  nor 
to  make  or- 
dinances, nor 
to  use  the 
common  seal, 
untess  with 
the  masters 
sanction  in 
cases  of  ne- 
cessity. 

Vice-master 
to  act  as 
master  during 
a  vacancy, 
and  to  render 
an  accompt 
to  the  new 
master. 


sacrosanctis,  quod  officium  ilhid  .sibi  conimissiuu  fideliter  et  dili- 
gciiter  administrabit.  Hiinc  igitur  quo  vigilantiori  studio  rem 
ipsam  peragat,  non  solum  distributionis  cuiusdam  de  qua  in  socio- 
rum  stipeudiis  mentionem  fecimus  volumus  esse  participem,  verum 
etiam  ut  sacerdotium  aliquod  curatum  accipere,  quanticunque  va-  5 
loris  ipsum  sit',  et  idem  una  cum  emolumentis  collegii  possidere 
liceat,  hoc  statuto  decevninms.  Quin  et  eundem  absolvimus  a  scho- 
lasticis  exercitiis  qute  domi  fiunt,  nisi  sponte  sua  voluerit  interesse. 
Quod  si  postea  fortassis  aut  negligens  in  officio  suo  aut  non  bene 
sibi  cum  magistro  congruens  aut  ob  aliam  causam  dignus  quem  10 
magister  amoveat,  tunc  volumus  ut  unus  e  concionatoribus  fiat,  si 
labores  tales  subire  iuxta  statuta  et  possit  et  veHt,  alioqui  careat 
deinceps  omnibus  emokimentis  collegii,  nisi  foi-te  satius  duxerit 
carei-e  sacerdotio  suo.  Quoties  vero  magistrum  abesse  contigerit, 
huic  socios  ceteros  in  absentia  magistri  parere  volumus,  et  idem  in  i  5 
eorum  coetu  dum  congregantur  et  in  consultationibus  omnibus  ac 
negotiis  utilitatem  et  honorem  collegii  spectantibus  ubique  pi*»- 
sideat  ac  primus  sit.  Quod  si  forsan  et  Lunc  abesse  contigerit  ipso 
eodem  tempore  quo  iam  abest  magister,  volumus  ut  ante  profec- 
tionem  suam  alteri  cuidam  idoneo,  quousque  vel  magister  vel  ipse  20 
domum  redierit,  magistri  vices  committat,  recepto  coram  sociis 
simili  iuramento  quale  pridem  ille  prtestitit.  Nullus  tamen  ma- 
gistri vicarius  absente  magistro  socii  cuiuslibet  aut  discipxili  faciat 
electionem,  neque  ordinationes  ullas  instituat,  neque  si  quid  aliud 
magister  ante  suam  a  collegio  profectionem  illi  vetuerit,  neque  lit-  25 
teras  demum  aliql^as  communi  sigillo  consignet,  nisi  maxima  fuerit 
id  ipsum  faciendi  necessitas  et  cui  necessitati  magister  per  suas  lit- 
teras  absens  assensum  prtebuerit.  Quo  casu  res  fiet,  pitesentibus 
omnibus  sociis  qui  intra  universitatem  sunt  .ic  eisdem  omnibus  si 
fieri  potest  assentientibus  aut  saltem  septem  ipsis  senioribus.  Ce-  30 
terum  postquam  e  vita  magister  excesserit,  is  cui  magister  vices 
suas  commisit  administrabit  et  de  necessariis  omnibus  collegio  pro- 
videbit,  donee  alius  electus  fuerit  magister,  de  cuius  electione  mox 
dicturi  sumus.  Sed  et  de  singulis,  si  qua;  forte  receporit  aut  vaca- 
tionis  tempore  aut  functionis  suje  sub  magistro,  fidelem  computum  35 
sociis  omnibus  ante  })r£emonitis  ct  interesse  volentibus  redditurus 
est,  quam  primum  novus  magister  fuerit  electus. 

»  flic  MS. 


ijisfjojp   Jfisijer'3   Statutes.     (1524)  283 

CAP.   XII. 
[CAP.    XII.]  DEMAGIS- 

TRI  ELEC- 

De  Magistri  Electione  et  primum  de  Qualitatihus  eligendi.  tione  et 

PRIMDM  DE 

/^APUT  cetei'is  membris  et  congeneum  esse  pariter  et  eisdem 


U 


providere  simul   et  opitulari  diligenter  opoi'tet.     Statuimus  gendi. 
5  icciico  quod  nemo  deiuceps  in  magistrum  eligatnr,  nisi  quern  socii  ni^^J^r"'^ "'^ 
piobabiliter  speraverint  rem  domesticam  fideliter  ac  prudenter  ad- 
ministraturum,  statuta  nostra  diligenter  observaturum,  bona,  fun- 
dos,  praidia,  possessiones,  privilegia,  libertates  et  demum  quicquid 
iure  collegio  i)ertinet  pro  suis  viribus  tutaturum.     Sit  et  idem  in   M.istcr  elect 

*=       f  *  _  to  be  B.D.  or 

10  saci-a  theologia  baccalaureus  aut  doctor,  aut  ad  minimum  qui  post  ^;^t't°have 

susceptum   in  artibus  magisterium   sacrfe  theologiae  studio  fnerit  wy'sinccto 

deditus.     Sit  itidem   promotus  aut  verisimiliter  promoveudus  ad  and\o''iiavif' 

tarn  amplum  beneficium,  ut  posset  ii)se  commodius  gerere  magis-  J,"  fn  prospect 

.,  CI-""  T  i.  "J."  X  •  1"*      a  benefice 

tratum.     bi  quis  eiusmocu  repertus  sit  cui  cuncta  quae  lam  dixi-   large  enough 
15  inus  adsunt  idoneusque  videatur  aut  omnibus  aut  maiori  sociorum   calls  of  his 
parti,  eundem  in  Domino  praecipimus  eligendum. 

Appendix  de  his  quce  necessario  antecedunt  Electionem. 

ET  quoniam,  ut  indecorum  est,  ita  veliementer  et  incommodabit 
collegio,  si  diutius  ipsum  acephalum*  fuerit,  hoc  est  sine  ca- 
20  pite,  statuimus  igitur  ut  quoties  hie  maoristratus  vacaverit,  time   The  vice- 

■i        '  01  o  J  master  to 

proximo  die  postquam  ea  res  innotuerit,  relictus  magistri  vicarius,  f,ot!cl^o*f'lhe 
quern  praesidentem  haberi  pro  tempore  vohimus,  sociis  omnibus  ma^uTr""^'' 
qxii  tum  erunt  convocatis  rem  aperiat;  sed  et  schedula,  qupe  diem 
et  horam  electionis  novi  magistri  contineat,  publicitus  ostio  sacelli 
25  magis  frequentato  per  duodecim  dies  continuos  sit  affixa.  Quo 
dierum  numero  volumus  expectari  ceterorum  sociorum  (si  qui  tum 
abfuerint)  accessum,  neque  enim  aliter  eos  opoi'tebit  admoneri  sive 
de  vacatione  seu   de  novi  magistri    electione   futura.     Transacto   On  the  day 

.       .       of  election  a 

ifjitur  die  duodecimo,  mane  cn-citer  Jioram  octavam  diei  electionis   mass  of  the 
°  ...  .  "o'y  Ciiiost 

30  socii  simul  et  discipuli  cuncti  congi-egentur  in  sacellum,  illicque  ad   *"  ^f^^T 

praesidentis   mandatum  missa  primum  de  Spiritu  Sancto  sollemni-   \^J^^-^  ^y^^^ 

ter  et  devote   celebretur.     Qua  finita  et  ceteris  omnibus  praeter   I'sread. 

ipsos  socios  exclusis,  prsesidens  palam  leget  illis  auscultantibus  sta- 

tutum  nostrum  '  de  qualitate  custodis  eligendi.'     Quo  lecto,  praesi-   Electors' 

35  dens  ipse  primum  inspectis  et  tactis  sacrosanctis  Dei  Evangeliis 

iuramentum   his   verbis  conceptum    prsestabit.     "  Ego  N.   Deum 

testor  et  haec  sancta  Dei  Evangelia,  me  in  hac  electione  magistri 

*  acaphalum  MS. 


oath. 


284  i3isi)op   JFisIjtr's   Statutes.     (1524) 


CAP.  XII. 
DE  MAGIS- 
TRI  ELEC- 
TIONE. 


Scrutiny, 


lie  whom  all 
tlie  fellows 
present,  or  a 
majority, 
support,  to 
be  aerlared 
master. 


iain  colebrauda  tenorem  liuiu.s  statuti  niiper  lecti  fideliter  et  sin- 
cere servaturuin,  ac  ilium  pro  magistro  futuro  nominaturum,  quern 
hoc  statiitum  siguificare  et  describei'e  raea  conscientia  iudicabit 
exacting,  omui  illegitimo  affectu  timoreque  et  odio  postbabitis." 
Quod  iuramentum  et  ceteri  onmes  prajstabunt,  alter'  post  alterum,  5 
ordiiie  quisque  sno,  et  eandem  iurameiiti  forniam,  quoties  electio- 
nem  i2)sam  denuo  forsan  attemptaveriut,  semper  antequam  ipsam 
aggrediantur  a  singiilo  quoque  socioriun  prsestari  volumus. 

Si  poterint  unanimiter  in  aliquem  unum  consentire. 

POSTQUAM  huiu.smodi  iuramentum  ab  unoquoque  socionnn  10 
prajstitum  fueiit,  volumus  et  sttvtuimus  quod  ipse  prfesidens 
cum  alio  socio  maxime  seniori  tum  in  villa  prtesenti  scrutinio  prae- 
sint,  et  ceteri  per  ordinem  singidi  socii  tarn  suum  quam  eligendi 
nomen  in  schedula  sciibant,  scriptumque  duobus  illi.s  tradant  so- 
ciis.     Quod  si  tunc  per  \iam  Spiritus  Sancti  concordibus  auimis  I  5 
iiemine  dissidente  in  quempiam  eiusmodi  virum  consensennt,  qua- 
ils in  stiituto  ante  lecto  descriptus  est,  ant  si  maior  jiars  omnium 
super  aliquo  eiusmodi  consenserit,  volumus  et  statuimus  quod  is 
absque  mora,  nullo  prorsus  ordinarii  aut  visitatoris  cuiuslibet  iuris- 
dictionem  ordinai-iam  pra>tendentis  pctito  consensu,  per  pra}siden-  20 
tern    raagister  collegii   pronuntietur  his  verbis.      "Ego   N.   huius 
collegii  prsesidens  unanimi  consensu  maioris  partis  omnium  socio- 
rum  proniintio  iam  electum    in   magistrum  huius  collegii  virum 
egregium  N.  N."     Qua  pronuntiatioue  facta,  mox  illius  assensus, 
sive  prjesens  sive  absens  fuerit,  quam  ])rimum  fieri  poterit  expec-  25 
tctur^      Qui  SI  protinus  assenserit,  agantnr  Deo  gratia?  quod  tarn 
feliciter  negotiiim  successerit;  sin  ipse  sic  electus  ofticium  recusa- 
verit,   ad  alterius    electionem  omnes   iterato   conveniant,   servata 
quoad  fieri  potest  iii  omnibus  forma  priori. 


In  rase  of 
disii^Tceinont, 
five  iir  srvrii 
fellows  to  lie 
elected,  who 
shall  appoint 
the  master. 


Si  maior  pars  inter  se  non  convenerit  de  quopiam  sibi  j^rceficiendo    30 

Jfagisti'o. 

QUOD  si  forte  nequeant  intra  biduum  omnes,  aut  saltem  maior 
pars,  coiicorditer  in  uiium  aliquem  eligendum  couvonire,  sta- 
tuimus quod  tum  per  maiorem  partem  totius  numeri'  omnium 
sociorum  duo  ex  ipsis  assigneiitur,  alter  do  tribus  iuxta  admissio-  35 

'   "posthabitLs— alter"  om.  MS.,  but  a  caret  marks  the  omission.  See  above, 
p.  y,  1.  19. 

="  e.xpcctatur  MS.  »  numenim  MS. 


13is!)op   jpis^a's   Statutes.     (1524)  285 

nem  suam  senioribus,  alter  de  tribns  iunioribns,  qui  turn  sua,  turn     cap.  xii. 

,  DE  MAGIS- 

ceterorum  omnium  examiuabuut  vota,  pro  nominandis  qumque  aut   5,^1  elec- 
septem  ex  toto  Bumero  sociorum  magis  idoneis,  quibus  ceteri  sua   tione. 
suffragia  pro  futuro  magistro  eligendo  comproraittaut ;  sic  quod  in 
5  ilia  uoniinati(me  hi  qui  de  aliis  fueriut  comitatibus,  quam  de  illis 
novem  qui  trans  Humbriae  Trentseque  fliunina  sunt  inferius  me- 
morandi,  medietatem  non  excedant.     Hsecque  fieri  omnino  volu-   ^^f [],*|rn "'°° 
mus  intra  septem  dies  a  priuium  temptata  electione,   sub  pcena   g°^rdej^ 
periurii  lis  qui  pertinacius  absLstunt  incuiTenda,  simulque  et  eorum 

I  o  suffragia,  si  qui  eiusmodi  fuerint,  ipso  facto  suspensa  sint.  Hi 
vero  sic  nomiuati,  mox  in  couspectu  omnium  tactis  Sanctis  Dei 
Evangeliis,  iurab\int  se  designaturos  magistrum  aliquem  suis  iudi- 
ciis  idoneum  iuxta  statutum  pridem  lectum.  Quo  iuramento  prae- 
stito,  ille  in  quern  maior  pars  illomm  quinque  aut  septem  consen- 

1 5  serit,  pro  magistro  collegii  mox  habeatur,  et  per  seniorem  ex  ipsis 
pro  vero  electo  pronuntietur,  iuxta  modum  in  priori  statute  de- 
scriptum. 

Be  svhsequentihus  Electionem. 

ELECTO  pronuntiatoque  novo  magistro,  mox  litterse  super  ea 
re  conficiantur  et  sigillo  ipsius  collegii  consignentur.     Quas   vi'cc"dfamfei'-' 
quidem  litteras  simul  et  electum  ilium  (quoad  primum  fieri  poterit)   mit\i?c  new 

•  1  ,.  .  .  .  ....  master,  who 

prsesideus  una  cum  altero  socio  maxime  seruore,  ceteris  etiam  om-   simii  give  a 
nibus  per  eosdem  advocatis,  cancellario  universitatis  seu  vices  eius   heads  of 

.  .  .      .  King's,  Cor- 

gerenti  prsesentent  confirmandnm.   In  cuius  pra^sentia  iuramentum   pus  christi 

.  .  .  .  ^  and  Christ's 

25  quod  inferius  describetur  prsestabit,  atque  etiam  ternas  alias  litte-   colleges. 
ras,  quibus obligabit  sese  iuxta  formam  itidem  inferius  descriptam,  suo 
sigillo  et  nominis  sui  subscri])tione  ipso  eodem  tempore  consignabit, 
consignatasque  sua  manu  tradet,  unas  prteposito  seu  viceprseposito 
collegii   Regii,  alteras  magistro  sive  prsesidenti  collegii  Corporis 

30  Christi,  tertias  magistro  collegii  Christi  sive  praesidenti  eiusdem.  if  the  master 
Quod  si  cancellarius  neque  ipsius  vices  gerens  hsec  in  sua  praesentia  si*J^ifak"'thc 
fieri  dignabitur,  electus  ille  nihilominus  custodiam  et  prsefecturam  (^^js^before' 
collegii  consequatur  absque  alia  ulla  confirmatione,  modo  supra- 
dicta  coram  sociis  domi  perfecerit,  cancellario  ut  dictum  est  aut 

35  vicecancellario  negotium  recusante.  Verum  tamen  electum  ilium 
de  bonis  collegii  nihil  penitus  administrare  volumus  aut  iure  ali- 
quo  collegii  rebus  uti,  nisi  ante  aut  cancellario  aut  eius  vices 
gerenti  prsesentatus  fuerit,  atque  etiam  coram  ipso  aut  domi 
saltem  coram  sociis  ipso  recusante  iuramentum  subsequens  prse- 

40  stiterit,  et  demum  littera«  illas  obligatorias  consignaverit,  consig- 


the  fellows. 


286  ^istop  jp{st)er's   gbtatutes.     (1524) 

CAP.  XII.  nata.sque  sua  inaiiu  ti-ibvis  ante  nominatis  tradiderit;  alioquin 
TBI  ELEc-  t^lectio  ipsius  facta  ipso  iure  niillius  robori.s  esto,  sed  alius  quispiam 
TioNE.  eligatur,  qui  prfedicta  omnia  sit  facturus. 


Master's  oath. 

I  will  ad- 
minister the 
affairs  of  the 
college  zea- 
lously and 
honestly. 


I  will  not 
favour  or 
wrong  any 
fellow  or 
scholar. 


I  will  ohscrvo 
the  statutes. 


Where  un- 
able myself 
to  enforce 
obedience,  I 
will  appeal  to 
the  bj..  of  Ely 
or  to  the 
chancellor. 

In  elections 
I  will  have 
regard  to 
merit  alone. 


I  will  refer 

college  (lis- 


[CAP.  XIII.] 

Forma  luramenli  a  Magistro  statim  j)OSt  eius  Electioyiem        5 
pi'cestandi. 

MAGISTRI  sive  custodis  electi  iuramentum  his  verbis  fiei'i 
volumiis.  "  Ego  N.  N.  Deum  testor  et  haec  sancta  ipsius 
Evangelia,  me  collegium  istud  sancti  loannis  Evangelistse,  cuius 
nunc  sum  electiis  magister,  pro  wibus  et  iudustria  mea  diligenter  10 
et  fideliter  administraturum,  parique  mode  cuncta  iUius  bona, 
fundos,  prpedia,  possessiones,  reditiis  spirituales  et  temporales  iura- 
que  et  libertates  ac  privilegia,  ceteras  quoque  res  universas  tarn 
mobiles  quam  immobiles  curatui*um,  neque  eas  aut  quamlibet 
earum  partem  in  meam  ])rivatam  utilitatem  convei-surum,  siq)ra  1 5 
quam  statuta  milu  permittuut.  Nou  uni  sociorum  plus  quam 
alteri  contra  iustitiam  et  caritatis  amorem  favebo,  neque  cuiquam 
eorum  gravamina  seu  molestias  iuiustas  inferam.  Correctiones 
pra^terea  et  punitiones  ac  refoi'mationes,  tam  scbolarium  sociorum 
quam  discipulorum,  quoties  et  quo  loco  eas  fieri  conveniet  iuste  20 
exequar,  omni  personarum  acceptione  ])osthabita,  vel  per  me  ip- 
sum  vel  saltern  per  alios  exequi  faciam.  Ordinationes  insuper  et 
statuta  per  loannem  Koffeiisem  episcopum  nomine  executorum 
dominai  Margaretfe  comitis  Richemondife  et  Derbite  pro  huius  col- 
logii  gubernatione  iam  edita  sive  in  posterum  edenda  quatenus  25 
meam  personam  concernunt  seu  concernere  poterunt  fideliter  ob- 
servabo,  et  eadem  ab  aliis  iuxta  j)lanimi  et  litteralem  sensum  ac 
eiusdem  reverendi  patris  meutem  in  omnibus,  qiiaiitum  in  me  fue- 
rit,  semper  observari  j)rocurabo.  Quod  si  ipse  forsan  ob  aliquem 
casuin  nequivero  correctionem,  punitionem  et  reformationem  debi-  30 
tam  facere,  tum  aut  domini  Eliensis  aut  cancellarii  universitatis 
seu  vicecancellarii  subventionem  eflficaciter  inplorabo,  quatenus 
iuxta  collcgii  stat\ita  reformatio  quam  primum  fiat.  Item  quod 
in  electionibus  tjim  sociorum  quam  discipulorum  quibuscunquc  fu- 
turis  enitar  ut  eligantur  eixismodi  quos  iuxta  condiciones  et  quali-  35 
tiites  in  statixtis  descriptas  idoneos  reputavero  et  magis  profecturos 
ad  lionorem  et  utilitatem  collcgii,  postpositis  omni  personarum  aut 
patria?  recei)tione  amoreque  et  odio  ac  metu  preceque  et  pretio. 
Ad  ha*c  si  foi*san  inter  me  et  septem  scniorcs  controvcrsia  uata 


a3is!)op   Jftsf)er's   Statutes.     (1524)  287 

fuerit  qxise  nequeat  per  aliquos  liuius  collegii  socios  intra  septem  cap.  xiir. 

,  ,  1  7  11       •  i       •  FORMA  lU- 

(lies  sopiri  ,  quod  tunc  curabo  quatenus  aut  cancellarius  aut  vice-  r^jienti  a 

cancellarius  una  cum  duobus  in  sacra  theologia  doctoribus  suo  arbi-  magistro 

tratu  litem  dii'imat  quam  primum,  quorum  arbitrio  et  ordinationi  p^^^  j,[^.g 

5  parebo  penitus.     Neque  ullas  ordinationes,  interpretationes,  mu-  electio- 

...,,.  ...  ,1  NEM  PR^- 

tationes,   iniunctiones,  declarationes  aut    expositiones  vel  glossas  standi. 

aliquas  prsesentibus  ordinationibas  et  statutis,  vel  qualitercunque  puteatothe 

vero  sensui  et  intellectui  eorundem  repucmantes,  derorantes  vel  the  ciiancei- 

,  .  lor,  or  vicc- 

contrarias,  per  quemcunque  seu  quoscunque  alium  vel  alios,  quam  chancellor, 

10  per  dictum  reverendum  patrem  faciendas  quomodolibet  scienter  ^['^*'^'^'^'' 

acceptabo,  vel  ad  eas  consentiam  aut  ipsas  quovis  admittam  pacto,  i  win  not 

.  .  receive  any 

nec  illis  aut  quavis  earuni  utar  in  colleerio  pi'tedicto  vel  extra,  tacite  statutes  eon- 

^  ...  trary  to  the 

vel  expresse,  sed  eis  et  eorum  cuilibet  contradicam  et  etiam  resis-  present  from 

^  '  any  other 

tarn  expresse,  ipsasque  ne  fiant  quibuscunque  potuero  viis  et  modis  j'ig,"gJ?P- 

1  5  impediam  et  obstabo.      Statuta  quoque  cetera  quae  iam  per  niagis-  i  wiu  observe 

trum  et  socios  edita  sunt  pro  quibusdam^  sociis  et  disci pulis  sus-  relating  to 

■•^         *  '■  private  foun- 

tentandis  iuxta  tenorem  iuramentorum  per  magistrum  et  socios  dations. 
prsestitorum  et  oraturis  pro  loanne  Roffensi  episcopo,  Henrico 
Ediall  quondam  archidiacono  Roffensi,  loanne  Ripplyngham  in 
20  saci'a  theologia  doctore,  Roberto  Dokket  in  eadem  baccalaureo  et 
Marmaduco  Constable  equite  aurato,  simul  et  alia  quae  foite  post- 
hac  edentur  pro  sustentatione  vel  sociorum  vel  discipulorum  per 
alios  benefactores  suppeditanda,  necnon  et  ordinationes  alias  quas- 
cunque  per  praedictum  loannem  Roffensem  editas  aut  edendas  pro 

2  5  virili  mea  conabor  tam  a  meipso  quam  ab  aUis  integre  inviolateque 

observari.     Neque  dispensationem  aliquam  adversus  easdem  ordi-  iwiunot 

nationes  aut  statuta  sive  contra  liaec  mea  iuramenta  seu  quodvis  dispensation 

.  .  from  this 

eorum  impetrabo,  nec  ab  aliis  aut  curabo  aut  patiar  impetran,  nec  oath  or  from 

^  ....  the  statutes. 

impetratam  acceptabo   ullo  mode,   sed   eiusmodi  cunctis  impetra- 

30  tionibus  in  vim  pacti  renuntio  penitus  hoc  iureiurando.     Secreta  iwiinot 

diviilETC  col* 

in.super  collegii  quae  in  ipsius  damnum  aut  detrimentum  redundare  lege  secrets. 
possunt  nemini  alieno  pandam,  nihilque  in  quo  eidem  quaevis  aut 
commodi  aut  honoris  accessio  fieri  posset  impediam,  sed  contra  pro 

viribus  procurabo.     Nulla  conventicula,  conspirationes,  compactio-  i  ^'H  "o* 

'■  '  i-  plot  against 

q  e;  nesve  aliquas  adversus  collegii  statuta,  seu  adversus  statum,  com-  ^^^  college, 

vJ  «J  i  o  7  'or  any  fel- 

modum  aut  honorem  eiusdem  aut  adversus  aliquem  huius  collegii  '°^- 
socium  faciam  aut  fieri  conabor,  nec  demum  ea  facientibus  aut  co- 
nantibus  auxilium  aut  favorem  praebebo.     Quod  si  forte  contingat   gtatufabi  ^^ 

ob  transgressionem  dictorum   statutorum  nie  magistratu  privari,  wIFi'^qiUetiy 
40  neminera  ex  privatoribus  molestabo  vexabove,  neque  consentiam  ^"^™''- 
'  seperi  MS.                                                            ^  cuiusdam  MS. 


288  33isl)op   jFis!)cr's   ^tatuus.     (1524) 


CAP.  XIII. 
FORMA  lU- 
RAMENTI  A 
MAGI8TRO 
8TATIM 
POST  EIL'S 
ELECTIO- 
NEM  PR.E- 
8TANDI. 

I  will  sur- 
render the 
college  pro- 
perty unin- 
jured on  va- 
cating my 
office. 

I  will  not  be 
absent  from 
college  more 
than  60  days, 
or  in  case  of 
necessity,  3 
months'in  the 
year. 


lit  ob  earn  causam  iillo  modo  molestentur  aut  vexentur,  actione, 
appellatione  aut  magna tiun  litteris  precibusve,  sed  mea  sponte 
acceptabo  quicquid  illi  contm  me  decreverint,  et  omni  appellation! 
aut  iuris  remedio,  pra;terquam  qiiod  statuta  poimittunt,  penitus 
in^  vim  pacti  reuuntio.  Postquam  etiam  ita  fuero  privatus  sive  5 
quovis  alio  modo  magistratum  reliquero,  polliceor  hoc  iureiurando 
me  cuncta  coUegii  bona  per  me  seu  meos  recepta  fideliter  intra 
quindecim  dies  officialibus  collegii  restituturum  ad  usum  eiusdem 
collegii.  Item  quod  nee  in  meis  nee  alienis  negotiis  aut  obsequiis 
cuiuscunque  etiam  principis,  regis  aut  episcopi  etiam  ordiuarii  mei,  10 
ultra  continuos  in  eodem  anno  sexaginta  dies  aut  diversis  ■\acibus 
discontinues  praedicto  collegio  j)r8eterquam  in  negotiis  eiusdem  ab- 
ero,  nisi  forsan  ob  vehementem  jegrotationem  aut  violentam  deten- 
tiouem,  seu  demum  ob  causam  rationabilem  et  urgentem  per  sep- 
tem  seniores  vel  per  maiorem  partem  eonxndem,  sumpto  primitus  1 5 
iuramento  in  prsesentia  sociorum  omnium  aut  maioris  partis  eorun- 
dem,  et  ad  unicum  dumtaxat  ulteriorem  in  eodem  anno  mensem 
aj)probaudam,  ita  quod  nulla  ratione  ultra  tres  in  eodem  anno 
menses  continuos  vel  discontinues  pi-a;terquam  in  negotiis  collegii 
quomodolibet  ab  eodem  abero  mea  sponte,  quantimicunqiie  consen-  20 
sus  sociorum  vel  ordinarii  auctoritas  vel  inter^jretatio  vel  maximi 
pontificis  aut  sedis  apostolicfe  seu  cuius\'is  alterius  dispensatio  mihi 
veUt  suffragari.  Usee  omnia  singula  fideliter  adimplebo,  quatenus 
me  Deus  adiuvet  et  sancta  ipsius  Evangelia.  In  quorum  omnium 
fidem  has  litteras  manu  mea  subscripsi."  ^5 


A  copy  of  this 
oath,  signed 
by  a  public 
notary,  to  bo 
kept  in  the 
surplus  chest 
in  tower. 


The  master 

to  give  three 
bonds  (c.  14) 
to  the  heads 
of  King's, 
(!orpu8 
Christi  and 
Christ's  col- 
leges respec- 
tively. 


Pro  Jirmando  lura/metUo  et  quando  Periuriuni  incnrritur. 

UT  autem  hoc  iuramentum  firmius  observetur  et  inviolabilius, 
mox  adiciendum  censemus  ut  de  iuramento  pi-jedicto  statim 
fiat  instrumentum  publicum,  signo  et  subscriptione  alicuius  notarii 
publici  muuitum,  iuramenti  diem  et  formam  ac  nomen  et  cogno-  qo 
men  magistri  piwdicti  sic  iurantis  et  cuius  diwcesis  existat  conti- 
nens,  quod  in  suj^eriori  turri  dicti  collegii  in  cista  excrescentiarum 
reponi  volumus  et  perpetuo  remanere  quam  iliu  magister  ille  vixe- 
rit.  Volumus  quoque  ut  unusquisque  in  magistrum  electus  infra 
mensem  proximum  postquam  illius  officii  pacificam  possessionem  35 
habuerit  tres  obligationes  faciat,  unas  prjeposito  et  sociis  collegii 
R(^galis,  alteram  magistro  et  sociis  collegii  Corj)oris  Christi  pro  tem- 
pore existcntibus,  tertias  magistro  et  sociis  collegii  Christi,  cum 

'  et  MS. 


a3is6op   jpisf)cv's   Statutes.     (1524)  289 

condicione  et  sub  forma  seqiienti,  mutatis  de  more  mutandis  et     ^^p.  xiii. 

....  ,    ,  .  c  FOKMA  lU- 

aoiectis  de  more  abiciendis,  iiouime  sue  debite  coniectas  et  manu  eamenti  a 

sua  propna  subscrij)tas,  suo  quoque  sigillo  sigillatas,  in  persona  sua  magistro 

propria  et  pro  lacto  suo  tradat  cum  eiiectu.      C^uod  si  quispiam  m  post  bids 

5  mac^fistrum  electus  pnt^dictum  iuramentum  in  forma  ])ra?dicta  reali-  electio- 

...  ,.  IT-  T-  1        NEM  PR^- 

ter  non  prie.stiterit  vel  prajdictas  obiigationes  cum  condicione,  modo   standi. 
et  forma  praedictis  confectas  prsefatis  collegiorum  prsefectis  atque   if  the  master 
sociis  eorundem  infra  tempus   in-fedictum  effectualiter  non  tradi-   take  the  oath 

^-  '■  or  give  the 

derit,  vel  a  quacunque  persona  spirituali  vel  temporali  sive  summi   {Jg'Jf^J\■^■'^ ![ 
10  pontLficatus  sive  regalis  aut  cuiuscunque  alterius  dignitatis  honore   frofu'ti^'n" 
prajfulgeat  aliquid  inipetraverit  quod   in    enervationem  prtedicti    {Jfsoffiee^"^^ 
iuramenti  aut  obligationis  eiusve  condicionis  aut  alicuius  eorun- 
dem parcellae  quocunque  modo  cedere  poterit,  eo  ipso  magistratum 
suum  amittat,  et  extunc  officium  magistri  in  collegio  vacare  decre- 
I  5  vimus,  ac  prfesidentem  et  socios  omnes  ad  novi  magistri  electionem 
secundum  formam  supra  a  nobis  traditam  procedere  eamque  con- 
summare  debere  sancimus,  et  ad  id  in  virtute  iuramenti  lioc  nostro 
prjecepto  et  statuto  eos  omnes  astringiraus.     Ceterum  quoniam  in    offences,  to 

•■■  which  no  ex- 

plerisque  statutis  magistri  auctoritas,  consilium,  opera,  indicium,   f/lttachcd'P 
20  prsesentia  et  diligentia  plurimum  exiguntur,  nulla  tamen  ei  si  non   "hlif  subject 
ipsa  prsestiterit  certa  poena  per  nos  adiecta  est,  idcirco  ne  supinus   tolhfgiuTof 
dormitet  aut  audacior  confidentiorque  contemnat,  licere  quicquid   P'^'^J'^y- 
libeat  arbitratus,  mentem  nostram  ita  interpretamur,  ut  magister 
huius  collegii  quoties  gravi  sua  culpa  contemptuve  pei'tinaei  aut 
25  supina  crassaque  admodum  negKgentia  quicquam  omiserit  quod 
faciendum  censuimus,  aut  fecerit  quod  ne  fiat  prohibuimus,  toties 
periurii  poenam  ipso  facto  incurrat. 


[CAP.  XIV.] 

Forma  et  Conclicio  Obligationis  qua  Magister  sive  Gustos  ohligahitur. 

30  "IVTOVERINT  universi  per  prsesentes  me  N.N.  teneri  et  firmi-  Master  Wnds 
jL  1   ter  obligari  N.  N.  prseposito  collegii  Regalis  Cantabrigise,  so-   £200  to  the 
ciis  eiusdem  in  ducentis  libris  bonae  et  legalis  monetae  Angliae  sol-   ?P"s?  '^°\^ 

*^  o  IG^G,  HI  CilSO 

vendis  eisdem  N.  N.  N.  N.  aut  eorum  certo  vel  certis  attornatis  ad   cepfa  aispen- 
festum  Paschse  proxime  futurum  post  datum  prsesentium :  ad  quam 
35  quidem  solutionem  bene  et  fideliter  faciendam  obligo  me,  heredes, 
executores  et  assignatos  meos  per  prassentes,  sigillo  meo  sigillatas 
in  manu  mea  scriptas.     Dat. 

The    condicion   of  this  obligacion  is  suche,  that  if  the  aboue 
bounden  N.  in  his  owne  parson  or  by  any  other  parsone  obteyne 

pp 


sation. 


290         23isf)op   Jpisfjcr's   Statutes.     (1524) 


CAP.  XIV. 
FORMA  ET 
CONDI  CIO 
OBLIGATIO- 
NIS  QUA 
MAGISTER 
SIVE  CUS- 
T08  OBLI- 
GABITUR. 


Tlio  like  bond 
to  iic  K'ven  to 
the  musters  of 
il  0.  ftiul 
Christ's  col- 
itises. 


or  inipetrate,  or  cause  to  be  jmrsiied,  obteyned  or  inipetrate,  pri- 
ucly  or  opynly,  directly  or  indirectly,  from  the  pope,  tlic  coiirte  of 
Rome,  or  from  any  other  parson  or  place,  eny  dispensacion  or 
licence  contrary  to  the  othe  made  by  the  seid  N.  att  the  tyme  of 
his  admission  and  entre  into  the  office  of  the  Maister  of  Seynt  5 
Johns  Colleage  in  the  vniuersite  of  Camebrige  or  to  eny  parte  of 
the  same  othe,  or  contrary  to  the  ordinauuce  or  statutes  of  the 
same  college  or  any  of  them,  or  if  the  same  N.  accept  or  vse  any 
suche  di.spensacion  intei-pretacion  or  licence  pui-siiewed,  impetrate 
or  obteyned  by  hym  selfe  or  by  any  other  parsone  or  parsones  of  10 
what  so  euer  au thorite  they  be.  or  if  he  prouoke  or  appeal  le  iudi- 
cially  or  extraiudicially  from  eny  gryff,  iuggement,  arbitrement  or 
sentence  interlociitory  or  diffynytyue  processe  or  interpretacion 
made  or  giffen  agajaist  hym  for  eny  thing  concernyng  his  seid  othe 
or  eny  parte  therof  as  concernyng  the  said  ordinances  or  statutes  i  5 
or  eny  of  them,  wheriinto  by  the  said  othe  or  eny  parte  therof  or 
elles  by  eny  of  the  said  ordinances  and  statutes  he  is  bounde  to 
stonde  and  obey,  or  in  case  fortune  the  said  N.  to  be  depryved  of 
the  said  office  of  the  Maistership,  or  be  greved  by  the  president 
and  Felowes  of  the  said  colleage  for  eny  offence  or  acte  pretendyd  20 
to  be  doune  by  hym  contrary  to  the  said  othe  or  statutes,  if  he 
then  or  in  that  case  or  therfore  or  by  any  occasion  therof  pui-sew, 
troble  or  wex,  in  the  law  or  owte  of  the  lawe,  by  the  waye  of 
fawtor  or  other  wyse  any  scoler  or  felowe  of  the  said  colleage,  or 
pursew  to  eny  estate  or  pai'sone  for  any  lettei-s,  wiytjTiges,  co-  25 
maundementes,  requestes  or  dysires,  by  wrytyng,  by  message  or  by 
Avorde  of  mowthe,  for  his  restitucion  of  the  same  office  or  for  the 
lettyng  of  the  said  depriuacion  or  thexecuciou  of  the  same,  or  any 
suche  wrytynges  or  messages  vse  or  eccepte.  or  elles  if  he  pm-sew  in 
any  coiu-te  spirituall  or  temporall,  or  by  the  way  of  fawtor,  or  eny  00 
maner  of  thyng  doo  for  his  remedy  in  the  premisses  at  any  tyme 
duiyng  his  lift'e,  or  if  he  restore  not  the  goodes  and  catelles  of  the 
said  colleage  in  suche  cases  under  suche  forme  to  suche  pai-sones 
or  within  suche  tyme  as  he  is  bounden  to  do  by  the  said  statutes. 
Then  this  obligacion  shall  stonde  in  his  vjgor,  strenght  and  hole  35 
vertewe.     And  elles  it  shall  stonde  voyde  and  be  of  noon  efloct." 

Fiant  similiter  aliai  du£e  obligationes,  in  ciuarum  altera  dictus 
magister  seipsum  obliget  magistro  collegii  Coiiioris  Christi  Canta- 
brigise  atque  sociis  et  scholaribiis  eiusdum,  in  altera  magistro  col- 
legii Christi  sociisque  et  scholaribus  eiusdem,  in  pari  summa  \it  40 
prredicitur,  iuxta  formam  prsecedentis  obligationis  mutatis  de  more 
nuitandis  adiectaque  condicione  prrcscripta. 


a3isl)op   Jpislbcr's   Statutes.     (1524)  291 


[CAP.  XV.l  «AP.  XV. 

"•  -■  DE  TRADI- 


De  Traditlone  Eenim  in  Custodlam  Magistri  admissi. 
|OSTQUAM  igitur  hoc  iuramentum  ipse  magister  electus  prte- 


acted 
as  master 
during  the 
vacancy  to 
give  an  ac- 
count of  Ilia 


TIONE  RE- 
RUM  IN 
CUSTODIAM 
MAGISTRI 

JL    stitex'it,  cougruiim  est  lit  in  eius  custodiam  universa  collegii  admissi. 
^  bona  tradantiir.     Volumns  if2;itur  ut  is  qui  prioris  magistri  vices   Thefdiow 

'-'  0110  who  has  ac 

gessit  et  cui  tempore  vacationis  rerum  omnium  aJmiuistratio  cus- 
todiaque  credebatur  confestim  post   hoc  iuramentum  prsestitum 
magistro  iam  admisso,  prsesentibus  item  sociis,  veracem  de  rebus  fXninfstra* 
omnibus  collegii  per  se  administratis  et  integrum  prsebeat  compu-   JJc"  mj^'ter, 
10  tum.     Ad  h?ec  res  quasque  collegii  pretiosas  et  omnem  supellec-  render  to  wm 
tilem  domus  atque  omnia  ornanienta  et  breviter  quicquid  nuper  furniture,  &c. 
electo  fuei'it  intimandum  ei  mox  indicabit  tradetque  iuxta  teno- 
rem  statutorum   custodienda.     Porro  magister  admissus  inventa-   New  master 

...  .to  make  an 

rium  quod  vocant  honim  omnium  intra  dies  quatuor  ab  admis-   inventory  of 

*  ^  _  ,  -^  college  furni- 

X5  sione  sua,  si  nullum  ante  sufficiens  extiterit,  conficiet;  quod  ubi  ture,  &c. 
perlectum  a  sociis  fuerit  et  approbatum,  mox  intra  collegii  thesau- 
rum  in  aliquo  scriniorum  ad  hoc  deputato  recondatur. 

[CAP.  XVI.] 

De  Magistri,  si  res  exigat,  Amotioae. 

20  /^URANDUM  est  prseterea  non  solum  ut  idoneus  quispiam  in 
V^  niagistrum  eligatur,  verum  etiam  ut  qui  sic  electus  fuerit,  si 
vehementer  negligens  in  officio  sit  repertus,  mox  aut  reformetur 
aut  majjistratum  suum  abdicare  cosratur.     Statuimus  igitur  quod   A  careless  or 

°  001  VICIOUS  mas- 

si  qiiis  magister  vehementer  negligens  in  administratione  sua  re-   ^""'"^^v^^u^ 

25  pertus  fuerit  aut  de  inhonesta  conversatione  et  vitae  incontinentia   seniors. 
magnopere  suspectus,  tum  per  seniores  septem  aut  maiorem  partem 
eorundem,  quorum  in  hac  parte  conscientiam  quantum  possumus 
districtius  oneramus,  admoneatur  cum  omni  humilitate  et  caritate 
quatenus  emendet  sese;   et  huius  monitionis  factce  duos  decanos 

OQ  velut  testes  secum  afferant.  Quod  si  magister  nihilo  minus  in 
errore  suo  perrexerit,  tum  post  quindecim  dierum  intervallum  ite- 
rum  per  eos  commonefiet.     Quod  si  ncc  secundo  commonitus  resi-   if  he  shall     . 

neglect  the 

puerit,  seniores  ipsos  adiuramus  per  viscera  lesu  Christi  ne  rem  ?econdwarn- 

diutius  procrastinent,  sed  reverendo  patri  domino  Eliensi  episcopo  [.eferred'toth 

35  suo  visitatori  sive  in  eius  absentia  vicai'io  eius  generali  negotium  his  iJicar-ge-°' 

detegant  quam  primum.     Titer  vero  negotium  auditurus   fuerit,  "'^''^'' 
eum  obtestamur  in  Domino  quatenus  ipsum  negotium  audiat  et 
definiat    cum    omni   maturitate ;     sic    quod   si    dictus    magister 


292  53is5op  JFis!)cr's   Statutes.     (1524) 


CAP.  xvr. 

DE  MAQIS- 
TRI,  SI  RE3 
EXIGAT, 
AMOTIONE. 

Causes  for 
removal  of 
master. 


per  illiiis  inquisitionem  repertus  fuerit  non  emeudasse  sese  post 
secundam  admonitionem  ei  per  maiorem  partem  seniorum  factam, 
aut  si  super  htereseos  aiit  Isesaj  maiestatis  crimine,  seu  de  siraonia, 
usura,  periiirio  coram  iudice  commisso,  fiirto  iiotabili,  homicidio 
voluntario,  incestu,  adulterio,  fomicatione,  dilapidatioue,  seu  de-  5 
mum  alio  quo\a.s  consimili  crimine  coram  dicto  visitatore  legitime 
coiivictus  fuerit,  mox  per  euiidem  visitatorem  magistratu  suo  pri- 
vetur.  Neque  uUam  ei  appellationem  aut  aliud  iuris  remedium 
ipsi  magistro  volumus  suffragari,  sed  cuncta  quae  tentaverit  imta 
esse  TolumiLS  et  dccemimus  ijjso  facto.  Quo  facto,  sociis  idem  de-  10 
nuntiet  lociun  vacare  et  eisdem  iniungat  ut  ad  election  em  novi 
magistri  libere  procedant. 


Master  and 

7  seniors  to 
make  ordi- 
nances for 
tlio  gOVlTU- 
mont  of  tlic 
college,  sub- 
ject to  the 
jirovisions  of 
the  statutes. 


But  not  to 
impose  any 
now  burden 
on  the  col- 
lege. 

Seniors' 
ns.sont  neces- 
sary in  any 
important 
changes. 


Secrets  of  the 
college. 


Quality  of 
the  seniors. 
Neither  all, 
nor  less  than 
half  the  num- 
ber, to  he  of; 
the  9  nor- 
thuru  coun- 
tiea. 


[CAP.  XVII.] 
De  Septem  Collegii  Seniorihus  et  eorum  Avctoritate. 

POST  magistnim,  qui  capitis  in  hoc  nostro  corpore  \-icem  obti-  1 5 
net,  secundo  loco  pectus  subicere  fuerit  non  intempestivum : 
pectus  vero  quum  in  se  cor  et  omne  gubernandi  corporis  consilium 
contineat,  id  septem  senioribus  duximus  tribuendum.  Quibus  post 
magistrum  et  in  eius  absentia  prajsidentem  maximam  et  amplissi- 
mam  concedimus  auctoritatem,  adeo  ut  quicquid  ad  bonos  mores  20 
aut  eruditionem,  ad  commodum,  honorem  atqiie  meliorcm  collegii 
gubernationem  magistro  maiorique  parti  septem  seniorum  condu- 
cere  visum  fuerit,  ut  quispiam  vel  ex  sociis  vel  discipulis  aut  aliis 
inhabitantibus  exequatur,  modo  niilli  nostrarum  oixliuationum  nee 
alicui  parti  earundem'  adversetui-,  id  ipsum  penitus  observari  volu-  25 
mus  sub  poenis  quas  idem  magister  et  seniores  excogitabimt,  idque 
in  suo  robore  }ierdurabit,  donee  et  ipsi  duxerint  i-evocaudum.  No- 
lumus  tamen  ut  huius  pra^textu  collegium  aliis  gi'avent  oneribiis 
quovis  pacto.  Nidlinn  praeterea  negotium,  de  quo  non  fit  in  statu- 
tis  expressa  provisio,  simul  et  quod  aliquanti  ponderis  et  momenti  30 
fuerit,  absque  septem  lioiiim  seniorum  aut  maioris  eorundem  pju-tis 
auctoritate  simul  et  assensu  ratum  esse  permittimus.  Cum  his 
iiiagistrum  quicquid  arduum  arcanumve  fuei'it  ad  collegium  atti- 
nens  conferre  tractareque  volumus,  priusquam  ceteris  publicetui'. 
Ceterum  nihil  quod  inter  eos  tractatum  fuerit,  nisi  magister  id  35 
li(Ti  conccsserit,  quovis  modo  cuiquam  sub  paMia  pei'iurii  reveletur. 
Porro  seniores  istos  ut  par  est  ex  gravioribus,  prudontioribus,  doc- 
tioribus,  probatioribus  designari  volumus,  verum  ita,  ut  neque 
omnes,  neque  minor  eorum  pars,  ex  novem  illis  comitatibus  quos 
1  eorundem  MS. 


^is!)op   JpisljEv's   Statutes.     (1524)  293 

nobilissima  virago  coUegii  Imius  fundatrix  pi-a?  ceteris  duxit  i)rye-    cap.  xvir. 

.  Vx        I-  X  1-        •        DE   SEPTEM 

fereudos  ad  earn  auctoritatem  assumantiir.     Cjuoties  autem  aliquis   colleqii 
huic  numero  subrogabitur,  maf^ister  sive  eius  locum  tenens  cum  iis   senioki- 

...  ....  .  .  BDS  ET  EO- 

qui  .su])ersuut  senioribus  prajstito  primitus  in  praesentia  sociorum    rum  ^pc- 

5  iui'amento  de  prseferendo  quendam  ex  sociis  magis  idoueum  pro   toritate. 

seuiori  nominabunt  quem  in  suis  conscientiis  duxei'int  aptiorem,    Nomination 

*■  •^01  seniors. 

atque  id  intra  mensem  post  quamlibet  senioris  vacationem  fieri 
volumiis.  Quod  si  quispiam  eonim  ob  aliquod  forte  negotium  Deputies  of 
vehementer  urgens  et  approbatum  per  octoginta  dies  abfuerit ',  tum  niors. 
10  l)ro  illo  tempoi-e  licebit  ei  vicarium  substituere  talem  qui  iudicio 
magi.stri  simul  et  ceterorum  visus  sit  idoneus.  Quicquid  autem  in 
his^  statutis  alicubi  de  senioribus  diximus,  id  ipsum  de  substitutis^ 
eorum  dum  abfuerint  intelligi  volumus.     Horum  vero  seniorum   Seniors  to 

.  bring  idle  or 

unumqiiemque  per  Christi  crucem  obtestamxu",  ut  si  quando  vide-   vicious  fei- 

^  i-         i-  ^  J-  lows  or  sclio- 

T  c:  rit  aut  certo  intellexerit  aliquem  sociorum  aut  discipulorum  otio   i?rs  before 

■^  vy  ^  '■  the  master, 

deditum  aut  luxui,  seu  negligentem  in  danda  bonis  artibus  opera,    j|j;'^*xpeiied^^ 
vel  Divinis  officiis  hand  satis  attentum,  hunc  dulcibus  primum  lior- 
tetur  verbis,  ut  emendet*  sese  atque  ad  virtutis  et  conquirendae 
doctrin.-B  tramitem  revertatur.     Quod  si  blandam  ille  socius  aut 

20  discipulus  nolit  exliortationem  admittere,  severius  ilium  increpet 
et  obiurgetur.  Sed  si  neque  sic  revocari  ad  emendam  poterit,  ma- 
gistro  rem  denuutiet,  ut  ita  per  eum  socius  ipse  aut  discipulus  sic 
admonitus  aut  ab  improbitate  sua  resipiscat,  aut  tandem  a  collegio 
penitus  amoveatur.     Quam  rem  si  facere  neglexerint^,  illorum  in 

25  l^omino  conscientiam  oneramus.  Ceterum  si  propter  eiusmodi 
commonitionem  quisquam  uUi  seniorum  indignetur,  aut  eundem 
obtrectet,  aut  ullo  modo  convicietur,  si  super  eo  convictns  fuerit, 
moneatur  ilico  per  magistrum  socius  ille  vel  discipulus,  quatenus 
resipiscat;  qui  si  tertio  admonitus  non  emendaverit  sese,  a  collegio 

OQ  protinus  eiciatur. 

[CAP.  XVIII.] 

De  Duobus  Becaais,  qui  Magistro  tanquam  auxiliaria  brachia 

erunt. 

SED  prseter  dictos  septem  seniores  duo  sint  decani,  qui  magistro 
^^  velut  humeri  seu  brachia  totidem  suppetias  ferant,  ne  nimio 


prematur  onere.     Hi  singulis  annis  proximo  die  post  finitum  com-   Appe 

dean 
^  "  Notandiim  dubium  "  marg.  ^  iis  MS. 

3  substitututis  MS.  *  emendat  MS.  '  neglexerit  MS. 


294  33(sf)op   ipisJbEr's   Statutes.     (1524) 


CAP.  XVIII. 
DE  DUOBUS 
DECAXIS, 
QUI  MAGrS- 
TKO  TAN- 
QUAM  ADX- 
ILIARIA 
URACHIA 
ERUNT. 
Tlieir  office. 

Thcv  shall 
reiul  ill  cha- 
pel at  Mi- 
chiielmiLS  the 
statutes 
relating  to 
scholars,  and 
at  Easter 
those  relating 
to  nia-ster 
and  fellows. 


A  copy  of 
the  statutes 
to  he  chained, 
or  !;ept  in  a 
chest,  in  the 
library. 


Discipline. 


Penalty  for 
speaking  En- 
glish or  brawl- 
ing. 


Whipping. 


Two  dispu- 
tiitions  in 
chapel  in 
every  week 
durint;  tirni 
time;  one  in 
philosiiphy. 
and  one  in 
tlieoloiiy.  to 
be  presided 
over  hy  the 


putuni  una  cum  ceteri.s  officiariis  jjer  magi.stnim,  sen  vices  eius 
gereutem,  ac  inaiorem  partem  septem  seniorum  asciscantur  prje- 
stito  primitus  per  eos  iiiramento  pi-ie.seutibus  .sociis  qui  cloiiii  fue- 
riut,  quod  idoneos  quospiam  ad  ea  oflicia  nominabunt  omiii  affec- 
tionc  et  odio  postpositis.  Horum  ofilcium  erit  singulis  aunis  infra  5 
quatriduum  a  festo  Michaelis  intra  sacellum  singula  collegii  statuta 
qu{«  discipulos  quovi.s  pacto  concernuut  in  prsesentia  tam  socionnu 
quam  disci pulorum,  quos  omnes  pariter  adesse  volumus,  distincte 
k'gere,  prsemissa  quadam  exhortatiuncula  de  vitando  horrendo  per- 
iurii  crimine.  Veruin  ea  statuta  qua?  de  electiouibus  traduntur  lo 
nihil  opus  fuerit  tunc  recensere.  Rursuni  autem  infra  hebdomo- 
dam  Paschfe  reliqua  quaj  magistrum  spectant  et  socios  jiari  modo 
praesentibus  magistro  et  sociis  omnibus  legi  volumus  per  eosdem. 
Cetei'um  omnium  horum  statutorum  vera  exemplaria,  pi-aeter  ea 
qupe  volumus  in  magistri  custodia  servari,  conserveutur  etiam  in  I  5 
cistula  quadam  intra  bibliotliecam,  sed  alligata  catenula  quadam 
feirea,  ne  deinceps  asportentur,  sicut  et  ante  non  semel  contigit,  et 
eadem  cLstula  seris  tribus  obfirmetur ;  quarum  clavcs  decani  gerent 
et  lector,  ut  quoties  incessat  socios  desiderium  legendi  quodlibet 
statutorum  j)er  decanorum  et  lectoris  claves  id  fieri  licebit,  sic  t;i-  20 
men  ut  tres  semper  e  sociis  assint,  quoties  aperietur  ea  cistula; 
quje  sine  longa  mora  denuo  claudatur  et  claves  suis  gestoribus 
i-cstituantur.  lidem  rursiis  ex})lorabunt  soUicite  tam  sociorum  quam 
discipulorum  vitam  et  conversationem,  et  quemadmodum  in  hones- 
tate  morum  et  exercitio  scholastico,  lecturis  ac  scientiis  sen  faculta-  2  5 
tibus  quibus  iucumbunt^  proficiant ;  et  si  delinquentes  quosdam  re- 
porerint,  increpcnt,  et  eos  qui  per  eorum  incre2)ationem  nihilo  fiuut 
emendatiores  apud  magistrum  et  septem  seniores  accusent,  qua- 
tenus  per  eorum  prudeutiam  et  severam  animadversionem  refor- 
mentur.  Quod  si  decanorum  alter  aut  viderit  autaudierit  quem-  30 
piam  discipulorxim  vernaculo  sermone  ]H'.ieterquam  in  permissis 
tempovibus  utentem,  aut  inlioneste  clamantem,  aut  intra  collegium 
colluctantem  aut  rixantcm  cum  alio  quovis,  tum  e  vestigio  licebit 
ipsi  decano,  si  sic  delinquens  adolescens  fuerit,  virga  corripere;  sin 
adultus  fuerit,  pecuniaria  i)(cna  mulctare  iuxta  delicti  qutilitatem.  35 
Eosdem  insuper  singulis  hebdomadis  extra  quatu^or  anni  vacationes 
intra  sacellum  collegii  duabus  alternatim  volumus  prseesse  disputa- 
tionibus;  utriq\u\  .si  magistro  .''ic  visum  fuerit,  in  thoologia  ;  sin 
minus,  alter  in  philosophia,  quam  iunior  docanus  moderabitur, 
alter  in  theologia,  qiise  ad  senioris  decani  moderationem  attinebit,  40 
^  "lecturis — incumbunt"  added  in  in.arg. 


33is5op   Jpisbcr's   Jctntutcs.     (1524) 


295 


nisi  festi  sollemnitas  impctliat,  lioc  est  festum  quod  vocant  maius 
duplex  altei'utra  die  celebretur,  et  nisi  nunierns  scholarium  in 
theologia  citra  ternariiim  fnerit.  Ex  eorum  itidem  arbitratii  mo- 
derationeque '  limes  inter  disputnndum  iinicuiqne  prjescribetur, 
5  tiim  argumentandi,  turn  replicandi  brevius  aut  prolixius,  ut  eis 
\4snm  fuerit,  ita  ut  cuiusque  manipuli  nemo  non  aliquatenus  et 
eflBcaciter  exerceatur.  Atque  id  in  primis  decanos  curare  volumus, 
quorum  pi'seceptis  in  hac  parte  singidos  parere  iubemus,  etiam  si 
iuniorem  priusquam  seniorem  iusserint^  replicare.    lidem  prseterea 

10  daVnint  ojieram  ut  Divina  officia  singulis  temporibus  consuetis 
celebrcntur:  in  qua  re  facienda  nemo  sociorum  aut  discipulorum 
recusabit  quicquid  decani  mandaA-erint  faciendum.  Hi  pi'secento- 
rem  et  rectores  chori  et  executorem  quemque  pro  ordine  suo  atque 
ceteros  quosvis  qui  quicquam   in  choro  sint  acturi   designabunt. 

15  Et  si  qui  canendi  fuerint  impex'iti,  ipso  usu  discent  et  exercitio. 
Quamobrem  et  ad  hoc  decani  singulos  ad  cantus  exercitium  intra 
clioinim  comj^ellant,  neque  sinant  quenquam  Divinorum  officiormn 
tempore  alium  inspectare  librum,  quam  ad  ipsa  officia  pertineat. 
Ad  hsec^  sociorum  in  Divinis  officiis  celebrandis''  ipsi  negligentias 

20  annotabunt  et  causam^  approbabunt  aut  reicient  et  absentia?  cuius- 
libet  aut  tarditatis  atque  recessus  ac  ceterarum  offensarum  ad  se 
spectantium*  delicta  mulctabunt.  Monitores'  item  sex  constitu- 
ent singulis  hebdomatlis  e  numero  discipulorum.  Quorum  duo 
ceterorum  omnium  discipulorum  tarditates,  absentias  et  neglectus, 

25  tam  in  Divinis  officiis,  quam  in  scliolasticis  exercitamentis  forin- 
secis  annotabiuit  schedulis  quibusdam.  Ceteri  vero  quatuor,  quos 
ad  quatuor  mensas  in  aiila  sedere  vero  volumus"  inter  ceteros,  an- 
notabunt, si  quispiam  e  condiscipulis  vernaculo  sermone  utatur, 
aut  indecore  se  gerat  in  mensa,  aut  recesserit  antequam  gratise 

30  dictje  fuerint,  aut  interim  sedens  non  exercitetur  vel  sermone  La- 
tino disserens  ipse,  vel  audiens  alios  qiii  disserunt,  aut  si  quovis 
loco  intra  collegium  pr?eterquam  in  concessis  temporibus  aut  vicis 


CAP.  XVITI. 
DE  DUOBUS 
DECANIS, 
QUI  MAGIS- 
TRO  TAN- 
QUAM  AUX- 
ILIAKIA 
BRACHIA 
ERUNT. 

junior  and 
senior  deau 
respectively. 

Exceptions. 

Deans  to  re- 
gulate the 
length  and 
order  of  dis- 
putatious. 

Divine  ser- 
vice. 

Deans  shall 
aiipoint  the 
precentor, 
and  compel 
members  of 
the  college  to 
practise  in 
choir. 


They  shall 
fine  the 
fellows  for 
absence  from 
Divine  ser- 
vice. 

Six  monitors 
from  among 
the  students ; 
two  of  whom 
shall  mark 
those  who  are 
a))sent  from 
the  chapel 
service  or  dis- 
jiutations ; 
the  other 
four  shall  re- 
port misbe- 
liaviour  in 
hall,  or  the 
use  of  any 
language  but 
Latin,  or  riot- 
ous conduct. 


^  "absente  magiatro,  si  id  in  se  non  suscipiat  magister  marginal  addition 
erased. 

'  iusserit  MS. 

^  "  raagistro  absente.  si  magister  non  id  egerit  vel  non  prohibuerit"  margi- 
nal addition  erased.  The  whole  sentence  "Ad  haec — mulctabunt"  is  under- 
lined, and  "notandum"  is  written  in  marg. 

*  "  magister  et  eorum  alter  aut  uterque"  marg. 

*  "  vel  causaa"  interlin.  8  "  una  cum  magistro"  marg. 

^  "  Decani  insuper  monitores"  marg.  8  <' q^oa — volumus"  underlined. 


296         a3is]bop   Jpfstifr's   ^tntutcs.     (1524) 


CAP.  xviir. 

DE  DU0BU8 
UKCAXIS, 
QUI  MAGIS- 
TRO  TAN- 
QUA  MAUX- 
ILIAUIA 
BRACHIA 
ERUNT. 

Reports  to  be 
sent  in  to 
deans  on  Fri- 
day, and  by 
them  com- 
municated to 
master. 

Deans  to  keep 
disputations 
and  to  per- 
form tlic  ser- 
vices in  tlieir 
turn. 

Punishment 
of  negligent 
deans. 


Deans  to  be 
sworn. 


Fines  to  be 
inflicted  by 
deans. 


piiblicis  proficiscuntur  ad  scholas  publica.s,  cpiam'  ex  illis  viderit 
indecore  clamantem  aut  colluctantem  aut  rixantem  cimi  alio  quo- 
vis,  haec  singvila^  diligenter  annotabunt  in  schedulis  quibusdam 
quas  et  singulis  diebus  Veneris  cuiusque  liebdomadse  decauis  legen- 
das  exhibebunt,  nisi  per  hebdomadam  antea  super  eisdem  offensis  5 
facta  fuisset  detectio.  Decani  vero  schedulas*  ubi  lecta?  fuerint 
niagistro  sen  vices  eius  gereuti  tradaut,  quaj  serventur  apud  eun- 
dem  quatenus  ex  eis  magister  intelligat,  quisnam  discipulorum  aut 
insigniter  se  negligentem  exhibuerit  aut  contra  diligentem*.  Ce- 
terum  dccanos  ipsos  tarn  in  opj^ouendo,  quaui  in  respondendo,  simi-  10 
liter  et  Divina  celebrando,  suos  etiain  ordines  observare  volumus. 
In  quibus  omnibus  et  singulis  si  quis  decanorum  deliquerit,  aut 
niniiaui  cuivis  sociorum  aut  discipulorum  licentiam  permiserit,  aut 
correctiones  iuste  infligendas  prseterierit,  aut  in  alia  re  quavis  ad 
officium  eius  spectante  rejiertus  fuerit  veliementer  negligens,  turn  1 5 
per  magistrum  admoneatur  ut  emeudet*  sese";  q\iod  si  non  fecerit, 
turn  volumiis  quod  iudicio  magistri  et  septem  seniorum  sic  delin- 
quens  convictu  cotidiano  cai-eat,  donee  se  ipsum  reformaverit  cum 
effectu,  et  nihilo  minus  illi  ad  quorum  offensas  decanus  ita  connive- 
bat  per  magistrum  seu  vices  eius  gerentem  puniantiu*.  Quoties  20 
autem  decanorum  alter  vel  oppositurus  fuerit  vel  responsurus, 
tunc  eius  loco  prteesse  volumus  ilium  qui  senior  fuerit  ipsius  mani- 
puli.  Postquam  igitur  decani  fuerint  electi,  volumus  ut  in  admis- 
sione  sua  iurent  tactis  sacrosanctis  quod  singula  ad  officium  suum 
spectantia  diligenter  exequentur,  sicut  Deus  eos  adiuvet  et  ilia  25 
sancta  Dei  Evangelia. 

[CAR  XIX.] 
De  Mulctis  'per''  Decanos  cnique  imponendis. 

ET  ne  quern  forte  severius  tractent^  eosdem  hoc  moderamine 
volumus  uti  primum  quoad  Divina  officia  socium  quemque  pro  30 

^  Read  "publicas,  vel  si  quemquam."  Opposite  tlie  words  "aut  si  quovis," 
&c.  there  is  a  note  "obscuruni  videtur." 

^  "Notandum  difficultas,  si  enormia  fuerint"  marginal  note,  erased. 

3  schedulis  MS. 

■*  "ut  severius  puniantur"  marg.  The  corrector  had  written  "ut  corri- 
gentur,"  "ut  puniantur,"  but  erased  both.  The  following  note  seems  also  to 
find  its  place  here:  "ut  pnenas  proportione  quadani  anipliat,  augmentet." 
Read  "amplient,  augmentent."  ^  cmendat  MS. 

'  "hie  fiat  etiam  mentio  de  lectoribus  cxamin.atoribus."  marg. 

^   "magistrum  et"  intcrlin. 

*  "  magister  ot  decanorum  alter  aut  utcrque"  marg. 


i3ts|^op  jptsftcr's  Statutes.     (1524)  297 

unanuaque  tai'ditate  mulctabuut  obolo ;  pro  quovis  exitu  non  prius     cap.  xix. 
obtentii  licentia,  duobus  obolis;  pro  imaqiiaque  absentia,   tribus;    ^is  per 
pro  net(lecto  cursu  et  ordine,  denariis  quatuor.     Quantum  ad  do-   decanos 

.  ,.  .  .  ,  ..         .  ,.  ,  .  .       CUIQCEIM- 

mesticas  disputationes  attinet  ,  seen  cmvisque  tarditas  denario,  qui-  ponendis. 
5  vis  egrcssus  non  prius  obtenta  licentia  duobus  denariis  mulctabi- 
tiu",  absentia  qutevis  denariis  quatuor,  neglectus  ordo  solidis  duo- 
bus. Discipulus  quisque  pro  sua  tarditate  sive  in  Divinis  officiis 
sive  in  scholasticis  exercitamentis  forinsecis'^,  utpote  sophismatibus 
postmeridianis  in  scholis  publicis,  sive  ante  meridiem  in  eisdem, 

10  fint  sermonibus  ad  clerum,  quadrante;    pro   quovis   recessu  non 
jietita  licentia,  similiter  quadrante;  pro  quaque^  absentia,  obolo; 
pro  neglecto  cursu,  denario;  si  tamen  adultus  fuerit;  alioqui  virga   Whipping, 
corrigatur.     Similiter  et  quoties  qui\'is  eorum  fuerit  deprehensus 
uti  sermone  vernaculo,  toties  eundem,  si  sit  adultus,  decani  minuto 

15  niulctabunt:  alioqui  virga  castigetur.     Tarditatem  autem  intelligi   At  what  point 

^  .       .  .  .      attendants  on 

volumus  in  disputationibus  post  respondentia  sententiam  exposi-   exercises  and 

'■'■'■  i  services  snail 

tarn ;  in  Divinis  officiis  ad  matutinas,  post  primi  Psalmi  initium ;  S^j^g';!^*^''  ^ 
ad  aspersionem  aquae  benedictse,  si  non  intersit ;  ad  processionem, 
post  egressum  chori;  ad  missam,  tam  in  festis  quam  in  profestis, 
20  post  initium  Kyrie  eleison;  ad  vesperas  quoque,  post  initium  se- 
cundi  Psalmi;  et  demum  ad  completoiium  in  Quadragesima,  post 
finitam  collationem.     Adicimus  itidem  quod  si  quis  socioinim  ordi-   Follows  not 

.  ,  .        perlorming 

nis  sui  cursum  si)onte  non  servaverit,  tum  qui  proximus  eidem  in   their  exercises 

.    _  .      in  due  course 

ordine  fuerit  eius  supplebit  negligentiam,  et  delinquens  mhilomi-  to  be  fined. 

25  rius  punietur.  Neque  tamen  volumus  ut  per  eam  poenam  effugiat 
disputationis  exercitium  etiam  in  persona  sua,  sed  liebdomada 
proxima,  si  nullum  fuerit  iustum  impedimentum,  omissam  disputa- 
tionem  ipse  resarciet  in  jiersona  sua;  quod  nisi  fecerit,  mulcta 
quoque  crescat  in  duplum.     Si  quis  vero  non  servati  cursus  habu- 

30  erit  impedimentum,  totidem  ipse  disputationes  quum  liber  fuerit 
obsei'vabit  in  sua  ipsius  persona,  quoties  observasset,  si  mansisset 
domi :  quod  nisi  fecerit,  toties  et  ipse  duobus  solidis  mulctabitur. 
Mulctanim  demum  illarum  emolumenta  decanos  ipsos  percipere   Fines  inflict- 
volumus  in  suos  usus;  ad  quas  levandas  simul  et  reprimendos  quo-   to  go  to  deans. 

35  rundam  (si  qui  fuerint)  obstinates  animos  magistrum''  illis  adiuto-   sisUnkvyh^g 


rem  esse  iubemus  et  roboris  prsebitorem,  quod  a  capite  brachia 
suscipere  debent,  ut  decet*. 

1  "  aut  in  publicis  lectionibus  in  scholis"  marg. 

2  "  Lectionibus  ordinariis  maior  poena."  marg.  ^  quoque  MS. 

■*  "...(words  illegible)  magisteruna  cum  decanis  poenam  aggravabit."  marg. 
*  "Pro  omnibus  istis  observandis  decani ...  (words  illegible)"  marg. 

QQ 


fines. 


298 


23fsf)op  Jpistcr's   Statutes.     (1524) 


CAP.   XX. 
DE  DUOBUS 
THKSAU- 
RAUIIS 
SIMUL  ET 
BENES- 
CALLO. 
Two  bursars. 


Annual  elec- 
tion. 


Seniority  not 
to  be  regard- 
ed. 


Their  oflice. 


Money  to  be 
received  in 
trea.sury  or 
parlour,  in 
presence  of 
master  and 
dean  or  tlieir 
deputies. 


Indentures  of 
accounts. 


Money  chest 
in  the"  trea- 
sury. 


[CAP.  XX.] 
De  dttobus  Tliesaurariis  simul  et  SenescalW. 

POST  brachia  proximo  loco  sunt  manus  ipsse,  quibus  in  hoc 
nostro  corpore  respondent  officiales  duo,  qnos  thesaurarios  ap- 
pellari  volumus.  Nam  his  duoljus  perinde  ac  diiabus  manibus  in  5 
communem  capsam  importabitur  et  exportabitiir  tota  collegii  nu- 
merata  pecunia.  Nee  istorum  officia  perpetua  voliimus  esse,  sed 
crebro  mutanda.  Singulis  enim  aiinis  eodem  die  quo  et  decani 
fuerint  electi  eligentur  et  ipsi.  Nee  in  eisdem  eligcndis  ordinem 
senioritatis  obser\^ari  volumus,  sed  qui  iudicio  magistri,  sive  in  eius  10 
absentia  prpesidentis,  et  maioris  partis  septem  seniorum  circum- 
spectiores  et  magis  idonei  visi  fuerint,  sic  quod  quinque  ex  illis  con- 
sentiant  in  duos  aliquos  qui  non  fuerint  de  numero  septem  illorum 
seniorum*,  lii  pro  dispensatoribus  habeantur  et  huic  muneri  gc- 
rendo  pr8eficiantur^  Horum  officium  erit  de  bonis  et  salubribus  15 
providere  victualibus  atque  prospicere  tarn  utilitati  collegii  quam 
sanitati  et  incolumitati  degentium  in  eodem,  et  prseter  htec  etiam 
omnes  reditus,  proventus,  exitus,  firmas,  fructus  et  iieusiones  om- 
nium beneficiorum,  maneriorura,  ten-arum,  possessionum,  et  ut  imo 
verbo  dicam  omnem  pecuniam  collegio  debit<\m  undecunque  pro-  20 
venientem  et  quacunque  occasione  collegio  dicto  solvi  consuetam, 
de  ceoonomis,  ballivis,  procuratoribus,  fii-mariis,  pnepositis  et  aliis 
debitoribus  aut  computantibus  quibusvis  recipere.  Easque  recep- 
tiones  non  alibi  fieri  volumus  quam  in  aerario  sive  ccenacido  sicut 
antea  diximus,  idque  prsesente  magistro  vel  prsesidente  cum  altero  25 
decanorum  aut  altero*  ab  eis  sive  ab  altero  depiitato,  quum  foi-te 
nciiter  eorum  adesse  potei-it;  sic  quod  prseter  disjiensatores  ipsos 
alii  duo  semper  adsint  ceu  testes  cuiusvds  receptionis,  quorum  alter 
magistrum,  alter  unum  e  decanis  referat.  Volumus  etiam  et  sta- 
tiiimus  ut  quicquid  ab  his  dispensatoribus  ita  recipitm-,  integi-am  30 
summam  alter  eorum  protiuus,  antea  quam  inde  recesserint,  in 
una  parte  indenturcne  quaj  ad  magistnim  pertinebit  inscribat,  ma- 
gister  vero  vicissim  eandem  summam  in  altera  indentui-ae  parte 
qujB  dispensatorum  crit  in.'-cribat  similiter;  sic  quod  in  ipsa  inden- 
tura  qute  magistri  vociibitur  nemo  scribat  praiter  dispensatores  aut  35 
eorum  deputatos,  in  ilia  vero  quae  dispensatoi-um  erit  solus  ma- 
gister  aut  praesidens  vcl  quispiam  ab  alterutro  dcputatus,  quando 
forsau  impediuntur  ipsi  ne  possint  adesse  commode.     Statuinius 


'  "  Expressum  fiat."  marg. 
•'  perficiantur  MS. 


^  "qui  non — seniorum"  underlined. 
■•  alter/«s...deputatt  MS. 


i3(s|^op  jpisScr's  Statutes*     (1524)  209 

insiiper  et  ordiuamus  quod  intra  jerarium  dicti  collegii  sit  quoedam    cap.  xx. 
cistii,  in  qua  confestim  ante  recessum  clictoruni  quatuor  aut  ali-  thesao- 
cuiu8  eonun  tota  pecunia  sic  recepta  reponatur  per  inspectionem  rariis 
(luorum  ex  ms  quos    memoravimus,  prajter  dispensatores  ipsos.   JJe  ggNEs. 
5  qua  cista  dispcnsatoi'ibus  ipsis  volumus  aliquam  certain  et  modera-  callo. 
tarn  pecviniae  summam  de  tempore  in  tempus  tradi,  quanta  iudicio 
magistri,  aut  in   eius  absentia  prgesidentis,   aut  iitroque  absente 
cuiuspiam  ab  alterutro  dei)utati,  et  alterius  decani  seu  ab  altero 
deputati,  sufficere  videbitur  ad  communem  victum  sociorum  et  ce- 
10  terorum  q\ii  degunt  intra  collegium  et  ad  alias  ^  cotidianas  impen- 
sas  qure  pro  utilitate  pariter  et  necessitate  collegii  fieri  debent. 
Proviso  semper  quod  liber  hebdomadarius  de  communi  victu  fiat  Every  fcUow 
et  scribatur  nianu  senescalli,  qui  singulis  hebdomadis  iuxta  seriem  officer,  nor 

^  °  .  DD.)  to  be 

sociorum  deputabitur,  exceptis  officiariis  et  sacrae  theologise  pro-  stewiu-d  in  lus 
1 5  fessoribus.     Idem  senescallus  supervisor  erit  emendorum  et  anno-  '''""^^■ 

Office  of  stew- 

tabit  pretium  cuiusque  rci,  quae  i)er  obsonatorem  et  cocum  ad  com-  aid. 

munem  victum  coementur,  similiter  et  absentum  nomina,  pariter 

et  externorum  qui  de  sumptibus  collegii  convivse  fuerint.     Quod 

si  magister  aut  alter  e  tbesaurariis  qviempiam  externum  prsetextu  introduction 

°  .  7  .  .  of  strangers. 

20  negotioi-um  collegii  introduxerit  q\ii  iustum  negotium  postea  com- 
peritur  non  habuisse,  nolumus  ut  ex  huius  convictu  collegium  one- 
retur.  Et  si  verisimilis  suspicio  fuerit  aut  de  magistro  aut  de 
decanis  quod  talibus  expensis  collegium  gravent  quum  nihil  opor- 
teat,  arbitrio  septem  seniorum  commendamus  an  ipsi  censuerint 

2  5  tales  impensas  allocanda,s  esse.     Liber  autem  impensarxim  pro  com-  weekly  ex- 

..         •  Till  !••  f     -\T  •  J.  T     auiination  of 

mum  victu  smgulis  hebdomadis  ipso  die  Veneris  aut  summum  die  accompts. 
Sabbati  diligenter  examinabitur,  prsesente  magistro,  aut  eius  vices 
gereute,  cum  duobus  thesaurariis  atque  senescallo  i])So  pariter  et 
obsonatore.    Quod  si  forte  senescallus  quovis  impedimento  legitimo  Bursars  for- 

,      .  .  .  ,  .  .,  ,        bidden  to 

30  detineatur  quo  minus  ipse  quae  notanda  sunt  inscribat,  tum  volu-  make  or  cor- 

.  .  .  .  rect  entriesin 

mus  ut  proximus  m  ordine  suppleat  illius  vicem,  ita  quod  neuter  steward's 
thesaurariorum  quicquam  in  eo  libro  scribat  aut  emendet  quic- 
quam,  neque  quoad  fieri  potest  lituras  aliquas  habeat  liber  ille^ 

Volumus  etiani  ct  statuimus  quod  iidem  ipsi  thesaurarii  duas  Expenses  to 

.  .  4     .  ^*^  entered  by 

35  habeant  mdenturas  mter  se  ,  in  quibus  uterque  quicquid  per  eos  !)ursars  with- 
expositum  fuerit  ipsa  hebdomada  qua  sic  expositum  fuerit  scribat*, 
quantumvis  pusillum  id  fuerit,  atque  id  sub  poena  amissionis  eius- 
dem  summse,  si  dilata  fuerit  in  alteram  bebdomadam  eius  inscrip- 
tio.     Quod  ideo  fieri  volumus,  quod  nee  ipsi  neque  collegium  per 

^  quae  MS.  2  «  reparationes  aliasque"  corrector. 

•''  "  Notandum  supplementum."  marg. 

••  "duas — se "  underlined.  *  scribatur  MS. 


300  90isf)op  Jpis!)Er's  ^tntutes.     {1524) 

CAP.  XX.     dilationem  ullam  aut  oblivioiiem  di.spendium  incurrat.    Et  ne  frau- 

DE  DUOIIUS     ...  ... 

THESAu-       tiis  contmgat  iilla  suspicio,  volumus  ut  uterque  thesauranorum 
RAK118         clavem  habeat  eiusdem  cistfe,  ne  citi-a  notitiam  eorum  qiiicquam 

8IMUL  ET  .  ......      .,,. 

8ENES-         ^^^^  eximatiir  aut  adiciatur  mdeiituris  illis. 

CALi,o.  Thesauraiios  auteni  ipsos  quoad  fieri  potest  nunquara  simul  5 

Keys  of  chest.       ,  ■,  .   .        ,  ^  c        -i. 

Ai)sence  f  ^ibessc  voluiuus,  iiisi  veliementer  urgens  causa  hient,  quae  pnus  per 
either  bursar,  niagistrum  et  septeiu  seuiores,  sive  absente  niagistro  per  praesiden- 
tem  et^  eosdem  seniores  approbetur.  Quod  si  fortassis  ob  eiusmodi 
causam  abesse  contingat  vel  altenim  vel  utrumque,  tunc  clavem  vel 
claves  alii  vel  aliis  relinquant,  pro  quibus  ipsi  periculo  suo  volu-  10 
erint  respondere.  Neque  tamen  id  lieri  volumus  quibus  vis  indis- 
criminatim^  sed  cum  consilio  et  assensu  magistri  aut  eo  absente 
prfBsidentis  cuidam  seu  quibusdam  e  sociis  qui  clavem  alteram 
eiusdem  cistse  non  habeat.  Nam  id  semper  observari  volumus, 
wwn" '" '"'  ^^^^"^  nemo  duas  alicuius  cistae  claves  simul  gerat  aut  in  sua  cus-  1 5 
todia  possideat  quovis  pacto.  Ad  haec  et  eorum  singula  diligenter 
et  fideliter  adimplenda  quatenus  eos  concernunt  uterque  thesaui'a- 
rius  in  admissione  sua  tactis  sacrosanctis  iuramentum  cor[)oi-aliter 
praestabit,  atque  id  in  praesentia  socioinim  omnium  sive  maioris 
partis  eorum  qui  tunc  intra  universitatem  praesentes  erunt.  20 

[CAP.  XXI.] 
De  Computo  2>er  Thesaurarios  exhib&ndo. 


¥ 


conipts. 


IROFUERIT  et  his  qui  contrectatorcs  alienae  pecuniae  sunt  et 
illis  item  quorum  pecunia  per  alios  ita  contrectatui'  ut  ratio- 
cinia  crebrius  inter  eos  fiant,  ne  forsan  utrique  magnum'  dispen-  25 
dium  incurrant,  illi  contrahentes  aes  alienum,  isti  quod  suum  est 
qua?f"iy  ac-  amittentcs.  Idcirco  volumus  et  statuimus  ut  duo  thesaurarii  qui 
pro  tem])ore  fuerint  singulis  anni  quartis  circiter  finem  cuiusque 
quai-tae  computum  suum  reddant^  de  singularxim*  hebdomadarum 
impensis  qiiae  in  illam  quartam  incideiimt,  tam  pro  communi  victu  3^ 
quam  pro  ceteris  intiinsecis",  si  quae  fuerint  exposita.  Cui  coni- 
puto  volunnxs  adesse  magistrum,  si  domi  fuerit,  et  pi-aesidentem 
atque  decanos  et  si  qui  voluerint  e  septem  i})sis  senioribus  inter- 
esse'.     In  illo  vero  computo  si  nullus  error  inventus  fuerit,  me- 

'   "et"  om.  MS.  *  discriminatim  MS.  ^  raagrum  MS. 

*  reddat  MS.  »  singuloi-um  MS. 
"  "  ct  extrin.secis"  marg. 

•  Tlio  words  "atque"  and  "et  si — interesse"  are  underlined,     "ct  maiorem 
partem  seuioruni"  niarg. 


53is]^op  jpis&Er's  Statutes.     (1524)  301 

reutiir  ipsi  gratiam  :  sin  autem  aliqiiis  repertus  sit,  is  per  praesentes  cap.  xxr. 

,  ..,,.  1T>  °E  COMPU- 

emendetur,  qiiatenus  eis  \aaebitur  opportuiuim  .     Kursum  per  eos-  to  per 
dem  in  exitu  cuius\'is  anui  fiat  coram  auditore,  praesentibus  illis  thesau- 

....  .  .  RARIOSEX- 

quos  ante  dixamiis,  integer  totius  anni  computus,  tam  eorum  cm-  hibendo. 
5  Ilium"  quae  recepenint  quam  qure  per  eos^  posita  sunt.     Expleto  Bursars- 
computo  si  quid  superfuerit  in  eorum  manibus  de  pecunia  collegii,  compt. 
id  ipsuni  in  conspectu  prsesentium*  cists»  restituatur.     Quod  si  retu^n"ed\o  ° 
non  fecerint,  non  prius  admittantur  ad  communem  victum  quam 
sese  per  scriptum  obligatorium  astrinxerint  intra  duos  menses  in- 
10  tegi-e  pei-soluturos.     Et  nisi  tunc  integre  persolverint,  nihil  pro 

stipeiidio  vestituque  recipiant,  donee  integre  satisfecerint.     Horum  Accompts  to 

.     .  ....  .   „        .         .  be  separately 

vero  comjmti  singulis  annis  protiuus  lit  consummati  luerint  in  mem-  engrossed  on 

......  parchment, 

branis  ai>te  describantur  et  cum  rotulis  curiarum  in  scriniis  ad  hoc  and  preserved 

'■  with  court 

deputatis  in  turii  conserventur,  niminim  ut  ex  his  e\'identise  decla-  f?"^  &c.,  in 

*  '  the  tower. 

1 5  rationesque  ])rfestentur  quum  opus  fuerit,  tam  j^ro  defensione  ma- 
neriorum,  ecclesiarum  et  iurium,  quam  de  valore  annuo  terrarum 
et  tenementorum  quae  ad  collegium  pertinent.     Praeter  haec  inden-  General  in- 

,  J  ^     •.  i      r.      •         1  •  1  •      •  -1  denture  of  re- 

turas  duas  niiito  computo  neri  volumus  in  membranis  in  quibus  ceiptsand 

.  .     charges  on 

sinoTilse  summae  descnbentur  quae  receptee  nierant  de  quovis  domi-  manors,  &c., 

.  .  .       .  .  ,  .  .    .  to  be  kept, 

20  nio  ceterisque  collescii  possessionibus,  simul  et  onera   iam  finiti  anni  one  by  the 

■*  _  T  .  .  .  m.Tster,  an- 

cum  arreragiis  particulatim  expressis :  quarum  indenturarum  altera  "'^h''''  ^y  ''^5 

o        L  1.  '    X  bursars,  and 

pars  apud  magistrum  servetur,  altera  apud  thesaurarios  novos  do-  to'bedeposu- 
nec  eorum  annus  expleatur.     Quo  expleto,  mox  utraque  pars  in  tower!'^° 
turri  cum  rotulis  computorum  in  scriniis  ad  hoc  deputatis  repo- 
25  natur. 

[CAP.  XXII.] 
De  Sociorum  Qualitatihus. 

NUNC  itidem  et  leges  dabimus  residuo  corpori,  quod  nimirum 
ex  sociis,  quocunque  numero  eos  fore  contigerit,  tanquam  ex 
'^O  i)otioribus  et  solidioribus  membris  volumus  integrari.     Pro  fun-  The  loss  of 

,  .....  .  revenues  to 

datrice  vero,  tametsi  rex  illustrissimus  in  charta  licentiae  suae  quam  "^e  '^"°f"|LQ 
aviae  suae  D.  fundatrici  concessit  mentionem  fecerit  de  quinqua-  n,|]ntgnance 
ginta  sociis,  nos  tanien  quum  ob  siibtractionem  redituum  annuo-  o^the'Jo^fei- 
rum  ad  valorem  quadringentarum  librarum  ipsum  numerum  im-  edlnUiTchar- 
OK  plere  non  possumus,  quantum  ad  prfesentem  ordinationem  spectat,  ^°^' 

^  "Notandum.    Statuimus  etiam  et  ordinamua  quod  per  aliquem  collegii 
oflBciarium  aut  collegii  famulum,  &c,"  marg. 
*  "  extrinsecorum"  marg. 
■'  "  extrinseca  ex — "  interlin.  (i.  e.  exposita.) 
■*  "  exditore  excluso"  marg.  '  "earundem"  marg. 


302         33isSop  Jp(sf)£r's  Statutes.     (1524) 


CAP.  XXII. 
DE  SOCIO- 
RUM  CJDA- 
LITATIBUS. 


Qualifications 
of  fellows; 
cilcris  pari- 
hiix  tlio  poor- 
est to  be  pre- 
ferred. 

Counties  of 
fellows. 


In  c.Tsc  of 
necessity  fel- 
lovvsliiiis  to 
be  helu  by 
KTaduates  of 
Oxford  or  any 
other  uuiver- 
Bity. 


By-founda- 
tions to  bo 
accepteil, 
where  lands 
are  tiiven  to 
the  annual 
value  of  £6 
for  a  fellow, 
or  £'i  for  a 
scholar. 


si  fieri  potest,  octo  supra  viginti  deputemus.  Quod  si  quis  alius 
propiiis  sumptibus  plures  adicere  volet,  cuique  licebit,  prout  con- 
venire  cum  magistro  possit  ac  sociis.  Eligautur  autem  in  socios 
hi  semper  de  quovis  comitatu,  qui  moribus  et  ei-uditioue  fuerint 
iiisigniores,  et  inter  hos  qui  magis  eguerint.  Nam  ob  inopiam  5 
optima  simul  et  pientissima  virago  collegii  huius  fuudatrix  quos- 
dam  huius  regui  comitatus  duxit  })rfeferendos,  nempe  Dunelmiae, 
Northumbrise,  Westmerise,  Cumbriae,  Eboraci,  Richmondiae,  Lan- 
castriae,  Derbiae,  Nothyngameae ;  e  quibus  ad  minimum  medietatem 
sociorum  semper  assumendam  iussit,  tam  in  coUegio  isto,  quam  in  10 
coUegio  Christi  per  earn  ante  fundato;  cuius  ordinationem  nos 
nequaquam  decet  infringei'e.  Cetenim  e  reliquis  comitatibus  pi'as- 
ferri  ceusemus  Lincolniam,  Northfolchiam,  Estsexiam,  Midtlilsex- 
iam,  Canciam,  Cantabrigiam,  ceterosque  in  quibus  collegium  priedia 
seu  fundos  habiturum  sit.  Neque  tamen  permittimus  ut  vel  de  1 5 
his'  vel  de  illis  comitatibus  aut  alio  quo\'is  huius  regui  comitatu 
sociorum  numerus  ex  iis  qui  pro  fundatrice  deputantur  excedat 
binarium,  nisi  forte  sociorum  numerus  pro  fundatrice  institutus 
augeatur  ex  collegii  jjroventibus,  aut  forsan  ex  antedictis  novem 
comitatibus  idonei  defuerint  ad  numeri  destinati  complementum ;  20 
nam  pientissimam  illam  principem  fraudari  nolumus  institute  suo. 
Quamobrem  et  in  utroque  casu,  hoc  est  sive  uuraeinis  socioi-um 
excesserit  viginti  octo,  sive  non  satis  idonei  rejjeiti  fuerint  in  sin- 
giUis  dictorum  novem  comitatuum  qui  pro  tempore  deputentur, 
licere  volumus  ut  i)lm-es  duobus  ex  quolibet  illorum  novem  comi-  2  5 
tatuum  eligantur,  et  idoneon;m  inopia*  ex  reliquis  illis  novem 
comitatibus  suppleatur.  Sed  et  ne  quavis  arte  frustretur  pium 
fundatricis  institutiim,  semper  ex  singulis  novem  illorum  comita- 
tuum sit  ad  minimum  unus  qui  fuerit  idoneus,  sive  Cantabrigiae 
sive  Oxoniis  seu  quavis  alia  fuerit  educatus  universitate,  in  ipso  30 
coUegio  socius.  Per  hoc  tamen  piis  alionim  votis  viam  praecludi 
nolumus,  quominus  ipsi  posscnt  praedia  conferre  ad  quemcunque 
socionim  sustentandorum  malucriut  numerum,  et  de  quocunque 
comitatu.  Sed  et  magistro  sociisque^  mandamus  lit  ueminem  res- 
puat,  qui  fundos  et  praedia  donare  volucrit  ad  venim  valorem  35 
annuum  sex  librarum  pro  socio  stabiliendo,  aut  verum  valorem 
annuum  triura  libranmi  pro  discipulo;  atque  id  sub  periurii 
crimine,  quoad  xisque  concessioni  rcgiae  de  terris  ponendis  in  ma- 
num  mortuam  plene  satisfactum  fuerit.  Porro  civitates  et  oppida, 
quibuscunque  privilegiis  exempta  fuerint,  ad  ilium  tamen  per-  40 
'  iis  MS.  *  inopiam  MS.  •''  sociiquc  MS. 


a3isf)op  JFis!)ct's    Statutes.     (1524)  303 

tincre  comitatum  iutelliprimus,  intra  cuius  fines  situantur;  Rich-  cap.  xxii, 

..  .  ...  r        1         •  ^*"  SOCIO- 

moncliam  vero  cum  .suis  adiacentiis,  cuius  et  pientissima  nindatrix  ^um  qua- 

nuncupationem  gessit,  quoniam  ipsa  dum  superstes  fuit  tanquam  litatibus. 

. ,     ,  1      T-ii  •  1     ■  i  •    •  •  Richmond. 

privatum  comitatum  ab  Jliboraceusi  voluit  accipi,  parem  ex  ipsa 
5  socionim  numerum  eligendum  decernimus  atque  ex  alio  quolibet 

pnedictorum.  Ex '  Cancia  etiam  si  qui  fuerint  idonei  reperti  ceteris  Kent, 
prjeferri  volumus,  modo  numerum  antedictum   non    excesserint. 

Ceterum  qui  eligendi   sunt,  prajter  eruditionem  ac  bonos  mores,  t^  degree'!)? 

sint  etiam  in  artibus  ad  minimum  baccalaurei.    Prseferantur  etiam  ^-^  eligible. 

10  in  hac  electione  post  alumnos  proprios  hi  qui  fuerint  in  collegio  ,ng';^''bereof'^ 

Christi,  si  magis  idonei  visi  fuei'int.     Sed  et  sacerdotes  quoque  i^ge'anYof 
ceteris  qui  sacerdotes  non  fuerint  prseponantur. 


priests. 


[CAP.  XXIII.] 
Be  Sociorum  Electione  ac  ipsius  Gircumstantiis. 

X  c   li^  T  quo  posset  exactior  fieri  sociorum  delectus,  convocentur  per  a  nst  of  fit 
I  i  magistnim  cuncti  socii  primo  die  Lunse  cuiusque  Quadi-age-   ^"^  f'=''°^J'" 
sim£e,  simul  et  commonefiant,  quatenus  quisque  solitam  inquisitio-   ^"g^*fgf,Q,^^ 
nem  faciat  de  iuvenibus  quibusdam  tam  moribus  quam  eruditione   j^onJfayTn 
magis  idoneis  qui  in  sociorum  numerum  cooptentur^j  et  vit  reper-    '^*^"'- 

20  torum  nomina  simul  cum  nomine  comitatus  quo  quisque  fuit 
oriundus  in  schedula  conscribat,  una  cum  aliis  dotibus  quibus  ipse 
iuvenis  fuerit  prseditus.  Ad  quam  inquisitionem  teneri  singulos 
volumus  in^  vim  iuramenti  sui.  Cuius  autem  nomenclatura  non 
ante  septem  dies  electionis  futurfe  tradita  magistro  fuerit  aut  eius 

2  5  vices  gerenti,  hunc  pro  ea  vice  ineligibilem  pronuntiamus.     Porro   Election  of 

delcctum  hunc,  quoties*  eveniet,   celebrari  volumus  quaque  die   sth  Monday 
Lunse   qua3   proxime   sequitur   Dominicam   Passionis,      Quo   die   aifre'sid^nt 
magister  et  socii  cuncti  prsesentes  conveniant  in  sacellum,  quum   ^e^'^"'^- 
horologium  insonuerit  octavam;   et  illic  primum  lecto  statuto  de 
qo  cooptandorum  qualitatibus,  magister  primum,  deinde  reliqui  per 
ordinem  socii,  iusiurandum  quod  sequitur  tactis  sacris  Evangeliis 
prsestabunt :    "  Ego  N.  N.  Deum  testor  et  liaec  sancta  ipsius  Evan-   Electors' 
gelia,  me  neminem  socioinim  huius  collegii  electurum,  nisi  quem 
iuxta  statutum*  ante  lectiim  mea  conscientia  magis  idoneum  iudi- 

3  5  cabit ;  neque  istud  faciam  pretio  vel  mercede  qua  vis  a  quopiam 

aut  data  aut  expectata."     Juratis  itaque  singulis  fiat  e  vestigio    Scrutiny. 
scrutinium  per  magistrum  et  duos  e  sociis  iuxta  admissionem  suam 

1  Et  MS.  ^  coaptentur  MS.,  and  below  coaptandorum. 

3  "in"om.  MS.  *  "quoties"  om.  MS.  ^  statum  MS. 


304 


33is!)op  Jpisfter's  Statutes.     (1524) 


CAP.  XXIII. 
DE  SOCIO- 
KUM  ELEC- 
TIONE  AC 
IPSIUS  CIR- 
CUMSTAN- 
TIIS. 


Unless  the 
master  and 
half  of  the 
fellows  agree 
in  the  choice 
of  candidates, 
the  election 
shall  rest  with 
master  and 
seniors. 


Second  scru- 
tiny. 


In  the  last 

resort,  the 
election  to 
rest  with  the 
master. 


senioribus ;  qui  prius  etiam  tactis  Sanctis  Dei  Evangeliis  promit- 
tent  se  veraciter  et  absque  dolo  scrutiniuni  ipsxim  i>ro  futiira  socio- 
rum  electione  tractatui'os  et  secretum  peuitiis  habitiiros.  Auditis 
ergo  singiilorum  votis  et  suffragiis,  ilium  vel  illos  in  socium  vel 
socios  dicti  collegii  magister  pronuntiabit,  in  quern  vel  in  quos  5 
ipse  magister  cvun  maiori  aut  jequali  parte  socioi-um  consenserit. 
Quod  si  magistex'  cum  maiori  aut  sequali  parte  noluerit  in  aliquem 
unum  convenh'e,  sed  in  ea  dissensione  triduum  ab  incepto  delectu 
perseveraverit,  turn  volumus  ut  liuius  negotii  definitio  pro  liac  vice 
ad  septem  seniores  referatm-.  Quarto  igitur  die  post  inchoatam  lO 
electionem  conveniant  iterum  omnes  in  sacellum,  et  primitus  per 
septem  ipsos  seniores  iui-amento  prsestito,  quod  ilium  e  duobus  (ob 
quos  dissidium  fit)  in  socium  cooptabunt  qui  suis  conscientiis  magis 
videbitur  idoneus, — pi'sestito  igitur  hoc  iuramento,  fiat  alterum  ite- 
rato  sci*utinium  per  magistrum  et  maxime  seniorem  adverse  pai'tis,  [  5 
et  is  in  quem  maior  septem  seniorum  pars  consenserit  pro  electo 
habeatur,  atque  ita  a  ceteris  acceptetiu-.  Quod  si  forte  conscientiis 
eorum  neuter  alteri  prseferendus  videatur,  turn  volumus  ut  is  qui 
a  magistro  prius  erat  nominatus  pro  socio  protinus  declarabitur. 


[CAP.  XXIV.] 
lusiurandum  electi  Socii. 


20 


Fellows  elect 
to  be  sworn, 
and  to  give  a 
bond  to 
master. 


Fellows'  oath. 
I  will  observe 
tlio  statutes. 


CETERUM  priusquani  admittatur,  duo  modis  omnibus  curanda 
simt  ut  fiant,  alterum  quod  electus  quisque  iuramentum  in 
pi-sesentia  magistri  sociorumque  prsestet,  alterum  quod  litteras  ob- 
ligatorias  consignet  et  conscribat,  conscriptasque  magistro  in  manus  2  5 
tradat.  Nihil  enim  potest  firmari  validixis  apud  bonos  et  probos 
quam  iureiurando.  Quamobrem  volumus  \\t  scholaris  quisque,  mox 
ut  in  socium  electus  fuerit,  prixisquam  admitttitur,  hoc  quod  sequi- 
tur  iui^amcntum  tactis  sacrosanctis  Evangeliis  j^rajstabit,  prtesenti- 
bus  magistro  simul  et  sociis.  "Ego  N.  N".  Deum  testor  et  hrec  30 
sancta  ipsius  Evangelia  atque  in  vim  pacti  promitto  me  fideliter 
observaturum '  statu ta  omnia  et  singula  quje  })er  revei-endum  in 
Christo  patrem  loannem  Roffensem  episcopum  nomine  executorum 
egregise  feminse  dominje  Margarette  quondam  comitissse  Richmon- 
diaj  Derbia)  fimdatricis  huius  collegii  condita  sunt  et  erunt  in  po-  35 
sterum  condenda  quatenus  meam  personam  concernunt  vel  concer- 
nere  poterunt,  eademquc  iuxta  planimi  et  litteitilem  scnsum  ac 

^  "  ordinationes  et  singula  in  eis  contenla  ac  prohibitiones"  marg. 


t3is]^op  J[pisf)er's  ^tntutes.     (1524)  805 

eiusdem  reverencli  patris  mcntem  in  oimiibus  quantum  in  nie  fuc-   cap.  xxiv. 
lit  semper  observari  et  declaraii  piociirabo :  neque  ulhis  ordiua-   ^yji  elec- 
tiones,  interi^'etationes,   iniunctiones,  commutationes   aut  exposi-    ti  socii. 
tiones   vel  glossas  alias   prsedictis  ordination ibus    et   statutis    vel 
5  qualitercunque  vero  sensui  et  intellectui  eonindem  repiignantes, 
derogantes  vel  contrarias,  per  quemciinque  vel  quoscunque  alium 
vel  alios  quam  per  reverendum  in  Christo  patrera  domiuum  loan- 
nem  Roflensem  episcopum  editas  vel  edcndas  quoquo  modo  scienter 
acceptabo  vel  eisdem  consentiam  aut  parebo  seu  modo  quovis  ad- 
10  mittam,  nee  illis  aut  quavis  eaiaim  unquani  utai*  vel  in  collegio 
pra?dicto  vel  extra,  sed  eis  et  earuni  cuilibet  contradicam  et  resis- 
tam;   quin  etiam  viis  et   modis  quibus  impediri  queant  annitar. 
Item  collegio  fidelis  ero,  neque  iniuria  aut  scandalo  prpeiudiciove   i  win  be  loyai 

jY,    .  IT-  ,  •  !••,,■         to  the  collena 

quovis  ijjsum  ainciam  neque  ab  alus  quantum  in  me  luerit  patiar   and  obedient 

1 5  affici,  sed  modis  omnibus  quibus  melius  id  potero  resistam  ne  fiant :    riors. 
quod  si  per  me  ipsum  nequeam  iin[)edire,  magistro  saltem  aut  eius 
A-ices  gerenti  nuntiabo.     Quibus  etiam  et  decanis  et  ceteris  officia- 
riis  atque  septem  senioribiis  et  ut  semel  dicam  omnibus  meis  su- 
perioribus  in  dicto  collegio  in  licitis  et  lionestis  et  maxime  in  eoruni 

20  convocationibus  et  in  negotiis  collegii,  quantum  eiusdem  statuta 
iubent  aut  requirunt,  parebo  et  ad*  atque  reverentiam  exhi- 

bebo.  Monitionibus  vero,  iniunctionibus,  decretis,  correctionibus 
quibuscunque  magistri,  prsesidentis  et  ceterorum  secundum  formam 
statutorum  huius  collegii  faciendis,  quantum  in  me  fuerit  et  ad  me 

25  pertinuerit,  efficaciter  obtemperabo.     Item  quod  ad  augmentatio-   iwiiiai- 
nem  bonorum,  terrarum,  redituum,  possessionum  et  iurium  dicti   everotsce 
collegii  conservationem  et  defensionem  et  expeditionem  negotio-  fnteresteof" 
nun  eiusdem,  qupecunque  ea  fuerint,   et  ad  quemcunque  statum,    "'c  college. 
gradum,  dignitatem,  honorem  vel  officium  posthac  devenire  con- 

30  tigerit,  iu  sanis  consiliis,  favoribus  et  auxiliis,  quantum  in  me  fue- 
rit et  quantum  ad  me  pei'tinuerit,  diligenter  intendam  et  iuvabo 
ac  pro  eisdem  laborabo  et  usque  ad  finalem  expeditionem  negotio- 
rum  huiusmodi  instabo,  quam  diu  vixero  in  hoc  mundo.  Item  quod   i  win  not 

plot  against 

nulla  conventicula,  conspirationes,  confoederationes  seu  pactiones   the  coUepe  or 

'  i-  '  A  any  member 

25  aliquas,  infra  regn\im  Anglire  vel  extra,  contra  Lsec  collegii  statuta,    «fi'- 
vel  contra  ipsius  statirm,  commodum  et  honorem,  aiit  contra  magis- 
trum  sive  prsesidentem  seu  quosvis  alios  eiusdem  collegii  socios'^, 
discipulos  aut  ministros  illicite  faciam,  vel  ipsa  fieri  procurabo,  sevi 
permittam  ab  aliis  fieri  quantum^  in  me  fuerit,  nee  ea  molientibus 

^  Blank  in  MS.  Read  "adsistam"  (p.  58,  1.  4). 
^  sociis  MS.  ^  "(juantum"  om.  MS. 

R  R 


30G 


33is]bop   JFisibEv's  Statutes.     (1524) 


CAP.  XXIV. 

lU.SIURAN- 
DUM  ELEC- 
TI  SOCII. 

I  «ill  faith- 
fully dis- 
ci large  the 
duties  of  any 
office  to  which 
I  may  he  ap- 
pointed. 

I  will  not 
receive  any 
dispensation 
fnini  this 
oath  or  from 
the  statutes. 


I  will  not 
resign  my 
fellowship 
for  any  con- 
sideration cf 
gain  or  re- 
ward. 

If  deprived 
according  to 
the  statutes, 
I  will  (juietly 
submit. 


I  will  not 
accept  a  fel- 
lowship in 
any  cullcjio 
in  the  univer- 
sity, except 
King's  hiul 
only. 


consilium,  auxilium  vel  favorem  iiibebo.  Item  quod  fidelis  ero  ac 
diligens  in  quocunque  officio  mihi  deputando,  illudque  quum  depu- 
tatus  admittani  et  quantum  poteru  fideliter  adimplebo.  It-em  quod 
non  impetrabo  dispensationem  aliquam  contra  iuramenta  mea  vel 
statuta  prsedicta  vel  contra  aliquam  particulam  in  eis  contentam,  5 
nee  dispensationem  huiusmodi  j)er  alium  vel  alios,  publice  vel  oc- 
culte,  impetrari  vol  obtineri  procurabo,  directe  vel  indirecte :  et  si 
forsan  aliquam  di.spensationem  huiusmodi,  cuiuscunque  fuerit  a\ic- 
toritatis,  impetrari,  gratis  concedi  vel  adquiri  contingat,  seu  gene- 
rnliter  seu  .specialiter,  aut  alias  sub  quacunqxie  forma  verboruni  TO 
concessa  sit,  non  utar  ea  ncc  ei.sdem  consentiam  quo\-is  mode. 
Item  iuro  quod  non  resignabo  societatem  meam  merccde  vel  pre- 
tio  dato,  soluto,  promisso  aut  expectato,  sed  nee  sub  pacto  quali- 
cunque;  quod  si  relicturus  sum,  spontaneus  relinquam,  libera  et 
absolute,  intcgi'e^  muneris  aut  mercedis  receptione  seu  expecta-  15 
tione  incorruptus.  Et  si  contingat  me  po.sthac  })ropter  contemp- 
tum,  rebellioncm,  inobedientiam,  malos  mores  vel  alia  mea  deme- 
rita,  seu  propter  caiisas  in  prjesentibus  statutis  contentas,  per  ma- 
gistnnn  aut  alios  in  ea  parte  interesse  liabentes  corrigi  et  puniri, 
aut  a  dicti  collegii  sustcntatione  et  societate  secundum  formam  20 
statutoiiim  eici  et  expelli,  excludi,  pi-ivari  vel  amoveri,  non  magis- 
trum  ipsum  aut  alias  personas,  seu  earum  aliquam,  occa-sione  expul- 
sionis  vel  amotionis  huiusmodi  pei'sequar,  molestabo  seu  inquietabo, 
per  me  aut  per  alium  vel  alios,  seu  ab  aliis  vexari,  molestari  .seu 
inquietari  2>ei*mittam,  in  foi'o  ecclesiastico  vel  sa?culari,  sive  alio  25 
modo  quocunque,  sed  ex  certa  mea  scientia  pure,  sponte,  simplici- 
ter  et  absolute,  omni  actioni  occasione  correctioni.s,  punitionis,  ex- 
clusionis,  eiectionis,  exjiiilsionis  seu  amotionis  huiusmodi  contra 
magistrum  aut  alios  dicti  collegii  socios  vel  discipulos  quomodo- 
libet  coniunctim  vel  divisim,  appellationi  quoque  et  querellje  in  ea  30 
parte  faciendis,  ac  quarumcunque  litteranim  impetrationi,  precibus 
principum,  pra^latorum,  i:)rocerum,  magnatum  et  aliorum  quorum- 
cunque,  quantumvis  alioqui  mihi  probitatis  et  vitje  merita  suffra- 
gcntur,  in  vim  i)acti  renuntio  in  his  scrijitis.  Insuper  si  post  hoc 
meum  iuramentum  et  meam  in  verxim  socium  huius  collegii  admis-  3  5 
sionem  ad  aliud  collegium  in  universitate  Cantabrigi.T  nominatus 
aut  electus  fuero,  prneterquam  ad  aulae  Regite  sodalitium,  huius- 
modi nominationi  aut  eloctioni  nullo  pacto  consentiam,  nee  aliquod 
illoi-um  coUegiorum  tiinquam  eius  socius  ingrediar,  sed  omni  iure 
et  titulo  virtute  illius  nominationis  vel  eiectionis  pro  me  qualiter-  40 
^  lil)or  et  absolute  integer,  Siat.  1530,  c.  11  {p.  60,  1.  12). 


33is|^op   jpisf)cr's   ^tntiitcs.     (1524)  307 

cunque  facieutibus  iu  vim  pacti  proi*su.s  renuntio  per  haec  scrii)fca.    cap.  xxiv. 
Pi'omitto '  quia  etiam  quantum  in  nie  fuerit  et  quatenus  meam    dum  ei^ec- 
personani  concernat  aut  concernere  i)oterit  me  laudatas  ac  probas    ti  socii. 
huius  collegii  consuetudincs  observaturum,  una  cum  aliis  ordina-   the  c'urtoin7° 
5  tionibus  per  magistrum  et  socios  editis  pro  sustentatione  quorun-  °cKe!\n^a  win 
dam  sociorum  ac  disciimlorum,  iuxta  tenorem  cuiusdam  iuramenti   Touis  oniie' 
quo  magister  olim  et  socii  se  deviuxeruut  oraturos  tarn  pro  dicto 
domino  loanni  Roffensi  episcopo,  quam  Henrico  Ediall  arcliidia- 
cono  Roffensi,  Hugone  Asshton  ai'chidiacono  Eboracensi,  lolianne 

10  Rypplyngham  in  sacra  theologia  doctore,  et  Roberto  Dokket  in 
eadem  baccalaureo,  ac  Marmaduco  Constable  equite^  aura  to,  cete- 
risque  qui  privatas  aliquas  aut  sociorum  aut  discipulorum  funda- 
tiones  fecerint  aut  in  posterum  facturi  sint ;  simulque  et  curabo 
quantum  in  me  fuerit  a  ceteris  meis  consociis  omnibus  idem  fieri, 

I  5  neque  extortas  eorundem  interpretationes  per  quemcunque  factas 
admittam,  aliter  quam  sensus  eorum  apertus  patitur  et  mea  con- 
scientia  magis  conformem  iudicabit  animo  conditoris.     Nemini  so-  No  feiiow 

sliall  by  mv 

cioi'um  consentiam  ut  ad  aliam  faciiltatem  se  cuvertat  pro  gradu   consent  abin- 

^  _      ®  don  tlie  fa- 

in ea  suscipiendo,  prseterquam  ad  pbilosopliiee  et  theologise  dum-  |^"go^,°^  ^'J^' 

20  taxat.     Collegii  secreta  nemini  pandam,  nihilque  in  quo  eidem  ali-  theology. 

qua  aut  commodi  aut  honoris  accessio  fieri  posset  impediam,  sed   vuige  college 

secrets. 

contra  pro  vii-ibus  procurabo.     Ad  lisec  non  ero  delator,  oblocutor,    j  ^,;,,  „ot 
neque  odia  aut  discordias  seminabo,  sed  neque  contumeliosus  ero  seTciass'  """^ 
cuiquam  aut  ob  patriam  aut  ob  genus  aut  ob  cetera  liuiusmodi;   nor'othe^rwlse 

25  partialitates  odiosas  non  fovebo;   comparationes  quantum  in  me   in  the  college. 
fiierit  evitabo  penitus.     Hsec  omnia  et  singula  fideliter  observabo 
sicut  me  Deus  adixivet  et  haec  sancta  Dei  Evangelia."     Quo  iura-  sigilTbond 
mento  prsestito  libroque  deosculato,  volumus  ut  magistro  vel  eo  d'eposite°d  in 
absente  prtesidenti  statim  et  absque  mora  obligationem  unam  una  treasury. 

30  cum  condicione  sub  forma  seqiienti,  mutatis  de  more  mutandis  et 
adiectis  de  more  adiciendis,  debite  secundum  regni  iura  confectam 
et  manu  sua  projiria  subscriptam,  suo  quoque  sigillo  sigillatam,  in 
persona  sua  propria  et  pro  facto  suo  tradat  cam  effectu  in  superiori 
turri  tuto  semper  dum  vixerit  conservandam^     Quod  si  foi-te  per 

35  inscitiam  aut  negligentiam  aut  aliquam  animi  mobilitatem  non 
satis  ante  perpensam  quisquam  sociorum'*  adversus  hoc  iuramen- 
tum  quicquam  admiserit,  nolumus  quod  eo  facto  pcriurium  incur- 
rat,  nisi  forte  (quod  avertat  Deus)  id  animo  deliberato  fecerit,  aut 

^  Premitto  MS.  ^  equiti  MS,  '  conservandum  MS. 

*  "discipulorum"  interlin.     Opposite  "Quod  si  forte,  &c."  the  marg.  has 
"Discipulos  concernit." 


308  33(s]bop  Jpis^cr's   Statutes,     (1524) 


CAP.  XXIV,  poenas  so  daturum  rccusaverit  qure  in  statiitis  exigiintur.  Ad  que ni 
DUM^ELEc-  '>iodum  et  iuramentum  quod  inferius  pro  discipulis  desciibitiir  iii- 
Ti  socii.       tellitii  volunms. 


Fellows' 
bond.    I  will 
pay  £100  to 
tl;u  iiuisttT 
follows  ami 
scholars  of 
the  college, 
in  case  I  iic- 
ccpt  a  dispen- 
sation from 
my  oath  or 
from  the  sta- 
tutes, or  ap- 
peal from 
anv  statut- 
able sentence. 


[CAP.  XXV.] 

Forma  autem  Obligatlonis  pro  Sociis  una  cum  Comlicione  Juec  est.    5 

NOVERINT  universi  per  pi'sesentes  me  N.  N".  de  Cantabrigia 
teneri  ct  firmiter  obligari  N.  magistro  ac  sociis  et  scholaribus 
Sancti  loannis  Evangelistje  in  universitate  Caiitabiigite  et  in  eo- 
dem  couiitatu  in  centum  libris  steilingonim  solvendis  eisdem  ma- 
gistro ac  sociis  et  scliolaribus  einsdem  collegii  vel  eorum  successo-  lO 
ribns  aut  eorum  certis  attovnatis  in  festo  N.  proxime  futuro  post 
datum  priBsentium.  Ad  quam  quidem  solutionem  bene  et  fideliter 
faciendam  obligo  me,  heredes,  executores  et  assignatos  meos  per 
prtesentes,  sigillo  meo  sigillatas.     Dat.  etc. 

The  condicion  of  this  obligacion  is  suche,  that  if  the  alwue  1 5 
bounden  IST.  in  his  owne  parsone,  or  by  any  other  parsone,  pursew, 
obteyne,  or  impetrate,  or  cawse  to  be  pursewed,  obteyned  or  im- 
petrated  pryuyly  or  opyiily,  directly  or  indirectly,  fro  the  Pope, 
the  cowrt  of  Rome,  or  from  any  other  parsone  or  place  any  dispen- 
sacion,  interpretacion  or  licence,  contrary  to  the  otlie  made  by  the  20 
said  N".  att  the  tyme  of  his  admission  to  be  felow  of  Seynt  lohns 
colleage  in  the  vniuersite  of  Camebrige  or  to  any  parte  of  the  same 
othe,  or  contrary  to  the  ordynaunces  or  statutes  of  the  same  col- 
leage, or  eny  one  of  them,  or  if  the  same  N.  accept  or  vse  ony 
suche  dispensacion,  interpretacion  or  lycence  pursued,  impetrate  or  25 
obteyned  by  hym  selfe  or  by  ony  other  parsone  or  pai'sones,  of 
what  so  euer  autorite  they  be.    or  if  he  ])rouoke  or  appeale  iudici- 
ally  or  extraiudycially  from  any  gi'iff,  iuggement,  arbitrement  or 
sentence,  interlocutory  or  diffynytyue,  processe  or  interpretacion 
made  or  gyfFen  agaynst  hym  for  any  thyng  concernyng  the  said  3^ 
othe  or  any  parte  therof,  or  the  said  ordinaunces  and  statutes  or 
any  of  them  "vvherunto  by  the  seid  othe  or  any  ])ai'te  therof  or  elles 
by  the  said  ordinances  and  stjxtutes  or  any  of  them  he  is  bounde 
to  stand  and  obey,  or  in  case  it  fortune  the  .said  N.  to  be  depryued 
of  the  said  felowship  or  to  be  grevyd  by  the  ]\[aster  the  president  35 
or  Fellowes  of  the  said  colleage  for  any  oflence  or  acte  pretendyd 
to  be  doyne  by  hym  contrary  to  the  othe  afforsjxid  or  statute — if  he 
then  and  in  that  case  or  therforc  or  by  any  occa.syon  therof  pur- 


23ts5op  jpis^et's  Statutes.     (1524)  300 

sew,  treble  or  vex,  in  the  lawe  by  the  waye  of  fact  or  otherwyse    cap.  xxv. 
the  said  Maister,  president,  enyscoler  or  felowe  of  the  said  coUeage,  ligation  is 
or  pui-sew  to  eny  estate  or  parsone  for  any  letters,  or  wrytyncjes,   ^^*^  sociis 
commaundmenttes,  requestes  or  desyres,  by  wrytyng,  by  message   condicio- 
5  or  by  worde  of  mowthe,  for  his  restitucion  of  the  same  felowship,   ne. 
or  for  lettyng  of  the  said  depriuacion,  or  the  exicution  of  the  same, 
or  any  suche  wrytynges  or  messages  vse  or  accept,  or  elles  if  he 
pursewe  in  any  cowrte  spirituall  or  temjjorall,  or  by  the  waye  of 
facte  any  tliyng  do  for  his  remedy  in  the  premissis  at  any  tyme 
10  duryng  his  lifF.     Then  this  obligacion  shall  stonde  in  full  streught 
and  vertue  or  elles  e.  c. ' 

Omnibus  his  factis  statim  in  verum  socium  per  magistrum  aut  Admission  of 

^  °  fellows  ac- 

60  absente  per  prcesidentem  admittatur.     Proviso  \\t  quum  plures   'P'"'^^",^,'** 
eodem  anno  ita  in  jierpetuos  socios  fuei'int  adniittendi,  ille  ante 
1 5  alios  admittatur  in  socium  qui  prius  illis  erat  admissus  in  schola- 

rem.     Moxque  de  iuramento   prsedicto  et  obligationis  traditione   Acopyoftho 

„.  ,,.  .  ji'i-  T-  ••     ffllows'  oath 

fiat  instrumentum  publicum,  signo  et  subscriptione  aucuius  notaru   and  bond 

signed  by  a 

publici  munitum,  tenorem  et  lormam,  diem,  nomen  et  cognomen   public  notary 

.  ...  °         .  to  be  prc- 

cuiusoue,  et  cuius  comitatus  ac  dioecesis  existat,  quemque  comita-   served  in  the 

i      '  'XX  college  regis- 

20  tum  aut  dioecesim  in  coUegio  supplet  et  occupat  continens,  quod   '«''• 
registro  dicti  collegii  inscriptum    perpetuo   observetur.     Quod  si 
praidictum  iuramentum  prtestare  aut  obligationem  uti  prsefertur 
conficere  et  tradere  recusaverit,  eo  ipso  omne  ius  et  titulum  quae  in 
dicto  collegio  habuit  amittat,  nee  postea  in  socium  scholarem,  dis- 

2  5  cipulum  aut  ministrum  sacelli  ipsius  collegii  admittatur  aut  un- 
quam  assumatur. 

[CAP.  XXVI.] 
Be  Cultu  Dei. 

TRI A  sunt  quae  pientissima  fundatrix  a  sociis  prsecipue  curanda  Three  main 
^         ^  _  ^  ^  -^  _  designs  of  tho 

votis  omnibus  exoptavit,  nempe  Dei  cultus,  morum  probitas,    foundress. 

et  Clii'istianae  fidei  corroboratio.    Deus  in  primis  colatur  oportet,  a 

quo  non  solum  vitse  puritas,  verum  etiam  eruditio  quaeque  saluta- 

ris  est  speranda,  ut  iis  demum  habitis  proximorum  intendatur  sa- 

luti.     Statuimus  igitur  quod  singulis  Dominicis  diebus  ceterisque   Services  on 

o  LO  ^  1  Sundays  and 

35  festivis  matutinas,  aspersionem  aquae  benedictse,  processiones,  mis-   feints  accord- 
sas  et  vesperas  ac  completoria"  pie,  distincte  ac  devote  iuxta  morem   Sarumuse. 

1  "  to  be  voyd  &  of  no  (strengthe  ?)"  addition  in  2d  hand. 
*  "Notanduni  hie  quod  synodalia  non  sunt."  marg. 


810  33isf)op   jPtsf)Ci's 


Statutes. 


(1524) 


CAP.  XXVI. 
DE  CULTU 
DEI. 

Master  to  fix 
times  of  siT- 
\icc.  and  him- 
self to  offici- 
ate on  princi- 
pal feasts. 

Greater  and 
lesser  double 
feasts. 


Surplice  and 
hood. 


Mornin<;mass 
to  be  cele- 
brated daily 
before  6  a.m. 


Benefaxitors 
to  be  remem- 
bered in 
prayers. 

The  foun- 
dress and  her 
relatives. 


Jas.  Stanley 
bp  of  Ely, 
who  gave  the 
old  house  to 
the  college ; 
also  liis  prede- 
cessors and 
successors. 


Benefactors 
of  Ospringe, 
Higham  and 
Bromhall. 


et  ordiuein  qiiautiun  fieri  poterit  ecclesise  Sarisberieiasis  magister ' 
ac  socii  decautent  inti"a  sacellum  horis  congruis  per  magistrum  seu 
eius  vices  gerentem  a.ssigiiandi.s :  quibus  a  principio  usque  ad  finem 
socios  omnes  adesse  volumus,  et  magistrum  item  ijisum,  si  udu  le- 
gitime sit  impeditus.  Idemque  singulis  festis  jjiincipalibus  exe-  5 
cutor  ei'it  officii':  festis  vero  quse  maiora  duplicia  vocautur  unus 
quispiam  e  septem  senioribus  per  decanos  assignandus;  iu  reliquis 
vero  festis  quisqiie  sociorum  (qui  sacerdos  fuei'it)  cm-sum  et  ordi- 
uem  servabit  suum.  Nemoque  ex  sociis  Di\'inoruni  officiorum"^ 
tempore  cliorum  ingrediatur,  nisi  mundo  superpelliceo  (quod  vo-  10 
cant)  indutus  simul  et  caputio  iuxta  gradum  eius  scholasticum  aut 
pellibus  aut  sericis  ornato;  quae  quemque  socioiTim  sibi  suis  sump- 
tibus  providere  volum\is  intra  mensem  ab  admissione  sua.  Singu- 
Ks  autem  diebus  profestis,  his  exceptis  qui  sollemniter  celebrantur, 
unam  de  die  missam  per  quondam  sociorum  a  senioribus  incipiendo  1 5 
celebrari  volumus,  et  eandem  ante  sextam  horam  de  mane  finiri, 
cui  ceteros  omnes  qui  sacerdotes  non  fuerint  genibus  procumbentes 
ac  devote  precantes  per  ipsam  integi'am  missam  adesse  iubemus. 
Precum  vero  suarum  aliorumque  bonorum  operum  tam  vivos  quam 
vita  functos  quorum  nomina  subsequuntiu'  participes  efficere  stu-  20 
deant :  et  ipsam  iu  primis  dominam  Margaretam,  Riclimondise  et 
Derbyae  quondam  comitissam,  cuius  instituto  collegium  istud  erec- 
tum  dotatumque  fuit;  eiusdem  subinde  filiiim  Henricum  septi- 
mum,  regem  quondam  illustrissimum ;  reginam  Elizabethan!,  eius- 
dem regis  coniugem  et  regis  potentissimi,  uimirum  Henrici  octa\'i,  25 
genetricem;  maritum  insuper  praedictse  fundatricis  Edmundum 
Richmondise  comitem,  regis  Henrici  septimi  progenitorem ;  simul 
et  fxmdatricis  ipsius  parentes,  nempe  lohannem  Somei-sethiae  du- 
cem  et  Margaretam  ipsius  coniugem;  Henricum  quoque  sextum 
ac  Margaretam  ipsius  consortem;  Edwardum  quoque  filium  eorun-  30 
dem;  reverendum  item  patrem  dominum  lacobum  Stanley  quon- 
dam episcopum  EUensem,  cuiiis  concessione  domus  vetus  et  attrita 
in  collegium  quale  nunc  est,  eximium  sane,  commutata  fiiit;  nec- 
non  et  praedecessores  illius  omnes  una  cum  successoribus,  postquam 
hinc  migraverint;  ceteros  insuper  universos  pro  quibus  tam  reli-  35 
giosi  fratres  antiquse  domus,  quam  etiam  magister  et  fratres  hospi- 
talis  de  Ospringe  ac  monachse  de  Higham  in  Cancia  et  de  Brome- 
hale  in  Berkshere  orare  tenebantui'.     Et  hactenus  do  his  qui  sunt 

^  "si  velit,  graia  amlsia  indutus,"  raarg. 
^  "  ccssante  causa  legitima  "  marg. 
3  offici —  MS.  (at  the  end  of  a  line). 


i3is!)op   jpisbcr's   Statutes.     (1524)  311 

liac  transitoria  viUi  defnncti.    Cetonim  inter  suiJCretites  meniinisse  cap.  xxvi. 


voluinus  eos  regi.s  in  primis  floreutis-simi  qiieiu  aute  dLximus,  Heii- 


DE  CULTU 
DEI. 


ricum  eius  nominis  octavum,  consortisque  su£e  reginse  Katerinse,  KinKiicnn-. 

feinina?  turn   jinidentia  turn  omni  pr()bitat<;  conspicuae;  .siniul  et  ri'i^and'thi*' 

5  eorum  sobolis',  quain  pro  sua  dementia  Deu.s  Optimus  Maximus  i'lMy!'^ 

conservet  et  adaugeat ;  reverendissinmm  item  in  Christo  patrem  et  cardinal 

dominiini,  domiuiun  Tliomain  Wolsy,  archieiiiscopum  Eboraceusem,  bp°West." 
cardinaloni  et  logatum  de  latere  magnumque  totius  Anglise  can- 
cellariuiu;  revereudum  item  patrem  dominum  Nicholaum  West, 
10  nunc  episcopum  Eliensem,  atqiie  succe.s.sores  ipsius  omne.s,  quam 

diu  vixeriiit;  supra  nominates  itidcm  omnes  ipsius  fundatricis  exe-  Executors  of 

.  ,  1       •         •     i  .  .  .  ,     1  foundress. 

cutores,  turn  quoad  vixerint  quam  postquam  emigi-avennt  ab  hac  j;ver>'  feiiow 
luce.     Pro  diebus  singulis  unusquisque  .sociorum  cuiusvis  funda-   ll^.'p^im* 
tionis  extiterit  pro  defunctis  omnibus  pi-ajdictis  devote  dicet  Psal-   dis/aifdto" 

1  c  mum  'DeProfundis'  abecclesia  constitutum  et  cum  hac  quae  sequi-  souls  of  bene- 

tur  precatione.  "Absolve,  qua}sunui.s,  Domine,  animani  famulie  Tuje 
Mai"gareta3  fundatricis  nostne  una  cum  animabus  fundatorum  alio- 
rum  et  benefactorum    defiinctorum  &c."     Singulis  iusuper  anni   Excq\iicsof 

^.,..„.  iix-  i  •!•  1  •        the  foundress 

quartis  alicuius  tevix  sextae  tei-tia  post  meridiem  nora  omnes  in  aud  a  requiem 

•1  •  T     f  •  n  1  •  1         n'^KSS  to  1)0 

on  choro  simul  conveniant,  defunctorum  exequias  pro  lundatnce  sol-  celebrated 

.  .  .  ....  .        quarterly. 

lemniter  celebraturi  cum  missa  dc  requiem  in  crastino,  si  tamen  id 
commode  fieri  potest;  si  minus,  in  alia  feria  qua  possent  commo- 
dius  id  ipsum  facere  non  omittaiit.     Quibus  exequiis  pariter  et   Scholars  to  be 

present. 

niissai  singulos  adesse  iubemus  di.scipulos  sub  poenis  similibus  quae 

2  c:  pro  tarditatibus  et  absentiis  in  ceteris  officiis  iufliguntur.     Ceteras   otiierprayers 

*" "     1  .  'ii.  1  •  •  •    i-  to  be  volun- 

tlemum  orationes  lUis  arbitninas  esse  permittimu.s,   quo  possent  tary. 

liberius  bonis  litteris  vacare.     Neque  prohibemus*  quominus  ab  ^,Sj™Ti°iary 

aliis  accipiant  salarium,  pi-jeter  stipendiuin  quod  a  collegio  tribui-  ,[u^ra"n 

tur.     Considerantes  tamen  quantus  fructus  et  ipsi  sacrifico  pariter  the  coUege 

30  et  toti  corpori  Clni.sti  mystico  proveniat  e  sacrificio  missae,  volu-  Everv- priest 

mus  ut  quisque  sacei'dos  quater  ad  minxis  singulis  hebdomadis  ad  prepare'ium- 

facienda  sacra  se  pi-aeparet  efficaciter'^.  ilig  mai^*^our 

times  a  week. 

[CAP.  XXVII.] 

De  Sociorum  Exercitaniento  Sclwlastico. 

35  T'^OST  Dei  cultum  doctrinae  studio  daturos  operam  cunctos  om- 

JL     nino  volumus.     Et  quoniam  a  tlieologis  fidei  fomentum  ])ro-   Theology  the 

10*  goal  to  which 

philosophy 
^  soboles  MS.  '  prohibimus  MS.  and  all  other 

,..,,,.    ^  .  ,       .  •  studies  lead. 

3  "  Adiciendum  quod  non  admitto  (?)  festa  inaiora  vcl  nunora  ni  ca  quie 

ecclesia  Sarisburieneis  generaliter  admittit "  niarg. 


312         33islbop  j^isW^  Statutes.     (1524) 


CAP.  xxvir. 

1)E  SOCIO- 
KUM  EXER- 
CITAMENTO 
SCHOLAS- 
TICO. 

irchrew  and 
Greek  to  be 
studied  by 
those  whom 
the  master 
niid  seniors 
sliall  select. 

Disputations 
on  Alondays, 
AVednesdays 
and  Fridays, 
each  to  oc- 
cupy at  least 
2  hours. 

The  body  of 
fellows  (ex- 
cept the  pre- 
sident and 
preachers)  to 
form  tlirce 
maniples. 
Each  maniple 
to  keep  one 
disputation  a 
week. 

Kach  fellow  to 
take  his  turn 
as  opponent 
or  respond- 
ent, and  to 
lie  present  at 
every  dispu- 
tation of  his 
own  maniiilu 
and  at  one 
other  every 
week. 


Deans  to  bo 
moderators 
of  two  dispu- 
tations, the 
lecturer  of 
the  third. 

Attendance 
ofbacbolorsat 
lectures  and 
disputations. 

Masters  to 
attend 
two  theoln- 
«ical  lectures 
daily. 


inanat,  ^acrse  theologije  stixdium  et  excrcitium  eis  omnibus  pecu- 
liariter  ccnnmendamus,  qi;ani  velut  metom  suorum  studioriim  sibi 
proponant.  In  philosophia  tamen  et  bonis  artibus  quibus  ad  tlieo- 
logiam  itur  et  sine  quibus  hsec  liaud  facile  comj)aratur  singiilos 
iuxta  morem  xmiversitatis  initiari  volumus  et  enidiri,  nonnuUos  5 
ctiam  Hebraicis  atque  Grsecis  litteris  operam  impensuros,  quos 
magistei-  et  maior  pars  septem  seniorum  idoneos  ad  id  iudicaverint 
atque  id  quam  prinium  fieri  potest.  Singulis  autenfi  liebdomadis 
uniuscuiusque  termini  tres  intra  collegium  ab  eis  disputationes 
diligentius  observari  iubemus,  easdemque  protrahi  supra  duaiiim  10 
liorarum  spatium ;  unana  die  Limte  proximo  post  ccenam,  duas  item 
alias  diebus  Mercurii  et  Veneris  modo  simili.  Pro  quibus  dili- 
genter  observandis  nniversum  sociorum  nxunerum,  concionatoribus 
exceptis,  in  tres  manipulos  partiri  volumus,  et  iinumquemqiie  ma- 
nipulum  ad  unam  disputationem  hebdomadatim  observandam  ob-  1 5 
ligari.  Opponens  vero  seu  respondens  erit  quisque  pro  cui-su  et 
ordine  siio,  sic  quod  nemo  sociorum,  cuiusque  manipuli  fuerit,  cur- 
sum  prfetermittat  suum,  nisi  iusta  causa  fuerit  iirrepeditus  per 
utrumque  decanum  approbanda.  Nolumus  tamen  ut  is  socius  ita 
prfppeditus  efTugiat  penitus,  quin  alio  tempore  quam  primum  ip-  20 
sum  impedimentum  cessaverit,  toties  opponat'  et  respondeat,  quo- 
ties  ante  suum  ordinem  prfetermiserit.  Eeliqui  vero  omnes  quot- 
quot  illius  manipuli  fuerint  respondenti  obicient.  Nee  solum  suae 
disputationi  quicunque  fuerint  unius  manipuli  vohimus  per  totam 
adesse,  verum  etiani  alteri  cuipiam  ex  aliis  duabus  hebdomadatim  25 
item  observandis  quam  ipse  malit  deligere^  et  delectam  intimare 
decanis,  \\t  negligcntiam  cius  si  qu;\}  fuerit  noscant  et  notam  pu- 
niant.  INIoderatores  autem  lianim  duarum  dis})utationuni  erunt 
ipsi  duo  decani  et  tertii^  lector,  quemadmodum  inferius  dicemus. 
Lectionibus  et  disputationibus  omnibus  qwx  magistri  iudicio  et  30 
seniorum  ad  baccalaurcos  pertinebimt,  non  solum  his  qu£e  domi 
fuerint'^  verum  ctiam  piiblicis,  baccalaureos  omnes  et  singidos*  non 
iuste  impeditos  adesse  volumus'.  Eos  vero  singulos  qui  magisterii 
gradum  potiti  fuerint  duabus  quotidie  lectionibus  in  theologia  (si 
totidem  in  scholis  publicis  fiant),  quaruni  altera  erit  quam  funda-  35 
trix  buius  collegii  suis  impensis  instituit,  adesso  pariter  volumus*, 
nisi  legitime  fuerint'  impediti,  et  nisi  magistro  collegii  senioribus- 

1  apponat  MS.       ^  diligere  MS.       ^  (]iii  domi  fuerit  MS.       *  slngxilis  MS, 
*  "  et  per  illos  decanos  aut  per  unum  illorum  cogi  "  marg. 
"  "  et  cogantur  iulesse  per  decanos  per  speciales  pcenas  "  marg. 
7  feerint  MS. 


a3isi)op   Jpis^cr's  Statutes.     (1524)  313 

que  visum  fuerit  utiliores  esse  domi  lectas.     Sic  enim  tandem  ido-  cap.  xxvii. 

nei  dignique  evadent'   qni  ad  ceteros  gradus  scholasticos  pro  uni-  rum  exer- 

versitatis  more  conscendant.     Nemo  insuper  sociorum  postquam  citamento 

inceperit  in  artibus  regentiam  quam  vocant  abdicet  arbitrio  suo,  ji^o 

5  nisi  prius  id  fieri  concessex-it  magister  et  maior  pars  septem  senio-  Nofeiiowto 

...  .  give  up  his 

rum :  ita  tamen  ut  neque  ultra  quinquennium  regens  quisquam  regency  with- 

futurus  sit,  nisi  forsitan  anno  sexto  aut  munere  universitatis  pro-  sent  of  master 

^    _  aud  seniors. 

curatorio  donandus  sit,  aut  sit  futurus  in  eodem  anno  lector  in  Noonein 

eadem  publicus,  aut  saltem  intra  collegium  domesticus ;  post  quem  retain  his 

T-,  regency  for 

1 0  annum  nemo  regentia  quam  vocant  in  artibus  utatur.     irorro  ne-  more  than  6 

_  ,  .  years,  nor  for 

minem  post  dimissam  regentiam  ad  publice  oijponendum  in  theo-  more  than  s, 

■^  _  "    _  _  '■  ^  -^  _     _  unless  he  hold 

logia  ante  explicitum  quadi'iennium  ascendere  permittimus,  neque  tiie  office  of 

o  I  X  r  '  1.  proctor  or 

priusquam  viginti  per  ordinem  qusestiones  in  aliqua  parte  Scoti  {urer°hi  the 

seu  Fraucisci  de  Maronis  iuxta  magistri  et  seniorum  assignationem  un'/yfr^^fty. 

1 5  aut  domi  aut  foris  cunctis   audire  volentibus  palam   exposuerit.  po'seintheo- 

Neque  ad  incipiendum  in  theologia  quisquam  admittatur,  nisi  prius  enu^oMyears 

viginti  per  ordinem  capita  Novi  Testainenti  simili  modo  cunctis  degree,  nor 

„        .      .  _  .  ,.  T-     1  M  T  until  he  have 

accessuris  luerit  interpretatus.     In  meiisa  singulis  prandiis  biblio-  expounded 

.20  questions 

rum  aliquam  partem  diligenter  audiant  et  attente,  donee  magister  of  Scotus  or 

20  aut  eius  locum  tenens  Bibliarium  fiiiiri   iusserit.     Nulloque  alio  No  one  to  in- 

•■•  cept  m  theo- 

sermoue  utantur,  quam  diu  intra  limites  coUegii  fuerint,  quam  J°(ftyubi*ic'i^ 

Latino,   Grseco  aut  Hebraico,  prseterquam  in  cameris  dumtaxat,  "hapSof  ^^ 

nisi  festum  aliquod  mains  principale  contingat  aut  qusevis  alia  sibi^'tJibe 

causa  legitima  per  magistrum  seu  vices  eius  gerentem  approbanda.  dm-ing  din- 

25  In  cameris  tamen  id  fiat  modesta  voce,  ne  clamor  aut  risus  sono-  Fellows  and 

T  /Y^ij  1  •     T    •  •        •   •     n-  ^  scholars  to 

nor  alios  onendat,  sub  poena  ludicio  magistri  iimigenda.  converse  in 

'  ^  O  &  Lg^tin^  Qreek 

or  Hebrew, 
except  in  their 
chambers,  or 

rCAP.    XXYIII.]  on  a  principal 

^  -•  feast,  or  by 

special  leave. 

Be  his  qui  Concionibus  ad  Plehem  exercitabunt  sese.  uuking'o'?"'* 

laughing  in 

UT  autem  id  tandem  cuius  gratia  potissimum  optima  et  pien-  pesign  of  the 

^.  tissima  femina  Margareta  Richmondise  Derbiseque  collegium  [orm'^a'schooi 

istud  erigi  voluit  et  liaec  statu ta  condi  sortiatur  effectum,  id  est  ut  ^^^^^'^^°sy- 
tandem  enascantur  ex  hoc  ccetu  theologi  qui  suorum  studiorum 

fructum   commuuicent,    statuimus    quod    semper  quarta    pars  ex  a  fourth  part 

universo  sociorum  numero  concionibus  ad  plebem  in  vulgari  dicen-  to  bl^en-a^T-* 

_„,..  T     ,         /^       .  •        •    •  •      •  •  ed  in  preach- 

35  01s  mcumbat.     Quoties  igitur  quispiam  e  numero  concionatorum  ingtothepeo- 

.  .  .  pie  in  Eng- 

vacaverit,  volumus  ut  magister  et  septem  seniores  inter  se  consult-  'ish. 

ent,  quisnam  e  sociis  ad  hoc  munus  eis  visus  fuerit  magis  idoneus,  ti'priachm^ 

1  eaudent  MS. 

s  s 


314  33is!)op  Jp(si)cr's  Sbtatutcs.     (1524) 


CAP. 

XXVIII. 
DE  HIS  QUI 
CONCIONI- 
BUSADPLE- 
BEM  £XER- 
CITABUNT 
SESE. 

Prenchers  to 
deliver  yearly 
at  least's  ser- 
mons to  the 
peo))le,  and 
(after  their 
first  year)  one 
other  in  the 
college. 


Great  bell  to 
berungtOKive 
notice  of  the 
sermon. 


Preachers  not 
preaching  in 
college  to  lose 
their  fellow- 
ships. 


Privileges  of 
preachers;  a 
salary  of  one 
mark,  exemp- 
tion from  dis- 
putations and 
college  offices, 
a  week's  com- 
mons for  each 
sermon,  leave 
of  absence 
from  the  col- 
lege, right  of 
holding  a  be- 
nefice of  an 
inct)rae  not 
exceeding 
£20. 


et  ei  statim  intlicetur  per  eos  ut  concioneni  paret  intra  sacelhim 
claiiculo  nulla  pulsata  campana  sed  tantum  coram  sociis  dicendam. 
Eum  ergo  dicta  concione  si  velut  idoneum  comprobaverint,  eorum. 
consensu  dejnitetui-  in  concionatorem,  idque  proximo  festo  Michae- 
lis  succedente.  Veruni  omnino  sancinuis  xit  qui.squis  in  id  officii  5 
fvierit  assumptus  non  rarius  quam  octies'  in  anno,  qiiisque  illonim 
quocunqne  maluerit  loco  pra;terquam  ubi  forte  curam  ipse  gerit, 
ad  plebem  concionetur.  Sed  et  postquam  per  unum  annum  fuerit 
exercitatus  j)rseter  illas  octo  conciones  alibi  dicendas  semel  insuper 
intra  sacellum  doiuesticum^  annis  singulis  qua  vis  Dominica  sen  10 
festo  quovis  alicuius  sancti  concionem  habeat,  quando  nidlus  dici- 
tur  ad  clerum  sermo.  Cuius  concionis  prremonitionem  fieri  volu- 
mus  non  modo  magistro  seu  eius  vices  gerenti  per  tres  dies  pr?ece- 
dentes,  veium  etiaiu  aliis  qui  velint  accedere  quoddam  indicium 
fiet  per  aliquantam  campanpe  maioris  pulsationem  ante  senuonis  1 5 
initiuin.  Quod  si  concionatorum  alicpiis  nullam  in  sacello  concio- 
nem ad  hunc  modum  intra  annum  dixerit,  is  per  mensem  anno 
finito  communi  victu  privetur;  et  si  nee  intra  mensem  ilium  con- 
cionatus  fueiit  eo  modo  quo  iam  diximus,  is  expleto  mense  soda- 
litio  suo  privetur  ipso  facto.  Neque  prohibemus  quin  et  alii  socii  20 
suam  concionibus  operam  impertiant,  modo  velint  et  idonei  visi 
fuerint;  sed  tot  dimitaxat  quot  ante  diximus  libertatibus  his  po- 
tiri  volumus  quse  sequuntux".  Prima  quod  ex  coUegii  bonis,  quam 
diu  nullo  donatus  fuerit  sacerdotio,  quisque  subsidium  unius  marcae 
sit  recepturus.  Deinde  quod  a  disce])tationibus  intra  collegium  25 
observandis  eximatur,  nisi  sponte  sua  voluerit  in  eisdem  se  exer- 
cere.  Tertia  quod  ab  officiis  gerendis  pra?terquam  in  sacello  liberi 
sunt.  Quarta  quod  pi'o  singula  quaque  dictarum  concionum  te- 
nenda  communem  victum  unius  hebdomada;  cuique  volumus  allo- 
cari,  si  tamen  id  itineris  prolixitas  exposcet,  quod  magistri  et  deca-  30 
norum  iudicio  relinquimus ;  alioqui  ])ro  itineris  brevitate  moderatio 
fiat.  Quinta  quod  dies  quibus  ob-  id  ncgotii  nccessit;intur  abesse 
minime  pro  diebus  abscntiae  cuique  per  statuta  limitatis  su])puten- 
tur.  Postrema  quod  liceat  xinicuique  eorum  promotionem  xinicam, 
hoc  est  vel  sacerdotium  aliquod  curatum  aut  proventum  quemvis  35 
ecclesiasticum  absque  cura  seu  demum  patrimonium  quodlibet, — 
quodvis  inquam  honim  trium  sortitus  fuerit,  licebit  una  cxim  cete- 
ris collegii  emolumentis  tencre,  si  tamen  deductis  oneribus  ^^ginti 
libras  annuatim  haudquaquani  excesserit.  Ha?c  i)rofecto  libertas 
vel  sola  merito  poterit  inducere  quemvis  ut  nullum  recuset  labo-  40 
'  oties  MS.  '^  "  vel  in  curia  collegii"  inarg. 


33(s!)op  iFfsf)er's  Statutes.     (1524)  315 


rem,  qiiandoquidem  et  fractvis  eiusdem  ad  se  prtecipue  i-edundabit. 
Nemo  igitur  credat  has  libertates  ideo  sibi  concessas  esse  ut  velut 
fucus  in  alveari  de  laboribus  alioruni  victitet;  nunqiiam  eiiim  fuis- 
sem  passiis  xit  qiiisquam  a  sacerdotio  suo  cuius  curam  agere  tene- 
5  tur  abfuisset,  nisi  fructum  inde  sperarem  uberiorem  suboriturum. 
Quamobrem  si  forte  posthac  reperiri  nequeant  intra  collegium  ad 
hoc  munus  idonei,  vel  qui  mallent  potius  disputationibus  scholasti- 
cis  exercere  sese,  turn  volumus  ut  magister  et  septem  seniores  alios 
quosdam  ex  universitate  qui  velint  et  apti  fuerint  ad  hoc  ofRcium 

10  asciscant,  et  eosdem  huius  statuti  vigore  socios  huius  collegii  con- 
stituant,  non  obstante  quavis  alia  per  nos  ordinatione  facta.  Cete- 
rum  lit  quis  sacerdotia  duo  qupe  curam  exigiint  simul  obtineat,  aut 
promotiouem  aliam  quamlibet  quae  valorem  viginti  librarum  exces- 
serit,  nullo  modo  jiermittimus.     Nolumus  tamen  ut  ex  hoc  statuto 

15  qiiisquam  ex  his  qui'  forte  posthac  ad  vicariam  aliquam  per  col- 
legii donationem  promovebitur  ansam  accipiat  commorandi  in 
coUegio  et  absentandi  se  a  vicaria  sua",  sed  mox  post  completum 
annum  ab  institutione  sua  cunctis  emolumentis  ex  coUegio  prius 
debitis  omnino  careat  et  privetur  ipso  facto.    Ceterum  nee  officium 

20  istud  quisquam  arroget  sibi  ratione  cuiusquam  senioritatis,  nisi 
magistri  maiorisque  partis  seniorum  iudicio  fuerit  in  hoc  accitus. 
Quod  si  contingat  eosdem  et  seniores  esse  pariter  et  concionatores, 
nihil  rei)ugnamus.  Quisquis  vero  nee  disputationum  exercitationi 
neque  concionibus  operam  dedei'it,  sed  inerti  marcuerit  otio,  nisi 

25  vel  morbo  vel  senio  gravatus  fuerit,  indigniis  est  qui  victum  ex 
collegio  suscipiat,  nedum  qui  libertatibus  dictis  utatur,  et  nisi  bis 
per  magistrum  admonitus  intra  mensem  emendaverit  sese  atque 
alterutris  horuni  diligentius  incubuerit,  per  eundem  magistrum  et 
septem  seniores  penitus  amoveatur.     Et  ne  dicti  concionatores  otio 

30  torpeant,  sed  seipsos  exerceant  tam  ad  suam  quam  ad  multorum 
utilitatem,  volumus  ut  singulis  diebus  infra  quatuor  anni  terininos, 
exceptis  festis  principalibus  et  diebus  Dominicis  in  quibus  habitus 
fuerit  sermo  ad  clerum,  diebus  etiam  tribus  creationis  magistrorum 
in  artibus  ac  diebus  Cinerum,  diebus  nempe  A  dventus  et  Quadrage- 

35  simse  tempore,  confestim  a  prandio  quispiam  ex  eis  incipiendo  a 
seniori  concionatore  lectionem  Bibliorum  eo  die  recensitam  iuxta 
sensum  litteralem,  sive  Latino  seu  vernaculo  sermons  maluerit, 
explicet,  atque  ita  peragat  singulis  diebus^  per  spatium  octo  hebdo- 
madarum :  tot  enim  quater  accept??,  cum  reliquis  quae  vacationum 

^  que  MS.  ^  "  magister  Longford  "  marg. 

•*  "continuis  aut  discontiniiis"  oorr.  twice;  also  "continuarum  aut  discon- 
tinuarum." 


CAP. 
XXVIII. 
DE  HIS  QUI 
CONCIONI- 
BUS AD  PLE- 
BEM  EXER- 
CITABUNT 
SESE. 

other  mem- 
burs  of  the 
university 
may  be  ap- 
poiiitcd 
preachers, 
and  as  such 
admitted  to 
fellowships. 
No  preadier 
to  hold  two 
benefices  with 
cure  or  any 
preferment 
exceeding 
£20  per  an- 
num. 

No  vicar  to 
reside  in  col- 
lege away 
from  Ills 
cure. 


No  fellow  to 
lay  claim  to  a 
preachership 
by  riglit  of 
seniority. 


Obstinate 
idleness  to  bO 
punished  by 
deprivation. 


Preachcre  to 
expound  the 
Bible  lessons 
read  in  hall, 
excepting  on 
certiiin  speci- 
fied festivals, 
&c. ;  so  that 
each  shall 
serve  in  turn 
for  eight 
weeks  at  a 
time. 


316  33is!)op  Jpisl)er's  Statutes.     (1524) 


CAP. 
XXVIIT. 
DE  HIS  QUI 
CONCIOXr- 
BCSADPLE- 
BEM  EXER- 
CITABUNT 
BESE. 


Penalty  for 
neglect  of 
duty. 


Students  of 
tlicology  to 
attend  and 
not  to  mock 
the  preaclier. 


sunt,  annum  integi'ant,  lit  intra  duos  aunos  octo  concionatores 
suos  ciirsus  peragere  queant'.  Completo  igitur  octo  hebdomada- 
I'um  spatio^  per  primuni  concionatorem,  secundus  ordine  simili 
porgct  per  alias  octo  atque  ita  deinccps,  donee  siiiguli  J)erfecerint^ 
Et  si  fuerint  pliircs  quam  octo  concionatores,  tantundem  ex  anno  5 
tertio  .sequenti"*  mutuetur,  quantum  sufficiat  ad  singulorum  cui"sus 
integre  consummand()s\  Quibus  expletis  redeat  iam  cui"sus  ad 
principium.  Quod  si  temporibus  Adventus  et  Quadragesimae 
quispiam  eorum  aut  2>lures  domi  fuerint,  nee  in  concionando  singu- 
lis Dominicis  occupati,  magister  liuius  negotii  labores  in  ilium  vel  10 
illos  per  suam  assignationem  distribuat,  prout  sibi  magis  convenire 
videbitur,  ita  quod  liis  temporibus  etiam  illorum  nemo  torpescat. 
Cetei'um  quod  ita  fieri  contingit  a  quovis  illorum  nolumus  pro 
cursu  computari.  Conscientiam  insuper  cuiuslibet  illorum  onera- 
mus,  ne  se  ipsum  his  temporibus  absentaverit,  nisi  legitime  fuerit  i  k 
impeditus,  aut,  quod  magis  oiitamus,  concionundi  laboribus  occu- 
patus.  Quod  si  ceteris  anni  temporibus  quisquam  eorum  dum 
sanus  fuerit  suo  cui-sui  satisfocere  nequiverit,  volumus  et  statuimus 
lit  is  curet  per  alium  quennis  illorum  suam  vicem  expleri ;  alioqui, 
si  id  non  fecerit,  pro  singulo  quoque  die  duodecim  denariis  mulcta-  20 
bitur,  et  nihilo  minus,  quiim  redierit,  cursum  suum  ipse  tenebitur 
observarc.  Quod  si  facere  recusaverit,  i})SO  facto  sodalitium  amit- 
tat.  Et  si  forean  is  qui  legitime  impeditur  ab  interpretatione  iuxta 
cursum  suum  nequiverit  ab  aliquo  consociorum  banc  operam  suae 
vicis  impetrare,  turn  is  qiu  proxime  successurus  est  eorum  qui  in  2  5 
universitate  sunt,  nisi  iussu  magistri  A-icem  absentis  sup])leat,  sin- 
gulo quoque  die  quo  sic  defecerit  quatuor  denariis  mulctabitur. 
Ceteiiim  ut  nemo  dictoinim  concionatorum  arte  quavis  effugiat 
quin  ipse,  quern admodum  ab  aliis  fit,  munus  dictum  per  seipsum 
exequatur,  volumus  ut  priusquam  circulus  ad  primum  redeat  con-  30 
cionatorem  omnino  cursum  suum  ipse  perficiat  in  sua  ipsius  per- 
sona. Quod  si  noliierit,  ipso  facto  sodalitium  suum  amittat.  Vo- 
lumus insuper  et  cimctos  qui  theologire  studio  dederint  operam  iis 
qu£e  dicuntur  attentos  esse,  neque  concionatorem  ii>sum  perstrin- 
gere  quovis  modo,  sive  vcrbo  sen  gestu  aut  denique  viiltu.  Quod  35 
si  fecerit,  iudicio  magistri  et  seniorum  castigetur. 


1   "Nisi  intcrveniente  peste  "  niarg.  twice  (once  by  mistake  "pestia");  "  ut 
intra — queant  "  underlined. 
"  "ut  pranlicitur"  marg. 

3  "Nisi  fuerint  octo,  non  obligentur  per  duos  aunos."  niarg. 
*   "immediate  sequenti,  et  sic  semper  continuando"  marg. 
'  "  Et  si — consummandos  "  underlined. 


s 


53(sf)op  Jpisl^cv's  Statutes.     (1524)  317 

[CAP.    XXIX.l  CAi>.  XXIX. 

DE  MOEI- 

De  Moribus  improhis  vetltis  cuicriie  Socio.  ^"^  impro- 

•^  ^  BIS  VETI- 

ED  quia  parum  iuvat  doctos  esse,  nisi  qui  boni  sint  et  probis  ^^^  cuique 
oi-nati  moribus,  volumus  ut  bonis  prjecipue  moribus  quisque  se 
5  oi'net.      Venim  quia  probis  moribus  et  doctrinse  quoque  nihil  offi- 
cit  magis  quam  accessio   frequens  ad  oppidum  et  muliercularum 
consortia  compotationesque  crebrse  ;  prohibemus   igitur   ne  socio-  No  one  be- 
rum    quisquam,    nisi     post  quinquennium    citra   quam  inceperit  pinuion  of 
in  ai-tibus,   ad  aliquem   locum  intra  oppidum  aut  intra  miliaris '"«  M-*^; ''e- 
I  o  unius  distantiam  e  coUegio  se  conferat,  prseterquam  ad  scholas  pub-  j"^"gpt*^to°^," 
licas  et  sedes  ])ro  scbolasticis  fundatas  quse  communiter  collegia,  aulte,  1^''^qo\s,  coi- 
hospitia  dicuntur,  sive  ad  domos  religiosorum,  aut  ad  cetera  pia  ^ous  houses, 
sacraque  loca,  ultra  qviam  bis  in  liebdomada,  nisi  intra  viginti  qua-  than'twke  a 
tuor  horas  magistro  aut  eius  vices  gerenti  causam  iustam  indica- 
15  verit  quiie  digna  sit  -per  eundem  approbari.     Cetenim  si  magistro  if  any  of 
visum  fuerit  ut  nuispiam  exceptorum  hac  licentia  fuerit  abusus,  ing  abuse 

^        '^  r  ^  their  liberty, 

mox  eandem  qixantum  ad  abusorem  attinet  revocari  volumus.     Sed  theyaisoshaii 

...  ...  ^^  bound  by 

et  illis  temporibus  quibus  ita  non  petita  venia  quisquam  non  ex-  ti"s  statute. 
ceptus  egi'ediatur  non  permittimus^  ut  absque  alio  collega  qui  suae  excepted"" 
20  honestatis  testis  fuerit  id  faciat,  et  id  quam  minimo  fieri  potest  statute  to  take 

__  .  .  a  companion 

temporis  dispendio  curet  perncere.    Volumus  etiam  et  sancimus,  ut  with  him 

•  'II-  •••!  •  when  he  goes 

quoties  quisquam  sociorum     collegium  exierit  in  locum  aliquem  abroad, 
intra  universitatem ■*  togam  deforis  liabeat  clausam,  neque  sub  toga**  in°front°cam- 
vestem  aliquam  ex  cliameleto  seu  serico  aut  horum  alterutro  gerat  forbidden.  ' 
25  ornatam;  sed  et  nullis  usquam  utatur  vestibus,  nisi  quae  magistri 
simul  et  septem  seniorum  iudicio  decorse  fvierint  ac  viris  ecclesiasti- 
cis  congi'uaj,  tam  in  substantia  quam  in  colore  pariter  et  utendi 
modo".     Si  vero  quisquam  per  egressum  in  oppidum  sinistram  ali-  Against  keep- 

j  .    .  -x  -J.  X  •      1       •      1  ingbadcom- 

quam  de  se  suspicionem  excitaverit  quantumvis  leviculam,  quam  pany. 
30  primum  is  rumor  ad  aures  magistri  pervenei'it,  is  protinus  illi  socio 
clancukim  et  amanter  inhibeat  liuiusmodi  personje  consortium, 
unde  sit  orta  dicta  suspicio.  Quod  si  de  eadem  rumor  iterum  in- 
crebuerit,  turn  priesentibus  septem  senioribus  evmdem  admoneat 
et  hoc  pro  monitione  prima  volumus  accipi^     Ceterum  iit  nullam  Females  not 

to  be  admit- 
1  nisi  qui  MS.  ^  "Hie  pcena  assignanda."  marff.  tedintocham- 

,  ,  ,  ,,  bers,  except 

^  "  aut  discipulorum     marg.  incaseofill- 

*  "in  sacellum  vel  mensam  in  aula  vel  in  aliquem  loeum  infra  universitatem "  leave  of  maa- 

„„»™  ter. 

marg. 

5  "sub  toga"  erased.  ®  "aliquam — modo"  underlined. 

''  "et  si  post  tertiara  monitionem  reus  inveniatur,  ipso  facto  sit  privatus 

societate  sua."  marg. 


318  23isi)op  iFist)cr's  Statutes.     (1524) 


CAP.   XXIX. 
DE  MORI- 
BUS  IMPRO- 
BIS  VETI- 
TIS  CUIQUE 
SOCIO. 

Proliibition  of 
bearing  arms. 
Of  pursuing 
a  SL-cuhir 
Ciilling. 
Of  walliing 
the  streets  by 
night. 

Of  lounging 
about  the 
college  gates, 
or  spending 
the  nightout 
of  college. 

Gates  to  be 
shut  when  the 
bell  rings ; 
fromMichael- 
nias  to  Easter 
at  8  p.m.,  the 
rest  of  the 
year  at  9. 
No  one  to 
keep  dogs  or 
hawks,  or  to 

Slay  (except 
uringChrist- 
masl  at  cards 
or  dice. 
Kespect  due 
to  seniority. 


Orderly  beha- 
viour at  dis- 
putations. 


Unanimity  in 
business. 
Against  re- 
vealing se- 
crets or 
fomenting 
discord. 


Penalties. 


igiiominise '  maculain  collegium  contrahat,  nulla  unquam  femina, 
nisi  valde  honesta  faniajque  inviolatse,  conclave  quod\-is  coUegii 
permittatur''  ingi-edi,  nisi  ex  causa  aegrotationis  manifestfe  aut  ex 
alia  qualibet  urgentissima  per  magistrum  aut  eius  vices  gerentem 
ai^in-obanda.  Nemo  insuper  sociorum  sub  toga^  gladium  aut  telum  5 
quod"\is  gestet,  ni.si  negotium  habeat  quoquam  proficiscendi.  Ne- 
mo sfecularia  negotia  qute  clericis  interdicta  sunt  exerceat.  Nemo 
noctu  per  vicos  intempestive  deambulet.  Nemo  iuxta  collegii  por- 
tas  aliquamdiu  otietui-,  neque  alicubi  extra  dicti  collegii  ambitum 
cubare  aut  manere  prsesumat  idtra  horam  noctis  debitam,  nisi  10 
legitima  illi  causa  fuerit  per  magistrum  aut  vices  eius  gerentem 
approbanda.  Porro  debitam  lioram  fore  declaramus  q\iando  cam- 
panse'*  pulsatio  quieverit,  quod  erit  a  festo  sancti  Michaelis  ad  fes- 
tum  usque  Paschse,  q\;um  sonuerit  octava ;  et  rursus  a  festo  PascliJe 
usque  Michaelis,  quando  insonuerit  nona.  Ad  hsec  nemo  canes  aut  1 5 
rapaces  aves  nutriat,  tesserisve  aut  cliartis  ludat"',  prteterquam  solo 
Nativitatis  Christi  tempore,  neque  turn  in  multam  noctem  aut  alibi 
quam  in  aula,  atque  id  dumtaxat  animi  remittendi  causa,  non  quse- 
stus  lucrive  gi-atia.  Nemo  seniorem  suum  contemnat,  sed  tam 
domi  quam  foris,  in  sacello,  in  mensa  ac  in  scholis  et  vicis  illi  ce-  20 
dat,  nisi  vel  gradu  aliquo  scholastico  fuerit  superior  vel  magistri 
idcarius.  Nam  quantum  ad  ceteros  attinet,  seniorem  quem-\as 
iuniorem  suum  prjeire  volumus  semper  omnibus  in  locis.  Inter 
disputandum  modesti  sint  et  alter  alteram  audiat  sine  conviciis, 
sintque  in  omni  negotio  per  eos  sive  domi  sive  foris  gerendo  q\ian-  25 
turn  fieri  potest  unanimes.  De  q\ia  unanimitate  sumus  proximo 
capite  plusculum  aliquid  dicturi.  Nemo  collegii  secreta  revelet, 
neque  dedecoris  quicquam  eidem  inferat  ullo  pacto;  non  contume- 
liis  afficiat  socium,  neque  discordias  seminet  aut  partialitates  illi- 
citas  foveat  unquam  :  sed  et  comparationes  aversetur  odiosas,  pi-a-  30 
vas  item  confaxlerationes  fugiat  penitus.  In  summa  quicquid  e.st 
scurrilitatis  aut  turpiloquii  aut  derisionum  aut  probrorum  aut  iur- 
giorum  aut  conviciorum  et,  \\t  uno  verbo  dicam,  quicquid  verisimi- 
liter  offensurum  sit  consocium  suiun,  quisque  declinet"  et  fugiat 
ceil  pestem  verse  unanimitatis,  tam  intra  collegium  quam  extra,  35 
tam  publico  quam  jirivatim.     Quod  si  quispiam  e  sociis  in  prsemis- 


'  ignoinine  MS.  ^  premittatur  !MS. 

•*  "  sub  toga"  erased  ;   "  nihil  est  vel  pertinet"  marg.  ■*  campana  MS. 

*  "neque  aliis  ludis  iure  canonico  aut  regni  proliibitis,"  marg.    "sen  aliis 
ludis  a  magistro  proliibitis,"  ibid. 
6  dctinet  MS. 


a3isi)op  Jfisfin's  Sbtatutts.     (1524)  319 

sis'  vel  eorum  aliquo  probabiliter  notatus  et  infamatus  existat,  et   cap.  xxix. 

...  DE  MORI- 

super  eodem  coi'ani  magistro,  aut  cms  Ances  gerente,  et  septem  se-    bus  impko- 
iiioribus  convictus  fuerit,  aut  per  idoneos  testes,  aut  per  confessio-   bisvetitis 

1        .  •  T  •  n         ■  1  CUIQUE 

nem  propnam,  aut  denique  per  e%identiam  lacti,  turn  volumus  ut   socio. 
5  huius  statuti  vigore  pro  prima  vice  per  hebdomadam,  pro  secuuda 
per  quindenam,  pro  tertia  per  mensem,  et  ita  pro  delicti  gravitate 
deinceps  aggi'avando  semper,  ipso  facto  communi  victu  privetur. 


10  14 


Appendix  Statuti  jy^'ioris. 

UOD  vero  de  unauimitate  proximo  capite  diximus  operse  pre-  importance 

,       .,  ,.  1  •  -K.T  •    •  Of  unanimity. 

tium  visum  est  pluribus  explicare  verbis.  JNam  nisi  ea  sei've- 
tur,  frustra  sperabimus  aliquam  bonorum  morum  fnigem  ex  hoc 
collegio  proventurain :  quin  dissidiis  potius  et  intestinis  factionibus 
iutegiitas  eius  misere  scindetur  et  dilacerabitur.  Quam  ob  rem 
et  opera  studiosius  navanda^  est,  quateuus  ipsis  malorum  fontibus 
1 5  quam  primum  occurratur,  quibus  lisec  unanimitas  labefactari  ^  que- 
at.  Porro  malonim  fontes  e  quibus  lisec*  dissidiorum  pestis  ut 
plurimum  promanat  duo  sunt,  nimirum  labor  improbus  et  prsecipi- 

tata  promissio.     Volumus  igitur  et  statuimus  ut  quoties  in  acade-  in  contested 

..         ^  .....  .         , .       .  , .  elections  and 

miJB  negotiis  socii  suitx-agatui'i  smt  m  re  quavis  alicuius  momenti,  other  univer- 

iT    •  rf        •  n  1  sity  business 

20  nemo  lUorum  consocium  suum  sollicitet  pro  suiiragio  conferendo,  eachfeiiow 

,  shall  vote  as 

sed  neque  ulhis  ita  vel  socio  vel  extraneo  sollicitanti  promittat,  nisi  ^l'"  '«ajority 

prius  re  tractata  conclusaque  inter  magistrum  et  socios.     Quod  si  Any  fellow 

.      .  i        i"        -i.  I,     •  J-       x-       •  J.  •  J.  who  promises 

quispiam  repertus  luent  hmc  ordmationi  contravenire  atque  super  or  solicits  a 

.  .  .        .  .  .  vote  before 

eo  convictus  merit,  victu  communi  trium  mensium  per  magistrum  the  college 

Q,  .  .  .      .  .  meeting,  to 

use  mulcta  si  magistro  maiorique  parti  septem  senio-  lose  3  months' 

--  __  ...  ..  commons  at 

rum  minor  aequo  videbitur,  licebit  eis  pro  suo  arbitrio  graviorem  ^^^  ^'^^^^ 
adicere.  Quicquid  igitur  magister  maiorque  pars  sociorum  non 
solum  in  suflfragiis  ferendis,  verum  etiam  in  aliis  quje  ad  iiniversi- 
tatem  spectabunt  agendis,  fieri  decreverint; — si  magister  igitur  et 
30  maior  pars  sociorum  domi  prsesentium,  nisi  forte  propter  pestem 
maior  pars  abfuerit,  decreverint  sua  suffragia  pro  negotio  quovis 
ferenda,  turn  ceteros  omnes  tarn  absentes  quam  prsesentes  teneri  vo- 
lumus, ut  eidem  decreto  quum  opportunitas  exequendi  venerit  sese  inayT)t"ex-"' 

p  ,        •   •   n     ,  •      •  ■         •  ,  •  •   j_   •  cused  from 

conferment,  nisi  forte  quispiam  prius  m  prsesentia  magistn   sacra-  voting,  if  he 

3  5  mento  prsestito  testatus  fuerit  id  conscieutise  suse  prorsus  repug-  oath  that  it 

A  1        1    •     n  ■  T  L  •  1  •  •  would  go 

nare.   Quod  ubi  fecerit,  non  licere  tamen  ei  volumus,  ut  magistn  et  against  his 

_  conscience ; 

maioris  partis  sociorum  institute  conti'aveniat,  sub  poena  amissionis  ^^^  ''e  may 

■^  -^  not  vote 

against  the 

'  "  omnibus  et  singulis"  marg.  2  novanda  MS.  college  on 

pam  of  depri- 

^  labefactare  MS.  ••  hic  MS.  vation. 


320  i3isIjop  §\%W%  Sbtntutes.     (1524) 


CAP.  XXIX. 

DE  MORI- 
BUS  IMPRO- 
BIS  VETI- 
TIS  CUIQUE 
SOCIO. 
APPEND. 

Regulations 
in  ca-scs  where 
the  fellows  are 
equally  dirid- 
en,  or  wliere 
no  one  party 
has  a  majority 
of  the  whole 
number. 


sodalitii  sui  ipso  facto.  Sin  forte  totus  numenis  sociorum  in  partes 
sequas  divisa  fuerit,  nee  altera  dignabitur  alteri  cedere,  magister 
utri  parti  favere  maluerit,  earn  stabiliet;  cui  quisquis  ex  altera 
parte  contravenerit,  uti  supra  diximns,  sodalitium  suum  amittat 
ipso  facto.  Quod  si  forsan  in  tres  partes  vel  plures  discesserint,  5 
quarum  nulla  sit  totius  numeri  pars  maior,  turn  pars  ilia  quje  ma- 
gistro  adhseret,  si  non  minor  quarta  parte  fuerit  totius  numeri  so- 
ciorum, penitus  prfeferatur,  cui  pai'iter  et  ceteros  omnes  conformare 
sese  volumus  omnino.  Si  vero  (quod  abominamur)  pars  maior  so- 
ciorum diversa  fuerit  a  sententia  magistri,  turn  volumus  ut  si  maior  i  o 
pars  scptem  seniorum  assenserit  magistro  reliqni  decretis  horum 
conferment  sese,  nisi  quisquam  illorum,  uti  superius  diximus,  Sa- 
cramento suo  praestito  fuerit  testatus  id  se  per  conscientiam  suam 
focere  non  posse.  Verura  tamen  hos  qui  sic  fecerint  omnino  iube- 
mus  ne  contra  deci-etum  sufFragari  prsesumant'.  15 


Weekly  al- 
lowance of 
commons ; 
Is.  for  the 
master  and 
each  fellow. 


Any  one  who 
exceeds  this 
allowance 
shall  pay  the 
excess ;  anv 
one  who  falls 
short  of  it 
shall  receive 
the  difference. 
Allowances  in 
case  of  ab- 
sence. 


Additional 
weekly  allow- 
ance of  3.«.  4(J. 
to  be  sliared 
by  tliose  who 
have  been  in 
residence 
thro\iBliout 
the  week. 


[CAP.  XXX.] 
De  Sociorum  Stipendiis. 

ET  quoniam  boni  bene  merentur  et  digni  sunt  prsemio,  iccirco  vo- 
lumus et  statuimus  quod  singulis  hebdomadis  pro  magistri  et 
cuiusque  socii  communi  Wctu  thesaurariis  ex  coram  cista  denaiii  duo-  20 
decim  tradantur,  quam  summam  quoad  fieri  potest  neque  magistri 
neque  socii  cuiusquam  communis  victus  excedat.  Verum  tamen  quo- 
ties  excesserit,  toties  ex  sua  pecunia  residuum  quisque  persolvat,  re- 
cepturus  quod  superest,  si  quando  fiierit  contractior.  Quod  si  quis- 
quam per  totam  hebdomadam  abfuerit,  nihil  ei  censemus  allocan-  25 
dum,  jiraeterquam  in  casibus  statuto  proximo  memoraudis.  At  si 
per  medietatem  hebdomadae  prsesens  fuerit,  sex  denarii  dumtaxat 
allocentur :  scd  neque  minus  eidem  allocari  vohimus,  si  per  tres 
refectiones  solas  affuerit.  Quod  si  prreter  medietatem  hebdomada? 
unam  dumtaxat  ant  duas  refectiones  affuerit,  tum  j>rfeter  sex  de-  30 
narios  etiam  pro  alterutra  refectione  duos  denarios  volumus  allo- 
cari ^  Volumus  tamen  ut  singulis  item  hebdomadis  ex  communi 
a?rario  ceu  victus  quoddam  auctarium  quadraginta  denarii  contra- 
dantur.  Cuius  largitionis  nemo  sit  particei)S,  nisi  qui  totius  heb- 
domadje  fuerit  commensalis.     Singulis  etiam   annis  ad  vestitum  35 

^   "sub  poena  privationis  collegii  ipso  facto,"  marg. 

*  "Cum  ultra  licet  dies,"  marg.   "etnunquam  ex  bonis,"  ibid,    "semicom- 
munis  (?)  erit,  nisi  pnesens  fuerit  per  quinque(?)  dies,"  ibid. 


90is|)op  JFisfter'3   Statutes.     (1524)  321 

quoque  recipiet  tresdecim  solidos  et  denaiios  quatuor,  quibiis  ex    ^'"^^-  xxx. 

.    ,     .  .       .  ,.  .  •  .  DE  SOCIO- 

consensu  magistri  maiorisque  partis  septem  seniorura  pauiius  tinius   ^um  sti- 
coloris  singulis  annis,  aiit  singiilo  biennio  ad  minimum,  in  nundi-   pendiis. 
nis  Stirbrigge  provideatnr,  quatenus  onmes,   quoties  id   exposcat   bienniaia'i- 
5  collegii  honor,  tarn  ad  disputationes  qiiam  ad  conciones  et  ad  actus   nx!^M°hr 
denique  ceteros,  quotquot  honorem  collegii  concernunt,  confox'mi-   bought  at 
bus  incedant  indumentis,     Ceteruni  quum  ex  Integra  summa  de-   fair, 
fuerit,  quisque  sociorum  ex  sua  ipsius  pecunia  j)ersolvet.     Opera   Senicesof 
insuper  necessaria  barbitonsoris  et  lotricis,  panis  quoque  ac  vini  et   laundress, 
10  cerae  quantum  necesse  fuerit  cuique  pro  missis  celebrandis  ipsius   and  wine  and 

^  T         X  X  wax  for  mass- 

collegii  sumptibus  exhibebitur.     Nihil  prseterea  petatur  a  quovis  videdby'tho 

eorum  ob  utensiKa  domus,  sed  magister  ea  quae  cunctis  communia  *^"'^e^- 

sunt  ex  collegii  sumptibus  providebit.     Porro  sex  ofl&ciariis,  nempe  six  officers 

praesidenti,  duobus  decanis,  duobus  thesaurariis  et  sacristse,  distri-  deans,  bur- 

1 5  bui  volumus  annis  smguhs  pro  arbitno  magistri  et  septem  senio-  crist)  to  di- 

rum  proventum  aunuum  2)rati  sive  clausurse  quam  vocant  borealem,  t';cm  the 

cum    duabus    cantariis,    altera   apud    ecclesiam  Rotundam,  altera  "i°an'{rf*'^''t 

Sancti  Botulphi,  emolumentis  quoque  oblationum  quatuor  dierum  church"and 

in  sacello  fiendarum,  pariter  et  summa  viginti  solidorum  ex  thesau-  toiphs^ob- 

20  rario  collegii  depromenda.     Quibus  stipendiis,  quatenus  ad  eorum  ihapei  0°  the 

officia  spectat,  contentos  esse  volumus,  ita  tamen  ut  pro  animabus  20«'^from"tiio 


fundatorum  dictarum  cantariarum  in  missis  per  illos  dicendis  satis- 


trea^ury. 
Masses  for 


fiat.     Volumus  insuper  ut  loco  subsidii  cuique  sociorum  impertia-   [he'twxT  °^ 
tur  marca  una  :  ultra  quam  quisquis  ex  ipsius  collegii  bonis  quic-   ^''^"'''|^*- 

2  5  quam  acceperit  ad  usum  suum,  nisi  quatenus  ei  per  statuta  iam   sion  1  mark. 
condita  permittitur,  furti  crimine  reus  erit,  nisi  forte  per  quem-   ment!^''^ 
piam  alium  benefactorem  aut  benefactores  provisum  fuerit,  unde  fnjoyTny^^ 
Hcebit  ei  quicquam  amplius  recipere ;  quod  et  itidem  de  magistro   btndf patH- 
volumus  intelligi,  si  quid  in  suum  usum  ipse  converterit,  praeter  ea   whatever'  " 

30  quae  iure  statutorum  eorundem  ei  competant.    Salarium  tamen  aut   edoniyUbe 
prsebendam  aut  patrimouium  seu  subsidium  quodlibet,  quod  qui  vis   nent;  ifper- 

.  1  .    .      .     ,  .  .     .  ,  manent,  it 

socius  ab  amicis  mdustria  sua  comparare  queat,  minime  prohibe-   must  not 

6XC66Q  dbv> 

mus,  quanticunque  valoris  ipsum  fuerit,  modo  perpetuum  id  non  Any  fellow 

sit:  sed  et  perpetuum  quoque,  quod  centum  solidos  non  excedat,  permanwfnt 

35  singulos  undecunque  suscipere  permittimus  una  cum  emolumentis  more  than 

antedictis.     Quod  si  summam  illam  quisquam  excesserit  in  subsi-  fellowship, 

T  -1  •!    1    •  ••11  •  /.  unless  he  be 

dio  perpetuo,  nihil  demceps  ex  prioribus  emolumentis  post  finitum  excepted  in 
annum  integrum  ab  eiusdem  pacifica  possessione  sinatur  accipere,   *""  '^^^'^  Ji^''" 
nisi  forsan   ex  eis  fuerit  cum  quibus  ante  dispensavimus,  et  nisi   toa""iantr''^ 

at  the  Cross. 


40  quisquam  eorum  cantaria  cnicis  per  universitatem  fuerit  donatus.   fncome 


of 


Ceterum  per  annum  integrum  post  illius  promotionem  emolumenta  bc^enjoyTd" 


enjoye 
T  T 


322  33isi)op   jFisf)Et's   ^tntuus.     (1524) 


CAP.  XXX. 
DE  SOCIO- 
RUM  STI- 
PENDIIS. 

for  a  full  year 
after  obtain- 
ing  prefer- 

IllCllt. 


Jlaster  to 
dine  and  su|) 
with  the  fel- 
lows in  hall 
or  parlour. 


In  time  of 
pestilence  the 
whole  colleKC 
may  remove 
in  a  body 
from  Cam- 
bridge. 


Where  there 
is  great  alarm, 
any  one  may 
withdraw 
whither  he 
will,  provided 
he  do  not  bur- 
den the  col- 
lege. 

If  they  diWdo 
into  compa- 
nies and  kocp 
the  required 
acts,  they  may 
receive  their 
conmions. 

So  too  lectu- 
rers and  their 
t)upils  who 
;eep  up  the 
required  lec- 
tures and 
exercises. 

Peputies  of 
lecturers. 


Diacipline. 


collegii  percipcrc  licebit,  modo  statuta  collegii  quatouus  eum  cou- 
cemuut  fideliter  et  diligenter  observaverit. 

[  CAP.  XXXI.] 
De  Prandendi  Coenandiqtie  Loco. 

ET  quoniam  oumes  in  iiuitateiu  quaiidam  redigi  cui)imus,  ut  sint  5 
ceu  corpus  uuum  sub  luagistro  totiu.s  collegii  capite,  statuimus 
quod  magistev  una  cum  sociis  omnibus  in  academia  praesentibus 
consedeant'  vel  in  aula  vel  ccenaculo  collegii,  quandocunque  vel 
pran.suri  sunt  vel  coenaturi,  nisi  causa  magna  necessariaque  fuerit. 
Causae  vero,  quando  eiusmodi  contigerit,  appi'obationem,  quantiuii  i  o 
ad  aliquem  sociorum  aut  discijmlorum  .spectat,  magistri  sen  vices 
eius  gerenti.s  iudicio  permittimu.s  :  magi-stri  vero  cau.sam  ipsius  con- 
scientije  referimus  iudicandam,  modo  non  in  consuetudinem  id  ip- 
sum  duxeiit.     Et  quanquam  alibi  statuerimus  absentem  socium 
neminem  communem  victum  liabitmum,  volumus  tamen  si  pestis  1 5 
qufepiam  aut  infectio  contagiosa  intra  collegium  aut  parochiam  in 
qua  collegium  situatur  orta  fuerit  sive  alibi  intra  univei-sitatem 
Cantabrigise,  ita  (juod  magnus  et  insignis  scholarium  illic  numeiiis  ob 
eandem  contagionem  fuerit  egi'essus,  tunc  magistro  sociisque  licebit 
in  aliquem  alium  locum  idoneum  et  opportunum  una  se  conferre  ubi  20 
commodius  pro  eis  pro\dderi  possit.      Quod  si  tantus  fuerit  pestis 
metus  veliementer  sseviturte,  permittimus  eos  qui  metu  pestis*  ter- 
rentur,  conferant  se  quo  velint,  modo  collegium  nullis  aliis  impen- 
sis  gravent.     Quod  si  communi  consensu  se  per  manipulos  segre- 
ganint  segregatique  litteris  operam  dederint  et  scliola.sticos  omnes  25 
actus  ad   quos  domi  tenebantur  exercuerint,   communem  victum 
singulis  permittimus.     Lectori  quoque,  si  cum  disci pulis  in  locum 
quemlibet  idoneum  se  conferat,  ubi  lectiones  et  exercitia  quae  domi 
fecere  consuevit  auditoribus  suis  ingerere  non  negligat,  et  stipen- 
dium  et  communem  victum  sibi  debitiim  tribuendum  fore  cense-  30 
mus.     Discipulis  quoque  qui  cum  eo  fuerint,  modo  neminem  ex- 
cluserit,  victum  communem  eis  deputatum  subduci  nolumus.     Quod 
si  nolit  cum  discipulis  lector  convei'sari,  quseratur  alius  qui  id  velit ; 
alioqui  permittatiir  ingenio  suo  quisqxxe,  ne  collegium  supra  quam 
oporteat  gi'avetur.     Ceterum  quoties  vel  metu  pestis  vel  ob  aliam  35 
quamvis  abfuerint  causam,  volumus  ut  ubique  se  gerant.  honeste, 

'  consedant  M  S. 

"  "  metus —pestis"  om.   MS.      Cf.   siipr.  p.  178,  1.   16.     The  omission   is 
marked  by  a  caret. 


i3isl)op  jpisijcr's  Statutes.     (1524)  323 

ne  tarn  collegio  quam  sibi  futuri  siut  dedecori.    Quare  si  quicquam  cap.  xxxi. 

etiam  alibi  deliquerint  quod  iudicio  magistri  septemque  seniorum  dendi  cce- 

plectendum  videbitur,  singuli  poenas  dabunt.     Provisum  insui)er  nandique 

interea  sit  ut  ex  discretioribus  aliqiii  semper  domi  remaneant  ob  „ 

'■  i  Some  fellows 

5  salvam  domus  et  rerum  custodiam.     Volumus  itidem  quod  si  quis-   fuai^^'f„r°tho 
piam  aut  sociorum  aut  discipulorum  usque  adeo  graviter  segrotet   ofthe"ciuege. 
aut  de  pestis  iufectione  laborare  credibiliter  sit  suspectus,  ut  com-   FcUowsor 

scholars 

mode  inter  sanos  consedere'  nequiverit,  idque  magistro  constiterit   known  or  sup- 

^  '        T.  o  posed  to  be 

et  maiori  parti  socioinim,  tunc  ex  eorundem  concessione  locum  ali-   infected  may 

A  '  retire  into  the 

I O  quem  idoneum  sibi  pro-vddere  possit,  et  emolumenta  prajdicta  susci-  tahi?ng  sti- 
pere,  pro  stipendio  videlicet,  pro  communi  victu  et  vestitu,  perinde  mons'anS' 
ac  si  prsesens  esset  intra  collegium.    In  ])randiis  vero  aut  ccenis  aut    "'^'^^' 

■*•  01  Against  luxu- 

aliis  epulationibus  per  aliquem  sociorum  aiit  discipulorum  toti  so-   pousentcr- 

i  i  1  ^  tammeuts. 

cietati  ut  plerumque  fieri  solet  exhibendis  nolumus  excessum  ali- 
1 5  quem  impensarum  fieri,  ne  propter  multitudinem  convivarum  quis- 
quam  eorum  nimium  gravetur.     Quam  rem  magistrum  et  septem 
seniores  curare  volumus  cum  omni  diligentia. 

[CAP.  XXXII.] 
Quamdiu  Sociis  a  dicto  Collegio  licuerit  abesse. 

20  TTRGENT  unumquemque  sa?pius  uegotia,  quibus  ut  aliquando 

vJ  longius  proficiscatur  necessum  fuerit.    Ob  qxiod  statuimus,  quod   ^e '1^™^^ 
si  quispiam  sociorum  causam  congruam  babuerit  aliquo  proficis-   Ifdlys'in^the 

year  by  per- 
mission of 
master  or  his 


cendi,  turn  cum  venia  magistri  seu  vices  eius  gerentis  abesse  licebit  m^sion  of^"^ 


viginti  dies  continuos  aut  discontinuos,  modo  suum  nomen  et  pro-  deputy. 

2  5  fectionis  sxise  diem  in  registro  quodam  ad  hoc  deputato  in  prsesentia  ^,^^e^°n^'r^^''" 

magistri  seu  vicem  eius  gerentis  ante  scripserit,  rursumque  rediens  tercd  Ui  a^  ^°" 

in  eodem  reditus  sui  diem  indicaverit.     Si  veio  tarn  urgens  eius  '"''S'^''^'"- 

In  case  of 

causa  fuerit  ut  magistro  in  sua  conscientia  coram  Deo  necessaria  necessity  mas- 

°  _  _  tor  may  grant 

visa  fuerit,  turn  absentise^  veniam  ampliorem  quantum  necesse  fue-  additional 

'  '■  T-  leave  of  ab- 

30  rit  concedat,  modo  triginta  dies  alios  intra  eundem  annum  baud-  da"yT  ^""^  ^" 

quaquam  excesserit.     Praeter  lisec  si  vel  adhuc  alia  causa  superve-  Master  nnd 

.  ,...,  .  .  ..  seniors  may 

nerit,  aut  eadem  mstiterit  venementius,  quse  magistro  maiorique  extend  uave 

'  ,         ,  oi  absence  to 

pai-ti  septem  seniorum  secundum  Deum  et  eorum  conscientias  iusta  ^.'^"'''I'.fl'pe- 

'■  '■  nod  of  30  days 

videbitur,  turn  iterum  eidem  socio  licebit  aljesse  intra  eundem  an-  J^'JI'?'^'"^  ^" '" 

35  num  triginta  dies.     Cetei'um   si  prseter  hsec  tempora  dierumque  Fellows  ab- 

.  .  ...  sent  beyond 

dictorum  numerum  intra  unius  anni  spatium  quispiam  abiuerit,  the  statutable 

.  .  period  to  be 

nisi  vel  ingenti  segrotatione  vel  detentione  violenta  quse  i)er  magis-  ^leprived,  cx- 

<-'  "  110  cept  in  case 

trum  et  maiorem  partem  sociorum  approbata  fuerit  impediatur  fo,.cibif  d"' 

1  concedere  MS.  2  absente  MS.  "•"""'"'• 


324  i3(si)op   Jpisi)£r's   Statutes.     (1524) 


CAP. 
XXXII. 
QUAMDIU 
SOCIIS  A 
DICTO  COL- 
LEGIO 
LICUERIT 
ABESSE. 

Year  to  be 
reckoned 
from  Michael- 
mas. 

Penalty  for 
not  rcgister- 
iriR  days  of 
departure  or 
return. 

Two,  or  at  tho 
most  three, 
fellows  may 
at  one  time 
study  at  fo- 
reign univer- 
sities, but  not 
at  the  charge 
of  tlie  college. 


Absent  fel- 
lows must 
return  at  the 
summons  of 
master  and 
seniors,  on 
pain  of  depri- 
vation. 

At  least  half 
of  tlie  whole 
body  of  fel- 
lows to  1)6  al- 
ways in  resi- 
dence, unless 
there  be  grave 
reason  to  tho 
Contrary. 


Commons  of 
absent  fellows 
to  go  to  the 
surplus  chest. 


quomiiuis  intra  tempus  piwscriijtum  retlierit,  ille'  onini  deinceps 
emohimento  quod  alioqui  sibi  ex  ipso  collegio  deberetur  ipso  facto 
sit  privatus.     Annum  autem  a  festo  divi  Michaelis  inchoandiim  in 
omni  supputatione  quantum  ad  h{«c  .statuta  pertinet  omniuo  decla- 
i-amus.     Si  quis  itidem  quocunque  tempore  profectus  animo  non  5 
intra  biduum  redeundi  neque  suum  nomen  et  diem  egressionis  suae 
in  registro  quodam  ut  supradiximus  ante  scripserit,  convictu  unius 
mensis  in  suo  reditu  privetur.      Simileiu  quoque  pcenam  subibit 
quoties  reversus  diem  sui  reditus  non  scripserit,  atque  id  intra  bi- 
duum.    Permittinifis  etiam  ut  duobus  aut  summum  tribus  sociis  10 
magister  una  cum  septeni  senioribus  concedant  quatenus  ad  ali- 
quam  universitatem  in  transmarinis  pai-tibus  studii  gratia  se  con- 
ferant,  sic  tamen  ut  ex  collegii  sumptibus  nihil  interea  recipiant. 
Neque  tanien  volumus  ut  sodalitium  suum  prorsus  amittant,  sed 
eodem  sine  contradictione  quavis  potiantur,  et  in  eodem  ordine  1 5 
senioritatis  quo  prius  fuerant  quam  primum  redierint  recipiantur, 
nisi  forte  qui.spiam  eorum  gesserit  officium  aliquod  aut  electus  fue- 
rit  in  quendam  e  septeni  senioribus,  ad  hunc  ordinem  ilium  redire 
neutiquam  permittimus,  nisi  fuerit  electus  deuuo.      Quod  si  quis- 
piam  sociorum  legitime  abfuerit,  cuius  tamen  reditus  ad  commo-  20 
dum  aut  honorem  collegii  magistro  maiorique  parti  septem  senio- 
rum  videbitur  summe  necessarius,  ille  si  revocatus  non  ilico  redie- 
rit  et  quam  primum  congrue  potuerit,  nisi  reddiderit  causam  ab 
eisdem  approbandam,  societate  sua  quoque  sit  privatus.     Ita  etiam 
licentiam  illam  sociis  concedendam  quocunque  progi'ediantur  mode-  2  5 
rari  vohimus,  ut  ad  unum  temj^us  media  pars  eorum  abesse  non 
sinatur,  nisi  ex  maxima  et  gravissima  causa  quam  conscientiis  ma- 
gistri  simul  et  septem  seniorum  relinquimus  iudicandam.     Sed  et 
universo  tempore  quo  sic  absentes  fore  contigerit,  nisi  in  casibus 
statuto  suj)eriori  memoratis,  nemini  de  boni.s  collegii  quicquam  pro  30 
communi  victu  sinimus  allocari,  sed  unifiscuiusque  dum  abfuerit 
capsse  excrescentiamm  summa  communis  victus  semper  ai)plicetur. 


Half-yearly 
scrutiny,  once 
in  Lent  and 
once  about 
St  MarKaict'8 
day  (Jul.  20), 
by  master 
aiid  a  senior. 


[CAP.  XXXIII.] 
De  Scrutinio  his  annis  singulis  habendo. 

QUONIAM  saepe  mala  clanculum  suborta,  nisi  pi-otiuus  eisdem 
occurratur,  facile  crescunt  ad  maiorem  perniciem,  iccirco  sta- 
tuimus  quod  diligens  examcn  et  exactum  scrutinium  singulis  annis 
bis  liat  per  magistrum  et  alium  quempiam  ex  septem  senioribus, 

1  ilium  MS. 


60 


a3is!)op  jpis!)n's   Statutes.     (1524)  325 

qiiera  ipse  sibi  maluerit  assumere;  semel  in  Quadragesima  per  dies        cap. 
octo  ad  minimum  ante  festum  Paschse,  atqne  iterate  circiter  Divse   ^g  scruti- 
Marsaretse  festum.     In  quo  scrutinio  per  ma^istrum  et  seniorem   nio  bis 

.  ,..  .  7,  T  ANNIS  SIN- 

SIC  assistentem  disquu-atur  exactius  a  singulo  quoque  per  ordinem   qulis  ha- 

5  socio,  si  quera  alumnum  ipsius  collegii  deliquisse  noverit  aut  audi-   bendo. 

erit  adversus  aliquod  statutorum,  pro  quo  pcenas  ipse  iustas  haud-   ^  b^ca'iitS' 

quaquam  dederit.     Cvd  quidem  scrutinio  socios  cunctos  adesse  vo-   any^mmrs 

misdeeds  cx~ 

lumus,  nisi  ex  causa  summe  necessaria,  singulosque  ad  dicendam   ceptsuciiaa 
sui)er  interrogatis  veritatem  astnugi,  nisi  vel  sub  sigiUo  coniessio-   revealed 

^  '='  .      .  .         under  the 

10  nis  audierit  vel  alio  noverit  modo  qui  vim  parem  habeat  confessio-  seaiof  con- 

.  ...  ....         fession. 

nis  auditui.     Quicquid  autem  aliquis  sociorum  detexerit,  id  ilico 

per  magistrum  aut  seniorem  aunotetur  in  schedula.     Facto  igitur   if  only 

scrutinio,  si  quis  per  unicum  aut  duos  dumtaxat  accusatus  merit,   wtnessessup- 

^-  ■"■  _        port  a  charge, 

nisi  rem  aut  famam  per  idoneos  ille  testes  comprobare  posset,  id   |t  shall  be 

■i  1  JT  '  hushed  up, 

J  c  omnino  secretum  haberi  volumus  atque  in  vim  iuramenti  secretum   cused'shail 
haberi  iubemus  utrique  scrutatori.     Ceterum  opportunitate  captata  admonSiS 
magister  eundem  accusatum  quatenus  quam  primum  emendet  sese 
clanculum    admonebit.      Quod  si  per  tres  aut  quatuor  quispiam   if  three  or 

^  i  T.  T.        I  more  support 

sociorum  aut  discipulorum  detectus  fuerit,  curet  magister,  si  fieri   tjjg  nias'ilr' 
20  potest,  ut  res  per  alios  quam  per  socios  in  lucem  veniat;  sin  id   on'^'the^ac"^" 
fieri  nequeat  nee  voluerit  i2)se  reus  rem  palam  prodere,  magister   wmseK  or  to"^ 

m,  . .  •     T      i  •  i   J»  submit  to  the 

1  SIC  accusato  purgationem  mdicat;  quam  si  nequeat  tacere,  mox   statutable 

habeatur  pro  convicto,  puniaturque  iuxta  statuta  pro  delicti  quali- 

tate,  ne  malum  quod  ipso  protinus  initio  non  extinguitur  alioqui 

2  K  serpat  latius.     Correctiones  autem  et  punitiones  atque  reformatio-   Corrections 

O         ^  r  n  and  reforms 

nes  omnium  transgressiouum  et  defectuum  quaj  per  dicta  scrutinia  a°fo°rtni^h" 

comperientur  intra  quindecim  proximo  sequentes  dies  post  titrum-  aft^^  the  scru- 
que  scrutinium  fieri  volumus  et  ordinamus,  nisi  forte  per  absentiam 
eius  qui  fuerit  accusatus  negotium  reformationis  ulterius  difFeren- 
30  dum  sit :  quo  casu  volumus  ut  in  ipsius  reditu   correctio  modis 

omnibus  expediatur.     Ceterorum  vero   convictiones,  correctiones  Punishment 

ordinarily  to 

ac  reformationes,  praeter  bfec  quje  in  scrutiniis  deteguntur,  infra   follow  within 

o  cinys  filter 

triduum  postquam  de  els  constiterit  aggi-edi  volumus,  nisi  legiti-   detection. 
mum  impedimentum  occurrat.     Ad  quorum  omnium  atque  singu- 
35  lorum   diligentem  executionem  tam  magistrum  quam  ceteros  ad 
quos  hoc  negotium  spectat  virtute  iuramenti  sui  decernimus  obli- 
gates.    Si  quis  vero  sociorum  aut  discipulorum  qui  sic  in  scrutinio    offenders  not 

.  in  to  upbraid 

fuerat  accusatus  aliquam  super  ea  re  questionem  aut  expostula-   their  accusers 

i^  ^  i-  -T  on  pam  of  de- 

tionem  faciat  per  se  vel  per  alium  cum  consocio  suo,  si  super  eo  P"vation. 
40  legitime  convictus  fuerit,  ipso  facto  societate  privetur.     Neminem 


CAP. 
XXXIII. 
DE   8CR0TI- 
NIO  BIS 
ANNIS  SIN- 
GULIS HA- 
BENDO. 

Apainst 
screeniiiK  of- 
fenders from 
punishment. 
Accused  to 
answer  for 
himself. 

Penalties  for 
defending  the 
accused. 


One  lecturer 
to  be  appoint- 
ed by  master 
and  seniors 
from  among 
the  fellows. 


Terms. 


After  morn- 
ing mass  on 
weekdays 
during  term 
the  lecturer 
shall  spend  at 
least  two 
hours  in  hall, 
teaching  and 
e.vamiiung 
the  seliolars 
and  hearing 
their  recita- 
tions. 

Times  and 
8ul)jects  of 
lectures  to  be 
regulated  by 
master  and 
seniors. 

Deputy  lec- 
turer. 


32G  23isi)op  iFisf)£r's  Statutes.     {1524) 

insiiper  socioiiim  iii  liac  sive  in  altera  qualibet  accusatioue  defensi- 
ouem  alterius  iii  se  su.scipere  permittimus ;  sed  qui  accusatus  fuerit 
solus  pro  seipso  respondeat,  atque  ita  negotiuin  quodque  pro  ma- 
gistri  sinuil  et  septem  senioruin  iudicio  si  necesse  fuerit  quam  pri- 
nuim  finiatur.  Quod  si  quis  defensionem  cuiusvis  accusati  susce-  5 
])erit,  ipso  facto  per  quindenam  communi  victu  privetur.  Et  si 
monitus  ])er  magistrum  non  quieverit,  prteter  illam  quindenam 
etiam  alterius  mensis  victum  conmiuneni  amittat.  Quod  si  tertio 
iussus  non  destiterit,  iam  pro  contumacia  sua,  nisi  intra  biduum 
supplici  demissoque  animo  veuiam  a  magistro  postulet,  a  collegio  10 
penitus  eiciatur. 

[CAP.  XXXIV.] 
Be  Ledore  et  ipsius  Officio. 

ADHUC  deesse  huic  corpori  membrum  peniecessarium  adverti- 
mus  quo  nova  soboles  procreari  i)osset  et  progenerari.  Volu-  1 5 
inus  igitur  quod  per  magistrum  et  maiorem  partem  seniorum  quis- 
piam  e  sociis'  in  lectorem  domesticum  eligatur.  Quod  officium 
electus  nemo  recusabit  sub  poena  amissionis  societatis  suee'^,  sed  di- 
ligenter  id  ipsum  exequi  tenebitur,  qiiam  diu  magister  et  maior 
pars  dictorum  seniorum  ita  duxerint  necessarium.  Lector  singulis  20 
anni  quartis,  incipiendo  primam  quartam  in  octavis  Micliaelis  et 
finiendo  octava  die  ante  festum  Nativitatis  Cliristi;  secundam  iiir- 
sum  incipiendo  post  crastinum  Epiplianise  et  finiendo  in  Sabbato 
Palmarumj  tertiam  item  incipiendo  crastino  octavarum  Paschre  et 
finiendo  pridie  vesperiarum  sollemni\im;  quartam  denique  incipi-  25 
endo  ab  octava  ipsarum  vesperiarxim  et  finiendo  in  ^^gilia  natje 
gonetricis  Dei;  in  singulis  liarum  quartarum  lector  omni  die  pro- 
festo  pulsata  prius  campanula  post  missam  mane  dictam  audiendis 
recitationibus  discipulorum  et  eiadem  examinandis  pariterque  do- 
ceiidis  palam  in  aula  dicti  collegii^  spatium  duarum  horarum  aut  3*-* 
amplius  diligenter  impendet,  idque  faciet  tam  in  sophisticis,  quam 
in  logicis  et  in  pliilosopliicis.  Ceterum  quam  partem  harum  facul- 
tatum  sit  expositurus,  et  qua  hora,  magistri  seniorumque  iudicio 
relinquimus  deputandam,  nempe  quid  ipsi  conducibilius  auditorio 
fore  ccnsuerint.     Aderit  item  ipse''  lector  ceteris  omnibus  discipu-  35 


'   "  duo  e  sociis"  marg. 

•*   "palaui — coUegii  "  underlined. 

••  "  et  illorum  uterque  "  marg. 


^  "  ipso  facto"  marg. 
"  vel  alibi"  marg. 


a3isi)op   Jpisljer's   Statutes.     (1524)  327 


lorum  exercitationibus  ab  initio  ad  fiuem  usque,  nisi  legitiinam 
absentije  causam  habeat  per  mugistnim  aut  eius  vices  gerentem 
approbandam ;  quo  casu  volumus  ut  vigilantem  quempiaiii  et  doc- 
tum  vice  sua  substituat',  qui  iiou  seguitev  discipulorum  negligeu- 
5  tias  coarguat.  Singulis  igitur  diebus  Lunse  et  Mercurij.  quas  di- 
cunt  oppositioues  fient  ab  Lora  duodecima  ad  horam  usque  primam. 
Singulis  item  diebus  Lunse,  Martis  et  Mercurii  sophisma  quoddam 
habeatui-  al)  liora  tertia  post  meridiem  ad  horam  usque  quintam. 
Singulis  item  diebus  Martis  problema  dialecticum  a  fiuita  coena  ad 

10  horam  usque  septimam.  Singulis  etiam  diebus  lovis  problema 
philosophicum  ab  liora  nona  ante  meridiem  ad  horam  usque  deci- 
mam,  nisi  forsan  eodem  die  quaedam  in  scholis  disputatio  facta 
fuerit ;  quae  si  contigerit,  tum  post  ccenam  eiusdem  diei  problema 
quoddam  philosophicum  ab  ipsis  discipulis  lector  audiat  agitatum. 

1 5  Singulis  denique  Sabbati  diebus,  nisi  principale  festum  in  id  inci- 
dent, tempore  quo  magistro  senioribusque  magis  opportunum  vide- 
bitur,  declamationes  iuxta  morem  Senecae  seu  Quintiliani  discipu- 
lis pro  utraque  parte  vicissim  periclitantibus  intra  terminum  jier 
medietatem  horse,  extra  vero  terminum  per  horam  integfam  audiat. 

20  Exercitabuntur  autem  non  discipuli  solum  in  hac  palaestra,  verum 
etiam  socii  qui  baccalaurei  sunt;  sic  tamen  ut  nemo  sociorum  nisi 
cum  baccalaureo  colluctetur.  Neque  tamen  singulos  discipulos 
huic  exercitio  daturos  operam  volumus,  sed  hos  dumtaxat  qui  de- 
canis  et  lectori  videbuntur  aptiores.     Yerum  tamen  et  discipulos 

25  omnes  et  socios  qui  baccalaurei  sunt  cunctos  adesse  iubemus.  Si 
quis  autem  in  hoc  exercitationis  genere  deliquerit,  lectoris  iudicio 
corrigatur''.  Quo  tempore  licebit  etiam  quibiislibet  e  sociis  ad- 
esse periculumque  sui  facere  exercitationis  gi'atia.  Praeter  haec 
omnia  singulis  diebus  Lunse,  Martis  et  Mercurii  magnae  vacationis 

30  tempore  sophismata  quaedam  excutieiitur  ab  hora  octava  ad  horam 
usque  decimam,  in  quibus  omnibus  diligentia  simul  et  industria 
lector^  utatvir  sua  potiori  modo  quo  se  speraverit  auditorio  profu- 
turum.  Sed  hactenus  pro  discipulis.  Aderit  et  lector  ipse  dispu- 
tation! cuidam  inter  socios  hebdomadatim  habendae  singido  quoque 

35  ^^16  Lunae  proximo  post  coenam,  emus  et  ipse  praecipuus  moderator 
erit,  quemadmodum  et  decanos  paulo  superius  aliarum  duarum 
constituimus  auditores.  Huic  autem  disputationi  quae  inter  socios 
habebitur  quosdam  e  discijiulis  adiungi  licebit  per  magistrum  et 
decanos,  qui  non  solum  intererunt  ut  auditores,  verum  etiam  cursus 

40  disputationum  ipsi  servabunt  et  responsori  iuxta  morem  opponent. 

*  "magister"  marg.  ^  "  lectorum  iudicio  corrigatur "  marg. 

'  "  lectores  "  marj'. 


CAP. 

xxxiv. 

DE  LECTO- 
RE  ET  IPSI- 
US  OFFICIO. 

Oppositions 
on  Mondays 
and  Wednes- 
days (12  to  1 

P.M.) 

Sophisms  on 
Mondays, 
Tuesdays, 
and  Wednes- 
days (3  to  6 

P.M.) 

Ou  Tuesdays 
a  logical  pro- 
blciii  (from 
sui)per-time 

to  7  P.M.) 
OnTliursdays 
a  philosoplii- 
cal  problem 
(9  to  10  A.M. 
or  after-sup- 
per). 

Declama- 
tions on  Sa- 
turdays ;  to 
liist  half-an 
hour  in  term 
time,  and  an 
hour  in  tlie 
vacations. 


Fellows  to 
declaim  with 
bachelors. 

Deans  and 
lecturer  to 
appoint  what 
scholars  shall 
declaim. 

All  scholars 
and  bachelor 
fellows  to  be 
present. 


Sophisms  on 
Mondays, 
Tuesdays  and 
Wednesdays 
in  long  vaca- 
tion (8  to  10 

A.M.) 


Fellows'  dis- 
putations on 
Mondays  af- 
ter supper. 


328  33is5op  jpisf)cr's   Statutes.     (1524) 


CAP. 
XXXV. 

DE  LECTO- 
KIS  STI- 
PENDIO. 


Lecturer's 
stipend, 
13.«.  id.  a 
quarter. 


Lecturer  to 
be  superseded 
in  case  of  long 
absence  or  ill- 
ness, or  if  lie 
obtains  pre- 
ferment in- 
compatible 
with  a  fel  low- 
ship. 


Tliree  sub- 
lecturers,  in 
sophisms,  in 
logic,  and  in 
philosophy. 


Lecturer  to 
hear  recita- 
tions, exa- 
mine, and 
lecture  in 
philosophy. 


Number  of 
sub  lecturers 
may  be  in- 
creased. 

Four  mathe- 
matical lec- 
turers; in 
arithmetic, 
geometry, 
perspective, 
the  know- 
ledge of  the 
sphere  f)r  cos- 
mography. 

These  lectures 
to  begin  on 
the  Monday 
after  the  crea- 
tion of  mas- 
ters, and  to  be 
continued 
daily. 


[CAP.     XXXV.] 

De  Lectoris  StipencUo. 

SED    quia  iustum   est  laborera   omnem    pra?niio  recompensari, 
volumus  et  statuimus  quod  lectoi-i,  praeter  emolumenta  cum 
ceteris  communia,  tresdecim  solidi  et  quatuor  denarii  singulis  anni  5 
quartis  ex  pecunia  collegii  per  thesa\irarios  persolvantur.    Quocirca 
et  volumus  quod  officium  suuui  ipse  lector  circa  preedicta  diligenter 
exerceat,  horasque  duas  singulis  diebus  mane  studiosius  impendat 
in  persona  propria',  pra-ter  alia  superius  memorata  ceteris  tempo- 
ribus  exercitia,  nisi  forte  legitima  causa  pi-a?peditus  fuerit  per  ma-  10 
gistrum  ajiprobanda :  quo  casu  volumus  ut  suis  impensis  quendam 
alium   sub.stituat   eisdem  agendis    idoneum,   qui   iudicio  magistri 
simul  et  seniorum  vices  illius  diligenter  implebit.    Quod  si  negotiis 
ullis  implicetur  qu£e^  diuturniorem  illius  absentiam  postulant,  aut 
si  gravi  prolixove  morbo  fuerit  affectus,  aut  demum  promotionem  1 5 
aliquam  tautam  assecutus  sit  ob  quam  necesse  fuerit  ei  societatis 
suae  ius  amittere,  tum  alteri  cuidam  ex  sociis  officium  ipsum  com- 
niendari  volumus  2)er  magistriim   et   maiorem   partem  eorundem 
senionim.     Licebit  tamen  magistro  septemque  senioribus,  si  qui- 
dam  vel  ex  discipulis  vel  e  sociis  iudicio  suo  visi  fuerint  idonei,  tres  20 
ex  eis  in  lectoris  subsidium  assignare,  unum  pro  ea  praelectione 
quae  in  sophisticis  habebitur,  alterum  pro  ea  qute  in  dialecticis, 
tertium  pro  altera  quae  philosophicis   erat  enarranda.     Ceterum 
ij)sum  lectorem  omnino  iubemus  ut  recitationes  audiat  et  examina- 
tiones  faciat,  praesertim  ab  eis  de  quorum  negligentia  maxima  sus-  25 
picatiu",  et  unam  ipse  cum  omni  studio  lectionem  philosophicam 
explicet  in  persona  sua.     Ceterp,s  vero  lectiones  et  auscultationes 
atquc  diligentes  examinationes  tres  reliqui  pi-aedicti'  faciant  exac- 
tissime.     Et  si  necessarium  visum  fuerit  ut  plures  fiant  pmelectio- 
nes  quam  qxiatuor,  iuxta  numerum  eanim  deputentur  et  sublecto-  oq 
res.    Volumus  insuper  ut  per  magisti-um  et  maiorem  pai'tem  dic- 
tonim  seniorum  quatuor  e  sociis  deputentur  qui  matheseos*  artes 
legant,  iinus  in  arithmetica,  alter  in  geometria,  tertius  in  pei-spec- 
tiva,  tpiartus  in  tractatu  de  sphsera  aut  cosmographia.     Quas  lec- 
tiones incipient  proximo  quoque  die  Lunae  post  magistrorum  crea-  ok 
tionem,  et  pergent  singulis  diebus  quisque  cursu  suo,  sic  ut  nullus 

^   "Quocirca — propria"    underlined.        " Prsedicitur   statuto    prrecedente." 

marg.  This  criticism  was  afterwards  erased,  and  the  text  confirmed  by  a  "stet." 

^  qui  MS.  •*  "aut  eorum  aliquis"  m.arg.  *  mathesiaa  MS. 


iSfsj^op   j^isW^   ^muks.     (1524)  329 

omniuo  dies  iutermittatur,  ueque  siniul  uno  die  lectiones  duse  con-        ^'^^• 

XXXV, 

currant;  id  quod  ab  illo  die  Lunse  dicto  ad  festum  usque Michaelis  de  lecto- 

observari  volumus.     Quibus  lectionibus  adsint^  baccalaurei  cuncti  ^'^  ^"^^' 

,..,.,  ,  2      •  T      •     n-  1  PENDIO. 

tarn  soon  quam  discipuli,  sub  poena  per  decanos    singulis  lunigeuda. 


5  [CAP.  XXXVI.] 

De  Lectoris  Auctoritate. 

AT  supervacaneum  erit  hoc  membrum,  nisi  congruum  et  aptum 

semen  affuerit,  unde  nova  soboles  progenerari  queat.     Volu-  foundatfon 

mus  igitur  quod  prjeter  socios  sint  etiam  in  dicto  coUegio  discipuli  othe'A?i!p'iia* 

10  quidam,  et  sane  tanto  numero  quanto  commode  recipi  2»ossunt,  sive  thcir'friends! 
fundatricis  ipsi  fuerint  impendiis  sustentati,  sive  per  parentes  aut 

ainicos  subpeditato  subsidio.    Ceterum  pro  fundatrice  sint  ad  mini-  f^nAllon' 

mum  discipuli  vigiiiti  octo,  quibus  contenti  sint,  donee  per  impen-  number  io'be 

sas  annuas  circa  leges  et  regni  iura  plures  adici  poterunt ;  quod  et  Jlimii^shed'^ 

15  fieri  volumus,  quam  primum  licebit.     Nam  si  i)ioventus  minime  ^rdimin^uumi 
suffecerint,  oportet  ut  pro  eorum  decremento  Humerus  discipulo- 


riim  minuatur,  atque  iccirco  vicissim  ubi  finitis  occasionibus  im- 
pensarum  exuberantium  ipsi  creverint,  tum  iuxta  modum  incre- 
menti  citra  niorain  insignem  numerus  eorum  augeatur.    Discipulos   students  to 

Attend  Ific- 

20  autem  omnes^  lectionibus  ac  ceteris  exercitatiunculis  scholasticis  turesand 

exercises. 

antedictis  diligenter  incumbere  volumus.     Quod  ni  fecerint,  lector  Fines  for  ab- 
ipse  iuxta  prudentiam  singulos  corripiat  et  mulctet,  atque  hoc  si  Attention" 
vel  tardius  quam  debeant  ad  scholasticas  exercitationes  *  accesse- 
rint,  vel  in  totum  absentes  fuerint,  vel  inde  recesserint,  aut  demum 

25  si  prsesentes  non  diligenter  auscultaverint,  pro  tarditate  quaque,  id 
est  si  principio  cuiusvis  lectionis  sive  sophismatis,  problematis,  op- 
positionum  quas  vocant,  aut  declamationis  rhetoricse  non  affuerit, 
quadi'aute;  si  recesserit  aut  valde  negligenter  interfuerit,  obolo; 
si  per  universiun  abfuerit,  denario  quemque  discipulum  mulctare 

30  volumus,  et  to  ties  utique  quoties  in  aliquo  prfedictorum  eum  ita 
delinquere  contigerit;  si  tamen  adultus  fuerit;  alioqui  virga  corri- 
satur.     Quarum  mulctarum  emolumenta  lectori   permittimus  in   Fines  to  go  to 

*  ^  ....  lecturer. 

usus  suos,  quo  diligentiorem   officio  suo  sit  operara  adhibiturus. 
Vei-um  tamen,  si  lector  ipse^  cuiquam  ex  auditoribus  suis,  sive  disci-  Agaiiistpar- 
3  5  pulis  sive  sociis,  nimis  asperum  aut  indulgentiorem  quam  par  fuerit 
prsestiterit,  tum  iudicio  magLstri  seu  septem  seniorum  reformetur 

^  adsunt  MS.  ^  "  per  magistrum "  marg.  ^  "studiis"  marg. 

*  "aut  lectiones"  marg.  '  Supj^ly  "se." 

U  U 


330         33{s!)op  jpisfter's   Statutes.     (1524) 


CAP. 
XXXVI. 

DE  LKCTO- 
RI8  AUCTO- 
RITATE. 

Obstinate 
neglect  of 
lectiires  or 
exercises  to 
be  punished 
by  expulsion. 


iuxta  statutum  '  de  iiiodo  coercencli.'  Quod  si  qiiispiam  ex  aiuU- 
toribus  di.scipulis  aut  sociis  crebro  piinitus  sese  noluerit  emendare, 
sed  magis  ac  magi.s  deliqiierit  ac  notabiliter,  tunc  lector  ipse  rem 
referat  magistro  septeraque  senioribus,  a  quibus  tertio  admonitxxs 
si  non  ita  se  reformaverit,  sed  perrexit  indies  insigniter  negligens,  5 
eum  omni  commoditate  privari  volumus  intra  collegium  atquo  ab 
eodem  penitus  cxpelli. 


Quality  of 
scholars. 


Ceteris  pari- 
bus the  poor- 
est to  be  pre- 
ferred. 

Counties  of 
scholars. 


[CAP.  XXXVII.] 
De  Scholarium  Discipulorum  QualUate  et  Electione. 

NE  sit  ergo  seminarium  ineptum  et  inobediens,  hoc  est  quod  10 
molliter  et  generose  tractari  nequeat,  statuimus  quod  discipu- 
lorum electio  fiat  ex  illis  iuvenibus  qui  probiores  fuerint  et  aptiores 
atque  egregii  magis,  quiqiie  jn'obatai  indolis  ac  bon£e  spei,  nee  bac- 
calaurei  in  ai-tibus,  nee  in  sacris  ordiiiibus  constituti,  et  qui  Latine 
loqui  norint  idoneique  sint  ut  dialecticse  rudimentis  imbuantur ;  1 5 
inter  quos  et  inopes  prseponi  iubemus,  modo  fuerint  in  ceteris  cou- 
diciouibus  pares.     Nam  et  ob  inopise  respectum  optima  simul  et 
pientissima  fundatrix  prjeponi  voluit  illos  qui  de  comitatibus  istis 
inferius  nominatis  fuerint  oriundi,  de  comitatibus  (inquam)  Nor- 
tliiunbripe,  Duneluiia»,  Westmerise,  Cumbria;,  Eboraci,  Lancastrise,  20 
Derbije,  Notynghamise,  Richmondire,  atque  de  illis  novem  comita- 
tibus discipulorum  ad  minimum  medietatem  fore  semper  assumen- 
dam.     Quamobrem   et  nos  (uti  merito  tenemur)  eius  voluntatem 
impleri  cupientes,  statuimus  ut  de  dictis  novem  comitatibus  tot 
discipuli  pro  fimdatrice  sint  electi  semper,  ut  non  sit  minor  eorimi  2  5 
numerus  media  pai-te   discipulorum  omnium  qui  pro  fundatrice 
deputantur,  cuius  ordinationem  nos  nequaquam  decet  infringere. 
Ceterum    e    reliquis    comitatibus    pra^ferri    censemus    Lincolniam, 
Nortlifolcliiam,  Estsexiam,  Middlesexiam,  Canciam,  Cantabrigiam, 
ceterosque  in  quibus  coUegiimi  prtedia  seu  fundos  habiturum  sit.  3^ 
Neque  tamen  permittimus  ut  vel  de  his'  vel  illis  comitatibus  aut 
alio  quovis  huius  regni  comitatu  discipulorum  numei'us  ex  iis  qui 
pro  fundatrice  deputantur  excedat  binarium,  nisi  forsan  ex  eisdem 
comitatibus  idonei  fuerint^  ad  numein  destinati  complementum ; 
<[uam  sane  rem  ita  iudicio  eligentium  committimus,  ut  in  conscien-  35 
tiis  suis  ipti  coram  Deo  responderint.     Nam  hoc  solo  casu  et  non 
alio  suppleri  volumus  inopiam  ipsam  ex  aliis  illorum  novem  comi- 

*  lis  MS.  »  flrfuerint?    (Above,  p.  68,  1.  71). 


a3(s!)op  J^isj^cr's   Jbtatutes.     (1524)  331 

tatuum.     Verum  ita  partiri  mimerum  integrum  volumus,  lit  de        cap. 

XXXVII, 

nuUo  prfedictorum  comitatuum  discipulonim  assximptonxm  nume-   pj,  schq.* 
rus  binariiim  excedat,  nisi  quum  posthac  per  nimias'  expensas  et   larium 
per  collegii  proventxis  licebit  augere  discipulonim  numerum  supra   j^^jj  q^^. 
5  viginti  et  octo,  vel  quum  e  singulis  novem  illorum  comitatuum  re-   litate  et 
periri  nequeant  idonei  qui  deputentur,  quemadmodum  in  statute 
'de  socioiixm  electione'  diximus.     Nam  piam  fundati'icis  mentem 
in  hoc  negotio  penitxxs  obsex'vai'i  volxxmus,  et  iUos  novem  comitatus 
tam  in  socionxm  quam  in  discipuloi'um  electionibus  prseferx-i  sem- 

10  per  iubemxxs.     Vex'xxm  tamen  si  foi'te  repei'ti   fuei'int  aliqui  qxxi   By-founda- 
pi-seter  fundatricis  bona  fundos  aut  px-sedia  sufficientia  pro  discipxxlis   cepted. 
aliis  sustentandis  collegio  contulerint,  illis  noxi  prjecludimus,  quo 
minus  possent  quotqxxot  voluerint  discipulos  adicere,  et  de  qxxocun- 
que  maluerint  comitatu.     Neque  tamen  istos  intra  px'sedictum  nu- 

15  merum   intelligimus  compi-ehendi,   sic  xxt  propter  istos  minuatxxr 

numex'xxs  ex  dictis  comitatibus  eligendorxxm.     Sed  et  Riclimondise   Richmond. 

comitatui  libertatem  hie  eandem  tribui  iubemus,  quam  in  statute 

*  de  sociorum  qualitatibxxs '  ante  declaravimus.     Discipxxlox'um  au-   Electors  to  bo 

1  '■  sworn. 

tem  electio  fiat,  pi-femisso  iux'amento  per  singulos  electuros  quod 
20  ante  descx'ipsimus  in  statuto  '  de  sociorum  electione/  ceteraqxxe  iiant 
simili  modo  quem  ibi  diximu.s,  nisi  quod  hoc  statutum  dxxm  honxm 
electio  celebi-atur  legi  volumxxs.     Porx'o  temiius  electionis  iii'o  dis-   Scholars' eiec- 

"  _  ,  \  tion  on  Mon- 

cipulis  omnibus,  prseter  eis  qxxi  sunt  ex  fxxndatione  Joannis  Ryp-  ^^7  ^^ff^r  au 

lyngham  et  duos  alios"  qui  vestiario  pxxlsationique  cam  pause  ^  de-   Exception  of 

2  ^  putantur  annuatim,  exit  dies  Luxue  px-oximus  post  festum  Omnium   hamsscholar- 

r,  -r^T--i  ••  n      '        ^  ^    ships,  and  of 

Sanctorum.     De  quo  die  sxmxlem  prsemonxtxonera  fieri  volumus  et   those  of  tho 

^  .  Ill  •         chapel-clerk 

similem  de  eligendis  ixxquisitionem,  qualeixx  ante  de  delectu  socio-   |;^?J^'J.j^^'''i- 
i"um  fieri  descripsimus. 

[CAP.  XXXVIII.] 
30  De  lureiurando  Scholarium  Biscipulorum*. 

I T  qxxoniam  Chxistianis  omnibxxs  sanctum  ixxx-amentum  summo- 


rmger. 


E 


pere  formidandum  est,  iccirco  volumus  et  statuimus  quod  scho- 
larium discipulorum  unusquisque,  mox  post  electionem  suam  et 
antequam  alicuius   emolumenti   inti-a  dictum  collegium  particeps   scholars  not 
"\^  admittatur,  si  tamen  annos  pei-egex-it  quatuordecim,  ixxx-et  contactis   under  14"" 

_    .\.  ,.....,.  .  .  years  of  age. 

Sanctis  Dei  Evangeliis,  in  prsesentia  magistri,  seu  vices  exus  gex-en- 

tis,  ac  maioris  pax'tis  sociorum,  sub  hac  forma.     "  Ego  N.  Deum    Scholars' 

'  r  '  ^  oath.   I  w 

1  minores?    (Above,  p.  68,  1.  28).  ^  "tres  alios,"  marg. 

3  "et  horologio,"  marg.  *  "  Statutum  discipulorum."  marg. 


ill 

observe  the 
statutes. 


332  33is5op  jpisf)er's   ^tntutfs.     (1524) 


CAP. 
XXXVIII. 
DE  lURElU- 
RANDO 
8CH0LA- 
RIUM  DIS- 
OIPULO- 
RUM. 


I  will  faith- 
fully dis- 
charge tlie 
duties  of  anv 
oftice  to  whicli 
1  may  he 
appointed. 

I  wll  not 
betray  college 
secrets,  nor 
plot  against 
the  college  or 
any  member 
of  It. 


If  punished 
or  expelled 
according  to 
these  statutes, 
I  will  quietly 
submit. 


Whipping. 

Copies  of 
the  statutes 
which  con- 
cern scholars 
to  be  chained 
to  a  stall  in 
the  vestrv. 


Scholars  for- 
bidden to 
copy  the 

StiltUtl'S. 


tester  et  hfec  sancta  ipsius  Evangelia  atque  in  vim  pacti  promitto, 
me  ficleliter  observaturum,  quateniis  personam  meam  coiiceniimt 
seu  conceriiere  poterunt,  omnia  et  singula  statuta  qufe  per  reveren- 
dum  in  Christo  i)atrem  loliannem  Roffensem  episcopum  nomine 
excciitorum  eximiie  \-iraginis  dominje  Margaret»;  quondam  comitis  c 
RichmondijB  et  Derbise  fuudatricis  huins  collegii  condita  sunt,  aut 
enint  in  posterum  condenda,  simul  et  laudatas  omnes  eiusdem  con- 
suetudines.  Magistro  seu  vices  eius  gercnti  parebo,  quaecunque  vel 
ad  commodum  vel  ad  honorem  collegii  milii  prseceperit.  Officium 
quodlibet  mihi  quod  rem  domesticam  et  collegii  spectat  utilitatem  10 
imix)situm  non  recusabo,  fidelitcr  et  diligentcr  idem  admin i.sti-atu- 
rus  pro  universo  tempore  pro  quo  mihi  sic  iniunctum  fuerit.  Col- 
legii secreta  nemini  pandam,  nihilqne  quo  vel  commodi  vel  honoris 
accessio  fieri  collegio  possit  sciens  impediam,  sed  contra  magis  pro 
viribus  procurabo.  Nulla  conventicula,  conspirationes,  confoede-  15 
rationes  pactionesve  quasvis  adversus  collegii  statum,  commodum 
aut  honorem,  aut  adversus  magistrura  magistrive  vicarium  aut  offi- 
cialem  quempiam  aut  ulluni  denique  socium  ipsius  collegii  faciam 
aut  lieri  conabor,  nee  demiim  ea  facientibus  aut  conantibus  auxi- 
lium  aut  Ikvorem  privbebo.  Quod  si  forte  contingat  ob  tran!<gres-  20 
sionem  alicuius  dictorum  statutorum  me  per  magistrum  aut  alium 
vel  alios  ad  quos  spectat  puniri,  corrigi  aut  amoveri,  neminem  ex 
coiTCctoribus  aut  amotoribus  molestabo  aut  inquietabo,  nee  consen- 
tiam  ut  ob  earn  causam  ullo  modo  molestctur  aut  inquietetur  ac- 
tione,  appellatione  aut  magnatum  litteris  precibusve,  sed  sequani-  25 
miter  acceptabo  quicquid  illi  contra  me  decreverint,  et  cuivis  alteri 
appellationi  et  iuri.s  remedio,  prjeterquam  quod  statuta  permittunt, 
penitus  et  in  vim  pacti  reiuintio  hac  mex  mauus  subscriptione. 
Ha^c  omnia  in  nie  recijjio  et  hoc  iureiurando  })olliceor,  quatenus 
me  Dens  adiuvet  et  hjec  sancta  Dei  ipsius  Evangelia."  Quod  si  30 
discipulus  electus  infra  dictam  Eetatem  fuerit,  mox  ut  in  aliquo 
dictorum  offendisse  deprehensus  sit,  virga  corrigattir.  Ceterum 
quo  nemo  discipulorum  ignoret  ad  qu.ne  suo  iuramento  constringi- 
tui-,  volumus  ut  eorum  statutorum  quje  discipulos  conceruunt  vei-a 
exemplaria  cum  catonula  ferrea  cuidam  stallo  intra  vestiarium  alii-  35 
geutur,  nimirum  ut  illorum  statutorum  ita'  cuique  co})ia  lieri  pos- 
sit, quoties  magister  ant  decanorum  aliquis  permiserit.  Exscribi 
tanien  a  nemine  permittimus,  sub  poena  jicriurii  quam  piwter  alias 
}>unitionea  per  magistrum  et  septcm  seniores  infligendas  iucurrat 
ipso  facto.  4^ 

^   "Cetenitn— ita"  undfrlined. 


90ts!)op   Jfisf)£r's   Statutes.     (1524)  333 


CAP. 


[CAP.  XXXIX.]  XXXIX. 

DE  DEICDL- 

De  Dei  Cidtu,  Scholasticis  Exercitamentis  et  Morihis  Discipulorum\  "^^'  ^cho- 

^  LASTICIS 

NTTTTT  ....,,.,  .  .  .  ,  EXERCITA- 

IMIL  cuivis  iiiveui  lugiendum  est  magis  quam  otium  mers  et  mentis 

igiiavum.     Quocirca  statuimus  quod  unusquisque  discipulo-  ^'^o- 
e  rum  aut  in  Dei  cultu  aut  bonarum  artium  studiis  aut  moribus  egre- 

giis  perdisceudis  semper  quoad  fieri  possit  sit  occupatus.     Omnibus  On  Sundays 

...  T,  -r^        ...  ,.  „..         .  ,  ,..,  .  and  festivals 

igitur  diebus  JDommicis  cetensque  lestivis  smcrulos  discipulos  sm-  aii  scholars 

1-       -r^-     •     •  m    ■■        •  11-  T  ^■  shall  attend 

ffulis  Divinis  omens   intra  sacelli  cnorum  su])erpelliceis  candidis  Divine  service 

indutos  adesse  volumus  unanimiter  et  integre,  simulque  in  eisdem  surplices, 

10  adiuturos  quicquid  eis  decani  iusserint.     Diebus  vero  profestis  sin-  jJ^*thVde*n 

guli  discipulorum  qui  sacerdotes  non  fuerint  quotidianse  missae  de  appoint. 

■,.  .       ,  T  1  •!  On  common 

die  ante  norain  sextam  dicendse  proesentes  erunt,  genibus  prove-  days  scholars 

,.  ....  -p,  .  .  „  who  are  not 

luti  et  nudati  capita,  devotas  Deo  preces  per  mtoffram  missam  one-  priests  shall 

^       /  /^  '■  ®  attend  raorn- 

rentes,  finitaque  missa  semper  dicent  pro  defunctorum  animabus  j."?:  njass  (be- 

1  rr  (quorum  supra  fecimus  mentionem)  Psalmum  '  De  Profundis'  cum  p"^,^?j}^'^ 

precibus  et  oratione,  *  Absolve,  qusesumus.'     Lectiones  item  singu-  a,id^"il{fpray- 

las  eius  facultatis  cui  dat  operam  singulus  quisqne  diligenter  au-  qu^tumur- 

diat,  disputationibusque  tarn  publicis  quam  privatis  adsit  ]>ro  suo  Lectures  and 

^_  '  .7  .  disputations 

eruditionis  captu ;  hoc  est  baccalaurei  tam  dialecticis  quam  pliilo-  tobeattend- 

^        '  ^  ^  ed  by  bache- 

20  sophicis,  sopliistse  vero  sophisticis  et  dialecticis  adsint,  non  legitime  .'°n'j '"hlfo^o- 

praepediti.  Cunctis,  inquam,  exercitamentis  scholasticis,  tam  quae  do-  ph,^tg'',^^°o- 

mi  quam  quae  foris  fuerint  in  scholis  publicis  ^,  quisque  iuxta  captum  f^^^^  *"** 

et  annos  suos  intersit.    In  quibus  rebus  ut  singuli  tanto  magis  pro-  Tutors  and 

n    •        .  X     -i-        •  1        J.  J.  •■!-%•  seniors  to  ex- 

ficiant,  oramus  eos  quoiiim  tuitioni  creauntur  et  eorum  in  Domino  amine  scho- 

2  nr  conscientias  oneramus  simulque  et  septem  collegii  seniores  obtesta-  lectures  of  the 

mur,  quatenus  huic  rei  superintendant^  enixius  et  singulos  disci- 
pulorum nunc  unum  nunc  alterum  crebrius  examinent,  quod  eo 
die  vel  in  lectionibus  audierit  ordinariis  aut  in  publicis  privatisve 

.  .  No  one  to  be 

disceptationibus  annotaverit.     Hoc  tamen  omnino  prohibemus,  ne  admitted 'ad 

■■■  _      _  ...  responden- 

00  quisquam  discipulorum  ad  respondendum  qusestioni,  priusquam  per  f""'.'^"?-^', 

magistrum  et  septem  seniores  fuerit  approbatus  jiariter  et  decern  proved^b'^^' 

terminos  usuales  intra  academiam  com2:)leverit,  admittatur.     Sed  ^n^orsTnli 

neque  sociorum  quispiam  ad  incipiendum  ut  aiunt  in  artibus  ad-  te^nli'?^' '''' 

mittetur,   nisi  prius  magistri  pariter  et  septem  seniorum  iudicio  No  follow  to 

^  .  .  mcept  in  arts 

Q  K  dignus  comprobetur,  simul  et  novem  terminos  post  suam  determi-  ""'■'  •■e  has 

O  J       o  1  '  X  been  approv- 

ed by  master 
and  seniors, 

^  "  Statutum  discipulorum."  marg.  and  has  com- 

^  "  Et  quis  supervidebit  ista  vel  coget  ad  haec  ?"  marg.  after  b.a. 

'  "simulque — superintendant"  underlined,  but  the  line  has  since  been  struck  ^^ree. 

out  under  "collegii — superintendant."  "et  singulos — annotaverit"  erased. 


334 


i3tsi)op   Jpis!)tr's   ^tatutts.     (1524) 


CAP. 
XXXIX. 

DEDEICUL- 

TU,  8CH0- 

I.ASTICIS 

KXEKCITA- 

MENTI8, 

ETC. 

Absence  on 
account  of 
plague  to  lie 
counted  as 
residence,  if 
exercises 
have  been 
kept  up. 

No  one  to 
take  his  M.A. 
degree  who 
has  not  pub- 
licly expound- 
ed two  books 
of  Aristot. 
'  Dc  Anima,' 
■  De  Genera- 
tione,'  &c.  or 
some  mathe- 
matical book. 

No  two  mem- 
bers of  the 
college  to  ex- 
pound the 
same  book. 

Scholars  for- 
bidden to 
plav  nt  cards 
or  dice  even 
during  Christ- 
mas. 

No  scholar 
to  go  into  tlic 
town,  except 
to  attend 
public  exer- 
cises, without 
leave  of  mas- 
ter or  his 
deputy. 

No  scholar 
to  go  into  the 
ticlds  to  play 
unless  with 
two  compan- 
ions at  least. 

Scholars  to 
'cap'  fellows 
when  they 
meet. 


nationem  etiain  adimpleveiit.  Oui  proLibitioni  si  quis  contrave- 
nerit,  ipso  facto  collegium  et  omne  ins  quod  illi  inde  competit 
aniittat.  Ceteruni  id  tempoiis  quod  forte  metu  pe.stis  extiti  uni- 
versitateni  ruri  quisquam  eoium  abfuit,  si  se  cum  ceteris  in  actibus 
scholasticis  exerciierit,  haberi  volumus  perinde  ac  si  fuisset  in  aca-  5 
demia  commoratus.  Sed  neque  magisterii  gradum  qucmpiam  ant 
socionim  aut  di.scipulorum  conscendeie  permittimus,  nisi  prius  aut 
duos  libros  De  Anima  posterioros  aut  duos  De  Generatione  aut 
duos  e  quatuoi-  libris  De  Coclo  et  Mundo,  aut  duos  e  quatuor  iis  qui 
De'  INIeteoricis  tractant,  aut  aliquem  demum  ex  matheseoi-um  libris,  10 
iuxta  magistri  et  septem  seniorum  assignationem,  sive  domi  sive 
foris,  palam  cunctis  accessuris  explicaverit.  Quod  ut  fidelius  per- 
agatur,  magistrum  et  seniores  obnixius  curare  volumus  et  modis 
omnibus  obtestamur.  Et  si  forte  plures  fuerint  qui  sunt  hoc  ipsum 
facturi,  nullis  duobus  permittatur  ut  eundem  librum  pi-ajlegant.  1 5 
Mores  itidem  omnes  illos  improbos  quemque  discipulorum  aversari 
volumus,  quos  et  sociis  pridem  interdiximus.  Cui  etiam  et  istud 
adicimus,  quod  nemo  discipulorum  chartis  usquam'  aiit  tesseris 
ludat,  nee  in  ipso  quidem  Nativitatis  Christi  festo  sive  per  octavas 
eiusdem"^,  id  quod  sociis  ante  permisimiis.  Neque  enim  cuncta  par  20 
est  discipulis  licere  quse  sociis  permittuntur.  Sed  et  nemo  disci- 
pulorum collegii  fores  in  oppidum  egrediatur,  nisi  ad  scholasticas 
exercitationes  audiendas",  si  non  urgentem  et  valde  necessariam 
causam  liabuerit  a  magistro  sen  vices  eius  gerente  comprobandam, 
quam  ipse  discipulus  intra  viginti  quatuor  horas  eidem  indicare  25 
tencatur,  sub  pojna  privationis  communis  victus  per  hebdomadam 
integiam,  si  contra  fecisse  deprehendatur :  sed  nee  in  agros  absque 
duobtis  ad  minirainn  sodalibus  exeat  animi  laxandi  gi'atia,  nee  ab 
eis  discedat  aut  scgi-eget  se  ipsum,  sen  qui%as  eoiiim  ab  alio  disper- 
gatur,  donee  omnes  ad  cullegium  una  redierint.  Postremo  volu- 
mus qi;od  singuli  discii)uli  socios  collegii  revereantur  omnibus  in  30 
locis,  quoties  quisquam  eoruni  occurrerit,  et  in  venerationis  cuius- 
dam  indicium  pileos  c  capitibus  dcponant  gcstuque  et  sermons  sese 


1  "  De"  om.  MS. 

^   "in  universitate"  marg. 

•'  "  ultra  horam  octavam,  et  hoc  in  aula,"  marg. 

■*  "  aut  gencralcs  processiones,  scrmones  ad  cleruni,  sou  saltern  ad  aliquod 
collegium  aut  domum  studentium,  ubi  lecturam  publicam  aut  auiliat  aut  legat, 
aut  cum  tutore  aut  socio  aliquo  nostri  collegii,"  marg.  afterwards  erased. 


90fsf)op  Jf {giber's  Statutes.     (1524)  335 

CAP.   XL. 

[CAP.     XL.]  DE  OBSE- 

QUIIS  EO- 

De  Obsequiis  eorum  infra  Collegium  exhibendis\  ^^'^  infra 

COLLEGIUM 

ET  ne  discipuli  fortasse  nimiis  erga  magistrum  et  socios  obse-  ^^g 

quiis  ab  eruditione  sua  saepius  impediantur,  volumus  et  sta-  scholars  not 

„,.  ,  .,  .  !••  .to  be  required 

5  tuimus  quod   neque  magister  neque  sociorum  aliquis  quempiam  to  serve  mas- 

■,.      .       ,  ,.  1      n        •!  •  11  •  ...  tcr  or  fellows 

discipiilorum  adifjat  ad  ulla  sibi  T)i'festanda  obsequia  seu  ministeria  except  in  haii 

.        .  .  .  ,..  or  chapel. 

pro  se  seu  pro  privatis  commodis  obeunda  prseterquam  in  2)randiis 
et  biberiis  quae  fiunt  intra  aulam  ipsius  collegii,  aut  prseter  minis- 
teria quse  diebus  festivis  intra  sacellum  exercentur  Divinorum 
10  officiorum  gratia,  queniadmodum  fieri  solet  a  choristis.  In  quibus 
ministeriis  aliquot  eorum  per  ordinem  qui  sacerdotes  non  fuerint 

alternatim  singulis  liebdomadis  miiiistrare  vohim\is;  septem  vide-  Seven  scho-' 

lars  to  wait  in 

licet  pro  mensa  tam  socioiiim  quam  suorum  sodalium  ob  eas  res  haii,  another 

^  .        ^  .to  ""ead  the 

qu£e  ad  mensam  pertinent  introferendas  et  eflPerendas  cum  omni  Bible  at  din- 

^  '■  ner  time,  and 

1 5  dilieentia,  octa\'um  subinde  pro  legendis  Bibliis  prandiorum  tern-  *^^°  oih&Ts.  to 

«-'  o  '  1  »  1  cover  the  al- 

pore,  et  duos  item  alios  pro  vestiendis  altaribus  singulis  singulo  ^"°"^*®''' 
quoque  festo  ac  pro  sacerdotalibus  magni  altaris  indumentis  iteruni 
intra  vestiarium  commode  reponendis.     Quod  et  simili  modo  sin- 
gulis festis  pro  reliquis  altaribus  fieri  iubemus  a  ceteris  discipulis 

20  iuxta  decanorum  distributionem.     Duos^  item  discipulos  in  hunc  ^"(fc^a*''ei 

finem  prsecipue  decernimus  eligendos,  quatenus  alter  magnam  col-  as'befi'^rinKer* 

legii  campanam  lioris  debitis  pulset  atque  horologium  custodiat,  keeper°*the 

alter  missse  matutinali  pariter  ac  vestiario  inserviat ;  quae  nisi  dili-  at  mornirf "^ 

genter  prjestiterint,  post  tertiam  intervallis  dierum  factam  admo-  the  vestry.'" 

2  ^  nitionem  a  collegio  penitus  amoveantur.    Ut  autem  efficacius  suam  Chapei  scho- 

'-'  .  .  .  .  l"''"  exempt 

operam  illis  rebus  impendant,  ab  aliis  laboribus  eos  eximimus  quos  fromser- 

obituri  sunt  in  aula  discipuli  ceteri.     Ceterum  eos  omnes  decanis'^  ''•''"• 

parere  volumvxs  in  his  quae  ad  Divina  officia  et  ad  ornatum  sacelli  apportion 

.  ,  .  .  chapel  ser- 

pro  adiuvando  sacrista  spectant,  modo  non  onus  integrum  m  paucos  vices  among 

30  isti  reiciant  dimissis  ceteris.     In  qua  re  si  quis  se  gravatum  sen-  fairly, 
tiens  magistro  conqueratur,  hunc  remedium  opportunum  exhibere 

volumus.     Porro  diebus  communibus  neminem  eorum  invitum  di-  dayrno^sdfo- 

cendis  missis  ministrare  patimur,  nisi  primae  dumtaxat  quae  summo  peUedtosen-e 


mane  diebus  singulis  dicenda  constituitur.     Ceteris  vero  tempori-   ex^pt  thc^^ 
bus  discipuli  bonis  artibus  et  eruditioni  suae  vacent,  quo  iure  pos-   break.   "^ 
sent  gradu-s  consequi  scholasticos,  quam  primum  per  universitatis 


'  "  Statu  turn  discipulorum."  marg.  ^  "tres"  marg. 

^  For  "  decanis "  the  margin  substitutes  "sacrist<e;"  "eum"for  "sacrista;" 
and  "ipse  reiciat"  for  "isti  reiciant;"  but  the  notes  have  been  er.ased. 


33G  13tstop   Jpfs^cr's   ^tntutcs.     (1524) 


CAP.  XL. 
DE  0B8E- 
QUIIS  EO- 
RL'M  INFRA 
COLLEGI- 
UM EXHI- 
BENDIS. 

No  one  to 
retain  his 
scholarsliip 
after  he  lias 
taken,  or 
ou(,'ht  to  have 
taken,  his 
MA.  degree. 

Custody  of 

vcstuientsand 

chalices. 


statuta  licebit,  si  tamen  ita  magistro  maioriqxie  parti  seniorum  vi- 
sum fuerit  couducibile.  Neminem  autem  intra  collegium  pro  dis- 
cipulo  diutius  haberi  volumus,  quam  in  artibus  inagisterii  giaduni 
vel  assuinpserit  vel  pro  iudicio  magistri  maiurisque  partis  seniorum 
debuerit  assumpsisse.  Pro  missis  vero  cotidianis  in  diebus  profes-  5 
tis  sacerdotes  cuilibet  altari  certo  numero  per  magistrum  aut  de- 
canos  deputentur,  qui  vel  per  seipsos  vel  j^er  suos  curent  vestes, 
postea  quam  ipsi  sacra  fecerint,  honeste  plicari  pUcatasque  recondi 
intra  cistam  ad  hoc  deputatam  et  altari  suo  dicatam.  Calicem  vero 
quisquis  postremus  missam  dixerit  suo  periculo  sub  tuta  custodia  lO 
reponat,  alioqui  pro  eodem,  si  perierit,  soluturus. 


[CAP.  XLI.] 

Quantum  a  Collegio  quantumve   ah   aliis  recipient,  et  de  illorum 

absentia '. 


Scholars'  al- 
lowance for 
commons.  Id. 
a  week. 


Any  one  ex- 
ceeding this 
allowance  to 
pay  the  ex- 
cess ;  any  one 
re<iuiring 
only  a  portion 
to  receive  the 
difference. 

Weekly  in- 
spection of 
manciple's 
books. 


Those  whose 
names  have 
not  been 
cro.ssed  dur- 
ing the  month 
to  forfrit  com- 
mons, until 
tliey  have 
paid  the  debt. 

Manciijle  to 
lose  all  claim 
to  a  debt 
when  for  any 
reason  he  has 
cro.S!ted  the 
name. 


ET  quo  diseipuli  nonnullam  ab  labores  suos  recompensationem *  I  5 
victum  eoruni  qui  de  bonis  coUegii  sustentabuntur  pro  siugulo 
quoque    septem    denarii    thesaurariis    tiibuantur,   quam   summam 
quoad  convenienter  fieri  potest  nolumus  communem  eoi-um  victum 
quavis  liebdomada  supergredi.     Verum  tamen  si  summam  ipsam 
fuerit  supergressus,  quicquid  excreverit  singulus'  quisque  discipu-  20 
loiaim  ex  sua  pecunia  mancipio  persolvere  teneatur,  vicissim  re- 
cepturus  quoties  citra  summam  dictam  victus  ipse  communis  fuerit 
contractior.     Et  quo  crebrae  conteutiones  inter  maucipium  et  con- 
victores,  tam  socios  quam  discipulos,  pro  supputatiouibus  eiusmodi 
facilius  evitentur,  volumus  ut  singula  quaque  liebdomada  magister  25 
aut  vices  eius  gerens  maucipii  librum  a  senescallo  scriptum  ex- 
ploret  diligenter,   an  singuli  convictores  manci})io   quae   debeaut 
omnino  persolverint.      Et  si   qiiempiam  invenerint,   cuius  nomeu 
per  mensem  proxime  pi'ecedentem^  signo  crucis  haudquaquam  in- 
siguitur',  hunc  non  ante  siuant®  communis  victus  fieri  participem',  30 
donee  thesam-ariis^  plene  satisfecerit.     Quod  si  colore  quo  vis  man- 

^   "Statutuin  discipulorum."  inarg. 

^  Supply  "accipiaut,  volumus  et  statuimus  quod  ad,  &c."  Cf.  Stat.  Coll. 
Chr.  c.  43  :  "  Et  quo  diseipuli  isti  nonnullam  ob  labores  suos  recompensationem 
accipiant,  volumus  et  statuimus  quod  singulis  hebdomadis  pro  unius  cuiusque 
illorum  communis  septem  denarii  senescallo  tribuantur." 

^  singulis  MS.  ■•  jmrsidentera  MS. 

'  insigniter  MS.  *   "  thesaurarii"  marg. 


njsi  ex  are  propno   marg. 


^  "mancipio"  marg.  for  " thcsaiurariis." 


aSisJop  jFtsj^cr's  Statutes.     (1524)  337 

cipium  cnicis  notam  cuiuspiam  nomini  inscripserit,  is  qiiatenus  ad  cap.  xli. 

earn  solutionem  attinet  actione  sua  penitus  frustretur,  si  posthac  ^  colle- 

fuerit  petiturus.    Discipuli  prpeterea  cuncti  qui  turn  intra  02)piduni  <5io  quan- 

pnesentes  fuerint  dum  sint  pi'ansuri  vel  coenaturi,  nisi  fuerit  legi-  ^liis  re- 

c  timum  impedimentum  per  magistrum  approbandum,  consedeant  cipient, 
intra  aulani  ijisius  collegii  ad  monsas  pro  eis  deputatas.     Quaterni         ' 

quinetiam   et   quaterni  prout  magister  assignaverit  privata  cubi-  '^''^^ '"  ''""■ 

cula   possideant.       Barbitonsoris    quoque   simul    et    lotoris    opei'a  ber  to  be  oc- 

11       ••  iM  •  1  -1     1  ■  -n         •  •      •  cupicd  bv 

collegu    siimptibus    cuique    exhibebitur.     Lt   si    quispiam    eorum  four  scholars. 

10  donatus  fuerit  annuitate  quapiain  unde  reditus  ei  quotannis  ultra  w^hcnnan 

valorem  octo  marcarum  tribuatur,  aut  beneficio  quocunque  quod  vi'ded  by  the 

animanim  curam   habeat  annexam,   nisi   tarn   exile  fuerit',   turn  scholarship 

1  ,.  1     -IT  •        •  1  /•    ••     not  tenable 

emoluinenta  prsedicta  post  annum  ab  lUius  annuitatis  seu  beneiicii   with  an  an 

nuity  excecd- 

pacifica  possessione  cessare  omnino  volumus.     Ceterum  eoinim  ne-   '"s « marks, 

_     _         ^  or  witli  a  be- 

1 5  mini  per  noctem  aut  diem  integrum  a  collegio  licebit  abesse  prseter   "„^1  orio 'is 
magistri  seu  vices  eius  gerentis  concessionem.     Neque  quemquam   sniaif  a- ^*^"^^ 
eorum  ultra  viginti  dies  unius  anni  iiermittimxis  abesse,  nisi  ius-   '"°""'- 

.  ...  Leave  of 

tarn  et  necessanam  causam  eundem  habere  magister  seu  eius  vices   absence  to  be 

_  °  obtained 

gerens  et  maior  pars  seniorum  comprobavei'int.     Sed  et  pro  tern-   from  master, 

'^  i-  i.  L  or,  if  for  more 

20  pore  quo    sic  abfuerit  nihil  cuivis  pro  communi  victu  censemus   ^Jj'Jhe^ye'^a?^ 
allocandum,  quemadmodum  de  sociis  ante  statuimus.  and^se^rf. 

Allowance 
for  commons 
to  cease  dur- 
ing absence. 


[CAP.  XLII.] 
De  his  quce  antiquitus'' 


PORRO  quordam  res  ab  antiquo  consuetse  et  maxima  quse  ad   Beii-ringer ;  a 
...  scholar  ap- 

publicam  utilitatem  pertinent  difficile  queunt  aboleri,  idcirco   pointed  to 

\j  >■  ■••  ■<■  '  ^      nng  the  great 

volumiis  et  statuimus,  ut  campana  qufedam,  quemadmodum  anti-   J^n^befo^'*'' 
quitus  fieri  consuevit  priusquam  lioc  collegium  fuerat  institutum,    lockld^at*"^^ 
singulis   diebus,   prseter    Parasceven   et  vigiliam   Paschse,   summo   "'^*^'- 
mane  per  discipulum  quendam  ad  hoc  a  magistro  et  senioribus 

30  electum  et  designatum  hora  quarta  pulsetur,  nimirum  ut  ita  per 
totam  academiam  lii  qui  cupiunt  ea  hora  surgere  studiisque 
suis  incumbere  campanse  sonitu  facilius  excitentur.  Pulsetur  in 
eadem  ceteris  temporibus  ac  prjecipue  singulis  noctibus  per  quar- 
tam  horae  partem  ante  portarum  serationem,  qiio  possent  hi  si  qui 

'X  =5  tum  foris   sint   de  reditu   commonefieri.     Is  vero  discipulus  cui   Beii-ringer 

'-'>-'  '■  ^  exempt  from 

negotium  istud  iniungitur  a  ceteris  eximatur  omnino  ministeriis.    other  ser- 

o  o  Vices. 

Missas  item  duas,  quarum  altera  diebus  certis  per  quendam  con- 

■■  A  caret  marks  an  omission  here. 
^  "  Statutum  discipulorum."  marg. 

XX 


338 


33is|)op  jp{sf)Er's  Statutes.     (1524) 


CAP.  XLII. 
DK  UIS 
QVJE  ANTI- 
QUITU3. 

Masses  at  tlie 
KouikI 
cliurcli  and 
St  «otolphs 
(formcrlv  said 
by  a  brotlicr 
of  the  old 
house)  to  be 
said  by  fel- 
lows. 

The  cure  of 
souls  trans- 
ferred from 
the  master  of 
the  old  house 
to  the  sacrist. 

Endowments 
of  10  marks 
for  mass- 
priests,  who 
shall  also 
teacli  (H'am- 
mar,  at  Os- 
pringe  and 
Iligham. 


fiatrem  religiosuiu  in  ecclesia  quaj  Rotunda  dicitiir,  ct  altera  qujB 
in  ecclesia  Sancti  Botulphi  celebi-ari  consueverunt,  volumus  deinceps 
per  aliquot  e  sociis  iuxta  magistri  septemque  seniorum  disposi- 
tionem  observari,  quemadniodum  in  statuto  'de  stipendiis  socio- 
rum '  diximus.  Curam  insuper  animarum,  quae  semper  antiquitus  5 
exerceri  coiisuevit  per  magistruin  antique  domus,  nunc  per  sacris- 
tam  qui  per  magistrum  et  septem  seniores  deputabitur'  volumus 
administrai'i.  In  sacello  etiam  de  Ospiing  in  comitatu  Canciae, 
qiiod  olim  ad  liospitale  pertinebat,  volumus  quod  salarium  decern 
marcarum  quotannis  cuidam  honesto  sacerdoti  tribuatur,  qui  pue-  10 
ros  gi-ammaticam  docebit,  simul  et  pro  veteribus  eiusdem  hospitalis 
fundatoribus  benefactoribusque  satisfactorie  qiioties  commode  possit 
celebrabit.  Similiter  et  apud  Higham  iuxta  Roffam  alteri  cui- 
piam  honesto  sacerdoti  par  item  salarium  annuatim  conferatur,  qui 
iuvenes  illuc  accedentes  erudiet,  simulque  pro  fundatoribus  bene-  1 5 
factoribusque  monasterii  vetusti  satisfactorie  celebrabit. 


Manciple. 


Gates  to  Ijo 
locked  by 
manciple,  un- 
less the  mas- 
ter shall 
a.ssi)(n  the 
ortice  to  an- 
other. 
Stipend  of 
manciple 
(i.«.  Hd.  a  quiir- 
ter,  besides 
commons  and 
lierrjuisites 


[CAP.  XLIII] 

J)e  Mancijye,  Cocis,  Barhitonfiore,  Lotore  et  qnodam  Magistri 
Fanndo. 

POSTREMO  quosdam  adhuc  intra  collegium  dictum  adverti-  20 
mus  discijjulis  ipsis  inferiores,  nempe  ministros,   famulos  et 
mercenarios,  quos  universo  corpori  pedum  loco  iudicamus  habendos ; 
quibus  etiam  aliquid  statuere  non  erit  supervacaneum.     Principio 
mancipeni  quendaui  esse  volumus  et  statuimiis,  qui  consilio  senes- 
calli  panom,  potum  et  esculenta  providebit,  qufecunque  coUegio  25 
necessaria  fuerint.     Idem  claves  panarii  promptuariique  gestabit, 
cuique  quiini  opus  fuerit  necessaria  ministraturus ;  cum  pistoribus 
ct  pandoxatoribus  hebdomadatim  in  pi-gesentia  thesauraiiorum  aut 
alterius  eorundem  computabit,  aderitque  senescallo,  dum  is  non 
solum  diebus  singulis  quaj  sunt  enipta  scribit,  verum  etiam  dum  30 
idem  in  hebdomadit  cuiusvis  exitu  libi-um  conficit  pro  communis 
victus  supputatione.     Claves  denique  singularum  portarnm  et  osti- 
orum  collegii,  eisdem  omnibus  ad  horam  noctis  pi-iefixam  obsemtis, 
magistro  def'eret  sen  vices  eius  gerenti,  nisi  forsan  ob  rationabilem 
aliquam  causam  id  obserandarum  poi'tarum  officium  cuiquam  alteri  35 
mandare  magister  utilius  iudicaverit.    At  ut  lirec  omnia  diligentius 
agat,  pro  stipendio  reciinot  singulis  anni  quartis  sex  solidos  et  de- 
narios  octo,  praetor  communem  ^'ictum  et  emolumenta  moderata 
^  disputabitur  MS. 


i3isf)op  jpisfjer's    Statutes.     (1524)  339 

quje  non  paiica  supervenient  ex  pistoribus  et  iiandoxatoribus.    Ce-   cap.  xliii. 

.  ,  .    ,  •  1  •  1  •    <.      .  ,     DE  MAN- 

terum  eidem  inbemiis  ut  singulis  eorum  plene  satisiuciat  et  aci   dpE,  etc. 
summum  in   fine  cuiuslibet  qnatuor  anni  terminorum :    ut  vero   from  bakers 

and  inn- 

conimodius  id  prpestare  valeat,  sinatur  ei  mutnum  octo  librarum  ex   keepers. 
5  collegii  bonis  et  in  eius  prima  admissione,  modo  fide  iussores  dede-   discharge 
rit  idoneos.     Porro  magister  aut  eius  vices  gerens  singulis  dictis   bills  manci- 

plu  may  bor- 

terminis  pistores,  pandoxatores  et  caniifices  examinet,  si  manci-  row  £8  from 

pium  pro  cunctis  quje  nomine  collegii  receperit  ab  eis  plene  et  in-  FAamination 

tegi'e  satisfecerit.     Et  si  repertus  fuerit  non  satisfecisse,  ilico  vel  accompts!'^ 

1  o  satisfacere  compellatur,  vel  ab  officio  removeatur  penitus.     Erunt  Two  cooks. 

et  coci  duo  pro  parandis  eduliis :  quorum  alter  qui  et  primarius 
dicetur  prseter  negotia  coquinse  mancipem  iuvabit  in  esculentorum 

emptione,  suscipietque  pro  stipendio  singulis  anni  quartis  solidos  ^.''"■\,*;"°o^.'° 

sex  et  denarios  octo,  prseter  communem  victum  et  emolumenta  co-  ^rqui^ites; 

15  quinae  ad  se  pertinentia;  alter  vero  qui  secundarius  erit  illi  sub-  ^riy  stipends 

ministrabit  et  vasa  coquinaria  purgabit,  recepturus  pro  stipendio  forthe'iiead 

,.  .  ..  Ti.  .1  •  I  cook,  and  of 

Singulis  anni  quartis  solidos  tres  et  denarios   quatuor,  una  cum   3.?.  id.  for  the 
communi  victu  ceterisque  emolumentis  quae  ex  coquina  spectabunt 
ad  eum.     Est  et  pernecessarius  collegio  barbitonsor,  qui  magistro,   Barber. 
20  sociis  et  discipulis,  prout  cuique  fuerit  opus,  caput  ac  barbam  lieb-  stipendX.'^srf. 
domadatim  radat  et  tondeat;  isque  pro  stipendio  recipiet  singulis 
anni  quartis  sex  solidos  et  octo  denarios.    Neque  minus  necessarium 
est  ut  vestes  omnes  linese,  tam  illse  quibus  in  mensa,  quam  istse  qui- 
bus  ad  carnem  utuntur,  hebdomadatim  abluantur.    Idcirco  volumus   ^'^bren^u'cd 

2  5  ut,  si  vir  quispiam  ad  hoc  officium  idoneus  haberi  non  possit,  femina   for"thc"omce' 

qusepiam  in  lotricem  assumatur  honesta  bonseque  conversationis ;  LTfTat^a™ 

quse  pro  stipendio  singulis  anni  quartis  recipiet  solidos  sedecim  et  st^pCTd^of 

denarios  octo.    Quod  si  cum  aliquo  prpedictonim  pro  minori  summa  ^1^^^^  ^^ 

poterint  convenire,  id  sane  fuerit  collegio  conducibilius  et  magis  JJI^i^'gd^  *^""'' 

■^O  praeferendum.      Neminem   autem   supradictorum   stipendiariorum  Power  of 

^  _  _  dismissal  to 

aut  conduci  aut  expelli  volumus  per  alium  quam  per  magistrum  et   "e  with  mas- 
maiorem  partem   septem  seniorum.     Praeter  illos  denique  minis-   seniors. 
trum  quendam  magistro  permittimus  ob  sua  negotia  peculiarem;   vanttore- 

ccivG  jiwggIvIv 

cui  singulis  bebdomadis,  dum  pra^sens  in  collegio  fuerit,  pro  com-   allowance  of 

=■  .  '  ^  °  '  ^  W.  for  com- 

3  5  muni  victu  denarii  septem  tribuantur.  nions  when  in 

*  residence. 


840  23is!)op   jptsf)cr's   S^tntutfS.     (1524) 


[CAP.  XLIV.] 
De  Pensionariis  intra  Collegium  admittendis. 


CAP.  XLIV. 
DE  I'EN- 
SI0NARII8 
INTRA  COL- 
LEQIUM 
ADMITTEN- 
DIS. [Repeated  in  the  code  of  1530,  c.  18,  p.  84,  with  the  foUowmg 

variations.] 

For  "septem  senioinim"  (1.  13)  read  "socionim."  5 

For  "  possit "  (1.  25)  read  "  posset." 

For  the  .sentence  "  Sed— deputatus"  (1.  29—31)  read  "  Ceterum 
neminem — flaturum  operam."    (Stat.  1530,  c.  10,  p.  50.  1.  27 — 30). 


[CAP.  XLV.] 
De  Aiahiguis  et  Ohscicris  interpretandis.  -.q 

[Collated  with  c.  o2  of  1530.] 

For  "per  iiniusciiinsquo  inranientiim "  {\).  228,  1.  1)  read  "  cu- 
iusque  iuramento." 

Omit  "  et  anctoritate — corroborata"  (1.  3). 

For  "  tarn  a  summo  pontifice  Julio  secimdo,  qiiam  a  fundatrice  1 5 
ceterisque  omnibus  coexecutoribus  "  (1.  6)  read  "  a  ceteris  omnibus 
executoribus." 

For  "magistro  simul  et  sociis  eadem"  (1.  9)  read  "  eadem  ma- 
gistro  simul  et  sociis." 

For  "omnium  pariter  et  meo  ipsius  nomine"  (1.  15)  read  "om-  20 
uium  nomine,"  with  the  marginal  note  "  et  meo,  qui  verus  exe- 
cutor." 

After  "volo"  (1.  18)  the  margin  adds  "oxxlino  et  statuo." 

For  "nova"  (1.  21),  "novo"  by  mistake. 

In  the  words  "  per  hanc  auctoritatem  ab  executoribus  aliis  mihi  2  5 
commissam "  (1.  32)  omit  "  aliis,"  and  add  from  the  margin  "  et 
mea  etiam,  qui  verus  executor  sum." 

For  "et"  (1.  33  and  35)  read  "ac." 

On  the  words  "  ea  dubia  nobis   proponant  quoties  oi-iantur, 
quemadmodum  et  hactenus  fecerunt"  (p.  230,  1.  4),  tliere  is  a  note  30 
"  uuuquam  facient."     In  1.  3  for  "  occurrat"  read  "  occurrct." 

The  words  "  et  ordinamus"  (1.  9)  ai-e  omitted. 

For  "  aliquam  declarationem  aut  consuetudinem  uHam  aut  diu- 
tm-num  "  (1.  2G)  read  "  alium." 


23is]bop  4FisI)cr's   Statutes*     (1524)  341 

[CAR  XLVI.l  CAP.  xLvi. 

DE  VISITA- 

Z>e  Visitatore.  '^^'^^• 

For  "  laxari "  (p.  232,  1.  4)  read  "  laxare." 

For  "seuioribus  depxitatis"  (1.  lo)  read  "depiitatis  senioribiis." 
5  For  "sint"  and  "  recesseriut "  (1.  23)  read  "sunt"  and  "reces- 
serimt." 

For  "proximo"  (1.  2(j)  read  "proxime." 

For  "aut  eiiis  commissario  "  (1.  31)  read  "ac  commissario  suo." 

For  "veritatem"  (p.  234,  1.  6)  MS.  has  "  vii-tutem,"  marked  as 
I O  a  mistake  by  a  +. 

After  "  singulis  "  (1.  7)  add  "  etiam  si  super  eis  non  fuerint  spe- 
cialiter  requisiti." 

For  "et"  (1.  25)  read  "vel." 

For  "  nuUo  pacto  volumus "  (1.  35)  the  margin  has  "  prohibe- 

1  5  mus." 

For  "  compererit "  (1.  38)  read  "  compeiit." 
P.  236,  1.  2,  "quoque"  om.  MS. 
For  "ac"  (1.  17)  read  "aut." 

For  "  Eliensibus  episcopis  "  (1.  40)  I'ead  "  episcopo." 
20        For  "et  consummaverit  magno"  (p.  238,  1.  5)  read  "maximo." 
For  "iustisque"  (1.  16)  read  "iustis." 
For  "reserandas"  (1.  18)  MS.  by  mistake  "  reservandas." 
For  "huiusmodi  requiescit"  (1.  21)  read  "  eiusmodi  requiescet." 
For  "vobis  hgesitandum  est"  (1.  24)  read  "hfesitate." 

2  5         For  "  et  unanimes  in  caritate  iugiter  conversari "  (1.  2o)  read 

"  unanimesque  in  caritate  conversari,  quin." 

For  "  afflare"  (1.  26)  MS.  has  "  afflari." 

[After  the  chapter  "  De  Visitjitore "   follows  bishop  Fisher's 
confirmation  of  the  statutes  (as  above,  p.  257,  1.  37  seq.,  except 
30  that  the  notaiy's  mai'k  and  the  bishop's  signature  are  wanting).] 

For  "pariter  et"  (p.  258,  1.  2)  read  "pariter  ac;"  in  the  next 
line  for  "ad"  read  "ob"  (so  both  MSS.) 

L.  5  om.  "  Evangelistse." 

For  "  sint "  (1.  9)  read  "  sunt." 
35        Lecta  fiiit'  pro  corroboratione  statutomm  et  ordinationum  in  Declaration 

^  ^  contirmiiiR 

hoc  libello  contentorum  declaratio  supradicta  per  reverendum  in  the  above  sta- 

■i  i  tutes  read  by 

Christo  patreni  et  dominiim  Johannem  permissione  Divina  Rof-  RP(.hestor  **' 
fensem  episcopum  in  capella  infra  palatium  suum  Rofiense  anno  fn"tL^pre^^*' 
Domini  millesimo  quingentesimo  vicesimo  quarto,  indictione  duo-   rr"s.sett.^i??' 

or  of  Roches- 
1  sunt  MS. 


342  33(sl)op   jfisljcv's   Statutes.     (1524) 

coNFiRMA-    deciuia,  poutificatus  sauctissiiui  in  Christo  patris  et  doiniiii  uostri 

TIO  8T  \TIT- 

TORUM.         domhii  dementis  Diviiia  providentia  ipsius  nominis  papse  septimi 
tor catiiedrai,   aiiuo  })rimo,  mensis  vero  Julii   die  viccsimo  quarto,  pia'scntibiis 

Nic.  Metcalfe,  -i  •  i  i  -i-i  •    ■        i         •        i  ti^-mt    i  t-i 

arciid.  of         tunc  ibidem  venerauilibus  viiis  domino    W  illielmo  rressett  pnore 

Rochester, 

Ki  sharpo,      ccclesipe  catliedralis  Roffensis,  masnstro  Nicholao  Metcalfe  archidia-     c 

D.I),,  Ko.  '^  \J 

ll'»""»!        cono  Roffensi,  magistro  Ricliardo  Sharpe  in  sacra  tlieologia  pro- 

tie''rccto?^f     fessore,  magistro  Robei-to  Johnson  in  legiljiis  baccalaureo  officiali 

JesseyWwJd.   commniii ^  dicti  reverendi  patris,  domino  Johanna  Botle  rectore  de 

Cokston  Roffensis  dioecesis  et  Jessey  Wood  testibns  ad  prsemissa 

vocatis  specialiter  et  rogatis.  10 


[CAP.  XLVII.] 

De  Qitatuor  Sociis  et  Duohus  Discipulis  per  Joannem  Roffenseni 
Upiscopum  fundatis. 

"  Hactenus — dicemus  "  (p.  238,  1.  32  seq.)  om. 

For  " comj)arasse "  (1.  37)  MS.  has  " conquerere ;"  i.e.  conqui-  1 5 
rere. 

P.  240,  1.  1  seq.  "qua  in — propriis"  om. 

For  "igitnr"  (1.  4)  read  "vero." 

L.  5  seq.  "  cernensque — diximus  "  om. 

For  "aut  nequiter  aut  imitiliter"  (1-  H)  i'6a<l  "  nequitei*."  20 

L.  12  seq.  "niminim — apponerent"  om. 

For  "  coemendos  "  MS.  by  mistake  "  coemendas." 

For  "mihi — custodirentur  "  (1.  20 — 24)  read  "quemadmodum 
in  chartis  indenturis  liquet,  obligarunt  sese  qua.sdam  ordinationes 
idtimjB  voluntatis^  meje  declara trices  futuris  temporibus  in  j)er-  25 
petuum  observaturos." 

For  "me  et  dictos  executores  superius"  (1.  32)  read  "dictos 
executores." 

For  "reservavi  quoad  vixero"  (1.  34)  read  "reservo  quoad  Aix- 
erim."  oq 

L.  39,  "quartus,"  MS.  by  mi.stake  "quartum." 

For  "  monasterio  "  (1.  40)  read  "  monasterio  suo." 

For  "alia  quavis"  (p.  242,  1.  1)  read  "quavis  alia."  On  this 
claiise  the  marg.  notes :  "  sit  in  collegio  quasi  pensionarius  quoad 
chorum  et  Iniiusmodi,  donee  gi-aduatus  fucrit."  o  c 

I,.  3—8,  "  Ceterum— sociis,"  om.  IMS. 

L.  15,  "socii  ipsi,"  om.  MS. 

1  denipno  MS.  '  cols  MS.  •''  voliintatcs  MS. 


33isi)op   J^isticr's   Statutes.     (1524)  343 

For  "et  quod — assumi"  (1.  16 — 19)  read  "quarta'  quod  huius-  cap.xlvii. 

modi  sint  qui  divitibus  careant  aruicis  quonim  auxilio  satis  abunde  xuorsociis 

possit  eis  aliter  subveniri,  nisi  genorosis  forte  parentibus  quis  ortus  kt  duobus 

fuerit,  quibus  ob   uumerosam  prolem  non  afFatiin  suppetit  quod  pEu  joan- 

i:  suppeditent  singulis."  nem  rof- 

FENSEM 

For  "  qui  sacerdotes  fuei-int "  (1.  20)  read  "  quatuor  sacerdotum."   episcopum 

For  "  sic  tamen  ut "  (1.  23)  read  "  deinde."  fundatis. 

L.  27,  "  aut  obsequium  aliquod  "  om.  MS. 

For  "et  benefactorum"  (1.  29)  read  "ac  benefactorum." 
10        P.  244,  1.  5,  "ex  illius  fundatione"  om.  MS. 

L.  6 — 9,  "sic  tamen — aliqiiam"  om.  MS. 

For  "dictonim  sociorum"  (1.  10)  read  "eorum/'  and  for  "  vo- 
cant"  read  "vocatum." 

L.  12,  "annuatim"  om.  MS. 
15         L.  14,  "arbitrium"  om.  MS. 

L.  16,  obstringentur  MS. 

For  "ad  has"  (1.  17)  read  "has." 

L.  18,  obsei-vanda  MS. 

For  "  idem  "  (1.  20)  read  "  id." 
20        For  "gravis  inferatur  iactura"  (1.  26)  read  "gravem  inferant 
iacturam." 


[CAP.  XLVIII.] 
De  Quatuor  Examinatoribus. 

P.  244,  1.  36,  "et  ordino"  om.  MS.  "volumus,  statiiimus  et  or- 
25  dinamus"  marg. 

P.  246,  1.  1,  "  examinatoriim  "  om.  MS. 

L.  2,  "  per  horam  integram."     The  margin  notes :   "  EQc  etiam 
per  alteram  horam,  ut  collegio  Christi."     [Cf.  Stat.  Chr.  c.  36.] 
On  1.  7  is  the  note :  "  primo  modus  habenda  (sic)  est,  deinde 
20  poena." 

For  "iunioribus — convestirique  "  (1.  12 — 18)  read  "litterarum 
humanitatis,  examinator  earum  iubebit  singulos  auditores  suos 
ordine  pr^etermisso  lectionem  ordinariam  quam  proxime  audiei"int 
sub  aHis  atque  aliis  verbis  idem  pollentibus  explicare." 
oc  L.  18,  "autem"  and  1.  21,  "et  ordinamus,"  and  1.  22,  "liaud 
minus  quam,"  om.  MS. 

For  "  reliquis  vero  "  (1.  23)  read  "  aliisque  totidem." 

^  qiiartam  MS. 


344  33is]bop   Jpts^cr's   Statutes.     (1524) 

CAP.  For  "Similiter — eadem"  (1.  25 — 37)  read  "Quern  oinniuo  mo- 

DE  QUA-        ^^""^  ^^"^  ^^  ^^  quaiu  a  matheseorum  examiuatore  magiiae  vacatio- 
TUOR  EX  A-    nis  tempore  vohimus  ob.servari.     Lo<rice.s  vero  et  i)hiloso])liije  ex- 

MINATOBI-  .        ^  .,,.        ,.    ,  .  ,..,„.  \.    . 

BUS.  aminatores  illis  diebus  qusestiones  prajlectiouibus  tons  auditis  ac- 

Lecturesin      commodas  proponent  uterqiie  seorsum  suis:  de  quibus  bini  inter  "^ 

long  vacation.  *^  .^.  ..  ...,,  . 

se  disceptiibunt,  examinatoribus  illis  sollicitius  per  lioram  inte- 
gram^  aviscultantibus  et  quoties  libebit  suas  interjionentibus  sen- 
tentias.  Quod  si  vel  pi-aelectio  dialectica  vel  philosophica  quae  foris 
agitur  forte  supra  cajjtum  aliquorum  iuuiorum  fuerit,  tarn  exami- 
natores  illi  iuniores  ipscs  in  pra^lectione  qua?  donii  habita  fuerat  et  lO 
in  qusestionibus  illi  conquadrantibus  exeroebunt^  accuratius." 

On  "  Horum  etc."  (1.  37)  is  the  note :  "  Hoc  debet  esse  capite 
statuti." 

P.  246,  1.  40,  and  248,  1.  1,  for  "alterius— nquatriduum"  MS. 
reads  "  qua  alterius,"  omitting  "  occasione  cessaverit "  by  mistake.    1 5 

In  the  code  of  lo30   "alterius"  (which  seems  to  dejjend  on 
"  deputatio  ")  is  misplaced. 

For  "  pariter — ad  "  (p.  248, 1.  6)  read  "  si  pares  aliis  quantum  ad 
nccessarias."     On  this  sentence  is  the  note  "  Notandum  ij  iijve  (?)" 

After  "autem"  (1.  7)  the  margin  has  "et  quot."  20 

On  1.  10  is  the  note  "Hie  cupimus  expressam  pcenam." 

For  "usu"  (1.  11)  read  "  visu." 

Ibid.,  ipsi  iudicabunt  quid  fieri  debeat  MS. 

L.  12,  "possumus"  om.  MS. 

On  "Salarium,  &c."  (1.  17)  is  the  note:  "Hoc  prius  ante  pee-  25 
nam." 

The  remainder  of  the  statute  after  "  Deo  precentur  "  (1.  22)  is 
omitted. 

[CAP.  XLIX.] 
De  Pnelectorihus  Diiobus.  oq 

P.  250,  1.  12,  "non  minus  quam"  om.  MS. 

L.  15,  "volumus  et  oramus  ut"  om.  MS. 

L.  21,  "  nihilo  minus  quam"  om.  MS. 

On  1.  23  is  the  note :  "  si  conccsserit  univci-sita-s  dominaj  exe- 
quias  anniversario  sepultiu-se  suse,  tinn  vel  hac  loctuiii  dissolvi  (i.  e.  3  5 
decerno   dissolvi),   vel  pecunia  q\i?e   i)ro    trigintalibus  assignatur, 
quoad  partem  saltem." 

L.  31,  magistri  simul  et  septem  seniornm  MS. 

'  Rolitius  MS.  *  vol  duas  l\rS.  ^  cxcrcelnt  MS. 


i3isl)op   jpister's  Statutes.     (1524)  345 

L.  32,  necessarius  auditorilnis  fore  MS.  '^-^^-  ^^i^- 

.  .  DE  PRJJ- 

L.  36,  "  ex  aliqiiorum  fida  relatione  "  om.  MS.  lectori- 

L.  37,  "esse"om.  MS.  bus  duo- 

L.  38,  "  uiiius  qixartae  anni "  underlined.    "  Hoc  longum  nimis. 
5  marg. 

P.  252,  1.  1,  diligentiorem  se  MS. 

L.  3,  prseficiatur  MS. 

L.  3 — 9,  "  Quod  si — expertcs,"  om.  MS. 

For  "  Prseter  liajc  horarum  "  (1.  9)  read  "  Horarum  insuper." 
10        L.  11,  eiusmodi  cupimus  MS. 

L.  12,  prodesse  queat  auditoribus  MS. 

For  "ita"  (1.  13)  read  "istud." 

For  "Quod  et — nolunius"  (1.  16 — 20)  read  "Neque  tunc  He- 
brseum  lectorem  astringi  volumus." 
1 5        For  "  Quod  "  (1.  23)  read  "  Ceterum." 

For  "  concionatorum  "  (1.  25)  read  "  prsedicatorum."  (MS.  prae- 
dictorum.) 

[CAR  L.] 

De  Trigintalihus  et  Exeqtiiis. 

20        P.  254,  1.  5  seq.  "...  (words  illegible)  vel  exequiis  universita- 
tis"  marg. 

L.  12,  "spatium"  om.  MS. 

For  «primum — quam"  (p.  254,  1.  14,  p.  256,  1.  7)  read  "col- 
legae,  si  tot  ex  eis  cai-uerint  salariis'  inviolatsequte  famse  sint,  alio- 
25  qui  discipuli,  si  qui  fiierint  ex  eis  sacerdotes  et  stipendiis  destituti 
bonajque  famse,  supplebunt  numerum,  idqu.e  fiet,  &c." 
P.  250),  1.  11,  "aut  ex  pensionariis,"  om.  MS. 
L.  12,  13,  "  iuxta— diximus  "  om.  MS. 

L.  15,  "Modus,"  marg.     " Explicetur  modus  sollemuis  exequi- 
30  arum  et  illius  et  fundatricis;  alitor  non  decoi-e."  ibid. 
L.  16,  "que"  om. 

For  "pecuniseque — volumus"  (1.  18 — 27)  read:  "Ad  has  exe- 
quias  volo  quicquid  residui  fuerit  ex  proventibus  qui  nostra  pecu- 
nia  collegio  quotannis  crescunt  deductis  oneribus  distribuatur  iuxta 
q  c  proportionem  duplam :  hoc  est  ut  magister,  si  domi  fuerit  et  exe- 
quatur in  persona  sua,  duplam  portionem  supra*  sodalem  accipiet; 
sodalis  item  quisque  qui  per  exequias  et  missam  integi-e  praesens 
fuerit  duplam  supra  discipulum." 

^  "  Certa  pecunia  exprimenda  est."  marg.  2  guapra  MS. 

Y  Y 


346  i3is!)op  Jptsf)cr's   Statutes.     (1524) 

CAP.  L.  L.  28,  "  et  statuo  "  om.  MS. 

^f,^«I,"^T  L.  20,  "et"  om.  MS.  but  a  caret  marks  the  omission,     ibid. 

EXEQDiis.      "  totius  collogii "  om.  MS. 

For  "Ex  indeuturis  vero"  (1.  33)  read  "  Ceteriuu  ex  inden- 
tiiri.s."  5 

CONCLUSIO. 

P.  257,  1.  2,  for  "  et  socios  "  read  "  ac  socios." 

L.  11,  aliquam  MS. 

L.  13,  "  Hoc  [est],  quinqxiagiiita  vcl  circiter  studentiiim,"  marg. 

For  "priiicipio  resecentuv"  (1.  \o)  read  "resecentur  priiiium."    lo 

L.  22,  pos«iut  MS. 

For  "nou  solum  ob"  (1.  27)  rejid  "propter." 

L.  28,  2!),  "  venim— donationem  "  oin.  MS. 

The  volume  ends  with  the  words  "repoui  curetur"  (1.  3G). 


Indenture  mentioned  above  {\).  342,  1.  24). 
(Baker's  MS.  xxix.  405,  406.) 


15 


Tripartite 
indenture  be- 
tween tlie 
niivster  (Nic. 
Metcalfe) 
fellows  iind 
seholars  of 
St  John's 
college  on  the 
first  part,  the 
keeper  (I'lios. 
Stiikeliouse) 
and  fellows 
of  Miciiael- 
Iioiise  on  tho 
second  part, 
and  hp.  .John 
Kislier  and 
Uol).  Kisher 
on  the  third 
p.art.  relating 
to  theliishop's 
foundation  of 
four  fellows 
and  two  scho- 
lars. 


" Tliis  Indenture  tripartite  indented  made  the  ai"'  day  of  March,  in 
the  xii"'  yere  of  the  Reign  of  Kyng  Henry  th'eight,  betwene  Nicholas  Met- 
calfe clarke  Maister  of  the  College  of  Seynt  John  th'cvangeliste  in  th'uni- 
versitie  of  Canibrige,  &  the  Fclowes  &  Scolcrs  of  the  same,  on  that  oon 
partic,  &  Thomas  Stakehouse  clerke  Maister  or  Keper  of  the  College  or 
of  the  House  of  Saynte  ^lichell  the  Arch  Aungell  in  the  said  universitie  of 
Canibrige  &  the  Felowes  of  the  same  on  the  scconde  partio ;  aiul  the 
llev"'  Father  in  God  John  Fisher  Bisshop  of  llocli ester  and  Rob'  Fisher 
of  Rochester  in  the  Countic  of  Kent  Gentleman  of  the  third  partie: 
AVitnesseth  that  it  is  covcnauntcil  contlcscended  &  agreed  betwene  the 
s**  parties,  &  the  said  Maister  Felowes  &  Scolers  of  the  s**  College  of  St 
John  have  grauiited  to  the  s**  Rev'*  Father  in  God  John  Fisher  Bisshop, 
tliat  he  for  hyni  shall  have  fower  Felowes  &  too  Scolcrs  in  the  s**  College 
of  St  John  ther  to  contjame  for  ever  of  liis  Foundacon  over  &  above  other 
Felowes  &  Scolers  foundet  or  herafter  to  be  foundet  hi  the  s**  College 
by  the  Foundres  of  the  s''  College  or  ony  otlier  person.  And  the  s''  fower 
Felowes  &  too  Scolers  of  y''  foundacon  of  the  s''  Rev**  Fatiier  in  God  to 
have  &  cnjoye  all  manor  of  jn-ofectis  commodities  easimcntis  &  liberties, 
as  other  Felowes  &  Scolers  of  the  s''  College  nowe  have  or  in  tyme  ct)mnig  3  5 
shall  have  in  any  maner  of  wise,  all  at  the  propre  costs  &  chargis  of  the 
s**  College.  Forthermore  the  said  M'  Felowes  Ai  Scolers  graunteu  to  the 
s''  licv''  Father  in  God,  that  he  from  liens  forwartle  shall  have  the  nomi- 
nacdn  of  the  s''  fower  Felowes  &  too  Scolers  durjiig  his  lief  naturall,  & 
after  his  decease,  the  s''  fower  Felowes  &  too  Scolers  to  bo  at  th'election  aq 
of  the  s''  Maister  Felowes  &  Scolers'  &  their  Successours  for  ever.  Prtv 
vided  always  that  the  s**  fower  Felowes  &  too  Scolers  be  natm-ally  borne 
in  the  Counties  of  Yorkc  &  Richcmondc  or  cllis  of  ony  other  Countie  or 

'   'Scoli-rs'  marked  with  dots. 


20 


25 


30 


Intientuu    (an.   12   |^cn.  I^IM).  347 


Counties,  as  it  shall  please  the  s"*  Rev"*  Father  in  God  to  leniittc  in  his 
last  ^\^ll  &  Testament.  Provided  always  that  by  the  vertue  of  these 
presens,  the  s**  too  Counties  of  Yorke  &  llichmonde  shall  every  yere  at 
the  tynie  of  elcccons  have  &  enjoy  their  full  nowembrc  of  the  s''  Felowes 
5  &  Discipuls,  as  the  Statutes  of  the  Foundrcs  of  the  a"^  College  in  any 
Misc  giffeth  libertie :  notwithstanding  the  Ordinaunces  &  Statutes  to  be 
ordeyned  by  the  s**  Rev''  Father  in  God  for  the  fouudacdu  of  the  s**  fower 
Felowes  &  too  Scolers  ever  to  stande  in  his  full  strength  &  vertue.  For- 
thermore  the  s**  Maister  Felowes  &  Scolers  graunten  by  these  presens, 

I O  that  when  any  of  the  s**  fower  Felowes  or  too  Scolers  dies  or  otherwise 
departes  from  the  s**  College  &  levctli  or  leseth  their  title  &  profects  of 
the  same,  that  then  immediately  after  their  avoydaunces,  at  the  next 
tjnne  or  tymes  of  elcccons  lemyttcd  by  the  Statutes  of  the  s**  College, 
another  Felowe  or  Felowes,  &  Scoler  or  Scolers  to  be  ellecte  &  chosen  by 

1 5  the  s**  Maister  &  Felowes,  at  the  next  tyme  or  tymes  of  Eleccon  as  is 
aforesaid.  Also  it  is  covenaunted  &  gramited,  that  the  s**  Maister  & 
Felowes  at  the  tyme  of  their  admission  shall  be  sworne  to  observe  & 
kepe  the  .s**  Ordinaunces  &  Statutes  to  be  ordeyned  &  made  by  the  s** 
Rev''  Father  or  his  Executours  for  the  foundacon  of  the  s**  fower  Felowes 

20  &  too  Scolers.  Provided  alway  that  the  said  Ordinaiuiccs  &  Statutes  be 
not  contrarie  to  the  Statutes  of  the  s''  College,  nor  in  derogacon  of  the 
same.  Forthermore  it  is  covenamited  &  agreed  betweene  the  s''  parties, 
that  after  the  decease  of  the  s"*  Rev''  Father  in  God,  the  s*  Maister  or 
his  Dei)ute  for  tyme  being  shall  paie  or  cause  to  be  paied  yerely  for  ever 

2  5  to  the  s''  fower  Felowes  of  the  foundacon  of  the  s''  Rev''  Father  in  God 
ten  powndc  13  shillynges  &  4  pens,  in  mauer  &  fourme  folo^vyug,  that  is 
to  saye  to  eveiy  of  theym  thre  &  fiftie  shillings  four  pens  sterling,  at 
fowre  ternies  of  the  yere  by  equall  porcous,  at  the  Feste  of  the  Annun- 
ciacon  of  our  Lady,  the  Feste  of  the  Nativitie  of  St  John  the  Baptiste, 

30  the  Feste  of  St  Michcll  th'archaungcll,  &  at  the  Feste  of  y°  Nativitie  of 
our  Lorde.  Also  it  is  covenaunted  &  aggreed  betwene  the  s''  Parties,  that 
the  s''  Maister  or  his  Depute  for  the  tyme  bejug  shall  paye  or  cause  to 
be  payed  to  the  s*"  Felowes  or  Discipulis  of  the  Foundres  fomidacon 
eyght  powndc  sterlyng  yerely  for  ever  for  Trentals  to  be  done  in  the  s^ 

35  College,  as  the  last  Will  &  Testamente  of  the  s**  Rev''  Father  more  playn- 
lie  shall  specific.  Moreover  it  is  covenaunted,  that  the  s**  Maister  or  his 
Depute  for  tyme  being  shall  paye  or  cause  to  be  paied  to  the  Brethren 
&  Servauntes  of  the  s''  Rev''  Father  in  God  twenty  powndes  sterling 
during  the  space  &  tyme  limytted  in  the  s''  Testamente.    Providet  al- 

4t)  waye,  that  after  the  s''  space  &  tyme  in  the  s''  Testamente  limytted  be 
expired  &  paste,  the  s''  Maister  or  his  Depute  shall  paye  or  cause  to  be 
payed  to  Eyght  FeloMcs  of  tlie  Foundrcs  foundacon'  in  the  s''  College 
the  forsaid  twenty  pownds,  in  forhie  &  maner  foloweng,  that  is  to  saye, 
to  every  of  thcjTii^  twelve  shillings  &  vi''  at  fowre  termes  of  the  yere,  as 

45  is  aforesaid,  after  the  tenour  &  fourme  lymytcd  by  the  s**  Testament. 
Providet  alwaye,  that  after  that  all  &  singulcr  nccessarie  Reparacons  & 
charges  of  the  s"*  Lands  be  deducte,  the  residue  of  the  Issue  &  profects 
of  the  s**  Lands  to  be  distributed  emongis  the  s"*  Felowes  &  Scolers  yerely, 
for  a  perpetuall  Dirige  &  Anniversaric  solemply  to  be  kepped  within  the 

50  s"*  College,  after  the  mjiide  &  fourme  of  the  s''  Rev"*  Father,  or  his  Exe- 
cutours. For  the  av"*"  premisses  well  &  truely  to  be  observed  &  kepte 
by  the  s**  Maister  &  Felowes  in  maner  &  fourme,  as  is  aforesaid,  the  s'' 
Rev**  Father  hath  contented  &  paied  to  the  s''  Maister  &  Felowes  five 
hundreth  pownds  of  lawfuU  monay  of  Engionde  &  Jewelles  &  Owrena- 

5  5  ments  to  the  value  of  on  hundreth  pow^ids  &  above.    And  also  the  s"* 

'  yf  there  be  so  inany  unpiovydyd  of  survycus,  or  ells  to  other. 
^  fyftye  shyllyngs  yerely,  tliat  ys  to  saie.     In  Margine. 


Yearly  sti- 
peml  of  each 
fellow  53s.id. 


£S  to  be  paid 
joarly  for 
trentals. 


,£20  to  be  di- 
vided yearly 
for  a  certain 
time  among 
tlie  bishop's 
brothers  and 
servants;  and 
afterwards 
among  8  foun- 
dation fel- 
lows. 


Yearly  sur- 
])lus  to  defray 
the  expenses 
of  a  dirge  and 
annivei-sary. 


Tlie  bp.'s  gifts 
to  the  college; 
£500  in  mo- 
ney, more 
than  £100  in 
jewels,  and 
lands  to  the 
yearly  value 
of  £60. 


348 


Inticnture    (an.    12   f^cn.  UI-H), 


Penalties  for 
breach  of 
trust. 


Original 
(wasted  and 
dim)  amongst 
Michaelhouse 
papers  in 
Trinity 
college. 


Rev''  Father  liatlie  giffcn  to  the  s**  Maister  &  Felowes  m  Lands  &  Tents 
of  his  owen  purcliase  to  the  yerelyvahic  of  threscore  po^Muls  sterljnig,  in 
tlic  Counties  of  Herteford,  Bedford,  Liucolne,  Cambrige,  Essex,  &  Kent. 
Fortlicrniore  it  is  covenaunted  &  grauiitcd  betwene  the  s**  parties,  that 
yf  the  s"*  Maister  &  Fcllowcs  faile  [in '  any  of  the  forsaid  payments  or]  in  5 
takjnig  admitting  &  receyveng  ony  of  tlie  s''  fower  Felowes  &  too  Scolers 
at  any  tyine  or  tnnes  of  cleccoiis  next  after  their  avoydaunces,  &  not 
cliosen  nor  admitted  in  tlie  s''  College,  accordyng  to  the  Ordinaunces 
afores**,  nor  have  not,  nor  enjoyed  not  all  other  comodities  &  prefects  as 
is  aforesaid,  that  then  the  foresaid  M"^  Felowes  &  Scolers  to  forfaite  as  10 
well  to  the  s**  Rev'*  Father  &  Robert  &  to  their  II eyres  &  eveiy  of  them, 
&  to  the  s''  Maister  &  Felowes  of  Michelhousc  &  their  [Successors]  in  the 
name  of  a  pajiie  for  ony  on  of  them  twenty  shillingis  for  every  Moneth 
that  it  shall  happen  any  of  theyin  the  s^  fower  Felowes  &  too  Scolers^  not 
to  be  chosen  nor  admitted  in  the  a^  College,  as  is  aforesaid,  &  restreyned  1 5 
of  ony  Comodities  or  Easementis  assigned  to  them,  as  is  aforesaid;  &  that 
it  shall  be  lawfull  as  well  to  the  s"*  ReV  Father  &  Rob'  &  y"^  Ileires  of 
them  for  their  partie ;  as  to  the  s**  M"  &  Felowes  of  Michell  House  for 
their  partie,  &  their  Successours  to  eutrc  into  all  the  Lands  Tents  of  the 
s'*  Maister  Felowes  &  Scolers  &  to  distrayne  for  the  s''  xx"  shillings  &  the  20 
arreragis  of  the  same,  for  every  tTOie  &  tymes  of  foi'fiiiture  therof,  till 
they  &  every  of  theyni  be  truely  contented,  according  to  the  true  mean- 
ing of  these  Indentures.     In  wittenes  whereof,  to  the  on  partie  of  these 
indentures,  remaynynge  vrith  the  s"*  Rev''  Father  &  Rob'  the  s**  Maister 
&  Felowes  of  St  Johns  have  put  to  their  Comyn  scale  &  the  other  party  ~  5 
remaynyng  Avith  the  s"*  M'  &  Fcllowcs  of  Michell  Howse,  the  s**  M""  & 
Felowes  have  putt  to  their  Comyn  Scale :  And  the  third  party,  remayn- 
ynge with  the  s''  M'  &  Felowes,  as  well  the  s''  M"^  &  Felowes  of  Michell 
House  their  Com}ii  Scale,  as  the  s"*  Rev**  Father  &  Rob'  their  Scales  have 
putt  to.     Yeven  the  day  &  yere  above  written."  30 

Ex  Originali  cum  Sigillo  [Coll.  Joh.]  pendente,  inter  Archiva  Coll. 
Triu.  remanentc,  viz.  Inter  Munimenta  veteris  Domus  Saucti  Michaelis. 

The  Original  is  much  wasted,  &  so  dim  that  it  can  very  hardly  be 
copied  again,  for  w''*'  reason  I  have  prcscrv'd  a  Copy,  that  That  excellent 
Prelates  good  Intentions  &  hard  measure  may  not  be  forgot.   How  tliesc  35 
good  Lands  &  Tents  were  dispos'd  of,  may  be  seen  elswhere. 


^  In  margine. 


^  'Scolers' underlined. 


Bi£(f;op  fM)n*^  statutes;»     (1516). 


zz 


^isjjop  Jfisljtfs  Statute.    (i5i6) 


AD  cultum  Optimi  Maximi  Dei,  acl  liouorem  Divi  Johauuis  riefaco. 
Evangelistse,  et  deuique  ad  fidei  Christianse  incrementum,  ego 
Johannes  Roffensis  episcopus,  nnus  executorum  ultimge  voluntatis 
egregiae  feminse  Margai-etse,  nuper  comitissse  Richniondiae  et  Der- 
K  bise,  genetricis  et  avise  duorum  regiim,  Henrici  septimi  et  octavi, 
nomine  ceterorum  executortun  eiiisdem  comitissae,  nempe  Ricardi 
Wintoniensis  episcopi,  Caroli  Somersett  comitis  "Wigorniensis ', 
Thomse  Lovell,  Heniici  Marney,  Joliannis  Seint  John  equitum, 
Henrici  Hornebi,  Hugonis  Asshton  clericoiiim,  leges  et  statuta 
10  quae  sequuntur  edidi,  simulque  tradidi  magistro  et  sociis  collegii 
divi  Johannis  Cantabrigise,  iit  his  tam  illi  quam  eonim  successores 
quotquot  futuri  sint  omnino  se  conforment  in  perpetuum. 

[CAP.  I.] 
De  Magistri  sive  Cnstodis  Auctoritate. 

j  t-  X)RINCIPIO  igitux-  quiim  a  capite  iustum  sit  exordiri,  a  quo 
X     regi  atque  administrari  cetera  membra  decet,  de  magistro  sive 
custode  statuemus  primum,  quem  tanquam  caput  scholaribus  omni- 
bus esse  volumus.     Magistro  igitur  cuicunque  futuro  auctoritatem   powersof 
tribuimus  in  scholares   omnes   eiusdem  collegii  tam   socios  quam 

20  discipulos,  eosdem  gubernandi,  regendi,  puniendi,  amovendi  et  rem 
domesticam  totius  collegii  administrandi,  iuxta  ordinationes  tamen 
et  statuta  quse  sequuntur.     Verum  nolumus  cuiquam  magistro  rum   Leases  not  to 

1-  n  X  1  1  ^         .         *'       .  be  granted 

licere  uUo  pacto  vel  per  se  vel  per  assensum  omiuum  sociorum   for  more  than 

r   „  f.      .  ,.  ,      .      20  years. 

quatenus  ad  firmam  dimittat  terras  aliquas  seu  tenementa,  deci- 
25  mas,  oblationes  aut  alias  possessiones  seu  temporales  sive  spiritu- 

ales  ultra  spatium  viginti  annorum  ;  neque  ut  aliquem  in  ballivum  security  to 

aut  receptorem  aut  finnarium  admittat  qui  non  securitatem  col-  banSs."  ^ 

legio  prius  dederit  suflScientem  pro  ipsius  indemnitate ;  sed  neque  Law-suits 

ut  ipse  magister  absque  assensu  septem  seniorum,  de  quibus  infra  Undertaken 

30  dicemus,  querellam,  placitum  aut  aliam  actionem  quamcunque  sub  consent  of 


nomine   collegii   attemptet,   unde   grave   damnum  collegio  posset 

'  "An,  15 14,  Febr.  2,  An.  5,  Hen.  8"'."     Thomas  Baker's  note. 

zz2 


seniors. 


352  23(s!)op  JFis!)£r's   ^tntutcs.     (151 6) 


CAP.  I. 
DE  MAGIS- 
TKI  SIVE 
CUSTODIS 
AUCTOUI- 
TATE. 

In  important 
business  all 
the  fellows  to 
be  summoned 
to  advise 
witli  master. 


New  rentals 
to  be  drawn 
up  once  in 
tive  years. 


piovenire.  Sed  neque  terra.s,  tenenienta,  decimas,  oblationes  aut 
ceteras  possessiones  sen  temporales  aut  spirituales  iam  collatas  seu 
in  postenun  coufereudas  alienet  sen  ad  lirniain  dimittat,  neque  offi- 
ciuin,  feodum  aut  pensioneni  aliquam  do  bonis  collegii  cuiquam 
concedat,  neque  ecclesiarum  earura  quae  ad  patronatum  collegii  5 
antedicti  j)ertinent  advocationes  seu  prjesentationes  conferat,  nee 
denique  negotiuni  aliquod  ex  quo  dedecus  aut  incommodum  coUe- 
gio  dicto  oriii  posset  finiat,  terminet  aut  aggrediatur,  nisi  sociis 
omnibus  convocatis  et  ex  maioris  partis  eorundem  assensu.  Quod 
si  illi  assenserint,  turn  quicquid  magister  egerit  sive  in  his  seu  in  10 
aliis  quibuslibet  quod  ordinationibus  et  statutis  nostris  non  repug- 
net  ratum  liaberi  volumus  et  acceptum.  Ad  hrec  volumus  et  sta- 
tuimus  quod  idem  singulis  quinquenniis  curet  diligeutius  rentale 
terrarum  et  i-edituum  renovari,  ut  certo  constet  et  quse  debentur 
et  a  quibus  petcnda  fuerint.  1 5 


Master  not  to 
be  absent, 
except  on 
collesje  busi- 
ness, more 
than  a  month 
in  eacli  (piar- 
ter  of  a  year. 

Allowance 
for  connnons, 
&c. ,  to  cease 
during  ab- 
sence. 
Necessary 
college  biisi- 
iicss  may 
excuse  a 
longer  ab- 
sence. 

If  detained 
by  sickness  or 
force,  master 
nuist  e.xplain 
tlie  C4ise  to 
the  fellows 
on  his  return, 
or  at  least 
certify  on 
oath  the 
urgent  neces- 
sity of  his 
absence. 
In  cjiscs  of 
emergency 
nnistcr  may 
extend  his 
absence  be- 
^'ondamonth 
in  one  quar- 
ter, but  must 
in  no  case 
exceed  two 
months  in 
any  half- 
year. 


[CAR  II.] 
De  Residentia  }fagistri  in  Collegio  prcedicto. 

QUANDO  etiam  capiti  convenit  ut  cetei'is  uniatur  membris  et 
adsit,  iccii'co  volumus  et  statuimus  quod  nemo  magistrorum  in 
ullis  aliis  prseterquam  ipsius  collegii  negotiis  absit  ab  eodem  lUti-a  20 
spatium  unius  mensis  in  singulis  anni  quartis  sub  poena  amissionis 
magistratus  sui;  quo  tempore  nihil  ei  pro  communis  aut  ceteris 
impensis  allocabitur  ex  sumptibus  dicti  collegii.  Licebit  tamen  ei 
in  urgentibus  causis  et  negotiis  necessariis  eiusdera  collegii  diutius 
abesse,  prout  necessitas  postulabit.  Sed  omnino  illius  conscien-  25 
tiam  in  Domino  oneramus,  ut  suam  absentiam  non  coloret  neve 
excuset  ullo  modo  proetextu  negotionim  collegii,  nisi  eiusmodi  fue- 
rint qu£e  tarn  diutinam  illius  absentiam'  exposcant  revera,  nisi 
etiam  segrotatione  aliqua  ingenti  aut  violenta  deteutione  forte  im- 
peditus  fuerit.  De  qua  protinus  ut  ad  collegium  redierit  rationem  30 
exj)oiiat  convocatis  sociis  per  seniores  ai)probandam  velut  iustam 
et  legitimam  absentise  tarn  diuturnfe.  Quod  si  forte  causa  eius- 
modi fuerit  ut  earn  nolit  ceteris  aporire,  turn  satis  fore  volumus  si 
magister  convocatis  omnibus  sociis  in  piwscntia  dictorum  septem 
seniorum  jSdem  faciat  prsestito  iuramento  se  causam  iustam,  neces-  35 
sariam  et  vchemcnter  urgentem  absentia?  tantfe  transacfce  habuisse. 
Quod  si  adhuc  roi  necessitius  tam  valida  fuerit  ut  diutius  abesse 
ill  inn  oporteat,  si  tamen  eius  absentiae  causam  exposuerit  in  reditu 
*  "  absentiam"  om.  MS.     But  see  Stjvt.  Chr.  c.  3. 


23{s|bop   iFisftet's   Statutes.     (1516)  353 

vel  fidem  fecerit  prsestito  iuramento,   turn  ex  quarta  anni  sncce-      cap.  ii. 


DE  RESI- 
DENTIA 


dente  dies  tot  assumere  posse  permittimus  ultra  mensem  prsedictum 

quot  ei  nece.ssarii  videbimtiir,  sic  tamen  quod  in  liac  necessitate    magistri 

universa  ipsius    absentia  si)atium   duornni   meusium   intra  unius   i^J^°!;^i^' 

'■  ^  GIG  PR^- 

anni  medietatem  non  exsiq)eret.     Pro  diebus  vero  abseutise  suae  in   dicto. 
collegii  negotiis  nihil  amplius  per  diem  allocetnr  ei  quam  qnod  pro   when  absent 
tribus  pei-sonis  et  tribiis  equis  congruum  fuerit,  ita  quod  non '  ex-   business  he 

,.  ,  .  shall  receive 

cessent  tres  solidos  atque  denanos  quatuor.  an  allowance 

for  3  men 
and  3  horses, 
not  exceed- 

rCAP.    III.l  ing3.,4d. 

L  J  per  diein. 


10  De  coercendis  imj^robis. 


QUUMQUE  ex  prudentia  cai)itis  ceterorum  pendeat  membro- 
rum  administratio,  ita  quod  si  membrum  aliquod  pestilens  et 
ceteris  perniciosum   fore  iudicabitur,    ipsum   penitus  resecandum   ^,.^f,^*g'' 

est,  sin  spes  aliqua  fuerit  in  eo  sanitatis,  ilia  modis  omnibus  est    Heresy,  trea- 
son, simony, 
I  5  temptanda ;  iccirco  volumus  et  statuimus  quod  si  quis  scholarium   ^'^"'"yi.P"" 

socioi-um  de  hteresi,  Isesa  maiestate,  simonia,  usura,  periurio  coram  ^"t''*^aJ{,i"' 

iudice   commisso,    furto    notabili,    homicidio    voluntario,    incestu,  tion'scaUng 

adulterio  seu  fornicatione  manifestis,  sive  de  murorum  transilitione  opeiilng  Hie 

per  noctem  aut  portarum  furtiva  aperitione,  seu  de  conspiratione,  fight,  cMspi- 

20  confoederatione,  pactione  adversus  statum  collegii,  magistx'um  eius-  tue^couege! 

dem,  magistri  vicarium  aut  officialem,  aut  socium  denique  aliquem  iieinous 

dicti  collegii,  aut  super  aliquo  alio  crimine  unde  magna  infamia  punished  by 

.  ,       .    .  .  /.        •  •  deprivation. 

collegio  geueretui',  legitime  convictus  fuerit   coram  magistro  aut   gud,  cas^g  to 
eius  locum  tenente,  duobus  aut  tribus  senioribus  prsesentibus  quos  master  and 

.    ,  ..,.,,  ,  .    ,  .  ,  2  or  3  seniors 

25  magister  accessii'i  voluerit,  tunc  per  eundem  magistrura  sive  eius  summoned 
locum  tenentem,   duobus  decanis  atque   eisdem   senioribus  ad  se  te'nceto'be 

.  pronounced 

accitis,  a  dicto  collegio  prorsus  amoveatur  tanquam  membrum  pes-   oy  master  in 

,    ,  .    .  .  the  presence 

tilens   et  ceteris  valde  perniciosum.     Legitime  autem  convictum  nftjiesamc 

'■  o  seniors  and 

fore  declaramus  quando  vel  delictum  suum  palam  confessus  fuerit,   «f  the  deans. 

^  i  '     Legal  convic- 

30  vel  id  ipsum  per  idoneos  testes  fuerit  comprobatum,  aut  facto  deni-  *'°"- 

que  evident!  innotuerit  manifeste  reus.     In  aliis  vero  minoribus  crimes, 

transgi'essionibus,  ut  si  rixator  fuerit  aut  contumeliosus,  si  percus-  strfklng,^' 

sor  seditiosus,  nocturnus  deambulator,  vagabundus  in  die,  aut  vehe-  aboutTife 

menter  negligens  in  his  agendis  ad  quae  per  statuta  collegii  obli-  orday7"egii- 

T-^..  «>•  11'  •!•  •         gence  in  Di- 

Qt:  gatur  sive  m  Divinorum  omciorum  celebratione  seu  in  disputatio-  vine  worship 

.  .  .  ...  or  disputa- 

num  observatione,  tunc  ad  discretionem  magistri  aut  eius  locum  tions,  &c  to 

,  ,       ,  De  punished 

tenentis  accitis  duobus  aut  tribus  senioribus  corrigatur,   vel  per  by  master 
convictus   subtractionem  una  hebdomada  aut  pluribus,   sive   per  ^"j°"^"'"' 
1  "  non  "  om.  MS.  '"™' 


854 


a3is6op  §i%W»  Jctatutcs.     (1516) 


CAP.  III. 
UE  COER- 
CENDI8  IM- 
PK0BI8. 

Delinquents 
to  losv  com- 
mons fur  a 
week  or  more, 
or  to  dine 
alone  on 
bread  and 
water,  or  to 
read  tlie 
Bible  at 
meal  time. 

Culprit  to  be 
expelled  after 
8  admoni- 
tions, if  he 
does  not 
amend. 

Note  of  ad- 
monitions to 
be  signed  by 
master  and 
seniors,  as 
well  as  by 
the  culprit. 

JIastcr  to  tine 
fellows  speak- 
ing a  whole 
sentence  in 
English,  ex- 
cept in  their 
chambers,  or 
at  permitted 
times,  id.  for 
each  offence. 

Fines  to  go  to 
the  college. 


In  all  correc- 
tions (except 
for  speaking 
English) 
master  to 
summon 
deans  and  2 
or  3  seniors 
as  witnesses. 


Accused  may 
appeal  from 
master  to  7 
seniors,  on 
giving  a  bond 
of  £100  to 
master  that 
he  will  abide 
by  their  sen- 
tence. 


f^eniors  to  be 
«worn  before 
hearing  ap- 
peals. 


solitariani  in  aula  sessionem  pane  et  aqua  dmntaxat  illi  apposita,  seu 
per  lectionem  Biblii  per  prandii  tenipu.s,  aut  alia  ([uavis  poena  iuxta 
offensje  qualitatem.  Siqiie  sic  emendatus  fiierit,  bene  res  successit : 
alioqui  si  tertio  admonitus  se  non  emendaverit,  tanquam  insanabile 
merabrum  a  ceteris  omuiiio  separetur.  Mouitioiiis  vero  aut  cor-  5 
rectionis  tem})us  unuiaquodque  in  schedula  quadam  annotetur  jjer 
magistrum,  prsesentibus  senioribus  et  eandem  subscribentibus,  ut 
ita  numerus  monitionum  et  correctionum  certo  constare  posset. 
Et  eandem  scliediilam  is  qui  moiiitus  fuerat  non  prius  ad  commu- 
nas  recipiatxir  quain  sua  ipsius  manu  consignaverit.  Idem  statu-  10 
turn  observari  volunms  quoad  scliolarium  discipulomm  correctio- 
nem  et  amotionem.  Adicimus  quod  niagister  sive  ipsius  locum 
tenens  diligenter  attendat,  tarn  per  se  quam  per  substitutes  suos, 
exercitationeni  sociorum  in  Latino  serinone,  et  quod  obolo  quem- 
libet  eoruni  mulctet,  quoties  iutegram  .senteutiani  vernaculo  ser-  j  c 
mone  prolatam  intra  collegium  audierit  vel  certo  intellexerit,  nisi 
vol  in  cameris  suis  vcl  temporibus  congruenter  permissis.  Mulc- 
tarumque  illarum  emolumenta  in  coUegii  usus  verti  iubemus  atque 
ad  id  magistrum  obligamus  in  vim  iuramenti  sui. 

[CAP.  IV.]  20 

I)e  Modo  coercendi. 

SED  ne  forte  nimia  capitis  severitas  in  merabroruni  vergat  per- 
niciem,  hac  moderatione  magistrum  uti  volumus  et  statuiinusj 
quod  scilicet  in  omnibus  eiusmodi  correctionibus  per  eum  exer- 
cendis  (prseterquam  ob  Latini  sermonis  negligentiam)  duos  decanos  2  =; 
(quorum  officia  describemus  inferius)  et  duos  item  aut  tres  ex 
senioribus  ad  se  vocabit,  utpote  visuros  et  auditiu-os  quicquid  in  eis 
rebus  fecerit,  ut  cum  forte  opus  fuerit  tanquam  testes  idonei  citari 
possunt  totius  rei  gest»  inter  magistrum  et  scliolarem  puniendum. 
Nam  volumiis  quod  si  magistrum  prsedictum  scholaris  ille  senserit  30 
nirais  sevemm,  tunc  eidem  licebit  ad  septem  conscriptos  senioi-es 
tanquam  ad  novos  sui  negotii  indices  (de  quibus  inferius  dicemus) 
appellare  aut  in  eorum  absentia  ad  substitutes  eoiiim.  Quam 
appellationem,  si  socius  ille  prius  sese  magistro  obligavcrit  in  cen- 
tum libris  illorum  iudicio  staturum  absque  ulteriori  appcllatione,  o  e 
eosdem  seniores  admittere  volumus  et  finiendic  litis  eisdem  tribui- 
inus  potestatem;  ita  tamen  ut  priusquam  negotium  i]isum  aggre- 
diantur  tactis  sacrosanctis  iurent  in  prsesentia  magistri  et  sociorum 
omnium  domi  tunc  prjesentium  quod  omni  affectione  aut  odio 
postpositis   id   quod   sibi   et  suis  couscientiis   coram   Deo   iustuni  40 


33is!)op  §i%W^  Statutes.     (151 6) 


355 


videbitnr  sincere  iudicabunt.  Et  tunc  si  re  utrinque  audita  sep- 
tem  ipsi  seniores  aut  maior  ])ars  eorixm  compererint  scholarem 
dictum  iustum  gi'avamen  appellandi  habuisse,  sine  mora  iubeant 
magistro  illi  iniustse  vexationi  supersedere :  cui  et  ilium  volumus 
5  omnino  obtemperare.  Sin  contra  scholarem  ilium  inique  appellasse 
compererint,  tunc  sententia  magistri  in  scholarem  prius  lata  robur 
suum  et  validam  teneat  firmitatem,  a  qua  deinceps  nulla  fiat  ap- 
pellatio.  Antedictam  item  appellationem,  nisi  diiudicationem  a 
septem  dictis    senioribus  intra  spatium  unius  hebdomadae  iuxta 

10  modum  qui  dictus  est  siisceperit,  inanem  esse  volumus  et  super- 
vacaneam.  Quod  si  forte  septem  illi  seniores  (quod  valde  abomi- 
namur)  sinistra  afFectione  aut  odio  ducti  socium  dictum  conti-a 
iustitiam  absolverint,  licebit  tunc  magisti'o  quum  tempiis  visita- 
tionis  accesserit  eosdem  seniores  super  eorum  [)eriuriis  accusare  et 

I  c  a  visitatore  iustam  in  eis  vindictam  expetere. 


CAP.  IV. 
DE  MODO 
COERCEX- 
DI. 


Right  of  ap- 
peal not  to 
extend  be- 
yond a  week. 

Seniors  un- 
justly acquit- 
ting an  ap- 
pellant may 
be  accused  of 
perjury  by 
master  at  tlio 
next  visita- 
tation. 


[CAP.  v.] 
De  Prce/erendis  Prohis  et  de  Camerarum  Assignatione. 

CETERUM  ut  improbi  poenis  coerceri  debent  a  vitiis,  ita  probi 
prsemiis  provocandi  sunt  ad  virtutes.  Volumus  igitur  et  sta- 
20  tuimus  quod  magister  illos  quos  viderit  doctrinse  et  probitati  dili- 
gentius  insudare  humanius  tractet  et  mollius  eosdemque  semper 
pi'«efei"at  quoad  potest ;  neque  enim  canitiem  capitis  venerabiliorem 
fore  censemus  quam  candorem  mentis.  Si  tamen  seniores  secun- 
dum admissionem  in  ceteris  aut  prsestiterint  aut  jequi  fuerint,  eos 

2  5  in  cunctis  rebus  tarn  collegio  quam  universitati  pertinentibus  quae 

poterunt  eis  vel  emolumeuto  vel  ornamento  esse  prseferri  volumus, 
tam  in  muneribus  sive  domesticis  sive  publicis  gerendis  quam  in 
ecclesiarum  et  beneficiomm  coUationibus,  in  camerarum  etiam 
assiguationibus.  In  quibus  rebus  definiendis  si  murmur  aliquod 
30  verisimiliter  oriturum  formidetur,  volumus  eas  fieri  ex  assensu 
septem  seniorum  aut  maiori  eorundem  parte.  In  cameris  vero 
binos  et  binos  cubare  volumus  ex  sociis,  quaternos  vero  ex  disci- 
pulis,  neminemque  solum  unam  cameram  in  suum  proprium  xisum 
habere,  nisi  fortasse  doctor  aliquis  fuerit,  cui  ob  gradus  dignitatem 

3  5  vel  soli  cameram  possidere  licebit.     Cameras  tamen  quae  pro  ma- 

gistro sedificatse  sunt  mihi  ipse  reservo  occupandas,  quoties  i[)se  ad 
dictum  collegium  accedere  voluero  atque  ibidem  residere. 


Learning 
and  virtue 
more  vene- 
rable than  a 
hoary  head. 

Seniors  cele- 
ri.i  paribus 
to  be  prefer- 
red in  ap- 
pointments 
to  public  or 
private  of- 
tices,  or  to 
ecclesiastical 
benefices, 
and  also  in 
choice  of 
rooms. 

Disputes 
about  prece- 
dence to  be 
settled  by  tlie 
7  seniors. 

Two  fellows 
or  4  scholars 
to  sleep  in 
each  cham- 
ber. 

None  but 
a  doctor 
to  have  a 
chamber  to 
himself. 

Master's 
chambers  re- 
served to  bp. 
Fisher's  use 


350  ^tsi)op  jFi5l)cr's  Statutes.     (1516) 


CAi».  vr. 

DE  COXIPU- 
TO  PER  MA- 
GISTRUir 
RKDDKVDO. 


Qimrterly 
ai'conipts  of 
inaster. 


Yearly  ac- 
Goinpts  of 
bailiffs  and 
fanners. 


Inspection  of 
treasure,  jew- 
els, &c. 


Two  inden- 
tures of  the 
wiiole  state  of 
the  college  to 
be  made 
yearly  by 
mjister. 

Seniors,  or  a 
majority  of 
the  fellows, 
if  dissatisfied 
with  master's 
accompts. 
may  appeal 
to  visitor. 


Names  of 
benefactors  to 
be  engraved 
on  plates 
.aftixed  to  the 
altars,  and  a 
register  of 
their  gifts  to 
be  kept. 


[CAP.  VI.] 
De  Comjjuto  per  Afayistrttm  reddendo. 

CONSENT  AN  EUM  itidem  est  ut  .socii  oimies  collegii  ipsius 
statum  lion  iguoi-ent.  Statuimu.s  igitur  qiiod  magister  sive 
ciistoa  singiilis  annis  ad  qiiatuor  aiini  qiiai'tas  intra  mensem  a  fine  5 
cniu.sque  quartse  sociis  omnibus  ante  per  triduuni  admouitis  et 
ttmc  prsesentibus  ant  saltern  maiori  parte  eorundem  compiitum 
I'eddat  vcracem  et  fidelem  de  cunctis  ad  ofRcium  et  administratio- 
ncm  suam  spectantibus,  quid  expenderit,  quid  receperit  et  (piid 
supersit  recipiendum,  quid  collegium  debeat  et  (piid  vicissim  de-  10 
beatur  eidem.  Ballivos  et  firmarios  singulis  item  annis  intra 
mensem  a  festo  Divi  Michaelis  suos  computos  facere  cogat  in  prse- 
sentia  eorundem  sociorum,  \\t  liquido  cunctis  a]>parere  possit  status 
integer  ipsius  collegii;  nisi  forte  aliqui'  ballivorum  adesse  neque- 
ant  ob  nimiam  locorum  distantiam,  pro  quorum  compute  magistri  1 5 
iuramento  stabitiir  in  ea  parte.  Thesaurum  xmiversum,  iocalia 
omnia  ac  cetera  munimenta  palam  ostendat  sociis  illis  omnibus, 
rursumque  reponat  eis  praesentibus  intra  tliesaurarium  in  scriniis 
ad  hoc  deputatis.  Fieri  qiioque  per  euudem  volumus  singulo  quo- 
que  finali  uniiis  anni  computo  indenturas  duas  statum  eiusdem  20 
collegii  manifeste  continentes;  quarum  alteram  in  comnumi  cista 
reponi  iubemus  cum  pecunia  ipsa  qute  post  computum  superesse 
contigerit,  alteram  in  i])si\is  magistri  custodia  retineri.  Et  si  forte 
septem  senioribus  aut  maiori  parti"  sociorum  in  reddendo  computo 
magister  ipse  non  satisfecisse  videbitur,  tunc  rem  ad  visitatorem  25 
collegii  in  proxima  eiusdem  visitatione  intimari  volumus,  nisi  res 
maiorem  exposcat  accelerationem,  in  quo  casu  visitator  quod 
iustnm  fiierit  definiat  et  partem  aben-antem  iiixta  suam  discre- 
tionem  reformet.  Volumiis  etiam  ut  benefectorum  omnium  no- 
mina  singulis  in  tabellis  cuilibet  altarium  affigcndis",  et  res  item  30 
quas  ipsi  coUegio  contuleruut  in  registro  quodam  pulclu'e  et  dili- 
genter  consci'ibantur,  ut  tam  illoruin  benefacta  a  memoriis  socio- 
rum nequaquam  excidant,  (|uani  oetcri  indo  ad  ampliora  conforenda 
magis  provoccntur. 

'  alio({ui  MS. 

^  parte  MS.  itotod  as  a  mistako  by  .1    f  in  flu-  niartriu. 

■'  cfTiu't'iiilis  AfS.  noti'd  as  aliov»'. 


^tsf)op  jpisfeer's  Statutes.     (1516) 


857 


[CAP.  VII.] 
De  tuta  lierum  Custodia. 

ET  quo  tutius  ac  securius  res  ipsiiis  collegii  custodiri  queant, 
voliuniis  et  statuimus  quod  in  thesaurario  cista  quredam  ampla 
5  sit,  quae  communis  cista  appellabitur,  in  qua  universa  collegii 
ipsius  pecunia  reponetur,  una  cum  cistula  quadani  exigua  ad  sigilli 
communis  custodiam  deputata,  cuius  cistulae  clavem  magister  ipse 
geret.  Sintque  aliae  cistse  in  eodem  tliesaui-ario  pro  conservandis 
iocalibus   et  ceteris    ornamentis,  tarn  quae  ad  capellam  pertinent 

10  quam  quae  ad  aulam,  pro  festis  maioribus  et  aliis  anni  sollemnita- 
tibus :  ea  vero  quae  quotidiauo  usui  necessaria  sunt  magister  ipse 
curet  loco  aliquo  tuto  custodiri.  Sint  etiam  in  eodem  thesaui'ario 
scrinia  qua^dam,  in  quibus  cliartas,  litteras  patentes,  confirmationes, 
evidentia.s,  indenturas,  obligationes  et  cetera  munimenta  ad  dictum 

1 5  collegium  spectantia,  inventarium  quoque  eoiiim  omnium  atque 
oi'iginalia  statu ta  recondi  volumus.  Erunt  praetei'ea  cuiusque 
cistae  tres  serae  cum  tribus  clavibus  diversarum  fabricarum;  qua- 
rum  primam  magister  ipse  servabit  sive  eius  locum  tenens,  secun- 
dam  senescallus,   et  tertiam  cu«tos  cistae  communis;    de  qviorum 

20  officiis  dicemus  postea.  Volumusque  et  statuimus  quod  istai'um 
rerum  quas  supi-a  enumeravimus  nihil'  cuiquam  mutuetur  aut  im- 
pignoretur  ullo  modo.  Et  si  quando  ad  usum  collegii  necessarium 
efFerendae  sunt,  prius  inde  schedula  conficiatur  per  manus  reci- 
pientis,  quae  intra  cistam  communem  i-emanere  debet  donee  rursum 

2  5ips8e  eaedem^  res  integrae  restituantur ;  quod  proximo  die  fieri 
volumus  post  illarum  necessarium  usiim.  Singulis  etiam  noctibus 
ianuas  omnes  et  ostia  collegii  ab  hora  octava  in  hieme  et  ab  hora 
novena  in  aestate  magister  sive  locum  ipsius  tenens  obserare  cu- 
rabit,  et  clavcs  eorum  singulas  ad  se  deferri. 

30  [CAP.  VIII.] 

De  Mayistri  Stijyendio. 

ET  nc  tot  labores  iucassum  a  magistro  ipso  et  absque  emolu-    Master  to  re- 
mento  subeantui',  volumus  et  statuimus  quod  magister  sive    £6.  is*,  id. 

,,..  ,...  ..  as  stipend, 

custos  collegu  praedicti  quisque  pro  tempore  suo  suscipiet  pi-o  ad-   20.?.  foriivery, 
35  ministratione  sua  praeter  communas  hebdomadarias  et  vestituram    *"""»• 
annuam  sex  libras  decem  et  tres  solidos  ac  denarios  qiiatuor  dum- 
taxat  ad  quartas  anni  quatuor  consuetudinarias  aequis  portionibus 
1  nihilque  MS.     See  Stat.  Chr.  c.  8.  2  gadem  MS. 

3a 


CAP.  VII. 
DE  TUTA 
KERUM 
CUSTODIA. 

Common 
chest  in  the 
trt'iisury  con- 
taining all 
the  college 
money,  toge- 
ther with  a 
little  chest 
for  the  com- 
mon seal. 

Other  chests 
in  the  trea- 
sury for 
jewels  and 
ornaments  of 
chapel  and 
hall  not  in 
common  use. 

Ornaments 
in  daily  use 
to  he  kept 
by  master. 
Boxes  con- 
taining char- 
ters, letters 
patent,  cou- 
tirmations, 
evidences, 
bonds,  with 
a  general 
inventory  of 
the  same  and 
the  original 
statutes. 

Three  keys  of 
each  chest ; 
for  master, 
for  steward, 
and  for 
keeper  of 
common 
chest. 

Against  lend- 
ing <ir  pawn- 
ing any  of 
the  things 
above  named. 
Note  to  be 
kept  of  ves- 
sels, &c. 
taken  out  for 
college  use. 

Gates  to  be 
locked  at 
8  p.  M.  in 
winter  and 
P  in  summer, 
and  keys  to 
be  taken  to 
master. 


358 


33tsf)op  jFisttr's  Statutes.     (151 6) 


CAP.  VIII. 
DE  MAGIS- 
TRI  8TI- 
I'ENDIO. 

Any  number 
of  benefices 
mav  be  beld 
witli  raaster- 
sliip. 

The  present 
master,  Alan 
Percy,  to 
receive  £20 
as  yearly 
stipend. 


Under  future 
masters  the 
remainder  of 
the  £20,  after 
the  10  marks 
(£6.  ns.  id.) 
shall  have 
been  paid 
as  their  sti- 
pend, to  JJO 
to  fellow»  or 
scholars. 


ei  persolvenda.s,  pro  vestitui-a  autem  annua  singulis  annis  viginti 
solidos,  pro  communis  vero  hebdomadariis  denarios  duodecim  sin- 
gulis hebdomadis.  Licebitque  eidera  beneficia  et  promotiones 
quotquot  legitime  assequi  poterit  quam  diu  fidelis  fuerit  et  diligens 
in  collegii  administratione  et  statutorum  eiusdem  observatione  5 
prtetcr  magistratum  ipsum  possidere.  Viro  rursum  egregio  qui 
nunc  est  collegii  magi.ster,  Alano  scilicet  Percy,  quique  et  germa- 
nus  frater  est  honorandi  comitis  Northumbrorumi,  supra  com- 
munas  hebdomadarias  viginti  libras  concedimus  annuatim  ad  sin- 
gulos  anni  terminos  jequis  portionibus  percipiendas,  quam  diu  ille  10 
magister  fuerit  et  collegii  statuta  tam  quoad  se  quam  quoad  alios 
curaverit  observari;  sic  tamen  ut  hoc  stipendio  et  dictis  communis 
ac  vestitura  sit  contentus.  Cetei'um  postquam  ille  magistratum 
quociimque  modo  dirniserit,  neminem  aliiam  ex  futuris  magistris 
pensionem  tan  tam  assumere  permittimus,  sed  quod  residuum  fuerit  I  5 
ex  illis  viginti  libris  supra  portionem  superius  magistro  limitatam 
in  augmentum  aut  sociorum  aut  discipulorum  verti  iubemus. 


Vice-master 
to  be  named 
by  master. 


When  the 
nuuitership  is 
vacant,  the 
senior  fellow 
fhall  net  as 
vice-master. 

Vice-master 
not  to  hold 
elections  of 
fellows  or 
scholars,  nor 
to  seal  any 
letters  with 
the  common 
seal,  except 
such  as  relate 
to  the  present- 
ation of  the 
master  elect. 
Vice-master 
not  to  receive 
payments  for 
the  college 
during  tho 
vacancy ;  but 


[CAP.  IX.] 
De  Magistri    Vicario. 

CUM    autem    magistro   permiserimus   aliquamdiu    a   pi-aedicto  20 
collegio  abessc,   a?quum  est  ut  de  admiuistratore  aliquo  in 
ipsius  absentia  provideatur.     Volumus  igitur  et  statuimus  quod 
sive   abscnte    magistro    seu   magistratu    ipsius    vacante   sociorum 
aliquis  semper  admiuistret;   in  absentia  quidem,  quern  magister 
assignare  voluerit,  quem  etiam  nominatum  in  pnesentia  sociorum  2  5 
iurari  volumus  ad  officium  illud  absente  magistro   diligenter  et 
fideliter  exercendum ;  in  vacatione  vero  ille  socius  qui  iuxta  ad- 
mi  ssionem  senior  fuerit.     Vicariam  auctoritatem  uterque  obtineat 
tempore  suo  et  tam  in  sociis  congregandis  quam  in  consiliis  trac- 
tandis  ob  utilitatem  et  honorem  dicti  collegii  prajsideat  ac  primus  30 
sit,  illique  taiupiam  magistro  pareatur,  hoc  excepto  quod  neuter 
corum  electiones  faciat  uUas  aut  sociorum  aut  discipulorum,  neque 
litteras   alias'   sigillo  communi  consignet  et   assignatas  cuiquam 
ti-adat,  prajter  eas  dumtaxat  quoe  ad  magistri  electi  prajsentatio- 
nem  attinent.     Socius  item  ipse  senior  tempore  vacationis  de  re-  o  K 
ditibus  collegii  recipiendis  aut  debitis  aliis  non  se  intromittat ;  ae<.l 

'  Northhamhumbronim  MS.  noted  witli  a  -f  in  niarg. 
!"    alijs  MS. 


aafs^op  iPisl^ct's  Statutes.     (151 6)  359 

per  maiorem  jDartem  sociorum  ex  universo  numero  quispiam  eli-      cap.  ix. 


DE  MAGIS- 
TRI  VICA- 


gatur,  cui  curse  erit  de  rebus  eiusmodi  collegio  respondere  et  de 
necessariis  omnibus  providere  interea,  donee  magister  nevus  electus  R'o. 
fuerit  et  admissus.  l^Slli^y 

a  majority  of 
the  whole 
body  for  the 
purpose. 


[CAP.  X.] 
De  Qualitate  novi  Custodis  eligendi. 


Qualities  of 
master. 
Master  elect 


CAPUT  ceteris  membris  congeneum  esse  eisdemque  providere 
et  opem  ferre  diligenter  oportet.     Statuimus  iccirco  ut  nemo 
in  futurum  pro  magistro  aut  custode  eligatur  ad  prsediclum  colle- 

lOgium  gubernandum,  nisi  quern  socii  probabiliter  speraverint  fide,  j^p^^at"' 

iudustria  et  studio  diligenti  rem  domesticam  eiusdem  collegii  ad-  SiedthTo''- 

ministraturum,  statuta  nostra  observaturum,  bona,  terras,  posses-  M^.^dTfTrcef 

siones,  libertates,  privilegia  et  ius  unumqiiodque  eiusdem  pro  suis  fn  possession 

viribus  tutaturum ;   quodque  sit  in  sacra  tlieologia  baccalaureus  aVenence  ^ 

1  =)  aut  doctor,  aut  ad  minus  eiusdem  sacrse  theoloeiae  studio  fuerit  to  meet  the 

...  .  ...  calls  of  his 

deditus  post  suscept\im  magistratum  in  artibus,  quique  aut  pro-  office. 

motus  ad  tarn  amplum  beneficium  fuerit  aut  verisimiliter  promo-  chc^e'nfrom 

vendus,  ut  posset  magistratum  tantum  cum  laude  gerere.     Si  quis  fellows,  if  aliy 

, .      .  .  •,  .  1 .     .  1  J    •     ,         •  .of  them  be 

eiusmodi  vir  cui  nsec  omnia  quae  diximus  adsunt  inter  ipsos  socios  found  compc- 

,  .  ,  ,  tent ;  t)ther- 

20  queat  reperiri,   eundem  in   Domino  praecepimus  eligendum;    sin  wise  from 

minus,  tunc  eiusmodi  aliquis  quseratur  ex  universo  illorum  numero  «>•  in  the  last 

'  IT.  resort  from 

qui  ante  eiusdem  collegii  socii  et  collegse  aliquando  fuerunt :  quod  s'iy  at'iar^e 
si  neque  apud  illos  talis  idoneus  haberi  possit,  ex  tota  saltern  Can- 
tabrigise  universitate  eiusmodi  quispiam  reperietur,  quem  turn  eligi 

2  5  debere  statuimus  in  magistrum  et  custodem  collegii  antedicti. 


E 


De  necessario  antecedentibus  Electionem. 
T  quoniam  non  decet  collegium  aliquod  acephalum,  id  est  sine  when  a  va- 

...  cancy  occurs, 

capite,  esse,  iccirco  statmmus  ut  quando  et  quoties  hic  ma-  the  senior 

^  _  _  ,  fellow  in  resi- 

eistratus  vacaverit,  quomodocunque  id  fiet,  tunc  proximo  die  post-   dence  shall 

°  '    '■  .  -^as  \ice-mas- 

OQ  quam  hsec  res  innotuerit,  scholaris  ille  socius  qui  inter  ceteros  tum  tf,g'fg[Jo^"® 
domi  prsesentes  senior  in  admissione  fuerit  illis   convocatis  rem  day^^notke 
aperiat.     Et  si  qui  absentes  fuerint,  illomm  adventus  expectetur  «on'of'a'new 
per  dies  decem,  admonitioque  de  vacatione  prsedicta  ac  de  die  et  '""^''"■■ 
hora  electionis  futurse  in  schedula  publicetur  maiori  ostio  capellse 

3  5  eiusdem  collegii  per  eosdem  dies  decem  continue  affixa,  ut  sic  etiam 
his  qui  abfuerunt  intra  idem  tempus  res  eadem  possit  innotescere ; 
neque  alio  ullo  modo  absentes  admoneri  volumus  de  vacatione 
dicta  neque  ad  futuram  electionem  vocari.     Transacto  igitur  die 


360 


9t}isf)op  Jp{sl)fr's  Statutes.     (151 6) 


CAP.   X. 

[dk  magis- 

Till  ELEC- 
TIOXE.] 

On  the  day 
of  election  a 
mass  of  the 
Holy  Oliost 
to  Ik;  cele- 
biated  at 
8  a.  m..  and 
the  statute 
'  de  qualitate 
custodis '  to 
be  read. 

Electors' 
oath. 


(Iccima  pest  aguitam  vacationem  pi-nedictam,  mane  ante  lioram 
octavam  diei  electionis  scliolares  omnes  tam  discipuli  quam  socii 
congregentur  in  capella  piwdicta,  illicque  ad  mandatum  illius  socii 
qui  iiixta  admissionem  senior  fuerit  miasa  priniuni  de  Spiritu 
Sancto  celebretur  sollemniter  et  devote.  Qua  finita  et  ceteris  om-  5 
nibiis  prteter  scliolares  ipsos  socios  exclusis,  senior  pranlictus  palani 
leget  illis  auscultautibus  statntum  nostrum  '  de  qualitate  custodis 
eligendi.'  Quo  lecto,  idem  inspectis  et  tactis  sacrosanctis  Dei 
Evangeliis  iuramentum  prtestabit  in  his  verbis.  "  Ego  N.  T. 
Deum  testor  et  ha-c  sancta  Dei  Evangelia,  me  in  hac  electione  10 
magistri  nunc  fienda  tenorem  liuius  statuti  nuper  lecti  fideliter  et 
integi'e  .servaturum,  et  ilium  pi-o  magistro  future  nominatunim, 
quem  hoc  statutum  significare  et  describere  mea  con.scientia  aper- 
tius  iudicabit,  omni  illegitima  afFectione,  timore,  odio,  spe  et  amore 
postpositis."  Quod  iuramentum  et  ceteri  omnes  pi-sestabunt,  alter  1 5 
post  alteram,  quisque  in  ordine  siio.  Et  eandem  iuramenti  for- 
mam,  quoties  electionem  ipsam  denuo  attemptaverint,  semper 
antequam  ipsam  aggrediantur  a  singulo  quoqiie  sociorum  prsestari 
volumus. 


Si  poterint  unanimlter  in  aliquem  unum  consentire.  20 

Scrutiny.         T)OSTQUAM  liuiusmodi  iuramentum  ab  unoquoque  sociorum 
-L     prsestitum  fuerit,  volumxis  quod  duo   ex   niaxime  senioribus 
sociis  tum  in  villa  prsesentibus  scrutinio  praesint,  et  ceteri  per 
ordinem  socii  singuli  tam  suum  quam  eligendi  nomen  in  schedula 
He  whom  sill   scribant,  scriptamque  tradant  dictis  duobus  sociis.     Quod  si  tunc  2  5 
inSty""'    P^^'  viam  Spiritus  Sancti  concordibus  animis  nemine  dissidente  in 
be'tj^iuired      qucmpiam    eiusmodi   virum    consenseriut,  qualis   in  statuto  ante 
master.  lecto  descriptus  est,  aut  si  maior  pars  omnium  super  aliquo  eius- 

modi consenserit,  volumus  et  statuimus  quod  is  absque  mora  nullo 
prorsus  ordinai-ii  aut  visitatoris  aut  patroni  cuiuscunque  aut  alte-  oq 
rius  demum  cuiuslibet  iurisdictionem  ordinariam  prsetendentis 
petite  consensu,  per  seniorem  socium  magister  et  custos  collegii 
eiusdem  pronuntietur  in  his  verbis.  "  Ego  N".  N.  senior  et  prav 
sidens  huius  electionis  unanimi  consensu  maioris  partis  omnium 
sociorum  eligo  in  magistrum  et  custodem  collegii  huius  egregium  35 
virum  N".  N."  Qua  pronuntiatione  factfl,  mox  illius  a.ssensio,  sive 
prsesens  sive  absens  fuerit,  expetatur  quam  primum  fieri  poterit. 
Et  si  quidem  assenserit,  Deo  gratije  agentur,  atq\ie  is  pro  magistro 
et  custode  clocto  habeatur ;    sin  recusaverit,  ilico  ad  alterius  elec- 


33i's5op  ipister's  Statutes.     (151 6) 


361 


tiouem  omnes  iterato  conveniant,  servata  in  omnibus  et  reiterata 
forma  priori. 

De  Scrutatorihus  eligendis,  si  forte  maior  pars  de  aliquo  uno 
Magistro  eis  prceficiendo  non  consenserit. 

5  O  TATUIMUS  etiam,  si  forte  nequeant  intra  biduum  omnes  ant 
kJ  saltern  maior  pai'S  concorditer  in  iinum  aliquem  eligendum 
convenire,  quod  tunc  per  maiorem  partem  totius  numeri  omnium 
sociorum  duo  ex  eisdem  sociis  assignentur,  alter  de  tribus  iuxta 
admissionem  suam  senioribus,  alter  de  tribus  minoribus,  qui  vota 

10  tam  sua  quam  ceteroriim  omnium  examinabunt,  pro  nominandis 
quinque  aut  septem  personis  ex  toto  numero  sociorum  magis  ido- 
neis,  quibus  ceteri  vota  sua  pro  future  inagistro  eligendo  compro- 
mittant;  sic  quod  in  ilia  nominations  hi  qui  de  aliis  fuerint  comi- 
tatibus,   quam   de   illis  novem   qui  trans   Humbrise   flumen  sunt 

1 5  inferius  memorandi,  medietatem  non  excedant.  Haecque  fieri  om- 
nino  volumus  intra  septem  dies  a  primum  temptata  electione,  sub 
poena  periurii  his  qui  obsistunt  incurrenda;  simulque  et  eorum 
suffragia,  si  qiii  eiusmodi  fuerint,  ipso  facto  suspensa  sint.  Hi 
vero  sic  nominati,  mox  in  couspectu  omnium  tactis  Sanctis   Dei 

20  Evangeliis,  iurabunt  se  designaturos  magistnim  aliquem  idoneum 
iuxta  statutum  '  de  qualitate  novi  custodis  eligendi.'  Quo  iura- 
mento  prsestito,  ille  in  quem  maior  pars  illorum  quinque  aut 
septem  consenserint  pro  magistro  collegii  habeatur,  et  pro  vero 
electo  pronuntietui',  iuxta  modum  in  priori  statute  descriptiun. 

2o      De  Socio  revertente  ad  Collegium  j)ost  inchoatam  et  nondum 
perfectaDi  Electionem. 

ET  ne  litis  aut  schismatis  alicuius  in  electione  fienda  forte 
sumatur  occasio  ex  spe  alicuius  socii  redituri  tunc  forte  ab- 
sentia, statuimus  quod  nemini  sociorum  revertenti  post  semel  in- 
30  choatam  et  nondum  consummatam  electionem  licebit  suffragium 
dare  in  eadem,  nisi  ante  tactis  Sanctis  Dei  Evangeliis  iuraverit  se 
ad  nullius  preces  aut  i)rocurationem  revertisse  \it  vocem  esset  in 
eadem  electione  collaturus.  Quod  iuramentum  si  prsestiterit,  ad- 
mitti  ilium  volumus  ad  suffx'agium  suum  conferendum. 

35  De  subsequentibus  Electionem. 

ELECTO  et  pronuntiato  novo  custode,  mox  littei'ae  inde  confi- 
ciantur  et  sigillo  ipsius  collegii  consignentur.     Quas  quidem 
litteras  simul  et  electum  ilium  (quoad  primum  fieri  poterit)  socii 


CAP.  X. 
[de  MAGI8- 
TRI  ELEC- 
TIONE.] 


In  case  of 
di8<igree- 
ment  tive  or 
seven  fellows 
to  be  eleeted, 
who  shall 
appoint  the 
master. 


Rights  of 
nine  northern 
counties 
guarded. 


A  fellow 
coming  into 
residence 
pending  the 
election  shall 
not  vote,  un- 
less he  first 
make  oath 
that  he  has 
ncit  returned 
upon  solici- 
tation for  the 
purpose  of 
voting. 


362  ^tsliop  §i%f)tx'%  Statutes.     (151 6) 


CAP.  X. 
[DE  MAGI3- 
TRI  ELEC- 
TIONE.] 

Chancellor 
or  vicc-clian- 
ccUor  shall 
admit  the 
new  master; 
wlio  shall 
frive  bonds  to 
the  heads  of 
King's  and 
Corpus 
Christi  col- 
leges. 

If  the  master 
Is  refused 
admission,  he 
shall  take  the 
master's  oath 
(c.  11)  before 
the  fellows. 


Master's  oath. 

I  will  admi- 
nister the 
nfl'iiirs  of  the 
college  zea- 
lously and 
honestly. 


I  will  not 
favour  or 
WTong  any  of 
the  fellows. 


I  will  cor- 
rect and 
punish  lM>th 
fellow»  and 
scholars  as 
the  statutes 
direct,  ap- 
pealing, if 


duo  seniores,  ceteris  etiam  omnibus  per  eosdem  convocatis,  cancel- 
lario  miiversitatis  seu  vices  eius  gerenti  praesentent  confirmandum. 
In  cuius  prsesentia  inramentum  quod  inferius  describetur  prresta- 
bit,  atque  etiani  duas  litteras  obligatorias  sui  iuxta  formam  itidem 
inferius  descriptam  suo  sigillo  et  nominis  sui  subscriptione  ipso  5 
eodem  tempore  consignabit,  consignatasque  sua  manu  tradet, 
alteras  praeposito  seu  ■vdceprseposito  collegii  Regii,  alteras  magistro 
sive  pi-sesidenti  collegii  Corporis  Christi  Cantabrigise.  Quod  si 
cancellarius  neque  ipsius  vicegerens  haec  fieri  dignabitur  coram  se, 
electus  ille  nihilominus  custodiam  et  prpefecturam  collegii  eiusdem  10 
assequatur  absque  alia  ulla  confirmatione,  si  tamen  supradicta 
coram  sociis  domi  effecerit,  cancellario  ut  dictum  est  aut  vicecan- 
cellario  recusante.  Verum  tamen  electum  ilium  de  bonis  collegii 
nihil  penitus  administrare  volumus,  nisi  ante  aut  cancellario  aut 
eius  A^ces  gerenti  pi-sesentatus  fuerit,  atque  etiam  coram  ipso  aut  1 5 
domi  saltem  coram  sociis  ipso  recusante  iuramentum  subsequens 
prsestiterit,  et  demum  litteras  illas  obligatorias  consignaverit  con- 
signatasque tradiderit  sua  manu  duobus  ante  nominatis;  alioqui 
electio  ij)sius  facta  ipso  iure  nuUius  roboris  esto,  sed  alius  quis- 
piam  eligatur  qui  prsedicta  omnia  sit  facturus.  20 

[CAP.  XI.] 

Forma  luramenti  a  Magistro  statim  jyost  eius  Electionevi 
prcestandi. 

MAGISTRI  sive  custodis  electi  iuramentum  his  verbis  fieii 
volumus  et  statuimus.  "  Ego  N.  N".  Deum  testor  et  haec 
sancta  ipsius  Evangelia,  me  collegium  Sancti  Johannis  Evangelistse,  25 
cuius  sum  nunc  electus  magister  et  custos,  diligenter  et  fideliter 
administraturum  iuxta  vires  et  industriam  meam,  parique  modo 
illius  bona  omnia,  terras,  tenementa,  possessiones,  reditus  spiritu- 
ales  et  temporales,  iura  et  libertates  et  privilegia,  ceterasque  res 
universas  tam  mobiles  quam  immobiles  cuniturum,  neque  eas  aut  30 
quamlibet  earum  in  privatam  utilitatem  meam  conversurum,  am- 
plius  quam  statuta  mihi  permittunt.  Non  ero  fiictiosus,  uni  soci- 
orum  plus  favens  quam  altcri  contra  iustitiam  et  caritatis  amorem, 
neque  illorum  alicui  gi*avamina  aut  molestias  iniustas  iuferam, 
Correctiones  prjeterea  et  punitiones  et  reformationes,  tam  schola-  ok 
rium  sociorum  quam  discipuloruin,  quoties  et  quo  loco  eas'  fieri 
conveniet  iuste  exequar,  omnium  pei-sonarum  acce])tione  post- 
habita,  aut  per  meipsum,  aut  per  alios  saltem  exequi  faciam  iuxta 
'  cis  MS.     See  p.  786,  1.  20. 


a3isi)oi)  Jpis|)ci's  xtatutES.     (1516)  363 

ordinationes  et  statuta  per  Johannem  RofFenscm  ei)iscopum  no-     ^''^^-  ^'• 

*  FORMA  lU- 

mine  executonxm  JMargai-etse  quondam  comitLssse  Richmondise  et  ramenti  a 

Darbiae  pro  antedicti  collegii  giibernatione  iam  edita  sive  in  poste-  magistro 

1  /~\         1       •    •  11"  /»  ST  ATI  M 

rum  edenda.     Quod  si  ipse  ob  aliquem  forte  casum  nequivero  cor-  post  eius 

S  rectionem,  punitionem  et  reformationem  debitam  facere,  tum  ant  electio- 

1  •     -1     T-ii-  •  n        ••  •  •  1        ••  NEM  PR^- 

domini     Eliensis  ant  cancellaru  universitatis   seu  vicecancellarii  standi. 

opem  efficaciter  imi^lorabo,  quatenns  iuxta  colleffii  statuta  refor-  needful,  to 

^  .  .  .  .  thechancel- 

matio   quam   primum  fiat.     Item  quod  in  electionibus  tarn  soci-  lor  or  visitor 

^  i^  1  for  support. 

orum  quam  discipulorum  quibnscunque  futuris  eiusmodi  dumtaxat  in  elections 

I O  enitar  eligi  quos  iuxta  condiciones  et  qualitates  in  statutis  descrip-  regard  to 

.  .  merit  alone. 

tas  idoneos  reputavero  et  magis  proiecturos  ad  honorem  et  utilita- 
tem  collegii  antedicti,  postpositis  omnium  personarum  aut  patriie 

acceptione  amoreque  et  odio  ac  metu   preceque  ac  pretio.     Ad  Jjg^utef^. 

hfec  si  ob  aliud  forte  negotium  quam  quod  ad  computum  spectat  senfore^and 

1 5  inter  me  et  septem  seniores  controversia  nata  fuerit  quae  non  posset  ™pf guch'as 

])er  aliquos  liuius  collegii  socios  intra  septem  dies  sopiri,  quod  tunc  lfmptl\tT' 

t  ,  •    .  11       ••   ntx.    •  J.-  •      •!  •       1  the  Qccision 

curabo  ut  magister  collegu  (Jhristi  una  cum  sex  senionbus  eiusdem  of  the  master 

litem  banc  suo  arbitratu  dirimat  quam  primum,  quorum  arbitrio  of  ch?St's" 

et  ordinationi  aut  maiori  parti  eorum  parebo  penitus.     Nullas  in-  j  ^.^^■^  ^^^ 

20  super  extortas  dictorum  statutorum  expositiones  per  quern cximque  fn^rpret^a-^** 

factas  admittam,  aliter  quam  sensus  apertus  eorum  permittit  et  gututes.""^ 
mea  conscientia  magis  conformem  iudicabit  animo  conditoris  eorun- 
dem.     Statuta  quoque  alia  posterius  edita  per  magistrum  pro  qui- 

busdam  sociis  et  discipulis  sustentandis  iuxta  tenorem  iuramenti  lat'ng To'pri- 

2  5  per  magistrum  et  socios  prsestiti  Johanni  Roifensi  episcopo,  Hen-  Jions."""**^ 
rico  Edial  quondam  archidiacono  Roffensi,  Johanni  Repplingham 
in  sacra  theologia  doctori,  Roberto  Dokket  in  eadem  baccalaureo, 
et  Marmaduco  Constable  equiti  aurato, — haec  et  statuta  omnia  et 
ordinationes  universas  per  prsedictum  Johannem  Roffensem  editas 

30  et  edendas  pro  virili  mea  enitar  tam  a  meipso  quam  ab  aliis  integre 

inviolateque  observari.     Neque  dispensationem  aliquam  adversus  i  win  not 

eadem  statuta  aut  ordinationes  aut  eorum  aliquod  impetrabo,  nee  dispensation 

from  this 

ab  aliis  aut  curabo  aut  patiar  impetrari,  neque  impetratam  accep-  oath  or  from 

tabo  ullo  modo,  sed  in  vim  pacti  renuntio  penitus.     Secreta  insu-  i  win  not 

o  c  per  collegii  nemini  pandam,  nihilque  in  quo  eidem  aliqua  aut  com-  iJg" secrets! 
modi  aut  honoris  accessio  fieri  posset  impediam,  sed  contra  pro 

viribus  procurabo.     Ad  hsec  non  ero  delator  aut  oblocutor,  neque  ^  bac'm  ^* 

odia  aut  discordias  seminabo,  sed  neque  contumeliosus  ero  cuiquam  country 

aut  ob  patriam  aut  ob  genus  aut  ob  cetera  eiusmodi ;  partialitates  country,  or 

40  odiosas  non  fovebo,  comparationes  superbas  quantum  in  me  fuerit  ciaw.'ifor"^' 

otherwise 
^  domino  MS. 


I  will  ob- 
serve the 


364 


33fsf)op  Jpis!)cr's  Statutes.     {151 6) 


CAP.  XI. 
FORMA   lU- 
RAMENTI  A 
MAGI8TK0 
STATIM 
POST  El  US 
ELECTIO- 
NEM  PR/E- 
STANDI. 

breed  strife 
in  the  col- 
lege. 

I  will  not 
plot  against 
the  college 
or  any  mem- 
ber of  it. 

If  I  shall 
be  st;itutably 
deprived,  I 
will  quietly 
submit. 

I  will  sur- 
render the 
college  pro- 
perty unin- 
jured on 
vacating  my 
utHcc. 


cvitabo  penitiis.  Nulla  conventiciila,  conspirationcs,  pactionesve ' 
aliquas  adversus  coUegii  statuta  seu  adversus  statum,  commodum 
aut  honorem  eiusdein  aut  socium  aliquem  ii).sius  collegii  faciam  aiit 
fieri  conabor,  nee  demiun  ea  facientibus  aut  conantibus  auxilium 
aut  favorem  prsebebo.  Quod  si  fovte  contingat  ob  transgressionem  5 
alicuius  dictorum  statutoiixm  me  amoveri,  neminem  ex  amotoribus 
molestabo  aut  inquietabo,  neque  conseiitiam  ut  ob  earn  catisam 
ullo  modo  molesteutur  aut  iuquietentur,  actione,  appellatione,  aut 
magnatum  littens  precibusve,  sed  mea  sponte  acceptabo  quicquid 
illi  decreveriut  contra  me,  et  omni  alteri  appellationi  aut  iuris  10 
lemedio,  prseterquam  quod  statuta  permittunt,  peuitus  et  in  vim 
pacti  renuntio.  Et  postquam  ita  fiiero  amotus  aut  quocunque  alio 
inodo  officium  reliquero,  bona  collegii  per  me  aut  meos  rece2)ta 
curabo  ad  commodum  collegii  officiariis  eiusdem  restitui  intra  quin- 
decim  dies  hac  mese  manus  subscriptione.  Haec  omnia  et  singula  1 5 
fideliter  adimplebo  quatenus  me  Deus  adiuvet  et  hsec  sancta  ijjsius 
Evangelia." 


The  master 
binds  himself 
in  £200  to 
the  heads 
and  fellows 
of  King's  and 
Christ's  col- 
leges, in  case 
he  shall  ac- 
cept a  dispen- 
sation. 


[CAP.  XII.] 
Forma  et  Conclicio  Ohligationis  qua  Magister  sive  Gustos  ohligabitur. 

""VTOVEmNT  universi  per  prjesentes  me  N.  N.  teneri  et  firmi-  20 

-L  1  ter  obligari  N.  N.  prajposito  collegii  Eegalis  Cantabrigise  et 
sociis  eiusdem  collegii,  ac  N.  N.  magistro  sive  custodi  collegii  Cor- 
poris Cliristi  Cantabrigian  prsedictoe  in  ducentis  libris  bonje  et  legalis 
monetae  Auglise  solvendis  eisdem  N.  N.  et  N.  N.  aut  eorum  certo 
attornato  vel  certis  attornatis  ad  festum  Paschte  proximo  futurum  25 
post  datani  prjesentium.  Ad  quam  q\iidem  solutionera  bene  et 
fideliter  faciendam  obligo  me,  lieredes,  executores  meos  et  assigna- 
tos  meos  per  jji'ciesentes  sigillo  meo  sigillatas  et  manu  mea  cou- 
scriptas.     Dat.  die  &c. 


THE  condicion  of  this  obligation  i.s  suche,  that  if  the  within  30 
boundcn  N.  N.  now  chosyn  to  be  maister  of  the  colage  of  seint 
lohns  in  Canibrige,  by  hym  self  or  by  any  other  meane  parson, 
directely  or  indirectly,  pursew  or  obteyne  eny  dispensacion,  inter- 
j)retacion  or  lycence  contrary  to  his  othe  made  concernyng  the 
maistership  of  the  said  Colage,  or  to  any  parte  of  the  same,  or  vse"3  5 
any  suche  (Us2)ensacion  inter])retacion  or  lycence.  Or  if  it  fortune 
liyni   accortlyiig  to  the  statutes  of  the  said  Colage  to  be  depriued 

1  vol  MS. 


a3isf)op  Jpisbtr's  Statutes.     (151 6)  365 

of  his  saide  office,  if  lie  than  fro  the  said  depriuacion  or  frome  any  cap.  xir. 

FORMA  ET 

acta  conceruyng  the  same  prouoke  or  api)eale  or  vex  or  troxible,  condicio 

in  the  law  or  owte  of  the  lawe,  by  hym  self  or  by  any  other  meane  obliga- 

n      1  •  1    y-(    n  1  r  n  1  1      i  TI0NI8  QUA 

parson  oi  the  said  Collage  or  any  parte  theror  lor  that  cause,  tliat  magisteb 

5  than  this  obligacion  shall  stande  in  his  full  strenght  and  vertewe."  ^^^^  <^^^" 

°  °  TOS  OBLI- 


GABITUB. 


[CAP.    XIII.] 

De  I'raditione  Kerum  in  Custodiam  Magistri  admissi. 

CONVENIT    etiam   ut   postquam'    hoc   iuramentum   majjister   The  fellow 
^  ^  .,  .  ®  who  has 

electus  liraistiterit,  nniversa  collegii  bona  ei  tradantur  in  cus-   iictcd  as  mas- 

^-  '-'  ter  during 

10  todiam.  Volumus  igitur  et  statuimus  quod  socius  ille  cui  per  to'^^^IJ^a"'^^ 
maiorem  partem  sociorum  tempore  vacationis  rerum  omnium  ad-  u^sadminL- 
ministratio   et  custodia  credebatur  statim   post  hoc  iuramentum   new'master,'" 

...  .•■  .,  j.-i  ■Lx  and  to  sur- 

prsestitum  eidem  magistro  veracem  et  integrum  praebeat  compu-  render  to  him 

turn  de  rebus  collegii  universis  per  se  administratis,  thesaurum  funiiture,^ 
1 5  universum,  iocalia  omnia,  ornamenta  et  mimimenta  qu?ecunque  ad 
dictum  collegium  pertinentia  illi  aperiat  et  tradat  iuxta  tenorem 
statutorum  custodienda,  sociis  omnibus  convocatis  ad  hoc  et  maiori 

parte  saltem  eorum  tunc  prsesente.     De  quibus  universis  magister  New  master 

^  ...  "to  make  an 

ipse  novum  conficiet  inventarium  intra  dies  quatuor ;  quod  post-  "',|f "  g^J^jP'^ 

20  quam  a  sociis  omnibus  perlectum  fuerit  et  probatum,  mox  in  ali-  "'t"re,  &c. 
quo  scriniorum  ad  hoc  deputato  intra  collegii  ipsius  thesaurarium " 
recoiulatur. 

[CAP.  XIV.] 
De  Magistri,  si  res  exigat,  Amotione. 
2  =»  /^URANDUM  est  prseterea  ut  non  solum  idoneus  quispiam  in   a  careless  or 

'-'   I  '  ...  .  vicious  mas- 

\J   masfistrum  eligatur,  sed  etiam,  si  forte  idem  aberraverit,  mox   tor  to  be 

f  o  '  '  '  twice  warned 

aut  reformetur  aut  magistratum  suum  abdicare  cogatur.     Statui-   ^7  *''s  *e- 

c  *^  mors. 

mus  igitur  quod  .si  quis  magister  plurimum  negligens  fuerit  in  ad- 
ministratione  sua  et  in  his  quae  ad  ipsius  officium  pertinent,  aut  de 

30  inhonesta  conversatione  et  vitse  incontinentia  vehementer  suspec- 
tus,  tum  per  seniores  septem  aut  maiorem  partem  eorundem,  quo- 
rum in  hac  parte  conscientiam  quantum  possumus  dLsti-ictius  one- 
ramus,  primum  cum  omni  honore  et  caritate  admoneatur;  sique 
sic  emendaverit  sese,  bene  quidem  erit :    sin  minus,  iterum  per 

35  eosdem  admoneatur  quatenus  aut  resipiscat  ab  errore  suo  aut  pati- 
atur  COS  rem   visitatori  denuntiare.     Quod  si  neque  sic  seipsum 

1   "quam"  0111.  MS.  *  in  thesaurarium  MS. 

3b 


366 


i3isI)op  .-ffisijcv's  Statutes.     (1516) 


CAP.   XIV. 
l)E  MAGIS- 
TRI,   81  RES 
EXIGAT, 
AMOTIONE. 

ir  he  shall 
neglect  the 
K'coiul  warn- 
ing, the  insU- 
tcr  shall  be 
referred  to 
tlic  bisliop  of 
I'lly  who 
shiill  deprive 
him,  if  con- 
victed of 
lieresy,  trea- 
son, or  other 
heinous 
crime. 

If  the  college 
Fliall  not  ap- 
jjoint  a  suc- 
cessor to  the 
deprived 
master  within 
the  prescribed 
term,  the 
election  to 
lapse  to  the 
visitor 


Seven  se- 
niors. 


Tlieir  assent 
necessary  in 
any  import- 
ant changes. 


Quality  of 
seniors;  gra- 
vity, learn- 
ing, standing. 
Kightsof9 
northern 
counties 
guarded. 
Nomination 
of  seniors. 


Deputies  of 
absent  se- 
niors. 


reformaverit,  adiuramus  eos  per  viscera  Jesu  Christi  ne  rem  diu- 
tiiis  ])i-ocrastineut,  sed  reverendo  patri  domino  Eliensi  episcopo 
eoriim  visitatori  negotium  defcrant  quam  primum,  cuius  paterni- 
tatem  obtestamur  ut  cum  omni  maturitate  negotium  audiat  et 
definiat.  Et  si  magister  dictus  per  eius  inquisitionem  i-epertus  5 
fuerit  post  secundam  admonitionem  ei  per  maiorom  partem  septem 
senionim  factam  non  emenda,s.se  sese,  aut  si  de  haeresi,  de  laesa 
maiestate,  de  simonia,  de  usura,  de  periurio  coram  iudice  commisso, 
de  fui-to  notabili,  de  Lomicidio  volunturio,  de  incestu,  adulterio 
sou  fornicatione  maiiifosti.'^,  si  de  liorum  aliquo  aut  de  ullo  alio  10 
consimili  crimine  coram  dicto  visitatore  evidenti  probatione  cou- 
victus  fuerit,  tunc  j)er  euudem  visitatorem  magi.stratu  pi'ivetur  et 
omni  eius  emolumento.  Et  si  intra  tempus  per  statuta  ante  limi- 
tatum'  socii  ipsi  magistrum  alterum  non  elegerint,  visitator  ipse 
altcrum  assignabit  et  prseficiet.  I  5 

[CAP.  XV.] 
De  Septem  CoUegii  Seniorihns  et  eorum  Atcctoritate. 

POST  magistrum,  qui  capitis  in  hoc  nostro  corj)ore  vicem  obti- 
net,  seciuido  loco  pectus  .subicere  convenit  :  pectus  vero  quuni 
in  se  cor  et'  omne  guberuandi   corporis  consilium  contineat,  id  20 
septem  senioribus  attribuimus,  quibus  post  magistnim  maximam 
et  amplissimam    concedimus    auctoritatem.     Cum   his    magistrum 
omnia  ardua  et  arcana  collegii  negotia  conferre  et  tractare  volu- 
mus  priusquam  ceteris  publicentur*,    nihilque  quod  magni  pon- 
deris  et  momenti  fuerit  absque  horum  a\it  maioris  eorundem  partis  25 
auctoritate  et  assensu  ratum  esse  decemimiis.     Eos  ut  par  est  ex 
gravioribus,  prudentioribus,   doctioribus,   probatioi-ibus   et  secun- 
dum electionis  gradum  primoribus  designari  volunius,  verum  ita 
ut  neque  omnes  neque  minor  eorum  pars  ex  novein  dictis  comita- 
tibus  ad   eam    auctoritatem  assumantur.     Quoties  autem  aliquis  30 
huic  numero  subrogabitur,  magister  sive  eius  locum  tenens  cum 
his  qui  suporsuut  senioribus  pi'iestito  primitus  in  prajsentia  socio- 
nim  iuramento  de  prseferendo  quodam    ex  sociis    magis   idoneo 
alium  pro  seniors  nominabunt  quern  in  suis  conscientiis  duxerint 
aptiorcm,  atque  id  intra  mensem  post  quamlibet  vacationem  fieri  35 
volumus.     Quod  si  quispiam  eorum  o\)  aliquod  forte  negotium  diu 
!i  collegio  sit  abfuturus,  tunc  ilium  ex  consilio  magistri  sive  locum 

'  liinitata  MS.  noted  witli  a  +  in  inarg.  *  "  et"  oni.  MS. 

'  publicetur  MS. 


33isijop  jfisW^  Statutes.     (1516) 


367 


eius  tenentis  et  septem  seniorum  vicariiim  substituere  permitti- 
mus,  qui  dunx  ipse  abfuerit  auctoritate  eius  in  omnibus  fungatur. 
Et  quicquid  in  superioribus  statutis  de  septem  senioribus  diximus, 
id  ipsum  de  substitutis  in  illori:m  absentia  volumus  intelligi.  Ho- 
5  rum  vero  seniorum  unumquemque  per  Christi  crucem  obtestamur, 
ut  si  quando  viderit  aut  certo  intellexerit  aliquem  sociorum  aut 
discipulorum  otio  deditum  a\it  luxui,  et  negligentem  in  danda 
bonis  artibus  opera,  a\it  somnolentum  et  parum  intentum  Divinis 
officiis,  ilium  dulcibus  primum  hortetur  verbis,  ut  emendet  sese 

10  atque  ad  virtutis  et  conquirendse  doctrinae  tramitem  revertatur. 
Quod  si  blandam  socius  ille  aut  discipulus  nolit  exhortationem  ad- 
mittere,  severius  ilium  increpet  et  obiurgetur.  Et  si  neque  sic 
revocari  ad  emendam  poterit,  magistro  rem  denuntient,  ut  per  eum 
socius  admonitus  ab  improbitate  sua  resipiscat,  aut  tandem  a  col- 

I  5  legio  penitus  amoveatur.  Quam  rem  si  facere  neglexerint,  illorum 
in  Domino  conscientiam  oneramus. 


CAP.  XV. 
DE  SEPTEM 
COLLEGII 
SENIORI- 
BUS ET  EC- 
RUM  AUC- 
TORITATE, 

Seniors  to 
bring  idle  or 
vicious  fel- 
lows or  scho- 
lars before 
the  master, 
th.at  they 
may  he  ex- 
pelled. 


[CAP.  XVL] 

De  Duohus  Decanis,  qui  Magistro  tanquam  auxiliaria  brachia 

erunt. 

20  /^ETERUM  et  prseter  dictos  septem  seniores  magistro  itidem 
V.^  decanos  supponimus  duos,  qui  illi  tanquam  humeri  et  brachia 
suppetias  ferant,  ne  nimio  prematur  onere.  Hi  singulis  annis 
proximo  die  post  festum  Divi  Michaelis  per  magistrum,  sive  eius 
locum  tenentem,  et  maiorem  partem  septem  seniorum  eligentur, 

2  5  praestito  primitus  per  eos  iuramento  in  prsesentia  sociorum  omnium 
domi  praesentium,  qiiod  idoneos  ad  ea  officia  nominabunt  omni 
affectione  et  odio  postpositis.  Horum  rursus  officium  erit  singulis 
annis  infra  tres  dies  a  magno  totius  anni  computo  singula  collegii 
statuta  tam  sociis  quam  discipulis,  quos  omnes  integre  adesse  volu- 

30  mus,  aperte  et  distincte  legere,  prsemissa  quadam  exhortatiuncula 
de  horrendo  periurii  crimine  prorsus  evitando,  et  quaque  hebdo- 
mada  uniuscuiusque  termini  intra  capellam  collegii  duas  audix-e 
disputationes,  iunioris  unam  in  philosophia,  senioris  vero  in  theo- 
logia  alteram,   nisi  festi  sollemnitas  impediat,   id  est  nisi  mains 

o  e  duplex  festum  alterutra  die  celebretur,  et  nisi  numerus  scholarium 
in  theologia  citra  quaternarium  fuerit.  Et  ex  eorum  arbitrio  at- 
que moderatione  unicuique  in  eisdera  disputationibus  spatium  limi- 
tabitur  argumentandi  et  replicandi  aut  brevius  aut  prolixius,  ita 


Appointment 
of  the  two 
deans  (Sept. 

26). 

Their  office. 
They  shall 
read  the  sta- 
tutes in  cha- 
pel once  a 
year  in  the 
presence  of 
the  whole 
college. 

Two  disputa- 
tions in  cha- 
pel every 
week  during 
tenn  time ; 
one  in  phi- 
losophy, and 
one  in  theo- 
logy, to  be 
E resided  over 
y  the  junior 
and  senior 
dean  respec- 
tively. 

E.tceptions. 
Deans  to  re- 
gulate the 
length  and 
order  of  dis- 
putations. 


3G8  53isf)op  Jpisf)cr's  Statutes.     (1516) 


CAP.  XVI. 
DE  DU0BU3 
DECANJS. 

Fines  for  ab- 
Bence  from 
Divine  ser- 
vice 

Two  mo- 
nitors from 
among  the 
scholars,  wlio 
shall  mark 
those  wlio  arc 
absent  from 
the  chapel- 
service  or  dis- 
putations ; 
their  reports 
to  be  sent  in 
to  the  deans 
on  Fridays, 
and  by  them 
tomumni- 
cated  to  the 
master. 

Deans  to 
keep  dispu- 
tations and 
to  perform 
the  services 
in  their 
turn. 

Punishment 
of  negligent 
deans. 

When  the 
deans  keep 
acts,  the  se- 
nior of  the 
maniple  sliall 
moderate. 


Fines  to  be 
inflicted  by 
deans. 


Fellows  not 
l)erforming 
their  exer- 
cises in  duo 
course  to  be 
fined. 


lit  nemo  illiu.s  inaiiipuli  nou  aliquid  arguinentetiir.  Eosdern  etiam 
voluiiuis  sociorimi  in  Divinis  otticiis  celebraudis  uegligeutius  anuo- 
tare,  abseutii«  cuiuslibet  aut  tarditatis  causani  legitiniam  appro- 
bare,  delicta  mulctare',  monitoresque  duos  ex  discipulis  constituere 
qui  ceterorurn  discii)ulorum  tarditates,  absentias  et  neglectus  tarn  5 
quoad  Diviua  officia  (jiiam  quoad  scholastica  exercitameuta  forin.seca 
in  quibusdani  schedulis  iu.scribent,  quas  decanis  ipsis  singulis  die- 
bus  Veneris  cuiusque  hebdomadse  proponent  legendas,  lectas  autem 
ilico  magistro  aut  eius  locum  tenenti  tradant,  (luatenus  ex  eis  ma- 
gister  intelligat,  quis  discipulorum  larius  et  quis  crebrius  olfenderit.  I O 
Ceterum  decanos  ipsos  tarn  in  opponendo  quam  respondendo  atque 
in  Divina  celebrando  suos  etiam  ordines  observare  volumus.  In 
quo  si  quis  eoruni  deliquerit,  aut  nimiam  sociis  abessendi  licentiam 
concesserit,  aut  coiTectiones  iiiste  iufligendas  omiserit,  per  magis- 
trum  sive  eius  locum  tencntem  ipse  corrigatur.  Quoties  autem  1 5 
decanorum  alter  vel  oppositurus  fuerit  vol  re.sponsurus,  time  eius 
loco  prjeesse  disceptationi  volumus  ilium  qui  manipuli  ipsius  fuerit 
senior. 


[CAP.  XVII.] 
De  Mulctis  per  Decanos  cuiqiie  imjionendls. 


20 


ET  ne  quem  forte  severius  tractent,  eosdem  hoc  moderamine 
iiti  volumus.  Quoad  diviua  officia  })rimum,  socium  quemque 
])ro  uuaquaque  tarditate  mulctabunt  obolo  ;  pro  quaque  absentia, 
denario ;  i)ro  neglecto  cursu  et  ordine,  denariis  quatuor.  Quoad 
domesticas  disputationes,  socii"  cuiusque  tarditas  denario  mulcta-  25 
biturj  absentia  denai'iis^  quatuor;  neglectus  ordo  solidis  duobus. 
Discijjulus  quisque  pio  sua  tarditate  sive  in  Divinis  officiis  sive 
in  scholasticis  exercitamentis  forinsecis,  utpote  sopliismatibus  ]K)st- 
meridianis  in  scholis  publicis,  sive  ante  meridiem  in  eisdem,  aut 
sermonibus  ad  clerum,  quadrante;  pro  quaque  absentia,  obolo;  pro  30 
neglecto  cursu,  denario ;  si  ttimen  adultus  fuerit ;  alioqui  virga 
corrigatur.  Tarditatem  intelligimus  in  disputationibus,  post  re- 
spondentia sententiam  expositam  ;  in  Divinis  officiis  ad  matutinas, 
po!5t  primi  Psalini  initium  ;  ad  processionem,  post  egressum  chori ; 
ad  missam,  ttim  in  festis  quam  profestis,  ])Ost  initium  primi  Kyri-  35 
eleyson ;  et  ad  vesperas  denique,  post  initium  secuntli  Psalmi.  Adi- 
cimus  itidem  quod  si  quis  sociorum  ordinem  aut  cui-sum  suum  non 
servaverit,  tunc  tpii  px'oxinius  eidem  in  ordine  fuerit  illius  sui)23le- 
1  mulctores  MS.  ^  socija  MS.  '^  denarij  MS. 


levying  fines. 


23i'si)op  jFisi)£r's  ^tatuus.     (1516)  369 

bit   negligeutiam,    et    deliiiquens    nihilomiims   punietur.     Neque  cap.  xvii. 

tamen  volumus  ut  pei-  earn  poenam  effugiat  disputandi  actum  in  p^^  deca- 

persona  sua,  sed  quod  si  iustam  habuerit  abessendi  causam,  toties  noscuique 

1  ,        .  ,.  .  ,.  .  .       .  IMPONEN- 

observet  eiusmodi  actus  in  reditu  suo   et  in  sua  ipsiiis  persona,  pjg 
5  quoties  observasset,  si  mansisset  domi.     Mulctaram  postremo  ilia-  '  Fines  inflict- 

,  .         I  .  .  ,  .  ed  bv  deans 

rum  emolumenta  decanos  ipsos  suscipere  volvimus  in  suos  usus ;  to  g6  to 
ad  quas  levandas  siraulque   ad   reprimendas  quorundam   (si  quse 

fuerint)  obstiuatas  arrogantias  mafjistrum  eis  adiutorem  esse  iube-  assist  in 
mus  et  roboris  prsebitorem,  quod  a  capite  brachia  suscipere  debent 

1  c.-      M-  •  1-      •       1  1-       •         1  1  •  Scliolarstobe 

10  et  decet.     Similiter  et  quoties  discipulorum  aliquis  luusquam  bis  fined  for 

speaking 

in  hebdomada  vernaculo  sermone  utatur  intra  limites  collegii,  toties  ^ngiish  witu- 

°    '  m  the  col- 

eum  minuto  mulctabunt.  i«se. 


[CAP.  XVIII.] 
De  Senescallo  ac  Prcefecto  Cistce  communis. 

I  5  T)OST  brachia  proximo  loco  sunt  manus  ipsa?,  quibus  respondent  keeper  oAhe 

X     in  hoc  nostro   corpore  officiales  duo,  senescallus  alter,  alter  chest""* 
prjefectus  cistse  communis.     Nam  his  duobus  perinde  ac  duabus 
manibus  impoi-tabitur  et  exportabitur  aes  collegii  univei-sum  ex 

eadem  cista.     Istorum  officia  non  perpetua  esse  volumus,  sed  ere-  Fellows  to 

20  bro  mutanda  senescallum  singulo  quoque  mense,  prsefectum  vero  offices  in 

.   .  .        .  ,.  .  turn,  that  of 

cistse  communis  non  nisi  annis  sino[ulis  proxime  post  magnum  com-  steward 

°  ^      .  ^  .      ®  .  month  by 

putum  totius  anni,  et  utrumque  iuxta  ordinem  et  seriem  sociorum,   month,  that 

■^  -^     _  of  keeper 

nisi  forte  ordo  in  lectorem  inciderit,  quern  tunc  prsetermitti  volu-  yea""  by  year, 
mus.     Utrique  clavis  erit  cuiusvis  cistse,  ut  supra  diximus.     Quic-  Exemption 

'-  .  „  .  of  lecturer. 

25  quid  argenti  aut  auri  afferetur    aut  exportabitur,  prgefectus  cistse   Accomptsof 
communis  numerationem  eius  fieri  curabit  in  prsesentia  sociorum,   exp'e'nses*" 
summamque  notabit  in  rotulo  aut  charta  quse  intra  eandem  cistam 
relinquetur.     Senescallus  etiam  argentum  ipsum  quod  pro  victua-   ^'^^^^'"'^j 
libus  impendetur  curabit  per  libellum  suum  manciple  et  coco  tradi, 

30  ipseque  certo  quodam  ordine  communas  omnes  singulis  hebdomadis 

inscribet  in  eodem.     Eosdemque  postremo  duos  singulis  hebdoma-   Weekly  cast- 

.  ing  up  of  ac- 

dis  ante  diem  Dominicum  una  cum  magistro  aut  ems  locum  tenente  compts. 
computum  totius  hebdomadae  pro  singulorum  communis  diligenter 
astruere  omnino  volumus  et  ita  fieri  statuimus. 

1  efFeretur  MS,  noted  with  a  +  in  marg.  afferetur  Stat.  Chr.  c.  25. 


370  i3lsf)op  J^is&cr's  Statutes.     (1516) 


CAP.  XIX. 
1)E  SOCIO- 
HUM  qUA- 
LITATE. 


Twenty-eight 

foundation 

fellows. 


Scholars  of 
the  college 
first  to  be 
eliosen ;  then 
scholars  of 
Christ's  col- 
lege ;  lastly 
scliolars  of 
other  colleges 
or  halls  in 
the  univer- 
sity. 

Jloral  cha- 
racter, learn- 
ing and  po- 
verty to  DO 
taken  into 
account. 
Preference 
of  priests. 
No  one  under 
the  degree  of 
B.A.  eligible. 

The  9  north- 
ern counties 
preferred 
partly  on 
the  ground 
of  their  po- 
verty. 

Counties  of 
fellows. 


Itichniond. 


[CAR  XIX.] 

De  Sociorum  Qualitate. 

'"YJUNC   de  re«i(luo  corpore  statuturi  sumus,   quod  quidem   ex 
-L  1   sociis,  qiiociinqvie  uumero  eos  fore  contigerit,  tanquam  ex  po- 
tioi'ibus  et  .solidioribus  meinbris  iutegi-ari  vohimus.    Pro  fundatrice     5 
vero,  qiiautum  ad  ju-fe.sentem  ordinatiouem  spectat,  viginti  octo 
deputari  voliiinus  ;  reliquos  vero  adicere  si  quis  volet,  cuique  lice- 
bit,  prout  convenire  cum  magistro  posset  et  sociis.     Porro  illos  qui 
ad  fuudatricem  pertinent  eligendos  fore  decerniraus  ex  discipulo- 
rum   numero  vol  collegii  huius  vel  collegii  Cliristi,  quos  ob  com-  10 
munem  fuudatricem  pra;ferri  iubemus,  si  fieri  id  commode  possit ; 
aut  si  non  posset,   ex  aliis  intia  universitatem  vel  collegiis  vel 
hospitiis,  semper  tameu  ex  probioribus,  doctioribus  et  egentioribus, 
inter  quos  qui  sacerdotes  fuerint  ceteris  prseferri  optamus,  magis- 
ti*os  etiam  in  artibus  eosdem  esse  volumus,  aut  ad  minus  baccalau-  i  5 
reos.     De  quibus  magna  spes  erit  eos  in  probos  et  doctos  viros 
aliqiiando  evasuros  et  qui  pauperiores  adiutores  habuerint  et  egent 
magis,  illos,  modo  in  ceteris  condicionibus  pares  fuerint,  semper  in 
quaque  electione  prseferendos  esse  statuimus.      Ob  quod  atque  ob 
cetera  quibus  fuudatricem  certo  novimus  fuisse  permotam  comi-  20 
tatus  istos  quorum  nomiiia  subsequuntur  ceteris  prseponendos  esse 
decrevimus,  comitatum  Nortluimbriie,  Dunelnii;^?,  Westmerise,  Cum- 
brise,   Eboraci,    Richmondije,    Lancastrice,    Derbei,    Notingliamise, 
quos  ipsa  sujierstes  prseferendos  et  ad  minus  ex  eis  medietatem 
semper  assumendam  iussit.     Ita  tamen  ut  quantum  fieri  potest  25 
sociomm  numerus  ex  quocunque  aut  illorum  aut  ceterorum  totius 
Anglise  comitatuum  eligendus  binarium  non  excedat,  nisi  foi'san 
ex  minoribus  antedictis  comitatibus  idonei  qui  eligantur  defuerint 
ad  numeri  destinati  complementum.     E  reliquis  vero  Lincolniam, 
Nortlifolcliiam,  Estsexiam,  Middelsexiam,  Canciam,  Cantabrigiam  30 
atque  alios  comitatus  in  quibus  terras  et  possessiones  collegium 
habiturum  sit  pra^'erendos  censemus.     Per  hoc  tamen  piis  aliorum 
votis  viam  prjecludi  nolumus  quo  minus  ipsi  possent  })nedia  con- 
ferre  ad  quemcunquc  numerum  sociorum  sustentandoruin  voluerint 
et  de  quocunque  comitatu.      Oppida  omnia  et  civitates,  quibuscun-  35 
que  privilegiis  exompta  fuerint,  ad  ilium  tamen  comitatum  perti- 
nere  intclUgimus,  intra  cuius  fines  situantur  ;  Eichmondiam  vero 
cum  suis  adiacentiis,  cuius  et  ])ientissima  fundatrix  nunciipationem 
gessit,  quoniam  ipsa  dum  supei-stcs  fuit  tjinqnam  privatum  comi- 


a3isf)op  J"i'si)fr's  Statutes.     (151 6)  371 

tiitum  ab  Eboracensi  voluit  iutelligi,  ex  illo  pareni  socioriiin  uiuiie-     cap.  xix. 

1-1  t  ■  1.  1-1  T    j^  DE  socio- 

rum  eligendum  decernimus  atqiie  ex  alio  qiiohbet  prsedictorum.  j^^jj  q^a- 

Ex  Cancia  etiam  si  qui  fueriut  inventi  idonei,  cos  omnino  nolunius  litate. 
prsetermitti,  sed  ceteris  omnibus  pnuferri,  modo  numerum  autedic-      "^"^ 
5  turn  non  excesserint. 

[CAP.  XX.] 
De  Sociorum  Electione  ac  ipsius  Circumstantiis. 


Q 


UO  possit  exquisitius  electio  fieri  socionim,  volumus  et  statui-   Fellows  to 

_  ,         be  convened 

raus  quod   maedster  pinmo   die   Lunae   Quadrage.simae  socios   i).v  the  master 

^01  -^  iy  on  the  first 

10  congregates  admouebit  de  futura  electione  die  Lunse  proximo  post   Le'nt''"mt" 
quartam  Quadragesima)  Dominicam  celebranda,  eosdemque  horta-   tMur°nish  a" 
bitur  de  noniinandis  personis  quibusdam  idoneis  et  aptioribus  iuxta   cand[da'tes 
statutiim  antecedens,  quoad  cuiusque  conscientia  vicinius  iudicabit;   8°,^,|  "" 
et  eoi-um  nomina  qui  sibi  aptiores  videbuntiir  simulque  et  patriam 

1 5  et  dotes  sLngulus  quisque  scribet  in  scliedula  magistro  exhibenda,  quo 
possit  ipso  Quadragesimfe  initio  haberi  diligentior  inquisitio  per 
magistrum  et  socios  de  moribus,  conversatione  et  aptitudine  unius- 
cuiusque.  Ad  quod  quemqxie  eorum  obligamiis  in  vim  iuramenti 
sui.     Cuius  vero  nomen  in  scliedula  non  ante  septem  dies  futurae 

20  electionis  magistro  exhibitum'  fuerit,  aut  ipso  absente  prsesidenti, 
ipsius  una  cum  patria  et  dotibus,  eum  pro  ea  vice  inidoneum  qui 
eligatur  iudicamus.     Facta  demum   inquisitione   et  electionis  die   Election  of 

»       _  _  ...  fellows  by  the 

adveniente,  magister  et  scliolares  socii  conveniant  omnes  hora  et   master  and 

'  o  all  resident 

loco  per  magistmm  assignatis :  in  quorum  praesentia  legetur  ilico   [heTthMon- 
25  statutum  'de  qualitate  eligendi  socii,'  quo  lecto  magister  piimum,    <*"y'"J'C"t 
deinde  reliqui  per  ordinem   socii,  hoc  iusiurandum  tactis  Christi 
Evangeliis  recipient.     "  Ego   N.  N.   Deum   testor  et  haec   sancta   ojjfh*"''^ 
ipsius  Evangelia,  me  neminem  in  sociuni  huius  collegii  electurum, 
nisi  quern  statutum  ante  lectum  significare  et  apertius  describere 
30  mea  conscientia  iudicabit."     luratis  singulis,  fiat^  e  vestigio  scru-   scrutiny. 
tinium  per  magistrum  et  duos  ex  sociis  iuxta  admissionem  suam 
senioribus ;    qui   prius   etiam   tactis    Sanctis    Dei    Evangeliis    pro- 
mittent  se  veraciter  et  absque  dolo  aliquo  scrutinium  ipsum  pro 
futura  sociorum   electione   tractaturos  et  secretum   penitus  habi- 
35  turos.     Auditis  ergo  singulorum  votis  et  suffragiis,  ilium  vel  illos 
in  socios  vel  socium  dicti  collegii  pronuntiabunt,  in  quem  vel  quos 
ipse  magister  cum  maiori  aut  cum  sequali  sociorum  parte  consen- 

'  exhibitara  MS. 

"  "fiat"  om.  MS.     See  above,  p.  303,  1.  36,  and  Stat.  Chr.  c.  27. 


372  a3(sf)op  jpisf)cr's  Statutes.     (1516) 


CAP.  XX. 
DE  SOCIO- 
RUM  ELEC- 
TIONE  AC 
IPSIU8  CIR- 
CUM8TAN- 
TII3. 

Unless  tho 
master  and 
lialf  of  the 
fellows  agroo 
in  the  choice 
of  candidates, 
the  election 
shall  rest 
with  the  7 
seniors. 

Second  scru- 
tiny. 

In  the  last 
resort,  the 
election  to 
rest  with  the 
master. 


sorit.  Quod  si  magister  cum  maiori  aut  .-«quali  cum  socionim 
l)arte  nequeant  in  aliqueiu  unum  consentire,  atque  in  ea  dissen- 
sione  tiiduum  ab  incepta  electione  perseveraverint,  tunc  volumus 
pro  eo  tempore  negotii  huius  definitionem  ad  septem  referri  seuiores, 
quibus  (ubi  primitus  iurati  fuerint  de  acceptando  eo  quern  in  suis  5 
conscientiis  magis  idoneum  iudicaverint  e  duobus  illis  ob  quos  con- 
troversia  est  inter  magistruni  et  maximum  numerum  sociorum) 
concedimus  eligendi  facultatem,  sic  tamen  ut  more  scnitinii  res 
intra  biduum  agatur  magistro  et  duobus  decanis  in  scrutinio  novo 
prresentibus.  Et  is  in  quem  maior  illorum  pars  consenserit  pro  10 
electo  habeatur,  atque  ita  a  ceteris  acceptetur.  Quod  si  forte 
eorum  con.scientiis  neuter  alteri  praeferendus  videatur,  turn  volu- 
mus ut  is  qui  a  magistro  ante  nominatus  fuorit  pro  socio  protinus 
admittatur. 


Fellows' oath. 
I  will  observe 
the  statutes 
and  customs 
of  tho  col- 
lege, and 
will  pray  for 
the  souls  of 
by-founders. 


[CAP.  XXI.] 
ItLsiurandum  electi  Socii. 


15 


CUM  niliil  potest  firmari  validius  apud  bonos  et  probos  quam 
iureiui'ando,  volumus  iccirco  et  statuimus  quod  scholaris  quis- 
que  in  socium  electus,  priusquam  admittatm-,  hoc  quod  sequitur 
iui'amentum  tactis  sacrosanctis  Dei  Evangeliis  prtestabit  in  prse-  20 
sentia  majjistri  et  sociorum  omnium  in  his  verbis.  "  Ea;o  N.  N. 
Deum  testor  et  haec  sancta  ipsius  Evangelia  atque  in  vim  pacti 
promitto  me  fideliter  observaturum  statu ta  omnia  et  singula  qiue 
per  reverendum  in  Chri.sto  i)atrem  Joliannem  RoftVnsem  episcopum 
nomine  executorum  egregiag  feminaj  Mai-garetfe  quondam  comitissje  2  5 
Richmondise  et  Darbei  fundatricis  huius  collegii  condita  sunt  aut 
erunt  in  posterum  cundenda,  necnon  et  laudata.^  omnes  ac  probas 
eiusdem  consuetudines,  una  cum  aliis  ordinationibus  per  magis- 
tnim  et  socios  editis  pro  sustentatione  quornndam  sociorum  ac 
discipulorum,  iuxta  tenorem  quonindam  iuramentorum  per  ma-  30 
gistrum  et  socios  praestitorum  tam  dicto  Johanni  Roftensi  episcopo, 
quam  Henrico  Edial  quondam  archidiacono  Roffensi,  Johannique 
Repplingham  in  sacra  theologia  doctori,  et  Roberto  Dokket  in 
eadem  baccalaureo,  ac  Marmaduco  Constable  equiti  aurato;  sinnil- 
(jue  et  curabo  quantum  in  me  fuorit  a  ceteris  mcis  consociis  om-  35 
nibiis  idem  fieri,  neque  extortas  eorundem  interpretationes  })er 
quemcunque  factaii  admittam,  alitor  quam  sensus  eorum  apertus' 
patitur  et  mea  conscientia  magis  conformem  iudicabit  animo  con- 

'  apertas  MS. 


33isi)op  jpisf)£r's  Statutes.     (151 6)  373 

(litoris   eorundem.    Masjistro  sive   eius  locum  tenenti  in  cunctis    cap.  xxi. 

•  •  1  •         /-w«.    •  TT1  JDSIDKAN- 

parebo  qiisecunqiie  ipse  iion  improbe  prpeceperit.   Omcium  quodlibet  dum  elec- 

milii  iuxta  statuta  impositum  non  recusabo,  fidelitei-  et  diligenter  ^^  socii. 

idem  administratui'ixs  pro  universo  tempore  quo  mihi  fuerit  iuiunc-  tiiriawfuT 

5  turn.     Nemiiii    sociorum    consentiam   ut  ad   aliam  facultatem  se  the  master. 

divertat  pro  gradu  in  ea  susciiDiendo,  prseterquam  ad  philosophise  funy'/i^'."^' 

ac  theologiae  dumtaxat.     Nullam  ullo  tempore  adversus  aliquam  dutiS'^of'any 

ordiuationem  per  dictum  Johannem  Roffensem  episcopum  factam  which  i  may 

,  ^     •        1  •  T  1  •  i  Ijo  appointed. 

seu  m  posterum  laciendam  sive  adversus  hoc  lui-ameutum  meum  j^  f  [,  ^ 

10  dispensationem  impetrabo,  nee  curabo  impetrari,  nee  ab  aliis  im-  consent  a'ban- 

petratam  acceptabo  ullo  modo.     Collegii  secreta  nemini  pandam,  cuity'ofplhi- 

nihilque  in  quo   eidem  aliqua  aut  commodi  aut  honoris  accessio  iHogy""'* 

fieri  posset  impediam,  sed  contra  pro  viribus  procurabo.     Ad  hsec  ^  ^^'!'  "»* 

i-  i  '  1  1  receive  any 

non  ero  delator  aut  oblocutor,  neque  odia  aiit  discordias  seminabo,  ft-om^fifs"*" 

1 5  sed  neque  contumeliosus  ero  cuiquam  aut  ob  patriam  aut  ob  genus  any'statute" 

aut  ob  cetera  eiusmodi ;  partialitates  odiosas  non  fovebo,  compara-  i  wiu  not 

'   ^  _  _  _  -^  divulge  col- 

tiones  item  superbas  quantum  in  me  fuerit  evitabo  penitus.    Nulla  lege  secrets, 

^  ^  '■  nor  m  any 

conventicula,  cons^iirationes,  confoedei-ationes,  pactionesve  aliquas  t],^'*' ^^^'{'^or 

adversus    collegii    statuta,   seu   adversus   statum,   commodum  aut  []°"conege 

2  O  honorem   eiusdem,   aut  adversus  magistnim   magistrive  vicarium  i  win  not  be 

.  .  .  ...  a  backbiter, 

aut  officialem  quempiam  aut  denique  socium  aliquem  ipsius  collegii  n?r  other- 

faciam  aut  fieri  conabor,  nee  demum  ea  facientibus  aut  conantibus  ^'7/'^ '°  *e 

'  college. 

auxilium  a\it  favorem  prrebebo.     Quod  si  forte  contingat  ob  trans-  i  win  not 

, .       .         , .  .  , .  plot  against 

gressionem  alicuius  dictorum  statutorum  me  per  magistrum  et  alios  the  college, 

...  .  .  or  any  mem- 

25  ad  quos  spectat  puniri,  corrigi  aut  amoveri,  neminem  ex  correc-  Profit. 

toribus  aut  amotoribus  molestabo  aut  inquietabo,  neque  consentiam  if  ]  s'laii  be 

ut  ob  earn  causam  ullo  modo  molestentur  aut  inquietentur,  actione,  ^^'{J"^gii''' 

appellatione  aut  magnatum  litteris  precibusve ;  sed  mea  sponte  ac-  s"^™'- 
ceptabo  quicquid  illi  decreverint  contra  me,  et  omni  alteii  appella- 

30  tioni  aut  iuris  remedio,  praeterquam  quod  statuta  permittunt, 
penitus  et  in  vim  pacti  renuntio  hac  mese  manus  subsciiptione. 
Hsec  omnia  in  me  recipio  et  hoc  iureiurando  polliceor  quatenus  me 
Deus  adiuvet  et  sancta  ipsius  Evangelia." 

[CAP.  XXII.] 
35  Be  Cultu  Dei. 

TRIA  sunt  quae  socios'  collegii  huius  omnes  in  primis  curare  Three  main 

TA    .  •!•      1  1  /»  1    •     •  designs  of  the 

upunus,   Dei  scilicet  cultus,   ndei    incrementum,   et    moi'um  foundation. 

probitas.     Quoad  Dei  cultum,  principle  h?ec  statuimus,  quod  sin- 

'  socijs  MS. 

3c 


374 


33fsl)op  .-fpisfjer's  ^tntutcs.     (151O) 


LAP.  XXII. 
UE  CULTU 
DEI. 

Servieos  on 
Sundays  and 
fciibts  accord- 
ing to  tlie 
Saruni  use. 

Master  to  fix 
tlie  times  of 
service,  and 
himself  to 
ofliciatc  on 
principal 
feasts. 

Surplice 
and  IioihI. 


Momin";niass 
to  be  cele- 
brated daily 
before  t!  A.M. 


Benefactors 
to  be  rtniom- 
berod  in 
praj  crs. 

The  foun- 
dress and  her 
relatives. 


Jas.  Stanley, 
bp.  of  Ely, " 
who  gave  the 
old  house  to 
the  college ; 
also  lus  pre- 
decessors and 
successors. 

Bencfactiirs 
(if  the  old 
house. 

King  Henry, 
(lueen  Ka- 
ttierine,  and 
their  issue. 


Cardinal 
AVolsev  and 
bp   Wi'st 


gulis  Dominicis  diebus  et  festivis  ceteris  matiitiiia.s,  procossioncs, 
luissani  et  ves})ei'as  pie,  distincte,  devote  ac  iuxta  moreiu  et  ordi- 
iiem  quantum  fieri  ])oterit  ecclesise  Sarisberiensis  socii  omnes  intra 
ca])ellam  decantent  hori.s  couginiis  per  magistrum  sen  eius  locum 
tenentem  assignandi.s :  quibus  a  principio  usque  ad  finem  socios  5 
omnes  adesse  volumus,  et  raagistnim  etiam  ipsum,  si  non  legitime 
impediatur.  Idemque  executor  erit  singulis  festis  principalibus ; 
reliquis  vero  quisque  sociorum  (qui  sacerdotcs  fuerint)  pro  ordine 
suo.  Nemoque  ex  sociis  Divinorum  officiorum  tempore  cliorum 
ingi-ediatur,  uisi  superpelliceo  iudutus  mundo  et  caputio  iuxta  10 
gradum  eius  scholasticum  aut  pellibus  aut  sericis  ornato;  qua3 
quemquc  sociorum  sibi  suis  sumptibus  providere  volumus  iutra 
mensem  ab  admi.ssioue  sua.  Singulis  autem  diebus  profestis  unani 
de  die  missam  per  quondam  socioiiun  sacerdotem  a  senioribus  in- 
cipiendo  celebrari  A'olumus,  et  cam  quidcm  ante  horam  sextam  de  1 5 
mane  fiiiiri,  cui  ceteros  omnes  qui  sacerdotes  non  fuerint  interesse 
genibus  procumbentes  ac  devote  orantes  per  integram  missam  iu- 
bemus.  Precum  vero  suarum  atque  aliorum  bonorum  operum 
tam  vivos  quam  vita  defunctos  quorum  nomina  subsequuntur  par- 
ticipes  efficere  studeant:  et  ipsaiu  in  primis  egregiam  principem  20 
dominam  Margaretam,  Richmondise  et  Darbei  comitissam,  de  cuius 
bonis  hoc  collegium  erectum  dotatumque  fuit;  filium  eius  Henri- 
cum  septimum,  regem  illustrissimum ;  reginam  EHzabetliam,  po- 
tentissimi  regis,  regis  nostri  Hem-ici  octavi,  genetricem;  mai-itum 
iUnn  pra'dictse  i)rincipis  Edmundum  Riclimondise  comitem,  eius-  25 
dem  Henrici  regis  septimi  patrem;  parentes  quoque,  Johannem 
videlicet  Somersethise  ducem  et  Margaretam  ipsius  couiiigem,  cum 
ceteris  progenitoribus  omnibixs ;  Henricum  insu))er  sextum  ac 
Margaretam  ipsius  consoi-tem,  Edwardumque  filium  eomndem; 
reverendum  item  patrem  domiuum  Jacobum  Stanley,  episcopiim  30 
Elicnsem,  tanquam  secundarium  fundatorem,  utj)ote  cuius  conces- 
sione  domus  antiqua  in  collegium  quale  nunc  est  commutata  fuit; 
necnon  et  prtedecessores  illius  omnes  una  cum  successoribus  post- 
quam  hinc  migraverint ;  ceteros  in.super  universos  pro  quibus  re- 
ligio.si  fratres  antiquai  domus  orare  tenebautur;  et  hos  quidem  liac  35 
transituria  vita  defunctos :  inter  superstites  vero  regem  in  primis 
florentissimum  Henricum  octavum  antedictum,  reginamque  eius 
Katerinam,  feminam  et  virtute  et  i)rudentia  conspicuam,  univer- 
sajuque  oorum  sobolem,  quam  Deus  adaugeat  pro  sua  dementia ; 
reverendissimum  item  in  Cliristo  i)atrem  et  domininn,  dominum  40 
'riininiiiii  AVolsoy,  nrcliiepiacopum  Eboraci'u«^om  et  cardinalem  atque 


aafsl^op  Jptslbn's  Statutes.    (151 6)  375 

magnum  totiiis   Angliie   cancellai-ium ;    reverendum   item  patreni  cap-  xxu. 

1  •  -H.T.    1      1  ITT  •  -TIT  ^  DE  CULTU 

dommum  JNicholaum  West,  nunc  episcopum  Miensem,  atque  sue-  ^gj 

cessores  ipsius  omnes,  quamdiu  A'ixerint;  supi'a  nominatos  etiam  Executors  of 

foundress. 

executores  pnncipis  antecuctse,  tarn  quoad  vixeriut  quam  postquam 

5  emigraverint  ab  hac  luce.     Porro  diebus  singulis  voluraus  et  sta-  Kvcry  fenow 


tuimus  ut  unu.squisque  sociorura  pro  defunctis  illis  devote  dicat   f'^ePsaim 


daily  to  say 
Psalm 
'  Profun- 

Psalmum  '  De  Profundis '  cum  precibus  ab  ecclesia  institutis  et  pj-ayfor  the 

oratione  hac:   "Absolve  qusesumus,  Domine,  animam  fomulse  Tuaj  faJtors.^ ^''""" 
Margaretpe  fundatricis  nostrpe  una  cum  animabus  aliorum  fuuda- 

10  torum  et  benefactorum  defunctorum,  &c."     Singulis  quoque  men-  Exequies  of 

'  _°_  ^        ^  _  the  foundress 

sibus  aliqua  feria  sexta  hora  tertia  post  meridiem  omnes  simul   »"?  a  re- 

^  '■  quieni  mass 

conveniant  in  choro,  defunctorum  exequias  celebraturi  cum  missa  ^'rated'^'*^ 
de  requiem  in  crastino,   si  tamen  id  commode  fieri  potest:    sin   '"°""'iy 

.,.»..  T  •  1  /.  Scholars  to 

minus,   m  aha  feria  in   qua  posset  commodius  idem  facere   noii   ^e  present. 
1 5  omittant.     Cui  missa?  etiam  omnes  et  singulos  adesse  iubemus  dis-   voiunta'ty!^'^^ 
cipulos.     Ceteras  vero  orationes  illis  arbitrarias  esse  permittimus,    Permission 

^  ■^  '     to  enjoy  a 

atque  ut  aliunde  salaria  a  quibuscunque  prsebituris  accipere  liceat,    otlre"?  q^uar- 
pro  quibus  et  satisfactorie  precentur.  dltTon^othe 

college  sti- 
pend. 

[CAP.  XXIII.] 
20  De  Sociorum  Exercitamento  Scholastico. 

POST  Dei  cultum  doctrinse  studio  daturos  operam  eos  omnes 
volumus.     Et  quoniam  fidei  incremeutum  quod  nos  in  primis   Theology  the 
optamus  a  theologis  proficiscitur,  tlieologiam  eis  omnibus  peculiari-   philosophy 
ter  commendamus,  quam  velut  metam  suorum  studiorum  sibi  pro-   studies  lead. 
25  ponant.     In  philosophia  tamen  et  bonis  artibus  quibus  ad  theolo- 
giam  itur  et  sine  quibus  ilia  haud  facile  comparatur  singulos  iuxta 
morem  univei'sitatis  initiari  volumus  et  erudiri,  aliquos  etiam  He-   somestu- 

,..,  r^  •       f ,  ,       •  1  •  n      •     dents  to  learn 

braicis   atque    (jrrsecis    littens    operam    dare   quam   primum   fieri   Greek  and 

CI  ■  T  111  T  •  ...  Hebrew. 

potest.     Singulis  autem  nebdomadis  unuscumsque  termini  intra   Disputations 

,       .  .  .  .  during  term 

30  collegium  tres  ab  eis  disputationes  diligentius  observari  volumus,   ""  Mondays, 
easdemque  protrahi  supra  duarum  liorarum  spatium;  una  erit  die  «inf\  Fridays, 

I        i^  i.  I  '  each  to  occu- 

Lunag  proxime  post  ccenam,  duae  ita  alije  diebus  Mercurii  et  Ye-   2  houls^aftc" 
neris  modo  simili.     Pro  quibus  diligenter  observandis  universum  ^"PP^""- 

.  .        °  .  The  whole 

sociorum  numerum,   concionatoribus   exceptis,   in  tres  manipulos   bodyoffei- 

^-  ^  lows  (except 

35  paitiri  volumus,  et  unumquemque  manipulum  ad  unam  disputa-  thepreach- 

tionem  hebdomadatim  observandam  obligari.     Opponens  vero   et  ^'Jc^'Ea'cii 

rcspondens  erit  quisque  pro  cursu  et  ordine  suo,  quatenus  illius  klep'oIiV" 

eruditio  et  doctrina  patitur,     Reliqui  vero  omnes  quotquot  illius  week.*^"°"^ 


37G 


23isfjop  JpisibEr's  Statutes.     (151 6) 


CAP.  xxiii.    inanipiili  fiiennt  respondenti  obicient.     Eos  etiam  ouines   adesse 

DE  SOCIO-  ,  .  ,  .... 

RUM  EXKK-  vohimus  integre  et  attentos  non  mode  suae  dispiitatiom,  venun 
ctiam  cuilibet  alteri  ex  tribus  hebdomadatim  observandis  quam 
ipse  malit  deligere  et  delectam  intimare  magistro.  Moderatoies 
autem  duamim  hariini  di.sputatiomim  erunt  duo  decani  et  tei-tiie 
lector,  qiiemadmodum  inferius  dicemiis.  Lectionibus  et  disputa- 
tionibus  omnibus,  non  solum  illis  qu£e  domi  fient  et  quae  iudicio 
magistri  et  senioinim  ad  baccalaureos   jiertinebunt,   verum  etiam 


CITAMKNTO 

SCHOLAS- 

TICO. 

Each  fellow 
to  take  hLs 
turn  as  op- 
I  oncnt  and 
respondent, 
according  to 
liis  capacity, 
and  to  be 

liisputotionr   publicis,  baccalaureos  onines  et  singulos  non  iu.ste  impeditos  adesse 
i>eans^'i)c     volumus.     Magistros  vero  singulos   lectioni   illi  quam  fundatrix  10 

moderators 
of  two  dis- 
putations, 
the  lecturer 
of  the  third. 
Attendance 
of  bachelors 
at  lectures 
and  disputa- 
tions. 
Masters  to 
attend  all 
theological 
lectures, 
whether  in 
the  university 
or  college. 
No  fellow  to 
give  up  his 
regency  with- 
out leave  of 
ina-ster  and 
seniors. 
No  one  to  be 
regent  for 
more  than  6 
years  in  any 
case,  nor  for 
more  than  5, 
unless  he 
hold  the 
office  of  proc- 
tor or  that  of 
lecturer  in 
the  college  or 
university. 
No  one  to 
oppose  in 
theology  until 
the  end  of  i 
years  (from 
i[..\.  degree), 
nor  until 
he  have  ex- 
pounded 40 
i|uestions  of 
.Scotus. 
No  one  to 
take  the  de- 
gree of  D.U. 
who  liiis 
not  publicly 
interpreted 
40  chapters 
of  the  New 
Testament. 

Lessons  from  1 

the  Uible  or 
the  fathers  to 
be  read  in 

hall  during  dinner.    Fellows  and  scholars  to  converse  in  Latin,  Greek  or  Hebrew,  except  in  their  chambers,  or  on 
a  princii>ai  (east,  or  by  specinl  leave.    Against  loud  talking  or  laughing  in  chambers. 


volumus. 

collegii  huius  suis  impensis  fieri  instituit  atque  aliis  cunctis  si  quae 
in  theologia  sive  in  scholis  publicis  sive  domi  fiant  adesse  pariter 
volumus,  nisi  legitime  impediti,  quatenus  tandem  idonei  dignique 
evadant,  qui  ad  ceteros  gi-adus  pro  universitatis  more  scholasticos 
conscendant.  Nemo  item  sociorum  postquam  inceperit  in  artibus  I  5 
suo  arbitratu  regentiam  quam  vocant  abdicet',  nisi  ex  assensu  ma- 
gistri et  maioris  partis  septem  seniorum  :  ita  tamen  ut  neque  ultra 
quinquennium  regens  quisquam  futurus  sit,  nisi  forsitan  anno  sexto 
aut  munere  universitatis  procuratorio  donandus  sit,  aut  sit  futurus 
eodem  anno  lector  in  eadem,  aut  saltern  intra  collegium  domesticus.  20 
Porro  neminem  post  diniissam  regentiam  ad  publice  ojiponendum 
in  theologia  ante  explicitum  quadriennium  ascendere  permittimus, 
neve  priusquam  quadraginta  per  ordinem  quaestiones  in  aliqua 
parte  Scoti  iuxta  magistri  et  seniorum  assiguationem  aut  domi 
aut  foris  cunctis  accedere  volentibus  palam  explicaverit.  Neque  25 
ad  doctoratus  fostigium  quisquam  ullo  niodo  praesumat  ascendere, 
nisi  prius  quadraginta  per  ordinem  ca])ita  Novi  Testamenti  simili 
modo  cunctis  accessuris  fuerit  interpretatus.  In  mensa  singulis 
prandiis  Bibliam  aut  sanctorum  patriim  scripta  diligenter  audiant 
et  attente,  donee  magister  aut  eius  locum  tenens  Bibliarium  finire  30 
iusserit.  Nulloque  alio  sermone  utantur  quamdiu  inti-a  limites 
collegii  fuerint,  quam  Latino,  Ghbco  aut  Hebraico,  prajtei-quam  in 
cameris  dumtaxat,  nisi  festi  soUemnitas  impediat  aut  legitima  alia 
causa  per  magistrum  sen  ipsius  locum  tenentem  approbauda.  In 
cameris  tamen  id  fiat  inodesta  voce,  ne  clamor  aut  risus  sonorior  o  r: 
alios  offendat. 

abdicent  MS. 


3Bisf)op  jpisbcr's  Statutes.     (151 6) 


377 


[CAR  XXIV.] 
De  his  qui  Concionibics  ad  Plehem  exercitabunt. 

PORRO  ut  id  cuius  gratia  potissimum  optima  et  pientissima 
femina  Mai'gareta  Richmondise  lioc  collegium  erigi  voluit  et 
5  haec  statuta  coudi  sortiatur  effectum,  id  est  ut  tandem  enascantur 
ex  hoc  ccetu  theologi  qui  suonim  studiorum  fnictum  populo  com- 
municent,  volumus  et  statuimus  quod  quarta  pars  ex  universo 
sociorum  numero  concionibus  ad  plebem  in  vulgari  dicendis  incum- 
bet ;  ita  ut  non  rarius  quam  octies  in  anno  quisque  illorum  quo- 

10  cunque  voluerit  loco,  prseterquam  ubi  curam  ipse  gerit,  ad  plebem 
concionetui',  et  prseterea  semel  intra  sacellum  domesticum  singulo 
quoque  anno  Dominica  aliqua  aut  festo  alicuius  sancti,  quo  nullus 
ad  clerum  sermo  fuerit.  Cuius  concionis  prsemonitionem  fieri 
volumus  per  moderatam  campanaj   maioris  pulsationem.     Neque 

1 5  prohibemus  plures  liis  concionatores  fieri,  modo  velint  et  idonei 
visi  fuerint ;  sed  tot  dumtaxat  quot  diximus  volumus  his  potiri 
libertatibus  quae  sequuntur.  Prima  quod  subsidium  unius  marcse 
ex  bonis  collegii  quisque  illorum  sit  recepturus,  modo  beneficium 
nullum  habuerit.     Deinde  quod  a  disceptationibus  intra  collegium 

20  observandis  eximantur,  nisi  velint  sua  sponte  eisdem  interesse. 
Tertia  quod  ab  officiis  gerendis  liberi  sint.  Quarta  quod  pro  sin- 
gula quaque '  concione  tenenda  communas  unius  hebdomadae  cuique 
volumus  allocari,  si  tamen  id  itineris  prolixitas  exposcet,  quod  ma- 
gistri  et  decanorum  i\idicio  reliuquimus ;  alioqui  pro  itinei'is  bre- 

25  vitate  moderatio  fiat.  Quinta  quod  dies  quibus  ob  id  uegotium 
non  ficte  abfuerint  minime  supputentur  pro  diebus  absentise  uni- 
cuique  per  statuta  limitatis.  Postrema  quod  liceat  unicuique 
eorum  beneficium  unicum  una  cum  collegii  emolumentis  tenere, 
quanticunque   valoris  ipsum  fuerit.     Singulos  horum  per  magis- 

20  trum  et  maiorem  partem  seniomm  designari  volumixs.  Quod  si 
contingat  eosdem  et  seniores  esse  et  concionatores,  bene  res  suc- 
cessit ;  sin  alicui  senioiiim  visum  fuerit  se  non  posse  in  hoc  negotio 
proficere,  utatur  ipse  nihilominus  auctoritate  senioris  quamdiu 
utilis  collegio  visus  fuerit,  misso  officio  concionandi,  sic  tamen  ut 

35  ipse  vel  calamum  exerceat  Scripturas  elucidando  sacras  aut  lin- 
guam  exacuat  disceptationibus  publicis  atque  replicationibus 
domesticis.  Quod  quamdiu  fecerit,  si  doctor  in  theologia  fuerit, 
eisdem  libertatibus  potiatur  quas  concionatori  permisimus.  Sin 
otio  marcescens  nulli  se  dedeiit  harum  exercitationi,  modo  neque 

^  quoque  MS. 


CAP.   XXIV. 
DE  HIS 
QUI  CON- 
CIONIBUS 
AD  PLEBEM 
EXERCITA- 
BUNT. 

Design  of  tlie 
foundress  to 
form  a  scliool 
of  tlicology. 

A  fourth 
part  of  the 
fellows  to  be 
engaged  in 
preaching  to 
the  people  in 
Knglish. 

Preachers  to 
deliver  at 
least  8  ser- 
mons to  the 
people  and 
one  in  the 
chapel 
yearly. 

Great  bell  to 
be  rung  to 
give  notice  of 
the  college 
sermon. 

Privileges  of 
preachers ; 
a  salary  of 
one  mark, 
exemption 
from  dispu- 
tations and 
collcgeofficcs, 
a  week's  com- 
mons for  each 
sermon,  leave 
of  absence, 
right  of  hold- 
ing a  benefice 
of  what  value 
soever. 

Appointment 
of  preachers. 

Seniors  may 
be  preachers ; 
if  not  suited 
for  the  office, 
they  must 
employ  their 
pens  in  in- 
terpretation 
of  scripture, 
or  their 
tongues  in 
public  or 
private  dis- 
putations ; 
which  occu- 
pations shall 
procure  for 
doctors  of 
divinity  the 
privileges  of 
preachers. 
Obstinate 
idleness  a 
disqualifica- 
tion for 
lioldinga 
fellowship. 


378 


33is]bop  jptsbcr's  Statutes.     (151 6) 


CAP.  XXIV.    {eta.s  neqiie  aegrotatio  illi  iiiipediineiito  sit,  sciat  se  incligiium  qui 

1)E  mS   QUI  ,  n         •  •  •      • 

coNX'ioxi-     6^    "oc   collegio   victum   suscipiat,   nedum   qui  libei^ttitibus  dictis 
BUS  AD  utatur. 

PLEBEM 

EXEKCITA- 
BUNT. 

[CAP.  XXV.] 
Be  Morihiis  improbis  vetitis  cidqne  Socio.  5 

SED  quia  panmi  iuvat  doctos  esse,  nisi  boni  siut  et  probis 
oriiati  moribus,  volumus  et  statuimus  ut  bonis  prsecipue  raori- 
bus  quisque  se  omet.  Veruni  quia  probis  moribus  et  doctrinse 
quoque  nihil  officit  magis  quiun  accessio  frequens  ad  oppidum  et 
muliercularum  consortia  atque  compotationes  crebrje  ;  prohibemus  i  o 
igitur  ne  socionim  quisquain  ad  aliquein  locum  intra  oppidum  aut 
inti'a  miliaris  unius  distantiam  e  collegio  se  conferat,  prseterquani 
ad  scliolas  publicas  et  pedes  pro  scbolasticis  fundatas  quse  commu- 
niter  aulse,  collegia  aiit  hospitia  dicuntur,  sive  domos  religiosorum 
aut  cetera  pia  sacraque  loca,  ultra  quam  bis  in  hebdomada,  nisi  1 5 
causam  iustam  intra  vigiuti  quatuor  lioras  magistro  aut  eius  vices 
gerenti  indicaverit  per  eundem  a})i)robandam.  Illis  temporibus 
item  quibus  ita  non  })etita  venia  quisquam  egi*editnr  non  pemiit- 
timiis  ut  absque  alio '  collega  qui  sure  honestatis  testis  fuerit  id  faciat, 
et  quam  minimo  fieri  potest  tempuris  dispendio  et  absque  ingenti  20 
mora.  Volumus  etiam  et  sanximus,  ut  quoties  quisquam  eorum 
collegium  exeat  in  locum  aliquem  intra  universitatem  togam  defo- 
ris  consutam  ab  imo  vcntris  ad  extimam  usque  fimbriam  induatur, 
nullisque  usquam  utatur  vestibus,  nisi  qu?e  magistri  et  septem 
seniorum  iudicio  decorje  fuerint  ac  viris  ecclesiasticis  congruse.  25 
Ad  nullius  vero  fominse  consortium,  quantumcunque  honestie,  cre- 
brius  quam  quater  qualibet  anni  quai'ta  quacunque  ex  causa  se 
divertat,  nisi  ea  manifesta  fuerit  et  per  magistnim  aut  eius  locum 
tenentem  intra  viginti  quatuor  horas  similiter  aj^probetur.  Nullam 
prseterea  feminam,  nisi  valde  lionestam  et  fauue  inviolate,  in  came-  30 
ram  aliquam  collegia  ingredi  permittimus,  nisi  ex  causa  jegrotatio- 
nis  manifesto  aut  ex  alia  qualibet  urgentissima  per  magistinim  aut 
eius  locum  tenentem  approbanda.  Non  enscs  insu])er  aut  gladios 
gestent,  non  saeciilaria  negotia  quje  clericis  interdicta  sunt  exercc- 
ant.  Nemo  iuxta  collegii  portas  aliquamdiu  otiotur.  Nemo  noctu  35 
per  vicos  deambulet,  ncque  alicubi  extia  ct)llegii  dicti  ambitum 
cubai-e  aut  mancrc  i)rajsumat  ultra  horam  noctis  debitam,  nisi  legi- 

'  iilia  MS. 


No  fellow  to 
go  into  the 
town  (except 
to  the  imblic 
stiiools,  col- 
leges, reli- 
fjioiis  houses, 
&c.)  oftener 
than  twice  a 
week. 


None  to  go 
out  without  a 
companion, 
except  by 
special  leave. 


fJowns  open 
in  front  for- 
bidden, as 
also  all  attire 
which  the 
niiistor  and 
seniors  jud(,'o 
unbefitting 
for  ecclesias- 
tics. 

No  one  to 
visit  any  fe- 
male, except 
by  special 
permission, 
oftener  than 
4  times  a 
quarter. 

Females  not 
ordinaiily  to 
be  admitted 
into  cham- 
bers, except 
in  ca.sc  of 
illness,  or  by 
leave  of 
master. 

Against 
bearing  anus 
or  pursuing 
n  wcular 
calling. 

Against 
lounging 
o\itsidc  the 
gates. 


a3igi)op  jpis&cv's  ^tntuus.     (1516) 


379 


till) a  illi  causa  fiierit  per  niagistnini  aut  eiiis  locum  tenentem  ap- 
])robancla.  Horaiu  vero  debitaiii  fore  declarauius  a  festo  Micliaelis 
ad  festum  usque  Paschaj  octavam,  et  rui-sum  a  festo  Paschse  usque 
Micliaelis  uouam.     Nolumus  tamen  ut  ad '  aliquem  socium  cui  vel 

5  reparandorum  vel  a3dificaudorum  tenementorum  collegii  cura  com- 
mittitur  aut  ad  euni  qui  procuratorio  totius  universitatis  inunere 
fungitur  hte  duse  ordiuationes  se  extendant,  nisi  forte  infaniia  inde 
aliqua  denigrentur.  Nemo  ad  liaec  canes  aut  rapaces  aves  nutriat, 
tesserisve  aut  cliai-tis  ludat,    nisi  Nativitatis  Cbristi  tempore,  et 

10  animi  dumtaxat  remittendi  gi-atia,  et  tunc  non  alibi  quam  in  aula 
luduni  ilium  fieri  permittimus  ullo  modo.  Nemo  denique  senio- 
rem  siium  contemnat,  sed  tam  donu  quam  foris,  in  capella  ot 
mensa,  in  scholis  et  vicis  illi  cedat,  nisi  forte  gradu  aliquo  scholas- 
tico  fuerit  superior.     Nam,  nisi  gi-adus  imjjediat,  seniorem  quem- 

1  5  cumque  suum  iuniorem  prseire  semper  volumus  omnibus  in  locis. 

Inter  disputandum  vero  modesti  sint  et  alter  alterum  audiat  sine 
convicio.  Unusquisque  etiam  non  solum  in  suflTragiis  ferendis,  sed 
in  aliis  item  agendis  quse  ad  universitatem  spectabunt,  magisti-o  et 
maiori  parti"  sociorum  so  conformare  studeat,  sic  quod  unanimes 
20  quantum  fieri  potest  in  omni  negotio  sint  per  eos  sive  do  mi  sive 
foris  gerendo.  Nemo  collegii  secreta  revelet,  neque  dedecus  eidem 
inferat  ullo  i)acto  ;  non  contumelia  afiiciat  socium,  neque  discor- 
dias^..evitet  odiosas,  pravas  item  confoederationes  fugiat  penitus  : 
quicquid  denique  bonum,  honestum,  pudicum,  rectum  sanctumque 

2  5  fuerit  soquatur  semper. 

[CAP.  XXVL] 
De  Stipendio  et  Umolumentis  Sociorum. 

ET  quoniam  boni  bene  merentvir  et  digni  sunt  prsemio,  iccirco 
volumus  ef  statuimus  quod  singulis  hebdomadis  pro  uniuscu- 
00  iusque  communis  socii  senescallo  denarii  duodecim  tradantur,  quam 
summam  si  fieri  potest  communfe  non  excedant.  Verum  tamen 
si  excesserint  aliquando,  residuum  quisque  persolvet  ex  pecunia 
sua,  recepturus  quod  superest,  si  quando  fuerint  minores.  Singu- 
lis etiam  ad  vestituram  suam  et  quidem  annis   singulis   conferri 

1   "ad"  ora.  MS.  2  p^rte  MS. 

•*  Some  words  have  been  omitted  by  the  scribe.  See  above,  p.  318,  1.  29  ; 
"neque  discordias  seminet  ant  partialitates  illicitas  foveat  unquain  :  sed  et  com- 
parationes  aversetur  odiosas." 

*  volumus  quod  statuimus  MS. 


CAP.  XXV. 
DE  MOIU- 
BDS  IM- 
PR0BI8, 
ETC. 

Against 
walking  tho 
streets  I)y 
night,  or 
spending  tho 
night  abroad. 

Fellows  to  be 
in  college 
ft'oni  Mi- 
chaelmas to 
Easter  by 
8  p.  M.,  from 
Easter  to 
Michaelmas 
at  9. 

Fellows  em- 
ployed in 
buildings  or 
repairs  and 
proctors  to  be 
exempt  from 
the  last  two 
rules,  if  they 
bear  a  good 
character. 

No  one  to 
keep  hawks 
or  dogs,  or  to 
play  (except 
at  Christmas) 
at  cards  or 
dice,  and 
then  only  in 
hall. 

Respect  due 
to  seniority. 

Orderly  be- 
haviour at 
disputations. 
Unanimity 
in  voting  and 
other  univer- 
sity busi- 
ness. 


Against 
revealing 
secrets  or 
fomenting 
discord. 

Weekly  al- 
lowance for 
commons,  l.v. 
for  each  fel- 
low. 

They  who 
exceed  the 
allowance 
shall  pay  the 
excess ;  they 
who  fall 
short  of  it 
shall  receive 
the  differ- 
ence. 

Annual 
allowance  of 
13*.  id.  for 
livery,  of  one 
colour,  to  be 
bought  at 
Stourbridge 


380 


33i'sbop  Jptsibfr's  Statutes.     (1516) 


CAP.    XXVI. 
UK  STIPEN- 
DIO  ET  EMO- 
LUMENTIS 
SOCIORUM. 

fair,  and  to 
be  worn 
wlicn  the 
lionour  of  tlio 
college  re- 
(|uires  all  to 


Services  of 
barber  and 
laundress, 
with  bread 
and  wine  and 
lights  for 
masses,  to  be 
prorided  by 
the  college' 

When  the 
college  reve- 
nues (beside 
private  foun- 
dations) shall 
amount  to 
dCaoo,  each 
fellow's  sti- 
pend shall  he 
13«.  4d. 

Fellows  may 
hold  any 
salary,  pre- 
bend, &c.,  to 
whatever 
value,  pro- 
vided it  be 
not  perma- 
nent ;  if  per- 
manent, to 
any  value 
not  exceed- 
ing £5. 

Any  fellow 
obtaining  a 
permanent 
mcome  of 
more  than 
£5  to  lose 
his  fellow- 
ship, unless 
he  be  ex- 
cepted in  the 
statutes. 

Master  to 
dine  and  sup 
with  the  fel- 
lows in  ball 
or  parlour. 


In  time  of 
pestilence 
the  whole 
college  may 
remove  in  a 
Ixxly  from 
Onmbridge 


vohniins  tre.sdecim  solido.s  et  denarios  qiiatuor,  quibus  ex  cousen.sii 
magistri  et  maioris  partis  sociorum  ijannus  uniiis  coloris  singulis 
aimis  provideatur  in  nuiidinis  de  Stnrbrig,  lit  poterint  omnes,  quo- 
ties  honor  collegii  id  exposcit,  conforniibus  indumentis  incedere 
(ad  quod  omnino  teneantur  et  quicquid  ex  integra  summa  defuerit  5 
qiiisqne  sociorum  ex  sua  ipsius  pecunia  pei"solvet)  et  eiindo  et  re- 
deundo  ad  disputationes  et  ad  sermones  et  ad  ceteros  actus,  quot- 
quot  honorem  collegii  concernunt.  Opei-a  insuper  necessaria  bar- 
bitonsoris  et  lotricis,  pani.s  quoquo  ac  vinum  ac  luminaria  quantum 
necesse  fuerit  pro  missis  celebrandis  cuique  illorum  ipsius  collegii  10 
sumptibus  exhibebitur.  Postquam  vero  proventus  integer  pnedio- 
rum  collegii,  prseter  id  quod  a  peculiaribus  fundatoribus  donatum 
fuerit,  ad  trecentas  libras  aut  circiter  accreverit,  volumus  ut  cuique 
eorum  ex  bonis  collegii  impertiatur  loco  subsidii  marca  una;  qua 
sint  contenti  interim,  donee  forte  pliisculum  adiccre  nostra  dili-  1 5 
gentia  poterimus.  Salarium  vero  ant  prjebendam  quamlibet  aut 
patrimonium  aut  subsidium  quodlibet,  quanticunque  valoris  fuei'it, 
si  tamen  perpetuum  non  sit,  et  perpetuum  item  quod  centum  soli- 
dos  non  excedat,  eos  a  quovis  accipere  permittimns  una  cum  emo- 
lumentis  antedictis.  Quod  si  summam  illam  aliquando  excesseriiit  20 
in  subsidio  perpetuo,  nihil  deinceps  ex  prioribus  emolumentis  post 
unum  annum  integrum  a  pacifica  eiusdem  possessione  suscipere 
peiTOittimus,  nisi  eiusmodi  fuerint  cnin  quibus  ante  dispensavimus. 


[CAP.  XXVII.] 

De  rrandendi  et  Ccenandi  Loco. 


25 


ET  quoniam  eos  omnes  in  unitatem  quandam  integrari  cupimus, 
ut  sint  tanquam  corpus  unum  sub  magistro  totius  collegii 
capite,  iccirco  omnes  uno  in  loco  una  prandere  volumus  et  coenare. 
Statuimus  igitur  quod  magister  et  socii  omnes  consedeant  vel  in 
aula  vel  in  coenaculo  ipsius  collegii,  quandocunque  vel  jiransui'i  oq 
sunt  vel  coenatui'i,  nisi  causa  magna,  urgens  et  necessai-ia  fuerit. 
Caiisse  vero  (quum  eiusinodi  fuerit)  approbationcm,  quantum  ad 
socios  spectat,  magistri  aut  eius  locum  teuentis  iudicio  permitti- 
mus ;  ac  magistri  causam  ipsius  conscientiae  referimus  iudicandam. 
Et  quanquam  alibi  statuerimus  abseutem  socium  neminem  com-  35 
inunas  suas  habituruin,  volumus  tamen  si  postis  aliqua  aut  infectio 
ulla  contagiosa  intra  collegium  aut  parochiam  in  qua  dictum  colle- 
gium sitiiatur  orta  fnorit  sive  alibi  intra  univei-sitatem  Cantabrigise, 


53isi)op  jFisIjcr's  ^tntutcs.     (1516) 


381 


ita  quod  inagmis  et  iusignis  scholarium  nninems  illinc  ob  eandem 
contagionem  fuerit  egressus,  tunc  magistro  et  sociis  licebit  in  ali- 
quem  alium  locum  idoneum  et  opportununi  una  se  conferre  ubi 
comraodius  pro  cis  jn'ovideri  posset.  Quod  si  tantus  fuerit  metus 
5  pestis  valde  siievitura?,  ut  nequeant  omnes  tuto  in  unas  aedes  se 
recipere,  turn  licebit  per  manipulos  totum  sociorum  numerum  se 
segregare,  atque  emolumenta  collegii  recipere,  quamdiu  litteris  ope- 
ram  dederint  et  scliolasticos  actus  observaverint  per  statuta'  linii- 
tatos ;  ita  tamen  ut  lector  cum  discipulis  in  alium  se  conferant 

10  locum,  ubi  et  se  pariter  quemadmodum  domi  fecissent^  diligenter 
exercebuut;  proviso  tamen  quod  aliqui  ex  discretioribus  semper 
domi  reman eant  ob  salvam  domus  et  rerum  custodiam.  Volumus 
insuper  quod  si  quis  eorum  tarn  graviter  «grotet  ant  credibiliter 
de  pestis  infectione  suspectus  sit,  ut  commode  inter  sanos  consedere 

15  neqiiiverit,  idque  magistro  constiterit  et  maiori  parti  socioram, 
tunc  ex  eoi'uudem  concessione  locum  aliqucm  idoneum  sibi  provi- 
dere  possit,  et  emolumenta  prsedicta  suscipere,  pro  stipendio  vide- 
licet, pro  communis  et  vestitura,  peiinde  ac  si  prtesens  esset  intra 
collegium.      In  prandiis^  vero  aut  caMiis  aut  aliis  e}nilationibus  per 

20  aliquem  sociorum  aut  discipulorum  toti  societati  exhibendis  ut  ple- 
rumque  fieri  solet  nolumus  excessum  aliquem  impensarum  fieri,  ne 
propter  multitudinem  con vi varum  quis[)iam  eorum  nimium  grave- 
tur.  Quam  rem  magistrum  et  septem  seniores  curare  volumus 
cum  omni  diligentia. 


CAP.  XXVII. 
DE  PRAN- 
DK.NDI  ET 
CCENANDI 
LOCO. 

When  the 
pestilence  de- 
ters them 
from  all  col- 
lecting in  one 
house,  tluy 
may  divide 
into  com- 
panies, and 
still  receive 
thoir  com- 
mons, if  they 
keep  the  re- 
quired acts. 
So  too  lec- 
turers and 
their  pupils. 
Provision  for 
safe  custody 
of  the  college. 
Any  one 
kiiown  or 
supposed  to 
be  infected 
may  have 
leave  of  ab- 
sence, rctain- 
hr,'  sti|)end, 
commons 
and  livery. 

Against 
luxurious  en- 
tertainments. 


25 


[CAR  XXVIIT.] 

Qvamdin  Sociis  a  dicta  Collegia  ahesse  licverit. 


URGENT  plerumque  negotia  unumquemque  ut  aliquando  lon- 
gius  egredi  a  dicto  collegio  necesse  sit.  Atque  ob  eam  rem  sta- 
tuimus,   quod  si   quispiam   sociorum   causam    congruam    habuerit 

OQ  aliquo  proficiscendi,  tunc  cum  venia  magistri  aut  eius  locum  te- 
nentis  abesse  posset  viginti  dies,  si  tamen  schedulam  ante  tradi- 
derit  magistro  aut  eius  locum  tenenti  qute  primum  diem  indicet 
profectionis  sujb,  ac  rursum  in  suo  reditu  magistro  ant  eius  locum 
tenenti  quam  primum  se  prsesentet.     Quod  si  tam  urgens  fuerit 

o  c  eius  causa  ut  magister  praedictus  sive  eius  locum  tenens  in  con- 
scientia  sua  et  coram  Deo  necessariam  probaverit,  tunc  eidem  am- 
plius  concedere  posse  volumus  dies  alios  triginta  intra  eundem 
annum  aut  simul  aut  seorsum.      Et  prantor  hfpc  si  vel  adhuc  alia 


'  .statutoa  MS. 


2  fecisspt  MS. 


pranflij  MS. 

3  n 


Fellows  may 
he  absent 
from  college 
20  days  in 
the  year  by 
permission 
of  master. 

Days  of  de- 
parture and 
return  to  be 
registered. 


In  case  of 
necessity 
master  may 
grant  addi- 
tional leave 
of  absence 
for  30  davs. 


382 


33isljop  Jfisf)cr's  S'lntutcs.     (151 6) 


OAF. 
XXVIII. 

QUAMDtU 
SOCIIS  A 
DICTO  COL- 
LEGIO 
ABESSE    LI- 
CUERIT. 

Master  and 
n  majority 
of  the  fellows 
may  friaiit 
fiirtlior  leave 
of  absence 
for  3  J  days. 
Fellows  ab- 
sent beyond 
the  statutablc 
poriod  to  be 
deprived,  ex- 
cept in  Ciise 
of  illness  or 
forcible  de- 
tention. 
Ptnalty  for 
not  regis- 
teriOK  days 
of  depar- 
ture. 

Fellows  who 
have  been 
granted  leave 
of  absence  in 
order  to 
study  in 
foreign  uni- 
versities, to 
resume  their 
l)laces  in 
college  on 
their  return. 
Absent  fel- 
lows must 
return  when 
summoned 
by  the  master 
and  major 
part  of  the 
fellows,  on 
pain  of  de- 
I)rivation. 
At  least  half 
of  the  whole 
body  of  fel- 
lows to  be 
always  in 
residence, 
unless  tlicrj 
be  grave  rea- 
son to  the 
contrary. 
Commons  of 
absent  fellows 
to  go  to  the 
common 
chest. 


Ciiusa  superveuei'it,  aut  eadem  iustiterit  vchementius,  quse  magis- 
tro  dicto  sen  locum  eius  teuenti  et  maiori  parti  sociorum  secundum 
Deuui  ot  corum  coii.scientia.s  iusta  A'idebitur,  tunc  iterum  per  ma- 
gistri  .seu  locum  eiu.s  tenentis  et  niaioris  partis  sociorum  concessio- 
nem  idem  socius  posset  se  absentare  per  alios  intra  eundem  an-  5 
num  trigiuta  dies.  Ceterum  si  prajter  ha?c  tempora  et  dies  istos 
limitatos  intra  luiius  anni  spatium  qviisj)iam  se  diutius  absentave- 
rit,  nisi  ingenti  £egi'otatione  aut  detentioue  violeuta  quae  per  ma- 
gistrum  et  maiorem  partem  sociorum  approbabitur  impeditus  fuerit 
quo  mimis  intra  dies  pra^dictos  redierit,  ilium  deinceps  omni  emo-  10 
lumento  privari  volumus  in  collegio  pxwdicto.  Si  quis  etiam  quo- 
cunque  tempore  profectus  fuerit  non  intra  biduura  rediturus,  et' 
magistro  aut  eius  locum  tcnenti  schedulam  qualem  diximus  non 
ante  suum  exitum  tradiderit,  convictu  uuius  mensis  in  suo  reditu 
privetur.  Permittimus  item  ut  si  quis  sociorum  studii  gratia  ad  1 5 
aliquain  universitatem  transmarinis  partibus  ex  consensu  magistri 
et  sejjtein  seniorum  se  contulerit,  idem  redieus,  si  locus  idoneus 
vacaverit,  in  eiim  recipiatur  absque  contradictione  iu  eodom  ordine 
ac  statu  quo  prius  fuerat,  modo  statu tis  se  voluerit  conformare. 
Quod  si  quispiam  sociorum  legitime  abfuerit,  cuius  tamen  reditus  20 
ad  commodum  aut  honorem  collegii  eiusdem  magistro  seu  eius 
locum  tenenti  et  maiori  parti  sociorum  videbitiu'  necessarius,  ille 
si  revocatus  non  ilico  redierit  et  quam  primum  congrue  potuerit, 
nisi  reddiderit  causam  eisdem  approbandam,  societate  item  sua  sit 
2)rivatus.  Ita  etiam  licentiam  illain  sociis  concedendam  moderari  25 
volumus,  ut  ad  unum  tempus  media  pars  eorum  abesse  non  sina- 
tur,  nisi  ex  maxima  et  gravi.ssima  causa  quam  conscientiis  magistri 
et  septem  senionim  relinquimus  iudicandam.  Sed  et  universo 
tempore  ipso  quo  sunt  absentes,  nisi  in  casibus  statute  superiori 
memoratis,  illorum  nemini  de  bonis  collegii  qiiicquam  pro  communis  30 
suis  allocabitur,  sed  uniuscuiusque  absentis  communa^  communi 
ci.sta^  sem])cr  dum  abfuorint  applicoutur. 

[CAP.  XXIX.] 
De  Scriitinio  his  intra  quenique  annum  hahendo. 


J'ru.iny'lo.ue    /^UONIAM  ipsa  mala  tpuv  latent,  si  n 
oml'^aiVmt''      ^^  facile  iu  maiorem  vt^-gant  lun-iiiciem, 


non  protinus  oxtii'iientur,  35 
iccirco  volumus  et  sta- 


■  "'•'"'■'''''   tuimus  ut  sing\dis   annis  sorutiniuin  et  cxamen  diligens  fiat  per 


day  (.Jul.  2O1 
by  master 
and  a  senior. 


•    "it"  (im.  ISIS. 


iaistop  JFisf)er's  statutes.     (1516) 


383 


magistrum  et  uniiin  ex  septem  seuioribus,  quern  ipse  velit  sibi 
assumere ;  semel  ia  Quadragesima  ])ei'  dies  octo  ad  luinus  ante 
festum  PaschiB,  atqxie  iterate  circiter  Divse  Margaretse  festiim. 
In  quo  scrutinio  per  magistrum  et  seniorem  sic  assumptum  disqui- 
5  ratur  cxactius  a  sociis  (quorum  neminem  tunc  abesse  volumus,  nisi 
ex  causa  valde  necessai'ia,  sed  omnes  et  singulos  ad  dicendam '  sui)er 
interrogatis  veritatem  tencri  decernimus  et  astringi)  si  quem  socio- 
nim  aut  discipulonun  noverint  in  vita,  moribus,  ofticiis,  litterarura 
neglectu,  aliter  quam  sigillo  confessionis,  in  aliquod   statutorum 

TO  citra  proximum  scrutinium  dcliquisse,  pi'o  quo  iustas  ipse  pocnas 
baud  eatenus  dederit.  Quicquid  auteni  aliquis  sociorum  detexerit, 
per  magistrum  aut  seniorem  ilium  scribatur  atque  ab  illis  omnino 
in  virtute  iurameuti  secretum  habeatiir.  Si  quis  vei'o  per  unum 
dumtaxat  accusatus  fuerit,  moneatur  per  eosdem  scrutatores  clan- 

1 5  culum  ut  quam  primum  emendet  sese  :  sin  vero  jier  duos  aut  tres, 
iuxta  5>tatuta  mature  corrigatur,  ut  malum  quod  alioqui  latius  ser- 
peret  ab  ipso  initio  protin\is  extinguatur.  Neminem  autem  socio- 
rum in  hac  sive  in  altera  qualibet  accusatione  defensionem  alterius 
in  se  siiscipere   permittimus ;  sed  qui  accusatus  fuerit  solus  pro 

20  seipso  respondeat,  et  negotium  omne  eiusmodi  magistri  et  septem 
seniorum  iudicio  tenninetur. 


CAP. 
XXIX. 

DE  SCRUTI- 
NIO BIS 
INTUA 
QUEMQUE 
ANN  U. VI 
HABENUO. 

Hvery  fellow 
to  be  callod 
ii|ioii  to  re- 
port the  mis- 
deeds of  any 
fellow  or 
scliolar, 
known  to  him 
otherwise 
than  under 
the  seal  of 
confcasiun. 


If  only  one 
witness  sup- 
port a  charge, 
the  accused 
shall  he  pri- 
vately aunio- 
nislifd;  if  two 
or  three,  ho 
shall  be  pun- 
ished. 

Accused  to 
answer  for 
liiniself. 


[CAP.  XXX.] 
De  hectare  et  ipsius  Officio. 

ADHUC  deesse  huic  corpori  membrum  pernecessarium  adver- 
timus  quo  nova  soboles  procreari  posset  et  progenerari.  Yolu- 
mus  igitiu-  et  statuimus  quod  per  magistrum  et  maiorem  partem 
septem  seniorum  quispiam  ex  sociis  in  lectorem  domesticum  eliga- 
tur.  Quod  officium  electus  nemo  recusabit  sub  poena  amissionis 
societatis  sujb,  sed  diligcnter  exequi  tenebitur,  quamdiu  magister 

30  et  maior  pars  dictorum  seniorum  ita  fieri  duxerint.  Lector  onini 
die  profesto  iuxta  morem  in  scliolasticis  liospitiis  intra  uuiversita- 
tem  servatum  singulis  anni  quartis  pulsata  prius  campanula  post 
missam  mane  dictam  lecturas  quatuor  palam  in  aula  dicti  collegii 
per  spatium   duarum  liorarum  aut  amplius   declarabit,   unam  in 

35  so})lustria,  alteram  in  logica,  in  philosopliia  duas.  Quem  vero 
librum  in  quaque  liarum  facultatum  sit  expositurus,  et  qiia  hora, 
magistri  ac  seniorum  arbitrio  relinquimus,  quid  scilicet  ipsi  condu- 

'  dicenda  MS. 


One  lecturer 
to  he  ap- 
pointed by 
master  and 
seniors  from 
arnon;^  the 
fellows. 


After  morn- 
ing ma's  on 
weekdays 
during  term 
the  lecturer 
shall  deliver 
4  lectures 
(during  the 
space  of  2 
hours  at 
least)  in  liall, 
one  in  so- 
phistry, one 
in  logic,  and 
two  in  phi- 
losophy. 


3»4 


23isi)op  jFtstci's  ^t«itutcs.     (1516) 


CAP.  XXX. 
DE  LEC- 
TORE  ET 
IPSIUS 
OFFICIO. 

Books  and 
times  of  lec- 
tures to  be 
regulated  by 
niii-stcr  and 
seniors. 
Deputy 
lecturer. 

Oppositions 
on  Moiulays 
an<l  Wedues- 
davs  (12  to 

1  1'.  .M.l 

tiopliisius  on 

Mondays. 
Tussdays  and 
AVednesdays 
(3  to  5  p.  m") 

On  Tuesdays 
a  lo^.ial  pro- 
blem ilrom 
supper-time 
to  '1  V.  .M.) 

On  Tliiirs- 
d:iys  a  pliilo- 
Bopliiial  pro- 
l>li'ni  ill  to 
lU .",.  Ji..  or 
after  supper). 

Sophisms  on 
Slondays, 
Tuesdays  and 
\\'odui-s.Uiys 
in  long  vaca- 
tion (8  to  10 
A.  .M.) 

Fellows"  dis- 
piitjitions  on 
Mondays 
after  supper. 


Lecturer's 
8  ip  nd  1^«. 
i(/.  a  quarter. 


A  scholar 
may  act  as 
dei>utv  lec- 
turer In  so- 
phisms and 
logic. 

lipcturer  to 
Kpend  2  liuuis 
a  day  in 
bearing  repe- 
titions, ex- 
plaining lec- 
ttires  and 
e.iaTuiniTii; 
his  cl!i.<is,  or 
to  provide 
at  nis  own 
cost  an  ap- 
proved sub- 
^tit•lte. 


cibilius  auditorio  fore  iudicaveriut.  Aderit  jmeterea  vel  per  sc 
vel  per  substitiitum  suiim  scliolaaticis  oiunibus  discipiiloruni  exerci- 
tationibus  ab  initio  iisqiie  ad  fiiiem,  qua.s  tot  esse  volumus  q«ot 
alibi  intra  univei-sitateiu  in  scholarium  hospitiis  fieri  consueve- 
runt :  .singulis  videlicet  diebus  Limse  et  Mercurii  oppositiones  ab  5 
bora  duodecima  ad  horam  usque  priiuam ;  singulis  diebus  Lunse, 
Martis  et  Mercurii  sojjhi.sina  ab  hora  tertia  post  meridiem  ad 
horam  usque  quiutam;  singulis  item  diebus  Martis  problema  in 
logica  a  fiuita  coena  ad  hoi-am  ustpie  septimani  ;  singulis  etiam 
diebus  Jovis  problema  in  philosophia  ab  hora  uona  ante  meridiem  10 
ad  horam  usque  decimam,  nisi  forte  eodem  die  aliqua  in  scholis 
publicis  disputatio  facta  fuerit;  qute  si  contigerit,  tum  post  ccjenam 
eiusdem  diei  problema  aliquid  philosopliicum  ab  ipsis  discipulis 
agitatum  audiat.  Tempore  vero  magnae  vacationis  prteter  hiec 
omnia  singulis  diebus  Lunse,  Martis  et  Mercurii  sophismata  erunt  1 5 
ab  hora  octava  ad  horam  usque  decimam,  in  quibus  omnibus  dili- 
gentia  et  industria  utetur  sua  potiori  modo  quo  speraverit  sc  audi- 
torio profuturum.  Prseter  haec  omnia  quibus  inter  discipulos  occii- 
pari  debet,  aderit  et  disputationi  cuidam  hebdomadatiui  habendie 
inter  socios  unoquofjue  die  Luna"  proximo  po.st  ccenam,  cuius  et  20 
ipse  praicipuus  moderator  erit,  quemadmodum  et  deeanos  duai-um 
aliaruin  superius  constituimus  auditores. 


[CAP.  XXXI.] 

De  Lectoris  Stipiudio  et  ipsius  Officio  et  de  Lectara  Mathematical 

SED    quia  iustuin  est  laborem  omnein  prsemio  recompensari,  25 
volumus  et  statuimus  (juod  lectori  singulis  anni  quartis,  prteter 
emoluineiita  superius  enumerata,  tresdecim  t^olidi  et  quatuor  de- 
narii ex  pecunia  coUegli  solvantur  ])er  magistrum  aut  eius  locmu 
tenentein.      Quocirca  et  volumus  quod  ofEcium  suum  ipse  lector  in 
singulis  antedictis  exequatur  in  jiersona  sua,  nisi  aliqui  ex  discipulis  30 
iudicio  dictorum  seniorum  fuerint  idonci,  quos  tunc  volumus  ut 
vices  eius  diligentius  sup])leant  in  lectionibus  sophisticis  et  dialec- 
ticis.      Verum  earuiu  repctitiones  volumus  oninino  per  cum  audiri 
et  ceteras   qiias    diximus    lectiones  explicari  atque  auditores  sin- 
gulos  ad  unguem  examiuari,  sic  ut  duas  cotidie  horas  his  negotiis  35 
iinpendat,   nisi   forte   legitiina    causa    pnepeditus    fuerit    per    ma- 
gistrum approbanda;  sed  et  tunc  ilium  substituere  volumus  suis 
^   "  et  ipsius — Miitlieinatica"  added  in  l)lacii  ink  by  a  later  hand. 


iJisfjop  jpisbcr's  Statutes.     (1516)  385 

iniiieusis  (lueiidain  aliuni  virum  iid  haec  agenda  idoueum  et  bene    ^■'^^-  xxxr. 

.     .,,.  .  .      ,.    .  .         .  ,.  .  UK  LEC- 

eriuUtiini,  qui  illius  vices  ludicio  magistri  ct  dictorum   senioruni   ^oris  st[- 
diligenter  iTn])lebit.     Quod  si  negotiis  ullis  implicetur  quse  diutur-   pkndio, 
nam  illius  absentiam  postulant,  aut  si  gravi  et  prolixa  regrotatione   jj,pt„^eyt„ 
5  afficiatur,  seu  plus  quam  septenniuin  in  regentia  permanserit,  aut   sjiied''^n"ac- 
demum  promotionem  aliquam  tantam  assecutus  sit  ob  quam  ne-   i^on"'abLnco 
cesse  fuerit  ei  societatis  sum  ius  amittere,  tunc  alteri  cuidam  ex   i'n'e'shaii'" 

..         rn    .  .  1       •  I  -J.  J.  retain  his 

sociis  otncium  ipsum  comraendan  volumus  per  magistrum  et  ma-   regency  moro 

,  .  ^-.   ,  .  than  Tvcais, 

lorem    partem    eorundem    seniorum.       Volumus   iiisuper   ut    per  or  shall  ob- 
tain prefi  r- 
10  magistnim  et  maiorem  partem  seniorum  pra>dictorum  quatuor  ex   mentinoom- 

°  '  ...  patible  wiih 

sociis  deputentur  qui  matheseos  artes  legant,  unus  in  arithmetica,    a  fellowship. 
alter  in  geometria,  tertius  in  perspectiva,  quartus  in  tractatu  de   nmti'i  ai'loe^ 
spha'ra  aut  cosmogi-aphia.     Quas  lectiones  incipient  proximo  quo-   arithmetic, 
que  die   Lunne  post  magistrorum  creationem,   et  pergent  singulis   perspective, 

T  r     1  •  •  •  •  •  1  •  •  •         *'"^  know- 

15  diebus  quisque  in  cursu  suo,  ita  ut  uullus  omiiino  dies  intermit-   ledge  of  the 

'  _  _  _  .  sphere  or  cos- 

tatur,  neque  ut  simul  duje  lectiones  uiio  in  die  concurrant,  ab  illo   mography. 

'  ^  '  _  Mathemati- 

die  Lunie  dicto  ad  inchoationem  usque  termini  Michaelis.  atque  ita   cai  lectures 

'■  '         -i  to  b^gm  ou 

deincep§'tam'  per  singulos  totius  anni  festivos  dies  quam  aliarum   arter\he^''^ 
vacationum,  illis  dumtaxat  diebus  exceptis  qui  magistri  et  dicto-    niasters  and 
20  i"um    seniorum    iudicio    videbuntur   excipiendi.      His    lectionibus    n°ucdda°iy 

d,-  •    J.        •    A.  ^  1  -i  ••  until  the  be- 

umus  continue  mtersmt   omnes    baccalaurei    tam    socii   quam    ginning  of 

,..,.,  T  .     .     „.  ^  Michaelmas 


discipuli,  sub  poena  per  decanos  cis  infligeuda.  term,  and' 

also  on  fes- 


[CAP.  XXXII.] 
De  Lector  is  Auctoritate. 


tivals  and 
during  vaca- 
tions through- 
out the  year. 


25    A  ^   supervacaneum  erit  hoc  membruin,   nisi  semen  affuent  et   Not  only 

/-1  .  foundation 

J.A.  unde  prodire  nova  soboles  posset  et  nasci.      Volumus  igitur  et  scholars,  but 

,         .  ,  ~  other  pupils 

statuiinus  quod  sint  m  dicto  collegio  scholares  etiam  discipuli  tanto  supported  by 

'■  _     ^  ^  their  friends, 

numero  quanto  commode  recipi  possunt,  sive  hi  fuerint  qui  collegii  ^^^"^  r-ceiv- 
ipsius    impensis    sustentabuntur,    sive   alii   qui    a    parentibus  aut 
OQ  amicis   administrate    subsidio    ad    bonas    artes   perdiscendas  illuc 

mittentur;  ita  ut,  si  lieri  potest,  pra^ter  aliorum  fundationes  tri-   Proposed 
ginta  discipuli  sint  ex  primsevse  fundatricis  bonis  sustentati.     Hos  foundation 

....  1     1        •    •  scholars, 

omnes  lecturis   ac   ceteris  exercitationibus   scnolasticis  antedictis  timty. 
diligentem  operam  daturos  esse  volumus.    Quod  nisi  feceriut,  lector  attemTiec-" 
35  ipse  iuxta  prudentiam  suam   corripiat  et  mulctet,  si  vel  tardius  exercise. 
quam  debeant  accesserint  ad  lecturas  pra^dictas  aut  ad  alia  sclio-  fbsenc'^or 
lastica  exercitamenta,  sive  absentes  fuerint  ab  eisdem,  aut  si  prse- 
sentes  non  diligenter  attenderint;  pro  tarditate  quaque,  id  est,  si 
1    "tam"  om.  MS. 


inattention. 


386 


23isf)op  Jfisfjer's  Statutes.     (151 6) 


CAP. 

XXXII, 

DE  LEC- 

T0RI3   AUC- 

TOHITATE. 


Whipping. 

Fines  to  go 
to  lecturer. 
Against  par- 
tiality. 


Obstinate 
neglect  of 
lectures  or 
exercises  to 
be  punished 
by  e.xpulsion. 


piincipio  ciiiusvis  lecturje  .suae  sive  sophismatis,  pi'oblematis,  oppo- 
sitionum  aut  disputationis  in  grammatica  non  affiierit,  obolo;  si 
per  iiuivei"sum,  deiiario  quemque  di.scipulum  mulctari  volumiis,  et 
toties  quotie.s  in  aliqiio  prfedictonim  eum  ita  deliuquere  coutigerit; 
modo  adultus  fuerit;  alioqui  virga  corrigatiir.  Quarura  imilctaium  5 
emolurnenta  lectori  ipsi  permittimus  in  usus  suos,  quo  diligeiitio- 
rem  adhibeat  operam  officio  suo.  Verum  tamen,  .si  lector  ipse 
nimis  aspei'iim  et  durum  se  cuiquam  prsestiterit,  iudicio  magistri 
et  decauorum  reformetur.  Quod  si  discipulu.s  quispiam  crebro 
punitus  sese  noluerit  emendare,  sed  magis  ac  uiagis  deliquei'it  ac  lO 
notabiliter,  tunc  lector  ipse  rem  referat  magistro  et  decanis,  a 
quibus  tertio  admonitus  si  non  ita  se  reformaverit,  sed  perrexerit 
indies  in  notabili  negligentia  sua,  ilium  omni  commoditate  privari 
volumus  intra  collegium  prsedictum  atque  ab  eodem  penitus  expelli. 


[CAP.  XXXIII.] 
De  Scholarium  Discijndorum  Qualitate  et  Electione. 


15 


Quality  of 
scholars. 

They  must 
be  of  good 
conversation, 
neither  ba- 
chelors of  arts 
nor  in  orders, 
able  to 
."^pcak  and 
iinck'rstand 
Latin  and 
til  study  so- 
phistry, and 
purposing  to 
study  tlieo 
loKy  and 
take  priest's 
orders. 

Regard  for 
poorer  can- 
didates led 
the  foundress 
to  give  a 
preference  to 
the  9  north- 
ern counties. 

Counties  of 
scholars. 


No  county 
to  have  nioro 
than  2  foun- 
dation S(  lio- 
lars.  until 
the  whole 
luunbcr  shall 
cvcoed  22 


NE  sit  ergo  seminarium  ineptum  et  manui  inobediens  aut  quod 
molliter  et  generose  tractari  nequeat*,  volumus  et  statuimu^5 
quod  di.scipulorum  electio  fiat  ex  illis  iuvenibus  qui  probiores  fue- 
rint  et  aptiores  atque  egregii  magis,  quique  probatae  indolis  ac  20 
bonpe  spei,  nee  baccalaurei  in  artibus,  nee  in  sacris  ordinibus  coti- 
stituti,  et  qui  sermonem  Latinum  loqui   et    auditum   iutolligcre 
noverint,  quique  bonas  artes  et  sacram  theologiam  ac  sacerdotium 
sanctum  proposuerint  sibi,  quodque  sint  ad  minus  ad  legendam 
sophisti'iam  idonci,  indigentesque,  quales  pnieponi  volumus,  modo  25 
fuerint    in    ceteris   condicionibus   pares.     Nam    et   ob  inopije   in 
primis  considerationem  voluit  optima  et  pientissima  fundatrix  illos 
qui  de  comitatibus  istis  inferius  nominatis  oriimdi  forent  pra'poni, 
de   comitatibus    (inquam)   Northumbrian,    Dunelmije,   Westmerine, 
Cumbriic,    Eboraci,    Eiclimondia?,    Lancastriiw,    Derbia^    Nothin-  30 
gamioe,  atque  de  illis  uovem  comitatibus  discipidorum  ad  minus 
medietatem  semper  fore   assumendam.     Qnamobrem  et  nos  (uti 
mcrito  tenemur)  eius  voluntatem  implei'i  ciqiiontes,  statuimus  ut 
discipulorum  numerus  qui  de  dictis  comitatibus  eligentur  non  sit 
minor  medietate,  et  de  illo  numero  iutelligimus  (pii  dc  fundatricis  35 
et  non  peculiarium  fundatorum  bonis  sustentabuntui*.     Vorum  ita 
})artiri  numerum  istum  volumus,  ut  de  nullo  piwdictoriim  comi- 
tatuum   discipulox'um   assumptoi'um    numerus    biuarium    exccdat, 
'  ncqueant  MS, 


ii3is{)0jp  jpisijcr's  ^intuics.     (1516) 


887 


quamcliu  iiumenis  discipulorum  pro  fundatrice  institutorum  vi- 
giiiti  duos  non  excesseriut,  et  nisi  forsan  ex  minoribus  comitatibus 
supi"anominatis  idouei  qui  eligantur  defueriut  ad  totius  numeri 
medietatem  consummandam.  Verum  tarn  en  si  forte  repei'ti  fiierint 
5  aliqui  qui  pra?ter  fundatricis  bona  vel  prpedia  vel  res  alias  pro 
discipulorum  sustentatioue  collegio  contulerint,  illis  non  prsecludi- 
mus  quo  minus  possent  quotquot  voluerint  discipulos  adicere  et  de 
quociinque  maluerint  comitatu.  Quantum  vero  ad  cetei-os  comi- 
tatus  spectat,  illos  pro  discipulis  eligendis  prseferri  volumus,  quos 

10  in  statuto  'de  sociorum  elections'  numeravimus.  Libertatem 
etiam  Eichmondi:c  comitatui  liic  eandem  tribuimus,  quam  in 
statuto  'de  socionmi  qualitatibus '  superius  declaravimus.  Dis- 
cipulorum autem  electionem  fieri  volumus  eodem  prorsus  modo 
quoad    omnia    quemadmodum  in  statuto  '  de  sociorum  electione ' 

1 5  prsescripsimus,  nisi  quantum  ad  statuti  lectionem,  lioc  enim  statu- 
tum  legi  volumus,  et  quantum  ad  tempus  electionis,  quod  item 
esse  volumus  diem  Luna;  proximum  post  festum  Omnium  Sanc- 
torum :  de  quo  etiam  die  similem  prsemonitionem.  fieri  volumus  et 
de  eligendis  inquisitionem.     Porro  numerum  discipidorum  vel  au- 

20  geri  vel  imminui  volumus  iuxta  facultatiim  annuatim  collegio  pro- 
venientium  vel  magnitudinem  vel  exiguitatem. 


CAP. 
XXXIII. 
DE  SCHO- 
LAUIUM 
DISCIPULO- 
KUM  QDA- 
LITATE  ET 
KLECTIONE. 

By-founda- 
tions in  fa- 
vour of  any 
county  to  be 
accepted. 


Richmond. 

Scliolars' 
election  on 
Monday  after 
All  Saints'. 


Number  of 
scholars  to 
vary  with  the 
means  of  the 
college. 


[CAP.  XXXIV.] 
De  lureiurando  Scholarium  Discij^ulorum. 

ET  quoniam  universis  sanctum  iuramentum  violare  summopere 
formidandum  est,  iccirco  volumus  et  statuimus  quod  schola- 
rium discipulorum  nnusquisque,  mox  post  electionem  suam  et 
antequam  alicuius  emolumenti  intra  dictum  collegium  particeps 
admittatur,  iui'et  tactis  sacrosanctis  Dei  Evangeliis,  in  prsesentia 
magistri,  seu  eius  locum  tenentis,  et  maioris  partis  sociorum,  in 

30  hac  forma.  "  Ego  Deum  testor  et  liaec  sancta  ipsius  Evangelia 
atque  in  vim  pacti  promitto,  me  fideliter  observaturum  statuta 
omnia  et  singula  quae  per  reverendum  in  Cliristo  patrem  Jolian- 
nem  Roffensem  episcopum  nomine  executorum  egi-egise  feminse 
Margaretse  quondam  Richmondise  et  Darbei  fundatricis  huius  col- 

35  legii  condita  sunt,  aut  erunt  in  posterum  condenda,  necnon  et 
laudatas  omnes  ac  probas  eiusdem  consuetudines.  Magistro  sive 
eius  locum  tenenti  in  cunctis  parebo,  quaecunque  ipse  non  improbe 
prseceperit.  Ofiicium  quodlibet  milii  per  statuta  impositum  _  non 
recusal)©,  fideliter  et  diligenter  idem  administratums  pro  iiniverso 


Scholars' 
oath. 


I  will  observe 
the  statutes. 


I  will  obey 
the  master's 
lawful  com- 
mands. 

I  will  faith- 
fully dis- 
charge the 


388 


i3isf)op  Jpisi^cr's  Statutes.     (151 6) 


CAP. 
XXXIV. 
DE   lURElU- 
RANDO 
SCHOLA- 
KIUM  DIS- 
CIPULO- 
KUM. 

duties  of  any 
office  com- 
mitted to  me. 
I  will  not 
betray  college 
Becrets. 

I  will  not  be 
a  backbiter, 
nor  set  coun- 
try against 
country,  or 
class  against 
class. 

I  will  not 
plot  against 
the  college 
or  any  mem- 
ber of  it 

If  punished 
or  expelled 
according  to 
these  sta- 
tutes. I  will 
quietly  sub- 
mit. 


Copies  of  the 
statutes  to  be 
chained  to  a 
stall  in  the 
chapel. 


tempore  quo  mihi  fuerit  iuiuiictum.  Collegii  secreta  lu-iiiiui  pan- 
dam,  uiliilque  in  quo  eidem '  aliqua  aut  commodi  aut  honoris  ac- 
cessio  fieri  posset  impediam,  sod  contra  pro  viribus  procurabo.  Ad 
ha'C  non  ero  delator  aut  oblocutor,  neque  odia  aut  discordias  semi- 
nabo,  sed  neque  contumeliosus  ero  cuiqiiam  ant  ob  patriam  aut  5 
ob  genus  ant  ob  cetera  eiusmodi ;  partialitates  odiosas  non  fovebo, 
comparationes  item  superbas  quantum  in  me  fuerit  evitabo  penitns. 
Nulla  conventicula,  conspirationes,  confoederationes,  pactionesve 
aliquas  adversus  collegii  statum,  commodum  aut  honorem  einsdeni, 
aut  adversus  magistrum  magistrive  vicarium  aut  ofl&cialem  quern-  10 
piam  aut  denique  sociuni  aliquem  ipsius  collegii  faciam  aut  fieri 
conabor,  nee  demum  ea  facientibus  aut  conantibus  auxilium  aut 
favorem  prsebebo.  Quod  si  forte  contingat  ob  transgressionem  ali- 
cuius  dictorum  statutorum  me  per  magistrum  et  alios  ad  quos 
spectat  puniri,  corrigi  aut  amoveri,  neminem  ex  correctoribus  aut  1  5 
amotoribus  molestabo  aut  inquietabo,  neque  consentiam  ut  ob 
earn  causam  uUo  modo  molestentur  aut  iuquietentur  actione,  ap- 
pellatione  aut  magnatum  litteris  precibusve,  sed  mea  sponte  accep- 
tabo  quicquid  illi  decreverint  contra  me,  et  omni  alteri  appella- 
tioni  aut  iuris  remedio,  pra>terquam  q\iod  statuta  permittunt,  20 
penitus  et  in  vim  pacti  renuntio  liac  mese  manus  subscriptione. 
Hsec  omnia  in  me  recipio  et  hoc  iureiurando  polliceor,  quatenus 
me  Dens  adiuvet  et  ha>c  sancta  Dei  ipsius  Evangelia."  Et  quo 
nemo  di.scipulorum  ignorct  collegii  ipsius  statuta,  volumus  vera 
eorum  exemplaria  per  catenulam  ferream  cuidam  stallo  intra  sacel-  2  5 
lum  eiusdem  collegii  alligari,  \\t  cuiquc  illorum  co]iia  fieri  posset. 


On  Simdays 
and  festivals 
all  scholars 
shall  attend 
Divine  ser- 
vice in  their 
surplices,  and 
shall  assist 
OS  the  deans 
appoint. 

On  common 
days  they 
shall  attend 
morning 
mass  (lu'fore 
0  A.  M.)  and 


[CAP.  XXXV.] 
De  Dei  Cultu,  Scholasticis  Exerdtamentis,  et  Moribus  Discipulomvi. 

NIHIL  iuveni  fugiendum  est  magis  inerti  otio.  Et  propterea 
volumus  et  statuimus  ut  disciiiulorum  quisque  aut  in  cultu  oq 
Dei  aut  bonarum  artium  studiis  aut  moribus  egregiis  pordisccndis 
semper  quoad  fieri  posset  sit  occupatus.  Diebus  omnibus  Dominicis 
et  ceteris  diebus  festivis  singidos  singulis  Divinorum  officiorum 
integre  adessc  volumus  intra  sacellum  in  choro  ei\isdom  collegii 
sui)erpelliceis  candidis  indutos,  et  in  eisdem  adiutores  quicquid  ok 
ipsi  decani  iusserint.  In  diebus  A-ero  profostis  cotidiana^  missa» 
de  die  ante  horam  scxtam  dicenda^  per  univorsjim  ])ra^sentes  erunt, 
genibxis  jirovoluti  et  nudati  ca})ita,  devotas  Doo  proces  ])er  inte- 

1  i.lom  MS. 


33isi)op  jpfslbct's  Statutes.     (151 6) 


389 


gram  missam  offereutes,  finitaque  sempei'  niissa  dicent  pro  defunc- 
toruin  animabus  (quorum  supra  fecinius  mentiouem)  Psalmum  '  De 
Profundis'  cum  precibus  et  oratione  'Absolve,  qusesumus.'  Lec- 
tiones  iteui  eius  facultatis  cui  incumbit  siugulas  singvdus  quisque 
5  diligeuter  audiat,  disputationibusque  adsit  tarn  publicis  quam  pri- 
vatis  pro  modo  eruditionis  sui« ;  hoc  est  baccalaurei  tarn  dialecticis 
quam  philosophici.s,  sopliistse  vero  sopliisticis  et  dialecticis  adsint, 
nou  legitime  impediti ;  cunctis,  iuquam,  exercitamentis  scholasticis, 
tarn  quje  domi  quam  quae  foris  fuerint  in  scholis  publicis,  quisque 

10  iuxta  captum  et  annos"  suos.  In  quibus  rebus  ut  proficiant  sin- 
guli,  oramus  eos  quorum  tuition!  creduntur  et  eorum  in  Domino 
conscientias  on'eramus  simulque  et  septem  collegii  seniores  obtes- 
tamur,  quatenus  huic  rei  siqjerintendant  diligentius  et  singulos 
discipulorum  nunc  unum  nunc  alterum  crebro  examinent,  qviid  eo 

1 5  die  vel  in  lectionibus  audierint  ordinariis  aut  in  publicis  privatisve 
disceptationibus  annotaverint.  Hoc  tamen  onmino  prohibemus, 
ne  quisquam  eorum  ad  gradum  baccalaureatus  aut  magisterii  jiro- 
moveatur,  nisi  prius  adimpleverit  annos  per  statuta  universitatis 
limitatos  atque  dignus  eo  gradu  tam  magistri  quam  septem  senio- 

20  rum  iudicio  fiierit  appi-obatxis.  Sed  neque  magisterii  gradum  ut 
conscendat  aut  discipulorum  aut  sociorum  quisquam  permittimus, 
nisi  prius  aut  libros  De  Anima  aiit  De  Ccelo  et  Mundo  aut  De 

^  Generatione,  aut  unum  e  quatuor  qui  De  Meteoricis  tractant,  aut 
aliquem  denique  ex  matlieseorum  libris,  iuxta  magistri  et  seniorum 

25  assignationem,  sive  domi  sive  foris,  palam  cunctis  accessuris  ex- 
plicaverit.  Quod  ut  diligentius  peragatur,  magistrum  et  seniores 
curare  volumus.  Mores  itidem  omnes  illos  improbos  quemque  dis- 
cipuloiaim  vitare  volumus,  quos  sociis  ante  interdiximus  in  statuto 
quodam  priori.     Cui  etiam  et  istud  adicimus,  quod  nemo  discipu- 

30  lorum  in  aliquo  loco  intra  oppidum  in  quo  sit  alicuius  feminae 
prsesentia  edat  aut  bibat,  nisi  prsesenti  aliquo  socio  collegii,  aut  ob 
urgentem  et  valde  necessariam  causam  a  magistro  aut  eius  locum 
tenente  approbandam,  quam  ipse  intra  viginti  quatuor  lioras  eidem 
indicare  teneatur;  sed  neque  solus  et  sine  omni  consorte  aut  duce 

3  5  foris  progi-ediatur,  nisi  ad  scholas  publicas  et  cetera  loca  pro  sclio- 
lasticis  instituta;  et  quod  insuper  discipulus  unusquisque  in  prse- 
sentia  sociorum  rcverenter  se  habeat  et  nudum  se  cajjite  exhibeat 
gestuque  et  sermone  modestum,  quoties  alicui  occurrerit  sociorum. 

^  amicos  MS. 


CAP.  XXXV. 

DE  DEI 
CULTU,  ETC. 

say  the 
Psalm,  'De 
Profundis,' 
and  the 
prayer,  '  Ab- 
solve, quae- 
sumus." 

Lectures  and 
disputations 
to  be  attend- 
ed by  bache- 
lors in  logic 
and  pliilo- 
sopliy,  by  so- 
pliists  inso- 
j)hisms  and 
logic. 

Tutors  and 
seniors  to 
examine 
scholars  in 
the  lectures 
and  disputa- 
tions of  the 
day. 

No  one  to 
take  bachs- 
lor's  or  ni;is- 
tcr's  degree, 
luitil  he  shall 
have  been 
approved  by 
master  and 
seniors,  and 
shall  have 
kt'i't  his 
terms. 

No  one  to 
take  his  M.A. 
degree  who 
has  not 
publicly 
expounded 
Aristot.  '  De 
Anima,'  or 
'  De  Ccelo  et 
Mundj,'  &c., 
or  some  ma- 
thematical 
book. 

No  scholar 
to  eat  or 
drink  in  the 
town  in  the 
company  of 
any  woman, 
unless  in  the 
presence  of 
a  fellow  or  by 
leave  of  mas- 
ter. 

No  scholar  to 
go  abroad 
alone  except 
to  the 
schools. 

Scholars  to 
'cap'  fellows 
when  they 
meet. 


.3e 


390 


^isfjop  .-Ipisijer's  Statutes.     (1516) 


CAP. 
XXXVI. 

DE  OBSE- 
QUII8  EO- 
BUM  INFRA 
COLLEGIUM 
EXHIBEN- 
DIS. 

Scholars  not 
to  be  required 
to  serve 
master  or  fel- 
lows except 
in  hall  or 
chapel. 

Seven  scho- 
lars to  wait 
in  hall,  ano- 
ther to  read 
the  Bible  at 
dinner  time, 
and  two 
others  to 
cover  the 
altars  on  fes- 
tivals, and  for 
the  care  of 
the  coverings 
of  the  great 
altar. 

Eacli  of  the 
les.ser  altars 
to  have  its 
own  priests 
assigned  to  it. 


Custody  of 
chalice." 


No  one  to 
retain  his 
seholarehip, 
after  he  has 
taken,  or 
ought  to  have 
taken,  liis 
M.A.  degree. 


[CAP.  XXXVI.] 
De  Obsequiis  eorum  infra  Collegium  exhihendis. 

ET  ne  ob  iiimia  forte  in  magistrum  et  socios  obsequia  di.scipuli 
ab  eruditione  sua  impediantur,  volumus  et  statuimu.s  quod 
nee  magister  nee  soeiorum  aliquis  quempiam  discipulorum  ad  ulla  5 
ob.sequia  sibi  prjestanda  urgeat  ant  ad  negotia  aliqua  pro  eollegio 
obeunda,  prajterquam  in  prantlii.s,  ccenis  et  biberiis  intra  aulara 
ipsius  coUegii,  aut  Divinorum  officiorum  tempore  in  diebus  festivis 
intra  sacellum  eiusdeni.  In  quibus  decern  eorum  singulis  liebdo- 
madis  iuxta  cursus  et  ordines  suos  ministrare  volumus;  septem  lo 
videlicet  pro  mensa  tarn  soeiorum  quam  suorum  cosequalium  in  his 
rebus  qufe  ad  illam  pertinent  introfei'endis  et  efterendis  diligenter, 
octavum  pro  Icgcnda  Biblia  jirandiorum  tempore,  et  duos  item 
alios  pro  vestiendis  altaribus  singulo  quoque  festo  ac  pro  sacerdo- 
talibus  niagni  altaris  indumentis  iterum  infra  vestiarium  commode  i  5 
reponendis.  Reliquis  autem  altaribus  neminem  eoiiim  inservire 
volumus,  sed  cuiquc  altari  sacerdotes  certo  numero  per  magistrum 
et  decanos  deputentui*,  qui  vel  per  se  vel  per  suos  curent  vesti- 
menta  post  dictas  missas  honeste  plicari  et  plicata  recondi  intra 
cistam  cuique  altari  appositam.  Calicem  vero  is  qui  postremus  20 
quovis  die  missam  dixei-it  in  tuta  custodia  reponat,  pro  eodem 
alioqui  responsurus.  Ceteris  vero  tempoi-ibus  discipuli  erudition i 
supe  et  bonis  artibus  intendant,  quo  iure  possent  gradus  scholasticos 
assequi  temporibus  per'  universitatis  statuta  limitatis,  si  tamen  id 
magister  et  maior  pars  seniomim  ojiportunum  fore  duxerint.  Ne-  2  5 
minem  autem  diutius  intra  collegium  dictum  pro  scliolaii  discipulo 
habendum  volumus,  postquam  magisterii  in  artibus  gradum  vel 
assumpserit  vel  pro  sententia  magisti'i  et  maioris  partis  seniorum 
deliuerit  assumpsisso. 


Scholai-s' 
allowancQ 
for  com- 
monfi,  T('.  a 
week. 


[CAP.  XXXVIL]  30 

Quanttim  a  Collegio   quantumve  ab   aliis  recipient  el  de   illoriun 

absentia. 

ET  quo  discipuli  isti  nonnullam  ob  labores  suos  recompensatio- 
nem  accipiant,  volumus  et  statuimus  quod  singulis  hebdoma- 
dis  pro  uniuscuiusque  illorum  communis  qui  de  bonis  collegii  sus-  o :: 
tontabuntur  soptem  denarii  senescallo  tribuantur,  quam  summam 
i  "per"  0111.  Ms. 


33isi)0p  jpis!)er's  Statutes.     (151 6) 


391 


quoad  convenientcr  fieri  i)otest  nolumiis  commimas  eonun  super- 
gredi.  8i  tameu  supergiessie  fuerint  siimmam  illam,  quicquid  de- 
erit  singulus  quisque  discipulorum  ex  suo  ipsius  argento  senescallo 
ipsi  persolvere  teiieatur,  vicissim  recei^turus  quaudo  commuiife  mi- 
5  uores  fuerint  quicquid  erit  residui.  Consedere  etiam  eos  omnes 
una  volunius  in  prandiis  et  ccenis  intra  aulam  ipsius  collegii  ad 
inensas  pro  eis  deputatas,  Quaternos  et  quaternos  item  prout 
magister  assignaverit  privatas  cameras  optinere.  Barbitonsoris 
quoque  et  lotoris  operam  collegii  sumptibus  cuique  exhiberi  debere. 

I O  Et  si  quispiam  eorum  donatus  fuerit  re  aliqua  unde  reditus  anuuus 
illi  tribuatur  \dtra  valorem  octo  marcarum,  aut  beneficio  quocum- 
que  quod  animarum  cui'am  sibi  annexam  habeat,  singulis  emolu- 
mentis  antedictis  post  annum  a  pacifica  ipsius  possessione  carere 
volumus.     Et  demum  nemini  ex  eis  licere  per  noctem  aut  diem 

1 5  integi'um  a  collegio  ipso  abesse  absque  magistri  aut  locum  ipsius 
tenentis  concessione.  Neque  etiam  ultra  viginti  dies  unius  anni 
abesse  permittimus,  nisi  iustam  et  necessarian!  causam  illi  esse 
magister  seu  locum  ipsius  tenens  et  maior  pars  septem  scniorum 
approbaverit.     Pro  tempore  etiam  absentise  niliil  cuivis'   allocari 

20  debere  censemus,  quemadmodum  de  sociis  ante  statuimus. 

Leave  of  absence  to  be  obtained  from  master ;  if  for  more  than  20  days,  from  master  and  seniors, 
commons  to  cease  during  absence. 

[CAP.  XXXVIII.] 
De  his  quae  antiquitus  fieri  consueverunt. 

PORRO  quoniam  res  ab  antique  consixetse  et  maxime  quse  ad 
publicam  utilitatem  pertinent  difficile  aboleri  possunt,  iccirco 

25  volumus  et  statuimus,  \\t  campana  qusedam,  quemadmodum  anti- 
quitxis  fieri  consuevit  priusquam  hoc  collegium  fuerat  institvitum, 
singulis  diebus  summo  mane  hora  quarta  pulsetur  per  discipulum 
quendam  a  magistro  assignandum,  ut  ita  per  totam  academiam 
qui  cupiunt  ea  hora  litteris  operam  dare  facilius  excitentur  cam- 

30  pause  ipsius  sonitu.  Missas  item  duas,  quarum  altera  diebus  certis 
per  quendam  fratrem  religiosum  in  ecclesia  quse  Rotunda  dicitur, 
et  altei*a  quse  in  ecclesia  Sancti  Botulphi  celebrari  consueveiimt, 
volumus  deinceps  per  duos  ex  sociis  ad  assign  ationem  magistri  et 
decanorum  observari,  alteram  domi,  alteram  in  ecclesia  dicta  Ro- 

35  tunda,  qui  socii  pro  stipendiis  recipient  annis  singulis  quadraginta 
solidos  ad  singulos  anni  terminos  pei'solvendos.  Curam  insuper 
animarum,  quaj  semper  antiquitus  exerceri  consuevit  per  magis- 

^  cuius  M.S. 


CAP. 
XXXVII. 

QUANTUM 
A COLLEGIO 
QUANTUM- 
VE  AI5ALIIS 
RECIPIENT 
ET  DK  ILLO- 
RUM  AB- 
SENTIA. 

Any  one  ex- 
ceeciiiig  or 
living  within 
tliis  allow- 
ance, to  pay 
or  receive 
the  ditl'er- 
ence. 
Scholars' 
tables  in  hall. 

Each  cham- 
ber to  be 
occupied  by 
4  scholars. 
Barber  and 
washerman 
paid  by  the 
college. 

Scholarship 
not  tenable 
with  an  an- 
nual income 
exceeding  8 
marks,  or 
with  any  be- 
nefice with 
cure  of 
souls. 
Allowance  for 


A  scholar  to 
ring  the 
great  bell  (as 
was  done  in 
the  old  hos- 
pital) at 
4  A.  u. 


Masses  at  the 
Kound 
church  and 
at  St  Bo- 
tolph's  (for- 
merly said 
by  a  brother 
of  the  old 
house)  to  be 
said  by  2 
fellows,  who 
shall  receive 
40.«.  yearly 
for  their 
trouble. 


892  a^isljop  Jfisfjcr's  ^tntutes.     (151 6) 

^'^^*        triim  antiqufie  domns,  nunc  iier  altenim  eorundem  duorum  ad  nia- 

XXXVIII.  .... 

DEHisQUiE   gistri  designationem  voluiiuis  administrari.      Isque  diebus  singulis 

ANTIQDI- 
TUS  FIERI 
CONSUEVE- 
KUNT. 

The  cure  of 
souls  tlMIlS- 
fcrrcd  from  •  t  ^  •  •  i  ■        i  i  • 

theinasterof    ticam  docendos  sustentetiir,  quiqne  pro  veteribiis  eiiLsdem  hosju- 

tho  hospital  .  »111  1 

to  one  of  the     talis  fundatorlbus  ac  bencfactoribus  satisfactorie  celcbrabit  quoties 

2  fellows  ■■■ 

above  named,     cOllimode  1)0SSet. 

wlio  shall  ' 

receive  a  stipend  of  Is.  on  each  of  the  4  oblation  days.    Mass-priest,  who  shall  also  teach  grammar,  to  be  maintaiucd 

at  Ospringe. 


oblationum,  qui  in  anno  quatuor  occurrere  sclent,  duodecim  dena- 
rios  pro  labore  suscipiet,  residuum  collegii  usibus  relicturus.      In 
sacello  ctiam  de  Ospringe,  quod  olim  ad  hosi)itale  pertinebat,  volu-  5 
mus  lit  sumptibus  collegii  sacerdos  quidam  ad  pueros  gi-amma- 


[CAP.  XXXIX.] 

De  MancijJe,  Cocis,  Barhitonsore,   Lotore,  et  quodam  }fagislri 

Famulo. 


10 


Office  of 
manciple. 


Manciple's 
stipend  6s. 
M  a  quarter, 
besides  com- 
inoiis  and 
per<iuisites 
from  bakers, 
innkeepers 
and  butchers. 

Two  cooks, 
both  to  re- 
icive  com- 
mons and 
peniuisites; 
with  (juar- 
terly  stipends 
of  ().«.  8a.  for 
the  head 
cook,  and  of 
8«.  ill.  for 
the  scullion. 


POSTE-EMO  quosdam  adliuc  intra  collegium  dictum   adverti- 
.mus  discipulis  ipsis  inferiores,   famulos  \4delicet  mercenarios 
quos  universo  corpori  pedum  loco  habcndos  iudicamus ;  de  quibus  1 5 
etiam  aliquid  statuere  non  erit  supervacaneum.     Principio  mauci- 
pem  quendam  esse  volumus,  qui  ex  consUio  scnescalli  panem,  po- 
tum  et  csculenta  providebit    prtedicto  coi'iDori  necessaria,  quique 
claves  panarii  et  prom2)tuarii  gestabit,  cuique  cum  opus  fuerit  mi- 
nistraturus ;  cum  pistoribus,  pandoxatoribus  hebdomadis  singulis  20 
computabit;  libnim  quoque  consulto  senescallo  in  exitu  cuiusque 
hebdomadal  conficiet  pro  communarum  computo.     Et  claves  deni- 
que  portarum  omnium  collegii,  tarn  anteriorum  quam  posteriorum, 
ipsis'  ad  horam  noctis  debitam  obsei-atis,  magistro  deferet  sive  eius 
locum  teueuti,  nisi  forte  o1)  rationabilem  aliquam  causam  hoc  offi-  25 
cium  cuiquam  altcii  mandaie  magister  utile  iudicaverit.    Cetenim 
quo  diligcntius  agat  h;vc  omnia,  pro  stipendio  suscipere  eum  volu- 
mus singulis   anni    quartis  sex    solidos   et   denarios   octo,    prseter 
communas  et  emolumenta  moderata  quje  non  pauca  exurgent  ex 
computo  pistorum,  pandoxatorum  atque  carnificum.     Erunt  et  coci  30 
duo  pro  i)arandis  eduliis:  alter  qui  primarius  erit  propter  negotia 
coquina}  mancipem  iuvabit  in  escidentonxm  emptione,  suscipietque 
in  stipendium  singulis  anni  quartis  sex  solidos  et  denarios  octo, 
piwter  communas  et   emolumenta  coquiufe  ad  eum   pertinentia ; 
alter  vei-o  secuudarius  illi  subministrabit  et  vasa  coquinai-ia  ex-  35 
jmrgabit,  pro  stij)emlio  suo  recepturus  singulis  anni  quartis  tres 
solidos  et  denarios  quatuor,  ima  cum  communis  et  ceteris  emolu- 

^  ipsius  MS. 


23isl)op  J^isljtr's  ^tntutes.     (1516) 


393 


mentis  qvise  ex  coquina  spectabuut  ad  euni.  Est  et  pemecessarius 
eis  barbitousor  aliquis,  qui  magistro,  sociis  et  discipiilis,  prout  cui- 
que  opus  erit,  caput  et  barbam  radat  ac  toiideat  liebdomadis  sin- 
gulis; atque  is  pro  stipendio  sue  recipiet  singulis  anni  quartis 
5  quinque  solidos.  Neque  minus  necessarium  est  ut  vestes  omnes 
linear,  tam  quibus  in  mensis,  qiiam  quibus  in  corporibiis  utuntur 
suis,  singula  quaque'  hebdomada  laventur.  Iccirco  volumus  ut,  si 
vir  quispiam  ad  hoc  officium  idoneus  haberi  non  posset,  femina 
aliqua  lotrix  provideatur  houesta  et  bonse  conversationis ;  quje  pro 

I  o  stipendio  singidis  anni  quartis  recipiet  solidos  tresdecim  et  denarios 
quatuor.  Neminemque  supradictorum  stipendiarioiiim  conduci 
volumus  sine  consensu  magistri  et  maioris  partis  sociorum  aut 
saltern  seniorum  septem.  Et  quendam  prseter  lios  famulum  ma- 
gistro permittimus  ad  sua  negotia  pecidiarem;  cui^  singulis  heb- 

1 5  domadis  se])tem  denarii  dum  i)ra3sens  in  collegio  fuerit  pro  suis 
communis  tribuantur. 


CAP. 


DE  MAN- 
CIPE,  ETC. 

Barber's 
<iu:irtcrly 
stipend,  5.?. 

Laundress  to 
be  engaged 
(if  no  man 
can  be  had 
for  tlie  office) 
at  a  (luarterly 
stipend  of 
13«.  id. 


Master's 
servant  to 
receive  a 
weekly  allow- 
ance of  7ci. 
when  in  resi- 
dence. 


[CAP.  XLII^] 
De  Amhiguis  et  Obscuris  interpretandis. 

DISTRIBUISSE  igitur  nunc  universis  personis  intra  hoc  col- 
^^  legium   officia  et  officiorum  leges   nobis  videmur  et   exacte 

quidem.  Quje  si  servaverint  integre  et  inviolate,  quod  veliementer 
optamus,  viros  ex  eodem  non  dubitamus  prodituros  qui  magnfe 
erunt  et  utilitati  et  honori  universe  huic  regno.  Provisum  etiam 
est  quoad  fieri  potest  iuramentis  uuiuscuiusque  arctissimis.     Cete- 

25  rum  quia  mihi  Johanni  Roffensi,  qui  hsec  scripserim,  una  cum  aliis 
executoribus  si  qui  forte  fuerint  aiictoritas  a  ceteris  omnibus  tri- 
buta  est  qiiatenus  ego  una  cixm  ceteris  si  qui  afFuerint  tam  sua 
quam  nostra  auctoritate  possemus  numerum  sociorum  augere,  ma- 
gistroque  ac  sociis  omnibus  statuta  salubria  tam  suo  quam  nostro 

OQ  nomine  exhibere,  atque  ab  eisdem  iuramenta  exigere  pro  eorum 
inviolabili  observatione,  recusantes  vero  si  qui  fuerint  amovere, 
violentes  corrigere,  ac  cetera  omnia  et  singula  peragere  quae  pro 
salubri  gubernatione  eiusdem  collegii  mihi  opportuna  visa  fuerint 

^  quoque  MS.  2  "cui"om.  MS. 

^  After  c.  39  a  leaf  is  wanting  in  the  MS.  Baker  has  inserted  a  strij)  of 
parchment  as  a  guard,  and  added  the  note:  "De  Pensionariis  intra  Collegium 
admittendis.  Inserend."  But  there  can  be  no  doubt  that  anotlier  chapter 
"  De  Visitatorc"  (divided  into  two,  one  "De  Visitatore"  and  another  "De 
modo  Visitaudi"  in  Stat.  Chr.  c.  46  and  47)  has  been  lost. 


Prayer  that 
the  college 
may  serve  to 
the  welfare 
and  honour 
of  the  king- 
dom. 


Bp.  Fislior 
empowered 
by  the  other 
executors  of 
the  foundress 
to  enlarge  the 
foundation, 
to  impose 
statutes,  and 
otherwise  to 
provide  for 
the  good 
government 
of  the  college. 


394  33isfjop  iptsftct's  Statutes.     (151 6) 


CAP.   XLII. 
DE  AMBI- 

GUI8  ET 
OBSCL'KIS 
INTERPRE- 
TANDIS. 

Reservation 
to  the  bp.  of 
power  to 
alter  the 
statutes,  ex- 
cept as  re- 
gards the 
stipend  of 
Alan  Percy 
the  master. 


Kcsenation 
of  power  to 
increase  or  di- 
minish the 
number  of 
fellows,  &c. 


Difficulties  in 
the  statutes 
to  be  referred 
after  the  bi- 
shop's death 
to  the  chan- 
cellor and 
two  doctors 
or  bachelors 
of  divinity, 
not  being 
fellows  of  the 
college. 


Risliop  of 
Kly  to  be  vi- 
sitor, and  to 
nominate  a 
fellow. 


Expenses  of 
visitation  to 
be  moderate. 


a?que  ac  si  omnes  pariter  hie  adessemu.s ;  quando  igitur  hsec  aucto- 
ritas  niihi  cum  aliis  si  qui  foi-te  affuerint  tributa  est,  iccirco  si 
quid  forsan  iu  posterum  occurrat  vel  immutandum  vel  adiciendnm 
vel  adiuieudum,  niilii  una  cum  aliis  si  qui  forte  aftueriut  quoad 
vixero  potestatem  illam  reserve  aut  immutaudi  priora  statuta,  aut  5 
adimendi  si  quid  ex  eis  adimenduni  videbitur,  aut  denique  adici- 
endi  si  quid  de  novo  recte  iudicabitur  adiciendum,  nisi  quateuus 
ad  stipendium  attinet  eius  qui  nunc  est  magister,  \'idelicet  Alani 
Percy,  de  quo  nihil  a  quoquam  immutari  volumus  aliter  quarn 
supradictum  sit,  quamdiu  ipse  officio  suo  iustam  adliibuerit  10 
diligentiam.  Ceteros  tiim  magistros  quam  socios,  quoties  oj)por- 
tununi  fuerit,  vel  adiciendi  vel  augendi  vel  minuendi  vel  amo- 
veudi,  si  ita  res'  poposcerit,  atque  cetera  omnia  peragendi  aeque 
firmiter  ac  si  cuncti  executoi'es  pariter  adessemus,  i)otestatem,  ut 
dictum  est,  reserve  integram.  Et  quoniam  nihil  est  tam  luculen-  1 5 
turn  quod  non  a  captiosis  verti  in  qusestionem  potest,  ob  earn  rem 
volumus  qiiod  si  postquam  liinc  Deo  nos  vocante  niigi-averimus,  .si 
in  aliquo  statutorum  praedictorum  obscuritas  aut  ambiguitas  ma- 
gistro  et  maiori  pai'ti  sociorum  videatur,  omnis  illius  ambiguitatis 
et  obscuritatis  declaratio  ad  cancellarium  universitatis  aut  ipsius  20 
vices  gerentem  una  cum  assonsu  duorum  in  sacra  theologia  docto- 
rum,  aut  ob  eorum  inopiam  baccalaureorum  in  eadem  et  senionim, 
qui  non  eiusdem  collegii  socii  fuerint,  pertinebit.  In  qua  re  quic- 
quid  illi  decreverint  illorum  sententi;e  stabitur,  quam  ncc  appella- 
tione  neque  alio  iuris  ullo  remedio  volumus  impediri,  nisi  forsan  25 
ijisa  illorum  iuterprctatio  alicui  alteri  statuto  aut  ordinationi  a 
nobis  editiB  aperte  contravenerit.  Reverendum  in  Christo  patrem 
dominum  Eliensem  episcopum,  tam  eiim  qui  nunc  est  quam  futu- 
rum  quemcunquo,  ad  quem  spcctat  ius  visitandi  collegium  istud 
nomiuandique  etiam  \inum  idoneum  qui  sit  futurus  collegii  huius  3^ 
socius,  oramus  et  obsecramus  in  domino  Jesu  quatenus  hsec  statuta 
cin-et  diligentius  observari,  quod  et  boni  visitatoris  officium  est,  et 
quantum  fieri  potest  minimis  iu  sua  visitatione  collegium  impensis 
gravet;  in  qua  re  quoad  possumus  illius  couscieutiam  in  Domino 
oneramus.  3  5 


^  ita  res  ita  M.S. 


I 


33isIjop  jpis!)er's  Statutes.     (1516)  395 


N'  DEI  NOMINE,  AMEN.     Per  pnescns  publicum  instini-   Public  in- 

Btniment, 


mentum  ciinctis  appareat  evidenter,  quod  anno  Domini  mille-  siiewin);  that 

simo  quiiigentesimo  decimo  sexto,  indictione  quarta,  pontificatus  ^i',lj''g'"o/"' 

sanctissimi  in  Christo  patris  et  domini  nostri  domini  Leonis  Divina  proc|f/a?or*„i 

5  providentia  huius  nominis  papse  decimi  anno  quarto,  mensis  vero  Jad^Marga- 

Decenibris  die  secundo,   in   capella  infra   palatium    re^-erendi    in  tim^wafread 

Christo   patris  et  domini    domini   Johannis    permissione    Divina  senccTo^Joiui 

Roffensis  episcopi,  exhibitse  fuerunt  per  eundem  reverendum  pa-  wWchieitcr 

trem,  executorem  in  testamento  nominatum  illustrissinije  feminae  eredbp. 

T-vi-  ••  •  Fisher  to 

10  dominje  Margaretse  Kichmondise  et  Derbei  comitissae  matrisque  et   impose  sta- 

....  tutes  upon 

avise  duorum  regum   Henrici  septimi  atque  octavi,  etiamque  in   thc.coUege. 
pi'sesentia  mei   Johannis  Beyre,   notarii    publici,    dicti    reverendi 
patris  registi'arii,  ac  testium  inferius  nominatorum,  certse  litterie 
testimoniales  sigillatse  et  signatse  per  manus   executorum    dictse 

I  5  illustrissinije  principis ;  in  quibus  apparuit  qualiter  alii  executores 
nominati  in  testamento  eiusdem  pi'incipis  dederunt  consensum  et 
assensum  ac  potestatem  eidem  reverendo  patri,  ut  ille  tam  sua 
quam  illorum  auctoritate  posset  numerum  sociorum  in  collegio 
Sancti  Johannis  in  Cantabrigia  augere,  magistroque  et  sociis  om- 

20  nibus  statuta  salubria  exhibere,  atque  ab  eisdem  iuramenta  exigere 
pro  eoruudem  inviolabili  observatione,  ceteraque  omnia  et  singula 
peragere  qua?  pro  salubri  gubernatione  eiusdem  collegii  sibi  oppor- 
tuna  visa  fuerint,  seque  ac  si  omnes  illi  illic  pariter  adessent.     Qui-   Ji',Vie{"(fr°^ 
bus  sic  exliibitis  et  per  me  inspectis,  idem  reverendus  pater  ad    Fi^heTdid'ni 

25  efFectum  prtesentium  asseruit  mihi  notario  prsedicto,   quod  onus   juijTsio' "^ 
ipsarum  litterarum  testimonialium  ob  honorem  committentium  in   abovrcodc  to 
se  assumpsit,  ac  -v^igore  earundem  statuta  quaedam  quse  antecedunt   master  ami 
maeistro  Alano  Percy,  magistro  collegii  antedicti,  tanqiiam  ma-   thccoiieso 

^  ,.       .        ,  ....  '  and  bound 

cistro  sive  custodi  eiusdem,  ac  sociis  omnibus,  tam  his  qui  olim   them  by  oath 

°  ..  \       ^  ^  toitsobser- 

00  erant  designati  quam  aliis  tunc  recenter  electis,  intra  collegium   ^''>"<='^ 
antedictum  Sancti  Johannis  Cantabrigire       ^die  mensis  Julii  anno 
Domini  prsedicto  realiter  et  ad  effectum  exhibuit,  tradidit  et  deli- 

1  This  instrument,  which  has  probably  not  been  read  as  a  whole  by  any  one 
during  the  last  two  centuries,  fixes  the  date  of  the  statutes,  which  Baker 
assigned  by  conjecture.  The  former  portion  of  it  (down  to  "asseruit"  p.  396, 
1.  5)  was  unknown  to  Jaker;  it  is  here  printed  from  the  single  remaining 
sheet  of  another  copy  of  the  code  of  15 16  preserved  in  the  college  treasuiy; 
the  latter  portion  (beginning  "  ratificavit ")  is  written  on  the  upper  part  of  tiie 
page  which  contains  the  end  of  Gregson's  statute  (see  below). 

-  Blank  space  for  day  of  month. 


^isf)op  Jpisf)cr's  Statutes.     (1516) 


Witnesses  to 
this  instru- 
ment, Nic. 
Metecalf, 
archd.  of  Ro- 
cliester,  and 
Itolland  Bax- 
stcr,  M.A.  of 
that  diocese. 


beravit,  eosdemque  ad  pra'dicta  obsei-vanda  iurure  compulit,  quern 
ad  modum  in  instrumento  quodam  publico  inde  confccto,  quod 
ipse  etiam  legi,  latius  apparet,  ipsaque  statuta  nomine  suo  et 
coexecutorum  antedictorum  coram  magistro  et  sociis  suis  pro 
statutis  dicti  coUegii  publicavit,  approbavit  et,  ut  asseruit,  ratifi-  5 
cavit,  ceteraque  fecit  et  exercuit,  qiiem  ad  modum  in  dictis  litteris 
testimonialibus  continetur.  Unde  idem  revei"endus  pater  requi- 
sivit  et  mandavit  me  notarium  pra?dictum  ad  perpetuam  huius  rei 
memoriam  et  evidentiorem  probationem  prpemissorum  unum  vel 
plura  i)ublicum  vel  publica  conlicere  sibi  instrumentum  vel  instru-  lO 
menta.  Acta  sunt  hfec  omnia  et  singula,  prout  supra  scribuntur 
et  recitantur,  sub  anno  Domini,  indictione,  pontificatu,  mense,  die 
et  loco  prsedictis,  preesentibus  tunc  ibidem  magistro  Nicholao 
Metecalf  archidiacono  Roffensi,  RoUando  Baxster  artium  magistro 
Roffensis  diceceseos,  testibus  ad  pi-a;missa  vocatis  specialiter  et  1 5 
rogatis. 


Attestation 
and  mark  of 
John  Beyre, 
public  nota- 
ry- 


Locus  signi 
notarii  pub- 
lic! >. 


TT^  T  ego  Johannes  Beyi-e  clericus,  Eoffensis  diceceseos 


publicus  auctoritate  apostolica  notarius,  pra?missis 
omnibus  et  singulis  dum  sic  lit  prsemittitur  et  coram 
dicto  reverendo  patre  et  per  eum  habita,  facta  et  gesta  sub  anno  20 
Domini,  indictione,  pontificatu,  mense,  die  et  loco  prjedictis  age- 
bantur  et  fiebaut,  una  cum  prjenomiuatis  testibus  praesens  perso- 
naliter  interfui,  eaq\ie  omnia  et  singula  sic  fieri  vidi  et  audiW, 
scrijjsi,  publicavi,  et  in  banc  publicam  formam  redegi,  signoque  et 
nomine  meis  solitis  et  consuetis  signavi  rogatus  et  requisitus,  in  25 
fidem  et  testimonium  omnium  et  singulonim  priwmissorum. 

^  Two  hearts  interlacing  and  containing  a  flower.     Sec  pp.  257,  758. 


33i?-Jpounlicrs'  ^tntutfs.  397 

rcAP.  XLIII.l 

■-  -■  CAP.  XLIII. 

De  Quatuor  Scholasticis  Domini  Cardinalis  Morton.  tvs^  ^ 

SCHOI/AS- 

QUONIAM  ad  Diviui  ciiltus  christianpeque  religionis  augmen-  ticisdomi- 
tum  in  dicto  collegio  feliciter  ampliandum  venerabilis '  domi-  nIlis^or 

5     mis  Henricus  Ediall,  Roffensis  quondam  archidiaconus  *,  magnum  ton. 
addidit  iuvamen,  non  minus  quidem  ac  si  praedia  eflfectui  subse- Jj^^^J^l^'^jJ- 
qnenti  sufficientia  contulisset,  cupiens  hoc  pacto  memoriam  felicis  Kdian'his""^^ 
recordationis  domini  Johannis  Morton  dudum  cardinalis  Cantua-  arciKi^'of  rI?- 
riensis,  cviius  et  olim  capellanus  fuerat,  haberi  serapiternam ;  nos  jihn°Ry"e, 

10  equidem  hoc  ipsum  iustum^  esse  et  tali  memoria  dignum  existi- to  the  coi- 
mantes,   ordinamus   et   statuimus    quod,    praeter   supramemoratos 
discipulos  pro  fundatrice  institutos  aut  in  posterum  instituendos*, 
sint  etiam  deinceps    in   perpetuum   quatuor   alii    discipuli,   quos 
domini  Johannis  Morton  cardinalis*  scholasticos  appellari  volumus,  urorton's  four 

1  11       ••  -1  •        I        />  1  T  scholars  to 

15  et  eosdem   collegu   sumptibus  luxta  lormam  et  moaum  aliorum  have  the  same 

.    .  .  .  .      rightsasother 

discipulorum  fundatricis  cum  paribus  libertatibus  et  commodis,  scholars. 
quia  munera  perinde  collata"  hoc  idem  merentur,  sustentari,  atque 
in  electione  sociorum^  non  secus  ac  fundatricis  discipulos  accipi 
volumus  et  prseferri,  modo  eorum  demerita  ipsos  iuste  non  post- 
20  posuerint*.  Et  quoties  alicuius  eorum  locus  vacaverit,  ad  magis- 
trum  et  socios  prsedicti  collegii  successuri  discipuli  pertinebit 
electio,  iuxta  tempus  et  formam  quae  pro  discipvilorum  fundatricis® 
electionibus  in  statutis  superius  ordinantur;  sic'"  tamen  quod  hi 

^  A  fragment  of  a  statute  respecting  Morton's  scholarships  is  preserved  in 
the  treasury  (cited  here  as  MS.  B).  For  the  words  "venerabilis — fuerat"  it 
reads  "  venerabiles  domini  Henricus  Edyall  et  Johannes  Ryse  reditibus  et  fa- 
cultatibus  eiusdem  collegii  magnum  addidere  iuvamen,  cupientes  hoc  pacto 
memoriam  felicis  recordationis  domini  Johannis  Morton,  dudum  cardinalis  et 
archiepiscopi  Cantuariensis,  cuius  cum  aliis  fuerunt  executores — " 

2  "et  Pra;posituR  de  Wyngham,"  T.  Baker's  note. 

3  "iustum"  supplied  from  B  and  C. 
*  "aut — instituendos"  om.  B. 

8  Cantuariensis  archiepiscopi  B. 

^  reditus  et  munera  proinde  coUata  et  recepta  B. 

^  sociorum  quorumcunque  dicti  collegii  B. 

8  "modo — postposuerint"  om.  B. 

9  So  B,  C  ;  "et  fundatricis"  A. 

^"  From  this  point  B  has  a  different  text :  "  sic  tamen  quod  huiusmodi 
quatuor  discipuli  ex  comitatibus  modisque  et  formis  subscriptis  assumantur,  &c." 
as  printed  with  slight  variations  in  Append.  B.  to  Fifth  Heport  of  Committee  on 
Education  (1818),  pp.  491,  492.  After  the  word  "prsedictam"  which  ends  the 
quotation  there  given,  B  continues:    "Protinus  autem  cum  admissi  fuerint, 

3f 


398 


9Sn«JpountJcrs'  Statutes. 


CAP.  XLIII. 
DE  QUA- 
TUOK 
SCHOLAS- 
TICIS  DOMI- 
NI CARDI- 
NALIS  MOR- 
TON. 

To  be  elected 
from  the 
counties  of 
Kent,  Cam- 
bridge, Staf- 
ford and 
Dorset,  if  fit 
candidates 
present  them- 
selves from 
tliosc  coun- 
ties; otherwise 
the  election  to 
be  open. 

These  scho- 
lars to  be 
called  card. 
Morton's 
scholars,  and 
to  8;iy  the 
Psalm  '  De 
Profundis ' 
at  mass  time, 
until  they 
shall  become 
priests,  and 
when  priests, 
to  say  a  spe- 
cial collect 
for  the  souls 
of  him  and  his 
lows,  as  well  as 


quatuor  discipuli  semper  ex  quatuor  comitatibus  Canciae,  Canta- 
brigifle,  Staffordite  et  Dorsettise,  si  in  ipsis'  comitatibus  tot  idonei 
et  habiles  inventi  fueriut,  eligantui*.  Quod  si  ex  illis  comitatibus 
tot  idonei  repei-ti  non  fuerint,  tunc  ex  aliis  ubi  maior  pietas  clari- 
tasque  suadebit,  fiat  electio^  Et  protinus  cum  admissi  fuerint,  5 
tactis  sacrosanctis  Dei^  Evangeliis  simile  prrestabunt  iuramentum 
sicuti  fundatricis  discipuli,  quibus  iuxta  statutorum  exigentiam  in 
omnibus  se  conformes  exhibebunt,  in  his  tribus  dumtaxat  discre- 
pantes :  primo  quod  dicantur  scliolares  domini  cardinalis  Morton; 
secundo  quod  tempore  missarum,  quamdiu  sacerdotes  non  fuerint,  lO 
Psalmum  '  De  Profundis,'  cum  autem  in  sacerdotium  evecti  fiie- 
rint,  collectam  specialem  pro  animabus  pr£edicti  domini  Johannis 
cardinalis  et  benefactomm  suorum  atque  pro  anima  dictjie  funda- 
tricis dicant;  et  tertio  quod  in  sermonibus  suis,  cum  verbum  Dei 
seminaverint,  peculiarem  facient  commendationem  animai-um  prje-  1 5 
dictarum.  Ad  quorum  quidem  trium  observationem  volumus  et 
statuiiuus''  quod  iidem  discipuli,  protinus  ut  electi  fuerint,  ex 
parte  ^  magistri  et  sociorum  in  perpetuum,  atque  insuper  tarn 
magister  quam  socii  in  sua  prima  admissione,  sicut  ad  cetera  om- 
nia statuta,  iureiurando  astringantur.  20 

benefactors,  and  in  scminiis  to  make  a  special  commendation  of  him  and  them.    Master  and  fel- 
thcsc  scholars,  to  swear  that  they  will  observe  this  statute. 


In  consider- 
ation of  ,£500 
Riven  by  bp. 
I'islier  to  the 
college,  four 
fellowships 
and  two  scho- 
larships shall 
be  founded 
and  bear  his 
name. 


[CAP.  XLIV.] 

De  Quatuor  Sodis  et  Duobus  Discipulis  per  Joltannem  Roffensevi 
Episcopum  fundatis^. 

REVERENDUS  in  Christo  pater  Johannes  Roffensis  episcopus 
l)rajter  nonnulla  dona  quaj  coUegio  Sancti  Johannis  Canta-  25 
brigia?  contulit  et  })r?eter  labores  baud  sane  modicos  quos  ob  erec- 
tionein  et  dotationem  eiusdem  collegii  suscejnt,  quingentas  insuper 

tactis  sacrosanctis  Evangeliis."  The  remainder,  which  is  wanting  in  B,  pro- 
bably did  not  differ  much  from  the  text.  A  third  fragment  (MS.  C)  is  bound 
up  at  the  end  of  the  code  of  15 16.  The  only  entire  copy  of  the  statute  (MS. 
A)  follows  in  the  volume  immediately  after  cap.  42. 

^  ipsius  A.  *  pietas  charitas  et  suadebit  electio  A. 

»  "Dei"om.  C. 

''  volumu.s  statuimusquc  quod  idem  quattuor  C,  which  ends  with  the  wortl 
'  fuerint.' 

"  parti  MS.  "^  This  statute  is  struck  out  in  MS. 


33g-JFounbers'  Statutes.  399 

libi-as  de  bonis  propriis  exposuit.    Tantae  igitiu-  beneficentise  quum  cap.  xliv. 

nos  magister  et  socii   antedicti   immemores  esse  non  possumus,  ^^Qg  gQ. 

siiperioribus  statutis  mera  sponte  nostra  adicimus  quod,   prseter  ciis,  etc. 

sociorum  et  discipuloi-um  numerum  sive  per  dictorum  executorum  J,','(i^choiara* 

5  sive  per  aliorum  ordinationes  in  dictis  statutis  limitatum,  sint  alii  ^mo^rights*' 

quatuor  socii   et   duo    discipuli   perpetuis  futm-is  temporibus  ex  ?he"founda- 

bonis  ipsius  collegii  sustentati,  qui  paribus  per  omnia  libertatibus  '"  ' 

et  commodis  potientur  atque   ceteri  sive  socii  sive  discipuli  per  [he^'TcUoia 

executores  antedictos '.    Eligentur  autem  dicti  quatuor  socii  et  duo  chisel  from 

10  discipuli,  quoties  alicuius  eorum  vacatio  contigerit,  iuxta  tempus  uio'fm'irth 

et  formam  quae  pro  aliorum  sociorum  et  discipulorum  electionibus  RociRlte™ 

in  statutis  providentur;  hoc  solum  excepto  quod  tres  dictorum  dcfimit'of  a'° 

sociorum  et  duo  disciiiuli  semper  ex  Eboraci  comitatu  assumantiir,  from  that  dio- 

.  .       .  .    .  cese,  from 

quartus  vero  socius  ex  Roiiensi  dioecesi,  si  tamen  ex  dioecesi  ipsa  Bieiimond. 

15  quispiam  idoneus  queat  inveniri;  quod  si  nullus  ex  dioecesi  ipsa  fefiOT^'bc^ng 

idoneus  inveniatur,  tunc  eius  loco  pro  ea  vice  qfuisjiiam  ex  comitatu  m'^scs  for^^ 

Richmondise  assumetur.    Porro  dictorum  quatuor  sociorum  et  duo-  bi°  Fisher, 

rum  discipulorum  quisque,  protinus  ut  electus  fuerit,  iureiurando  parents,  be- 

,.  IP-  T  •  •  f         ^  nefactors  and 

astringetur,  quod,  si  sacerdos  luerit,  peculiarem  m  singulis  ab  eo   friends,  and 
20  dicendis  missis  memoriam  faciet  pro  anima  dominse  Margaretae  garet  and 
Richmondiae  matris  Henrici  septimi,  et  pro  anima  eiusdem  regis,   J^^ -  s"*^''  of 

L  '  r  o     '     tliem  as  are 

atque  jiro  anima  dicti  Johannis  episcopi,  j3arentum,  benefactorum   "aySaUytho 
atque  amicorum  eius;    sin  vero  sacerdos  non  fuerit,  pro  eisdem   profundus/ 
saltem  cotidie  dicat  Psalmum  '  De  Profundis.'     Ad  cuius  statuti   Master  and 

fellows  to 

25  observationem   sincere  fiendam  non  modo   nos  ipsos  iureiurando   tiJ^t t°h "^ wu 
astringimus,  verum  etiam  posteros  omnes  quicunque  futuri  sint  sta^It7*'"^ 
aut  magistri  aut  socii  intra  collegium  antedictum. 


[CAP.  XLV.] 

De  Duobus  Disciindis  Magistri  Doctoris  Eipplingham. 

30  /^UM  venerabilis  dominus  Johannes  Ripplingliam,  sacrse  tlieo-  JlJj.^?^,^^'^^^ 
\J  logiae  professor  et  cantor  quondam  Beverlacensis  ecclesiae,  ad  ^i|.^j„^,y^^ip. 


am, 
some- 
time clianter 


Dei  gloriam  et  honorem,  catliolicae  quoque  fidei  incrementum,  cen-  ^"^^. 

turn  libras  probatse  monetae  Angliae  huic  collegio  nostro  sancti  Jo-  ofXveriey 

liannis  concessit,  et  prae   manibus  deliberavit,  prout  in  quadam  coUegefounds 

35  obligatione  sub'^igillo  nostro  plenius  coutinetur,  cupiens  hoc  pacto  lareiiips!'" 
sui  apud  nos  memoriam  haberi  sempiternam,  nos  sane  hunc  ipsum 
tarn  venerabilem  vii-um  pro  tanto  nobis  collate  pietatis  munere 

i  Supply  "  instituti  ?" 


400 


iSn-JpounHcrs'  Statutes. 


CAP.  XLV. 
DE  DUOBUS 
DI8CIPULI3 
MAGISTRI 
DOCTORIS 
EIPPLING- 
HAM. 

These  scho- 
lars to  enjoy 
the  same 
rights  jis  those 
on  the  foun- 
dation. 

To  be  chosen 
from  York- 
shire, if  fit 
candidates 
present  them- 
selves from 
that  county. 

To  be  called 
master  Dr 
Kippling- 
ham's  scho- 
lars, and  to 
acknowledge 
him  as  their 
chief  founder. 

Miister  and 
fellows,  as 
well  as  the  2 
scholars,  to 
take  oath  that 
they  wll  ob- 
serve tliis 
statute. 


et  pro*  affectu  tali  memoria  diguum  existimantes,  ordinamus  et 
statuimus  quod,  prseter  supradictos  di-scipulos  pro  fundatrice  in- 
stitutos  aut  in  posterum  instituendo.s,  siiit  etiani  deinceps  in  pei'pe- 
tuum  dno  alii  discij)uli  quos  magistri  doctoris  Ripplingham  scholas- 
ticos  ai)pelluri  volumus.  Quos  etiam  collegii  nostri  sumptibus  5 
iuxta  omnem  formam  et  modum  aliorum  fundatricis  discipulorum 
cum  pai'ibus  libertatibus  et  commodis  sustentari,  atque  in  electione 
sociorum  non  secus  ac  fundatricis  discipulos  accipi  volumus  et 
praeferri,  modo  eorum  demerita  ipsos  iuste  non  postposuerint : 
proviso  semper  quod  hi  duo  discipuli  ex  comitatu  Eboi'aci  (dvun-  lO 
modo  tales  idonei  et  habiles  reperiri  queant)  eligentur.  Et  pro- 
tinus  cum  admissi  fuerint,  tactis  sacrosanctis  Evangeliis  simile 
prsestabunt  iuramentum,  sicut  fundatricis  discipuli,  quibus  iuxta 
statutorum  exigentiam  in  omnibus  se  conformes  exliibebunt,  in 
lioc  tantum  discrepantes,  quod  prrefati  duo  scholares  dicantur  et  15 
sint  scholares  magistri  doctoi-is  Ripplingham,  ipsumque  eoiiim  fun- 
datorem  pra;cipuum  agnoscant.  Ad  quorum  omnium  obsei-vatio- 
nem  volumus  et  statuimus  quod  iidem  duo  discipuli,  protinus  ut 
electi  fuerint  ex  parte  magistri  et  sociorum  in  perpetuum,  atque 
insui)er  tarn  magister  quam  socii  in  sua  prima  admissione,  sicut  ad  20 
cetera  omnia  statuta,  iureiurando  astringantur. 


In  considera- 
tion of  lands 
in  Cambridge 
to  the  annual 
value  of  4a<. 
i<l.  given  l)v 
Kob.  Dokett, 
«U.,  [toge- 
ther with  £.50 
ill  money,]  the 
college  founds 
[two  scholar- 
ships] one 
scholarship. 


[CAP.  XLVI.] 

De  uno  Scholastico  Magistri  Roherti  Dokett^. 

X)  OBERTUS  quoque  Dokett,  clericus  et  in  sacra  theologia  bac- 
XV  calaureus*,  ad  Divini  similiter  cultus  Christianfeque  religionis  25 
augmeutum  in  antedicto  collegio  ampliandum  suas  pon-exit  manus 
adiutrices,  tenementa  et  terras  conferendo  infra  prtecinctum  Canta- 
brigiae  iacentia  ad  valorem  annul  reditus  quadraginta  et  octo  solido- 
rum  quatuor  denariorum,  prseter  unum  denarium  (si  petatur)  sine 
uUc)  alio  exteriori  onere  reditus  vel  servitii  sseculai-isf  Unde  nos  30 
l)ro  tali  beneficio  iustum  et  dignum  existimantes,  ordinamus  et 
!>tatuimu3  quod  prseter  supramemoi-atos  discipulos  pro  fundatrice 

'  tain  pro  MS. 

2  Collated  witli  a  paper  copy  (MS.  B)  preservetl  in  the  treasury.  "Dokket"  B. 

••   "  ac  rector  parocliiie  de  Chevenyng  in  Comitatu  Canti.-e  B. 

*  B  adds  :  "ac  pricter  terras  et  tenementa  praedicta  idem  Robertus  clericus 
contulit  quinquaginta  libras  bonas  ct  logali.s  monctic  Anglije ;"  and  ju.st  below 
for  "pro  tali  beneficio"  roads  "pro  tantis  muncribus." 


3l3L)--jpounti£rs'  Statutes.  401 

institixtos  aut'   iu  posterum  instituendos  prseterque  per  aliorum   cap.  xlvi. 
qiiorumcunque  beneficia  admissos  vel  admittendos  sif*  et  deinceps   scholas- 
uniis  alius  discipulus  Robert!  Dokett  scholasticus  appellatus,  et   tico  ma- 

C*  T  ST  K  T 

eundem  quoque  collegii  sumptibus  iuxta  formam  et  modum  alio-   roberti 
5  i*um  discipulorum  fundatricis  cum  paribus  in  omnibus  et  per  cm-  dokett. 
nia  libertatibus  et  commodis,  quia  reditus^  prsedictus  ab  eo  collatus   hirrtVcnjoy 
hoc  iure  meretur,  sustentari'*,  atque  in  electionem  sociorum  quo-   rightsTs^tiiosc 

T    ,•        II-'  ^ij.--T-i  ••     on  the  foun- 

rumcunque  dicti  collegii  non  secus  ac  fundatricis  discipulos  accipi    dation. 
volumus  et  prpeferri.     Et  quoties  eius*  locus  vacaverit,  ad  magis- 

10  trum  et  socios  dicti  ^  collegii  discipuli  successuri  pertinebit  electio, 
iuxta  tempus  et  formam  quse  pro  discipulorum  fundatricis  electio- 
nibus  in  statutis  superius  ordinantur,  sic  tamen  quod  antedictus 
discipulus'   Roberti   Dokett  scholasticus*  nuncupatus  omnino  et   onJ'from°^®"' 
semper  eligetur  oriundus  de  villa  et  territorio  de  Kayngham  in   noidwirc'sso" 

l5Holdemesse  infra  comitatum  Eboraci',  si  talis  iuxta  prsedictam   didatefrom" 
formam  fundatricis  de  discipulis  in  Cantabrigia  reperiatur,  secus   foun^in^the 
ilia  vice  de  integi'O  ambitu  praedictae   Holdernesse   in   comitatu   otherwise* ' 
Eboraci,   ut  semper  pro  contingenti  vice  ille  qui  extat  de  villa  ncsse,  or,  in 

S.  ,  ,  ,.  „  -r^    n    •  default  of  a 

et  territorio  de  Kayngham  prsedicta  aliis  prseferatur.     Deficiente   quahfied  can- 
on autem  in   Cantabrigia  scholare   aliquo   de  partibus   Holdernesse,    Hoidemcsse, 
tunc  eligatur  unus  de  comitatu  Eboraci,  ut  magis  dictis  partibus  ?/ ^"tv!'^''"''' ' 
fuerit  propinquus.      [Alter  vero  discipulorum  prsedictorum  perpe-   ny^jil'fi^e 
tuis  temporibus  dui'aturis  aut  sit  natus  infra  parochiam  de  Che-   shoreliam  or 
venyng  infra  decanatum  de  Shorham  in  comitatu  Cancise,  vel  in   a"fu'candi°^ 
25  comitatu  Eboracensi,  ita  tamen  quod  iste  discipulus,  si  commode   cheVirJng, 
fieri  potest,  alternis  vicibus  eligatur  aut  ex  praedicta  parochia  de   shire. 
Clievenyng,  aut  ex  comitatu  Eboracensi.     Et  si  nullus  ex  prsedicta 
parochia  de  Chevenyng  moribus  et  scientia  repertus  fuerit  idoneus, 
tunc  semper  volumus  eundem  discipulum  esse  ex  comitatu  Ebora- 
30  censi'".]    Scholasticus  autem  iste  discipulus,  protinus  ubi  fuerit  ad- 
missus,  tactis  sacrosanctis  "  Evangeliis  simile  praestabit  iuramentum 
sicuti  ceteri  fundatricis  discipuli,  quibus  iuxta  statutorum  exigen- 

1  ac  B.  ^  sint...duo  alii  discipuli. ..scholastici  appellati,  et  eosdem  B. 

^  reditus  et  pecunia  pradicta  ab  eo  coUata  hoc  iure  merentur  B. 
■*  sustentari  volumus  B. 
5  Et  eius  A.     Et  quoties  alicuius  eorum  B. 
"  prtedicti  B,  which  has  below  "successuri  disc." 
^  unus  antedictorum  discipulorum  B. 

8  "scholasticus"  om,  B.  •  Eboracenscm  B. 

10  From  B. 

1^  Discipuli  autem  isti,  protinus  ubi  fucrint  admissi,  tactis  sacrosanctis  Dei, 
&c.  B ;  the  rest  as  above,  with  only  the  change  of  number. 


402 


33n--Jpountrcrs'  Statutes. 


CAP.  XLVI. 

DE  UNO 
SCHOLAS- 
TICO  MA- 
GISTRI 
ROBERTI 
DOKETT. 

These  scho- 
lars to  bo 
called  Rob. 
Doketts 
scholars,  and 
to  say  the 
Psalm 

'  De  Profun- 
dis'  at  nia-ss- 
time,  until 
they  shall 
become 
priests,  after- 
wards to  say 
a  special  col- 
lect for  his 
soul,  and  in 
sermons  to 
commend  his 
soul  to  the 
people. 

Master  and 
fellows,  as 
well  as  these 
scholars,  to 
swear  that 
they  will  ob- 
sen-e  tills 
statute. 


Nic.  Metcalf, 
master,  with 
the  fellows 
and  scholars 
bind  them- 
selves in  the 
sum  of  £120 
to  Thos. 
Thompson 
master  of 
Christ's  coll. 
and  Thos. 
Stakhouso 
master  of  Mi- 
chaelhouse, 
to  observe 
Dokett's  sta- 
tute. 


Date  of  bond 
Sept.  13, 
1519. 


Rob.  Dokett. 
B.U.  rector  of 
Chcvenyng. 


tiam  in  omnibus  se  conformem  exhibebit',  prseterquam  in  his 
tribus :  primo  quod  vocabitur  iste  scholaris  Roberti  Dokett ;  se- 
cundo  quod  tempore  missarum,  qiiamdiu  sacerdos  non  fuerit,  Psal- 
mum  '  De  Profundis,'  cum  autem  in  sacerdotium  evectus  fuerit, 
coUectam  specialem  pro  anima  dicti  Roberti  dicat;  tertio  ut*,  si  5 
quando  feliciter  talis  in  theologum  evaserit,  tunc  cum  verbum  Dei 
seminaverit  ad  populum,  peculiarem  eius  animje  commendationem 
faciet.  Statuimus  quoque'  et  ordinamus  quod  tam  magister  quam 
socii  praedicti*  collegii  ad  huius  statuti  de  hoc  discipuh)'  firmam  et 
inviolabilem  undique  ex  parte  ipsorum  perpetuam  observantiam  in  lo 
sua  admissione  in  specie,  sicuti  ad  cetera  statuta  in  genere,  iureiu. 
rando  astringantur,  et  mediis®  eomm  iui'amentis  soUemniter  et 
specifice  promittant,  quod  omnia  et  singula  in  eodem  contenta  ad 
unguem  in  quantum  possunt  observabunt. 

[The  following  bond  is  at  the  end  of  the  volume.] 
"  Noverint   universi  per  prajsentes   nos   Nicholaum  Metcalf,  T  5 
clericum,  magistrum  collegii  Sancti  Johannis  Evangelistse  in  Can- 
tabrigia,  ac  socios  et  scholares  eiusdem  collegii  teneri  et  per  prje- 
sentes  obligari  firmiter  Tliomse  Thompson  clerico,  magistro  sive 
custodi  collegii  Christi  in  Cantabrigia,  et  scholaribus  eiusdem  col- 
legii et  successoribus  suis,  et  Thomfe  Stakliouse,  clerico,  magistro  20 
sive  custodi  collegii  sive  domus  Sancti  Michaelis   archangeli   in 
Cantabrigia,   et  sociis  eiusdem   collegii   et  successoribus  suis,    in 
centum   et   viginti   libris    sterlingorum    solvendis   eidem    Thomse 
Thompson  et  sociis  eiusdem  collegii  et  Thomte  Stakhouse  et  sociis 
eiusdem  collegii  et  successoribus  suis  aut  suis  certis  attornatis  in  25 
festo  Paschae  jiroximo  futuro  post  datum  prresentium.     Ad  quam 
quidem  solutionem  bene  et  fideliter  faciendam  obligamus  nos  et 
successores  nostros  per  praesentes.     In  cuius  rei  testimonium  prse- 
sentibus  sigillum  nostrum  commune  est  appensum.     Datum  ter- 
tio decimo  die  mensis  Septembris  anno  regni  regis  Henrici  octavi  30 
post  conquestum  Anglise  undecimo. 

"Condicio  istius  obligationis  talis  est,  quod  si  sujiernominati 
Nicholaus,  nunc  magister  dicti  collegii  Sancti  Johannis,  et  socii 
eiusdem  et  successores  sui  fideliter  in  per})etuum   observant  seu 
obsei-vare  faciant  hoc  statutum  a  Roberto  Dokett,  sacraj  theologiae  35 
baccalaureo  et  rectore  de  Chcvenyng,  institutum  ct  cditum,  hoc 


1   jiriest;il)unt  B. 

'  etlam  B. 

'  i.stis  discipulis  B. 


"  quod  B. 
*  dicti  B. 
"  in  modiis  B. 


i3g=Jpounliers'  Statutes.  403 

scilicet  modo  et  in  his  verbis : — *  Robertus  quoque  Dokett  clericus,   cap.  xlvi. 
in  sacra  theologia  baccalaureus  ac  rector  de  Chevenyng  in  comi-  gonoLAS- 
tatii   Kancise,   ad   Divini   scilicet  cultiis   Christianseque  religionis   tico  ma- 
augmentum  in  antedicto  collegio  ampliandiim,  suas  porrexit  manus   jjoberti 
5  adiutrices,  tenementa  et  terras  conferendo  infra  prsecinctum  Can-  dokett. 
tabrigife  iacentia  ad  valorem  annul  reditus  quadraginta  et  octo 
solidorum'    et  quatuor  denariorum,    prseter  unum   denarium    (si 
petatur),  sine  ullo  alio  exterior!  onere  reditus  vel  servitii  saecularis ; 
ac  pi-jeter  terras  et  tenementa  prjedicta  idem   Robertus   clericvis 

I O  contulit  quinquagiuta  libras  sterlingoi'um  :  unde  nos  tantis  mune- 
ribus  iustum  et  dignum  existimantes,  ordinamus  et  statuimus 
quod  prjeter  supramemoratos  discipulos  pro  fundatrice  institutos 
aut  in  posterum  instituendos  prjeterque  per  aliorum  quorumcunque 
beneficia  admissos  vel  admittendos,  sint  et  deinceps  duo  alii  disci- 

1 5  puli  Roberti  Dokett  scholastici  appellati,  et  eosdem  quoque  colle-  ketts^schoiars 
gii  sumptibus  ivixta  formam  et  modum  aliorum  discipulomm  fromKayng- 
fundatricis  cum  paribus  in  omnibus  et  per  omnia  libertatibus  et  fitTaiididate" 
commodis,  quia  reditus  et  pecunia  praedicta  ab  eo  coUata  hoc  iure   ham  is  found 

...  in  the  uni- 

merentui',  sustentari  volumus,  atque  m  electione  sociorum  quorum-  versity,  from 

.  .,  „,....,  ..,  Holdemesse 

20  cunque  dicti  coUegii  non  secus  ac  fundatricis  discipulos  accipi  volu-  Keneraiiy,  or 
mus  et  praeferri.     Et  quoties  alicuius  eorum  locus  vacaverit,  ad    Yorkshire 

■I  T-  '  With  a  prefer- 

magistrum  et  socios  dicti  collegii  successuri  discipuli  pertinebit   p"^'i^garcst 
electio,  iuxta  tempus  et  formam  quae  pro  discipulorum  fundatricis   fiam*^^"^ 
electionibus  in  statutis  superius  ordinatur;  sic  tamen  quod  alter 

25  antedictoinim  discipulorum  Roberti  Dokett  scholasticus  nuncupa- 
tus  omnino  et  semper  eligatur  oriundus  de  villa  et  territorio  de 
Kayngham  in  Holdernese  infra  comitatum  Eboracensem,  si  talis 
iuxta  prsedictam  formam  fundatricis  de  discipulis  in  Cantabrigia 
reperiatur;  secus  ilia  vice  de  integi^o  ambitu  praedictae  Holdemesse 

30  in  comitatu  Eboracensi,  ut  semper  pro  contingenti  vice  ille  qui 
extat  de  villa  et  territorio  de  Kahyngliam  praedicta  aliis  praefer- 
atur.  Deficiente  autem  in  Cantabrigia  scholare  aliquo  de  partibus 
Holdemesse,  tunc  eligatur  unus  de  comitatu  Eboracensi,  ut  magis 
dictis  partibus  fuerit  propinquus.     Alter  vero  discipuloi'um  prae-   scholar  to  be 

35  dictorum  perpetuis  temporibus  duraturis  aut  sit  natus  infra  paro-   chev"nvng' 

Sc vcnok 

cliiam  de  Chevenyng,  Sevenok,  Sundreg,  Shorham  vel  Otforth  in   sundrcg' 

t       m        1  •  •  T7-  •  1  Shorham, 

decanatu  de  Shorham  m  comitatu  Kanciae,  vel  comitatu  Ebora-  «^  otforth,  in 

Kent,  with  a 

censi ;   ita  tamen  quod  iste  discipulus,   si  commode  fieri  potest,   P.h®'^^'"^"  n®  *P 
eligatur  aut  ex  praedicta  parochia  de  Chevenyng,  Sevenok  vel  Sun-  of'fit"candi"" 

dates  from 
these  pa- 

'  solidos — denarios  MS.  Yorkshire. 


404 


i3p.jpounlicrs'  Statutes. 


CAP.  XLvi.   dreg,  Shorham  vel  Otforth,  ut  semper  pro  contingenti  vice  ille  qui 
extat  de  parochia  de  Chevenyng  prsedicta  aliis  praeferatur.     Et  si 


SCHOLAS- 
TICO  MA- 
GI8TRI 
ROBERTI 
DOKETT. 


niiUus  ex  prsedictis  pai-ochiis  de  ChevenjTig,  Sevenok  vel  Sundreg, 
Shorliani  vel  Otfoi-th  rejiertus  fuerit  idoneus,  tunc  volumiis  eun- 
dem  discipulum  esse  ex  comitatii  Eboracensi  semper  pro  ilia  vice.  5 
Discipuli  autem  isti,  protinus  ut  fuerint  admissi,  tactis  sacrosanctis 
Evangeliis  simile  prsestabunt'  iuramentum  sicut  ceteri  fundatricis 
discipuli,  quibus  iuxta  statutorum  exigentiam  in  omnibus  se  con- 
foi-mes  pra'stabunt,  praeterquam  in  his  tribus  :  primo  quod  voca- 
buntur  scholastici  Roberti  Dokett;  secundo  quod  tempore  missa-  10 
rum,  quamdiii  sacerdotes  non  fuerint,  Psalmum  '  De  Profundis,' 
cum  in  sacerdotes  electi  fuerint,  collectam  specialem  pro  anima 
dicti  Roberti  dicant;  tertio  quod,  si  quaudo  feliciter  tales  in  theo- 
logos  evaserint,  tunc  cum  verbum  Dei  seminavei-int  ad  popuhim, 
peculiarem  eius  anirase  commendationem  facient.  Statuimus  etiam  1 5 
et  ordinamus  quod  tam  magister  quam  socii  prsedicti  collegii  ad 
huius  statuti  de  istis  discipulis  firmam  et  inviolabilem  undiqiie 
ex  parte  ipsorum  perpetuam  observantiam  in  sua  admissione  in 
specie,  sicuti  ad  cetera  statuta  iji  genere,  iureiui-ando  astringantur, 
mediis  eorum  iuramentis  sollemniter  et  specifice  promittant,  quod  20 
omnia  et  singula  in  eodem  contenta  ad  unguem  in  quantum  pos- 
sunt  observabunt ;' — quod  extunc  prsesens  obligatio  pro  nullo  habe- 
atur;  alioqui  in  omni  suo  robore  permaneat  et  effectu." 


[CAP.  XL VII. J 


[Be  uno  Sacerdote  Domini  Marmadtici  Constable.] 


In  consider- 
ation of  £100 
unvcn  to  Alan 
Picrcy, 
master,  and 
to  tlie  fellows 
by  Sir  Mar- 
niadukc  Con- 
stable of 
I'ManiburtjIi, 
the  siiid 
master  and 
fellows  make 
a  statute. 


25 


PATEAT  universis  per  prsesentes,  quod  cum  nobilis  vir  Mai'- 
maducus  Cunstable  de  Flamburgh  in  comitatu  Eboracensi 
nobis  Alano  Piercy,  custodi  sen  magistro  collegii  Divi  Joliannis 
Evangelista3  in  Cantabrigia,  et  sociis  eiusdeni  in  augmeutum  cultus 
Divini  et  religionis  Christiana}  summam  certam  centum  librarum  30 
pie  et  liberaliter  largitus  est,  nos  iustum  et  dignum  existimantes 
tanto  muneri  respondere  suffragiis  spiritalibus,  statutum  edidimus 
in  dicto  nostro  coUegio  inviolabiliter  observandum,  cuius  in  libro 
statutorum  tenor  cum  nibrica  sequitur  et  est  talis,  videlicet : — 


*  prsestabit  !\1S. 


33B--JpounlJcr3'  Statutes.  405 


"  De  uno  Socio  Sacerdote  fundato  per  inclituni  Equestris  Ordinis  cap.  xlvii. 
virum  Dominum  Marmaducum  Constable  de  Flamburgh  Co-  s^vcerdote 
mitatu  Eboracensi.  domini 


BLE. 


EQUIDEM  vir  conspicuus,  eqxiestri  seu  militari  ordine  insignis, 
Marmaduciis  Constable  de  Flamburgh  comitatu  Eboracensi,  in 
Divini  cultus  Cliristianseque  religionis  obseqiiium  et  honoreni  de- 
vota  mente  et  spiritu  fideli  anhelans  ut  ea  in  dicto  Divi  Johannis 
Evangelist»  collegio  sua  caritate  et  eleemosyna  augeantnr,  pecuniae 
summam  et  ipse  contulit  liberaliter  centum  librarum  de  bonis  pro- 

10  priis,  huius  igitur  tali  beneficentiae  vicem  reddere  dignvim  et  ius- 
tum  existimantes,  ordinamus  et  statuimus,  quod,  prseter  memo- 
ratos  socios  pro  fundatrice  institutes  aut  in  postei'vim  instituendos 
prseterque  eos  socios  per  quorumcunque  aliorum  beneficia'  ordi- 
natos  adiectos  vel  adiciendos,  sit  etiam  deinceps  et  adiciatur  unus 

I^  alius  socius  sacerdos  perpetuis  futuris  temporibus  ex  bonis  ipsius 

collegii   sustentatus,  qui  paribus  per  omnia  libertatibus  et  com-  Theonefei- 

modis  potietur  atque  ceteri  socii  per  executores  antedictos  instituti,  foundation 

1  •  T  1         •    •  -m-  T  to  enjoy  the 

qma  hoc  lure  prsedicta  meretur  larsritio.     Eba;etur  autem  dictus  same  rights 

^     .  ^  ,  _  °  °  and  to  be 

socius  sacerdos,   quoties  eius  vacatio  contieit,   iuxta  tempus   et  elected  in  the 

'      •■•  o     '  X  same  way 

20  formam  qu£e  pro  aliorum  sociorum  electionibus  in  statutis  pro-  g°^e^timea3 

videntur;    sic   tamen  quod   iuxta   piam  Marmaduci  mentem  et  t|on%n°'^vs 

votum,  quibus  in  doctrina  fidei  salutaris  cupiebat  subveniri  inter-  To  carry  out 

,-.,,.  .  .,,  .    .  ,  the  founder's 

dum  populo  fideh  suarum  partium  per  accessum  lUuc  vii-i  quando-  design  that 

■^     ^        _  '■  -^  _  ■*■  the  people  of 

que  eiiiditi  in  sacra  theologia,  hac  occasione  omnino  et  semper  ^"sown 

^  o     J  1  county  might 

25  socius  et  sacerdos  iste  assumatur  de  comitatu  Eboracensi.     Qui  afiySi?i"t- 

peculiarem  in  singulis  ab  eo  missis  dicendis  memoriam  faciet  pro  l^  dmne^^his 

anima  dicti  Marmaduci  Constable,  animabus  patris  et  matris  eius,  alwaj/be'a 

•  ,  ,     J  •  1      X-  •  Yorlihire 

progenitorum  quoque  et  de  suo  sanguine  succedentium  in  pei-pe-  priest. 
tuum.    Protinus  autem  cum  admissus  fuerit  socius  et  sacerdos  iste, 

Qo  tactis  sacrosanctis  Evangeliis  simile  prsestabit  iuramentum  sicuti 
ceteri  socii  fundatricis,   quibus  iuxta  statutorum  exigentiam  in 

omnibus  se  conformem  exhibebit,  prseterquam  in  his  dumtaxat  be  caUed^^  ^'^ 

tribus:   primo  quod  iste  vocabitur  sacerdos  Constable  de  Flam-  pdesv^tol^y 

burgh;    secundo  quod   specialem  in  missis   collectam  pro  dictis  feet  in  every 

o  c  superius  animabus  dicat :  et  tertio  quod  cum  ad  talem  in  sacris  souis  of  jiar- 

^^  ..  .  .  ,..  .,  TN-  •,•■  1  maduke  Con- 

utteris  pervenerit  eruditionem,  ut  verbum  Dei  possit  rite  populo  stable,  ins 

^  .  .  .  .  father  and 

seminare,  tunc  peculiarem  faciet  commendationem  prsecipue  animae  mother,  his 

'  ^  '■  ^  ancestors  and 

dicti  Marmaduci  ac  etiam  reliquarum  praedictarum  animarum.  Ad  and  a'Jso^tg*' 

commend 
their  souls  to 

1   "beneficia,"om.  MS.  Ms^rmons" 

3o 


406 


i38--jpount(crs'  Statutes. 


CAP.  XLVII. 
UE  UNO 
SACERDOTE 
DOMINI 
MARM. 
CONSTA- 
BLE. 

Master  and 
follows,  as 
woll  as  Con- 
stable's 
priest,  to  bo 
sworn  to  this 
statute. 

Founder  to 
nominate 
during  liis 
life  time. 


quoiaim  quidem  trium  observationem  iurabit  idem  sociu.s  et  sacer- 
dos  in  antedicta  primi  pra^statione  iuramenti.  Statuimu.s  quoque 
et  ordinamus,  ut  tarn  magister  quam  socii  dicti  collegii  ad  liiiius 
supradicti  socii  et  sacerdotis  statiiti  finnam  et  inviolubilem  imdi- 
que  ex  parte  ipsorum  perjietuain  observaiitiam  in  sua  adiuissione  5 
in  specie,  sicuti  ad  cetera  statuta  in  genere,  iiireiurando  astrin- 
gantur,  et  mediis  eori;m  iuramentis  sollemniter  et  specifice  pro- 
mittant,  quod  omnia  et  singula  in  eodem  contenta  ad  ungiiem  in 
quantum  possunt  observabunt.  Nihilominus  autem  de  priidentia 
et  magna  gravitate  dicti  Marmaduci  confidentes,  promittimus  ei,  10 
quamdiu  ipse  in  liumanis  aget,  quod  tarn  in  prima  adiuissione 
quam  in  ceteris  eo  vivente  vacationibus,  sacerdos  ills  in  socium 
admittetur  a  nobis  quern  industriosa  probitas  sua  nobis  voluerit 
commendare;  post  mortem  autem  eius  vacatio  ad  formam  supra- 
scriptam  omnino  reducatur.  In  testimonium  vero  fidele  et  perpe-  i  k 
tuum  omnium  prsemissorum  lioc  prsesens  scriptum  sigillo  communi 
collegii  fecimus  communiri." 


Nic.Metcalf 
ma-stor,  and 
the  fellows 
and  scholars 
l)ind  them- 
selves in  the 
sum  of  ,£100 
to  ^Villiara 
prior  of  the 
house  of  the 
Salutation  of 
the  Mother  of 
Ood  near 
London,  in 
ease  they  neg- 
lect to  carry 
out  the  fol- 
lowing sta- 
tute. 


Date  of  bond 
Nov.  20, 
1519. 


[CAP.  XLVIII.] 
[Be  uno  Scholastico  Magistri  Edwardl  Gregson.] 

NOVERINT   univei'si  per  prtesentes  nos  Nicliolaum  Metcalf  20 
clericum,  magistrum  sive  custodem  collegii  sancti  Joliannis 
Evangelistae  in  Cantabrigia,  ac  socios  et  scliolares  eiusdem  collegii 
teneri  et  firmiter  obligari  Willielmo  priori  domus  Salutationis  Ma- 
tris  Dei  ordinis  Cartusiensis  prope  Londoniam  et  siiccessoribus  suis 
in  centum  libris  sterlingorum  solvendis  eidem  Willielmo  et  succes-  25 
soribus  suis   aut   suis    certis   attornatis   in  festo  Annunciationis 
Beatse  Mai*ia3  Virgiuis  proximo  futuro  jiost  datum   prfesentium. 
Ad  quam  quidem  solutionem  bene  et  fideliter  faciendam  obligamus 
nos  et  successores  nostros  firmiter  per  prj\3sentes.     In   cuius  rei 
testimonium  prassentibus  sigillum  nostrum  commune  est  appensum.  30 
Datum  vicesimo  die  Novembris  anno  Domini  millesimo  quingen- 
tesimo  decimo  nono,  et  anno  regni  regis  Henrici  octavi  post  con- 
questum  undecimo. 

Condicio  istius  obligationis  talis  est,  quod  si  supranominatus 
Nicholaus,  nunc  magister  sive   cu.stos   supradicti  collegii  Sancti  35 
Joliannis  Evangelists,  et  socii  eiusdem  collegii  et  successores  sui 
in  pei'petuum  observent  seu  observari  faciant  quoddam  statutum 


^B-JFountJ£rs'  Statutes.  407 

subscriptiim  niiper  institutum  et  editum  jiro  iino  discipulo  per  ma-        cap. 


gistrum  Edwardum  Gregson,  in  sacra  theologia  baccalaureum,  rec- 

torem  ecclesise  parochialis  de  Fladbuiy  in  comitatii  Wigornise,  in   scholas 


XLVIII. 
DE  UNO 


TICO 
EDW_ 

5     stabiliendo,  cuius  tenor  sequitiir  et  est  talis  : —  gregson 


eodem  collegio  semper  in  perpetuum  fundando,   continuando  et 


'^  Statutum  Magistri  Edwardi  Gregson  in  Sacra  Theologia 
Baccalaurei. 

EDWARDUS  Gregson  clericiis,  in  sacra  theologia  baccalanreus,   in  consiciera- 
,      .  .  „T.  •         ationof£50 

rector  ecclesise  parochialis  de  Fladbury  in  comitatn  Wigomise,  given  to  tiie 

10  ad  Divini  scilicet  cultns  Christianseqiie  religionis  augmentum  in    ^Jff'^jfp'^"" 
antedicto  collegio  sancti  Johannis  Evangelistee  ampKandum  suas  j?,^'abun- 
porrexit  manus  adiutrices,  quinquaginta  libras  sterlingorum  confe-  ghfp*s'ilai'i"bc 
rendo,  nnde  nos  magister  et  socii  antedicti  collegii  pro  tantis  mn-  ^°""'  '^'^ 
neribus  iustum  et  dignum  existimantes,  ordinamus  et  statviimiis, 

15  quod,  prseter  supramemoratos  discipulos  pro  fundatrice  institutes 
ac  in  posterum  instituendos,  prseterque  per'  aliorum  quorumcun- 
que  ante  nunc  beneficia  admissos  vel  admittendos,  sit  etiam  dein- 
ceps  semper  in  perpetuum  in  eodem  collegio  imus  alius  discipulus 
masristri  Edwardi  Gregson  scholasticus  nuncupatus  ;    et  eundem   T'"s  sciioiar 

°  °  •■•  '  to  enjoy  the 

20  quoque  collegii  sumptibus  iuxta  formam  et  modiim  aliorum  disci-  tjj^e  on  the^ 

pulorum  iundatricis  cum  paribus  in  omnibus  et  per  omnia  liberta-  ^nTto  be°' 

tibus  et  commodis  illis  nunc  assignatis  et  in  faturum  eorum  sue-  game^lmc'''^ 

cessoribvis  assignandis,  quia  pecunia  prsedicta  quinquaginta  libra-  same  way! 
rum  ab  eo  collata  hoc  iure  mereretur,  sustentari  volumus,  atque  in 

25  electione  sociorum  quorumcunque  dicti  collegii,  non  aliter  quam 

fundatricis  discipulos,  et  accipi  volumus  et  prseferri.     Et  quoties-  Founder  to 

.....     nominate 

cunque  illius  locus  vacaverit  post  mortem  illius  dicti  magistri  during  his 
Edwardi,  (cui  dum  vixerit^  deferimus  in  hoc  ut  praefatum  discipu- 
lum  per  nos  acceptandum  denominet)  ad  magistrum  et^  socios  pree- 
30  dictos  successmi  discipuli  pertinebit  electio,  iuxta  tempus*  et  for- 
mam quae  pro  discipulorum  fundatricis  electionibus  in  statutis 
superius  ordinantur;  sic  tamen  quod  ille  antedictus  discipulus  ma- 
gister Edwardi  Gregson  scholasticus  nuncupatus  omnino  et  semper  scholar  to  be 

00  IX  chosen  from 


eHgetur  oriundus  de  comitatu  Lancastrise,  et  qui  fuerit  de  villa  aut  |[',^d  by'pre- 
35  parochia  de  Preston  in   Amoundemesse  in  comitatu  Lancastrise   pr|"ton;'i°™ 


ceteris  prseferatur,   et  alii  etiam  in  futuro  ipsi  parochiae  viciniores   biurinf  pa- 
ct in  comitatu  prsedicto  nati  aliis  prseferantur.     Discipulus  autem 

^   "per"  om.  MS.  ^  vixit  MS. ;  another  copy  has  "  vixerit." 

■'*   "et"  om.  MS.  *  "ternpus"  om.  MS. 


408 


33B=Jpounlitrs'  Statutes. 


CAP. 
XL  VIII. 
DE  UNO 
SCHOLAS- 
TICO 

EDWAEDI 
GKEGSON. 

To  be  sworn. 
To  bo  called 
'  Edward 
Gregson's 
scholar,'  to 
say  at  masses 
the  Psalm 
'  De  Profun- ' 
dis'  until  he 
sliall  become 
a  priest,  and 
afterwards  a 
special  collect 
for  the  souls 
of  Edward 
Gregson,  Gil- 
bert and 
Alice  his  pa- 
rents, and  of 
his  benefac- 
tors, and  also 
to  commend 
their  souls  to 
the  people  iu 
sermons. 

Indulgence 
for  occasional 
forgetfulness. 

Master  and 
fellows  as 
well  as  Greg 
son's  scholar 
to  be  sworn 
to  observe 
this  statute. 


iste  protinus  ubi  fuerit  admissus,  tactis  sacrosanctis  Evangeliis 
simile  prsestabit  iuramentum  sicut  ceteri  fundatricis  discipuli,  qui- 
bus  iuxta  statutoiiun  exigentiam  in  omnibus  se  conformem  prse- 
stabit, prseterquam  in  his  tribus :  piimo  quod  vocabitui*  scbolasti- 
cus  magisti'i  Edwardi  Gregson;  secundo  quod  tempore  missarvim  5 
semel  in  die,  quamdiu  sacerdos  non  fuerit,  Psalmum  '  De  Profun- 
dis,'  cum  autem  in  sacerdotem  electus  fuerit,  collectam  specialem 
pro  animabus  dicti  magistri  Edwardi  Gregson,  Gilberti  et'  Aliciae 
parentum  eius,  et  omnium  benefactorum  suorum  dicat;  tei'tio 
quod  quando  feliciter  talis  in  theologum  evaserit,  tunc  cum  verbum  10 
Dei  seminaverit  ad  populum,  peculiarem  earundem  animaiiim 
commendationem  faciet.  Quod  si  huiusmodi  sufii'agia,  ut  nomiun- 
quam  contingit,  ei  menti  excidex'int,  ex  consensu  prsedicti  Edwardi 
nolimus  inde  ullo  modo  eius  onerare  conscientiam.  Statuimus 
etiam  et  ordinamus  quod  tam  magister  quam  soeii  dicti  collegii  ad  1 5 
huius  statuti  de  isto  discipulo  fii-mam  et  inviolabilem  undique  ex 
parte  ipsorum  perpetuam  observantiam  in  sua  admissione  in  specie, 
sicuti  ad  cetera  statuta  in  genere,  iiu-eiui-ando  astringantur,  et  me- 
diis  eorum  iuramentis  sollemniter  et  specifice  promittant',  quod 
omnia  et  singula  in  eodem  contenta  ad  imguem  in  quantum  pos-  20 
sunt  observabunt ;" — quod  tunc  prajsens  obligatio  pro  nullo  habea- 
tm-,  alioquin  in  omni  suo  robore  permaneat  et  effectu. 

'  The  remainder  of  this  statute  is  written  on  a  leaf  containing  the  conclu- 
sion of  John  Beyre's  attestation.  On  the  other  side  is  a  portion  of  card. 
Morton's  statute. 

2  "promittunt"  MS. 


LF  250  .M39  1859  IMS 
St.  John's  College  (Universi 
Early  statutes  of  the 
College  of  St.  John  at  Cambr 


POfMTii-iCAL.  iNsfrruv» 

OF     MEDIAEVAL    STUD4W€ 

55     OUEEN-S     PARK 
IO'>OWTO     •)       CftNAO«